ความคิดเห็นที่ 1 ได้เคยมีบางท่านกล่าวว่า  “เพราะบุคคลมีอุปาทาน  จึงมีอัตตาถ้าไม่มีอุปาทาน อัตตาก็ไม่มี”  คำกล่าวเช่นนี้  ไม่ถูกต้อง ฉะนั้นการพิจารณาดูสังขารในสติปัฏฐาน  ๔  ก็เพื่อให้เห็นแจ้งด้วยปัญญาอันเห็นชอบ  คือเห็นถูกต้องตามพระพุทธดำรัสต่อไปนี้ว่า สพฺเพ  สงฺขารา   อนิจฺจาติ ยทา  ปญฺญาย  ปสฺสติ อถ  นิพฺพินฺทติ  ทุกฺเข เอส  มคฺโค  วิสุทฺธิยา สพฺเพ  สงฺขรา  ทุกฺขาติ ยทา  ปญฺญาย  ปสฺสติ อถ  นิพฺพินฺทติ  ทุกฺเข เอส   มคฺโค   วิสุทฺธิยา สพฺเพ  ธมฺมา  อนตฺตาติ ยทา  ปญฺญาย  ปสฺสติ อถ  นิพฺพินฺทติ  ทุกฺเข เอส  มคฺโค  วิสุทฺธิยา. แปลความว่า   เมื่อใดบุคคลเห็นอยู่ด้วยปัญญาว่า สังขารทั้งปวงไม่เที่ยง  เมื่อนั้นย่อมเบื่อหน่ายในทุกข์  ข้อนี้เป็นหนทางแห่งความหมดจด   เมื่อใดบุคคลเห็นอยู่ด้วยปัญญาว่า  สังขารทั้งปวงเป็นทุกข์    เมื่อนั้นย่อมเบื่อหน่ายในทุกข์ข้อนี้เป็นหนทางแห่งความหมดจด  เมื่อใดบุคคลเห็นด้วยปัญญาว่า  ธรรมทั้งปวงเป็นอนัตตาเมื่อนั้นย่อมเบื่อหน่ายในทุกข์  ข้อนี้เป็นหนทางแห่งความหมดจด. คำว่า  ธรรมทั้งปวง  ณ  ที่นี้หมายเอาสังขารธรรม   มีเบญจขันธ์เป็นต้น   เท่านั้นที่เป็น  “อนัตตา”   เพราะไม่มีแก่นสารสาระในความเป็นตัวตนที่ถาวรแท้จริงของใคร  และนี้ก็เป็นพระพุทธดำรัสในลำดับ “นิพพิทาญาณ”  ซึ่งเป็นขั้นตอนของการยกเอาสังขารมีเบญจขันธ์เป็นต้นขึ้นพิจารณาเพื่อให้เห็นแจ้งแทงตลอดพระไตรลักษณ์   อันจะนำไปสู่ วิราคะ  วิมุตติ  วิสุทธิ  สันติ   นิพพาน  จึงยังไม่มีพระนิพพานเป็นอารมณ์เพราะเหตุนั้นพระพุทธดำรัสว่า  “สพฺเพ  ธมฺมา   อนตฺตา”  ธรรมทั้งปวงเป็นอนัตตานี้ จึงหมายเอา   “สังขารธรรมทั้งปวง” หรือธรรมชาติที่เป็นไปในภูมิ ๓   (กามภูมิ,  รูปภูมิ,อรูปภูมิ) ทั้งหมดเท่านั้น จากคุณ : สมถะ - [ 9 ธ.ค. 50 18:08:39 ]

ความคิดเห็นที่ 2 ที่หลวงพ่อวัดปากน้ำท่านสอนว่า ให้เข้ากลางของกลางแต่ละกาย  แล้วให้ผู้ปฏิบัติยึดกายที่เข้าถึงเป็นแบบไปอย่างนี้เรื่อย ๆ  จนถึงธรรมกายอรหัตละเอียด   นั้นหมายความว่าเมื่ออบรมใจให้หยุดให้นิ่งจนบริสุทธิ์ผ่องใสจากกิเลสนิวรณ์ด้วย และจิตใจไม่ปรุงแต่งด้วย  จึงยิ่งบริสุทธิ์จากกิเลสเครื่องเศร้าหมอง  และจึงถึงดวงธรรมที่ทำให้เป็นกายต่อๆ   ไปอย่างนี้ จนสุดละเอียดก็จะถึงกายในกายที่บริสุทธิ์ผ่องใส   ณ ภายใน  ต่อ ๆ  ไปตามลำดับ   คือ ต่างจากกายมนุษย์หยาบ    ก็จะถึงกายมนุษย์ละเอียด  เมื่อถึงแล้วไม่ใช่ให้ดู  คือเพียงแต่เห็นเฉยๆ ถ้าเพียงแต่เห็นเฉย ๆ  ธรรมก็ไม่ก้าวหน้า  แต่ให้ดับหยาบไปหาละเอียด  คือให้ละอุปาทานกายหยาบ  ได้แก่   ละความรู้สึกทั้งหมดอันเนื่องด้วยกายมนุษย์หยาบ เข้าไป  (สวมความรู้สึก)   เป็นกายมนุษย์ละเอียดเพื่อให้ใจของกายมนุษย์ละเอียดที่บริสุทธิ์ยิ่งกว่าของกายมนุษย์หยาบนั้น  ทำหน้าที่เจริญภาวนาต่อไปให้สมบูรณ์เต็มที่  เพื่อความเข้าถึง รู้- เห็น   และเป็นกายในกาย  (รวมเวทนา-จิต-ธรรม)  ที่บริสุทธิ์ยิ่ง ๆ  ขึ้นไปตามลำดับ   การเข้าถึง  รู้-เห็น  และเป็นกายละเอียด   (กายในกาย  เวทนา ในเวทนา  จิตในจิต  และธรรมในธรรม   เป็น ณ  ภายใน)  เป็นขั้น ๆ ไปอย่างนี้ “ดับหยาบไปหาละเอียด”  จนสุดละเอียดถึงธรรมกายต่อ ๆ  ไปจนสุดละเอียด  ถึงธรรมกายอรหัต   เป็นขั้น ๆ ไปอย่างนี้แหละที่หลวงพ่อท่านอธิบายว่า  เมื่อปฏิบัติถึงกายละเอียด  (กายในกายที่ละเอียดและบริสุทธิ์) แล้ว  ต้องยึดกายละเอียดที่เข้าถึงนั้นเป็นแบบ  คือ เป็นแนวทางปฏิบัติภาวนาให้ถึงกายและธรรมที่ละเอียด  ๆ  ที่บริสุทธิ์ ผ่องใส  ยิ่งกว่าเดิมต่อๆ  ไป   ตามลำดับ   ในทางธรรมปฏิบัติจึงเป็นการละอุปาทาน  (ความยึดถือ)  สังขารธรรมที่ไม่บริสุทธิ์  เพื่อความเข้าถึง  รู้-เห็น  และเป็นธรรมที่บริสุทธิ์ยิ่ง ๆ ขึ้นไป   จนถึงธรรมกายอันเป็นกายที่พ้นโลก  พ้นความปรุงแต่ง  (สังขาร)  อันเป็นธรรมชาติที่บริสุทธิ์ผ่องใส  โดยไม่ใช่ให้ยึดติด ที่ว่า  “ให้ยึดกายที่เข้าถึงเป็นแบบ” นั้น  หมายถึง  ให้เอาเป็นแนวทางพื้นฐานในการเจริญภาวนาให้ถึงธรรมที่บริสุทธิ์ยิ่งขึ้นต่อ ๆไปเหมือนการขึ้นบันไดทีละขั้น ๆ ไปถึงชั้นบนบ้านได้  ก็ต้องอาศัยบันไดชั้นสูงยิ่งขึ้นต่อ ๆ  ไป ตามลำดับ  จึงเป็นการปฏิบัติที่ถูกต้องที่สุด ถ้ามัวแต่ไปเพ่งที่คำพูด   แต่ไม่เข้าใจถึงความเป็นไปอันแท้จริงของธรรมปฏิบัติ จึงไขว้เขวได้อย่างนี้  มีเยอะ  มีแต่นักอ่าน  นักพูด  นักวิจารณ์   แต่ไม่เข้าใจถึงความเป็นไปอันแท้จริงของธรรมปฏิบัติ  ก็ไขว้เขวได้มากอย่างนี้   ยิ่งคนดัง ๆ พูดแล้วคนก็เชื่อมากเสียด้วย  เพราะฉะนั้นให้พยายามปฏิบัติต่อไปให้เข้าถึงกายที่ละเอียด ๆ  (เวทนาในเวทนา จิตในจิต  และธรรมในธรรม)   ถึงธรรมกายต่อ ๆ  ไปให้สุดละเอียด ก็พระนิพพานก็จะเข้าใจได้อย่างลึกซึ้งไปเอง จากคุณ : สมถะ - [ 9 ธ.ค. 50 18:09:18 ]

ความคิดเห็นที่ 3 เรื่อง   “นิมิต”  นั้นสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้แสดงไว้เป็นขั้นตอนของการเจริญสมถวิปัสสนากัมมัฏฐานเพื่อทำนิพพานให้แจ้งว่าดังนี้ ภิกษุทั้งหลาย   ภิกษุผู้ที่พอใจในความคลุกคลีกัน   เป็นหมู่ ๆ,  ยินดีในความคลุกคลีกันเป็นหมู่ๆ,  ตามประกอบความพอใจในความคลุกคลีกันเป็นหมู่ ๆ,  เป็นผู้พอใจในหมู่,ยินดีในหมู่,  ตามประกอบความพอใจในหมู่, อยู่แล้วหนอ;   เธอนั้นจักมาเป็นผู้โดดเดี่ยวยินดียิ่งในความสงัดเงียบนั้น  ข้อนี้ไม่เป็นฐานะที่มีได้. เมื่อไม่เป็นผู้โดดเดี่ยวยินดียิ่งในความสงัดเงียบแล้ว  จักถือเอานิมิตแห่งสมาธิจิตวิปัสสนาจิตได้นั้นข้อนี้ก็ไม่เป็นฐานะที่มีได้. เมื่อไม่ได้ถือเอานิมิตแห่งสมาธิจิตวิปัสสนาจิตแล้วจักยังสัมมาทิฏฐิแห่งวิปัสสนาให้บริบูรณ์นั้น ข้อนี้ก็ไม่เป็นฐานะที่มีได้. เมื่อไม่ทำสัมมาทิฏฐิแห่งวิปัสสนา  ให้บริบูรณ์แล้ว จักยังสัมมาสมาธิแห่งมรรคและผลให้บริบูรณ์นั้นข้อนี้ก็ไม่เป็นฐานะที่มีได้. เมื่อไม่ทำสัมมาสมาธิแห่งมรรคและผล  ให้บริบูรณ์แล้ว  จักละสังโยชน์ทั้งหลายนั้น  ข้อนี้ก็ไม่เป็นฐานะที่มีได้. เมื่อไม่ละสังโยชน์ทั้งหลาย  จักทำนิพพานให้แจ้งนั้น  ข้อนี้ก็ไม่เป็นฐานะที่มีได้เลย. ภิกษุทั้งหลาย  ภิกษุผู้ที่ไม่พอใจในความคลุกคลีกันเป็นหมู่ ๆ,  ไม่ยินดีในความคลุกคลีกันเป็นหมู่ ๆ,ไม่เป็นผู้พอใจในหมู่ ไม่ยินดีในหมู่ไม่ตามประกอบความพอใจในหมู่,  อยู่แล้วหนอเธอนั้นจักมาเป็นผู้โดดเดี่ยวยินดีในความสงัดเงียบนั้นข้อนี้เป็นฐานะที่มีได้เป็นได้. เมื่อเป็นผู้โดดเดี่ยวยินดียิ่งในความสงัดเงียบแล้ว  จักถือเอานิมิตแห่งสมาธิและวิปัสสนาจิตได้นั้นข้อนี้เป็นฐานะที่มีได้เป็นได้. เมื่อถือเอานิมิตแห่งสมาธิจิตและวิปัสสนาจิตได้แล้ว  จักยังสัมมาทิฏฐิแห่งวิปัสสนาให้บริบูรณ์ได้นั้นข้อนี้เป็นฐานะที่มีได้เป็นได้. เมื่อทำสัมมาทิฏฐิแห่งวิปัสสนาให้บริบูรณ์ได้แล้ว  จักยังสัมมาสมาธิแห่งมรรคและผลให้บริบูรณ์ได้นั้นข้อนี้เป็นฐานะที่มีได้เป็นได้. เมื่อทำสัมมาสมาธิแห่งมรรคและผลให้บริบูรณ์ได้แล้ว  จักละสังโยชน์ทั้งหลายได้นั้น  ข้อนี้เป็นฐานะที่มีได้เป็นได้. เมื่อละสังโยชน์ทั้งหลายได้แล้วจักทำนิพพานให้แจ้งได้นั้น  ข้อนี้เป็นฐานะที่มีได้เป็นได้แล. (พระไตรปิฎกบาลีฉบับสยามรัฐ  เล่มที่ ๒๒,อังคุตตรนิกาย  ฉักกนิบาต,ข้อ  ๓๓๙,หน้า ๔๗๒-๔๗๓  (คำแปลจากหนังสือขุมทรัพย์จากพระโอษฐ์  ของกองตำราคณะธรรมทานไชยา   พ.ศ.  ๒๕๑๔ , หน้า  ๒๘๕-๒๘๖)) จากคุณ : สมถะ - [ 9 ธ.ค. 50 18:10:13 ]

ความคิดเห็นที่ 4 กล่าวโดยสรุป   “นิมิต”   เป็นขั้นตอนของการเจริญสมถภาวนาเพื่อกำจัดกิเลสนิวรณ์เครื่องกั้นปัญญา  ให้จิตใจผ่องใสควรแก่งานและ  เป็นขั้นตอนของวิปัสสนาภาวนา  คือยกสังขารนิมิต   มีเบญจขันธ์เป็นต้น  ทั้ง ณ  ภายนอก  (ส่วนหยาบ)  และทั้ง  ณ  ภายใน  (ส่วนละเอียด)ขึ้นพิจารณาให้เห็นแจ้งรู้แจ้งสภาพความปรุงแต่ง  และลักษณะอันเป็นเองของสังขารธรรมที่ประกอบด้วยปัจจัยปรุงแต่ง  ว่าเป็นสภาพไม่เที่ยง  (อนิจฺจํ)  เป็นทุกข์ (ทุกฺขํ)  และมิใช่ตัวตนที่แท้จริงของใคร  (อนตฺตา) ในขั้นสมถภาวนา  เมื่อสามารถถือเอาปฏิภาคนิมิตได้  ก็จะได้สมาธิในระดับอัปปนาสมาธิอันเป็นเบื้องต้นของปฐมฌาน  มรรคจิตอันประกอบด้วยสัมมาสมาธิ   จึงจะเริ่มสามารถทำหน้าที่ได้สมบูรณ์เพราะฉะนั้น  ถ้าใครปฏิเสธนิมิตเสียตั้งแต่สมาธิจิตยังไม่ได้ถึงอัปปนาสมาธิ  อันเป็นเบื้องต้นของปฐมฌาน  มรรคจิตก็ย่อมจะยังไม่เจริญขึ้นสมบูรณ์ให้สามารถทำหน้าที่ปหานสังโยชน์ได้เต็มกำลัง   เพราะขาดสัมมาสมาธิ (การเจริญรูปฌาน  ตั้งแต่ปฐมฌาน  ถึง จตุตถฌาน) อันเป็นไปเพื่อเจริญปัญญาเห็นแจ้งรู้แจ้งในสภาวธรรม และอริยสัจจธรรมตามที่เป็นจริงได้ อนึ่ง  เมื่อสมาธิจิตเป็นฌานจิต ตั้งแต่ปฐมฌาน  และเจริญขึ้นไปตามลำดับฌานนั้น  ย่อมละองค์แห่งฌานที่หยาบ  หรือเรียกว่า   “ดับหยาบไปหาละเอียด”ไปเองโดยอัตโนมัติ อย่างสงสัยเลย ในขั้นวิปัสสนาภาวนาถ้าไม่ยกสังขารนิมิต  อันตัณหาปวัตติ  (ปรุงแต่งให้เป็นไป)  ให้แจ้งสภาพความปรุงแต่ง  และลักษณะอันเป็นเองตามธรรมชาติของสังขารธรรมทั้งหลายทั้งปวงว่าเป็นอนิจจัง  ทุกขัง  และอนัตตาอย่างไรแล้ว   ภาวนามยปัญญา  (ปัญญาแจ้งชัด  จากการเจริญภาวนาจริง ๆ )  จะเกิดได้อย่างไร  ก็จะได้แต่เพียงสุตมยปัญญา  และจินตามยปัญญา  จากสัญญา  คือ ความจำได้หมายรู้จากตำรา  หรือจากที่ฟังเขาว่ามาเท่านั้นเอง ใครสอนให้ละ  “นิมิต”  ตั้งแต่ขั้นแรกของสมถะและวิปัสสนากัมมัฏฐาน  ก็เท่ากับสอนให้ละฐานสำคัญที่จะให้เกิดสมาธิจิตในระดับปฐมฌานขึ้นไป อันจะนำไปสู่การเห็นแจ้งสภาวะของสังขตธรรมและสัจจธรรมตามที่เป็นจริง  การเจริญสมถวิปัสสนากัมมัฏฐานก็จะมีสภาพเป็น “วิปัสสนึก (เอาเอง)” เท่านั้น  ถึงแม้จะเป็นอุบายให้ได้รับผลเบื้องต้นในระดับหนึ่ง  แต่มรรคจิตก็ไม่สมบูรณ์พอจะปหานสังโยชน์โดยเด็ดขาดได้  ต่อเมื่อถึงฌานจิตตั้งแต่ปฐมฌานขึ้นไปจึงจะมีพลังพอที่จะปหานสังโยชน์โดยเด็ดขาดได้  จึงขอให้บททวนพระพุทธดำรัสข้างต้นนี้ให้ดี  จะได้ไม่หลงทางปฏิบัติ วนอยู่แต่ในวิธี  “ขุดบ่อไม่ถึงตาน้ำ” . จากคุณ : สมถะ - [ 9 ธ.ค. 50 18:10:44 ]

ความคิดเห็นที่ 5 แวะมาอ่าน ขอบคุณค่ะ จากคุณ : ผุ๋งผิ๋ง - [ วันรัฐธรรมนูญ 00:10:16 ]

ความคิดเห็นที่ 6 เรียนคุณสมถะค่ะ คือสงสัยวิปัสสนาของธรรมกายจะอยู่ในนิมิต ดวง หรือ องค์พระ ตลอดเวลา  (ไม่แน่ใจว่าเรียกวิปัสสนาใช่หรือไม่  ???  เอาเป็นว่าขอเรียกวิปัสสนาเพื่อเข้าใจตรงกันก่อนค่ะ)  ดังนั้นจะทำวิปัสสนาได้ตั้งแต่กายมนุษย์ละเอียดขึ้นไป  จึงมีความรู้สึกว่าข้ามขั้นตอนวิปัสสนากายเนื้อไปนะคะ   คืองี้ค่ะ หากติดนิมิตดวงชัดใสแจ่มตลอดตลอดเวลาทั้งหลับตาลืมตา นั่ง เดิน ยืน นอน ตามแบบฉบับเท่าที่เคยได้ฟังมา  (คือเคยได้ยินการสอนมาว่าจะต้องทำให้เห็นดวงติดตัวตลอดเวลาเพราะมีความสำคัญมาก) จะวิปัสสนากายมนุษย์หยาบหรือกายเนื้อมีรูปนามเป็นอารมณ์ได้อย่างไรค่ะ  โดยไม่ต้องถอดนิมิตดวง องค์พระ ออกก่อน ตามประสาคนรู้น้อยแต่ช่างสงสัย   ขอบคุณค่ะ จากคุณ : Tiger Bood - [ วันรัฐธรรมนูญ 07:54:01 ]

ความคิดเห็นที่ 7 ลองฟังเทศน์ลำดับญาณ ในชุดที่ 4 ไฟล์ที่ 10  และ ชุดที่ 7 ไฟล์ที่ 13  มีเกี่ยวกับวิชชาธรรมกายด้วย.... หลายๆ เรื่องเกี่ยวกับกระทู้ที่ถกกันบ่อยๆ ในห้องศาสนานี้... ถือว่าเป็นอีกทัศนะหนึ่ง.... http://www.kanlayanatam.com/audio/chodok/bio_.htm จากคุณ : superbat - [ วันรัฐธรรมนูญ 09:16:32 ]

ความคิดเห็นที่ 8 สำหรับคุณสมถะ   ช่วยตอบหลังไมล์จะดีกว่านะคะ ขอบคุณ  คุณ superbat ค่ะ เวปนี้มีหลายเรื่องน่าสนใจจริงๆ ค่ะ จากคุณ : Tiger Bood - [ วันรัฐธรรมนูญ 09:31:23 ]

ความคิดเห็นที่ 9 การพิจารณากายเนื้อ  เราพิจารณาตามหลักสติปัฏฐานนั่นแหละครับ  แต่เราพิจารณา กาย เวทนา จิต ธรรม ของกายเนื้อนั้นให้เห็นจริงตามสังขารธรรม  สังขตธรรมอันมีปัจจัยปรุงแต่ง  พิจารณาตั้งแต่กายเนื้อที่เป็นไปในส่วนของกายหยาบ  แล้วพิจารณากายละเอียดที่เป็นไปในส่วนของทิพย์ ทั้ง กาย  เวทนา จิต ธรรม อันเป็นทิพย์  เพราะไม่ว่าจะเป็นกายเนื้อหรือกายทิพย์ ต่างก็อยู่ในภพภูมิ ๓ คือ  กามภพ  รูปภพ  อรูปภพทั้งสิ้น  การพิจารณาจึงต้องพิจารณาไปทีละกายเพื่อถอนอุปาทานในกายนั้นๆ โดยพิจารณาไปในกฏพระไตรลักษณ์นั่นเอง  คือเห็นสภาวธรรมตามเป็นจริงของ กาย เวทนา จิต ธรรม ในสังขตธรรมทั้งปวง หลักปฏิบัตินั้นเราจะพิจารณาอย่างไร  อยู่ที่ผลคือปฏิเวธธรรมด้วยว่า  การปฏิบัติของเราสามารถกำจัดทุกข์  กำจัดกิเลสอวิชชาได้ถึงระดับไหน  จะเป็นการข่มกิเลสได้ชั่วคราวหรือทำลายกิเลสอนุสัยได้หลุดเป็นชั้นๆ ไปจนถึงโคตรภูและเข้าสู่อริยบุคคล  ตรงนี้เป็นผลสำคัญของการปฏิบัติเพื่อให้เกิดปฏิเวธธรรมนั่นเองครับ ทีนี้ลองพิจารณาข้อสงสัยของคุณTiger Bood ดูนะครับ ขอแยกเป็นสองตอน  ดังนี้ /////////////////////////////////////////////////////////// เรียนคุณสมถะค่ะ (ถาม)คือสงสัยวิปัสสนาของธรรมกายจะอยู่ในนิมิต ดวง หรือ องค์พระ ตลอดเวลา  (ไม่แน่ใจว่าเรียกวิปัสสนาใช่หรือไม่  ???  เอาเป็นว่าขอเรียกวิปัสสนาเพื่อเข้าใจตรงกันก่อนค่ะ) ตอบ  ตรงนี้ต้องทำความเข้าใจก่อนนะครับ  นิมิต  เราใช้สำหรับรวมใจในขั้นตอนแรกของการปฏิบัติเท่านั้น  เนื่องมาจากดวงธรรมประจำกายในตัวของมนุษย์ทุกคน  มีลักษณะกลมใส  หลวงพ่อวัดปากน้ำท่านจึงใช้ดวงแก้วเป็นสื่อ(บริกรรมนิมิต)ในการเห็นดวงธรรมในตัว  ดังนั้นนิมิตดวงแก้วนั้นจะใช้ในขั้นการรวมใจให้เป็นหนึ่ง  จนกระทั่งดวงแก้ว(นิมิต)นั้นหายไปปรากฏเป็นดวงธรรม(ดวงปฐมมรรค)ขึ้นตรงนี้ถ้าสังเกตจะทราบว่าดวงปฐมมรรคนั้นต่างจากนิมิต  ถึงขึ้นนี้เราจึงเข้ากลางของกลางจนกระทั่งเห็นกายในกาย  กายในกายทุกกายนั้น  เป็นกายที่มี เวทนา จิต ธรรม เหมือนกายมนุษย์หยาบ  นั่นคือเป็นกายในกายที่มีชีวิตจิตใจ  ไม่ใช่นิมิต  กระทั่งธรรมกายอันเป็นโลกุตรธรรมก็มิใช่เป็นเพียงนิมิตนะครับ   ผู้ปฏิบัติจนกระทั่งเข้าถึงกายในกาย  (รวม เวทนาในเวทนา จิตในจิต ธรรมในธรรม)ของกายเหล่านั้น จะทราบตรงกันว่านี่เป็นธาตุเป็นธรรมเป็นคือมี รูป-นาม มีความรู้สึก ต่างแต่หยาบ-ละเอียดกว่ากันเท่านั้น  พิจารณาจากคุณธรรมประจำกายนั้นๆ ด้วยนะครับ  เพราะทุกกายจะมีคุณธรรมต่างกัน  กายมนุษย์หยาบอย่างหนึ่ง  กายทิพย์ก็จะมีกุศลธรรมบถ ๑๐ ครบ  กายพรหม จะเพิ่มรูปฌาณ ๔ เข้ามา  กายอรูปพรหมจะเพิ่ม อรูปฌาณ ๔ เข้ามาอีก  กายธรรมหรือธรรมกายจะมีภูมิธรรมระดับโลกุตตรธรรมเข้ามาด้วย  เพียงแต่อยู่ในขั้นรู้เห็น  ต้องเพียรกำจัดกิเลสตามวิธีกาสรสะสางธาตุธรรมในระดับวิปัสสนา  คือ  การยกภูมิพิจารณา  ขันธ์ ธาตุ อายตนะ ฯลฯ เพื่อกำจัดอนุสัยในแต่ละกายอันเป็นกิเลสที่ละเอียดที่สุด  คือให้กิเลสหลุดไปทุกกาย  ไม่ใช่กายมนุษยฺหยาบกายเดียว  แต่ทุกอย่างเริ่มต้นที่กายมนุษย์หยาบนะครับ (ถาม)  ดังนั้นจะทำวิปัสสนาได้ตั้งแต่กายมนุษย์ละเอียดขึ้นไป  จึงมีความรู้สึกว่าข้ามขั้นตอนวิปัสสนากายเนื้อไปนะคะ   คืองี้ค่ะ หากติดนิมิตดวงชัดใสแจ่มตลอดตลอดเวลาทั้งหลับตาลืมตา นั่ง เดิน ยืน นอน ตามแบบฉบับเท่าที่เคยได้ฟังมา  (คือเคยได้ยินการสอนมาว่าจะต้องทำให้เห็นดวงติดตัวตลอดเวลาเพราะมีความสำคัญมาก) จะวิปัสสนากายมนุษย์หยาบหรือกายเนื้อมีรูปนามเป็นอารมณ์ได้อย่างไรค่ะ  โดยไม่ต้องถอดนิมิตดวง องค์พระ ออกก่อน ตอบ  ทุกอย่างต้องเริ่มพิจารณาจากกายมนุษย์หยาบซีครับ  จะข้ามขั้นตอนได้อย่างไร  พิจารณาไปทีละกายจนแจ้งใจ  พิจารณา กาย เวทนา จิต ธรรม ในแต่ละกาย นี่เรียกว่าอนุวิปัสสนา   ส่วนเรื่องติดนิมิตนั้น  ขอให้เข้าใจเสียใหม่  การเห็นดวงธรรมไม่ใช่นิมิต  การเห็นเช่นนั้นอารมณ์ใจจะหยุด นิ่ง สงบ  นั่นคือใจควรแก่งานตลอดเวลา  งานที่ว่าก็คือ  งานพัฒนาใจ  ความจริงแล้วผู้ปฏิบัติที่ชำนาญจะเห็นดวงธรรมในท้องได้ทุกเวลา  แต่ใจต้องหยุด ต้องนิ่ง ไม่ใช่เห็นในขณะใจสั่น ส่าย หรือฟุ้งซ่าน  นั่นแปลว่าเรากำลังรักษาสภาพใจของเราให้สงบระงับตลอดเวลา  ไม่ใช่ไปติดนิมิต  แต่เป็นการรักษาสภาพความสงบของใจ  สมดังที่พระพุทธองค์ตรัสว่า  สุขอื่นยิ่งกว่าความสงบไม่มี   ส่วนเรื่องวิปัสสนากายมนุษย์หยาบหรือกายเนื้อมีรูปนามเป็นอารมณ์ได้อย่างไร  นี่ไม่ใช่ปัญหาของผู้ฝึกธรรมกายเลย  เพราะเราปฏิบัติตามหลักนาม-รูป อยู่แล้ว  ที่ใดมีนามก็ย่อมมีรูป  ขอแต่ให้เห็นตามเป็นจริงในนาม-รูปว่า เป็นสังขตธรรมอันมีปัจจัยปรุงแต่งอย่างไร  นาม-รูป เกิด-ดับ อย่างไร  ซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องพิจารณาอยู่แล้วครับ ประเด็นปัญหาที่คุณTiger Bood ถาม  ทราบว่าเพราะพิจารณาตามตัวอักษรจึงมีความสงสัยเกิดขึ้นได้  ต่อเมื่อลองได้ปฏิบัติสมาธิให้เข้าถึงกายในกายอย่างถูกต้องแล้ว  ปัญหาเหล่านี้จะไม่เกิด  เพราะเราไปติดตัวหนังสือมากกว่าการปฏิบัติให้เข้าถึงสภาวธรรมตามเป็นจริงนั่นเอง  หมายความว่า  คำบางคำอาจทำให้เราเข้าใจไปตามความเห็นและประสบการณ์ของเรา  แต่คำเหล่านี้อาจจะมีความหมายเฉพาะที่เราหยั่งไม่ถึง  เพราะเราใช้วิธีพิจารณาไม่ตรงกับความหมายทางภาษาของนักปฏฺบัตินั่นเอง  ตรงนี้จึงยากที่จะทำความเข้าใจได้ตรงกันในการพิจารณาเฉพาะตามตัวหนังสือ  แต้ถ้าได้ลองฝึกฝนปฏิบัติจนเข้าถึงเรื่องเหล่านี้อย่างแจ้งใจได้แล้ว  ความลังเลสงสัยจะหมดไปโดยทันทีครับ ขอขอบคุณที่ได้ถาม  และขออภัยที่ไม่ได้ตอบหลังไมค์  เพราะเขียนยาวไปหน่อยไม่สะดวกที่จะส่งหลังไมค์ครับ จากคุณ : สมถะ - [ วันรัฐธรรมนูญ 10:51:25 ]

ความคิดเห็นที่ 10 ที่เรียนคุณสมถะช่วยตอบหลังไมล์    คือเกรงว่าคำถามนี้อาจทำให้คุณสมถะตอบแบบล่อแหลมต่อการจุดชนวนต่อไปอะค่ะ   และอยากได้แหล่งข้อมูลแบบคุณ superbat  เพิ่มเติมด้วย  หวังว่าคงเข้าใจนะคะ ขอบคุณค่ะที่ใช้ภาษาง่ายๆ อธิบาย   พอเข้าใจในระดับหนึ่งแล้วค่ะ    วิชชานี้เหมือนการต่อยอดเลยนะคะ  อึม?แล้วAdvance  ไปซะไกล   สายปากน้ำมีวิชชาที่ชัดเจนกว่า   คือตนเองปัจจุบันฝึกสติปัฏฐานจึงอดไม่ได้ที่จะมองย้อนไปเปรียบเทียบกับสิ่งที่เคยรับรู้มาในอดีตสมัยหลงอยู่ที่สำนักคลองสาม   ขอบอกก่อนว่าไม่ใช่ประเภท  ไฮบริท  นะคะ   ลาขาดแล้วค่ะ  (พี่ๆ ทั้งหลายอย่ารุมตื๊บหนูนะ  กลั๊ว ...กลัว!!) เท่าที่อ่านก็ยังมีความเห็นว่า   ไม่ว่าจะศึกษาวิชชาใด   ก็ต้องเข้าใจสติปัฏฐานเป็นพื้นฐานที่ถูกต้องเสียก่อนเป็นลำดับแรก   ที่จริงใจหยุดนิ่งด้วยสติปัฏฐานก็กระทำได้   และตราบใดที่ยังไม่เข้าใจสติปัฏฐานดีพอ  การศึกษาแบบข้ามขั้นเป็นเรื่องเสี่ยงต่อการหลงทางค่ะ ขอบคุณอีกครั้งนะคะ จากคุณ : Tiger Bood - [ วันรัฐธรรมนูญ 14:52:29 ]

ความคิดเห็นที่ 11 เหรอ ................. v v v v จากคุณ : Ritti Janson - [ 11 ธ.ค. 50 05:48:22 ]

ความคิดเห็นที่ 12 อย่างนั้นเหรอ ....................... ? v v v v จากคุณ : Ritti Janson - [ 11 ธ.ค. 50 05:49:04 ]

ความคิดเห็นที่ 13 ความจริงคำอธิบายของอรรถกถาไม่ได้ขัดกันเลย  ขอให้ดูพุทธพจน์แสดงหลักนี้ ที่ท่านนำมาอธิบายไว้ ซึ่งต่างกันเป็น 2 แบบ แบบที่ 1 พุทธพจน์ที่แสดงแต่หลักทั่วไปเป็นกลาง ๆ ว่า            สพฺเพ ธมฺมา อนตฺตาติ                                                 (เช่น สํ.ข. 17/233/164) แปลว่า: " ธรรมทั้งปวงเป็นอนัตตา " ในกรณีเช่นนี้ คำอธิบายของพระอรรถกถาจารย์ จะกล่าวครอบคลุมหมดโดยไม่มีข้อแม้ว่า สพฺเพ ธมฺมา อนตฺตาติ สพฺเพ จตุภูมกธมฺมา อนตฺตา                                   (สํ.อ. 2/346) แปลว่า: " ธรรมที่มีในภูมิ 4 ทั้งหมด เป็นอนัตตา " ข้อนี้ชัดเจนไม่มีข้อแม้ ไม่มีเงื่อนไขใดๆ คือ ทุกอย่างรวมทั้งนิพพานด้วย เป็นอนัตตา แบบที่ 2 พุทธพจน์เฉพาะแห่ง ซึ่งมีข้อความที่เป็นเงื่อนไขจำกัดต่อท้าย    สพฺเพ ธมฺมา อนตฺตาติ  ยทา ปญฺญาย ปสฺสติ    อถ นิพฺพินฺทติ ทุกฺเข   เอส มคฺโค วิสุทฺธิยา                                                       (ขุ.ธ. 25/30/52; ขุ.เถร. 26/383/366) แปลว่า: " เมื่อใดบุคคลมองเห็นด้วยปัญญาว่าธรรมทั้งปวงเป็นอนัตตา เมื่อนั้นย่อมหน่ายในทุกข์ นี้เป็นทางแห่งวิสุทธ " ในกรณีนี้ อรรถกถาเถรคาถา อธิบายไว้บริบูรณ์ว่า สพฺเพ ธมฺมา อนตฺตาติ สพฺเพปิ จตุภูมิกา ธมฺมา อนตฺตา.       อิธ ปน เตภูมิกธมฺมาว    คเหตพฺพา                                                        (เถร.อ. 2/283) แปลว่า: " ข้อความ (พุทธพจน์) ว่าธรรมทั้งปวงเป็นอนัตตา หมายความว่า ธรรมทั้งหลายที่เป็นไปในภูมิ 4 แม้ทั้งหมด       (คือ กามาวจรภูมิ รูปาวจรภูมิ อรูปาวจรภูมิ และโลกุตตรภูมิ คือ มรรค ผล นิพพาน) เป็นอนัตตา แต่ในที่นี้ พึงถือเอาเฉพาะธรรมที่เป็นไปในภูมิ 3     (สังขาร/ขันธ์ 5) เท่านั้น "1 ที่จริงคำอธิบายนี้ก็ชัดเจนอยู่แล้ว คือ ท่านแบ่งเป็น 2 ท่อน ท่อนแรก แสดงหลักทั่วไป คือตัวความจริงแท้ๆ ที่เป็นกลาง ๆ ซึ่งเป็นความหมายที่สมบูรณ์ว่า ธรรมทั้ง ปวง รวมหมดทั้งภูมิ 4  ซึ่งรวมทั้งนิพพานด้วยนั้น เป็นอนัตตา ส่วนท่อนที่สอง จำกัดความหมายให้อยู่ในขอบเขตที่ต้องการ หรือตามความประสงค์เฉพาะกรณี ดังจะ เห็นว่ามีทั้งคำว่า อิธ ซึ่งจำกัดเทศะว่า " ที่นี้ " หรือ " ในกรณีนี้ " หรือ " ในคาถานี้ " และคำว่า คเหตพฺพา ซึ่งจำกัด วัตถุประสงค์ว่า " พึงถือเอา " (หรือในอรรถกถาธรรมบทใช้คำว่า อธิปฺเปตา แปลว่า " ทรงประสงค์เอา ") คำว่า ในที่นี้ ก็ดี  คำว่า พึงถือเอา หรือทรงประสงค์เอา ก็ดี เป็นคำจำกัดขอบเขต คือ อิธ   " ที่นี้ " ก็ จำกัดสถานที่ หรือเฉพาะกรณี และ คเหตพฺพา " พึงถือเอา " หรือ อธิปฺเปตา " ทรงประสงค์เอา " ก็จำกัดความต้องการ การใช้คำจำกัดอย่างนี้เป็นการบอกชัดอยู่แล้วว่า เป็นการตัดออกมาจากส่วนรวมทั้งหมด โดยจับเอา เฉพาะส่วนที่ประสงค์ในกรณีนั้นๆ เพราะในทางพุทธศาสนาถือว่าความจริงนั้นเป็น    กลางๆ ไม่ขึ้นต่อความ ต้องการของใคร เพราะฉะนั้นท่านจึงแสดงหลักที่เป็นความจริงกลางๆ ไว้ก่อน แล้วท่อนหลังจึงแสดงความมุ่ง หมายที่ต้องการใช้เฉพาะในกรณีนั้นๆ หรือเป็นเรื่องสัมพันธ์กับเงื่อนไขบางอย่างในที่นั้น อย่างในกรณีนี้ ขออธิบายประกอบ จะเห็นว่ามีคำว่า "อถนิพฺพินฺทติ ทุกฺเข"  ซึ่งแปลว่า  " เมื่อนั้นย่อม หน่ายในทุกข์" ทุกข์คืออะไร ทุกข์ในทางธรรม ว่าโดยรวบยอดก็ได้แก่อุปาทานขันธ์ 5          ในที่นี้ อรรถกถาเองก็ ได้อธิบายต่อไปว่า เป็นวิปัสสนาวิธีในการปฏิบัติของผู้พิจารณา ซึ่งหมายถึงพิจารณาเบญจขันธ์ แต่ยกหลักทั่วไป ที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงไว้ 3 ข้อ คือ สพฺเพ สงฺขารา อนิจฺจา,            สพฺเพ สงฺขารา ทุกฺขา, สพฺเพ ธมฺมา อนตฺตา มากล่าว โดยยกเอาหลักนั้นมาอ้างเต็มตามเดิม ส่วนความหมายที่ต้องการในที่นี้ ซึ่งใช้ในวิปัสสนาวิธีนั้น จำกัด เฉพาะการพิจารณาขันธ์ 5 หรือพิจารณา    สังขาร และเมื่อพิจารณาเห็นอย่างนั้นก็หน่ายในทุกข์ รับกัน คือ หน่ายในขันธ์ 5 หรืออุปาทานขันธ์ 5 นั้น เป็นอันว่าในที่นี้เป็นการใช้จำกัดความหมายเฉพาะขอบเขตโดยมีเงื่อนไข แต่หลักกลางก็ไม่ได้เสียหาย ไปไหน เพราะได้บอกแจ้งไว้ท่อนต้นอยู่แล้ว เพราะฉะนั้น คำอธิบายของท่านจึงไม่ได้ขัดกันแต่ประการใด   และถึงอย่างไร คำอธิบายพุทธพจน์เหล่านี้ก็ไม่มีการระบุว่า นิพพานเป็นอัตตา แต่ตรงข้าม คำอธิบายที่ ปรากฏมาแล้วนั้นก็บอกชัดว่า นิพพานรวมอยู่ในธรรมที่เป็นอนัตตา บางท่านเมื่อหาพุทธพจน์ หรือคำระบุในคัมภีร์ว่านิพพานเป็นอัตตาไม่ได้แล้ว ก็เลยมาเอาข้อความตรง นี้ที่ว่า " ในกรณีนี้ ธรรมทั้งปวงทรงประสงค์เอาขันธ์ 5 " แล้วก็ไปตีความหมายเอาว่า   เมื่อธรรมทั้งปวงหมายเอา ขันธ์ 5 เพราะฉะนั้นนิพพานก็เป็นอัตตา ซึ่งก็ 1. ไม่มีพุทธพจน์ ไม่มีข้อความ ไม่มีถ้อยคำที่ระบุอย่างนั้น 2. ขัดต่อคำอธิบายของอรรถกถาที่กล่าวข้างต้นนั้น ซึ่งชัดอยู่แล้ว อ้างจาก กรณีธรรมกาย โดย ท่าน ปยุตโต จากคุณ : Ritti Janson - [ 11 ธ.ค. 50 05:51:37 ]

ความคิดเห็นที่ 14 อืม...ยังข้องใจในสิ่งเหล่านี้อีกหนอ...ผู้ติดแต่ตัวหนังสือ  แต่นั่นยังไม่ใช่ข้อสรุปที่ชัดเจนใดๆ ดอก  มาฟัดกระทู้เรื่องอนัตตาในกระทู้นี้ทำไมหนอ  ติดใจอะไรหรือ   เรื่องแบบนี้เอาไว้จะจัดเป็นกระทู้ให้  ผมไม่ปฏิเสธว่าความคิดเรื่องนิพพานอัตตาและอนัตตามีการถกเถียงกันมาช้านานแล้ว  แม้ในอรรถกถาก็มีปรากฏ  แต่ที่ไม่ต้องการเสวนาด้วยเพราะเห็นว่า  เรามากด้วยทิฏฐิกันเหลือเกิน  การจะมานั่งเอาชนะกันด้วยทิฏฐิไม่ใช่เรื่องอันควรเลย  แต่เอาเถิดแล้วจะเสนอเรื่องนี้ให้อ่านกันในโอกาสต่อไป ย้ำนะครับ  นิพพานอัตตาหรืออนัตตานั้นไม่มีพระพุทธพจน์ตรัสชัดเช่นนั้น  แต่ท่านที่พยายามกล่าวว่านิพพานอนัตตา  โดยดึงเอาธรรมทั้งปวงอนัตตานั้น  ตรงนี้ก็ยังไม่ชัดเจน  ที่อ้างๆ กันก็ไม่ใช่พุทธพจน์เสียทีเดียว ถึงจะมีแทรกในพระไตรปิฎกที่ว่า ธรรมทั้งปวงอนัตตา หมายธรรมในภูมิ ๔ ก็มีกล่าวแล้วว่าต้องอธิบายเพิ่มในชั้นอรรถกถาแล้วจะนำเสนอให้อ่านกัน แต่ไม่ควรเอาเป็นเอาตายกัน  ดังนั้นเรื่องนี้ไม่รู้ว่าจะตั้งเป็นประเด็นถกเถียงกันไปทำไม  เพราะยิ่งเถียงก็ยิ่งเกิดมานะทิฏฐิ   ธรรมทั้งปวงอนัตตานั้นท่านมีไว้ให้พิจารณาเพื่อถอนอัตตานุทิฏฐิในสังขารธรรมอันมีขันธ์ ๕ ที่มนุษย์ต่างยึดถือว่าเป็นตัวตนนั่นเอง ถอนความยึดถือในอัตตาขันธ์ ๕ ให้ได้ก่อนเถิด  แล้วจะทราบว่าธรรมทั้งปวงอนัตตาอย่างไร  มีอาการอย่างไร  อย่าได้มาถกเถียงเกินวิสัยของปุถุชนเลย จากคุณ : สมถะ - [ 11 ธ.ค. 50 08:13:45 ]

ความคิดเห็นที่ 15 มาเพิ่มพูนความรู้ครับ ขอบคุณมากๆ จากคุณ : Joyful Joyful (greenpapayasalad) - [ 11 ธ.ค. 50 15:00:14 ]