ตอนที่๑ อ่านได้ที่ลิ้งค์นี้ครับ
http://www.pantip.com/cafe/religious/topic/Y9874015/Y9874015.html
วิจารณ์ ความเห็นของท่านธัมมนันทา
ความเห็นที่ท่านธัมมนันทาได้แสดงไว้การเสวนานั้น มีข้อที่ควรอภิปรายและพิจารณาบางประเด็น ก่อนอื่นพึงทราบก่อนว่า ความเห็นบางตอนของท่านธัมมนันทา ดังที่ได้มีการสรุปการเสวนานั้น ตามข่าว มีอย่างไรบ้าง
....ภิกษุณีธัมมนันทา วัตรทรงธรรมกัลยาณี จังหวัดนครปฐม กล่าวว่า รากของพุทธศาสนาในสังคมไทยยังไม่หยั่งลึกมากพอ ทำให้พุทธบริษัทสี่ ซึ่งหมายถึง ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา มีองค์ประกอบไม่ครบถ้วน มีเพียงพุทธบริษัทสามเท่านั้น ซึ่งขาดพื้นที่ให้แก่ ภิกษุณี ทั้งที่ในความเป็นจริง สตรี ก็สามารถบรรลุธรรม เผยแพร่และสืบทอดพุทธศาสนาได้เช่นกัน อีกทั้ง การบวชของภิกษุณีก็ไม่ได้ขัดต่อพระวินัยหรือกฎหมาย แต่กลับไม่มีกฎหมายใดมารองรับ
ประเทศไทยนั้นถึงจะมีจำนวนประชากรที่นับถือศาสนาพุทธมากที่สุดในโลก แต่ก็ไม่อาจเรียกได้ว่าเป็นมัชฌิมาประเทศ เนื่องจากมีเพียงพุทธบริษัทสาม ด้วยเพราะติดขัดเรื่องพระบัญชาสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ พ.ศ. 2471 ที่ห้ามภิกษุสงฆ์ในประเทศไทยทำการอุปสมบทให้แก่สตรี จึงเป็นอุปสรรคสำคัญที่ทำให้พระสงฆ์ไม่สามารถบวชเป็นสิกขมานา หรือภิกษุณีได้ ทั้งที่รัฐธรรมนูญเปิดโอกาสให้ทั้งหญิงและชายปฏิบัติศาสนธรรมตามที่ตนนับถือศรัทธา ฉะนั้นพระบัญชาฯในปี 2471 อาจเรียกได้ว่าเป็นกฎหมายลูก ซึ่งควรปรับแก้ตามกฎหมายรัฐธรรมนูญ
ภิกษุณีธัมมนันทา กล่าวว่า ต้องการให้มีการปรับแก้กฎหมาย เพื่อรองรับ ภิกษุณี เพราะขณะนี้ กระทั่งจะระบุในบัตรประชาชนว่าตนเป็นภิกษุณีก็ไม่สามารถทำได้ ทั้งที่การเป็นภิกษุณีไม่ได้ผิดกฎหมายแต่อย่างใด
ขอสรุปประเด็นสำคัญในความเห็นของท่านธัมมนันทา เป็น ๓ ข้อ ดังนี้
๑. รากของพุทธศาสนาในเมืองไทยยังไม่หยั่งรากลึก มีเพียงพุทธบริษัทสาม ไม่มีพื้นที่ให้ภิกษุณี
๒. การบวชภิกษุณีไม่ขัดต่อพระวินัยหรือกฏหมาย แต่ไม่มีกฏหมายมารองรับ
๓. การบวชภิกษุณีติดขัดเรื่องพระบัญชา สมเด็จพระสังฆราชเจ้า ฯ ควรยกเลิกเพราะเป็นกฏหมายลูก ซึ่งตามรัฐธรรมนูญเปิดโอกาสให้หญิงชายปฏิบัติตามศาสนธรรมได้ตามศรัทธา
ข้ออภิปรายมีดังนี้
๑. รากของพระพุทธศาสนานั้น หยั่งรากลึกอยู่แล้ว โดยที่พระพุทธศาสนาจะอยู่ในประเทศใดได้อย่างมั่นคงหรือไม่นั้น จุดสำคัญก็คือ ในประเทศนั้น มีกุลบุตรได้ออกบวชเป็นบรรพชิต เป็นพระภิกษุ และได้ศึกษา ปฏิบัติ เผยแผ่พระพุทธศาสนา รวมถึงมีฆราวาส มีศรัทธาเลื่อมใส รู้ธรรม รู้พระพุทธศาสนา และบำรุงพระพุทธศาสนา
ไม่ได้จำเป็นว่าจะต้องมีทั้งพระภิกษุและภิกษุณีให้ครบ จึงจะทำให้รากของพระพุทธศาสนาหยั่งลึก แต่อยู่ที่ว่า พระภิกษุ หรืออุบาสกอุบาสิกา หรือชาวพุทธที่มีอยู่ในขณะนั้น มีความสามารถและศักยภาพที่จะรักษา เผยแผ่ ปกป้องพระพุทธศาสนาได้
พึงสังเกตว่า ในประเทศที่มีภิกษุณีเกิดขึ้น อย่างในลังกาเอง ในครั้งที่พระมหินท์เถระมาเผยแผ่ และปรากฏว่า พระนางอนุฬาเทวี พระญาติของพระเจ้าเทวานัมปิยะติสสะต้องการจะทรงออกผนวชบ้าง พระเจ้าเทวานัมปิยะติสสะ ได้พาไปขอให้พระมหินท์เถระผนวชให้ พระมหินท์ได้ถวายพระพรว่า "การบวชให้มาตุคาม (ผู้หญิง) ไม่ใช่อำนาจหน้าที่ของพระสงฆ์ที่จะบวชให้ได้" แต่เนื่องจากในชมพูทวีป ยังมีภิกษุณีอยู่ พระมหินท์เถระจึงได้ให้ส่งทูตไปนิมนต์ พระนางสังฆมิตตาเถรี ซึ่งเป็นน้องสาวของพระมหินท์ และคณะพระภิกษุณีจากชมพูทวีป มาบวชให้พระนางอนุฬาเทวี
แต่ก็อย่างที่ทราบกันดีว่า ขนาดว่าพระภิกษุณีมีเกิดขึ้นในเกาะลังกา และเป็นพระภิกษุณีที่สืบเชื้อสายมาตรง ถูกต้อง จากชมพูทวีปเองด้วยซ้ำไป แต่พอเกิดศาสนภัยขึ้นมา อย่าว่าแต่ไม่มีภิกษุณี ขนาดพระภิกษุก็ยังไม่เหลือ เหลือแต่สามเณรสรณังกร จนต้องส่งทูตมานิมนต์พระภิกษุสงฆ์ไปจากอยุธยา สมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ
พระพุทธศาสนาจะหยั่งรากลึกหรือไม่ จึงไม่ได้ขึ้นอยู่กับศาสนบุคคล ว่า "มีอะไร" แต่ "ที่มีอยู่นั้น ทำอะไร"
อีกประการหนึ่ง ที่บอกว่าขาดพื้นที่ หรือไม่มีพื้นที่ให้แก่ภิกษุณีนั้น ท่านธัมมนันทาเองก็เห็นๆอยู่ว่า ตัวท่านและคณะภิกษุณีที่ไปบวชมาจากศรีลังกา หรือที่ไปบวชมาจากประเทศอื่น มาตั้งสำนักขึ้นในเมืองไทย และมีสิทธิเผยแพร่ศาสนา "ตามใจชอบ" ใครเชื่อก็ไปหาไปศรัทธานั้น
ถามว่า เรื่องที่เป็นอยู่นี้ "ไม่มีพื้นที่ให้ภิกษุณี ตรงไหน และ อย่างไร?"
ผู้เขียนจึงสงสัยว่า ความต้องการของท่านธัมมนันทา รวมถึงคณะภิกษุณีของท่านนั้น "คืออะไร?" หรือ "ต้องการอะไร?"
๒. ที่ว่าไม่ขัดต่อพระวินัย แต่ไม่มีกฏหมายรองรับนั้น ผู้เขียนได้วิเคราะห์ไปแล้วว่า ท่านธัมมนันทาและคณะ จะต้องการกฏหมายรองรับ ในเรื่องอะไร ในสถานภาพอย่างไร หรือต้องการ "จะให้เกิดกฏหมายอะไร" ในการรองรับตัวท่าน ในเมื่อท่านบอกเองอยู่แล้วว่า การบวชของท่านไม่ขัดต่อพระวินัย ก็เท่ากับว่าตัวท่านเองที่ไปบวชมาจากศรีลังกานั้น ก็เป็นภิกษุณีสมบูรณ์แล้ว ตามที่ท่านมั่นใจ "แล้วท่านธัมมนันทา จะต้องการกฏหมายรองรับ เพื่อประโยชน์โสตถิผลประการใด?"
๓. เรื่องพระบัญชาของสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์นั้น ถ้าหากเรายังไม่ทราบว่า พระองค์ทรงมีพระบัญชาว่าอย่างไร และ ทรงมีพระบัญชาขึ้น โดยอ้างอิงจากอะไร รวมถึง "ทรงมีพระบัญชาเพราะอะไรเป็นเหตุ" ก็คงจะยังไม่เข้าใจตัวเรื่องได้ชัด
เนื้อหาและเรื่องที่เกิดขึ้น ว่าสรุปโดยย่อก็มีว่า เมื่อราวๆปี ๒๔๗๑ ผู้ชายคนหนึ่งชื่อ นายนรินทร์ กลึง ได้บวชลูกสาวสองคน ชื่อสาระ และ จงดี ให้เป็นสามเณรี โดยไม่ถูกต้องตามพระธรรมวินัย (คือไปให้พระสงฆ์ผู้ชายบวชให้ ซึ่งผิดจากหลักวินัย เพราะสามเณรีจะต้องบวชโดยภิกษุณีผู้เป็นอุปัชฌาย์ - ปวัตตินี)
เพื่อระงับอธิกรณ์และปัญหาที่เกิดขึ้น สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ เจ้าคณะปกครองสงฆ์ในครั้งนั้น จึงทรงมีพระบัญชา รับสั่งห้ามพระสงฆ์บวชภิกษุณีหรือสามเณรี ดังข้อความนี้
ประกาศ
ห้ามพระเณรไม่ให้บวชหญิงเป็นบรรพชิต**
หญิงซึ่งจักได้สมมติตนเป็นสามเณรี โดยถูกต้องพระพุทธานุญาตนั้นต้องสำเร็จด้วยนางภิกษุณีให้บรรพชา เพราะพระองค์ทรงอนุญาตให้นางภิกษุณีมีพรรษา 12 ล่วงแล้วเป็นปวัตตินี คือ เป็นอุปัชฌาย์ ไม่ได้อนุญาตให้พระภิกษุเป็นอุปัชฌาย์ นางภิกษุณีหมดสาบสูญขาดเชื้อสายมานานแล้ว เมื่อนางภิกษุณีผู้รักษาขนบธรรมเนียมสืบต่อสามเณรีไม่มีแล้ว สามเณรีผู้บวชสืบต่อมาจากภิกษุณีก็ไม่มี เป็นอันเสื่อมสูญไปตามกัน ผู้ใดให้บรรพชาเป็นสามเณรี ผู้นั้นชื่อว่าบัญญัติสิ่งที่พระพุทธเจ้าไม่บัญญัติ เลิกถอนสิ่งที่พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติไว้แล้ว เป็นเสี้ยนหนามแก่พระศาสนา เป็นตัวอย่างที่ไม่ดีฯ
เพราะเหตุนี้ ห้ามไม่ให้พระเณรทุกนิกาย บวชหญิงเป็นภิกษุณีเป็นสิกขมานา และเป็นสามเณรีตั้งแต่นี้ไป
ประกาศแต่วันที่ 18 มิถุนายน พ.ศ. 2471
กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์
แก้ไขเมื่อ 03 พ.ย. 53 10:03:14
แก้ไขเมื่อ 03 พ.ย. 53 10:02:18
บทวิจารณ์ การเสวนาเรื่อง "ภิกษุณีฯ" ตอนที่๒ วิจารณ์ความเห็นของท่านธัมมนันทา
