เห็นเรื่องมะม่วงสุก ก็เลยนึกลองคิดเองเปรียบเทียบดูกับมะม่วงสุกที่เรากินกัน ก็มีทั้งที่เองสุกจนสามารถกินได้ และก็มีที่สุกโดยใช้ทางลัดเพื่อจะทำให้มะม่วงสุกได้เร็วขึ้นโดยการบ่ม ซึ่งรสชาติที่ออกมาก็คงจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับวิธีที่ใช้ในการบ่มมะม่วงนั้น ๆ
หากเอามาเทียบกับการทำสมาธิ ถ้าทำสมาธิโดยใช้ทั้งสมถะและวิปัสสนา ไปด้วยกัน จะช่วยให้เจริญปัญญาได้เร็วขึ้นไหม เราคิดว่ามันน่าจะเหมือนกับการบ่มมะม่วง หากถูกที่ถูกเวลา ก็น่าจะช่วยทำให้เห็นผลเร็วขึ้นนะ
ลองมาดูกับการรอมะม่วงที่สุก หากมีเหตุปัจจัยอื่น ๆที่เข้าเกี่ยวข้องด้วย เช่น ดินฟ้าอากาศไม่เอื้ออำนวย ฝนเกิดตกลงมา มีนก มีกระรอกมาแทะกินจนทำให้ผลที่รอสุก เกิดเน่าเสีย แล้วทีนี้จะเป็นเช่นไร ผลก็ไม่สุกงอมดังที่คิด เปรียบกับการทำสมถะก็น่าจะเป็นเช่นเดียวกัน ผู้ที่สามารถสมถะจนเกิดปัญญาได้ เราเชื่อว่ามีอยู่ไม่น้อย แต่ก็อีกเช่นกัน ก็มีอีกไม่น้อยที่เหมือนมะม่วงที่รอให้สุกแต่มีเหตุปัจจัยอื่นมาเกี่ยวข้องด้วย ทำให้การทำสมถะของเค้า ไม่สุกดังที่ว่า แล้วทีนี้จะทำเช่นไรกันดีคะ ฝากเป็นข้อคิดคะ เพราะเราก็ยังอยู่ในระหว่างการฝึกฝนเหมือนกันคะ
มีพระดังองค์หนึ่งสอนว่าสมถะไม่มีติด จิตจะไปต่อของมันเองเหมือนมะม่วงที่สุกงอม
