PANTIP.COM : T8410922 กทช. กับ “คาร์เทล” ค่าเชื่อมต่อโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ [ระบบอื่นๆ]

กทช. กับ “คาร์เทล” ค่าเชื่อมต่อโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่

กทช. กับ “คาร์เทล” ค่าเชื่อมต่อโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่

สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์

1. อัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายคืออะไรและสำคัญอย่างไร?

การเชื่อมต่อโครงข่ายโทรคมนาคมเป็นเรื่องที่ใกล้ตัวประชาชนมาก เพราะทำให้ผู้ใช้บริการของผู้ให้บริการรายหนึ่งสามารถติดต่อกับผู้ใช้บริการของผู้ให้บริการรายอื่นได้ ที่ผ่านมาในยุคที่ตลาดโทรศัพท์ในประเทศถูกผูกขาดโดยรัฐวิสาหกิจ ปัญหาการเชื่อมต่อโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ก็เกิดขึ้นบ่อยครั้ง เพราะมีการเลือกปฏิบัติระหว่างผู้ให้บริการที่รับสัมปทานจาก ทศท. คือ AIS ซึ่งได้เงื่อนไขในการเชื่อมต่อโครงข่ายจาก ทศท. ที่ดีกว่า DTAC และ True Move ซึ่งรับสัมปทานจาก กสท. มาก การเลือกปฏิบัติดังกล่าวทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำกันในการแข่งขันกันในตลาดโทรศัพท์เคลื่อนที่ และบางครั้งส่งผลสร้างความเดือดร้อนให้แก่ผู้บริโภคเป็นอย่างมากจากปัญหาที่ไม่สามารถเรียกออกไปโครงข่ายอื่นได้หรือเกิดสายหลุด

พระราชบัญญัติการประกอบกิจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2544 ได้พยายามยกเลิกการเลือกปฏิบัติดังกล่าวเพื่อสร้างการแข่งขันที่เป็นธรรมโดยให้อำนาจแก่ กทช. ในการออกประกาศเพื่อกำหนดกติกาการเชื่อมต่อโครงข่าย เมื่อเดือนพฤษภาคม 2549 กทช. ได้ออกประกาศ กทช. ว่าด้วยการใช้และเชื่อมต่อโครงข่ายโทรคมนาคม พ.ศ. 2549 ซึ่งกำหนดให้ผู้รับใบอนุญาตต้องเลิกการเลือกปฏิบัติ โดยให้เปิดกว้างให้ผู้ให้บริการทุกรายเข้ามาขอเชื่อมต่อโครงข่ายได้ภายใต้อัตราการเชื่อมต่อโครงข่ายโทรคมนาคมที่สะท้อนต้นทุน (cost-oriented) และไม่เลือกปฏิบัติ จากประกาศดังกล่าว ผู้ให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่รายใหญ่ทั้งสามราย คือ AIS, DTAC และ True Move จึงเปิดการเชื่อมต่อโครงข่ายระหว่างกัน โดยกำหนดอัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายในส่วนการรับสายเรียกเข้า (call termination) ในอัตราประมาณ 1.00 บาทต่อนาที

ภายใต้ระบบใหม่นี้ ผู้ให้บริการแต่ละรายจะมีรายได้มาจาก 2 แหล่งคือ รายได้โดยตรงที่จัดเก็บจากผู้ใช้บริการของตน และรายได้จากค่าเชื่อมต่อโครงข่ายระหว่างกัน โดยรายได้ส่วนหลังนี้อาจติดลบกลายเป็นรายจ่ายได้ หากจำนวนนาทีในการเรียกออกโครงข่ายมีมากกว่าจำนวนนาทีในการเรียกเข้า ระบบใหม่นี้ได้ทำให้ปัญหาการเรียกออกข้ามโครงข่ายไม่ได้หมดไปเนื่องจากผู้ให้บริการต่างพยายามขยายโครงข่ายของตนให้สามารถรองรับการใช้งาน เพื่อให้มีรายได้จากการรับการเรียกเข้า อย่างไรก็ตามระบบนี้ก็ทำให้เกิดปัญหาใหม่จากอัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายที่ผู้ให้บริการร่วมกันกำหนดขึ้นมา

บทความนี้มีจุดประสงค์ที่จะตรวจสอบว่า อัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ซึ่งผู้ให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ร่วมกันกำหนดขึ้น โดยความรับรู้ของ กทช. นั้น อยู่ในระดับที่เหมาะสมหรือไม่ ก่อให้เกิดปัญหาอะไรต่อการแข่งขันในตลาดและการให้บริการแก่ผู้บริโภค

จากคุณ : HSOPA

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 20:05:04

ความคิดเห็นที่ 1

2. อัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่าย 1 บาทต่อนาทีเหมาะสมหรือไม่?
หลักการสำคัญของอัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายโทรคมนาคม ซึ่งได้รับการยอมรับในระดับสากลก็คือ ต้องสะท้อนต้นทุน (cost-oriented) กทช. เองก็ยอมรับหลักการนี้อย่างชัดเจน ดังจะเห็นว่า ประกาศ กทช. ว่าด้วยการใช้และเชื่อมต่อโครงข่ายโทรคมนาคม ก็กำหนดให้อัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายโทรคมนาคมต้องสะท้อนต้นทุน

ปัญหาก็คือ นอกจากออกประกาศดังกล่าวแล้ว ไม่ปรากฏว่า กทช. ได้ใช้ความพยายามใดเพื่อตรวจสอบว่า อัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่นาทีละ 1 บาทนั้น สอดคล้องกับต้นทุนหรือไม่ ในทางตรงกันข้ามเว็บไซต์ของ กทช. ระบุไว้อย่างชัดเจนว่า กทช. ยินยอมให้ผู้ให้บริการสามารถใช้อัตราค่าตอบแทนการเชื่อมต่อโครงข่ายที่ตกลงกันเองได้ ซึ่งหมายความว่า หากผู้ให้บริการมีผลประโยชน์สอดคล้องกันและตกลงกันได้แล้ว กทช. ก็จะไม่เข้าไปยุ่งเกี่ยวใดๆ แม้ว่าอัตราที่ผู้ให้บริการตกลงกันนั้นอาจไม่สอดคล้องกับต้นทุน และผลประโยชน์ที่ลงตัวระหว่างผู้ให้บริการอาจไม่สอดคล้องกับผลประโยชน์ของผู้บริโภคก็ตาม

การวิเคราะห์ของผู้เขียนพบว่าอัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ซึ่งใช้กันอยู่ในปัจจุบันน่าจะสูงกว่าต้นทุนมาก เนื่องจากต้นทุนในการเชื่อมต่อโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ ซึ่งประมาณการจากข้อมูลของบริษัทผู้ให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ น่าจะอยู่ในระดับต่ำกว่า 0.27บาทต่อนาที อัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่นาทีละ 1 บาทจึงน่าจะสูงเกินกว่าต้นทุนจริงถึง 4 เท่า (ดูตารางในภาคผนวก)

หลักฐานหนึ่งซึ่งชี้อย่างชัดเจนว่า อัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ในปัจจุบันน่าจะสูงเกินกว่าต้นทุนจริงมากก็คือ การที่เกิดโปรโมชั่นประหลาด “รับสาย รับทรัพย์” ของ DTAC ซึ่งลูกค้าที่ใช้ซิมการ์ดใหม่ของบริการพรีเพด Happy จะได้รับเงิน 50 สตางค์ต่อนาที
หากเป็นการเรียกมาจากโครงข่ายของผู้ให้บริการรายอื่น โปรโมชั่นนี้ชี้ให้เห็นว่า ต้นทุนการเชื่อมต่อโครงข่ายที่แท้จริงนอกจากต่ำกว่า 1 บาทต่อนาทีแล้ว ยังต่ำกว่า 50 สตางค์ต่อนาทีอีกพอสมควรด้วย เพราะค่าเชื่อมต่อโครงข่ายที่ DTAC ได้รับจากผู้ให้บริการรายอื่น 1 บาทต่อนาที
หักด้วยการแบ่งให้ผู้ใช้บริการของตน 50 สตางค์ต่อนาที ก็ยังเหลืออีก 50 สตางค์ต่อนาที ซึ่งก็ยังคุ้มกับต้นทุนในการให้บริการของ DTAC

จากคุณ : ohm.udomvanich@gmail.com (HSOPA)

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 20:05:25

ความคิดเห็นที่ 2

3. อัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายที่สูงเกินจริงมีผลอย่างไรต่อผู้บริโภค?

ปัญหาหลักของอัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายที่สูงเกินจริงก็คือ การลดการแข่งขันระหว่างผู้ให้บริการ เพราะผู้ให้บริการจะไม่กล้าตัดราคาค่าบริการของตนเพื่อดึงดูดให้มีลูกค้ามากขึ้นอย่างที่เคยเป็น เนื่องจากเกรงว่าการมีลูกค้ามากขึ้นนั้นจะทำให้เกิดการเรียกออกจากโครงข่ายของตน
ไปยังโครงข่ายอื่นมากขึ้น แล้วทำให้ตนต้องจ่ายค่าเชื่อมต่อโครงข่ายให้แก่ผู้ให้บริการอื่นตัวอย่างเช่น ผู้ให้บริการซึ่งต้องการลดค่าบริการที่เก็บอยู่ที่นาทีละ 1 บาท เพื่อให้ต่ำกว่าคู่แข่งและสามารถแย่งส่วนแบ่งตลาดได้เพิ่มขึ้น ก็จะไม่สามารถลดค่าบริการลงได้โดยง่าย เพราะต้อง
คอยพะวงว่าหากตนมีฐานลูกค้ามาก ก็จะทำให้เกิดการเรียกออกไปยังเครือข่ายอื่นมากกว่าเรียกเข้า ปัญหาการรวมหัวกันไม่ตัดราคากันนี้เกิดขึ้นกับผู้ให้บริการทุกรายโดยอัตโนมัติ โดยที่ผู้ให้บริการเหล่านั้นไม่ต้องมารวมหัวสมคบกันอย่างเป็นทางการเลย ซึ่งหมายความว่า อัตราค่า
เชื่อมต่อโครงข่ายที่สูงเกินจริงมีผลในการช่วยให้ผู้ให้บริการสามารถ “ฮั้วราคา” กันหรือตั้ง “คาร์เทล” ขึ้นโดยทางอ้อม เพราะแรงจูงใจในการตัดราคาของแต่ละรายลดลงไปนั่นเอง อัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ซึ่งสูงเกินจริงมาก จึงทำให้ผู้ใช้บริการต้องจ่ายค่าโทรศัพท์แพงกว่าที่ควรจะเป็น ผู้บริหารของบริษัทผู้ให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่รายหนึ่งให้สัมภาษณ์สื่อมวลชนว่า "ทันทีที่ กทช.ได้ข้อสรุปกรอบอัตราค่าอินเตอร์คอนเนกชั่นชาร์จ (ค่าเชื่อมต่อโครงข่าย) จะส่งผลให้ราคาค่าบริการของโทรศัพท์ทั้งมือถือและโทรศัพท์พื้นฐานแพงขึ้นทั้งระบบ โดยเฉพาะการคิดค่าบริการแบบครั้งละ 1-3 บาท หรือการโทร.เหมาแบบบุฟเฟต์จะถูกยกเลิกทันที เนื่องจากไม่สามารถแบกรับต้นทุนการใช้โครงข่ายที่แพงขึ้นได้อีก"เมื่อติดตามความเคลื่อนไหวของอัตราค่าบริการของผู้ให้บริการ จะพบว่า หลังจากที่เริ่มมีการเก็บค่าเชื่อมต่อโครงข่ายตั้งแต่ต้นปี 2551 พฤติกรรมในการกำหนดค่าบริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ของผู้ให้บริการ 3 รายใหญ่ ได้เปลี่ยนแปลงไปตามที่กล่าวจริง เช่น มีการยกเลิกโปรโมชั่น “โทร.เหมาแบบบุฟเฟต์” การแยกค่าบริการอัตราเดียวออกเป็นค่าบริการเรียกออกไปโครงข่ายเดียวกัน (on-net) และค่าบริการเรียกออกไปนอกโครงข่าย (off-net) และการที่ค่าบริการมีแนวโน้มสูงขึ้น ซึ่งมีผลกระทบในด้านลบตอ่ ผู้ใช้บริการ

จากคุณ : ohm.udomvanich@gmail.com (HSOPA)

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 20:06:52

ความคิดเห็นที่ 3

4. สรุปและข้อเสนอแนะ

เราไม่ควรอนุญาตให้ผู้ให้บริการรวมหัวกันกำหนดอัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายในลักษณะที่เอาเปรียบผู้บริโภค หาก กทช. ยังคงเพิกเฉยและยินยอมให้ผู้ให้บริการสามารถตั้ง “คาร์เทล”เอาเปรียบผู้ใช้บริการจากการกำหนดอัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายและค่าใช้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่สูงกว่าต้นทุนที่แท้จริงมาก ซึ่งขัดต่อประกาศของกทช.อย่างโจ่งแจ้ง กทช.ก็คงมีฐานะที่ไม่แตกต่างไปจาก “หัวหน้าคาร์เทล” ที่ร่วมมือกับผู้ให้บริการเอาเปรียบผู้บริโภคนั่นเองข้อเสนอของผู้เขียนก็คือ กทช. ควรดำเนินการดังต่อไปนี้

1. เรียกข้อมูลต้นทุนค่าเชื่อมต่อโครงข่าย จากผู้ให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่มาตรวจสอบอย่างละเอียด และกำกับดูแลให้อัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่อยู่ในระดับใกล้เคียงกับต้นทุนส่วนเพิ่มในระยะยาว ซึ่งจากการประมาณการตามรายงานฉบับนี้ ไม่ควรเกิน 0.30 บาทต่อนาที

2. กำหนดให้ผู้ให้บริการแจ้งใช้เสียงสัญญาณพิเศษ แจ้งให้ผู้ใช้บริการทราบในกรณีที่มีการเรียกออกข้ามเครือข่าย ดังแนวทางปฏิบัติในเบลเยียมไอร์แลนด์และโปรตุเกส

จากคุณ : ohm.udomvanich@gmail.com (HSOPA)

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 20:08:01

ความคิดเห็นที่ 4

ภาคผนวก
การประมาณการต้นทุนการรับสายเรียกเข้าโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่

DTAC เป็นผู้ให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ซึ่งได้เปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับปริมาณการเรียกออก (outgoing) และเรียกเข้า (incoming) มายังโครงข่ายละเอียดที่สุด การวิเคราะห์ข้อมูลล่าสุดที่ DTAC แจ้งต่อตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยและข้อมูลที่เปิดเผยต่อนักลงทุน ทำให้เรา
สามารถประมาณการต้นทุนในการรับสายเรียกเข้า (call termination) ของ DTAC จากผู้ให้บริการรายอื่นได้ โดยการเปรียบเทียบต้นทุนในการให้บริการ (operating cost) ของบริษัทที่เปลี่ยนแปลงไปตามปริมาณการเรียกออกและรับสายเรียกเข้าในไตรมาสที่ 3 ของปี 2550 และ
ไตรมาสที่ 3 ของปี 2551 ได้ดังตารางด้านล่างจากตารางจะเห็นว่า ในระหว่างไตรมาสที่ 3 ปี 2550 และ ไตรมาสที่ 3 ปี 2551 DTACมี ปริมาณรวมของการเรียกออกและรับสายเรียกเข้าโครงข่ายเพิ่มขึ้นจาก 14,997 ล้านนาที เป็น18,238 ล้านนาที ซึ่งทำให้มีต้นทุนในการให้บริการ (ไม่รวมค่าเชื่อมต่อโครงข่าย) เพิ่มขึ้นจาก9,457 ล้านบาท เป็น 10,335 ล้านบาท ซึ่งหมายความว่าในช่วงเวลาดังกล่าว DTAC มี “ต้นทุนเฉลี่ยในการให้บริการ” (average operating cost) ลดลงจาก 0.63 บาทต่อนาทีเหลือ 0.57 บาทต่อนาที และมี “ต้นทุนส่วนเพิ่มในการให้บริการ” (marginal operating cost) ที่ระดับ 0.27 บาทต่อนาที ต้นทุนส่วนเพิ่มนี้น่าจะใกล้เคียงได้กับสิ่งที่เรียกว่า “ต้นทุนส่วนเพิ่มระยะยาว” (long-run marginal cost หรือ LRIC) ซึ่งเป็นมาตรฐานในการคิดอัตราค่าเชื่อมต่อโครงข่ายที่ใช้กันทั่วไปในระดับสากล

จากคุณ : ohm.udomvanich@gmail.com (HSOPA)

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 20:18:14

ความคิดเห็นที่ 5

หน้าที่ 1

จากคุณ : ohm.udomvanich@gmail.com (HSOPA)

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 20:18:51

ความคิดเห็นที่ 6

หน้าที่ 2

จากคุณ : ohm.udomvanich@gmail.com (HSOPA)

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 20:19:19

ความคิดเห็นที่ 7

หน้าที่ 3

จากคุณ : ohm.udomvanich@gmail.com (HSOPA)

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 20:19:38

ความคิดเห็นที่ 8

หน้าที่ 4

จากคุณ : ohm.udomvanich@gmail.com (HSOPA)

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 20:21:54

ความคิดเห็นที่ 9

หน้าที่ 5

จากคุณ : ohm.udomvanich@gmail.com (HSOPA)

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 20:23:22

ความคิดเห็นที่ 10

หน้าที่ 6

จากคุณ : ohm.udomvanich@gmail.com (HSOPA)

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 20:24:10

ความคิดเห็นที่ 11

+3 ครับ

จากคุณ : Cyber Talk

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 20:54:57

ความคิดเห็นที่ 12

หน้าสุดท้ายใหญ่จัง

จากคุณ : babypinkypooh

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 21:21:54

ความคิดเห็นที่ 13

แหล่งข้อมูลนี้ เป็นข้อมูล ณ ปัจจุบัน หรือว่า เดือน ปี พ.ศ. ใดครับ แล้วแหล่งอ้างอิงมาจากไหน อยากให้เครดิตผู้เผยแพร่ และแหล่งเผยแพร่ข้อมูลด้วยครับ รวมทั้ง วันเดือน ปี ก็มีความสำคัญในเชิงความถูกต้องด้วยครับ

จากคุณ : mrtech

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 22:32:42

ความคิดเห็นที่ 14

(สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์, 17 พฤศจิกายน 2551)
http://www.regulatorywatch.org/web/
http://www.regulatorywatch.org/web/images/pdf/regulatorywatch20-ic.pdf

ตามหัวกระดาษก็มีอยู่แล้วหนิครับ

แก้ไขเมื่อ 08 ต.ค. 52 22:41:54
แก้ไขเมื่อ 08 ต.ค. 52 22:41:22

จากคุณ : ohm.udomvanich@gmail.com (HSOPA)

เขียนเมื่อ : 8 ต.ค. 52 22:40:44

ความคิดเห็นที่ 15

สวัสดีครับ

บทความของ อ.สมเกียรติ นี้มีมานานแล้วในช่วงหลังกำหนดให้ใช้ค่า IC ใหม่ๆ และมีการเผยแพร่ออกมาได้พักใหญ่แล้ว (ถึงมีคนไปอ้าว่าค่า IC น่าอยู่ที่ 0.27 บ.)

ขอบคุณครับ

จากคุณ : ก.กา (suttirata)

เขียนเมื่อ : 9 ต.ค. 52 09:32:02

ข้อความหรือรูปภาพที่ปรากฏในกระทู้ที่ท่านเห็นอยู่นี้ เกิดจากการตั้งกระทู้และถูกส่งขึ้นกระดานข่าวโดยอัตโนมัติจากบุคคลทั่วไป ซึ่ง PANTIP.COM มิได้มีส่วนร่วมรู้เห็น ตรวจสอบ หรือพิสูจน์ข้อเท็จจริงใดๆ ทั้งสิ้น หากท่านพบเห็นข้อความ หรือรูปภาพในกระทู้ที่ไม่เหมาะสม กรุณาแจ้งทีมงานทราบ เพื่อดำเนินการต่อไป