ความคิดเห็นที่ 1 ได้เลยค่ะ หากการปฏิบัติเป็นไปเพื่อให้มีสติรู้สึกตัว ไม่ว่าจะอยู่ในท่าไหน ทำอะไร เอามาผสมผสานกลมกลืนได้หมดค่ะ และจะสอดรับกันได้เป็นอย่างดีทีเดียว บางคนทำอย่างเดียว ซ้ำๆ มันธรรมดาเกินไป อาจเบื่อหรือง่วง การเปลี่ยนท่า เปลี่ยนวิธี จะทำให้รู้สึกตื่นตัวขึ้น จากคุณ : ต้นแมกโนเลีย เขียนเมื่อ : 18 พ.ค. 55 11:19:21

ความคิดเห็นที่ 2 ของผมนี่ แทบจะเป็น  ภาวนาคอกเทล  ผสม เยอะ - -" จากคุณ : Panda-baker เขียนเมื่อ : 18 พ.ค. 55 11:34:27

ความคิดเห็นที่ 3 ได้ ไม่มีปัญหา "ถ้าเข้าใจ" และไม่หลงผิด ไปเอาคำสอนนอกพระพุทธศาสนาเข้ามาร่วมด้วย เพราะสติปัฏฐาน 4 เอง ทำไปทำมา ยังรวมเข้ามาเป็นหนึ่งได้เลย "ถ้าเข้าใจ" แต่ถ้าไม่เข้าใจ คือทำแล้ว "ไม่เข้าใจ คือ กลับมาไม่ถึงใจ" ถ้าอย่างนั้นจะมีแต่ งง เพราะไปติดในอุบายหลากวิธีที่ดูแล้วหลากหลายเหลือเกิน นั่นเพราะยังมองไม่เห็น ไม่เข้าใจ ว่าธรรมะของพระพุทธเจ้ามีความเป็นหนึ่ง สามารถรวมลงมาเป็น 1 อย่างไม่ขึ้นกับกาล เวลา สถานที่ หรือบุคคล เป็นดั่งกงล้อแห่งธรรมจักรที่เมื่อหมุนแล้ว จักไม่อาจมีสิ่งใดต้านทานหยุดยั้งได้ คืออย่างไร ... ขอให้จับหลักการภาวนาให้ได้ ไม่ไปหยุดอยู่แค่อุบาย แล้วจะ "เข้าใจ" ครับ จากคุณ : รู้สึกตัว เขียนเมื่อ : 18 พ.ค. 55 12:06:40

ความคิดเห็นที่ 4 ในความเห็นและประสบการณ์ของผม ถ้าเริ่มต้นใหม่ ฝึกอะไรก็ฝึกไปอย่างเดียวดีกว่าครับ ใกล้ชิดครูบาอาจารย์เยอะๆ ตั้งใจ และจริงใจกับการฝึกนั้นๆ อย่างจริงจังสักระยะหนึ่ง 3 - 6 เดือน พอจะทราบผลได้ครับ ถ้าดี ตรงจริต กิเลสลด ก็ฝึกต่อครับ ถ้าไม่ ก็เปลี่ยน ด้วยความปรารถนาดี อย่าผสมกันเลยครับ ที่ผมไม่แนะนำให้ผสมผสานกัน เพราะอุบายของครูบาอาจารย์แต่ละท่าน ลึกซึ้งกว่าที่เราจะหยั่งถึงครับ...สติปัญญาของครูบาอาจารย์ล้ำลึก... กว่าท่านจะวางแนวทางการฝึกให้เรานี่ ท่านผ่านอะไรมามากมาย กว่าท่านจะมีอุบายวิธีต่างๆ ให้เราฝึกกันได้ จิตใจของเราก็ช่างลึกซึ้งและซับซ้อนมากกว่าที่เราจะคาดถึง และเส้นทางแต่ละสาย ก็มีเทคนิค และแนวทางที่แตกต่างกันไปด้วยครับ ยกตัวอย่างเช่น ผมในฐานะ ลูกศิษย์สายหลวงพ่อเทียน บอกได้เลยว่า การเดินจงกรม ท่านให้เดินเพื่อ "รู้สึกตัว"....ไม่ใช่รู้สึกเฉพาะที่ขานะครับ... รู้สึกตัวแล้วความคิดจะดับเอง... ไม่ใช่การไปดู หรือวางจิตที่ขาครับ แบบนั้นจะต้องมีการข่มความคิดให้ดับ ความคิดจะไม่ดับเอง ส่วนถ้าเป็นผู้ฝึกในสายพระป่า จะต้องฝึกสมาธิ(อาจจะต้องข่มความคิด)จนกว่าจิตจะเกิดอาการที่ครูบาอาจารย์เรียกว่า "จิตผู้รู้" ก่อน (ผมไม่ทราบว่าฌานไหน) แล้วจึงถอนสมาธฺ ใช้จิตผู้รู้นั้นไป "พิจารณากาย" (อันนี้จากคำบอกเล่าของครูบาอาจารย์) จะเห็นได้ว่าที่ผมยกตัวอย่างมาแค่ 2 แนวทาง ก็มีความแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง...แม้จะจุดหมายเดียวกัน **************************** จากประสบการณ์ตัวเอง ทีแรกเราก็ไม่รู้ แต่ฝึกไปๆ ด้วยควมตั้งใจ และหมั่นสอบทาน วันหนึ่งจะเข้าใจว่า ทำไมครูบาอาจารย์ท่านถึงให้เราทำแบบนี้ อย่าทำแบบนั้น ...ฯลฯ วันที่เราเข้าถึงสิ่งที่ท่านจะบอกเราจริงๆ เราจะกราบท่านด้วยใจ ตะลึงในปรีชาญาณของท่าน.... และไม่กล้าจะออกนอกแนวหรือไปดัดแปลงวิธีของท่านเลยครับ บอกกล่าวจากประสบการณ์ของผู้ที่เคย "ลอง" ฝึกนู่น ฝึกนี่ จนเข็ดแล้วครับ... -------------------------------------------------------- แก้ไขเมื่อ 18 พ.ค. 55 14:44:48 แก้ไขเมื่อ 18 พ.ค. 55 13:58:49 จากคุณ : ทางนี้ เขียนเมื่อ : 18 พ.ค. 55 13:53:27

ความคิดเห็นที่ 5 ลองนึกถึงเวลาเราจะฝึกอาวุธ ถ้าฝึกอาวุธอย่างเดียว ก็ชำนาญเร็วขึ้น ถ้าฝึกหลายชนิด ก็ช้าลง แต่มีอาวุธหลายชนิด ก็เลือกได้ว่าจะใช้อาวุธอะไรให้เหมาะกับคู่ต่อสู้ เท่าที่จขกท ผสมผสานกันดูก็โอนะ แต่หลังจากนั้น แล้วเป็นอย่างไรบ้าง จากคุณ : nokbin เขียนเมื่อ : 18 พ.ค. 55 17:45:53

ความคิดเห็นที่ 6 ตอนฟุ้ง หรือ เบลอๆจะทำความสงบ ด้วยพุทโธ  หรือ  นะโมตัสสะฯ พอจิต มีปิติ แล้ว ออกมาทำจังหวะ ดูกายเคลื่อนไหว ดูความคิด ทำความรู้สึกตัว ถ้าง่วง หรือดึกแล้วก็จงกรม  สักครึ่ง ชม แล้วนอน จากคุณ : กอบัวสวรรค์ เขียนเมื่อ : 18 พ.ค. 55 18:43:45

ความคิดเห็นที่ 7 คุณ กอบัวสวรรค์ ครับ คุณจะทำทำวิปัสสนา  ฝึกภาวนา จะอย่างเดียวหรือผสมผสาน ก็ได้ตามที่เห็นควร   แต่ช่วงที่ไม่ได้นั่ง หรือเดินจงกรม  คือช่วงที่ใช้ชีวิตปรกตินั่นละ อยากจะแนะนำให้ ๑.ไม่ว่าคิดเรื่องอะไรก็ให้อยู่ในกรอบ สัมมาสังกัปะ ๒.ไม่ว่าพูดในครอบครัว กับเพื่อน หรือที่ทำงานให้พูดอย่างสัมมาวาจา ๓.จะทำกิจ การต่างๆไม่ว่าจะกิน เที่ยว ทำงาน จ่ายตลาด ช๊อบห้างให้อยู่ในสัมมากัมมันตะ ๔.ประกอบกิจที่ทำเป็นประจำให้เป็นสัมมาอาชีวะ ทั้งสี่ข้อนั้นจะทำได้ก็โดย 1.มีความเห็นที่ถูกตรง  โดยการฟังผู้รู้ แล้วหยั่งลงไปให้ถึงที่เกิด คือใจ 2.มีสติคอยระมัดระวัง  ความคิด การพูด การกระทำ  การประกอบกิจการ ไม่ให้ออกนอกสัมมา 3.มีความเพียรที่จะทำ  ที่จะฝืนความเคยชิน  ผิดพลาดไปก็ไม่ย่อท้อ ตั้งใจทำใหม่อีก ใหม่ๆก็ยากหน่อย พอเริ่มทำไปได้แล้ว ความยากก็จะลดลง เมื่อทำไปได้ เจริญขึ้น  จิตจะเป็นสมาธิ ตลอดเวลาที่ทำ ๑.๒.๓.๔. นั้นอยู่ ฌาน จะเกิดทั้งๆที่คุณลืมตาทำอะไรๆอยู่ ไม่ได้นั่งสมาธิอย่างนั้นด้วย และถ้าฌานเกิดแล้วจะทรงอยู่ไม่ต้องเข้าต้องออก  และมีแต่เจริญขึ้น ธรรมที่ผมยกมานี้  หลายท่านอาจยังไม่คุ้นเคย  แต่อยากให้พิจารณากันก่อน   ถ้าพิจารณาแล้ว ส่วนใหญ่เห็นว่าไม่ถูกต้อง  ยินดีให้ลบได้ จากคุณ : P2wichai เขียนเมื่อ : 18 พ.ค. 55 19:56:28

ความคิดเห็นที่ 8 ส่วนตัวแล้ว ผมเรียกว่า "วิธีการที่เหมาะสมในขณะนั้น" ครับ เช่น หากนั่งรถตู้ ชมวิว จิตจะมีแต่ความสุข ก็จะใช้ พุทโธๆๆ เป็นวิหารธรรม หรือก็นั่งขยับมือ แนวหลวงพ่อเทียน (เฉพาะมือนะครับ ไม่ใช่แขน เดี๋ยวคนอื่นหาว่าเราทำ maketing ให้สายหลวงพ่อเทียน55 ) แต่หากเวลาที่ต้องฟังใครนานๆ ก็จะใช้ วิธีการกลับมาสังเกตใจเนืองๆ เวลาที่ต้องทำงานเคลื่อนไหว ก็จะดูกายครับ เวลานอนราบ ก็จะดูลม  หรือดูท้องที่พองยุบครับ ตามโอกาส  : ) แก้ไขเมื่อ 18 พ.ค. 55 22:31:15 จากคุณ : หน้ากาก ธรรมะ เขียนเมื่อ : 18 พ.ค. 55 22:30:44

ความคิดเห็นที่ 9 เข้ามาอนูโมทนาสาธุ สาธุ สาธุ  เห็นด้วยกับท่าน P2wichai ค่ะ จากคุณ : หญ้าสีเขียว เขียนเมื่อ : 19 พ.ค. 55 00:40:23

ความคิดเห็นที่ 10 ผมเพิ่งไปฟังพระอาจารย์นิโรโธเทศน์ท์ที่พสล.  ท่านองค์นี้เป็นผู้แต่งหนังสือ To one that feels ที่ต่อมาแปลเป็น แด่เธอผู้รู้สึกตัว ท่านอธิบายว่า  การฝึกสมาธิแบบปกติความคิดจะค่อยๆลดลงๆ แต่ในทางกลับกัน การฝึกมือแบบลพ.เทียนเป็นการกระตุ้นให้มีความคิดและความรู้สึกออกมา (เหมือนตอนเดินจงกรม)  และไม่ให้กดความคิด (จริงๆหลายๆลพ.ก็สอน เช่น ลพ.ชา) เรื่องการผสมผสาน  ท่านว่าเคยฝึกกับลพ.พุทธทาส  ลพ.ว่า มันเหมือนหัดขี่จักรยาน  เราจะรู้เองว่าล้มเป็นอย่างไร  แล้วทำไงไม่ล้ม  ตัวเราจะรู้ถึงความพอดีที่สุด ของผมทำมือแบบลพ.เทียนแต่หลับตาทำ จากคุณ : Bitter Coffee เขียนเมื่อ : 19 พ.ค. 55 06:11:37

ความคิดเห็นที่ 11 ผมคิดว่า ถ้าเป็นมือใหม่ควรฝีกทีละอย่างจะดีกว่า ถ้าไมก้าวหน้าหรือทำนานแล้วก็ไม่เข้าใจวิธีการก็ควรเปลี่ยนวิธีการใหม่ ส่วนคนที่ปฏิบัติมานานแล้วก็จะรู้ว่าทำอย่างไรจึงจะเหมาะกับตนเองมากที่สุด จากคุณ : นิแรน เขียนเมื่อ : 19 พ.ค. 55 09:34:16

ความคิดเห็นที่ 12 ได้ครับ ในตำราท่านก็ว่าไว้ว่า การปฏิบัติสมถวิปัสสนามีหลายวิธี เอาแค่สมถะก็มีตั้ง ๔๐ วิธีเข้าไปแล้ว วิปัสสนาก็มีตั้ง ๔ คือ กาย เวทนา จิต และธรรม ท่านก็ไม่ได้บอกว่าให้ภาวนาวิธีเดียวอารมณ์เดียว อารมณ์ไหนชัด ท่านก็ให้ดูหรือภาวนาอารมณ์นั้นๆทันที หลวงปู่ดุลย์เคยถวายวิสัชชนาตอบในหลวงว่า "กิเลสไหนเกิดก่อน ก็ละกิเลสนั้นนั่นแหละ" ครั้งหนึ่ง พระอาจารย์ผม เคยพาเดินจงกรมกลับหลัง เมื่อเห็นผู้เข้าปฏิบัติเดินไปหน้าแล้วไม่มีอารมณ์ ถูกนิวรณ์ครอบงำ ผลปรากฏว่า หายง่วงหายเบื่อ ตาใสกันทุกคนทันที ไม่งั้นได้เหยียบเท้าหรือตกหลุมกันวุ่น วิธีนั้นเปลี่ยนได้มีหลากหลาย แต่จุดหมายไม่เปลี่ยนครับ... จากคุณ : tiger18 เขียนเมื่อ : 19 พ.ค. 55 12:46:52

ความคิดเห็นที่ 13 คนว่ายน้ำเป็น ว่ายท่าไหนก้อไม่จมครับ จากคุณ : กระท่อมผักหวาน เขียนเมื่อ : 21 พ.ค. 55 13:27:30

ความคิดเห็นที่ 14 หาจุดเริ่มก่อน  ก่อนจะว่ายน้ำได้หลายท่า หาท่าที่ทำให้รอดก่อน เวลาตกน้ำจะได้ไม่เงอะๆงันๆ  พอว่ายเป็นแล้ว อยากฝึกว่ายหลายท่า ก็ฝึกเลย เอาให้อยุ่ในทางก่อน  มั่นใจว่าถึงฝั่งแน่  ค่อยฝึกหลายๆแบบ ผสมเป็นคอกเทลล์ ใช้ได้หลายโอกาส = ] จากคุณ : OnceWakeUp เขียนเมื่อ : 26 พ.ค. 55 14:24:10

ความคิดเห็นที่ 15 ขอเสริมด้วยครับ เห็นด้วยกับคุณ OnceWakeUp และ กระท่อมผักหวาน แม้ผมจะบอกว่า ไม่กล้าจะออกนอกแนว หรือดัดแปลงวิธีของครูบาอาจารย์ แต่วันหนึ่งที่เรา "ว่ายน้ำเป็นแล้ว ชำนาญแ้ล้ว" วันที่เรารู้จักตัวเองดีแล้ว ก็อาจมีการฝึกอื่นๆ เสริม หรือประกอบ เพื่อความเหมาะสมกับตัวเองได้นะครับ.... แต่อย่างไร สิ่งที่ครูบาอาจารย์สอนมาแต่ต้น แล้วเราได้รับผลดีจริง ในใจเราจริงๆ เราก็ไม่ได้ดัดแปลงอยู่ดีครับ ... อาจพูดออกมาไ่ม่หมือนท่านบ้าง... หรือมีแนวอื่นๆ แทรกเสริมเข้าไปบ้าง แต่แนวทางหลักยังคงก็เหมือนเดิมครับ ************************************************** ผมเองฝึกสติในสายหลวงพ่อเทียนมาเป็น 10 ปี เมื่อปีที่แล้ว ผมฝึกสมาธิ (คือกสิน และวิชาอื่นๆ เพิ่มเติม เนื่องจากวิชาเหล้่นั้น ช่วยบำบัดอาการป่วยได้ครับ ) ... แก้ไขเมื่อ 28 พ.ค. 55 15:41:27 แก้ไขเมื่อ 28 พ.ค. 55 15:37:32 จากคุณ : ทางนี้ เขียนเมื่อ : 28 พ.ค. 55 15:34:05

ความคิดเห็นที่ 16 ผมคิดว่า การเรียนที่ถูกต้อง  ต้องเรียนหลักการก่อน  วิธีการตามมา แต่สำนักในประเทศไทยส่วนใหญ่ สอนรูปแบบการภาวนาไปเลย อาจจะเพราะไม่มีเวลาสอน  หรือผู้มาเรียน ไม่มีเวลามาเรียนอย่างต่อเนื่อง จึงมีความจำเป็นต้องสอนวิธีการไปเลย ซึ่งส่วนของหลักการ ถ้าเรียนจนเข้าใจแล้ว จะรู้ว่าแต่ละสำนัก สอนวิธีการ หรือรูปแบบการภาวนาอย่างนั้นๆ เพราะอะไร เพื่ออะไร และเป็นอะไร (สมถะ หรือวิปัสนา) ส่วนหลักการที่ต้องเรียน ผมคิดว่า ก็ต้องเรียนให้รู้ว่า หลักการของสมถะกรรมฐานคืออะไร และทำเพื่ออะไร หลักการวิปัสนาคืออะไร และทำเพื่ออะไร พอเข้าใจหลักการแล้ว ก็สามารถประยุกตให้เหมาะสมกับตัวเองได้ จากคุณ : ป้อม (Bgate) เขียนเมื่อ : 30 พ.ค. 55 20:10:17

ความคิดเห็นที่ 17 เรียนผู้ดูแล... ผมขออนุญาตตอบคำถาม...นะครัย สำหรับเจ้าของกระทู้....ควรทำตามแบบใดแบบหนึ่งไปก่อน ต่อมาเมื่อชำนาญเข้า สามารถเห็นและรู้ความรู้สึกของตัวเองว่าเป็นอย่างไร จะทำแบบใดก็ได้ ผู้ทำย่อมทำบบใดก็ได้ ทำแล้วใจสบาย  เพราะที่สุดแล้ว ทุกแนวทางล้วนเข้าไปหาใจทั้งสิ้น  แต่หากไม่แน่ใจ   อย่าได้กังวลใจใดใดไปเลย  ถึงเวลาจิตย่อมเลือนไปตามฐานะเอง จากคุณ : ฮูฮง เขียนเมื่อ : วันวิสาขบูชา 55 01:10:10