|
๑. ภาษาที่ใช้ในสมัยพุทธกาล ไม่ได้มีแต่ภาษาบาลี แต่มีภาษาอื่นๆอีกเยอะแยะ คือภาษาท้องถิ่นอินเดียนั้น ใช้แตกต่างกันไปตามแต่ละพื้นที่
ภาษาที่เราเรียกกันว่าภาษาบาลี เดิมก็คือ ภาษามคธ คือ ภาษาที่คนใช้พูดกันในแคว้นมคธ และพระพุทธเจ้าก็ทรงสั่งสอนธรรมด้วยภาษามคธ
สาเหตุที่ทรงใช้ภาษามคธ ก็เพราะแคว้นมคธเป็นแคว้นใหญ่ เมื่อทรงประกาศพระศาสนา ก็ทรงเริ่มประกาศที่แคว้นมคธ จึงทรงเลือกภาษามคธเป็นภาษากลางในการสั่งสอน
แม้ว่าไปอยู่ในถิ่นอื่น พระพุทธเจ้า จะทรงแสดงธรรม หรือพระภิกษุจะแสดงธรรม จะพูดกันด้วยภาษาถิ่นอื่นๆ ก็ตาม แต่เมื่อจะนำเรื่องที่สอนแสดงกันนั้น มาบอกเล่ากันในกลุ่มพระภิกษุสงฆ์ด้วยกัน หรือพระพุทธเจ้าทรงนำเรื่องที่แสดงในที่ต่างๆ มาตรัสสอนแก่พระภิกษุ หรือแก่พระอานนท์เถระ ก็ต้องแสดงด้วยภาษามคธ เพราะพระสงฆ์ท่านก็มักอยู่กันเป็นจำนวนมากในแคว้นใหญ่ๆ เช่น มคธ ก็เลยใช้ภาษามคธในการบอกกล่าว หรือให้ท่องจำ
และเนื่องจาก การสังคายนาครั้งที่ ๑ เป็นการสังคายนาที่แคว้นมคธ ท่านก็ต้องทำสังคายนา รวบรวมคำสอน โดยใช้ภาษามคธนี่แหละ
ส่วนสาเหตุที่ภาษามคธ ถูกเรียกว่าภาษาบาลี ก็เพราะเป็นภาษาที่ "รักษาไว้ซึ่งพระธรรมคำสอน หรือพระพุทธพจน์" (พุทธวจนัง ปาเลตีติ ปาลี - อันว่าภาษาใด ย่อมรักษา ซึ่งพุทธพจน์ ภาษานั้น ชื่อว่า ภาษาบาลี)
ปัจจุบัน ไม่มีประเทศไหนใช้ภาษาบาลีมาพูดกันหรอกครับ ในอินเดียเองก็ไม่ได้ใช้ภาษาบาลีพูดกัน แต่ใช้ภาษาบาลี / ภาษาสันสกฤต มาประยุกต์ ที่เรียกว่า ภาษาฮินดี ซึ่งมีคำที่เป็นบาลี ไปปนอยู่หลายคำ
เช่นเวลาแขกอินเดียเขาจะบอกว่า โจรปล้นๆ เขาก็จะตะโกนว่า "โจโร โจโร" (โจร โจร)
คำว่า โจร เป็นภาษาบาลีครับ
ถ้าถามว่ามีที่ไหนใช้ภาษาบาลีพูดกันบ้างไหม ก็ตอบว่า มี คือในสำนักเรียนบาลีระดับสูงๆ ในไทย กับในพม่า ผมก็ได้ทราบว่า พระท่านจะคุยกันด้วยภาษาบาลีเลยก็มี อันนี้เพื่อให้เกิดความเชี่ยวชาญทางภาษา
ส่วนที่ถามว่า การใช้ภาษามคธพูดคุยกันทั่วไปนั้น หายไปเมื่อไหร่ ก็ตอบว่า คงหายไปในยุคที่มคธถูกทำลายเพราะภัยสงคราม จากกองทัพเติร์ก ในราวพ.ศ. ๑๗๐๐ นั่นแหละครับ แต่วิธีการอ่านการแปล ภาษาบาลี ยังคงมีอยู่ ไม่ได้หายไปไหน
๒. ความสำคัญ ผมก็ได้บอกให้ทราบแล้วว่า เป็นภาษาที่ใช้ในการสังคายนารวบรวมพุทธพจน์
ข้อแตกต่างกันก็คือ พระไตรปิฎกและคัมภีร์ฝ่ายเถรวาท จะใช้ภาษาบาลี หรือ ภาษามคธ (ต้องทราบก่อนว่า เป็นภาษาเดียวกัน) เป็นภาษาในการประมวล รวบรวม และบันทึกคำสอน
ส่วนพระไตรปิฎกและคัมภีร์ฝ่ายมหายาน จะใช้ภาษาสันสกฤต บันทึก ประมวล รวบรวมคำสอนในฝ่ายมหายาน
ในประเทศไทย ภาษาบาลีและสันสกฤต มีอิทธิพลด้านวรรณกรรม ด้านภาษา อยู่มากมาย ภาษาไทยของเราเอง ก็มีคำที่เป็นทั้งบาลี สันสกฤต มาปนอยู่หลายคำ
ดูง่ายๆตั้งแต่คำว่า "ภาษา" <<< คำนี้ ก็เป็นคำบาลีสันสกฤต
ชื่อคนไทยสมัยนี้ ก็เป็นภาษาบาลีสันสกฤตกันเสียส่วนมาก
พระนามของพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ ก็มีคำบาลีสันสกฤตเต็มไปหมด
ไม่ใช่แต่ในประเทศไทยหรอกครับ แม้แต่ในประเทศที่เป็นมลายู อย่างมาเลเซีย อินโดนีเซีย ยังมีภาษาบาลีเข้าไปอยู่เยอะแยะเลย
อย่างภาษาประจำชาติของมาเลเซียนี่้ เขาเรียกภาษาประจำชาติของเขาว่า "bahasa, bhasa"
คำว่า bahasa เป็นอักษรโรมัน ถอดรูปออกมาอ่านได้ว่า บาฮาซา ซึ่งจริงๆก็คือคำว่า "ภาษา" นั่นเอง
พูดอย่างขำๆแบบงงๆหน่อยก็ทำนองว่า
ถ้า มีคนถามว่า "ภาษาประจำชาติมาเลเซีย มีชื่อว่าอะไร?"
ตอบว่า "ภาษาประจำชาติมาเลเซีย คือ "ภาษา"
แม้แต่เวลาคนมลายู แนะนำตัวกัน ก็ใช้คำแนะนำตัวเป็นภาษาบาลีด้วยซ้ำไป เช่นถ้าเราไปถามคนมลายูว่า คุณน่ะ ชื่ออะไร
เขาจะเริ่มต้นด้วยว่า นามา สยา............. (แล้วก็ตามด้วยชื่อของเขา)
คำว่า "นามา สยา" นี่ก็ภาษาบาลีอีก คือ
นามา = นามะ , นาม แปลว่า ชื่อ
สยา = สะยะ หรือ สะยัง แปลว่า "เอง"
คือคนมลายูเขาบอกว่า "นามา สยา = ชื่อของฉันเองนั้น ก็คือ........."
แม้แต่เวลาเขาจะเรียกคนพื้นเมืองมาเลเซียเอง เขาก็ยังเรียกด้วยภาษาบาลี คือเรียกว่า "bhumi putra, bhumi puttera" ซึ่งอ่านได้ว่า "ภูมิบุตร" (ลูกแห่งแผ่นดิน)
ชื่อคนเชื้อสายมลายู บางคนยังใช้ชื่อภาษาบาลีก็มี เช่นอินโดนีเซีย มีประธานาธิบดีชื่อ นางเมกาวาตี ซูกาโน ปุตรี นี่ ที่จริงเป็นภาษาบาลีสันสกฤตเลยทีเดียว แต่เวลานักข่าวไทยอ่าน ก็อ่านไม่ถูกตามจริง
ชื่อนี้อ่านให้ถูกตรงจริงๆได้ว่า "เมฆวดี สุขะโน ปุตรี" นี่ภาษาบาลีสันสกฤตเห็็นๆ
ถ้าจขกท.สนใจเรื่องภาษาบาลี ไว้พรุ่งนี้จะอัพโหลดคลิปธรรมบรรยายของท่านเจ้าคุณพระพรหมคุณาภรณ์ เรื่องภาษาบาลี ให้ได้ฟัง วันนี้ดึกแล้ว - -'
แก้ไขเมื่อ 05 ธ.ค. 54 02:36:31
แก้ไขเมื่อ 05 ธ.ค. 54 02:35:30
แก้ไขเมื่อ 05 ธ.ค. 54 02:34:36
แก้ไขเมื่อ 05 ธ.ค. 54 02:30:33
แก้ไขเมื่อ 05 ธ.ค. 54 02:29:56
จากคุณ |
:
chohokun
|
เขียนเมื่อ |
:
วันพ่อแห่งชาติ 54 02:29:03
|
|
|
|
|