PANTIP.COM : P6728530 ถึงทีมข่าว TPBS กรณีเสนอข่าว เหตุการณ์ นปก หน้าบ้านสี่เสา []

ความคิดเห็นที่ 18

เอกสารประกอบการแถลงข่าว

ข้อเสนอการจัดตั้งสถานีโทรทัศน์สาธารณะ

สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์

สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ)

ตามที่มูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ (มสช.) โดยการสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้สนับสนุนให้สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ) ศึกษาความเป็นไปได้และแนวทางในการจัดตั้งสถานีโทรทัศน์สำหรับเด็กและครอบครัว และยกร่างกฎหมายว่าด้วยองค์การแพร่ภาพและกระจายเสียงสาธารณะนั้น บัดนี้ การดำเนินการดังกล่าวได้เสร็จสิ้นแล้วและได้มีกลไกในการจัดเวทีหลายครั้งเพื่อรับฟังความเห็นของภาคีที่เกี่ยวข้องและผู้มีส่วนได้เสียต่างๆ จนสามารถได้ข้อสรุปในประเด็นหลักๆ ในการจัดตั้งสถานีโทรทัศน์สาธารณะขึ้นในประเทศไทย

1. สรุปผลการศึกษา

1. สถานีโทรทัศน์สาธารณะในประเทศไทยควรให้บริการหลักในรูปแบบของโทรทัศน์ภาคพื้นดินในลักษณะ “ฟรีทีวี” เนื่องจากสามารถให้บริการครอบคลุมครัวเรือนได้มากที่สุด ซึ่งสอดคล้องกับหลักการเรื่อง “การบริการอย่างทั่วถึง” (universal service) และมีความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจมากกว่าในระยะยาว ส่วนการกระจายสัญญาณภาพโดยใช้เทคโนโลยีอื่น เช่น ไอพีทีวี โทรทัศน์ผ่านดาวเทียมและเคเบิลทีวี ควรเป็นเพียงช่องทางเสริมช่องทางหลักดังกล่าว

2. ต้นทุนในการตั้งสถานีโทรทัศน์สาธารณะมีองค์ประกอบ 3 ส่วน คือการลงทุนจัดตั้งสถานีโทรทัศน์ ค่าใช้จ่ายในช่วงก่อนการเปิดใช้บริการจริง และค่าใช้จ่ายในการผลิตรายการและกระจายสัญญาณเพื่อให้บริการ ซึ่งรวมถึงค่าใช้จ่ายในการลงทุนเพิ่มเติมหลังเริ่มแพร่ภาพออกอากาศแล้ว ต้นทุนดังกล่าวข้างต้นจะแตกต่างกันตามแนวทางการจัดตั้งสถานีโทรทัศน์สาธารณะว่า จะเป็นการจัดตั้งสถานีโทรทัศน์ใหม่ขึ้นมาให้บริการในย่านความถี่ UHF หรือแปลงสภาพสถานีโทรทัศน์ที่ดำเนินการอยู่ในปัจจุบัน เช่น สทท 11 หรือ TITV เป็นสถานีโทรทัศน์สาธารณะ

3. การตั้งสถานีโทรทัศน์สาธารณะขึ้นมาใหม่ จะมีต้นทุนในการลงทุนสูงกว่าการแปลงสภาพสถานีโทรทัศน์ที่มีอยู่แล้วเป็นสถานีโทรทัศน์สาธารณะ โดยจะมีค่าใช้จ่ายในการลงทุนตั้งต้นและค่าใช้จ่ายเตรียมการในช่วงก่อนการดำเนินงานรวมทั้งสิ้นประมาณ 3,200-3,400 ล้านบาท แต่มีข้อดีในแง่การไม่มีต้นทุนที่สืบเนื่องมาจากอดีต (legacy cost) และสามารถสร้างวัฒนธรรมองค์กรขึ้นใหม่ให้เหมาะสมกับพันธกิจของสถานีโทรทัศน์สาธารณะ ในขณะที่การแปลงสภาพสถานีโทรทัศน์ที่มีอยู่แล้วเป็นสถานีโทรทัศน์สาธารณะ มีข้อดีที่ไม่ต้องเสียงบประมาณในการลงทุนใหม่ แต่จะมีปัญหาที่ต้องแก้ไข เช่น ต้องปรับวัฒนธรรมองค์กรและฝึกอบรมบุคลากรของ สทท. 11 ใหม่ หรือดำเนินการแปลงสภาพของ TITV ให้ราบรื่น

4. การขาดเครือข่ายสถานีโทรทัศน์ในระดับท้องถิ่น และการขาดผู้ผลิตรายการอิสระ จะทำให้สถานีโทรทัศน์สาธารณะในประเทศไทยต้องผลิตรายการส่วนใหญ่เอง อย่างน้อยในช่วงแรก ในระยะยาว ควรมีกลไกทางการเงินในการสนับสนุนการพัฒนาเครือข่ายสถานีโทรทัศน์ในระดับท้องถิ่น และผู้ผลิตรายการอิสระกลุ่มต่างๆ

5. การประมาณการต้นทุนในด้านรายการในกรณีศึกษา ซึ่งสมมติว่าสถานีโทรทัศน์สาธารณะออกอากาศทุกวัน วันละ 18 ชั่วโมง โดยมีการผลิตรายการข่าวประมาณร้อยละ 22 ของเวลาในการออกอากาศ พบว่า ต้นทุนในการผลิตรายการอยู่ในระดับประมาณปีละ 1,700 ล้านบาท ในกรณีรายการคุณภาพสูง และประมาณปีละ 1,100 ล้านบาท ในกรณีรายการคุณภาพปานกลาง นอกจากนี้ คาดว่า จะมีต้นทุนในการสนับสนุนผู้จัดทำรายการอิสระและการพัฒนาศักยภาพในการใช้สื่อของภาคประชาชนและชุมชนประมาณปีละ 300 ล้านบาท

6. ควรสร้างหลักประกันความมั่นคงทางการเงินในระยะยาวของสถานีโทรทัศน์สาธารณะโดยอาจให้มีรายได้จากแหล่งต่างๆ ดังนี้

ก. ภาษีสรรพสามิตหรือภาษีพิเศษที่จัดเก็บจากอบายมุข หรือ กิจกรรมที่กระตุ้นการบริโภคของประชาชน โดยกันไว้ให้เป็นรายได้ของสถานีโทรทัศน์โดยตรง (earmarked tax)

ข. เงินอุดหนุนจากกองทุนพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อการศึกษา ตามพ.ร.บ. การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 เพื่อผลิตรายการด้านการศึกษา

ค. เงินอุดหนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เพื่อผลิตรายการด้านการสร้างเสริมสุขภาพและรายการสำหรับเด็กและครอบครัว

ง. เงินอุดหนุนที่ได้รับจากผู้สนับสนุนรายการ ทั้งหน่วยงานรัฐ และเอกชน โดยการสนับสนุนรายการนั้นต้องไม่ใช่การโฆษณาสินค้า

จ. เงินบริจาคจากประชาชนทั่วไป

ฉ. รายได้อื่นๆ เช่น รายได้จากการแสวงหาประโยชน์จากทรัพย์สินทางปัญญา

ในกรณีของ ง. และ จ. ผู้สนับสนุนรายการหรือผู้บริจาคจะได้รับการยกเว้นภาษีเงินได้เป็นจำนวน 2 เท่าของรายจ่ายที่จ่ายไปเป็นค่าใช้จ่ายหรือเงินบริจาคนั้น แต่จะไม่สามารถแทรกแซงเนื้อหารายการ และการจัดทำผังรายการของสถานีฯ นอกเหนือจากการแสดงความคิดเห็นผ่านกลไกในการรับฟังความคิดเห็นที่มีอยู่ตามปรกติของสถานีฯ

2. การผลักดันให้เกิดโทรทัศน์สาธารณะในประเทศไทย

การผลักดันให้เกิดโทรทัศน์สาธารณะในประเทศไทยประกอบด้วยการดำเนินการใน 2 ขั้นตอนใหญ่คือ หนึ่ง การผลักดันให้มีการออกพระราชบัญญัติองค์การแพร่ภาพและกระจายเสียงสาธารณะ และสอง การจัดตั้งสถานีโทรทัศน์สาธารณะขึ้นใหม่หรือแปลงสภาพสถานีโทรทัศน์ที่มีอยู่เดิมให้เป็นสถานีโทรทัศน์สาธารณะ ทั้งนี้ ทางเลือกในการผลักดันให้เกิดการออกพระราชบัญญัติองค์การแพร่ภาพและกระจายเสียงสาธารณะมีอย่างน้อย 4 ทางเลือกดังต่อไปนี้

1) นายกรัฐมนตรี ซึ่งเคยแสดงวิสัยทัศน์เกี่ยวกับโทรทัศน์สาธารณะประกาศ “วาระแห่งชาติด้านการปฏิรูปสื่อ” และตั้งคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิขึ้นมาดำเนินการ โดยให้การจัดตั้งโทรทัศน์สาธารณะเป็นภารกิจหลักประการหนึ่งในการปฏิรูปสื่อ

2) คณะรัฐมนตรีด้านสังคม นำร่างพระราชบัญญัติองค์การแพร่ภาพและกระจายเสียงสาธารณะเสนอต่อคณะรัฐมนตรี เพื่อนำสู่การพิจารณาของสภานิติบัญญัติแห่งชาติต่อไป

3) สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติเข้าชื่อกันเสนอร่างกฎหมายพระราชบัญญัติองค์การแพร่ภาพและกระจายเสียงสาธารณะต่อรัฐบาล

4) ประชาชน (รวมทั้งผู้ไม่มีสิทธิออกเสียงเลือกตั้งเช่น เยาวชน) รวมตัวกันอย่างน้อย 1 แสนคนเพื่อเข้าชื่อเสนอร่างพระราชบัญญัติองค์การแพร่ภาพและกระจายเสียงสาธารณะต่อรัฐบาล

ส่วนทางเลือกในการจัดตั้งสถานีโทรทัศน์สาธารณะมีอย่างน้อย 6 ทางเลือกคือ ก) ตั้งสถานีโทรทัศน์ช่องใหม่ โดยใช้คลื่น UHF ที่เหลืออยู่ ข) แปลงสภาพจากสทท. 11 ค) แปลงสภาพจาก TITV ง) ตั้งสถานีโทรทัศน์ผ่านดาวเทียม จ) ผลิตรายการป้อนเคเบิลทีวี และ ฉ) ผลิตรายการป้อน IPTV อย่างไรก็ตาม ทางเลือก ง) - ฉ) ควรเป็นทางเลือกเสริม เนื่องจากไม่สามารถให้บริการครอบคลุมครัวเรือนได้อย่างทั่วถึงดังกล่าวข้างต้น นอกจากนี้ ทางเลือก ก) เป็นทางเลือกที่ใช้เวลานาน และใช้เงินลงทุนสูง และไม่น่าจะเสร็จสิ้นทันรัฐบาลนี้ ทางเลือกหลักที่เหลืออยู่จึงได้แก่ การแปลงสภาพช่อง 11 หรือ TITV ให้เป็นสถานีโทรทัศน์สาธารณะ

เมื่อพิจารณา 2 ทางเลือกนี้ โดยพิจารณาถึงสภาพการณ์ในปัจจุบัน จะพบว่า การเลือกแปลงสภาพ TITV ให้เป็นสถานีโทรทัศน์สาธารณะน่าจะมีความเหมาะสมกว่า เนื่องจากรัฐบาลกำลังแสวงหาแนวทางในการแปลงสภาพเพื่อแก้ปัญหา TITV การแปลงสภาพ TITV ให้เป็นสถานีโทรทัศน์สาธารณะสามารถเป็นคำตอบของปัญหาดังกล่าวได้เป็นอย่างดี และจะช่วยสร้างหลักประกันความเป็น “ทีวีเสรี” ของสถานีดังกล่าวได้อย่างยั่งยืนในระยะยาว

หากรัฐบาลเลือกที่จะแปลงสภาพ TITV ให้เป็นสถานีโทรทัศน์สาธารณะตามข้อเสนอข้างต้น ก็ควรระวังไม่ให้การดำเนินการในช่วงเปลี่ยนผ่านเฉพาะหน้าในช่วงนี้เป็นอุปสรรคต่อการแปลงสภาพ TITV ให้เป็นสถานีโทรทัศน์สาธารณะ เช่น ไม่ควรจัดองค์กรของ TITV ให้เป็น SDU ซึ่งมีความเสี่ยงต่อการกลายเป็นหน่วยงานถาวรภายใต้กรมประชาสัมพันธ์ แนวทางหนึ่งที่รัฐบาลอาจพิจารณาดำเนินการก็คือ การออกพระราชกฤษฎีกาจัดตั้ง TITV ให้เป็นองค์กรในสังกัดสำนักนายกรัฐมนตรี โดยใช้พระราชบัญญัติการจัดตั้งหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2496 โดยระบุอย่างชัดเจนว่า เป็นการจัดตั้งองค์กรชั่วคราว ก่อนที่จะแปลงสภาพเป็นองค์กรมหาชนตามกฎหมายพิเศษ ภายใต้พระราชบัญญัติองค์การแพร่ภาพและกระจายเสียงสาธารณะอีกครั้งหนึ่ง

-----------------------------

จากคุณ : รองเมือง - [ 23 มิ.ย. 51 00:34:04 A:58.8.182.18 X: ]

ความคิดเห็นที่ 19

ข้อเสนอแนะให้เปลี่ยน TITV เป็นทีวีสาธาณะ แนวคิดที่ตั้งไว้แล้วตั้งแต่วันที่ 31/7/49

http://www.prachatai.com/05web/th/home/page2.php?mod=mod_ptcms&ID=4444&Key=HilightNews

"ไอทีวีไม่ได้เป็นสื่อสาธารณะนะ เขาตั้งใจเป็นสถานีข่าวและสาระ ซึ่งส่วนหนึ่งมันมีลักษณะของความเป็นสาธารณะอยู่ แต่ว่าเอาไปผูกกับสถานีโทรทัศน์เชิงพาณิชย์ ต้องไปหาโฆษณา และต้องไปประมูลสัมปทานแล้วจ่ายแพงๆ มันเป็นไม่ได้ตั้งแต่ต้นอยู่แล้ว เสียดายโอกาสมากๆ โอกาสอย่างนี้ไม่ใช่ว่าทำได้ทุกปี อาจจะ 10 ปี 20 ปี ที่มีการเดินขบวน ไล่ผู้นำ แล้วมีการปฏิรูปการเมือง มันถึงจะเกิดขึ้นได้

แต่ปีหน้ามันอาจจะเกิดขึ้นอีก เพราะมันมีการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง สัญญาณเมื่อวันที่ 26 ก.ค.(2549) ของการเปลี่ยน กกต. ก็ชี้แล้วว่าทิศทางการเมืองมันไปสู่การปฏิรูป ก็ต้องเตรียมการบ้านไว้ ถ้ามีจังหวะ เราก็ต้องทำ และให้มันไปในทางที่ให้มันยั่งยืนได้ "

ถาม - ถ้าโยงกลับมา ณ สถานการณ์ตอนนี้ อาจารย์ประเมินความเป็นไปได้ของการทวงคืนไอทีวีว่าเป็นจริงได้แค่ไหน และอะไรเป็นตัวแปรสำคัญ

"หน้าที่ผม ผมไม่ตอบว่าเป็นไปได้ขนาดไหน หน้าที่ผมคือทำการบ้านไว้ ถ้ามีจังหวะก็ใช้ ไม่มีจังหวะก็เก็บไว้ แต่ปีหน้าโอกาสมันเปิด เปิดได้หลายอย่าง

เคสไอทีวี มันมีจังหวะของมันอยู่ คือมันมีเรื่องในศาลปกครอง ซึ่งศาลปกครองสูงสุดน่าจะตัดสินได้ไม่เกิน 2 เดือน เพราะได้ยื่นเรื่องไปพอสมควรแล้ว และผมคาดว่าคำตัดสินไม่น่าจะแตกต่างจากคำตัดสินของศาลปกครองกลาง เพราะว่าอ่านสำนวนคำตัดสินแล้ว มีความหนักแน่น หักล้างได้ยาก จึงค่อนข้างมั่นใจว่าผลไม่จะแตกต่างกัน

ผลที่เกิดขึ้นทันที โดยไม่ต้องมีเรื่องอื่นเกี่ยวข้องเลยก็คือ ถ้าไอทีวีปรับผังรายการไม่ได้ ค่าสัมปทานลดไม่ได้ แค่สองเรื่องนี้ไอทีวีไปไม่ได้แล้วในทางธุรกิจ คือ ขาดทุน และจะขาดทุนต่อไปทุกปีๆ เพราะค่าสัมปทานจะเพิ่มขึ้น แล้วไอทีวีก็จะไม่มีช่องทางทำกำไรได้ง่ายๆ เลย เพราะข้อ 5 วรรค 4 ที่บอกว่าให้เรียกร้องค่าเสียหายได้ มันถือเป็นโมฆะไปแล้ว

เมื่อในทางการเงินอยู่ได้ยากมาก มันก็ต้องมีพยายามทำอะไร ผู้ถือหุ้นคงไม่อยากจะกอดบริษัทที่ขาดทุนแล้วเผาเงินไปทุกวันๆ ถึงคุณจะมีทรัพย์สินแค่ไหนก็ตาม แล้วยิ่งกรณีนี้เทมาเส็กพูดไว้ตั้งแต่ตอนต้นแล้วว่า ไม่ต้องการครอบงำไอทีวี ซึ่งมีข้อพิสูจน์ชัดว่า รายงานไปยังคณะกรรมการกำกับตลาดหลักทรัพย์ หรือ กลต.ตอนที่เข้ามาครอบงำกิจการชิน เขาได้ทำสิ่งที่เรียกว่า tender offer คือตั้งโต๊ะซื้อหุ้นของชิน และเอไอเอส แต่ไม่ตั้งโต๊ะซื้อไอทีวี เพราะว่าเขาไม่ต้องการไอทีวี ฉะนั้น แปลว่าเทมาเส็กเป็นเพียงเจ้าของชั่วคราว แล้วรอจังหวะเวลาที่จะขายหุ้นออกไป ยิ่งถือไว้นานยิ่งขาดทุน แล้วหุ้นก็ตกมาเยอะมากแล้ว ถ้าศาลปกครองตัดสินยืนปุ๊บมันจะตกลงอีกครั้งหนึ่ง มีโอกาสเปลี่ยนมือ

ทีนี้จะเปลี่ยนมือไปหาใคร ถ้าเปลี่ยนมือไปยังเอกชน เช่น ขายให้ค่ายเทปบางค่าย ก็เป็นไปได้ แต่ว่ากลุ่มพวกนั้นก็คงไม่อยากจะได้สถานีที่เป็นไปได้ยากในทางธุรกิจ และยังมีสูตรที่ อสมท.จะเข้ามาทำแทน ในทางการเมืองซีกหนึ่งมันดูง่าย เพราะถ้าเอาไปแล้วไปลดค่าสัมปทาน อาจจะโดนด่าน้อยกว่าหากเป็นค่ายเทป เพราะคนมองว่า อสมท.เป็นกระเป๋าซ้ายกระเป๋าขวารัฐบาล แต่จริงๆ แล้วถ้ามองให้ดี อสมท. เป็นบริษัทในตลาดหลักทรัพย์ มีเอกชนมาถือหุ้นแล้ว 20 หรือ 30 เปอร์เซ็นต์ ถ้าจู่ๆ ไปยกผลประโยชน์ให้แก่เอกชนก็มีปัญหาทางการเมือง ฉะนั้น มันไม่ใช่เป็นสูตรที่จะเกิดขึ้นทันที

มันเป็นไปไม่ได้ทางธุรกิจอยู่แล้ว อันนี้เรื่องที่หนึ่ง เรื่องที่สองก็คือ เรื่องค่าปรับ ถ้ามีการปรับ 70,000 ล้านเกิดขึ้น อีก 2 เดือน อาจจะไปถึง 80,000 ล้านหรือเปล่าไม่ทราบ แต่ถ้ามีการปรับ ล้มละลายทันที ไม่มีใครอยากจะถือบริษัทนี้ไว้แล้ว วิธีที่ทำง่ายกว่าคือ ปล่อยให้บริษัทนั้นเจ๊งไป พอเจ็งสัมปทานก็กลับเป็นของรัฐ หรืออีกสูตรหนึ่ง ถ้าปรับน้อยๆ ซึ่งเป็นวิธีที่ผู้ถือหุ้นเขาคงอยากให้เกิดอย่างนั้น ปรับระดับไม่กี่ร้อยล้าน อันนี้ก็ต่อลมหายใจได้นิดหนึ่ง แต่ทางธุรกิจก็ไปยากอยู่ดี ฉะนั้น ไอทีวีไม่ต้องมีใครไปทำอะไร มันถึงทางตันด้วยตัวมันเอง

พอถึงทางตันก็ต้องหาวิธีหาทางออก วิธีหาทางออกแต่ละวิธีมีปัญหาทั้งสิ้น ไม่ว่าขายเอกชน หรืออะไรต่างๆ แต่วิธีที่ปัญหาน้อยคือ เอากลับมาเป็นของรัฐ เช่น รัฐซื้อกลับมา โดยไม่ใช่ อสมท. ถ้ารัฐเป็นเจ้าของ 100% ถ้าจะทำเป็นสื่อสาธารณะจะไปตัดเรื่องสัมปทานทิ้ง หรือแก้เรื่องผังรายการ มันทำได้ทุกอย่าง ไม่มีปัญหาทางการเมือง "

จากคุณ : รองเมือง - [ 23 มิ.ย. 51 01:11:34 A:58.8.182.18 X: ]