ทุกวันนี้ที่เรามองคนอื่นว่าไม่ดีเพราะเรามักจะมองสิ่งไม่ดีของคนอื่น หรือเมื่อเราจะพูดถึงคนอื่นก็มักจะหาสิ่งไม่ดีของเขามาพูด บางทีความดีที่มากมายของคนเราถูกบดบังด้วยกับความไม่ดีเพียงเล็กๆ น้อยๆ เช่น เมื่อเราไม่พอใจในตัวภรรยา ในสิ่งที่ทำให้เราไม่พอใจให้กลับไปมองสิ่งที่ดีของนาง เราก็จะพบว่าสิ่งไม่ดีที่มีนั้นมันนิดเดียว แต่ถ้าเรามองเฉพาะสิ่งไม่ดีเราก็จะรู้สึกว่าภรรยาไม่มีอะไรดีเลย
ปัจจุบันจะเห็นความขัดแย้งเกิดขึ้นมากมาย และปัญหาที่เกิดขึ้นได้ลุกลามบานปลาย เพราะเมื่อสิ่งไม่ดีเกิดขึ้นแล้ว แทนที่จะช่วยกันสกัดกั้นปัญหาให้มันลดลง แต่กลับช่วยกันขยายปัญหาให้มันมากขึ้น บุคคลที่มีจิตใจที่ดีงาม ต้องคิดจะคลี่คลายปัญหาให้ลดน้อยลง ดังนั้นการศึกษาประวัติในแต่ละช่วงชีวิตของท่านนบี นอกเหนือจากการที่เราได้ทราบถึงความยากลำบากของท่านนบี ในการแบกภาระเพื่อนำศาสนาอิสลามมายังมวลมนุษยชาติ เรายังสามารถนำประวัติแต่ละช่วงแต่ละตอนมาประยุกต์ใช้แก้ปัญหาในยุคที่มีความขัดแย้งเกิดขึ้นอย่างมากมาย เช่น ความเมตตาของท่านนบี ความอดทนของท่านนบี การคิดในแง่ดี การรู้จักให้อภัย
ดังเช่น มีเหตุการณ์หนึ่งที่เกิดขณะที่ท่านนบี ไปเชิญชวนชาวเมืองตออิฟให้พวกเขารับอิสลาม แต่การตอบรับของชาวเมือง คือการขับไล่ เด็กและผู้หญิงใช้ก้อนหินขว้างท่านนบี จนตาตุ่มของท่านเป็นบาดแผลฉกรรจ์ หัวแตกเลือดอาบ แทนที่ท่านนบีจะโกรธเคืองชาวเมืองตออิฟ ท่านกลับขออภัยให้แก่พวกเขา ไม่ผูกใจพยาบาท ท่านหวังว่าจากลูกหลานของคนเหล่านั้นคงมีสักวันหนึ่งที่พวกเขาต้องรับอิสลาม
สุดท้ายสิ่งที่ท่านนบี หวังก็เป็นจริงขึ้นมา ท่านนบี สามารถกลับมาพิชิตมักกะฮฺได้ และสามารถนำอิสลามมาสู่พวกเขาในเวลาอันสั้น อิสลามได้ครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมด ดังนั้นการสร้างกำลังใจที่ดี คงไม่มีอะไรดีกว่าการสร้างจิตใจที่เข้มแข็งให้กับตัวเอง พยายามรับรู้เรื่องราวที่ดีๆ หาสิ่งแวดล้อมที่ดีและพยายามหาสิ่งที่ดีให้กับชีวิต แล้วจะทำให้เราเป็นคนที่คิดดี เมื่อเราคิดดีๆ จะส่งผลทำให้การกระทำของเรามีแต่สิ่งที่ดีๆ เพราะสิ่งแวดล้อมที่อยู่รอบตัวย่อมมีผลต่อความคิดของคน อีกอย่างหนึ่งที่มุสลิมต้องฝึกฝน คือให้เป็นคนรู้จักให้อภัยแก่พี่น้องมุสลิมที่เขาทำผิดพลาด หรือบางครั้งการกระทำของเขาได้ละเมิดล่วงเกินตัวของเรา เพราะคนเราทุกนั้นมีความผิดพลาดทุกคน การรู้จักให้อภัยนั้นถือว่าเป็นการกระทำที่ประเสริฐมาก
เราจะเห็นความเมตตาของอัลลอฮฺ นั้นมีมากมาย ส่วนหนึ่งจากเมตตาของพระองค์ คือการที่พระองค์ได้ให้มีอิบาดะห์ต่างๆ ที่มาลบล้างความผิดบาปของปวงบ่าว และพระองค์จะให้อภัยโทษบ่าวของพระองค์ที่สำนึกผิดในความผิดที่ตัวเองได้กระทำ และอีกประการหนึ่งที่จะมาทำสังคมให้น่าอยู่ คือ การรู้จักไกล่เกลี่ยข้อพิพาท หรือ ความบาดหมางที่เกิดขึ้นระหว่างพี่น้องมุสลิม การสร้างความปรองดองหรือ การประนีประนอมข้อพิพาทที่เกิดขึ้นเป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่ง เพราะแนวทางของอะฮ์ลุลซุนนะห์ พยายามอย่างมากที่จะให้มุสลิมอยู่กันอย่างสามัคคีกลมเกลียว
อัลลอฮฺได้ตรัสไว้ว่า
และหากมีสองฝ่ายจากบรรดาผู้ศรัทธาทะเลาะวิวาทกัน พวกเจ้าก็จงไกล่เกลี่ยระหว่างทั้งสองฝ่าย
หากฝ่ายหนึ่งในสองฝ่ายนั้นละเมิดอีกฝ่ายหนึ่ง พวกเจ้าก็จงปรามฝ่ายที่ละเมิดจนกว่าฝ่ายนั้นจะกลับสู่พระบัญชาของอัลลอฮฺ
ฉะนั้นหากฝ่ายนั้นกลับ (สู่พระบัญชาของอัลลอฮฺ) แล้ว พวกเจ้าก็จงประนีประนอมระหว่างทั้งสองฝ่ายด้วยความยุติธรรม
และพวกเจ้าจงให้ความเที่ยงธรรม(แก่ทั้งสองฝ่าย) เถิด แท้จริงอัลลอฮฺทรงรักใคร่บรรดาผู้ให้ความเที่ยงธรรม
จากอายะห์นี้จะเห็นว่าบรรดามุสลิมที่ทะเลาะวิวาทกัน อัลลอฮ ถือว่าพวกเขายังเป็นผู้ศรัทธา และเมื่อบรรดามุสลิมได้ขัดแย้งกันได้ละเมิดทะเลาะกัน จำเป็นที่จะต้องมีคนกลางที่มารู้รับรู้รับฟังปัญหา และหาทางออกให้แก่คนทั้งสองกลุ่มที่ขัดแย้งกัน คือการตักเตือนห้ามปรามกลุ่มที่ละเมิดให้กลับมาสู่ความดีละทิ้งความชั่ว และในการประนีประนอมนั้นต้องให้ความยุติธรรม และให้ความเป็นธรรมกับทั้งสองฝ่าย จะไม่ใช้ความสนิทสนมส่วนตัว หรือเป็นพรรคพวกของตัวเอง หรือญาติพี่น้องเป็นสิ่งที่ทำให้ความยุติธรรมต้องโน้มเอียง หากไม่มีความเป็นธรรมการประนีประนอม การปรองดองจะไม่เกิดขึ้นอย่างแน่นอน
หน้าที่ของมุสลิมก็คือการช่วยกันพยุงสังคมมุสลิมให้รอดพ้นจากความแตกแยกที่นำไปสู่ความเสียหาย และการเจรจาที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานของความศรัทธาและการเป็นพี่น้อง คงจะทำให้เรามีทางออกในทุกปัญหา ปัจจุบันสิ่งที่ผู้คนอยากเห็นในสังคมมุสลิม นอกจากการถ่ายทอดความรู้ในเรื่องราวของอิสลาม ไม่ว่าจะด้วยกับการเขียน การพูดการบรรยาย แต่การเป็นแบบอย่างที่ดีจากบรรดามุสลิมนั้นมีความจำเป็นมาก พวกเราต้องช่วยกันสร้างบรรยากาศสังคมของเราให้น่าอยู่ โดยนำอิสลามมาใช้กับทุกอย่างในการดำเนินชีวิต และสิ่งสำคัญที่จะคงอยู่นั้นต้องอาศัยการปกป้องรักษา และการรักษาอิสลามที่ดีที่สุดก็คือการนำอิสลามมาปฏิบัติ อย่าให้อิสลามเป็นแค่ทฤษฎีที่ไม่ถูกนำมาปฏิบัติ
ขออัลลอฮ์ ทรงปกป้องสังคมมุสลิมให้รอดพ้นจากความชั่วร้ายต่างๆ .....อามีน
การสร้างสังคมให้น่าอยู่
