Pantip-Cafe | Pantip-TechExchange | PantipMarket.com | Chat | PanTown.com | BlogGang.com | Torakhong.org | GameRoom


    มหาสติปัฏฐานสูตร (๒) : พระธรรมเทศนาของหลวงพ่อวัดปากน้ำ

    กัณฑ์ที่ ๔๔
    มหาสติปัฏฐานสูตร
    ๑๐ ตุลาคม ๒๔๙๗

    นโม  ตสฺส  ถควโต  อรหโต  สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส
    นโม  ตสฺส  ถควโต  อรหโต  สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส
    นโม  ตสฺส  ถควโต  อรหโต  สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ฯ

    กถญฺจ  ภิกฺขเว  ภิกขฺ  จิตฺเต  จิตฺตานุปสฺสี  วิหรติ.  อิธ ภิกฺขเว ภิกขฺ  สราคํ  วา  จิตฺตํ  สราคํ  จิตฺตนฺติ  ปชานาติ.  วีตราคํ วา จิตฺตํ  วีตราคํ  จิตฺตนฺติ ปชานาติ.  สโทสํ  วา  จิตฺตํ  สโทสํ  จิตฺตนฺติ  ปชานาติ  วีตโทสํ  วา  จิตฺตนฺติ  ปชานาติ.  สโมหํ  วา จิตฺตํ  สโมหํ  จิตฺตนฺติ  ปาชานาติ  วีตโมหํ  วา จิตฺตํ  วีตโมหํ จิตฺตนฺติ  ปชานาติ.  สงฺขิตฺตํ  วา   จิตฺตํ  สงฺขิตฺตํ  จิตฺตนฺติ  ปชานาติ.  วิกฺขิตฺตํ  วา  จิตฺตํ  วิกฺขิตฺตํ  จิตฺตนฺติ  ปชานาติ.  มหคฺคตํ วา  จิตฺตํ  มหคฺคตํ  จิตฺตนฺติ  ปชานาติ.  อมหคฺคตํ วา  จิตฺตํ  อมหคฺคตํ  จิตฺตนฺติ  ปชานาติ.  สอุตฺตรํ  วา  จิตฺตํ  สอุตฺตรํ  จิตฺตนฺติ ปชานาติ.  อนุตฺตรํ  วา  จิตฺตํ   อนุตฺตรํ   จิตฺตนฺติ  ปชานาติ.  สมหิตํ  วา  จิตฺตํ  สมาหิตํ  จิตฺตนฺติ  ปชานาติ.  อสมาหิตํ  วา  จิตฺตํ   อสมาหิตํ  จิตฺตนฺติ  ปชานาติ.  วิมุตฺตํ  วา  จิตฺตํ  วิมุตฺตํ  จิตฺตนฺติ  ปชานาติ.  อวิมุตตํ   วา  จิตฺตํ  อวิมุตตํ  จิตฺตนฺติ  ปชานาติ.  อิติ  อชฺฌตฺตํ  วา จิตฺเต จิตฺตานุปสฺสี  วิหรติ  พหิทฺธา  วา  จิตฺเต  จิตฺตานุปสฺสี  วิหรติ  อชฺฌตฺตพหิทฺธา  วา  จิตฺตานุปสฺสี  วิหรติ.  สมุทยวยธมฺมานุปสฺสี  วา  จิตฺตสฺมึ  วิหรติ. วยธมฺมานุปสฺสี วาจิตฺตสฺมึ วหรติ สมุทยวยธมฺมานุปสฺสี วาจิตฺตสมึ วิหรติ  อตฺถิ  จิตฺตนฺติ วา  ปนฺสส สติ  ปจฺจุปฏฐิตา  โหติ  ยาวเทว  ญาณมตฺตาย  ปติสฺสติมตฺตาย  อนิสฺสิโต  จ วิหรติ  น  จ  กิญฺจิ  โลเก  อุ-ปาทิยติ.  เอวํ  โข  ภิกฺขเว  ภิกฺขุ  จิตฺเต  จิตฺตานุปสฺสี  วิหรตีติ. ฯ


    ณ  บัดนี้  อาตมภาพจักแสดงใน มหาสติปัฏฐานสูตร  ที่แสดงไปแล้วนั้น  โดยอุเทศทวาร  ปฏิเทศทวาร  แสดงในมหาสติปัฏฐานสูตร เป็นอุเทศทวารนั้น  ตามวาระพระบาลีว่า  

    เอกายโน อยํ ภิกฺขเว มคฺโค สตฺตานํ วิสุทฺธิยา โสกปริเทวานํ สมติกฺกมาย ทุกฺขโทมนสฺสานํ อตฺถงฺคมาย ญายสฺส อธิคมาย นิพฺพานสฺส สจฺฉิกิริยาย  

    แค่นี้ จบอุเทศทวารของมหาสติปัฏฐานสูตร แปลภาษาบาลีว่า
    เอกายโน อยํ ภิกฺขเว ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อยํ มคฺโค อันว่าหนทางนี้ เอกายโน  เป็นเอก  เอกายโน อยํ ภิกฺขเว หนทางนี้เป็น หนทางเอก ไม่มีสองแพร่ง เป็นหนทางเดียวแท้ๆ หนทางหนึ่งแท้ๆ เอกนะ คือหนึ่ง
    เอโก ทฺวิ ติ จตุปญฺจ เหล่านี้ เอโก เขาแปลว่า หนึ่ง หนทางนี้เป็นหนึ่งไม่มีสองต่อไป
    สตฺตาน ํวิสุทฺธิยา  ความหมดจดวิเศษของสัตว์ทั้งหลาย
    โสกปริเทวานํ สมติกฺกมาย  เพื่อความล่วงเสียซึ่งโศก ความแห้งใจ ความปริเทวะ ความพิไรรำพันเพ้อ
    ทุกฺขโมนสฺสานํ อตฺถงฺคมาย เพื่ออัสดงคต หมดไปแห่งเหล่าทุกข์โทมนัส
    ญายสฺสอธิคมาย  เพื่อบรรลุซึ่งญาณ
    นิพฺพานสฺส สจฺฉิกิริยาย  เพื่อกระทำให้แจ้งซึ่งพระนิพพาน
    นี่แสดงดังนี้เพียงเท่านี้ เรียกว่า อุเทศทวาร จักได้แสดงเป็นปฏินิเทศทวารสืบต่อไป



    กตเม จตฺตาโร ยทิทํ จตฺตาโร สติปฏฺฐานา นี้คือ สติปัฏฐานสี่
    กตเม จตฺตาโร สติปฺฏฐานา สติปัฏฐาน ๔ นี่คืออะไร สติปัฏฐาน ๔ คืออะไรบ้างล่ะ


    อิธ ภิกฺขเว ภิกฺขุ กาเย กายานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี   สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย  โลเก   อภิชฌาโทมนสฺสํ เวทนาสุ  เวทนานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี  สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย   โลเก   อภิชฺฌาโทมนสฺสํ   จิตฺเต   จิตฺตานุปสฺสี   วิหรติ  อาตาปี  สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย  โลเก   อภิชฺฌาโทมนสฺสํ  ธมฺมานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี  สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย  โลเก   อภิชฺฌาโทมนสฺสํ

    สี่อย่างนี้เรียกว่าปฏินิเทศทวาร อุเทศทวารแสดงแล้ว อีกสองนี้เป็นปฏินิเทศทวาร อุเทศน่ะแสดงออกเป็นหนึ่งทีเดียว ปฏินิเทศนั้นแสดงออกไปเป็นสี่ กาย เวทนา จิต ธรรม แปลภาษาบาลีว่า


    -->>  อิธ ภิกฺขเว ภิกฺขุ กาเย กายานุปสฺสี วิหรติ ดูก่อนภิกษุทั้งหลายที่ศึกษาพระธรรมวินัยของพระตถาคตเจ้า เห็นกายในกายเนืองๆ นั้นเป็นไฉนเล่า
    อิธ ภิกฺขเว ภิกฺขุ กาเย กายานุปสฺสี วิหรติ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ผู้ศึกษาพระธรรมวินัยของพระตถาคตเจ้านี้ เห็นกายในกายเนืองๆ อยู่ อ้ายนี้ต้องคอยจำนะ เห็นกายในกายเนืองๆ อยู่ ถ้าเห็นเข้าแล้วทำให้
    อาตาปี เพียรเทียวเพียรให้เห็นอยู่เสมอนั้นไม่เผลอทีเดียว
    อาตาปี สมฺปชาโน รู้รอบคอบอยู่ เพียรแล้วก็รู้รอบคอบ
    สติมา มีสติด้วยไม่เผลอ รู้รอบคอบไม่เผลอ
    วิเนยฺย โลเก โทมนสฺสํ คอยกำจัด อภิชฌา ความเพ่งเฉพาะอยากได้และความโทมนัสเสียใจที่ไม่ได้สมบัติ นำอภิชฌาโทนัสในโลกออกเสีย อย่าเพ่งเฉพาะเสียใจ เพราะอยากได้แล้วไม่สมหวัง มันจะทำกายในกายให้เสื่อมไปเสีย อภิฌชา สำคัญนัก เพ่งเฉพาะอยากได้ เมื่อไม่ได้มันก็เสียใจเพราะไม่สมหวัง ไอ้ดีใจเสียใจนี่แหละอย่าให้เล็ดดลอดเข้าไปได้ทีเดียว เมื่อเห็นกายในกายเนืองๆ อยู่แล้ว
    อาตาปี มีความเพียรเร่งเร้าทีเดียว มีความรู้รอบคอบประกอบด้วยสติมั่น ไม่ฟั่นเฟือนทีเดียว
    วิเนยฺย โลเก อภิชฌณาโทมนสฺสํ นำอภิชฌา และโทมนัสในโลกออกเสียได้ นี่ข้อต้น



    -->>  ข้อที่สองคือ เวทนาสุ เวทนานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสึ เห็นเวทนาในเวทนาเนืองๆอยู่ มีความเพียรเป็นเครื่องเผากิเลสให้เร่าร้อน มีความรู้รอบคอบ มีสติ มั่นไม่ฟั่นเฟือน นำอภิชฺณาโทมนัสในโลกออกเสีย ไม่ให้ลอดเล็ดเข้าไปได้ นี่ส่วนเวทนา  



    -->>  จิตฺเต   จิตฺตานุปสฺสี   วิหรติ  อาตาปี  สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย  โลเก   อภิชฺฌาโทมนสฺสํ  เห็นจิตในจิตเนืองๆ อยู่ มีความเพียรเป็นเครื่องเผายังกิเลสให้เร่าร้อน มีสัมปชัญญะ มีสติไม่พลั้งเผลอ นำอภิชฺฌาในโลกนี้ออกเสียได้ อย่าให้ความยินดียินร้ายมันเล็ดลอดเข้าไปได้  นี่เป็นข้อสาม



    -->>  ข้อที่สี่ ธมฺเมสุ ธมฺมานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี  สมฺปชาโน สติมา วิเนยฺย  โลเก   อภิชฺฌาโทมนสฺสํ เห็นธรรมในธรรมเนืองๆ อยู่ เมื่อเห็นแล้ว ให้มีความเพียรเป็นเครื่องเผายังกิเลสให้เร่าร้อน มีสัมปชัญญะ มีสติมั่นไม่ฟั่นเฟือนกำจัดอภิชฺฌาโทมนัสในโลกนี้เสียได้  


    สี่ข้อนี้แหละเรียกว่า ปฏินิเทศทวาร กาย เวทนา จิต ธรรม เห็นกายในกายอยู่ เห็นเวทนาในเวทนาอยู่ เห็นจิตในจิตเนืองๆ อยู่ เห็นธรรมในธรรมอยู่ นี่ให้เข้าใจเสียก่อนจึงจะสอนต่อไปเป็นลำดับ

     
     

    จากคุณ : สมถะ - [ 24 มี.ค. 50 19:59:54 ]

 
 


ข้อความหรือรูปภาพที่ปรากฏในกระทู้ที่ท่านเห็นอยู่นี้ เกิดจากการตั้งกระทู้และถูกส่งขึ้นกระดานข่าวโดยอัตโนมัติจากบุคคลทั่วไป ซึ่ง PANTIP.COM มิได้มีส่วนร่วมรู้เห็น ตรวจสอบ หรือพิสูจน์ข้อเท็จจริงใดๆ ทั้งสิ้น หากท่านพบเห็นข้อความ หรือรูปภาพในกระทู้ที่ไม่เหมาะสม กรุณาแจ้งทีมงานทราบ เพื่อดำเนินการต่อไป



Pantip-Cafe | Pantip-TechExchange | PantipMarket.com | Chat | PanTown.com | BlogGang.com | Torakhong.org | GameRoom