ความคิดเห็นที่ 1 กรุณาขยายความให้กระจ่างขึ้นมาสักนิดสิ เพราะตีความได้มากมาย จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 14 ต.ค. 55 11:47:13

ความคิดเห็นที่ 2 ใครฟังแล้ว สรุปให้หน่อยครับ (ถ้าไม่มีใครสรุป เดวว่างๆ ผมเข้าไปฟัง (ก็ได้) ><) จากคุณ : M_moshi เขียนเมื่อ : 14 ต.ค. 55 12:01:42

ความคิดเห็นที่ 3 รู้จนไม่รู้ คือ รู้ ................เข้าใจง่ายกว่ามั้ง ในเรื่องมิติลึกๆ จากคุณ : ไม่คิดมาก เขียนเมื่อ : 14 ต.ค. 55 12:06:31

ความคิดเห็นที่ 4 สาธุ  ท่านจขกท. เดี๊ยวฟังmp3ตามลิ้งค์ข้างบนแล้วนั่งสมาธิไปด้วยดีกว่า จากคุณ : MM (ongchai_maewmong) เขียนเมื่อ : 14 ต.ค. 55 13:13:44

ความคิดเห็นที่ 5 น่าจะหมายถึง สิ่งที่คิด การปรุงแต่งจิต คือ สังขาร สิ่งที่ไม่คิด ไม่ปรุงแต่งจิต คือ วิสังขาร เมื่อไหร่ที่หยุดคิดปรุงแต่งได้ วิสังขารก็เกิดขึ้น หยุดนั่นแหละ เป็นตัวสำเร็จ จากคุณ : venture เขียนเมื่อ : 14 ต.ค. 55 18:55:10

ความคิดเห็นที่ 6 ไอ้ที่พูดมาทั้งหมดนั้นแหละ  คิดเอาทั้งนั้น อุปาทานในสังขารขันธ์เป็นเหตุแห่งทุกข์ จากคุณ : ดุจเม็ดทราย เขียนเมื่อ : 15 ต.ค. 55 05:40:46

ความคิดเห็นที่ 7 แกะเนื้อหาบางส่วนมาให้น่ะค่ะ แต่คงไม่เกี่ยวกับส่วนของหัวข้อกระทู้โดยตรง ส่วนนี้เกี่ยวกับวิธีการปฏิบัติ สำหรับให้บางท่านที่ไม่ได้ฟังได้อ่านดูน่ะค่ะ หากมีเนื้อหาส่วนไหนผิดพลาดไปต้องขออภัยเป็นอย่างสูง แต่ได้ตรวจทานแล้วสองรอบค่ะ (นาทีที่ 6.05) การประพฤติปฏิบัติธรรมนั้น ความจริงพระพุทธเจ้าหรือพระอรหันต์สาวกทั้งหลายท่านมุ่งชำระความโลภ ความโกรธ ความหลง ให้หมดสิ้นออกไปจากใจของแต่ละพระองค์  ไม่เก็บไม่กักขังกิเลสไว้ภายในจิตใจ เพราะฉะนั้นเมื่อเราละความกังวลทั้งหลายทั้งปวง  เราก็มามีสติเฝ้าดูจิตใจของเราว่า จิตใจของเรานั้นมีกิเลสอะไร กิเลสคือความโลภ ความโกรธ ความหลงในกายตน เราก็ควรที่จะเห็นได้ง่ายเพราะอันนี้เป็นกิเลสอย่างหยาบ  ความโลภเกิดขึ้นก็ต้องมีสติ มีปัญญา รู้จักความทุกข์ รู้จักเหตุให้เกิดทุกข์ รู้จักความดับทุกข์ รู้จักข้อประพฤติปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์  ซึ่งศีล สมาธิ ปัญญา ก็เป็นข้อประพฤติปฏิบัติให้ถึงความดับความทุกข์ เพราะฉะนั้นเมื่อมีความโลภเกิดขึ้น หรือความทะเยอทะยานอยาก ในสิ่งทั้งหลายทั้งปวงภายนอกอันเป็นวัตถุธาตุทั้งหลาย หรือการแสวงหาลาภยศสรรเสริญอันเป็นกิเลสทั้งสิ้น ก็ไม่ควรที่จะให้มีภายในจิตใจของเรา ถึงแม้มีอยู่ภายในจิตใจของเรานั้น เราก็ต้องมีสติ มีปัญญา ที่จะพิจารณาละอารมณ์นั้นออกไปจากใจของเราให้ได้  จะมีความโกรธก็ดี ความไม่พอใจก็ดี ซึ่งเป็นความทุกข์ เราก็ต้องหาเหตุของความทุกข์ และหาทางที่จะดับความทุกข์อันนั้น อันนี้คือกิเลสอย่างหยาบ  ถ้าความโกรธเกิดขึ้นคราวใด ก็ต้องมีสติ มีปัญญาพิจารณา ละความโกรธให้บรรเทาเบาบางออกไปจากใจของเรา จนกระทั่งสิ้นออกไปจากใจของเราน่ะแหล่ะ เพราะเราตั้งใจมาประพฤติปฏิบัติ เพื่อละความทุกข์ ละกิเลสออกจากจิตใจของเรามิใช่หรือ มีความหลงในร่างกายของตัวเราเอง ร่างกายบุคคลอื่น มีความยินดี ก็ต้องมีสติ มีปัญญาพิจารณาให้เห็นความจริงของร่างกายของเราและร่างกายบุคคลอื่นให้เห็นเป็นปฏิกูลสัญญา หรือพิจารณาอสุภกรรมฐาน ธาตุกรรมฐาน นั่นแหล่ะสภาวะของความเป็นจริงของร่างกายของสัตว์ทั้งหลาย  ซึ่งประกอบไปด้วย ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ เพียงชั่วคราวเท่านั้น เพราะฉะนั้นกิเลสทั้งหลายทั้งปวงซึ่งเป็นกิเลสอย่างหยาบ  ถ้าเรามีสติเฝ้าดูแลรักษาจิตใจของเรา เราก็จะเห็นอาการของจิต เห็นอารมณ์ของกิเลส  ในเบื้องต้นนั้นเมื่อสติปัญญายังไม่เพียงพอ เมื่อเรามีศีลคือธรรมวินัยเป็นพื้นฐานแล้วเนี่ย เราก็ต้องทำสมาธิภาวนา  ซึ่งพระเรานั้นมีโอกาสมีเวลามากเพราะไม่มีภาระหน้าที่การงานต่างๆภายนอก  มีเวลาบำเพ็ญเพียรภาวนาตลอดทั้งวันหรือเวลากลางคืนก็มีโอกาสมีเวลาภาวนามากเพราะไม่ยุ่งเกี่ยวกับภาระหน้าที่การงานต่างๆ ไม่ยุ่งเกี่ยวกับภาระครอบครัว  กิจสงฆ์ส่วนรวมนั้นก็มีเพียงไม่มาก เวลาส่วนตัวนั้นก็มีมากในการบำเพ็ญเพียรภาวนา (มีต่อ) จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 15 ต.ค. 55 08:45:10

ความคิดเห็นที่ 8 (ต่อ) การบำเพ็ญเพียรภาวนาที่แท้จริงนั้น เริ่มต้นตั้งแต่มีสติตั้งแต่ตื่นจากจำวัดน่ะ มีสติรู้ตัวในการที่จะกำหนดสติ ดูจิตใจของเราทุกขณะจิต ตั้งแต่ตื่นนอนขึ้นมา  ถ้าเผลอสติเราก็ตั้งสติขึ้นมาใหม่ ไม่ว่าจะอยู่ในอิริยาบถ ยืน เดิน นั่ง หรือทำอะไรก็แล้วแต่ ทุกๆอิริยาบถให้มีสติกำกับรักษาจิตใจของเราไปตลอด  ทำกิจของสงฆ์ก็มีสติในการทำกิจของสงฆ์ ทุกสิ่งทุกอย่างมีสติเฝ้าดูแลรักษาจิตใจของเราอยู่เสมอ  เมื่อออกจากกิจส่วนรวมแล้วเรามีเวลาส่วนตัว ก็ให้เข้าที่ภาวนา เดินจงกรม นั่งสมาธิ ทำให้มากเจริญให้มาก ถ้าเราทำเช่นนี้ทุกๆวัน สติก็ค่อยๆตั้งมั่นขึ้น สมาธิก็ค่อยๆเกิดขึ้น  แม้ในเบื้องต้นนั้นอารมณ์ต่างๆนั้นจะมีมากก็ตามภายในใจของเรา  บางครั้งคิดนึกปรุงแต่งไปในเรื่องอดีต  เราก็ต้องมีสติหาอุบายปัญญาพิจารณาละอารมณ์ที่ไม่ดีออกไปจากใจของเรา  อดีตก็ผ่านไปแล้วไม่ควรที่จะคิดถึง เราก็ตั้งสติอยู่ในปัจจุบันธรรม  บางครั้งเราปรุงแต่งไปในเรื่องอนาคต เดือนหน้า ปีหน้า หรือปีต่อๆไป เมื่อระลึกไปถึงเรื่องอนาคตเราก็ตั้งสติขึ้นมาใหม่  อนาคตยังไม่ถึงไม่ควรเป็นห่วง มีสติตั้งอยู่ในปัจจุบันธรรม เฝ้าดูใจของเรา แต่ดวงใจของเรานี้ยังมีกิเลส ยังมีความหลงอยู่ สิ่งที่ก่อให้เกิดกิเลสจากภายนอกนั้น ก็คือรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส เพราะอาศัยตา หู จมูก ลิ้น กาย เป็นเครื่องเชื่อมต่อ ความรู้สึกสุข ทุกข์ เกิดขึ้นที่ใจของเรา เพราะฉะนั้นพึงมีสติสำรวมจิตใจของเรานี้  เมื่อตาเห็นรูป จะเป็นรูปวัตถุธาตุทั้งหลายก็ตาม ถ้าเกิดมีความพอใจเกิดขึ้น ก็ต้องมีสติพิจารณาเห็นความไม่เที่ยงในรูปอันนั้น  หรือความไม่พอใจในรูปเกิดขึ้นก็ต้องมีสติ มีปัญญา พิจารณาเห็นความไม่เที่ยงของรูปอันนั้น หรือจะเป็นรูปซึ่งเป็นสิ่งที่มีชีวิต ไม่ว่าผู้หญิงผู้ชายก็ตาม  เมื่อตาเห็นรูป เกิดความรู้สึก มีความพอใจ ต้องมีสติพิจารณาให้เห็นความไม่เที่ยงของรูปอันนั้น จะเป็นสิ่งที่มีชีวิตก็ตาม เราก็พิจารณาเห็นความไม่เที่ยง ความไม่ใช่ตัวตน จะพิจารณาด้วยอาการ ๓๒ อสุภกรรมฐาน หรือธาตุทั้ง ๔  ก็ได้ เพื่อให้จิตของเรานั้นเป็นกลาง มีสติตั้งมั่นอยู่ในปัจจุบันธรรม เมื่อพิจารณาด้วยปัญญาแล้วเนี่ย มีความพอใจในรูปหรือมีความไม่พอใจในรูป ใช้สติปัญญาพิจารณาปล่อยวาง ให้จิตเป็นอุเบกขา  เสียง กลิ่น รส สัมผัส ก็เหมือนกัน  ถ้าหูได้ยินเสียง จมูกดมกลิ่น ลิ้นสัมผัสรส กายสัมผัสเย็น ร้อน อ่อน แข็ง ความรู้สึกเกิดขึ้นที่ใจ มีความพอใจ มีความไม่พอใจน่ะ สติปัญญาต้องตามพิจารณาเห็นความไม่เที่ยงของอารมณ์นั้นๆ จนกระทั่งละอารมณ์นั้นออกไปจากใจ ให้จิตของเรานั้นว่างจากอารมณ์อยู่เสมอ แต่ถ้ากำลังของสติปัญญาไม่เพียงพอ พึงกำหนดทำสมาธิ เพื่อที่จะตัดอารมณ์นั้นออกไปก่อน  เมื่อเราทำเช่นนี้อยู่เสมอๆ สติก็ตั้งมั่น สมาธิก็เกิดขึ้น  เมื่อเรามีโอกาสมีเวลาที่จะสำรวมจิตใจให้ยิ่งๆขึ้นไป เราก็นั่งสมาธิ นั่งสมาธิ เดินจงกรม ทำให้มากเจริญให้มากในแต่ละวัน หาอุบายปัญญาที่จะพิจารณาให้จิตเกิดศรัทธาความเพียรในการประพฤติปฏิบัติอยู่เสมอๆ อุบายโดยทั่วไปนั้นโดยปกติก็พิจารณามรณานุสติหรือความตาย เป็นเครื่องที่จะกระตุ้นเตือนจิตใจของเราว่า ชีวิตของเรานั้นมีความไม่แน่นอน บางครั้งเรานอนหลับคืนนี้ พรุ่งนี้อาจจะไม่ตื่นก็ได้ (มีต่อ) จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 15 ต.ค. 55 08:48:36

ความคิดเห็นที่ 9 (ต่อ) เพราะฉะนั้นเมื่อเราตื่นเช้าขึ้นมา ในวันนี้เราจะทำอะไร เราจะทำอะไรให้เป็นประโยชน์ภายในจิตใจของเรา  สำหรับพระเราก็รู้แล้วว่า ศีล สมาธิ ปัญญา จะเป็นเครื่องดำเนินไปเพื่อความสิ้นทุกข์ ศีลน่ะเป็นพื้นฐานอยู่ภายในจิตใจของเราอยู่แล้ว สมาธิก็ต้องทำให้มาก  เมื่อเราทำสติกับสมาธิ มีปิติ มีความสุข มีอุเบกขาเกิดขึ้น บางคนทำจิตให้ละเอียด ทำจิตให้สงบได้มาก กำลังของสติปัญญาก็เกิดขึ้นมา  บางคนทำความสงบได้น้อยก็ตาม การทำความเพียรหรือการทำความสงบนั้นเพียงเพื่อเป็นบาทฐานของกิจในการที่จะพิจารณาละกิเลสออกไปจากจิตใจของเรา เมื่อจิตใจของเรานั้นมีความสงบ มีปิติเกิดขึ้น มีความสงบในระดับปิติ หรือทำความเพียรจนขนาดที่จิตมีความสุขเกิดขึ้น หรือทำความเพียรจนจิตรวมเป็นอุเบกขา มีกำลังของความสงบซึ่งตั้งมั่น เมื่อเราออกจากสมาธิแล้ว มีสติตั้งมั่น มีสมาธิเกิดขึ้น เมื่อตาเห็นรูป หูได้ยินเสียง มีความพอใจ มีความไม่พอใจเกิดขึ้น  สติปัญญาก็รู้เท่าทันอารมณ์อันนั้น หรือมีอุบายปัญญาที่จะพิจารณาละอารมณ์อันนั้นออกไปจากจิตใจของเราทุกๆขณะจิต ยิ่งกิเลสอย่างหยาบหรือความโลภเนี่ย ยิ่งเป็นเรื่องที่ง่าย ไม่ใช่เป็นเรื่องยากลำบากสำหรับพระเรา เพราะเราไม่ปรารถนาวัตถุภายนอกแล้วเราจึงเข้ามาบวช สิ่งที่เราอาศัยมีเพียงปัจจัย ๔ หรือมีเพียงบริขาร ๘ เท่านั้น มีสติมีปัญญา มีความมักน้อยสันโดษ รู้จักใช้ปัจจัยทั้ง ๔ หรือบริขารทั้ง ๘ เพียงเพื่อประพฤติปฏิบัติในวันหนึ่งหรือคืนหนึ่งเท่านั้น  ถ้าเรามีสติมีปัญญาพิจารณาเช่นนี้ พอใจในสิ่งที่เรามีอยู่ จิตใจของเรานั้นก็ตัดอารมณ์ความโลภออกไปจากจิตใจของเราได้  แม้นเพียงชั่วคราวนั้น ก็ทำให้สมาธิ ทำให้สติตั้งมั่นอยู่ในปัจจุบันธรรม ไม่มีความกังวลใจในเรื่องความโลภต่างๆ ไม่มีความปรารถนาลาภสักการะหรือเสียงสรรเสริญเยินยอ มีความมักน้อยในการประพฤติปฏิบัติธรรมอยู่เสมอ ถ้ามีอารมณ์แห่งความโกรธความไม่พอใจเกิดขึ้น ซึ่งโดยปกติแล้วอารมณ์ต่างๆนี้ก็ไม่ควรที่จะมีมากเพราะว่าเราอยู่กันไม่กี่รูป ไม่มากรูป เราไม่ได้คลุกคลีกับญาติโยมโดยส่วนมาก อยู่กันในหมู่คณะของเรา ถึงแม้มีอารมณ์กระทบกระทั่งด้วยคำพูดหรือทางกายก็ตาม อาจจะมีบ้างก็เพียงเล็กน้อย เพราะเราทุกคนยังมีกิเลส เมื่อเกิดอารมณ์ความไม่พอใจเกิดขึ้น ก็ไม่ควรที่จะให้อยู่นาน ไม่ควรที่จะเก็บจะกักขังอารมณ์ไว้ เพราะเรามาประพฤติปฏิบัติเพื่อที่จะละอารมณ์ หรือทำลายอารมณ์ให้สิ้นไปจากใจของเรามิใช่หรือ (มีต่อ) จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 15 ต.ค. 55 08:51:29

ความคิดเห็นที่ 10 (ต่อ) เพราะฉะนั้นพึงมีสติเห็นความทุกข์ เห็นเหตุให้เกิดทุกข์ และหาทางที่จะดับความทุกข์อันนั้น เพราะงั้นอารมณ์อย่างหยาบ คือความโกรธ ความไม่พอใจเนี่ย เราควรที่จะมีสติรู้เท่าทัน  ถ้าเราทำสมาธิให้ต่อเนื่อง สติตั้งมั่น เราจะเห็นอารมณ์ทุกสิ่งทุกอย่างซึ่งเกิดขึ้นภายในจิตใจของเรา ในเบื้องต้นนั้นอารมณ์ซึ่งเห็นได้ง่าย คือ อารมณ์ความโลภ ความโกรธ ความพอใจ ความไม่พอใจ ในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส เห็นได้ง่าย  ทุกๆขณะจิตเราต้องมีสติมีปัญญาที่จะดูแลรักษาจิตใจของเรานั้นให้ปราศจากอารมณ์ทั้งหลายทั้งปวง  ถึงแม้มีอารมณ์เกิดขึ้น ก็มีสติมีปัญญา ที่จะพิจารณาละอารมณ์ความพอใจออกไป  มีสติมีปัญญา ละความไม่พอใจออกไป มีสติตั้งอยู่ในปัจจุบันธรรม ว่างจากอารมณ์ทั้งหลายทั้งปวงอยู่เสมอ   (-แกะเนื้อหามาหมดแค่เท่านี้ หลังจากนี้จะเป็นเรื่องการพิจารณาร่างกายเพื่อกำจัดอุปาทานซึ่งเป็นต้นตอของกิเลส-) หวังว่าจะเป็นประโยชน์ต่อคนอื่นๆบ้างไม่มากก็น้อยน่ะค่ะ แก้ไขเมื่อ 15 ต.ค. 55 11:58:53 แก้ไขเมื่อ 15 ต.ค. 55 08:59:09 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 15 ต.ค. 55 08:58:31

ความคิดเห็นที่ 11 ขอบคุณคุณ จขกท กับคุณ SL มากครับ จากคุณ : M_moshi เขียนเมื่อ : 15 ต.ค. 55 11:22:52

ความคิดเห็นที่ 12   ..ต้องเข้าใจให้ถูกต้องว่า  จิตจะหยุดนึกหยุดคิดได้(คือวิตกเจตสิกและวิจารเจตสิก ระงับไป)  ต้องเข้าสู่ระดับรูปฌานที่ ๒ (ทุติยฌาน) ขึ้นไปเท่านั้น  ... ถ้าจิตที่ต่ำระดับกว่านั้น หรือจิตปุถุชนทั้งหลาย  ถ้ายังตื่นๆอยู่  จิตนั้นย่อมต้อง นึกๆคิดๆ  ทั้งนั้น ไม่อาจจะหยุดนึกหยุดคิดได้   ..เพราะฉะน้้นไม่อาจจะพูดเหมารวมไปหมดว่า  จิตทั้งหมดต้องไม่นึกไม่คิด  ..ความนึก ความคิด เป็นอาการของจิต  ...เป็นอาการแบบกลางๆ ที่อาจจะเข้ากับทางดีก็ได้ หรือทางชั่วก็ได้  คือ อาจจจะนึกคิดดีๆ ก็ได้ หรือ อาจจะนึกคิดชั่วๆก็ได้ จากคุณ : โขตาน เขียนเมื่อ : 15 ต.ค. 55 20:01:10

ความคิดเห็นที่ 13 คิดปรุงเป็นจิตสังขารแยกเป็นขันธ์กองที่สี่ ไม่คิดคือรู้ถึงลักษณะของสังขารที่กำลังคิด รู้เฉยๆนั่นคือจิตแยกเป็นขันธ์กองที่ห้าคือวิญาณ ไอ้ที่คิดก็คิดไป ไอ้ที่รู้ก็รู้ไป ที่คิดจึงไม่ใช่จิต ที่รู้ว่าคิดนั่นล่ะจิต ตัวที่รู้คือตัวที่ไม่ได้คิดคือตัวจิต คิดก็ไม่เที่ยง รู้ก็ไม่เที่ยง เกิดๆดับๆทั้งคู่ ท่านสอนให้เห็นจิต ไม่ใช่ให้เห็นอารมณ์อย่างเดียว แต่ถ้าอารมณ์หรืออาการของจิตไม่โผล่ จิตก็ไม่โผล่มาเหมือนกัน ดังนั้นต้องอาศัยใช้อารมณ์เป็นเหยื่อล่อ เพื่อให้เห็นจิต ดังนั้นกรณีนี้ความคิดจึงเป็นเหยื่อล่อ เวลาจิตติดกับเหยื่อแล้วก็ให้ดูจิตบ้างไม่ใช่ดูแต่เหยื่อเลยไม่เห็นจิตเห็นแต่ความคิดซึ่งไม่ใช่จิต ที่รู้ว่าคิดนั่นล่ะจิต  ไม่ใช่ที่กำลังคิด แล้วดูไปบ่อยๆสักวันจะรู้สึกว่า วิญญาณก็ไม่เที่ยง นามก็ไม่เที่ยง รูปก็ไม่เที่ยง นู้นก็ดับนี่ก็ดับ แล้วเราเป็นตัวอะไร..... จริงแล้วพระท่านว่า มันไม่มีเรา มีแต่ธรรมที่บริสุทธิ์ ผม"คิด"ว่าน่าจะหมายถึงแบบนี้นะ ^_^ จากคุณ : temjung99 เขียนเมื่อ : 16 ต.ค. 55 09:33:15

ความคิดเห็นที่ 14 ความคิด (โลภ โกรธ หลง) จะดับได้้ด้วยปัญญาเห็นความจริงว่า สังขารไม่เที่ยง เมื่อความคิดดับ จิตในขณะนั้นเกิด ความโล่ง โปร่ง เบา สบาย จะมาแทนที่ค่ะ จากคุณ : ไตรโสภณ เขียนเมื่อ : 16 ต.ค. 55 13:11:00

ความคิดเห็นที่ 15 อนุโมทนาครับ ..ผมเคยนั่งฟังธรรมเทศนาของพระอาจารย์ที่ชลบุรี..มีอยู่ตอนหนึ่ง ท่านเล่าเรื่องราวก่อนที่ท่านจะตัดสินใจบวชหรือจะเดินต่อไปในทางโลก  ...สิ่งที่ทำให้ท่านตัดสินใจบวชอย่างแน่วแน่ คือ  ท่านได้อ่านหนังสือพุทธธรรม ของพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต) เป็นจุดที่ทำให้ท่านตัดสินใจเด็ดขาดที่จะใช้ชีวิตในทางธรรม... จากคุณ : ชื่นชมยินดีในบุญครับ (ต่อmcu) เขียนเมื่อ : 17 ต.ค. 55 09:56:20

ความคิดเห็นที่ 16 สิ่งที่คิดไม่ใช่จิต สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละ..จิต - พระอาจารย์อัครเดช ถิรจิตโต (ตั๋น) http://www.youtube.com/watch?v=uboGftl6tmA จากคุณ : neo22@pantip เขียนเมื่อ : 17 ต.ค. 55 12:12:39

ความคิดเห็นที่ 17 ให้แนวทางดีมาก ขออนุโมทนาครับ จากคุณ : ลาดปลาเค้า เขียนเมื่อ : 18 ต.ค. 55 03:53:03

ความคิดเห็นที่ 18 นั่นแหละคือตัวตนของแท้ จากคุณ : preepa11 เขียนเมื่อ : 18 ต.ค. 55 09:31:21

ความคิดเห็นที่ 19 ใครเคยได้ยินมาบ้างมั้ยว่าธรรมชาติของจิตคือส่งออก จิตส่งออกตลอดเวลาเพราะมันเป็นโดยธรรมชาติ มีก้อเพียงธรรมธาตุของพระอรหันต์ที่ไร้ซึ่งธรรมชาติส่งออกนั้น ก้อยังสงสัยอยู่ว่าธรรมชาติส่งออกนี้จะหยุดนิ่งระยะหนึ่งถ้าเป็นสมาธิแต่ก้อยังกลับมาส่งออกอีกเมื่อถอนจากสมาธิ จะหมดสิ้นงานส่งออกเมื่อเป็นธรรมธาตุ เลยสงสัยว่า สิ่งที่ีิคิดก็จิตไม่ใช่หรือ สิ่งที่ไม่่คิดก็จิตไม่ใช่หรือ ด้วยว่า คิด กับ ไม่คิด เป็นกิริยาของจิตไม่ใช่หรืแ แต่ถ้าเป็นว่า สี่งที่ถูกคิด ออกมาจาก จิตนั้น สิ่งที่ถูกคิดนั้นไม่ใช่ดวงจิตปฏิสนธิจิต แล้วสิ่งที่ไม่ถูกคิด มันจะเป็นอะไรได้เล่า นอกจากความไม่มี ความว่างที่ไม่มีอะไร ไม่ใช่หรือ จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 18 ต.ค. 55 12:23:33

ความคิดเห็นที่ 20 ^ "ใครเคยได้ยินมาบ้างมั้ยว่าธรรมชาติของจิตคือส่งออก จิตส่งออกตลอดเวลาเพราะมันเป็นโดยธรรมชาติ" - เคยได้ยินมาอย่างนี้ว่า จิตปุถุชนที่ไม่ฝึกปฏิบัติมักส่งออกนอกเป็นธรรมชาติ "มีก้อเพียงธรรมธาตุของพระอรหันต์ที่ไร้ซึ่งธรรมชาติส่งออกนั้น" - ได้ยินมาอย่างนี้เหมือนกัน แต่อย่าลืมว่าพระโสดาบันท่านก็เคยเห็นนิพพาน แสดงว่าท่านต้องสามารถทำจิตให้หยุด ส่งออกนอกได้เช่นกันแม้จะทำได้ไม่ต่อเนื่องตลอดเวลา "ก้อยังสงสัยอยู่ว่าธรรมชาติส่งออกนี้จะหยุดนิ่งระยะหนึ่งถ้าเป็นสมาธิ แต่ก้อยังกลับมาส่งออกอีกเมื่อถอนจากสมาธิ จะหมดสิ้นงานส่งออกเมื่อเป็นธรรมธาตุ" - ถึงจะหยุดความคิดฟุ้งซ่านได้จากสมาธิแต่หากไม่มีสติสัมปชัญญะรู้สึกตัวอยู่อย่างเต็มที่ จิตย่อมหลงเกาะเกี่ยวอยู่ในสิ่งอื่นที่มิใช่จิต เมื่อจิตเกาะอยู่ที่อื่นแสดงว่าจิตยังคงส่งออกนอกอยู่ จิตที่ไม่ส่งออกนอกคงไม่ใช่จิตปุถุชนที่นั่งทำสมาธิ แต่หมายถึงจิตที่มีพร้อมทั้งกำลังสมาธิ(สงบจากความคิดฟุ้งซ่าน) และ กำลังสติสัมปชัญญะ(รู้สึกตัวทั่วพร้อม) จนสามารถเห็นจิตของตนเอง ทั้งกำลังสมาธิและกำลังสติสัมปชัญญะต้องมีควบคู่กันเสมอ "เลยสงสัยว่า สิ่งที่คิดก็จิตไม่ใช่หรือ สิ่งที่ไม่่คิดก็จิตไม่ใช่หรือ  ด้วยว่า คิด กับ ไม่คิด เป็นกิริยาของจิตไม่ใช่หรือ" - คำว่า จิต ในหัวข้อกระทู้นี้ไม่ใช่จิตที่ยังไม่บริสุทธิ์ที่มักส่งออกนอกของปุถุชน แต่ควรหมายถึงจิตที่บริสุทธิ์ ไม่หลง ไม่คิดฟุ้งซ่าน ไม่ส่งออกนอก เป็นสภาวะของการเห็นจิต หรือเป็นจิตที่บริสุทธิ์ ถ้าเคยฟังเรื่องแหวกจอกแหนของหลวงตามหาบัวน่าจะเข้าใจได้  คนที่ปรารถนาจะเห็นน้ำใส ต้องพยายามแหวกจอกแหน ที่ลอยอยู่ออกไป  จอกแหนนี้คือกิเลสและความคิดฟุ้งซ่านต่างๆที่คอยบดบังจิตไว้ตลอดเวลา "แต่ถ้าเป็นว่า สี่งที่ถูกคิด ออกมาจาก จิตนั้น สิ่งที่ถูกคิดนั้นไม่ใช่ดวงจิตปฏิสนธิจิต แล้วสิ่งที่ไม่ถูกคิด มันจะเป็นอะไรได้เล่า นอกจากความไม่มี ความว่างที่ไม่มีอะไร ไม่ใช่หรือ" - เมื่อไม่มีสิ่งที่ถูกคิดหรือไม่มีสิ่งที่คิด แน่นอนว่ามันต้องว่าง ไม่มีอะไรในนั้น แล้วสภาวะอย่างนั้นหากมีสติสัมปชัญญะ รู้สึกตัวอยู่อย่างเต็มที่ มีสติสัมปชัญญะเต็มที่รู้ชัดอยู่เฉพาะตนเอง โดยไม่สนใจความว่างนั้น หรือไม่สนใจความไม่มีอะไรนั้น มันควรจะเห็นอะไร เห็นความจริงของตนเองใช่หรือไม่   (ในเมื่อไม่มีอะไรบดบังอยู่) แก้ไขเมื่อ 18 ต.ค. 55 23:05:50 แก้ไขเมื่อ 18 ต.ค. 55 23:00:32 แก้ไขเมื่อ 18 ต.ค. 55 22:47:29 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 18 ต.ค. 55 22:21:25

ความคิดเห็นที่ 21 คิดเท่าไหร่ก้อไม่รู้ต่อเมื่อหยุดคิด แต่ก้อต้องอาศัยความคิด(เพื่อหยุดคิด) นี้คือคำสอนของหลวงปู่ดูลย์ น่าจะว่าด้วยการเข้าสู่สมาธิ คำสอนนี้น่าสนใจหากรวมกันไปกับคำสอนของหลวงตามหาบัวว่าด้วยเรื่องปัญญาอบรมสมาธิ คือ พิจารณาไตร่ตรองในความคิดจนรวมลงเป็นสมาธิ สำหรับที่คหข้างต้นว่า จิตปุถุชนมีธรรมชาติคือหารส่งออก แต่จิตที่ฝึกปฏิบัติไม่เป็นเช่นนั้น จริงหรือ? หินทับหญ้าก็ได้ นอนหลับสนิทก็ได้ ย่อมไม่คิด แล้วก็ยังกลับมาคิดอีกใช่มั้ย ที่พระอาจารย์อัครเดชกล่าวว่า สิ่งที่คิดไม่ใช่จิตนั้น อาจจะลงใจถ้าจบแค่วลีนี้ แต่พอต่อด้วยสิ่งที่ไม่คิดคือจิต ก่อให้เกิดความสงสัยอย่างฉับพลัน เพราะ สิ่งที่ถูกคิดนั้นคือความคิดที่ออกมาย่อมไม่ใช่จิตนั้น น่าลงใจอยู่แล้ว แต่สิ่งที่ไม่คิดนี่สิ มันคืออะไรแน่ จิตหรือ ก็จิตมีธรรมชาติส่งออก คือจิตมีกริยาต้องคิดอยู่แล้ว มันก้อเลยงงงง ยิ่งถ้าคหข้างต้น บอกว่า คำสอนของพระอาจารย์อัครเดชน่าจะหมายความถึงผู้ปฏิบัติ ขั้นตั้งแต่โสดาบันขึ้นไปจนถึงพระอรหันต์ หรือไม่นั้น ก็จะขัดแย้งในตัวเองทั้งกับวลีแรก และวลีสอง เพราะ พระอรหันต์ท่านไม่มีธรรมชาติของจิตที่ส่องออกอยู่แล้ว และจิตของท่านก็คือธรรมธาตุไม่ได้มีํธรรมชาติเช่นปุถุชนทั่วไปกระมัง จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 19 ต.ค. 55 07:25:12

ความคิดเห็นที่ 22 ดิฉันต้องขออภัยคุณ kampaisan ก่อนเลยน่ะค่ะ ดิฉันไม่แน่ใจว่าได้ทำความไม่สบายใจให้กับ คุณ kampaisan หรือไม่ จากที่ตนเองเขียนข้อความไปก่อนหน้านี้ ถ้าดิฉันเขียนตอบห้วนเกินไป ดิฉันต้องขอโทษด้วยน่ะค่ะ แต่อยากจะบอกว่าไม่ได้มีเจตนาที่ไม่ดีอะไรจริงๆ เพียงแต่บางอารมณ์ดิฉันจะติดพิมพ์ไปห้วนๆตรงๆตามเนื้อหาไปเลยโดยตรง จริงๆแล้วกระทู้นี้ดิฉันตั้งใจไว้ว่าจะไม่พิมพ์อะไรต่อจากคห.อันเก่าของตนเอง เพราะอยากให้คนอ่านลองพิจารณา วิธีปฏิบัติจากธรรมะของพระอาจารย์อัครเดช ถิรจิตโต (ตั๋น) แต่พอเห็นคำถามสงสัยต่างๆของคุณ kampaisan ดิฉันก็อยากจะช่วยเหลือตอบคำถามเหล่านั้นให้ เพราะคิดว่าถ้าไม่ตอบ คำถามเหล่านี้คงสูญเปล่า คงไม่มีใครมาช่วยตอบให้ทั้งๆที่คนถามก็สงสัยจริงๆ นี่เป็นจุดประสงค์ที่ดิฉันนั่งพิมพ์ตอบคำถามเหล่านั้นจนถึงดึกดื่น(ตามเวลาที่ต่างประเทศ) นั่งตรวจสอบข้อความที่เขียนไปมา แม้จะมีภาระต่างๆที่ต้องรอจัดการอยู่มากมาย ดังนั้นขออย่าได้เข้าใจดิฉันผิดไปว่าดิฉันจะมีเจตนาที่ไม่ดีใดๆเลยน่ะค่ะ จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 19 ต.ค. 55 12:32:21

ความคิดเห็นที่ 23 <วกเข้าเรื่องธรรมะต่อนะคะ> จริงๆคำสอนหลวงปู่ดูลย์ที่คุณ kampaisan ยกมา ดิฉันก็คิดจะยกมาอธิบายให้เข้าใจมากขึ้นในหัวข้อกระทู้นี้ด้วยซ้ำน่ะค่ะ แต่พิมพ์แล้วก็ลบออกไปเพราะไม่แน่ใจว่าจะเป็นการเน้นย้ำในประเด็นหลักที่หัวข้อกระทู้นี้ต้องการจะสื่อสารหรือไม่ (คาดว่า คุณ kampaisan น่าจะเดาได้ว่าหัวข้อกระทู้ "สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละ..จิต" ต้องการสื่ออะไรน่ะค่ะ) จริงๆคำถามอันใหม่ของคุณ kampaisan นั้น หากลองพิจารณาให้ดีถึงข้อความที่ดิฉันตั้งใจพิมพ์ออกไปในความคิดเห็น ก่อนหน้านี้ว่าทำไมการทำสมถะที่หยุดความคิดฟุ้งซ่านได้ ถึงยังไม่สามารถเห็นจิตได้ เพราะอะไร คำตอบมันอยู่ในนั้นแล้วน่ะค่ะ สมาธิหินทับหญ้าหยุดความคิดฟุ้งซ่านลงได้ แต่เห็นจิตตนเองไม่ได้ เพราะ"ขาดสติสัมปชัญญะในการรู้สึกตัว" เหมือนอย่างที่พระป่าหลายๆท่านมักแนะนำให้พระที่ติดทำสมถะแต่ไม่เคยเข้าถึงจิตตนเองว่าให้เปลี่ยนมา "ย้อนดูเข้าที่ผู้รู้ อย่าไปดูสิ่งที่รู้" ที่เป็นอย่างนี้เพราะถึงแม้จะสงบจากความคิดฟุ้งซ่าน แต่จิตขาดสติสัมปชัญญะที่จะรู้อยู่ที่ตัวมันเอง จิตไม่ได้รู้อยู่ที่ผู้รู้ แต่ไปรู้ในสิ่งที่ถูกรู้ (ขาดกำลังสติสัมปชัญญะ) ผู้ที่หลับสนิทและไม่คิดฟุ้งซ่าน แล้วขณะหลับสนิทนั้นมีสติรู้สึกตัวอยู่ด้วยหรือไม่ ถ้าไม่มีสติรู้สึกตัวทั่วพร้อม จิตจะไม่รู้อยู่ที่ผู้รู้ แต่จะไปรู้ในสิ่งที่ถูกรู้ (ขาดกำลังสติสัมปชัญญะ) แม้สมาธิขั้นสูงที่มีแต่ความว่าง ไม่มีอะไร ถ้าจิตขาดสติสัมปชัญญะ ไม่รู้ที่ผู้รู้ จิตจะไปรู้อยู่ที่สิ่งที่ถูกรู้ (รู้อยู่ที่ความว่าง ความไม่มีอะไร) ดังนั้นถึงแม้จะหยุดความคิดฟุ้งซ่านได้ แต่ถ้าจิตขาดกำลังสติสัมปชัญญะ จิตจะไปรู้ในสิ่งอื่นที่ไม่ใช่จิต ดังนั้นสมาธิที่สงบจากความคิดฟุ้งซ่าน และ สติสัมปชัญญะรู้สึกตัวทั่วพร้อมต้องมาคู่กัน สมาธิพละ และสติพละ เป็นกำลังที่ต้องเจริญให้มากทั้งสองฝ่าย จริงๆหัวข้อกระทู้นี้ก็มาจากตอนที่ท่านสอนนักปฏิบัติที่ละอารมณ์ต่างๆออกไปได้มากแล้ว ละทิ้งได้แม้ความคิดฟุ้งซ่าน แต่ก็ยังมีความนึกคิด (วิตก วิจารณ์) ที่เหลืออยู่ที่จิต นักปฏิบัติก็ยังหลงเข้าใจว่าความนึกคิดนั้นเป็นตัวจิตที่บริสุทธิ์   ท่านจึงเตือนว่า “อย่ายึดว่าตรงนั้นเป็นตัวจิตที่บริสุทธิ์ สิ่งที่เราคิดว่าเป็นจิตนั้นไม่ใช่จิต สิ่งที่ไม่ได้คิดนั้นถึงเป็นจิต”  (อันนี้ประโยคดั้งเดิมจากในไฟล์เสียงน่ะค่ะ) แก้ไขเมื่อ 19 ต.ค. 55 12:36:01 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 19 ต.ค. 55 12:34:15

ความคิดเห็นที่ 24 ไม่ต้องกังวลไปเลย ไม่ได้มีอารมณ์อกุศลจากความเห็นที่เป็นกุศลของคหข้างต้น อนุโมทนาในความพยายามของท่าน และดีใจที่ได้เสวนา น่าจะเป็นประโยชน์ไม่มากก้อน้อยต่อการภาวนาของเราๆท่านๆ เมื่อเห็นประโยคเฉลยจากคหข้างต้น “อย่ายึดว่าตรงนั้นเป็นตัวจิตที่บริสุทธิ์ สิ่งที่เราคิดว่าเป็นจิตนั้นไม่ใช่จิต สิ่งที่ไม่ได้คิดนั้นถึงเป็นจิต”  (อันนี้ประโยคดั้งเดิมจากในไฟล์เสียงน่ะค่ะ) ก็ได้ความกระจ่างขึ้นมาอีกระดับหนึ่งทีเดียว แต่ก้อยังยืนยันเช่นเดิมในส่วนที่ท่านพระอาจารย์เอ่ยถึงในสองวลีต้นนั้นว่าไม่สงสัยแต่อย่างใดเลย ที่ท่านว่า “อย่ายึดว่าตรงนั้นเป็นตัวจิตที่บริสุทธิ์ สิ่งที่เราคิดว่าเป็นจิตนั้นไม่ใช่จิต”  ถ้ายังไม่ได้สมาธินั่นก็คือยังเหลือซึ่งความคิด ก็ย่อมไม่ใช่อยู่แล้ว ไม่แปลกอะไร แต่พอมีประโยคตามว่า ที่ไม่ได้คิดนั้นถึงเป็นจิตสิ ถ้าจะให้เข้าใจว่าอัปปนาสมาธิที่ลงไปจนถึงจิตเดิมแท้ ก็คือการเข้าไปถึงตัวจิตเดิมแท้ ไม่สามารถวิปัสสนาพิจารณาอะไรอย่างไรได้ ก็เข้าใจอยู่ แต่พอกลายเป็น จิต คือ สิ่งที่ไม่ได้คิด หรือ สิ่งที่ไม่ได้คิด คือ จิต ก็เลยเถิดไปคนละเรื่อง เพราะ อย่างไรเสียจิตย่อมมีธรรมชาติส่งออกตราบที่ยังไม่เสร็จสิ้นภารกิจเช่นพระอรหันต์ ดังนั้นที่ท่านว่า สิ่งที่ไม่ได้คิดส่งออก คือ จิต จึงลงใจได้ยากนัก อีกประการที่สำคัญ หากสมาธิไร้ซึ่งสติย่อมเป็นสมาธิก้อไม่ได้ เพราะสติรู้ตัวทั่วพร้อมจึงเกิดสมาธิ ยกเว้นไว้แต่พวกสมาธิหลอกลวงแบบตกภวังค์หลับไหลกลางทางนั้น ย่อมไม่เป็นสมาธิแต่อย่างใด ส่วนที่มีผู้หลงในสมาธิคือดื่มด่ำกับสมาธิจนไม่ยอมออกมาพิจารณาเจริญวิปัสสนานั้นก็เป็นอีกเรื่องหนึ่ง จะบอกว่าขาดสติก้อไม่ควรอยู่ เพราะสมาธิคือความรู้ตัวทั่วพร้อมอย่างแจ่มแจ้งสว่างจ้า หากจะบอกว่าเป็นสมาธิหัวตอไม่ยอมเจริญวิปัสสนาเพราะความไม่รู้ก้อน่าจะลงตัวได้หนึ่ง หรือเพราะความดื่มด่ำในรสชาดของสมาธิก้อน่าจะพอไปได้ คิดว่าเป็นเช่นนี้ จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 19 ต.ค. 55 18:38:12

ความคิดเห็นที่ 25 ขอบคุณ คุณ kampaisan มากนะคะ ดิฉันอ่านแล้วก็สบายใจ ขอเข้าเรื่องสติกับสมาธิเลยแล้วกันนะคะ การทำจิตให้สงบเป็นสมาธิได้นั้น แน่นอนว่าจะต้องมีสติ สตินั้นคือการระลึกรู้  หากจิตระลึกรู้อยู่กับสิ่งใดอย่างมั่นคง จิตจะเกิดกำลังของสมาธิ สงบจากความคิดฟุ้งซ่าน เช่น สติระลึกรู้อยู่กับภาพกสิณจนจิตตั้งมั่นอยู่กับภาพนั้น กำลังของสมาธิจะเกิดขึ้น ดับความคิดฟุ้งซ่านลง จิตที่สงบจากความคิดฟุ้งซ่าน มีความสว่าง สงบภายในใจ ไม่ได้หมายความว่าจะมีสัมปชัญญะหรือความรู้สึกตัวทั่วทั้งร่างกาย แต่สิ่งที่ต้องมีเป็นพื้นฐาน คือ สติในการระลึกรู้อยู่กับกรรมฐานนั้นๆ จิตโดยปกติของปุถุชนจะรับรู้อย่างชัดเจนได้ทีละฐาน คือ ฐานกาย ฐานเวทนา ฐานจิต และฐานธรรม มีสติอยู่ในฐานใดก็รู้ชัดเจนเพียงแค่ฐานนั้น เมื่อมีสติตั้งมั่นอยู่เฉพาะอารมณ์กรรมฐาน(รู้สี่งที่เกิดในฐานจิต) ก็ไม่มีสติมารู้ชัดเจนในฐานกาย เหมือนคนนั่งดูโทรทัศน์แล้วมีสติรู้ชัดเจนในสิ่งที่ดู แต่ไม่ค่อยมีสติรู้สึกตัว หากจะรู้ได้ชัดเจนทั้งฐานกาย ฐานเวทนา ฐานจิต และ ฐานธรรม ไปพร้อมกันในเวลาเดียว จะต้องตั้งจิตรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์เท่านั้น หรือหมายความว่าต้องเคยเข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์มาก่อน การรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์ จะทำให้รู้ได้ทุกฐานไปพร้อมๆกัน และมีกำลังรู้อย่างเต็มที่ในทุกฐาน สติสัมปชัญญะที่เกิดขึ้นจะรู้ได้ทั่วทุกส่วนของร่างกาย เป็นสติสัมปชัญญะที่สมบูรณ์ แก้ไขเมื่อ 20 ต.ค. 55 11:30:09 แก้ไขเมื่อ 20 ต.ค. 55 10:31:47 แก้ไขเมื่อ 20 ต.ค. 55 10:25:02 แก้ไขเมื่อ 20 ต.ค. 55 10:22:07 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 20 ต.ค. 55 10:21:04

ความคิดเห็นที่ 26 ประโยคที่ว่า "สิ่งที่ไม่ได้คิดนั้นถึงเป็นจิต" ย้ำเหมือนเดิมว่าหมายถึงจิตที่บริสุทธิ์ พระโสดาบันก็เข้าถึงจิตนี้ แต่ไม่ตลอดเวลา จิตที่บริสุทธิ์นั้นจะคิดหรือไม่คิดก็ได้ ถ้าจะไม่คิดเลยก็ทำได้ (รู้เข้าที่"รู้"เพียงอย่างเดียว) ถ้าจะคิดต้องเป็นความคิดที่มีสติควบคุมอยู่และเกิดจากจิตสั่งให้คิดเท่านั้น จิตต้องสามารถหยุดความคิดนั้นๆได้ทันทีที่ต้องการ (เช่น การคิดวิปัสสนา การบริกรรมในใจ) แต่จะไม่มีความคิดที่ควบคุมไม่ได้(ความคิดฟุ้งซ่าน)อยู่ที่จิต จะไม่มีความคิดที่หยุดไม่ได้วนเวียนอยู่ในจิต ความคิดฟุ้งซ่านนั้นจริงๆแล้วก็ไม่ใช่ว่าจะไม่เกิดขึ้นเลยในจิตที่บริสุทธิ์ แม้จิตที่บริสุทธิ์ก็ยังสามารถมีความคิดฟุ้งซ่านเข้าแทรกได้ในบางขณะ แต่หากตั้งจิตรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์  กำลังรู้ของจิตที่บริสุทธิ์นั้นจะดับความคิดฟุ้งซ่านลงไปทันทีที่เกิดขึ้น กำลังรู้ที่บริสุทธิ์ดับความคิดฟุ้งซ่านลงได้ทันทีที่เกิด จึงไม่มีความคิดฟุ้งซ่านใดๆวนเวียนอยู่ในจิต หากยังมีความคิดฟุ้งซ่านใดวนเวียนอยู่ในจิต โดยที่ไม่ดับลงไปทันทีที่เกิดขึ้น ก็จะไม่ใช่การรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์ ส่วนการทำจิตให้สงบจนเป็นอัปปนาสมาธิ ความคิดฟุ้งซ่านสงบลง ก็ยังไม่ใช่การรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์ จิตที่มีสมาธิ สงบจากความคิดฟุ้งซ่าน แต่ถ้าขาดกำลังสติสัมปชัญญะ จิตจะเกาะเกี่ยวอยู่ในสิ่งอื่นที่ไม่ใช่จิต เช่น เกาะเกี่ยวอยู่ในความสงบนั้น จะยังไม่รู้เข้าที่จิตอย่างแท้จริง แก้ไขเมื่อ 20 ต.ค. 55 16:01:42 แก้ไขเมื่อ 20 ต.ค. 55 15:45:46 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 20 ต.ค. 55 14:23:48

ความคิดเห็นที่ 27 ขอนำเสนอบางส่วนตอนของธรรมะจากหลวงตามหาบัว "มิจฉาสมาธิ สัมมาสมาธิ" http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=803&CatID=9 ถ้าได้ขาดสติไปเสียเพียงจะทำสมาธิให้เกิดขึ้นย่อมเป็นไปไม่ได้ ยิ่งได้ขาดปัญญาไปเสียด้วยแล้ว แม้สมาธิก็จะกลายเป็นมิจฉาสมาธิไปได้ เพราะคำว่า สมาธิ นั้นเป็นคำกลาง ๆ ยังไม่แน่ว่าเป็นสมาธิประเภทใด ถ้าขาดปัญญาเป็นพี่เลี้ยงต้องกลายเป็นสมาธิที่ผิดจากหลักธรรมไปได้โดยไม่รู้สึกตัว คำว่ามิจฉาสมาธินั้นมีหลายชั้น ชั้นหยาบที่ปรากฏแก่โลกอย่างชัดเจนก็มี ชั้นกลาง และชั้นละเอียดก็มี ในที่นี้จะกล่าวเฉพาะมิจฉาสมาธิในวงปฏิบัติซึ่งปรากฏขึ้นกับตนเองโดยไม่รู้สึกตัว เช่นเข้าสมาธิจิตรวมลงแล้วพักอยู่ได้นานบ้าง ไม่นานบ้าง จนถอนขึ้นมา ในเวลาจิตถอนขึ้นมาแล้วยังมีความติดพันในสมาธิ ไม่สนใจทางปัญญาเลย โดยถือว่าสมาธิจะกลายเป็นมรรค ผล นิพพานขึ้นมาบ้าง ยังติดใจในสมาธิอยากให้รวมอยู่นาน ๆ หรือตลอดกาลบ้าง จิตรวมลงถึงที่พักแล้วถอนขึ้นมาเล็กน้อย และออกรู้สิ่งต่าง ๆ ตามแต่จะมาสัมผัส แล้วเพลินติดในนิมิตนั้น ๆ บ้าง บางทีจิตลอยออกจากตัวเที่ยวไปสวรรค์ชั้นพรหม นรก อเวจี เมืองผี เมืองเปรตต่าง ๆ จะถูกหรือผิดไม่คำนึง แล้วก็เพลินในความเห็น และความเป็นของตนจนถือว่าเป็นมรรคผลที่น่าอัศจรรย์ของตน และของพระศาสนาด้วย ทั้งนี้แม้จะมีท่านที่มีความรู้สามารถในทางนี้มาตักเตือนก็ไม่ยอมฟังเสียเลย เหล่านี้เรียกว่าเป็นมิจฉาสมาธิโดยเจ้าตัวไม่รู้สึก จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 20 ต.ค. 55 21:25:16

ความคิดเห็นที่ 28 ต้องชัดเจนในส่วนโสลกธรรมของพระอาจารย์อัครเดชว่า "สิ่งที่คิดไม่ใช่จิต สิ่งที่ไม่คิดนั่นล่ะคือจิต" นั้น ท่านตั้งใจกล่าวถึง จิตที่เป็นธรรมธาตุจริงหรือ แต่ถ้าจากคหของคุณSL ที่พระอาจารย์อัครเดชต้องการเตือนนักภาวนาที่คิดว่า อาการของจิตคือจิต ก้อน่าจะหมายความถึงจิตนี้เป็น จิตของนักภาวนา ใช่หรือไม่ ที่ยังเป็นกังวลในส่วนความเห็นของคุณSLที่ว่า - "ประโยคที่ว่า "สิ่งที่ไม่ได้คิดนั้นถึงเป็นจิต" ย้ำเหมือนเดิมว่าหมายถึงจิตที่บริสุทธิ์ พระโสดาบันก็เข้าถึงจิตนี้ แต่ไม่ตลอดเวลา - ได้ยินมาอย่างนี้เหมือนกัน แต่อย่าลืมว่าพระโสดาบันท่านก็เคยเห็นนิพพาน แสดงว่าท่านต้องสามารถทำจิตให้หยุด ส่งออกนอกได้เช่นกันแม้จะทำได้ไม่ต่อเนื่องตลอดเวลา รู้สึกคุ้นเคยเห็นที่ไหนมาก่อน ที่ซึ่งไม่สบายใจว่าคุณSLได้ยินมาคือที่ไหน แน่ใจว่าไม่ใช่จากพระอาจารย์อัครเดชแน่นอน จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 20 ต.ค. 55 21:33:56

ความคิดเห็นที่ 29 คุณkampaisan เข้าเรื่องสัมมาสมาธิและมิจฉาสมาธิก็เป็นเรื่องที่ดีเลยทีเดียว เพราะจริงๆดิฉันก็พิมพ์ไว้ตอนพิมพ์คห.บน แต่ไม่ได้นำมาลงเพราะกลัวว่าเนื้อหาจะมากเกินไป ประเด็นนี้จริงๆแล้วเป็นเรื่องสำคัญ เพราะถ้าแยกสัมมาสมาธิและมิจฉาสมาธิไม่ออก ก็จะไม่รู้ว่าสัมมาสมาธิจริงๆเป็นอย่างไร ลองพิจารณาพระพุทธพจน์บทนี้ดูน่ะค่ะ มิจฉาสมาธิ  ย่อมบังเกิดแก่ผู้มีมิจฉาสติ สัมมาสมาธิ  ย่อมบังเกิดแก่ผู้มีสัมมาสติ     มิจฺฉาสติสฺส  มิจฺฉาสมาธิ ปโหติ     สมฺมาสติสฺส  สมฺมาสมาธิ  ปโหติ           (อวิชชาสูตร ๑๙/๑) ความแตกต่างระหว่างสัมมาสมาธิและมิจฉาสมาธิ เริ่มต้นจากมาจากสติที่แตกต่างกัน ดังนั้นต้องรู้ก่อนว่าสัมมาสติและมิจฉาสติแตกต่างกันอย่างไร ในพระพุทธศาสนาสิ่งที่สำคัญนั้นคือ การรู้เข้าที่จิตตนเอง มรรคมีองค์8 มีไว้เพื่อการเข้าถึงจิตของตนเอง สัมมาสตินั้นจัดอยู่ในอริยมรรคมีองค์8 สติคือการระลึกรู้ ระลึกรู้ในสิ่งใดก็คือมีสติในสิ่งนั้น แล้วควรระลึกรู้ไว้ที่ใด ถึงจะเข้าถึงจิตบริสุทธิ์ของตนเองได้ ถ้าตอบจริงๆก็คือควรจะระลึกรู้ไว้ที่จิตบริสุทธิ์นั่นเอง แต่ปุถุชนที่ไม่เคยเห็นจิต จะระลึกรู้ไปที่จิตบริสุทธิ์อย่างไรได้ สิ่งที่ทำได้นั่นคือระลึกรู้ไปที่ใกล้เคียงจิตบริสุทธิ์ให้มากที่สุด เมื่อใกล้เคียงมากที่สุดแล้ว หากมรรค8ไม่บกพร่องจึงจะระลึกรู้เข้าที่จิตที่บริสุทธิ์ (สัมมาสติที่สมบูรณ์) แล้วจะรู้ได้อย่างไรว่ากำลังระลึกรู้ไว้ที่ใกล้เคียงจิตที่บริสุทธิ์ อย่างที่ได้บอกไปว่า ถ้าระลึกรู้เข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์ จะมีสติเต็มที่ทั้งฐานกาย ฐานเวทนา ฐานจิต และฐานธรรม ไปพร้อมๆกัน มีสติรู้อย่างเต็มที่ในทุกฐาน ดังนั้นหากระลึกรู้ไปที่ใกล้เคียงจิตที่บริสุทธิ์ สภาวะเหล่านี้ต้องมีให้เหมือนมากที่สุด ถ้าจะทำให้ได้สภาวะที่เหมือนมากที่สุด คือต้องฝึกสติปัฏฐาน4 ต้องพยายามมีสติรู้ให้ได้ชัดเจนทั่วทั้งร่างกายในทุกๆอิริยาบถ เมื่อมีเวทนาเกิดขึ้นก็ให้มีสติรู้ได้ทัน มีอารมณ์ใดๆในจิตเกิดขึ้น หรือมีความคิดฟุ้งซ่านเกิดขึ้นก็ให้รู้ให้ทัน และหากมีอารมณ์ใดที่จิตมักยึดติด ให้พิจารณาธรรมะหรือความจริงของสิ่งนั้นเพื่อให้จิตละวางลงได้ (การคิดวิปัสสนา) พร้อมกับมีสติรู้ในความคิดนั้นด้วย หรือหากใช้คำบริกรรมเพื่อช่วยให้มีสติ ก็ต้องมีสติรู้ในคำบริกรรมซึ่งเป็นความคิดนั้นด้วย หากมีสติรู้ได้ชัดเจนทั้ง4ฐานนี้ ทั้งฐาน กาย เวทนา จิต และ ธรรม รู้ในปัจุบันธรรมที่เกิดขึ้นในแต่ละฐาน จัดว่าเป็น สัมมาสติ สัมมาสติที่สมบูรณ์ที่สุด จะต้องรู้เข้าที่จิตที่บริสุทธิ์ ซึ่งจะทำให้รู้ได้ชัดเจนทั้งฐานกาย เวทนา จิต และธรรม พร้อมกันในเวลาเดียว หากอยู่ในสมาธิที่ลึก เช่น อัปปนาสมาธิ จิตย่อมเกาะเกี่ยวอยู่เพียงฐานใดเพียงฐานเดียว เช่น รู้เฉพาะฐานจิต แต่ไม่รู้ฐานกาย ฐานเวทนา และฐานธรรม จึงยังไม่ใช่สัมมาสติ ซึ่งสมาธิที่รู้เพียงฐานเดียวอย่างนี้จะห่างไกลจากการเข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์ การรู้อยู่เพียงฐานใดฐานเดียวแล้วไม่สนใจปัจจุบันธรรมในฐานอื่นๆนั้น ยังไม่ใช่สัมมาสติ จัดเป็นมิจฉาสติ หรือการระลึกรู้ผิด เมื่อเป็นมิจฉาสติหรือการระลึกรู้ผิด ก็เป็นปัจจัยแห่งมิจฉาสมาธิ หรือการตั้งจิตมั่นไว้ในการระลึกรู้ผิด พระปฏิบัติหลายองค์จึงเตือนนักปฏิบัติว่าอย่าอยู่ในอัปปนาสมาธิ ให้ถอนจิตออกมาอยู่ในระดับอุปจารสมาธิ เพราะในระดับอัปปนาสมาธินั้นจิตรู้อยู่เพียงฐานเดียว แต่ในระดับอุปจารสมาธินั้น จิตจะสามารถมารู้ทั้งฐานกาย เวทนา จิต และธรรม ซึ่งจะใกล้เคียงกับสภาวะของจิตที่บริสุทธิ์มากกว่าการไปรับรู้อยู่เพียงฐานใดเพียงฐานเดียว จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 21 ต.ค. 55 01:51:27

ความคิดเห็นที่ 30 สมาธิที่หลวงตามหาบัวเตือนไว้นั้นหมายถึง การทำสมาธิที่ติดอยู่เพียงฐานเดียว คือ โดยปกติจิตที่เพิ่งถอนออกมาจากอัปปนาสมาธินั้น จิตจะยังคงมีความสงบติดมาอยู่ เป็นสมาธิในระดับอุปจารสมาธิ หากจิตจดจ่ออยู่เฉพาะความสงบที่ติดมานั้น แสดงว่าจิตติดอยู่ในฐานจิต ไม่สนใจที่จะไปรู้ในฐานกาย ฐานเวทนา และฐานธรรม เมื่อไม่สนใจที่จะรู้ในฐานอื่นๆ ก็เป็นมิจฉาสติ และเป็นมิจฉาสมาธิด้วย ซึ่งหมายถึงการตั้งมั่นอยู่ในการระลึกรู้ผิด หากจะเดินทางปัญญาหรือทางวิปัสสนา จะต้องรู้เข้าทุกฐาน (กาย เวทนา จิต ธรรม) ต้องมีสติรู้ให้ได้ชัดเจนในทุกๆฐาน ไม่ใช่การรู้ชัดเพียงฐานใดฐานเดียว แต่กำลังของความสงบนั้นจำเป็นหรือไม่ กำลังของสมาธิจำเป็นหรือไม่ หากไม่มีกำลังสมาธิจิตจะถูกฉุดให้อยู่ในฐานเดียว ฐานนั้นคือ ฐานจิต เมื่อไม่มีกำลังสมาธิ สิ่งที่ฉุดให้อยู่ในฐานจิตนั้น คือนิวรณ์ทั้ง5 หรือก็คือ กามฉันทะ พยาปาทะ ถีนมิทธะ อุทธัจจกุกกุจจะ วิจิกิจฉา ซึ่งสิ่งที่ฉุดจิตได้บ่อยที่สุด คือ ความคิดฟุ้งซ่าน เมื่อขาดกำลังของสมาธิ จิตจะหลงรับรู้อยู่กับอารมณ์หรือความคิดฟุ้งซ่านต่างๆ เมื่อหลงรับรู้อยู่ในฐานจิต กำลังจิตที่จะไปรู้ชัดเจนในฐานอื่นๆจะมีไม่ได้เต็มที่ ดังนั้นกำลังของสมาธิที่จำเป็นในการทำวิปัสสนา คือกำลังสมาธิในระดับที่สงบจากความคิดฟุ้งซ่าน หรือ อุปจารสมาธิ เมื่อจิตสงบจากการทำสมาธิจนหยุดความคิดฟุ้งซ่านลงได้ ก็ให้ตั้งจิตรู้ให้ได้ชัดเจนทุกฐาน ทั้งฐานกาย เวทนา จิต และธรรม อย่ากังวลว่าจะไม่มีอารมณ์เข้ามาให้พิจารณาในจิต นักปฏิบัติหลายท่านก็เข้าใจว่าถ้ามีกำลังสมาธิแล้วจะไม่มีอารมณ์หรือความคิดฟุ้งซ่านเข้ามาให้ดู จริงๆแล้วระดับอุปจารสมาธิที่ทำได้นั้น หากตั้งจิตรู้เข้าทั้งฐานกาย เวทนา จิต และธรรม กำลังอุปจารสมาธิที่มีอยู่นั้นจะถูกลดทอนลงไป เพราะจิตไม่ได้ตั้งมั่นอยู่ที่ฐานใดเพียงฐานเดียวอีก ดังนั้นอารมณ์หรือความคิดฟุ้งซ่านต่างๆจะมีเข้ามา แต่จิตจะมีกำลังเพียงพอที่จะไม่หลงไปง่ายๆ เมื่อมีอารมณ์เข้ามาก็ต้องมีสติรู้ให้ทัน อารมณ์ใดที่อยู่ในจิตนาน ก็ต้องคิดวิปัสสนาละทิ้งอารมณ์เหล่านั้นออกไป ให้มีสติสัมปชัญญะอยู่กับความรู้สึกตัว เมื่อฝึกฝนให้รู้ชัดเจนมากขึ้นทั่วทั้งสี่ฐาน(กาย เวทนา จิต ธรรม) อารมณ์เกิดในฐานใดก็ควรต้องรู้ได้ทันที และดับลงไปทันทีที่รู้ เป็นกำลังของสติสัมปชัญญะที่มากขึ้น เมื่อกำลังสติสัมปชัญญะเต็มที่ในทุกฐาน จิตจึงจะรู้เข้าที่จิตที่บริสุทธิ์ จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 21 ต.ค. 55 05:24:38

ความคิดเห็นที่ 31 เรื่องที่สงสัยว่าพระโสดาบันจะเคยเข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์หรือไม่ ลองพิจารณาคำสอนของหลวงตามหาบัวในเรื่องนี้ดูน่ะค่ะ     "ผู้ละสักกายทิฏฐิ ๒๐ ได้โดยเด็ดขาด คิดว่าเป็นเรื่องของพระอนาคามีบุคคล  เพราะเป็นผู้หมดความเยื่อใยในทาง กามารมณ์ดังกล่าวแล้ว ส่วนพระโสดาบันบุคคลคิดว่าท่านรู้และละได้โดยข้ออุปมาว่า มีบุรุษผู้หนึ่งเดินทางเข้าไปในป่าลึก ไปพบ บึงแห่งหนึ่งมีน้ำใสสะอาดและมีรสจืดสนิทดี แต่น้ำนั้นถูกจอกแหนปกคลุมไว้ ไม่สามารถจะมองเห็นน้ำโดยชัดเจน เขาคนนั้นจึง แหวกจอกแหนที่ปกคลุมน้ำนั้นออก แล้วก็มองเห็นน้ำภายในบึงนั้นใสสะอาดและเป็นที่น่าดื่ม จึงตักขึ้นมาดื่มทดลองดู ก็รู้ว่าน้ำใน บึงนั้นมีรสจืดสนิทดี เขาก็ตั้งหน้าดื่มจนเพียงพอกับความต้องการที่เขากระหายมาเป็นเวลานาน เมื่อดื่มพอกับความต้องการแล้วก็ จากไป ส่วนจอกแหนที่ถูกเขาแหวกออกจากน้ำก็ไหลเข้ามาปกคลุมน้ำตามเดิม     เขาคนนั้นแม้จากไปแล้วก็ยังมีความติดใจ และคิดถึงน้ำในบึงนั้นอยู่เสมอ และทุกครั้งที่เขาเข้าไปในป่านั้น ต้องตรงไปที่บึง และแหวกจอกแหนออก แล้วตักขึ้นมาอาบดื่มและชำระล้างตามสบายทุกๆครั้งที่เขาต้องการ เวลาเขาจากไปแล้วแม้น้ำในบึงนั้นจะ ถูกจอกแหนปกคลุมไว้อย่างมิดชิดก็ตาม แต่ความเชื่อที่เคยฝังอยู่ในใจเขาว่า น้ำในบึงนั้นมีอยู่อย่างสมบูรณ์หนึ่ง น้ำในบึงนั้นใส สะอาดหนึ่ง น้ำในบึงนั้นมีรสจืดสนิทหนึ่ง ความเชื่อทั้งนี้ของเขาจะไม่มีวันถอนตลอดกาล     ข้อนี้เทียบกันได้กับโยคาวจร ภาวนาพิจารณาส่วนต่างๆของร่างกายชัดเจนด้วยปัญญาในขณะนั้นแล้ว จิตปล่อยวางจากรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ หยั่งเข้าสู่ความสงบหมดจดโดยเฉพาะ ไม่มีความสัมพันธ์กับขันธ์ทั้งหลายเลย และขณะนั้นขันธ์ ทั้งห้าไม่ทำงานประสานกับจิต คือต่างอันต่างอยู่ เพราะถูกความเพียรแยกจากกันโดยเด็ดขาดแล้ว ขณะนั้นแลเป็นขณะที่เกิดความ แปลกประหลาดและอัศจรรย์ขึ้นมาอย่างไม่มีสมัยใดๆเสมอเหมือนได้ นับแต่วันเกิดและวันปฏิบัติมา แต่ก็ได้เห็นสิ่งมหัศจรรย์ ปรากฏขึ้นในเวลานั้น จิตก็ได้ทรงตัวอยู่ในความสงบสุขชั่วระยะกาล แล้วจึงถอนขึ้นมา พอจิตถอนขึ้นมาจากที่นั้นแล้ว ขันธ์กับจิตก็ เข้าประสานกันตามเดิม" ที่มา: "เรียงลำดับอริยภูมิ"  หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=1973&CatID=9 กับอีกอันหนึ่งน่ะค่ะ "ถ้ายังมีผู้ปฏิบัติดีอยู่ ผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบมีอยู่มรรคผลนิพพานก็ถูกเปิดขึ้นมา ปกคลุมสระน้ำใหญ่ๆ น้ำที่ใสสะอาดไว้ และถูกจอกถูกแหนปกคลุม มองไปไม่เห็นน้ำ ใครก็เห็นแต่ผิวเผินแต่จอกแต่แหนว่าสระนี้ไม่มีน้ำ เวลาผู้ภาคปฏิบัติก็คือผู้ไปเปิดจอกเปิดแหนออก พอเปิดออกไปแล้วตักมาอาบดื่มใช้สอยเป็นอย่างไรรู้ทันที จากนั้นแล้วแม้จอกแหนเข้ามาปิดตามเดิม ความเชื่อที่ฝังลึกว่าน้ำมีในสระนี้ไม่มีถอน อย่างพระโสดานี่ละที่ว่าตกกระแส ถึงท่านยังมีกิเลสก็ตาม แล้วมีแต่พยายามบุกเบิกเรื่อยๆ" ที่มา: " หักห้ามวัฏวนด้วยจิตตภาวนา" หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=3728&CatID=2 ส่วนเรื่องความหมายที่แท้จริงของหัวข้อกระทู้ดิฉันคิดว่าปล่อยทิ้งไว้เฉยๆจะดีกว่า ให้เป็นปริศนาธรรมไว้ มันอาจเป็นเรื่องปัจจัตตังที่รู้ได้เฉพาะตน ถ้าเข้าถึงได้เมื่อไหร่ก็คงจะรู้ได้ด้วยตนเอง แก้ไขเมื่อ 21 ต.ค. 55 08:23:12 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 21 ต.ค. 55 08:20:53

ความคิดเห็นที่ 32 กรุณาขยายรายละเอียดในส่วนนี้ด้วย จักเป็นประโยชน์ยิ่ง "ซึ่งสมาธิที่รู้เพียงฐานเดียวอย่างนี้จะห่างไกลจากการเข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์" การรู้อยู่เพียงฐานใดฐานเดียวแล้วไม่สนใจปัจจุบันธรรมในฐานอื่นๆนั้น ยังไม่ใช่สัมมาสติ จัดเป็นมิจฉาสติ หรือการระลึกรู้ผิด หมายความว่า บริกรรมอย่างเดียวไม่ได้ หรือสมาธิเกิดจากบริกรรมอย่างเดียวไม่ได้ หรืออย่างไร อีกประการที่ใคร่ถาม คือ สัมมาสติ พร้อมสัมมาสมาธิ เป็นต้นที่เกิดขึ้นพร้อมกันของมรรคแปดนั้น หากลงตาม อริยสัจสี่แล้ว คือ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค นั้น กล่าวคือ กรรมวิธีแห่งมรรคแปดที่คุณSLกล่าว เมื่อเกิดขึ้นพร้อมกันนั้น คือ ที่สุดแห่งธรรมของพระโสดาบันเป็นเบื้องต้นใช่หรือไม่ จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 21 ต.ค. 55 08:22:47

ความคิดเห็นที่ 33 ตอบคำถามของคุณ kampaisan อันนี้ก่อนน่ะค่ะ "อีกประการที่ใคร่ถาม คือ สัมมาสติ พร้อมสัมมาสมาธิ เป็นต้นที่เกิดขึ้นพร้อมกันของมรรคแปดนั้น หากลงตาม อริยสัจสี่แล้ว คือ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค นั้น กล่าวคือ กรรมวิธีแห่งมรรคแปดที่คุณSLกล่าว เมื่อเกิดขึ้นพร้อมกันนั้น คือ ที่สุดแห่งธรรมของพระโสดาบันเป็นเบื้องต้นใช่หรือไม่" -ถูกต้องแล้วค่ะ เข้าใจได้ถูกต้องเลย จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 21 ต.ค. 55 08:29:32

ความคิดเห็นที่ 34 "ซึ่งสมาธิที่รู้เพียงฐานเดียวอย่างนี้จะห่างไกลจากการเข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์" การรู้อยู่เพียงฐานใดฐานเดียวแล้วไม่สนใจปัจจุบันธรรมในฐานอื่นๆนั้น ยังไม่ใช่สัมมาสติ จัดเป็นมิจฉาสติ หรือการระลึกรู้ผิด หมายความว่า บริกรรมอย่างเดียวไม่ได้ หรือสมาธิเกิดจากบริกรรมอย่างเดียวไม่ได้ หรืออย่างไร - บริกรรมหมายถึงทำสมาธิกรรมฐานอย่างนั้นใช่ไหมคะ (ไม่ใช่หมายถึงคำบริกรรม) เมื่อทำสมาธิกรรมฐานใดๆแน่นอนว่าจิตสงบเป็นสมาธิได้ โดยการตั้งสติระลึกรู้เข้าที่อารมณ์กรรมฐานนั้นๆ แต่การตั้งสติระลึกรู้เข้าที่อารมณ์กรรมฐาน ไม่ได้หมายความว่าจะมีสติรู้ได้ครบทั้งฐานกาย เวทนา จิต และธรรม   ยิ่งในระดับอัปปนาสมาธินั้น จิตมีสติอยู่เฉพาะอารมณ์กรรมฐานอย่างแน่วแน่ จิตจะรู้อยู่เพียงฐานใดเพียงฐานเดียว เมื่อรู้อยู่เพียงฐานเดียว ไม่ได้รู้ชัดเจนทุกฐาน(กาย เวทนา จิต ธรรม) ก็เป็น มิจฉาสติ เมื่อได้กำลังสมาธิก็เป็นมิจฉาสมาธิ แต่หากเป็นเพียงระดับอุปจารสมาธิสงบจากความคิดฟุ้งซ่าน แต่จิตไม่ได้แนบแน่นในอารมณ์กรรมฐานนั้นมาก จะสามารถมาตั้งสติรู้เข้าที่ฐานอื่นๆได้ ก็ขึ้นอยู่กับว่าได้พยายามตั้งสติรู้เข้าที่ฐานอื่นๆหรือไม่ หรือจะไปรู้อยู่ในความสงบ หรือรู้อยู่ในอารมณ์กรรมฐานเพียงอย่างเดียว ถ้าจิตสงบจากความคิดฟุ้งซ่านแล้ว มีสติมารับรู้เข้าทุกฐาน (กาย เวทนา จิต ธรรม) ก็จัดเป็นสัมมาสติ และสมาธินั้นจัดเป็นสัมมาสมาธิ เพราะเป็นปัจจัยต่อการเข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์ แต่ถ้าสงบแล้วไม่มีสติมารับรู้ที่ฐานอื่นๆ รู้อยู่เฉพาะในอารมณ์กรรมฐานนั้น หรือรู้เฉพาะอารมณ์ความสงบ จิตจะรู้อยู่เพียงฐานเดียว จัดเป็นมิจฉาสติ และสมาธินั้นจัดเป็นมิจฉาสมาธิ เพราะไม่เป็นปัจจัยต่อการเข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์ จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 21 ต.ค. 55 10:36:40

ความคิดเห็นที่ 35 เริ่มจากโสลกธรรมของพระอาจารย์อัครเดช เรื่อง สิ่งที่ไม่่คิดคือจิตเพียงเรื่องเดียว คุณSLสามารถขยายความออกมาได้หลากเรื่องราวธรรมะที่ซ้อนทับเกี่ยวเนื่องไปจนถึงธรรมะระดับขั้นพระโสดาบันได้ ทุกสิ่งอย่างเป็นไปอย่างซับซ้อนเกินที่จะเสวนากันได้บทสรุปอย่างง่ายดาย รบกวนถามย้ำอีกครั้งว่า โสลกธรรมของพระอาจารย์อัครเดช ที่ว่าด้วย สิ่งที่ไม่คิดนั่นล่ะคือจิต เกี่ยวโยงกับ ธรรมะระดับขั้นพระโสดาบันในส่วนที่คุณSLยกมาหรือไม่ โดยเฉพาะเรื่อง สัมมาสมาธิคือการมีสติในทั้งสี่ฐานของสติปัฏฐาน คือสติในกาย เวทนา จิต ธรรม เพื่อเข้าสู่จิตบริสุทธิ์ แล้วก้อขอถามย้ำอีกส่วนว่า นี้เป็นความเห็นส่วนตัวของคุณSL หรือ เป็นการสรุปจากที่ได้ยินฟังมาจากพระอาจารย์อัครเดช หรืออาจารย์ท่านไหน หรือ เป็นคำสอนของธรรมะส่วนใด โดยเฉพาะเรื่องที่ว่า สติในส่วนส่งเสริมสมาธิ คือ สติที่เสริมสมาธิให้เข้าไปสู่ฐานแห่งเดียวในสี่ของสติปัฏฐาน และถ้ายังอยู่เพียงสติในสมาธิ ด้วยสติฐานเดียวนั้นก็จะเป็นมิจฉาสมาธิไป ไม่สามารุเข้าสู่จิตบริสุทธิ์ได้ จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 21 ต.ค. 55 12:18:58

ความคิดเห็นที่ 36 ตอบคำถามคุณ kampaisan น่ะค่ะ โสลกธรรมของพระอาจารย์อัครเดช ที่ว่าด้วย สิ่งที่ไม่คิดนั่นล่ะคือจิต เกี่ยวโยงกับ ธรรมะระดับขั้นพระโสดาบันในส่วนที่คุณSLยกมาหรือไม่ โดยเฉพาะเรื่อง สัมมาสมาธิคือการมีสติในทั้งสี่ฐานของสติปัฏฐาน คือสติในกาย เวทนา จิต ธรรม เพื่อเข้าสู่จิตบริสุทธิ์ - โสลกธรรม สิ่งที่ไม่คิดคือจิต เป็นธรรมในขั้นพระโสดาบันเป็นต้นไป เป็นสภาวะของการรู้เข้าที่จิตที่บริสุทธิ์ ซึ่งหากจะเข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์ได้ ก็จะต้องมีสัมมาสติ และสัมมาสมาธิ ซึ่งเริ่มมาจากการตั้งสติชอบ คือ ตั้งสติไว้ในฐานทั้งสี่ฐาน(กาย เวทนา จิต ธรรม) และกำลังสมาธิที่ส่งเสริมให้มีสติตั้งมั่นอยู่ในฐานทั้งสี่ฐานได้อย่างมั่นคงโดยไม่หลงอยู่ในนิวรณ์ทั้ง5ง่ายๆ เช่น ไม่หลงไปคิดฟุ้งซ่าน แล้วก้อขอถามย้ำอีกส่วนว่า นี้เป็นความเห็นส่วนตัวของคุณSL หรือ เป็นการสรุปจากที่ได้ยินฟังมาจากพระอาจารย์อัครเดช หรืออาจารย์ท่านไหน หรือ เป็นคำสอนของธรรมะส่วนใด โดยเฉพาะเรื่องที่ว่า สติในส่วนส่งเสริมสมาธิ คือ สติที่เสริมสมาธิให้เข้าไปสู่ฐานแห่งเดียวในสี่ของสติปัฏฐาน และถ้ายังอยู่เพียงสติในสมาธิ ด้วยสติฐานเดียวนั้นก็จะเป็นมิจฉาสมาธิไป ไม่สามารถเข้าสู่จิตบริสุทธิ์ได้ - อ่านแล้วรู้สึกดีใจที่อธิบายไปไม่สูญเปล่า คุณ kampaisan สามารถเข้าใจธรรมะต่างๆเหล่านั้นได้เป็นอย่างดีเลยทีเดียว ธรรมะต่างๆที่ได้อธิบายไปนั้นคงจะไม่ใช่ธรรมะที่เป็นของของใครโดยเฉพาะ หรือไปเห็นอ่านมาจากที่ใดโดยเฉพาะ เพียงแต่เป็นความจริงที่สามารถเข้าถึงได้ พิสูจน์ได้ เพราะความจริงมีอยู่เพียงสิ่งเดียวเท่านั้น ทุกผู้คนที่เข้าถึงความจริงนั้น ย่อมรู้เห็นในความจริงนั้นๆเหมือนกัน เพียงแต่ว่าจะนำเอามาอธิบายหรือไม่ หรือจะอธิบายให้ลึกซึ้งมากน้อยแค่ไหนเท่านั้น ดังนั้นหากจะหาธรรมะที่อธิบายออกมาได้คล้ายๆกัน จากผู้คนที่เคยเข้าถึงความจริงนั้นๆเหมือนกัน ก็คงอาจสามารถหามาเชื่อมโยงกันได้ เพราะอธิบายมาจากความจริงเดียวกัน จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 21 ต.ค. 55 19:39:40

ความคิดเห็นที่ 37 ตัวเองก็ดีใจที่เข้าใจที่คุณSLอธิบายมา หากให้เดาเองคงคิดว่าคุณSLใช้คำบริกรรมเพื่อสมาธิหรือเปล่า หรือใช้กรรมฐานอย่างอื่น พอจะชี้แนะได้หรือเปล่า แล้วถ้าเข้าใจไม่ผิดคุณSLพึ่งเข้ามาเรียนในแนวทางของพระอาจารย์อัครเดชได้ระยะหนึ่งแล้วหรือเปล่า หรือก้อมีครูบาอาจารย์มาหลายสถานที่ แต่ปัจจุบันมีโอกาสในส่วนของพระอาจารย์อัครเดชมากกว่าหรือเปล่า ไม่เคยได้เข้าไปกราบเลยเพราะอยู่ไกลมาก แต่ได้ยินเสียงร่ำลือมานานอยู่ว่าท่านเป็นพระสายวัดหนองป่าพง เพียงแต่ไม่แน่ใจว่าท่านเน้นกรรมฐานอย่างไร และท่านชี้แนะในการเจริญวิปัสสนาอย่างไร จนมีโอกาสบางส่วนจากที่คุณSLนำมาแสดง จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 21 ต.ค. 55 22:49:38

ความคิดเห็นที่ 38 ดิฉันจริงๆแล้วก็ไม่รู้จักท่านพระอาจารย์อัครเดชเท่าไหร่น่ะค่ะ รู้มาแค่ว่าท่านเป็นศิษย์ของหลวงพ่อชา และเป็นพระปฏิบัติดีปฏิบัติชอบองค์หนึ่ง ดิฉันก็เพิ่งจะได้มาฟังกัณฑ์เทศน์ของท่านจริงๆเป็นครั้งแรกก็ในกระทู้นี้น่ะค่ะ (ต้องขอขอบพระคุณเจ้าของกระทู้) แนวทางปฏิบัติของดิฉันจริงๆจะเริ่มมาจากการปฏิบัติตามแนวทางสติปัฏฐาน4 แบบกำหนดคำบริกรรม หนอ... เพื่อกำกับสติ (เช่น ยืนหนอ นั่งหนอ เดินหนอ คิดหนอ ฯลฯ) ของหลวงพ่อจรัญ วัดอัมพวัน จ.สิงห์บุรี และเน้นทำสมาธิโดยการเดินจงกรม6ระยะของหลวงพ่อจรัญ อาจจะทำสมาธิแบบอานาปานสติบ้าง แต่เน้นเดินจงกรมเป็นหลัก แต่ดิฉันไม่เคยไปฝึกกับหลวงพ่อจรัญน่ะค่ะ อาศัยอ่านศึกษาและปฏิบัติเอง ภายหลังจากฝึกปฏิบัติไปเองสักพัก ก็มีคนที่รู้จักแนะนำว่าน่าจะหาครูฝึกด้านสมาธิเพิ่มเติม จึงได้แสวงหาอาจารย์เพื่อเรียนรู้การทำสมาธิ  ก็ได้พบอาจารย์ท่านหนึ่งซึ่งมีความชำนาญทั้งทางวิปัสสนาและสมาธิ ดิฉันก็เรียนรู้และซักถามจากท่านในสิ่งที่สงสัยเสมอ ท่านก็เป็นครูบาอาจารย์เพียงคนเดียวที่ดิฉันได้ซักถามและเรียนรู้ตั้งแต่ที่เริ่มปฏิบัติธรรมมาจนถึงปัจจุบันน่ะค่ะ แต่อย่าถามเลยน่ะค่ะว่าท่านชื่อเสียงเรียงนามว่าอะไร อยู่ที่ไหน เพราะท่านรักความสงบ ไม่ชอบให้ใครไปวุ่นวาย และท่านก็ไม่รับศิษย์เพิ่มอีกเป็นเวลานานแล้วเพราะท่านมีภารกิจที่ต้องทำมาก และถึงแม้จะพบอาจารย์แล้ว ดิฉันก็ไม่ได้เปลี่ยนแนวทางปฏิบัติธรรมอะไรน่ะค่ะ สิ่งที่ได้จากอาจารย์คือความรู้ทางด้านสมาธิที่มีมากขึ้น และเรียนรู้ทำความเข้าใจด้านวิปัสสนากรรมฐานให้มากขึ้นเท่านั้น ถ้าจะให้แนะนำว่าทำสมาธิแบบไหนดี ดิฉันก็อาจจะแนะนำว่าทำสมาธิแบบเดินจงกรมก็น่าจะดีน่ะค่ะ เพราะสมาธิที่ได้จากการเดินจงกรมมักจะอยู่ได้นาน จะสลับกับทำสมาธิแบบอานาปานสติก็ได้น่ะค่ะ แก้ไขเมื่อ 22 ต.ค. 55 10:17:09 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 22 ต.ค. 55 09:07:50

ความคิดเห็นที่ 39 ถ้าเดินจงกรมเป็นหลักนั้น ได้ยินมาว่าพระอาจารย์มนตรีที่ป่าละอูก้อมีชื่อเสียงอยู่มาก ส่วนอานาปานสติก้อมีหลายองค์อยู่ ถ้าเช่นนั้นโสลกธรรมของพระอาจารย์อัครเดชก้อน่าจะเกี่ยวเนื่องตรงส่วนที่ว่าสิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละ จิต ที่คุณSLตีความว่าคือ จิตบริสุทธิ์ ซึ่งคงไม่ใช่ส่วนที่หลวงพ่อจรัลที่คุณSLเคยเรียนมาด้วยนั้นสอนมา เพราะส่วนตัวไม่เคยได้ยินหลวงพ่อจรัลท่านเอ่ยถึงจิตบริสุทธิ์ คงจะเป็นส่วนที่คุณSLเรียนอยู่ในปัจจุบันนั่นเอง ทีนี้ว่าด้วยจิตบริสุทธิ์นี้ ใคร่อยากถามความรู้เห็นเพิ่มว่า เป็น จิตเดิมแท้ หรือ ปฏิสนธิจิต หรือ จิตนิพพาน หรือจิตอย่างไร จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 22 ต.ค. 55 11:12:32

ความคิดเห็นที่ 40 "สิ่งที่คิดไม่ใช่จิต สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละจิต" อยู่นาทีที่ 0:45:20 ครับ ด้วยความเคารพ พระอภิธรรมว่าด้วยเรื่องของจิต วางหลักไว้ว่าจิตคือตัวรู้ ธรรมชาติของจิตมีหน้าที่รับรู้อารมณ์ และสามารถรับรู้ได้เพียงคราวละหนึ่งเท่านั้น ขณะนี้ผมพยายามแสดงความคิดเห็นต่อกระทู้นี้โดยใช้คีย์บอร์ดพิมพ์ข้อความ จึงอาจกล่าวได้ว่าหน้าที่อันถูกต้องของปลายนิ้วคือการเคาะลงบนแป้นตัวอักษร คือหน้าที่อันบริสุทธิ์ การเอาปลายนิ้วเคาะลงบนโต๊ะ มิใช่หน้าที่อันถูกต้อง มิใช่หน้าที่อันบริสุทธิ์ ในคราวหนึ่งๆ ปลายนิ้วของผมสามารถเคาะลงบนสิ่งใดสิ่งหนึ่งได้เพียงสิ่งเดียวเท่านั้น เมื่อผมใช้ปลายนิ้วเคาะลงบนแป้นตัวอักษรเสียแล้ว ปลายนิ้วของผมย่อมมิได้เคาะลงบนโต๊ะ และมันได้ทำหน้าที่อันบริสุทธิ์ถูกต้องแก่การ แต่เมื่อใดที่ผมใช้ปลายนิ้วเคาะลงบนโต๊ะเสียแล้ว ปลายนิ้วของผมย่อมมิได้เคาะลงบนแป้นตัวอักษร และนั่นมิใช่หน้าที่อันบริสุทธิ์ถูกต้องแก่การ ฉันใดก็ฉันนั้น เมื่อใดจิตทำหน้าที่ตามธรรมชาติของมัน คือการรับรู้ ทำหน้าที่รู้ เมื่อจิตรู้อยู่ เมื่อนั้นจิตบริสุทธิ์ เมื่อจิตบริสุทธิ์ผมจึงอาจกล่าวได้ว่านั่นคือจิต เมื่อใดจิตมิได้ทำหน้าที่ตามธรรมชาติของมัน คือมิได้ทำหน้าที่รู้ หากแต่เผลอไปคิดหรือจงใจคิด เมื่อนั้นจิตจึงไม่บริสุทธิ์ตามหน้าที่ของมัน เมื่อมันไม่บริสุทธิ์เสียแล้วผมจึงมิอาจกล่าวได่้ว่านั่นคือจิต ธรรมชาติของจิตรับรู้อารมณ์ได้เพียงคราวละหนึ่ง เมื่อใดจิตรู้อยู่ จิตย่อมมิได้คิดอยู่ เมื่อนั้นจิตนั้นบริสุทธิ์ เมื่อจิตบริสุทธิ์ ผมจึงอาจกล่าวได้ว่านั่นคือจิต แต่เมื่อใดที่จิตเผลอไปคิด เมื่อจิตคิดอยู่เสียแล้ว จึตจึงมิได้รู้อยู่ เมื่อนั้นจิตไม่บริสุทธิ์ ผมจึงมิอาจกล่าวได่ว่านั่นคือจิต ดังนี้ สิ่งที่คิดไม่ใช่จิต สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละจิต ครับผม จากคุณ : mongkolchon เขียนเมื่อ : 22 ต.ค. 55 12:47:13

ความคิดเห็นที่ 41 แสดงธรรมะกันไปตามแต่ต้องการน่ะค่ะ ดิฉันคงจะไม่ไปขัดใจใคร อยู่เฉยๆจะดีกว่า ปล่อยให้คนอ่านเลือกหยิบธรรมะไปเองแล้วกัน ถ้าเลือกธรรมะที่ผิดจากความจริงก็ถือซะว่ากรรมมันบังแล้วกัน ที่มาแสดงความคิดเห็นนั้นก็คิดว่าน่าจะพอสมควรแล้ว ได้ทำตามความปรารถนาไปแล้ว เพราะที่เข้ามาแสดงความคิดเห็นนั้นก็เพราะอาศัยความเอ็นดูในคุณ kampaisan เท่านั้น คาดหวังว่าจะเป็นผู้ที่รับประโยชน์ได้ จึงได้เสียสละเวลามาแนะแนวทางให้ ไม่ได้คาดหวังให้คนอื่นๆรับประโยชน์เหล่านั้นไปได้ ก็จะขอหยุดแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติมไว้แต่เพียงเท่านี้ ไม่อยากจะแสดงความคิดเห็นที่ขัดใจผู้อื่นให้เพิ่มมากขึ้นไปอีก แล้วอีกอย่างก็จะได้มีเวลาไปทำธุระของตนเองด้วย ยังมีภาระที่รอการจัดการอยู่อีกมาก แก้ไขเมื่อ 22 ต.ค. 55 14:49:15 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 22 ต.ค. 55 14:45:59

ความคิดเห็นที่ 42 ขออภัยที่พิมพ์ตกไปนะครับ "สิ่งที่คิดไม่ใช่จิต สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละจิต" อยู่นาทีที่ 0:45:20 ใน YouTube Link ความเห็นของคุณ Neo22@pantip ครับ จากคุณ : mongkolchon เขียนเมื่อ : 22 ต.ค. 55 15:28:14

ความคิดเห็นที่ 43 ขออนุญาตคุยด้วยครับ จิต วิญญาณ ใจ แล้วแต่จะเรียกตามประสบการณ์นะครับ สิ่งที่คิดคือสังขาร การปรุงแต่ง สิ่งที่ไม่คิด คือวิญญาณ ตัวรู้ ตั้งแต่เกิดมา "เรา" เรียนรู้เหตุและผล เป็นแค่ระดับการปรุงแต่งของสัญญา ว่า "รู้แล้ว" แต่รู้สึกมั้ยทำไมถึงยังไม่เข้าใจ ยอมรับไม่ได้ เพราะ "ตัวรู้" จริงๆ ยังไม่เข้าใจนั่นเอง ศึกษาตรงนี้ทำไม? เพราะสิ่งที่เราคิดว่า "รู้แล้ว" นั้น จริงๆ เป็นเพียงการปรุงแต่งเท่านั้น สิ่งที่ควรทำคือ เจริญสติให้มาก ทำให้ "ตัวรู้" จริงๆ นั้น เข้าใจ และยอมรับได้ จึงเกิดปัญญา จากคุณ : สวรรค์รำไร เขียนเมื่อ : 22 ต.ค. 55 16:11:16

ความคิดเห็นที่ 44 แล้วที่ท่านว่านั้น จิตรู้กับจิตคิด ต่างกันอย่างไร ตากระทบรูปพระอาทิตย์ จิตคิดถึงความอบอุ่น จิตรับรู้อารมณ์อบอุ่น อย่างนี้คือจิตรู้ใช่หรือไม่ มีดบาดนิ้ว จิตคิดถึงความเจ็บ จิตรับรู้อารมณ์เจ็บ อย่างนี้คือจิตรู้ใช่หรือไม่ หูรับฟังเสียงสวดมนต์ จิตคิดถึงความสงบ จิตรับรู้อารมณ์สงบ อย่างนี้คือจิตรู้ใช่หรือไม่ จิตคิดถึงความหลังที่รันทด จิตรับรู้อารมณ์รันทด อย่างนี้คือจิตรู้ใช่หรือไม่ เมื่อจิตรู้เช่นนั้นแล้ว คือจิตบริสุทธิ์ ใช่หรือไม่ คุณSL คงจะเดินจงกรมเป็นหลัก อยากรู้ความเห็นการเดินจงกรมว่า ใจจดจ่อที่คำบริกรรม หรือลมหายใจ หรือกิริยาการเดิน จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 22 ต.ค. 55 20:21:30

ความคิดเห็นที่ 45 คุณ kampaisan หากจะถามคำถามถึงดิฉันโดยตรงอีก ส่งข้อความมาทางหลังไมค์น่ะค่ะ ดิฉันจะหยุดแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติมในกระทู้นี้แล้ว อย่างที่ได้กล่าวไว้ในคห.บน จะขอตอบเรื่องเดินจงกรมเป็นเรื่องสุดท้ายไว้ในกระทู้นี้นะคะ สติตั้งมั่นระลึกรู้อยู่กับสิ่งใด สมาธิย่อมเกิดจากสิ่งนั้น ถ้าทำอานาปานสติ อารมณ์ที่สติจดจ่อ คือ ลมหายใจ ถ้าทำกสิณ อารมณ์ที่สติจดจ่อ คือ ภาพกสิณ ถ้าเดินจงกรม อารมณ์ที่สติจดจ่อ คือ จังหวะของการเดิน เมื่อสติจดจ่อตั้งมั่นอยู่ในอารมณ์กรรมฐาน จึงจะเกิดกำลังของสมาธิ ถ้าเดินจงกรมแต่ไปมีสติรู้อยู่เฉพาะลมหายใจก็จะเป็นอานาปานสติไปเสีย หรือถ้าเดินจงกรมแต่ไปมีสติรู้อยู่เฉพาะภาพกสิณ ก็จะเป็นการทำกสิณกรรมฐานไปเสีย ส่วนคำบริกรรมเป็นเพียงสิ่งที่ดึงจิตให้มีสติรู้อยู่กับอารมณ์กรรมฐานเท่านั้น ถ้ามีสติตั้งมั่นอยู่ในอารมณ์กรรมฐานได้อย่างแน่วแน่แล้ว คำบริกรรมจะไม่จำเป็นต้องใช้ ดังนั้นหากจะเดินจงกรมจริงๆ ให้รู้อยู่เฉพาะจังหวะของการเดิน ส่วนคำบริกรรมใช้เพื่อดึงสติไว้ที่จังหวะของการเดินเท่านั้น จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 22 ต.ค. 55 22:58:42

ความคิดเห็นที่ 46 เรานักภาวนามาเสวนาธรรมะก้อเพื่อให้เกิดความกระจ่างแจ้งลับคมปัญญา การจะลับคมปัญญาของเหล็กที่แข็งแกร่ง ถ้าเอาน้ำชุบผ้าเข้าลูบมันก้อคงไปไม่ถึงใบมีดที่แหลมคมได้ ต้องใช้ค้อนตีเหล็กและไฟที่แรงพอ อันจะมาจากการใฝ่รู้ในจิตใจของตัวเอง หรือจากการเสวนาหลากมุมมองที่อาจไม่ถูกจริตของเราก้อได้ ดีใจที่คุณSLใช้คำว่าเอ็นดู คงเป็นด้วยคุณวุฒิวัยวุฒิที่สั่งสมมา จนสามารถอธิบายเรื่องจิตบริสุทธิ์ และกระบวนการแห่งสติปัฏฐานเพื่อธรรมะระดับขั้นพระโสดาบัน รวมถึงความเห็นเรื่อง โสลกธรรมของพระอาจารย์อัครเดช ว่าด้วย สิ่งที่ไม่ได้คิดนั่นแหละคือจิต ว่าเป็นธรรมในระดับขั้นพระโสดาบันด้วย แต่ในความเห็นของเรากลับคิดว่า โสลกธรรมข้อนี้ เป็นอย่างที่คุณSLกล่าวไว้ข้างต้นๆเลยว่า เพราะมีนักภาวนาที่หลงไปกับความคิด พระอาจารย์เลยเรียกกลับมาด้วยการสอนว่า สิ่งที่คิดนั้นไม่ใช่จิต อันนี้เราเห็นด้วย ว่าถูกต้องเลย ว่าสิ่งที่คิดคือความคิดคือสิ่งที่ออกมาแล้ว ถูกคิดออกมาแล้ว ย่อมไม่ใช่จิต อย่าไปหลงยึดมันว่าเป็นจิต แต่ พอพระอาจารย์เอ่ยต่อว่า สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละจิต ก้อเลยตกใจ ว่ามาได้อย่างไร ในเมื่อสิ่งที่ไม่คิดนั้น มันไม่สามารถเป็นจิตไปได้เพราะธรรมชาติของจิตคือคิดส่งออก จะมาบอกว่าเป็นธรรมขั้นพระโสดาบันก้อกะไรอยู่ เพราะกำลังสอนผู้ที่เข้าใจว่าความีิดคือจิตอยู่ ต่อให้ผู้นั้นเข้าใจแล้วว่าสิ่งที่คิดอยู่นั้นไม่ใช่จิต ต้องเข้าไให้ถึงตัวจิต การเข้าถึงตัวจิตนั้นก้อไม่ใช่ธรรมะระดับขั้นพระโสดาบันแต่อย่างใดเลย นี้คือความเห็นของเราที่ว่า โสลกธรรมของพระอาจารย์อัครเดช ถูกเฉพาะครึ่งท่อนแรก แต่ครึ่งท่อนหลังยังต้องสงสัยอยู่ เพราะถ้าเข้าใจผิดแบบรุนแรง จะพาลไปว่า สิ่งที่ไม่คิดก้อก้อนหินและสายน้ำสิ จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : วันปิยมหาราช 55 08:37:29

ความคิดเห็นที่ 47 ดิฉันก็เอ็นดูคุณ kampaisan ตรงที่มีนิสัยขี้สงสัย และไม่เชื่ออะไรง่ายๆเนี่ยแหล่ะค่ะ ดีแล้วที่ยังไม่เชื่อในสิ่งที่ยังไม่รู้เห็นด้วยตนเอง ต้องลองปฏิบัติจนเห็นด้วยตนเองก่อนจึงค่อยเชื่อ (เป็นลักษณะของผู้ที่มีปัญญา) 100คนว่า หรือจะสู้รู้ได้ด้วยตนเอง บอกคุณkampaisanนิดหนึ่งว่า ที่ดิฉันหยุดแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติมนั้น ดิฉันไม่ได้โกรธใครน่ะค่ะ แต่เพราะดิฉันช่วงนี้ไม่มีเวลาว่างจริงๆ หากจะมานั่งอธิบายกับความเห็นร้อยแปดของแต่ละท่าน ดิฉันคงจะแย่แน่ๆ แล้วความหมายที่แท้ของโสลกธรรมนี้จริงๆแล้วขัดกับหลักการของคนกลุ่มใหญ่อยู่ เจ้าของกระทู้ก็นำโสลกธรรมนี้มาให้คนเหล่านั้นพิจารณาดู ดิฉันเองก็ไม่อยากจะเน้นอธิบายในโสลกธรรมนี้มาก เพราะย่อมกระทบกับคนเหล่านั้น และหากเป็นผู้ที่มีทิฏฐิแน่นเหนียว ยิ่งอธิบายไปเท่าไหร่ ก็เท่ากับยิ่งเติมเชื้อไฟไปเท่านั้น ประโยชน์ที่จะอธิบายไปจึงไม่มี ดิฉันจึงคิดว่าควรจะหยุดอธิบายมากไปกว่านี้ ก็เพียงเท่านั้นน่ะค่ะ ยังไงก็ขอให้คุณ kampaisan เจริญในธรรมยิ่งๆขึ้นไปนะคะ ดิฉันขออนุญาตไปทำธุระของตนเองต่อ เพราะตอนนี้ภาระที่มีเริ่มกลายเป็นดินพอกหางหมูแล้วน่ะค่ะ แก้ไขเมื่อ 23 ต.ค. 55 10:41:59 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : วันปิยมหาราช 55 10:24:20

ความคิดเห็นที่ 48 สิ่งที่คิดไม่ใช่จิต สิ่งที่ไม่คิดนั้นแหละจิต ท่านไม่ให้ยึดมั่นถือมั่นว่า สิ่งที่คิดนั้นจิตเรา ให้เห็นจิตที่คิดนั้นไม่ใช่เรา จิตที่ปราศจากการปรุงแต่งนั้นแหละคือ จิต จากคุณ : feroda เขียนเมื่อ : วันปิยมหาราช 55 11:57:41

ความคิดเห็นที่ 49 ขอบคุณคุณSLที่เอ็นดู และเมื่อคุณSLมีโอกาสหลังเสร็จภารกิจคงได้เสวนาต่อในแนวทางปฏิบัติที่ทำให้คุณมีประสบการณ์ตามแนวทางจิตบริสุทธิ์ของสติปัฏฐานสี่ที่มาพร้อมกันหลังเจริญสติจนเป็นสมาธิ อันคงจะเป็นแนวทางพระโสดาบันที่คุณเชื่อว่าได้ผ่านมา ทั้งดีใจและเป็นห่วงผสมปนเป แต่เชื่อว่าเราสองคงได้เสวนากันถึงแนวทางพระโสดาบันที่คุณประสบมาแล้วแน่นอน ถึงจะมิได้เป็นลูกศิษย์ของพระอาจารย์อัครเดช แต่สามารถแสดงความเห็นจากประสบการณ์เพื่อเทียบเคียงจิตบริสุทธิ์ในแนวทางของพระโสดาบัน ว่าเป็นจิตที่พระอาจารย์อัครเดชเทศนา ตามโสลกธรรมที่ว่า สิ่งที่ไม่ได้คิดนั่นแหละจิต แต่น่าเสียดายที่ไม่สามารถไขความกระจ่างนี้ได้ ตัวเราเองไม่ใช่ว่าปฏิเสธโสลกธรรมนี้ด้วยเหตุอื่นใด เพียงแค่ว่าโสลกธรรมที่ลูกศิษย์เอาไปเย็บติดเสื้อเมื่อออกสู่สาธารณะแล้ว ย่อมส่งผลโดยรวมต่อสังคม หากความชัดเจนของธรรมยังคลุมเครืออยู่ ทำไมถึงคลุมเครือ เพราะว่าประโยคแรกนั้นไม่มีสิ่งใดต้องสงสัย สิ่งที่คิดไม่ใช่จิต นั่นแหลความได้ชัดเจนแล้วว่า สิ่งที่คิด คือความคิดอารมณ์อาการของจิต หาใช่ตัวจิตไม่ นี้ไม่มีความสงสัยแต่อย่างใด แต่มาคลุมเคลือกับ สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละคือจิต หากจะบอกว่า จิตบริสุทธิ์นั่นแหละที่พระอาจารย์อัครเดชฟมายความถึง ก้อยังๆม่ลงใจอยู่เพราะท่านกำลังสอนผู้ที่เข้าใจผิดว่าอาการของจิตคือจิต แต่จะมาบอกถึงจิตบริสุทธิ์ระดับพระโสดาบันอย่างไรทำไม ถึงไม่ใช่จิตพระโสดาบันก้อตามแต่ จิตที่นักภาวนาควรเพ่งรู้ดูนั้นก้อยังเป็นจิตของปุถุชนอยู่ย่อมมีธรรมชาติคือการส่งออก หรือ จะให้บอกว่าจิตที่คิดนั้นไม่ใช่เรา จะบอกไปทำไม แล้วตัวเราอยู่ไหนเพราะจิตนั่นแหละคือตัวเรา แล้วยิ่งไปให้คิดว่าไม่ใช่ตัวเรามันก้อคือคิดซ้อนคิดนั่นเอง โดยสรุปแล้ว สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละคือจิต ที่พระอาจารย์อัครเดชเทศนามา และลูกศิษย์นำมาปะติดเสื้อ ยังอาจความสงสัยมาสู่นักภาวนาได้ นั่นคือปัญหาอย่างหนึ่ง หากลูกศิษย์ของพระอาจารย์จะไขความกระจ่าง ให้ชัดเจนออกมา ก้อจะแก้ความเข้าใจในโสลกไม่ให้กลายเป็นว่า สิ่งที่ไม่ได้คิดนั่นแหละคือ ก้อนหินสายน้ำ เพราะว่าก้อนหินสายน้ำไม่ส่งออกไม่คิดนั่นเอง แล้วเช่นนั้น จิตคือก้อนหินสายน้ำไปเสียแล้วหรือ จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : วันปิยมหาราช 55 14:30:01

ความคิดเห็นที่ 50 เอาอย่างนี้ดีกว่านะคะ ประมาณอาทิตย์หน้าดิฉันอาจจะว่างมากขึ้น อาจจะไปเสวนาต่อในทางหลังไมค์กับคุณ kampaisan นะคะ ว่าทำไมอยู่ๆพระอาจารย์อัครเดชสอนนักภาวนา แล้วจึงไปบอกถึงระดับจิตบริสุทธิ์ หากทางหลังไมค์ดิฉันจะสามารถอธิบายได้น่ะค่ะ จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : วันปิยมหาราช 55 21:08:55

ความคิดเห็นที่ 51 อ้าว ไปคุยหลังไมค์กันซะแล้ว อดอ่านเลย จิ ออกมา ออกมา นอกๆ นี่หน่อยซิครับ  จากคุณ : แมงกุ๊ดจี่ เขียนเมื่อ : 24 ต.ค. 55 07:37:06

ความคิดเห็นที่ 52 คุณSLมีอะไรที่น่าสนใจเยอะมากๆจริงๆ เริ่มตั้งแต่ไม่ได้เป็นลูกศิษย์พระอาจารย์อัครเดช แต่กลับพยายามตีความทำความเข้าใจโสลกของพระอาจารย์อย่างยิ่งยวด มากไปกว่าลูกศิษย์โดยตรงอีกหรือเปล่า อยากเรียกคุณSLว่าเป็นลูกศิษย์ทางไกลของพระอาจารย์อัครเดชเหลือเกิน ยังไม่นับที่แกะMP3ของพระอาจารย์มาเป็นธรรมทานให้ด้วย ที่น่าสนใจตอนนี้ก้อคงจะเป็น การตอบถามทางหลังไมค์ ถ้าเข้าใจไม่ผิดการตอบถามกันทางหลังไมค์ส่วนมากจะใช้ในกรณีที่ต้องการให้เรื่องนั้นรู้กันเพียงสองคน เป็นเรื่องส่วนตัว เป็นความลับที่ไม่ควรเปิดเผย ทีนี้ดูมาที่เรื่อง สิ่งที่ไม่ใช่คิดนั่นแหละจิต นี้ยิ่งกว่าเปิดเผยกันออกมาผ่านที่ปะบนเสื้อ ถ้าส่วนตัวแล้วสมควรเผยแพร่ความรู้ความเห็นให้ได้เกิดการแลกเปลี่ยนในที่สาธารณะย่อมดีกว่า สุดท้ายเชื่อว่าจะมีผู้มีจิตเมตตานำความไปเรียนพระอาจารย์เพื่อให้ได้ไขความกระจ่างผ่านการแสดงธรรมของท่าน ถ้ามีผู้เมตตานั้นจริง จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 24 ต.ค. 55 07:42:17

ความคิดเห็นที่ 53 ถ้าอย่างนั้นจะอธิบายบนกระทู้ก็ได้ค่ะ อย่างเร็วที่สุดก็คงวันศุกร์นี้ เพราะตอนนี้ไม่ว่างจริงๆน่ะค่ะ จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 24 ต.ค. 55 09:24:39

ความคิดเห็นที่ 54 ซึ่งสมาธิที่รู้เพียงฐานเดียวอย่างนี้จะห่างไกลจากการเข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์ การรู้อยู่เพียงฐานใดฐานเดียวแล้วไม่สนใจปัจจุบันธรรมในฐานอื่นๆนั้น ยังไม่ใช่สัมมาสติ จัดเป็นมิจฉาสติ หรือการระลึกรู้ผิด เมื่อเป็นมิจฉาสติหรือการระลึกรู้ผิด ก็เป็นปัจจัยแห่งมิจฉาสมาธิ หรือการตั้งจิตมั่นไว้ในการระลึกรู้ผิด พระปฏิบัติหลายองค์จึงเตือนนักปฏิบัติว่าอย่าอยู่ในอัปปนาสมาธิ ให้ถอนจิตออกมาอยู่ในระดับอุปจารสมาธิ เพราะในระดับอัปปนาสมาธินั้นจิตรู้อยู่เพียงฐานเดียว แต่ในระดับอุปจารสมาธินั้น จิตจะสามารถมารู้ทั้งฐานกาย เวทนา จิต และธรรม ซึ่งจะใกล้เคียงกับสภาวะของจิตที่บริสุทธิ์มากกว่าการไปรับรู้อยู่เพียงฐานใดเพียงฐานเดียว จากคุณ : SL   ***********************8 ที่จริงหลวงตาสอนอย่างนี้   ************ ขั้นแรก  คือสมาธิ เป็นขั้นที่ตะล่อมกิเลสให้รวมตัวเข้ามาอยู่ภายในจิต ไม่เที่ยวเพ่นพ่านและก่อกวน ขั้นนี้ให้จิตมีความสงบ พอจิตมีความสงบแล้วก็มีกำลังควรแก่การพิจารณา ท่านจึงไม่ให้นอนใจ          “สมาธิปริภาวิตา ปญฺญา มหปฺผลา โหติ มหานิสํสา ”ปัญญาที่สมาธิอบรมดีแล้ว ย่อมมีผลมาก มีอานิสงส์มาก ”คือ สมาธิเป็นเครื่องสนับสนุนปัญญาได้ดี แต่ไม่ใช่มีสมาธิแล้วจะเกิดเป็นปัญญาขึ้นมาเองโดยเจ้าของไม่ต้องพิจารณา อย่างนี้เป็นไปไม่ได้          ตามหลักปฏิบัติแล้วต้องพิจารณา พิจารณาตรงไหน จุดใดอาการใด ให้มีความรู้สึกสัมผัสพันธ์ มีสติ มีความรับทราบ มีความจงใจอยู่ในจุดนั้น ในอาการนั้น ในธาตุนั้น หรือขันธ์ นั้น ๆ จึงชื่อว่า “ปัญญา ”เมื่อพิจารณาเข้าใจแล้ว ปัญญาจะค่อยซึมซาบไปใน ขันธ์ และธาตุอื่น ๆ โดยลำดับลำดา เป็นความเพลิดเพลินในการพิจารณา ไม่ใช่จะพิจารณาด้วยการบังคับเสมอไป เมื่อจิตได้เห็นคุณค่าของการถอดถอนกิเลสด้วยปัญญามากน้อยเพียงไร ย่อมมีความดูดดื่มต่องานของตนไปเองโดยลำดับ เพื่อถอดถอนกิเลสที่ยังมีอยู่ กระทั่งไม่มีอันใดเหลืออยู่ภายในจิตใจนั้นเลย จิตย่อมมีความเพลินเพราะมีต้นทุน คือสมาธิไว้แล้ว เป็นความสุขสบาย เวลาเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้าด้วยการพินิจพิจารณาในแง่ธรรมต่าง ๆ ด้วยปัญญา ก็ถอนจิตออกจากงานนั้นเข้าสู่สมาธิ คือความเย็นสบายนี้เสีย ไม่ฟุ้งซ่านรำคาญ เพราะเรามีเรือนแห่งความสงบอยู่แล้วภายในใจ จากนั้นก็พิจารณาต่อไป การพิจารณาก็เหมือนเขาทำงาน เมื่อเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้าก็พักเสียที เช่น รับประทานอาหาร พักผ่อนนอนหลับให้สบาย http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=1567&CatID=1   *****   ดังนั้นสมาธิที่รู้ฐานเดียวคืออัปปนาสมาธิ จำเป็นต้องทำให้เกิดมีมากๆ และแน่นหนาก่อน ถือว่าเป็นสัมมาสมาธิ ไม่ใช่มิจฉาสมาธิ เรื่องนี้พระป่าสายหลวงปู่มั่น เน้นมาก สมาธิต้องตั้งมั่นก่อน จึงเดินปัญญา ไม่ใช่รู้ไปทุกฐานในเวลาเดียวกัน ทั้งๆที่สมาธิยังไม่แน่น จากคุณ : จางปาง เขียนเมื่อ : 25 ต.ค. 55 00:35:11

ความคิดเห็นที่ 55 แก้ไขเมื่อ 25 ต.ค. 55 04:52:32 แก้ไขเมื่อ 25 ต.ค. 55 04:09:25 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 25 ต.ค. 55 04:01:43

ความคิดเห็นที่ 56 ดีใจที่มีคห54 ช่วยเสนอมุมมองเพิ่มเติมเกี่ยวกับความสำคัญของสมาธิและความสัมพันธ์ของการวิปัสสนาโดยการพิจารณาสติปัฏฐานสี่จากคำสอนของหลวงตา คุณSLคงได้แง่คิดไปพิจารณาเพิ่ม แล้วลองมาเสวนากันหลังวันศุกร์ ยังมีอีกประเด็นที่คิดต่างจากคุณSL คือเรื่ิองการเดินจงกรม ที่คุณให้จิตอยู่ที่กิริยาการเดินเป็นหลัก เราคิดดูเห็นว่าถูกไม่หมด เพราะพระอาจารย์สายวัดป่าที่บริกรรมหรือจับลมหายใจพร้อมไปกับการเดินนั้นมีไม่น้อย แน่นอนที่ว่าการไปจับจดจ่อที่การก้าวเดินก้อไม่ใช่เรื่องผิด แต่ตามที่ตัวเองปฏิบัติเดินจรกรมมา เมื่อทำไปพร้อมกันใตตอนเริ่มแล้วก้อค่อยๆจดจ่อสติไปอยู่ที่บริกรรม ซึ่งก้อได้สมาธิความสงบเช่นเดียวกัน ต้องขออธิบายเพิ่มเติมตามประสบการณ์ตรงที่มี ถึงได้พยายามถามว่าคุณSLปฏิบัติอย่างไรโดยใครเป็นผู้สอน จะได้ดูแนวดูใจกันได้ถูกอยู่ จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 25 ต.ค. 55 07:08:21

ความคิดเห็นที่ 57 ขอบคุณคุณจางปางมากน่ะค่ะ ดิฉันอ่านซ้ำไปมาก็เข้าใจแล้วว่าต้องการเตือนในเรื่องไหนบ้าง อย่างแรกเลยคือความสำคัญที่จะต้องทำสมาธิให้ได้ระดับอัปปนาสมาธิก่อน ก่อนที่จะมาเดินวิปัสสนา ขอบพระคุณเป็นอย่างสูงจริงๆ ดิฉันไม่ถี่ถ้วนก่อนที่จะเขียนออกไปจริงๆค่ะ ขออภัยท่านผู้อ่านทุกๆท่านด้วย การทำสมาธิที่จะทำวิปัสสนานั้นควรทำให้ได้ถึงระดับอัปปนาสมาธิก่อน อย่างที่ท่านจางปางระบุเอาไว้น่ะค่ะ เช่น การเดินจงกรม สมาธิระดับสูงสุดที่จะได้คือระดับปฐมฌาน ก็ควรจะทำให้ได้ก่อน เพราะหลังจากออกจากสมาธิแล้วจะได้กำลังสมาธิในระดับอุปจารสมาธิที่มั่นคงในการทำวิปัสสนา ถ้าสมาธิยังไม่นิ่งพอ กำลังอุปจารสมาธิที่ได้ก็จะจางคลายไปได้ง่ายๆในเวลาที่ทำวิปัสสนานั้น ส่วนเรื่องมิจฉาสมาธิ กับสัมมาสมาธินั้น ดิฉันเข้าใจได้ดีเลยว่าคุณจางปางต้องการเตือนในเรื่องอะไร ดิฉันเพียงแต่แยกไว้เท่านั้นว่า สมาธิที่ยังไม่ได้รู้เข้าฐานทั้งสี่ฐาน กาย เวทนา จิต ธรรม จะยังไม่ใช่สมาธิที่เป็นไปเพื่อมรรคผลนิพพาน เช่น ผู้ที่ทำสมาธิแล้วหลงอยู่กับอารมณ์นิมิต ทำสมาธิแล้วหลงอยู่กับอารมณ์ความสงบ ทำสมาธิแล้วหลงอยู่กับอารมณ์ความว่าง โดยไม่ได้สนใจจะนำความสงบนั้นๆมาเดินวิปัสสนาเลย หรือไม่ได้นำกำลังสมาธินั้นๆมาใช้รู้เข้ายังฐานทั้งสี่เลย เช่น ฤาษี ดาบสต่างๆ มันก็จะเข้าไม่ถึงมรรคผลนิพพาน เป็นมิจฉาสมาธิ แต่ถ้าสมมุติท่านที่หลงในอารมณ์เหล่านั้นนำอารมณ์ความสงบนั้นๆมารู้เข้ายังฐานทั้งสี่ นำกำลังความสงบนั้นมาใช้เดินวิปัสสนา มันจึงจะเป็นไปเพื่อมรรคผลนิพพาน เป็นสัมมาสมาธิ เช่นเดียวกับผู้ที่ทำสมาธิกรรมฐานเพื่อหวังนำกำลังมาใช้รู้ยังฐานทั้งสี่ฐาน สมาธินั้นเมื่อนำมารู้เข้ายังฐานทั้งสี่ฐานแล้วก็เป็นสัมมาสมาธิ สำหรับบุคคลทั่วไปที่ไม่ตั้งสติรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์ จะไม่สามารถทำสมาธิโดยรู้ไปพร้อมกันทั้งสี่ฐานได้ ไม่สามารถตั้งสติอยู่กับอารมณ์กรรมฐานโดยมีสติสัมปชัญญะไปพร้อมๆกันได้ หากตั้งสติไปทั้งสี่ฐานในขณะทำสมาธิ แม้แต่กำลังอุปจารสมาธิก็คงไม่อาจทำให้เกิดขึ้นได้ ดังนั้นต้องตั้งสติระลึกรู้ไว้เฉพาะอารมณ์กรรมฐานนั้นๆก่อน เป็นสมาธิฐานเดียวไปก่อน เพื่อให้เกิดกำลังของสมาธิไล่ตั้งแต่ระดับอุปจารสมาธิไปจนกระทั่งถึงอัปปนาสมาธิ แล้วออกจากอัปปนาสมาธินั้นเพื่อให้ได้กำลังอุปจารสมาธิที่มาใช้รู้เข้ายังฐานทั้งสี่ฐาน เป็นสัมมาสมาธิ จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 25 ต.ค. 55 09:42:35

ความคิดเห็นที่ 58 ดิฉันไม่ค่อยว่าง แต่ก็ต้องปลีกตัวมาให้ว่างจนได้ เพราะไม่อยากให้คนอื่นรอคำตอบอยู่นาน โดยเฉพาะคุณ kampaisan เรื่องเดินจงกรมนั้น อยากให้พิจารณาอย่างนี้ก่อนว่าสมาธิคืออะไร อย่าไปติดอยู่ที่วิธีการมากจนเกินไปนัก หากเรามีสติระลึกรู้ตั้งมั่นอยู่กับสิ่งใด สมาธิย่อมเกิดจากสิ่งนั้น เช่น สมมุติดิฉันเวลานอนถ้าตั้งสติระลึกรู้ไปที่ฝ่ามือ กำลังสมาธิเกิดขึ้นได้จนถึงระดับอัปปนาสมาธิ จะบริกรรมหรือไม่ต้องบริกรรมก็ได้ ไม่ได้จำเป็นเลย หรือสมมุติถ้าตั้งสติกำหนดคำบริกรรมสักคำหนึ่ง เช่น คำว่า "รู้................"  ยาวๆให้ต่อเนื่อง กำลังสมาธิเกิดขึ้นได้จนถึงระดับอัปปนาสมาธิ (แต่ถ้าเข้าถึงระดับฌานที่2 คำบริกรรมต้องหายไป) หรือถ้ากำหนดสติระลึกรู้ไปที่ลมหายใจ ไม่ต้องบริกรรมอะไรเลยก็ได้หากสติตั้งมั่นพอ ก็เข้าถึงอัปปนาสมาธิได้เหมือนกัน ดังนั้นถ้าเดินจงกรมแล้วจะไปตั้งสติไว้ที่ไหนก็สามารถทำได้ การเดินเป็นเพียงอิริยาบถหนึ่งของร่างกายเท่านั้น อยู่ที่เราเองว่าจะกำหนดสติไว้ที่ไหน ตั้งสติไว้เฉพาะลมหายใจก็สามารถทำได้ ตั้งสติไว้เฉพาะคำบริกรรมก็สามารถทำได้ หรือเดินจงกรมโดยตั้งสติไว้เฉพาะการเดินก็ควรต้องสามารถทำได้น่ะค่ะ มีคำบริกรรมช่วยกำกับสติไว้ด้วยก็ยิ่งดีค่ะ อย่างเช่นที่คุณ kampaisan บอกว่าตั้งสติไว้ที่คำบริกรรมในขณะเดินแล้วรู้สึกสงบ คำบริกรรมก็เป็นอารมณ์สมาธิกรรมฐานในขณะนั้นๆ ถ้าได้กำลังความสงบแล้วคุณ kampaisan จะค่อยย้ายไปตั้งสติต่อที่การเดินก็ได้น่ะค่ะ ก็จะเป็นการย้ายอารมณ์กรรมฐานเท่านั้น คำบริกรรมนั้นควรจะต้องมีประกอบกับอารมณ์กรรมฐาน โดยเฉพาะผู้ที่มีกำลังสติน้อย มีความคิดฟุ้งซ่านอยู่มาก ให้ใช้คำบริกรรมนั้นเพื่อช่วยให้มีสติอยู่กับอารมณ์กรรมฐานได้อย่างต่อเนื่อง เวลาทำสติปัฏฐาน4ก็เหมือนกันน่ะค่ะ เริ่มต้นนั้นต้องมีคำบริกรรมกำกับสติอยู่เสมอ ส่วนถ้าถามว่าตอนเริ่มต้น ดิฉันเดินจงกรมอย่างไร ก็อย่างที่ได้บอกไปในตอนต้นว่าเริ่มเดินจงกรมแบบ6ระยะของหลวงพ่อจรัญ มีคำบริกรรมกำกับสติทุกจังหวะของการเดิน คือ ยกส้นหนอ ยกหนอ ย่างหนอ ลงหนอ ถูกหนอ กดหนอ แต่ภายหลังถ้าชำนาญแล้ว คำบริกรรมมันจะไม่จำเป็นต้องใช้น่ะค่ะ มีสติอยู่ที่จังหวะของการเดินก็เป็นสมาธิ แก้ไขเมื่อ 25 ต.ค. 55 11:29:10 แก้ไขเมื่อ 25 ต.ค. 55 11:08:57 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 25 ต.ค. 55 10:58:35

ความคิดเห็นที่ 59 ขอน้อมเอาคำสอนขององค์หลวงตาเกี่ยวกับเรื่อง มิจฉาสมาธิ กับ สัมมาสมาธิ มาให้อ่านดังนี้ *********************** คำว่ามิจฉาสมาธินั้นมีหลายชั้น ชั้นหยาบที่ปรากฏแก่โลกอย่างชัดเจนก็มี ชั้นกลาง และชั้นละเอียดก็มี ในที่นี้จะกล่าวเฉพาะมิจฉาสมาธิในวงปฏิบัติซึ่งปรากฏขึ้นกับตนเองโดยไม่รู้สึกตัว เช่นเข้าสมาธิจิตรวมลงแล้วพักอยู่ได้นานบ้าง ไม่นานบ้าง จนถอนขึ้นมา ในเวลาจิตถอนขึ้นมาแล้วยังมีความติดพันในสมาธิ ไม่สนใจทางปัญญาเลย โดยถือว่าสมาธิจะกลายเป็นมรรค ผล นิพพานขึ้นมาบ้าง ยังติดใจในสมาธิอยากให้รวมอยู่นาน ๆ หรือตลอดกาลบ้าง จิตรวมลงถึงที่พักแล้วถอนขึ้นมาเล็กน้อย และออกรู้สิ่งต่าง ๆ ตามแต่จะมาสัมผัส แล้วเพลินติดในนิมิตนั้น ๆ บ้าง บางทีจิตลอยออกจากตัวเที่ยวไปสวรรค์ชั้นพรหม นรก อเวจี เมืองผี เมืองเปรตต่าง ๆ จะถูกหรือผิดไม่คำนึง แล้วก็เพลินในความเห็น และความเป็นของตนจนถือว่าเป็นมรรคผลที่น่าอัศจรรย์ของตน และของพระศาสนาด้วย ทั้งนี้แม้จะมีท่านที่มีความรู้สามารถในทางนี้มาตักเตือนก็ไม่ยอมฟังเสียเลย เหล่านี้เรียกว่าเป็นมิจฉาสมาธิโดยเจ้าตัวไม่รู้สึก   ส่วนสัมมาสมาธิเล่าเป็นอย่างไร และจะปฏิบัติวิธีใดจึงจะเป็นไปเพื่อความถูกต้อง ข้อนี้มีผิดแปลกกันอยู่บ้าง คือ เมื่อนั่งทำสมาธิจิตรวมลงพักอยู่ จะเป็นสมาธิประเภทใดก็ตาม และจะพักอยู่ได้นานหรือไม่นาน ข้อนี้ขึ้นอยู่กับสมาธิประเภทนั้น ๆ ซึ่งมีกำลังมากน้อยต่างกัน จงให้พักอยู่ได้ตามขั้นของสมาธินั้น ๆ โดยไม่ต้องบังคับให้ถอนขึ้นมา ปล่อยให้พักอยู่ตามความต้องการแล้วถอนขึ้นมาเอง แต่เมื่อจิตถอนขึ้นมาจากสมาธิแล้ว จงพยายามฝึกค้นด้วยปัญญา จะเป็นปัญญาที่ควรแก่สมาธิขั้นไหนก็ต้องพิจารณาไตร่ตรองดูตามธาตุขันธ์ จะเป็นธาตุขันธ์ภายนอกหรือภายในไม่เป็นปัญหา ขอแต่พิจารณาเพื่อรู้เหตุผลเพื่อแก้ไขหรือถอดถอนตนเองเท่านั้นชื่อว่าถูกต้อง   http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=803&CatID=9   ******************* จะเห็นว่า การทำสมาธิที่เป็นสัมมาสมาธิ จะเป็นสมาธิขั้นใดก็ตาม เช่น อัปปนาสมาธิ ท่านให้พักในสมาธินั้นอย่างเต็มที่โดยไม่ต้องไปบังคับให้ถอนขึ้นมา ปล่อยให้พักเอง และถอนขึ้นมาเอง จิตจะมีกำลัง จากนั้นจึงใช้ปัญญาพิจารณา เคยอ่านที่ไหน ว่าบางคนพอจิตรวม ก็ไปบังคับจิตให้ถอนขึ้นมา  ภายหลังไม่สามารถทำให้จิตรวมแบบนั้นได้ง่ายๆอีก ต้องไปหาครูบาอาจารย์มาแก้ไขให้ แก้ไขเมื่อ 25 ต.ค. 55 15:01:19 จากคุณ : จางปาง เขียนเมื่อ : 25 ต.ค. 55 14:22:06

ความคิดเห็นที่ 60 คุณSLไม่ใช่คนมีทิฏฐิมานะและไม่รับฟังความคิดเห็นผู้อื่นแต่อย่างใดเลยเท่าที่สัมผัส จะว่ากันไปก้อมีบางคราวอาจจะหลงลืมเรื่องไปมาได้ก้อไม่ใช่เรื่องใหญ่โตสักทีเดียว "ถ้าเดินจงกรมแต่ไปมีสติรู้อยู่เฉพาะลมหายใจก็จะเป็นอานาปานสติไปเสีย หรือถ้าเดินจงกรมแต่ไปมีสติรู้อยู่เฉพาะภาพกสิณ ก็จะเป็นการทำกสิณกรรมฐานไปเสีย ส่วนคำบริกรรมเป็นเพียงสิ่งที่ดึงจิตให้มีสติรู้อยู่กับอารมณ์กรรมฐานเท่านั้น ถ้ามีสติตั้งมั่นอยู่ในอารมณ์กรรมฐานได้อย่างแน่วแน่แล้ว คำบริกรรมจะไม่จำเป็นต้องใช้ ดังนั้นหากจะเดินจงกรมจริงๆ ให้รู้อยู่เฉพาะจังหวะของการเดิน ส่วนคำบริกรรมใช้เพื่อดึงสติไว้ที่จังหวะของการเดินเท่านั้น" พอเรามองขึ้นไปอีกก้อเจอะเจอความคิดเห็นที่นำพาให้ต้องสะดุดกึกพอสมควรอีกครั้งที่ต้องคิดกันเตือนกันเสนอให้ทำความเข้าใจเยอะกว่านี้ "ถ้าจะให้แนะนำว่าทำสมาธิแบบไหนดี ดิฉันก็อาจจะแนะนำว่าทำสมาธิแบบเดินจงกรมก็น่าจะดีน่ะค่ะ เพราะสมาธิที่ได้จากการเดินจงกรมมักจะอยู่ได้นานจะสลับกับทำสมาธิแบบอานาปานสติก็ได้น่ะ" นักภาวนาที่รู้ทิศรู้ทางที่จักนำจิตของตัวเองให้เข้าสู่สมาธิก้อจักพยายามเพ่งรวมยึดกรรมฐานนั้นๆให้ต่อเนื่อง ไม่จักพยายามปรับเปลี่ยนกรรมฐานไปมาให้จิตส่ายไปส่ายมาจากจดจ่อที่กิริยาการเดินจงกรมแล้วก้อไปที่ลมหายใจ อย่างนั้นก้อจักเป็นสมาธิได้ยากนัก จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 25 ต.ค. 55 20:51:17

ความคิดเห็นที่ 61 ถึงคุณจางปาง คุณ kampaisan นำธรรมะของหลวงตามหาบัวอันเดียวกันนี้มาลงไว้แล้วในความคิดเห็นที่27นะคะ ดิฉันได้ตอบไปในความคิดเห็นที่ 29 และ 30 คัดลอกบางส่วนมาจากคห.30น่ะค่ะ "สมาธิที่หลวงตามหาบัวเตือนไว้นั้นหมายถึง การทำสมาธิที่ติดอยู่เพียงฐานเดียว คือ โดยปกติจิตที่เพิ่งถอนออกมาจากอัปปนาสมาธินั้น จิตจะยังคงมีความสงบติดมาอยู่ เป็นสมาธิในระดับอุปจารสมาธิ หากจิตจดจ่ออยู่เฉพาะความสงบที่ติดมานั้น แสดงว่าจิตติดอยู่ในฐานจิต ไม่สนใจที่จะไปรู้ในฐานกาย ฐานเวทนา และฐานธรรม เมื่อไม่สนใจที่จะรู้ในฐานอื่นๆ ก็เป็นมิจฉาสติ และเป็นมิจฉาสมาธิด้วย ซึ่งหมายถึงการตั้งมั่นอยู่ในการระลึกรู้ผิด หากจะเดินทางปัญญาหรือทางวิปัสสนา จะต้องรู้เข้าทุกฐาน (กาย เวทนา จิต ธรรม) ต้องมีสติรู้ให้ได้ชัดเจนในทุกๆฐาน ไม่ใช่การรู้ชัดเพียงฐานใดฐานเดียว" จริงๆหากสรุปย่อจากหลวงตามหาบัว คือ สมาธิที่ไม่นำมาเดินปัญญาเป็นมิจฉาสมาธิ สมาธิที่นำมาเดินปัญญาเป็นสัมมาสมาธิ ส่วนเรื่องที่ว่าควรให้จิตอยู่ในระดับอัปปนาสมาธิให้ได้นานที่สุดนั้น ดิฉันเห็นด้วยเลยน่ะค่ะ เพราะจะเป็นการฝึกกำลังจิตให้มาก กำลังจิตที่มีมากนั้นย่อมเป็นประโยชน์ในการทำวิปัสสนาได้นาน และจิตไม่หลงไปในนิวรณ์ทั้ง5ง่ายๆ ดิฉันอาจจะใช้คำพูดได้ไม่ค่อยดีนัก ที่บอกว่าให้เข้าอัปปนาสมาธิแล้วออกจากอัปปนาสมาธิ จึงเหมือนกับว่าเข้าไปแล้วออกมาเลย ซึ่งๆจริงดิฉันไม่ได้หมายความอย่างนั้น เพราะอย่างไรแล้ว จิตควรจะต้องให้นิ่งอยู่ในสมาธินั้นๆสักพักก่อน เพื่อเป็นการฝึกกำลังจิต ส่วนเรื่องจิตถอนออกมาเองจากสมาธินั้น หมายถึงจิตที่ทำอัปปนาสมาธิโดยขาดกำลังสติสัมปชัญญะ ซึ่งเป็นอัปปนาสมาธิของบุคคลทั่วไป การออกจากฌานยังควบคุมไม่ได้ทันทีตามที่ต้องการ จิตมักข้องเกี่ยวอยู่ในอารมณ์กรรมฐานเพราะขาดกำลังสติสัมปชัญญะ ดังนั้นถ้าจะออกจากฌานก็รอให้อิ่มจากฌานนั้นๆเอง หากเป็นผู้ที่ทำอัปปนาสมาธิโดยมีสติสัมปชัญญะ จิตจะไม่ข้องเกี่ยวอยู่ในอารมณ์กรรมฐาน และจะออกจากฌานได้เพียงเสี้ยววินาทีโดยใช้การกำหนดจิตรู้เข้าเต็มที่ที่ร่างกายในขณะอยู่ในอัปปนาสมาธิ ก็จะออกจากฌานนั้นได้ทันทีตามที่ต้องการ เรื่องที่ผู้ที่จิตรวมแล้วภายหลังจิตรวมไม่ได้อีก ก็เพราะขาดกำลังของสติสัมปชัญญะในขณะทำอัปปนาสมาธิ เป็นการทำสมาธิแบบฌานโลกีย์ จิตเสื่อมในนิวรณ์5เมื่อใดฌานก็เสื่อมเมื่อนั้น เข้าได้บ้างไม่ได้บ้าง มักจะไม่แน่นอน หากมีกำลังสติสัมปชัญญะในขณะทำอัปปนาสมาธิ จะเป็นฌานโลกุตรที่จะไม่เสื่อมลงไป แก้ไขเมื่อ 25 ต.ค. 55 21:45:09 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 25 ต.ค. 55 21:40:47

ความคิดเห็นที่ 62 คุณ kampaisan ดิฉันไม่ได้แนะนำเลยว่าให้ทำสมาธิเปลี่ยนอารมณ์กรรมฐานไปเรื่อยๆในขณะที่ทำสมาธิใดๆอยู่ จากประโยคของดิฉันที่ว่า "ถ้าจะให้แนะนำว่าทำสมาธิแบบไหนดี ดิฉันก็อาจจะแนะนำว่าทำสมาธิแบบเดินจงกรมก็น่าจะดีน่ะค่ะ เพราะสมาธิที่ได้จากการเดินจงกรมมักจะอยู่ได้นานจะสลับกับทำสมาธิแบบอานาปานสติก็ได้น่ะค่ะ" ประโยคนี้ดิฉันหมายถึงว่า หากเดินจงกรมไป"จนได้กำลังสมาธิที่แน่วแน่แล้ว" คือได้กำลังสมาธิระดับปฐมฌาน คุณkampaisanจะเดินหน้าทำวิปัสสนาต่อเลยก็ได้ แล้วหลังจากทำวิปัสสนาไปนานๆแล้ว จะทำกำลังสมาธิแบบอานาปานสติแทนที่จะเดินจงกรมบ้างก็ได้ หรือสมมุติเดินจงกรมจนได้กำลังสมาธิระดับปฐมฌานแล้ว จะเปลี่ยนอารมณ์กรรมฐานมาทำสมาธิแบบอานาปานสติบ้างก็ได้ เพื่อฝึกกำลังสมาธิที่มากขึ้น แต่อย่าเปลี่ยนอารมณ์กรรมฐานไปมา ตอนที่ยังไม่ได้กำลังสมาธิระดับอัปปนาสมาธิของกรรมฐานนั้นๆ จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 25 ต.ค. 55 21:58:21

ความคิดเห็นที่ 63 ส่วนเรื่องจิตถอนออกมาเองจากสมาธินั้น หมายถึงจิตที่ทำอัปปนาสมาธิโดยขาดกำลังสติสัมปชัญญะ ซึ่งเป็นอัปปนาสมาธิของบุคคลทั่วไป .. ************************** ข้อความนี้ คุณ SL เจ้าใจผิดอะไรไปหรือเปล่า การทำสมาธิไม่ว่าขั้นไหน จะเป็น ขณิกสมาธิ  อุปจารสมาธิ  อัปปนาสมาธิ ต้องอาศัยสติเป็นฐาน คือต้องมีสติจิตจึงจะสงบระงับเป็นสมาธิ ขาดสติไม่ได้เลย คนที่ทำสมาธิแล้วตกภวังค์ คือขาดสติ ไม่รู้นั่งหลับไปตั้งแต่เมื่อไหร่ นั่นคือ มิจฉาสมาธิแบบหนึ่ง แล้วอัปปนาสมาธินี่ น้อยคนที่จะทำได้ ภาษาง่ายๆคือ จิตรวมใหญ่ หลวงตาสมัยเรียนหนังสือ 7 ปี จิตรวมใหญ่ถึงขั้นอัปปนาสมาธิเพียง 3 ครั้ง ที่ยกคำสอนของหลวงตา เพราะได้รับคำสั่งสอนของท่านโดยตรง เลยไม่รู้จะไปยกคำสอนของใครให้เหนือท่านได้ ท่านสอนเข้าใจง่ายๆ ไม่สับสน ชัดเจน เพราะท่านผ่านเส้นทางนั้นมาด้วยตัวของท่านเอง ไม่ได้อ่านจากตำรับตำราที่ไหนในภาคปฏิบัติ ท่านจึงว่า ถ้าขาดสติเมื่อไหร่ ความเพียรก็ขาดไปเมื่อนั้น เมื่อขาดความเพียร สมาธิก็ไม่เกิด จึงเป็นไปไม่ได้เลย ที่ถึงขั้นอัปปนาสมาธิแล้ว จะขาดกำลังของสติ ที่จิตถอนจากอัปปนาสมาธิเอง เพราะจิตได้พักตัวพอสมควร เขาเป็นไปเอง แต่ก็ยอมรับว่า พระอริยเจ้า เข้าออกสมาธิได้ตามต้องการเพราะมีความชำนาญ แก้ไขเมื่อ 26 ต.ค. 55 14:39:27 แก้ไขเมื่อ 26 ต.ค. 55 14:37:21 จากคุณ : จางปาง เขียนเมื่อ : 26 ต.ค. 55 14:32:05

ความคิดเห็นที่ 64 เขียนไปเขียนมาทำไมตัวหนังสือเล็กลง ๆ เพิ่มเติมอีกนิด ที่เขียนอธิบายมานี้ก็เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันนะคะ เพราะดิฉันภาวนาแบบบริกรรมพุทโธๆ ๆพร้อมกำหนดลมหายใจเข้าออก   แก้ไขเมื่อ 26 ต.ค. 55 14:45:52 จากคุณ : จางปาง เขียนเมื่อ : 26 ต.ค. 55 14:40:48

ความคิดเห็นที่ 65 ก่อนกลับย้อนไปเข้าที่เรื่องคำสอนของพระอาจารย์อัครเดชนั้นอีก ขอเสนอมุมมองอีกแง่มุมหนึ่งที่อาจไม่ตรงทีเดียวกับการภาวนาของที่คุณSLภาวนามาจากอาจารย์ท่านใดก้อตาม อันที่คุณSLว่าเอาไว้ก่อนหน้าเรื่องการเดินจงกรมที่ให้จดจ่อจิตใจไปลงที่การเดินจงกรมจนเป็นสมาธิแล้ว คุณSLทำไมจึงกล่าวเสนอความเห็นว่า อาจจะสลับไปที่ลมหายใจนี่ไม่เข้าใจได้เลย ในเมื่อสมาธิเกิดเมื่อเดินจงกรมและจิตใจจ่ออยู่ที่การเดินนั้นย่อมเป็นวิสัยของนักภาวนาที่ควรยึดถือแนวทางตัวเดิมนี้ แม้จะวิปัสสนาไปจนหมดกำลังก้อตามแต่เถอะ ไฉนจึงพลิกไปเดินสมาธิด้วยกรรมฐานอื่นเสียได้ อันที่คุณSLได้เคยอธิบายเรื่องสัมมาสมาธินั้นคือต้องมีสติมั่นคงจนได้เป็นสมาธิแล้วใช้สติปัฏฐานทั้งสี่ให้ได้ทั้งสี่ฐานจึงจักนับเป็นสัมมาสมาธินั้น คาดเอาเองว่าคุณSLหมายถึงขั้นของพระโสดาบันเป็นต้นไปเท่านั้นหรืออย่างไร เฉพาะขั้นนี้หรือเปล่าที่หมายถึงเป็นสัมมาสมาธิ ตรงที่ว่ามานี้เป็นความสับสนของอะไรไม่รู้ได้ เพราะที่ได้ยินมานั้น เช่นเดียวกับที่คุณจางวางนำมาเสนอ ก้อคืิอสมาธิที่ไม่จมแน่นอยู่กับที่สมาธิแต่เจริญวิปัสสนาต่อเนื่องก้อเรียกว่าสัมมาสมาธิแล้ว เพราะเป็นการทำงานเพื่อประหัตประหารกิเลสด้วยปัญญา แล้วว่าการใช้ปัญญาในส่วนนี้ก้อจำเพาะลงได้ที่ฐานใดฐานหนึ่งเช่นกันคือกาย เวทนา จิต ธรรม กลับมายัง "สิ่งที่คิดไม่ใช่จิต สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละจิต" ที่ยังไงก้อไม่ไปไกลได้กว่านี้ จะมีอีก้พิ่มเติมความคิดเห็นจากการถามมาตอบไปของที่อื่นก้อไปไกลกว่านั้นจนถึงขั้นเปรียบเปรยเป็น สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละ ก้อนหินไปเสียอีก เพียงเพราะการเท้าความที่มาที่ไปของโสลกธรรมของพระอาจารย์ตั๋นนี้ไม่เพียงพอหรืออย่างใด หรือเป็นเพียงการด่วนได้ของลูกศิษ์ลูกหาของท่านพระอาจารย์อัครเดชจึงไม่ทันท่วงทีกับการคิดไปถึงว่าอาจก่อให้คนเกิดความเข้าใจผิดได้นี่ สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละจิต หากให้มองเป็นประโยคที่ต้องขยายอธิบายก้อคงมองเป็นว่า สิ่งที่คิดถูกคิดสร้างคิดออกมาคือความคิดอารมณ์ย่อมไม่ใช่จิต และเมื่อมองจิตที่เป็นผู้สร้างความคิดอารมณ์ล้วนๆเป็นสิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละ จึงสร้างความสับสนให้ยิ่งนัก จึงจำเป็นจริงจังที่ควรต้องรีบเร่งถามไปยังต้นทางของลูกศิษย์ลูกหาถึงที่มาที่ไปอย่างจริงจัง หรือหากสามารถที่พระอาจารย์อัครเดชสามารถเทศน์เสริมเพิ่มเติมอย่างกระจ่างแจ้งก้อคงนำประโยชน์มาอย่างใหญ่หลวงแน่ จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 26 ต.ค. 55 17:57:24

ความคิดเห็นที่ 66 คุณkampaisanรอก่อนนิดนึงนะคะ ตอนนี้ดิฉันว่างแล้ว ขอคุยเป็นคนๆไปก่อน พิมพ์ตอบไปหลายคนพร้อมกันไม่ได้ ถึงคุณจางปาง รู้สึกยินดีที่ได้สนทนากับคุณจางปางที่ภาวนามาแบบพุทโธ รู้อยู่แล้วว่าต้องภาวนามาแบบตั้งสมถะกรรมฐานมาก่อน ซึ่งเป็นวิธีภาวนาที่ถูกต้องเพื่อเข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์ คำถามที่คุณจางปางสงสัยเรื่องสติกับสมาธินั้น คุณkampaisanได้ถามคำถามเดียวกันไว้เช่นเดียวกัน ดิฉันตอบไว้ในความคิดเห็นที่25 แล้วน่ะค่ะ ยกมาให้อ่านกันอีกทีนึง "การทำจิตให้สงบเป็นสมาธิได้นั้น แน่นอนว่าจะต้องมีสติ สตินั้นคือการระลึกรู้  หากจิตระลึกรู้อยู่กับสิ่งใดอย่างมั่นคง จิตจะเกิดกำลังของสมาธิ สงบจากความคิดฟุ้งซ่าน เช่น สติระลึกรู้อยู่กับภาพกสิณจนจิตตั้งมั่นอยู่กับภาพนั้น กำลังของสมาธิจะเกิดขึ้น ดับความคิดฟุ้งซ่านลง จิตที่สงบจากความคิดฟุ้งซ่าน มีความสว่าง สงบภายในใจ ไม่ได้หมายความว่าจะมีสัมปชัญญะหรือความรู้สึกตัวทั่วทั้งร่างกาย แต่สิ่งที่ต้องมีเป็นพื้นฐาน คือ สติในการระลึกรู้อยู่กับกรรมฐานนั้นๆ จิตโดยปกติของปุถุชนจะรับรู้อย่างชัดเจนได้ทีละฐาน คือ ฐานกาย ฐานเวทนา ฐานจิต และฐานธรรม มีสติอยู่ในฐานใดก็รู้ชัดเจนเพียงแค่ฐานนั้น เมื่อมีสติตั้งมั่นอยู่เฉพาะอารมณ์กรรมฐาน(รู้สี่งที่เกิดในฐานจิต) ก็ไม่มีสติมารู้ชัดเจนในฐานกาย เหมือนคนนั่งดูโทรทัศน์แล้วมีสติรู้ชัดเจนในสิ่งที่ดู แต่ไม่ค่อยมีสติรู้สึกตัว หากจะรู้ได้ชัดเจนทั้งฐานกาย ฐานเวทนา ฐานจิต และ ฐานธรรม ไปพร้อมกันในเวลาเดียว จะต้องตั้งจิตรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์เท่านั้น หรือหมายความว่าต้องเคยเข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์มาก่อน การรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์ จะทำให้รู้ได้ทุกฐานไปพร้อมๆกัน และมีกำลังรู้อย่างเต็มที่ในทุกฐาน สติสัมปชัญญะที่เกิดขึ้นจะรู้ได้ทั่วทุกส่วนของร่างกาย เป็นสติสัมปชัญญะที่สมบูรณ์" จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 26 ต.ค. 55 22:58:58

ความคิดเห็นที่ 67  จิตที่สงบจากความคิดฟุ้งซ่าน มีความสว่าง สงบภายในใจ ไม่ได้หมายความว่าจะมีสัมปชัญญะหรือความรู้สึกตัวทั่วทั้งร่างกาย **************** สำหรับดิฉันเข้าใจว่า เมื่อมีสติ ต้องมีสัมปชัญญะอยู่แล้ว จึงจะทำให้เกิดสมาธิได้ สติ คือการระลึกรู้ รู้ว่าหายใจเข้า รู้ว่าหายใจออก สติจะคุมจิต สัมปชัญญะ คือความรู้ในอิริยาบทเคลื่อนไหวต่างๆของกาย รู้ว่าเรานั่งอยู่ตัวตรงไหม เอนไปมาหรือเปล่า สัมปชัญญะจะคุมกาย   ดังนั้นเมื่อมีสมาธิเกิดแม้เพียงฐานเดียว ย่อมมีสติสัมปชัญญะครบ จากคุณ : จางปาง เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 00:24:38

ความคิดเห็นที่ 68 เรียนคุณจางปาง สัมปชัญญะที่บริบูรณ์ในอัปปนาสมาธินั้น มีเพียงพระอริยเจ้าเท่านั้น สมาธิระดับ อัปปนาสมาธิ คือการระลึกรู้แน่วแน่เข้าในอารมณ์กรรมฐาน จิตไม่วอกแว่กไปในสิ่งอื่นใด ยิ่งระดับฌานที่สูงขึ้น การรับรู้ที่ร่างกายจะลดลง เมื่อเข้าถึงระดับฌานที่4จะหมดความรู้สึกทุกส่วนของร่างกาย ลมหายใจดับลง หูที่ได้ยินเสียงดับลง หากยังไปวอกแว่กสนใจอยู่ที่ร่างกายบ้าง ระดับฌานจะไม่มากเกินไปกว่าระดับฌานที่1เลย จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 00:52:25

ความคิดเห็นที่ 69 ส่วนคนที่ทำสมาธิแล้วตกภวังค์นั้นเป็นเพราะกำลังสติระลึกรู้ในอารมณ์กรรมฐานอ่อนลง เมื่อกำลังสติระลึกรู้ในอารมณ์กรรมฐานอ่อนลง จิตจะหลงเข้าสู่ภวังค์ เมื่อมีกำลังสติมากขึ้น หรือหากจิตอิ่มจากภวังค์ จึงจะมาระลึกรู้เข้าที่อารมณ์กรรมฐานตามเดิม จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 02:06:58

ความคิดเห็นที่ 70 ทยอยตอบคำถามคุณ kampaisan "อันที่คุณSLได้เคยอธิบายเรื่องสัมมาสมาธินั้นคือต้องมีสติมั่นคงจนได้เป็นสมาธิแล้วใช้สติปัฏฐานทั้งสี่ให้ได้ทั้งสี่ฐานจึงจักนับเป็นสัมมาสมาธินั้น คาดเอาเองว่าคุณSLหมายถึงขั้นของพระโสดาบันเป็นต้นไปเท่านั้นหรืออย่างไร เฉพาะขั้นนี้หรือเปล่าที่หมายถึงเป็นสัมมาสมาธิ" -ไม่ใช่ค่ะ ถึงแม้ปุถุชนจะไม่สามารถรู้ชัดเจนพร้อมกันทั้งสี่ฐาน กาย เวทนา จิต ธรรม ไปพร้อมๆกันในเวลาเดียวได้ แต่สามารถมีสติระลึกรู้ชัดเจนเปลี่ยนไปยังฐานแต่ละฐานได้ เช่น มีสติระลึกรู้ชัดเจนอยู่ที่กาย พออารมณ์โกรธเกิดขึ้นก็เปลี่ยนไปมีสติระลึกรู้ชัดเจนที่อารมณ์โกรธที่เกิดขึ้น พออารมณ์โกรธดับลงก็กลับมามีสติรู้ชัดเจนเข้าที่ร่างกายตามเดิม เป็นต้น สัมมาสมาธิจึงเป็นสมาธิที่จิตต้องเปลี่ยนไปรับรู้ชัดเจนในปัจจุบันธรรมที่เกิดขึ้นในฐานต่างๆอย่างทันท่วงที ไม่จับอยู่เฉพาะฐานใดเพียงฐานเดียวโดยไม่สนใจในอารมณ์ปัจจุบันต่างๆที่เกิดขึ้นยังฐานต่างๆนั้น ส่วนสัมมาสมาธิที่สมบูรณ์ที่สุดจะไม่มีในปุถุชน ลักษณะสัมมาสมาธิที่สมบูรณ์ที่สุดจะเกิดจากการรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์ มีสติชัดเจนเต็มที่ทั้งกาย เวทนา จิต และ ธรรม ปัจจุบันธรรมใดๆที่เกิดขึ้นยังฐานต่างๆแม้จะเกิดขึ้นในเวลาเดียวกัน ก็สามารถรับรู้ชัดเจนไปพร้อมๆกันได้ในทุกฐานในเวลาเดียวกัน (คุณkampaisanฟังแบบไม่รู้ไปก่อนจะดีกว่า อย่าเอาไปคิดว่ามันจะเป็นไปได้จริงๆหรือ หรือคิดว่าจิตมันต้องรับรู้ชัดเจนอยู่ที่อารมณ์เดียวสิ เพราะต่อให้คิดว่ามันจะเป็นไปไม่ได้ ความจริงมันก็ยังคงมีอยู่เหมือนเดิมอย่างนั้น) จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 03:03:32

ความคิดเห็นที่ 71 ตอบคำถามของคุณkampaisanต่อ "อันที่คุณSLว่าเอาไว้ก่อนหน้าเรื่องการเดินจงกรมที่ให้จดจ่อจิตใจไปลงที่การเดินจงกรมจนเป็นสมาธิแล้ว คุณSLทำไมจึงกล่าวเสนอความเห็นว่า อาจจะสลับไปที่ลมหายใจนี่ไม่เข้าใจได้เลย ในเมื่อสมาธิเกิดเมื่อเดินจงกรมและจิตใจจ่ออยู่ที่การเดินนั้นย่อมเป็นวิสัยของนักภาวนาที่ควรยึดถือแนวทางตัวเดิมนี้ แม้จะวิปัสสนาไปจนหมดกำลังก้อตามแต่เถอะ ไฉนจึงพลิกไปเดินสมาธิด้วยกรรมฐานอื่นเสียได้" -ตามที่ดิฉันได้บอกไปว่าเวลาทำสมาธิในอารมณ์กรรมฐานใดๆ ควรทำให้ได้ถึงระดับอัปปนาสมาธิก่อน อย่าเปลี่ยนอารมณ์กรรมฐานไปมาในขณะทำสมาธินั้นๆ ส่วนเวลาปฏิบัตินั้นไม่ได้จำเป็นเลยว่าจะต้องทำสมาธิแบบเดินจงกรมเท่านั้น หรือจะต้องทำสมาธิแบบอานาปานสติเท่านั้น หากเคยอ่านประวัติของหลวงตามหาบัว จะรู้ว่าเวลาท่านปฏิบัติ ท่านไม่ได้ทำสมาธิอยู่แบบใดแบบเดียว บางครั้งท่านเดินจงกรม บางครั้งท่านนั่งสมาธิ และส่วนใหญ่ท่านภาวนาพุทโธจนจิตสงบเป็นสมาธิ พอจิตเป็นสมาธิท่านก็ทำวิปัสสนาต่อโดยใช้คำบริกรรมพุทโธเหมือนเดิมเพื่อกำกับสติในฐานทั้งสี่(กาย เวทนา จิต ธรรม) ซึ่งจริงๆแล้วจะทำสมาธิในอารมณ์กรรมฐานใดก็ได้ ไม่ได้ผิดอะไรเลย เพียงแต่อย่าเปลี่ยนอารมณ์กรรมฐานไปมาตอนจิตยังไม่สงบจากกรรมฐานนั้นๆ จะเดินจงกรมตอนเช้า นั่งสมาธิตอนกลางวัน แล้วเดินจงกรมต่อในตอนเย็นก็ได้ แต่ส่วนใหญ่แล้วนักปฏิบัติภาวนา จะมีสมาธิในรูปแบบหนึ่งๆที่ถูกจริต และมักทำมากกว่ารูปแบบอื่นๆ แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะห้ามการทำสมาธิในรูปแบบอื่นๆเลย จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 05:41:22

ความคิดเห็นที่ 72 เรียนคุณจางปาง สัมปชัญญะที่บริบูรณ์ในอัปปนาสมาธินั้น มีเพียงพระอริยเจ้าเท่านั้น สมาธิระดับ อัปปนาสมาธิ คือการระลึกรู้แน่วแน่เข้าในอารมณ์กรรมฐาน จิตไม่วอกแว่กไปในสิ่งอื่นใด ยิ่งระดับฌานที่สูงขึ้น การรับรู้ที่ร่างกายจะลดลง เมื่อเข้าถึงระดับฌานที่4จะหมดความรู้สึกทุกส่วนของร่างกาย ลมหายใจดับลง หูที่ได้ยินเสียงดับลง หากยังไปวอกแว่กสนใจอยู่ที่ร่างกายบ้าง ระดับฌานจะไม่มากเกินไปกว่าระดับฌานที่1เลย ************************* อันนี้พูดอีกก็ถูกอีก แต่ใครจะไปวอกแวกได้ หากนั่งสมาธิไปจนจิตสงบระงับ สมาธิจะแน่วแน่ ตั้งมั่นขึ้นไปเรื่อยๆ การรับรู้ทางร่างกายย่อมลดลง คนที่ปฏิบัติได้จริง กับคนที่อ่านหนังสือมาตอบ ก็อาจตอบเหมือนกันได้ จากคุณ : จางปาง เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 11:09:42

ความคิดเห็นที่ 73 จากคห.ที่ 71 หากเคยอ่านประวัติของหลวงตามหาบัว จะรู้ว่าเวลาท่านปฏิบัติ ท่านไม่ได้ทำสมาธิอยู่แบบใดแบบเดียว บางครั้งท่านเดินจงกรม บางครั้งท่านนั่งสมาธิ และส่วนใหญ่ท่านภาวนาพุทโธจนจิตสงบเป็นสมาธิ พอจิตเป็นสมาธิท่านก็ทำวิปัสสนาต่อโดยใช้คำบริกรรมพุทโธเหมือนเดิมเพื่อกำกับสติในฐานทั้งสี่(กาย เวทนา จิต ธรรม) ***********************   ตรงนี้คุณอธิบายผิดไปอย่างมาก เพราะหลวงตาสอนให้บริกรรมพุทโธๆ ในช่วงทำสมาธิให้จิตสงบระงับ เป็นการพักจิตให้มีกำลัง เมื่อพักพอแล้ว ก็ใช้ปัญญาพิจารณา อาจจะเป็นร่างกาย เกศา โลมา หรืออื่นๆ ช่วงที่ใช้ปัญญาท่านจะไม่บริกรรมพุทโธเลย เพราะเป็นงานคนละอย่าง ใช้ปัญญาคิดค้นไป ไม่ต้องมาพะวงกับสมาธิหรือคำบริกรรม ลองดูที่นี่ค่ะ หลวงตาท่านเทศน์ดังนี้   ********************** เวลาพักจิต เราไม่ต้องห่วงเป็นกังวลกับงานพิจารณาใด ๆ ทั้งสิ้น พักให้สบาย พอสบายแล้วก็ทำงานพิจารณาอีก เวลาทำงานก็ไม่ต้องไปกังวลกับการพัก เพราะได้พักมาแล้ว เวลานี้เป็นเวลาทำงาน ขณะที่พักเพื่อความสงบของจิต ก็ตั้งหน้าตั้งตาพัก จะพักด้วยธรรมบทใดก็ได้ เช่นกำหนด “พุทโธ ”หรือ อานาปานสติ ให้ตั้งหน้าต่อจิตเพื่อความสงบเท่านั้น ไม่ต้องไปยุ่งกับเรื่องปัญญาใด ๆ ทั้งสิ้น ในขณะที่ทำสมาธิเพื่อให้เข้าสู่ความสงบ พอออกจากความสงบที่จะก้าวเข้าสู่ทางด้านปัญญา ก็ให้มีหน้าที่พิจารณาทางด้านปัญญาเท่านั้น การห่วงสมาธิเพื่อความสงบนั้นไม่ต้องกังวล เพราะขัดแย้งกับงานที่กำลังทำ นั้นคืองานของปัญญา http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=1567&CatID=1 จากคุณ : จางปาง เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 11:18:27

ความคิดเห็นที่ 74 (คุณkampaisanฟังแบบไม่รู้ไปก่อนจะดีกว่า อย่าเอาไปคิดว่ามันจะเป็นไปได้จริงๆหรือ หรือคิดว่าจิตมันต้องรับรู้ชัดเจนอยู่ที่อารมณ์เดียวสิ เพราะต่อให้คิดว่ามันจะเป็นไปไม่ได้ ความจริงมันก็ยังคงมีอยู่เหมือนเดิมอย่างนั้น)   ********************* ได้อ่านประโยคนี้ ไม่รู้ว่าจะอึ้ง หรือหัวเราะ ดี จากคุณ : จางปาง เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 11:25:03

ความคิดเห็นที่ 75 ขอบคุณ คุณ SL ที่เสียสละเวลามาแลกเปลี่ยนความคิดกัน คงสมควรที่จะยุติการสนทนาเพียงเท่านี้ค่ะ ดิฉันมีภารกิจที่ต้องทำมากมายนับจากนี้ไป คงไม่ค่อยมีเวลามาสนทนา เป็นกิจจะลักษณะแบบนี้ อยากฝากคำพูดหนึ่ง ที่หลวงตาท่านสอนลูกศิษย์มาตลอดว่า "อย่าขายก่อนซื้อ" หมายความว่า หากการปฏิบัติภาวนายังพึ่งตนเองไม่ได้ ยังเป็นผู้เดินทางอยู่ อย่าไปสอนใคร จงเร่งรัดตนเอง ปฏิบัติตนเองเท่านั้น จะเสียเวลา ทั้งยังอาจพาผู้อื่นให้หลงทางไปด้วย สวัสดีค่ะ แก้ไขเมื่อ 27 ต.ค. 55 11:37:23 จากคุณ : จางปาง เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 11:35:03

ความคิดเห็นที่ 76 คุณจางปาง ที่ดิฉันพิมพ์ไว้ว่า "และส่วนใหญ่ ท่านภาวนาพุทโธจนจิตสงบเป็นสมาธิ พอจิตเป็นสมาธิท่านก็ทำวิปัสสนาต่อโดยใช้คำบริกรรมพุทโธเหมือนเดิมเพื่อกำกับสติในฐานทั้งสี่(กาย เวทนา จิต ธรรม)" คำว่า"ทำวิปัสสนาต่อ" ดิฉันไม่ได้เจาะจงไปที่การ"คิดวิปัสสนา"น่ะค่ะ แต่หมายถึงการใช้กำลังสมาธิที่ได้ มาระลึกรู้เข้ายังฐานกาย เวทนา จิต ธรรม เป็นการทำสติปัฏฐานสี่ ดิฉันจึงเรียกว่าทำวิปัสสนา ส่วน"การคิดวิปัสสนา"จริงๆนั้น รวมอยู่ในสติปัฏฐาน4 จัดอยู่ในฐานธรรม คิดค้นพิจารณาทางธรรมเพื่อปล่อยวางอารมณ์ต่างๆ พร้อมกับมีสติรู้อยู่ที่การคิดวิปัสสนานั้นด้วย ความคิดวิปัสสนากับคำบริกรรมนั้น เป็นความคิดที่จิตสั่ง จัดอยู่ในฐานธรรมเหมือนกัน หากคิดวิปัสสนาอยู่ก็จะไม่คิดคำบริกรรม หรือหากคิดคำบริกรรมอยู่ก็จะไม่ได้คิดวิปัสสนา แต่หากคิดวิปัสสนาเสร็จแล้วจะคิดคำบริกรรมเพื่อกำกับสติต่อไปก็ได้ หลวงตามหาบัวท่านเคยเล่าไว้ว่าท่านเคยจิตเสื่อมไปหนึ่งปีกับห้าเดือน เพราะท่านพยายามมีสติรู้ตัวในขณะทำสติปัฏฐาน4 โดยไม่ใช้คำบริกรรม พอท่านพิจารณาเห็นว่าควรต้องมีคำบริกรรมกำกับสติ ท่านจึงบริกรรมพุทโธกำกับไปในทุกๆอิริยาบถ ซึ่งเป็นการเจริญสติปัฏฐาน4โดยมีคำบริกรรมกำกับ "นี่สรุปให้ท่านทั้งหลายฟัง พอเห็นมันเป็นอย่างนั้นก็อดคิดอดพิจารณาไม่ได้ มันเป็นอะไรจิตนี่เจริญขึ้นไป ๑๔-๑๕ วันแล้วเสื่อมลงไปๆ เป็นอยู่เวลาปีกับห้าเดือน มันขาดอะไรถึงเป็นอย่างนี้ เริ่มพิจารณาใหม่  มันอาจจะขาดคำบริกรรม คือเราตั้งสติให้อยู่กับจิตอย่างเดียวเท่านั้นมันอาจเผลอได้ คราวนี้เอาตั้งใหม่ ทำไมมันถึงได้เจริญแล้วเสื่อมๆ ถึงขนาดปีกับห้าเดือน คราวนี้ตั้งโปรแกรมใหม่ ทีนี้เอาพุทโธ เราจะกำหนดพุทโธ  เอ้าจะเสื่อมให้เสื่อมไป จะเจริญให้เจริญไป แต่คำว่าพุทโธกับสติให้ติดแนบอยู่กับใจนี้จะไม่ยอมให้เผลอไม่ยอมให้เสื่อม เอ้า สติจับปั๊บเข้าไปนั้นเลย เอ้า จะเจริญเอ้าเจริญไป อยากจะเสื่อม เสื่อมไป ไม่อาลัยเสียดายมัน เอาแต่คำบริกรรมพุทโธๆ กับสติติดกันไม่ยอมให้เผลอเลย ทีนี้ไม่เผลอ ไม่กี่วันนะ ประมาณสัก ๓ วัน ก็รู้สึกจิตนี้คลี่คลายออกมาในทางที่ดี เบากายเบาใจ  จิตที่มันเสื่อมมันดีดมันดิ้นนั้นไม่ค่อยปรากฏ เพียง ๓-๔ วันมันสงบตัวลงไป โอ๊ นี่ถูกแล้ว พอว่าถูกแล้วก็จับอันนั้นไว้อีก คือไม่ให้มันเผลอ ต่อไปอีกก็ให้เป็นอย่างนี้ วันนี้ก็ตั้ง ตั้งแต่ตื่นนอนถึงหลับๆ ไม่ยอมให้เผลอๆ" http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=4726&CatID=2 ดิฉันเองคงจะใช้คำได้ไม่ดี ทำให้คุณจางปางเข้าใจผิดไปว่าดิฉันหมายถึงการคิดวิปัสสนา แต่จริงๆแล้วดิฉันหมายความถึงการทำสติปัฏฐานสี่น่ะค่ะ แก้ไขเมื่อ 27 ต.ค. 55 13:19:34 แก้ไขเมื่อ 27 ต.ค. 55 13:06:44 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 13:05:47

ความคิดเห็นที่ 77 ส่วนเรื่องอัปปนาสมาธินั้น ในแต่ละลำดับฌานจะมีความตั้งมั่นของจิตในอารมณ์กรรมฐานที่ไม่เท่ากัน ฌานในระดับต้นๆนั้นยังสามารถว่อกแว่กไปจับในสิ่งอื่นๆได้อยู่ เช่น ฌานที่2 หากเกิดปิติตัวโยกคลอน แล้วจิตหลงไปสนใจในอาการปิติ จิตไม่ได้รู้อยู่เฉพาะอารมณ์กรรมฐาน เมื่อจิตว่อกแว่กไปจากอารมณ์กรรมฐาน ฌานที่ได้จะไม่สูงขึ้นไป เพราะความตั้งมั่นของจิตในอารมณ์กรรมฐานยังมีอยู่ไม่มากพอ หากจิตมีความตั้งมั่นในอารมณ์กรรมฐานเพิ่มมากขึ้น ไม่หลงไปสนใจในอาการอื่นๆ เช่นไม่หลงไปสนใจอาการปิติ จึงจะขึ้นไปสู่ระดับฌานที่สูงขึ้น จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 13:56:45

ความคิดเห็นที่ 78 เรื่องที่คุณจางปางหัวเราะนั้น ดิฉันไม่ได้เคืองอะไรนะคะ เพราะรู้ว่าคุณจางปางคงจะไม่เชื่ออะไรที่ดิฉันพูดออกไปอยู่แล้ว ที่บอกไปว่าหากตั้งสติเข้าที่จิตบริสุทธิ์แล้วจะมีสติรับรู้ได้ทุกฐานอย่างชัดเจนไปพร้อมๆกัน คุณจางปางจะหัวเราะในสิ่งนี้ก็ไม่เป็นไรน่ะค่ะ แก้ไขเมื่อ 27 ต.ค. 55 16:15:07 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 14:19:20

ความคิดเห็นที่ 79 คุณkampaisan เดี๋ยวดิฉันขอตัวไปพักผ่อนก่อนน่ะค่ะ เพราะตามเวลาที่นี่มันดึกมากๆแล้ว จะเข้ามาอธิบายในเรื่องที่ติดค้างไว้ เรื่องโสลกธรรมที่คุณkampaisan สงสัย "สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหล่ะจิต" ว่าหมายถึงอะไร ทำไมสิ่งที่ไม่คิดถึงเป็นจิต จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 16:23:57

ความคิดเห็นที่ 80 คุณSLมีทัศนะมุมมองเฉพาะตัวเป็นอย่างสูงในแนวคิดด้านสมาธิและการภาวนา เพราะเป็นครั้งแรกที่เคยเจอคนพูดได้เต็มตัวเลยว่า อัปปนาสมาธิที่สมบูรณ์มีได้เฉพาะในพระอริยเจ้า เพราะเอาเท่าที่ได้ฟังมาจากเทศนาของครูบาอาจารย์หลวงปู่หลวงพ่อในสายพระป่าล้วนแล้วแต่พูดตรงกันว่า อัปปนาสมาธิหรือรวมใหญ่ที่หลวงตามหาบัวเทศนาว่าการมานั้นคือการลงดิ่งของสมาธิที่ไม่สามารถเจริญวิปััสนาได้ หลวงตามหาบัวไม่เคยเปรียบเทียบอัปปนาสมาธิว่า60%100%ทั้งจะก่อนเข้าถึงหรือหลังเข้าถึงอริยมรรค อัปปนาสมาธิมีเพียงหนึ่ง อีกหนึ่งที่พึ่งเคยได้ยินเป็นครั้งแรกคือจิตอิ่มจากภวังค์แล้วจึงกลับมารู้อยู่ที่กรรมฐานเดิม ไม่รู้แล้วว่าภวังค์ที่คุณSLกล่าวมานี้คือการตกภวังค์ที่ขาดสติระหว่างเจริญสมาธิจนเผลอหลับไปหรือหลงไปกับสภาวะว่างแบบขาดสติ เพราะภวังค์ไม่ได้เป็นตัวเสริมสติให้เกิดสมาธิแต่อย่างไดได้เลย เมื่อตกถวังค์แล้วตื่นขึ้นมานั้นคือต้องนับหนึ่งใหม่ เรื่องเปลี่ยนฐานของสติปัฏฐานไปมาได้ระหว่างเจริญวิปัสสนานี้ ก้อคงต้องเรียกเป็นคำสอนแยบพิสดารที่ถ้าว่าคุณSLไม่เอ่ยชื่ออาจารย์มา ก้อเชื่อได้เต็มใจเลยว่าเป็นคุณSLภาวนาเองเป็นเช่นนั้น อีกหนึ่งเรื่องเกี่ยวกับเดินจงกรมนี่ คุณSLคงสับสนระหว่างกรรมฐานสี่สิบกองกับการยืนเดินนั่งนอนแล้วว่า กรรมฐานสี่สิบกองนั้นเป็นสำคัญมากกว่าอิริยาบถยืนเดินนั่งนอนหนักหนา คุณSLบอกเองว่าเดินจรกรมมีกรรมฐานที่กิริยาการเดินจนเป็นสมาธิและเจริญวิปััสสนาไปจนหมดกำลังจึงเปลี่ยนการเจริญสมาธิเสริมกำลังเป็นจับลมหายใจเองแท้ๆ ตรงจุดนี้ที่ว่าไม่ใช่แนวของพระป่า จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 21:56:48

ความคิดเห็นที่ 81 เดี๋ยวค่ะคุณkampaisan ขออธิบายไปทีละอย่างก่อน ดิฉันไม่ได้กล่าวว่า "อัปปนาสมาธิที่สมบูรณ์มีได้เฉพาะในพระอริยเจ้า" -ลองดูในคห.68ของดิฉันให้ดีอีกรอบ ดิฉันกล่าวไว้ว่า "สัมปชัญญะที่บริบูรณ์ในอัปปนาสมาธินั้น มีเพียงพระอริยเจ้าเท่านั้น" (สัมปชัญญะคือความรู้สึกตัวทั่วพร้อม) หมายถึง ความรู้สึกตัวทั่วพร้อมในขณะอยู่ในอัปปนาสมาธิมีเฉพาะพระอริยเจ้าเท่านั้น แต่คนทั่วไปก็เข้าถึงอัปปนาสมาธิได้เช่นเดียวกัน เข้าถึงได้ถึงระดับฌานที่4เหมือนกัน สภาวะในระดับฌานที่4 ความรู้สึกทางร่างกายดับหมด ลมหายใจดับ หูที่ได้ยินเสียงต้องดับลงเหมือนกัน เพียงแต่สัมปชัญญะความรู้สึกตัวทั่วพร้อมที่จะไปรับรู้อาการทางร่างกายทั้งหมดที่เกิดขึ้นได้อย่างเต็มที่ จะมีเฉพาะพระอริยเจ้าเท่านั้น ท่านจะต้องรับรู้ชัดเจนอยู่ตลอดเวลาว่าเกิดอะไรขึ้นบ้างกับร่างกายทั้งหมดนั้น มีสติชัดเจนรับรู้ชัดเจนอยู่ตลอดเวลาทั่วทั้งร่างกายทั้งหมดนั้น ในขณะที่จับอารมณ์กรรมฐานไปด้วย แก้ไขเมื่อ 27 ต.ค. 55 22:20:02 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 22:16:08

ความคิดเห็นที่ 82 ส่วนที่ความเห็นเกี่ยวกับหลวงตามหาบัวเจริญสมาธิจนเป็นสมาธิแล้วหลวงตาก้อเจริญวิปัสสนาด้วยการพุทโธกำกับในสติปัฏฐานสี่ตามที่มีความเห็นมานั้น คุณSLมีความคิดแยกแยะกรรมฐานในข้อการบริกรรมเพื่อให้เป็นสมาธิกับคำบริกรรมเพื่อเจริญวิปััสนาเดินปัญญาด้วยพุทโธของหลวงตามหาบัวที่ไม่เคยได้ยินฟังมาจากที่ใดมาก่อนจริงๆ แม้แต่ในเวปของหลวงตาเองก้อไม่เคยปรากฏ ถือเป็นความเห็นเฉพาะตนที่ค่อนข้างมีความเฉพาะตัวสูงมากๆ ตัวเองมีประสบการณ์ตรงจากการบริกรรมทั้งในอิริยาบถเดินจงกรมละนั่งสมาธิ แล้วตัวเองก้อยังมีโอกาสได้กราบหลวงปู่หลวงพ่อที่ถือเป็นครูทางธรรมทางอีสานหลายรูป อยากให้คุณSLได้สอบถามเกี่ยวกับขั้นตอนการภาวนาอย่างละเอียดกับท่านเหล่านั้นเมื่อมีโอกาสกลับมาเมืองไทยของเรา หรือมิฉะนั้นถ้าได้อ่านสอบตรวจกับหนังสือของหลวงปู่มั่นหลวงตามหาบัวก่อนแล้วเทียบกับผลจากความเห็นของคุณSLในกระทู้นั้อีกครั้ง จะพบความสับสนขัดแย้งในคำตอบคำถามของตัวเองที่พลิกเปลี่ยนไปมาอยู่ตลอด ลองนั่งดูอย่างถี่ถ้วนดีๆอีกครั้งจริงๆ ทั้งเกี่ยวกับเรื่อง การเดินจงกรม อัปปนาสมาธิ การเจริญวิปัสสนากับคำบริกรรม การเจริญสติปัฏฐานสี่ที่พลิกไปมาได้ในชั่วขณะหนึ่งของการภาวนาที่ต่อเนื่อง จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 27 ต.ค. 55 22:29:37

ความคิดเห็นที่ 83 คุณkampaisan ที่ดิฉันบอกว่าเวลาทำสติปัฏฐานสี่ต้องเปลี่ยนไปรับรู้ในอารมณ์ปัจจุบันธรรมที่เกิดขึ้นยังฐานต่างๆนั้น ไม่ได้เป็นแนวคิดที่ดิฉันคิดขึ้นมาเองแต่อย่างใดเลย หลักการทำสติปัฏฐานสี่นั้นสอนให้มีสติรับรู้ใน"อารมณ์ปัจจุบันธรรม"ต่างๆที่เกิดขึ้นในฐานกาย เวทนา จิต ธรรม การมีสติรับรู้อารมณ์ปัจจุบันธรรมที่เกิดขึ้นให้ทัน ตามฐาน กาย เวทนา จิต ธรรม เป็นหัวใจหลักของการทำสติปัฏฐานสี่ ดังนั้นเมื่อเกิดอารมณ์ปัจจุบันธรรมขึ้นเมื่อกำลังเจริญสติสัมปชัญญะอยู่ในฐานกาย ก็ต้องมีสติย้ายไปรับรู้ให้ทันในอารมณ์ปัจจุบันธรรมที่เกิดขึ้นยังฐานอื่นๆนั้น ลองพิจารณาคำสอนของหลวงพ่อจรัญนี้ ดูว่าท่านให้กำหนดสติอยู่เพียงฐานเดียวในสติปัฏฐานสี่หรือไม่ จะต้องย้ายสติไปรับรู้ในอารมณ์ปัจจุบันธรรมที่เกิดขึ้นยังฐานอื่นๆด้วยหรือไม่ "ตัวกำหนดจิตสำคัญมาก จะทำงาน เขียนหนังสือก็กำหนด จะกินน้ำก็กำหนด จะเดินก็กำหนด จะหยิบอะไรก็ตั้งสติไว้ โกรธก็เอาสติไปใส่ เสียใจก็เอาสติไปใส่ ให้รู้ว่าเสียใจเรื่องอะไร โกรธเรื่องอะไร" ที่มา:http://www.jarun.org/th/dhamma03.php "จะทำงาน เขียนหนังสือก็กำหนด จะกินน้ำก็กำหนด จะเดินก็กำหนด จะหยิบอะไรก็ตั้งสติไว้" เป็นการตั้งสติไว้ในฐานกายให้สม่ำเสมอใช่หรือไม่ "โกรธก็เอาสติไปใส่" เป็นการย้ายสติไปรับรู้ในอารมณ์ปัจจุบันธรรมที่เกิดขึ้นในฐานจิตใช่หรือไม่ "เสียใจก็เอาสติไปใส่" เป็นการย้ายสติไปรับรู้ในอารมณ์ปัจจุบันธรรมที่เกิดขึ้นในฐานเวทนาใช่หรือไม่ ดังนั้นการเจริญสติปัฏฐานสี่นั้นต้องมีสติระลึกรู้ไปที่อารมณ์ปัจจุบันธรรมที่เกิดขึ้นยังฐานต่างๆ ไม่ได้รู้อยู่เฉพาะฐานใดฐานเดียวเท่านั้น แต่โดยพื้นฐานแล้วจะต้องมีสติรู้อยู่ในฐานกายให้มาก มีสติสัมปชัญญะรู้อยู่กับกายโดยสม่ำเสมอ เมื่อมีอารมณ์ปัจจุบันธรรมที่เกิดขึ้นยังฐานอื่นๆก็ต้องย้ายสติไปรับรู้ให้ชัดเจนในอารมณ์ปัจจุบันธรรมเหล่านั้น แก้ไขเมื่อ 28 ต.ค. 55 20:56:47 แก้ไขเมื่อ 28 ต.ค. 55 00:58:07 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 28 ต.ค. 55 00:53:11

ความคิดเห็นที่ 84 เรื่องการเดินจงกรมนั้น หากยังสงสัยอยู่ว่านักปฏิบัติควรเดินจงกรมอย่างเดียวเท่านั้นหรือไม่ จะสลับไปทำอานาปานสติได้บ้างหรือไม่ ลองพิจารณาคำสอนของหลวงตามหาบัวเหล่านี้ดูน่ะค่ะ "การเดินจงกรม จะเดินเป็นเวลานานหรือไม่เพียงไร ตามแต่จะกำหนดเอง การทำความเพียรในท่าเดินก็ดี ท่ายืนก็ดี ท่านอนก็ดี ท่านั่งก็ดี อาจเหมาะกับนิสัยในบางท่านที่ต่างกัน การทำความเพียรในท่าต่างๆนั้นเพื่อเปลี่ยน อิริยาบถไปในตัวด้วย ไม่เพียงมุ่งกำจัดกิเลสโดยถ่ายเดียว เพราะธาตุขันธ์เป็นเครื่องมือทำประโยชน์ จำต้องมี การรักษา เช่นการเปลี่ยนอิริยาบถท่าต่างๆ เป็นความเหมาะสมสำหรับธาตุขันธ์ที่ใช้งานอยู่เป็นประจำ ถ้าไม่มี การรักษาด้วยวิธีต่างๆ ธาตุขันธ์ต้องกลับมาเป็นข้าศึกแก่เจ้าของจนได้ คือต้องพิกลพิการไปต่างๆนานา สุดท้าย ก็ทำงานไม่ถึงจุดที่มุ่งหมาย" และคำสอนนี้ของหลวงตามหาบัวเช่นกัน "จึงขอสรุปวิธีการทั้งสองว่า ถ้าเห็นว่าการเดินจงกรมเหมาะกับนิสัยและได้รับความสงบหรือเกิดอุบายต่างๆขึ้น มากกว่าวิธีนั่งสมาธิ ก็ควรเดินมากกว่านั่ง ถ้าการนั่งจิตได้รับผลมากกว่า ก็ควรนั่งมากกว่าเดิน แต่ไม่ควรปิดทาง ของการเปลี่ยนอิริยาบถ ซึ่งเป็นความสำคัญสำหรับกายที่เป็นเครื่องมือทำงานทั้งสองนี้ จะเป็นวิธีใด ก็คือการ ทำลายกิเลสสิ่งพอกพูนภพชาติและกองทุกข์ทั้งมวลภายในใจอันเดียวกันนั่นแล" ที่มา: http://www.bodhiyalai.org/bodhiyalai/contents/pdf/Thamma/13/Book.pdf  ("วิธีทำสมาธิแบบหลวงปู่มั่น" โดยหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน) สรุปย่อแล้วตามที่หลวงตามหาบัวกล่าวไว้คือ จะเดินจงกรมหรือจะนั่งสมาธิก็ได้เลือกตามแต่ที่ถนัดหรือถูกจริตนิสัยของตนเอง หรือเลือกในแบบที่ทำแล้วจิตสงบง่ายก็ให้ทำสมาธิในแบบนั้นๆมากกว่าสมาธิในแบบอื่น แต่หากทำสมาธิในอิริยาบถใดไปเป็นเวลานานๆแล้วจนอาจจะเกิดความทุกข์แก่ธาตุขันธ์ได้ ก็ควรสลับไปทำสมาธิในอิริยาบถอื่นแทน แก้ไขเมื่อ 28 ต.ค. 55 04:43:36 แก้ไขเมื่อ 28 ต.ค. 55 04:33:44 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 28 ต.ค. 55 04:27:48

ความคิดเห็นที่ 85 เดี๋ยวขอเวลาทยอยตอบคำถามอื่นๆหน่อยนะคะ ดิฉันพิมพ์เอาไว้แล้วส่วนนึงแต่พอจะพิมพ์ต่อ ก็หาไม่เจอ อาจต้องพิมพ์ใหม่ จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 28 ต.ค. 55 11:03:52

ความคิดเห็นที่ 86 เรื่องคำบริกรรม คำบริกรรมนั้นสามารถจะใช้เพื่อทำสมาธิก็ได้ หรือจะใช้เพื่อกำกับสติในสติปัฏฐานสี่ก็ได้ แตกต่างกันตรงที่การตั้งจิตเท่านั้น ลองพิจารณาดูก่อนเรื่องสติ กับ สัมปชัญญะที่แสดงโดยหลวงตามหาบัวน่ะค่ะ "สติจ่ออยู่ในจิต เช่นอย่างเราว่าพุทโธ จ่ออยู่กับพุทโธ เข้าใจไหม พุทโธ ธัมโม สังโฆนี้จ่ออยู่กับผู้รู้เรียกว่าสติ ทีนี้เวลากระจายออกไปตามอวัยวะของเราที่เคลื่อนไหวไปมากับกิจการต่างๆ แต่ไม่ละความรู้สึกตัว นั่นล่ะท่าน ว่าเป็นสัมปชัญญะ พอขยายออกจากจุดนี้แล้วไปทั่วสรรพางค์ร่างกายเจ้าของ อาการเคลื่อนไหวอะไรรู้ๆ รู้รอบอยู่ ท่านเรียกว่าสัมปชัญญะ คือกว้างออกไป พอจ่อแล้วก็เป็นสติ" http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=4726&CatID=2 หากตั้งจิตระลึกรู้เข้าเฉพาะคำบริกรรมพุทโธ จดจ่อเฉพาะคำบริกรรมพุทโธโดยไม่สนใจในฐาน กาย เวทนา จิต จะเป็นการทำกำลังสมาธิ ซึ่งมีคำบริกรรมพุทโธเป็นอารมณ์กรรมฐาน ลองพิจารณาวิธีการทำกำลังสมาธิโดยใช้คำบริกรรมของหลวงตามหาบัวน่ะค่ะ "ขณะภาวนาเราอย่าไปคาดไปหมายเวล่ำเวลาอีกเช่นเดียวกัน แม้แต่ร่างกายก็ยังลืมไปเวลานั้น เพราะจิตจดจ่อ เข้าสู่วงแคบวงจำเพาะ เช่น คำบริกรรม มีความรู้แย็บ ๆ อยู่กับคำบริกรรม" http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=2978&CatID=3 แต่หากตั้งจิตให้ระลึกรู้ไปทั่วทั้งร่างกาย โดยมีคำบริกรรมพุทโธไปด้วย เมื่อมีอารมณ์เกิดขึ้นในฐานกาย เวทนา จิต ก็ไปรับรู้ เป็นการใช้คำบริกรรมพุทโธเพื่อประกอบสติในการทำสติปัฏฐานสี่ ลองพิจารณาคำสอนการใช้คำบริกรรมพุทโธกำกับสติของหลวงตามหาบัวน่ะค่ะ "พุทโธ แปลว่า ความรู้สึกตัว ในฐานะของพวกเรา มีสติรู้สึกตัวเสมอ ไปที่ไหนอย่าลืมพุทโธ ธัมโม หรือสังโฆ ติดใจไปเสมอ คนนั้นไม่ค่อยลืมตัวง่ายๆ" http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=1330&CatID=2 "สติกับจิตนี้จ่อตลอด ไม่ใช่ว่าเวลานี้ทำงานนั้น เวลานั้นทำงานนั้น ปล่อยสติ ไม่เป็นท่า สติกับจิตต้องจับกันตลอดเวลา นี่คือนักภาวนา ไม่ว่ายืนว่าเดินว่านั่งว่านอนสติจับอยู่กับผู้รู้ ถ้าผู้ไม่มีหลักใจก็ให้เอาคำบริกรรม จับไว้กับคำบริกรรมเช่นพุทโธ ไปไหนไม่เผลอพุทโธเลย ให้ติดอยู่กับคำว่าพุทโธ คำใดก็ตาม ที่เรานำมาบริกรรม ให้จิตติดอยู่นั้น บริกรรมคำนั้นติดแล้วมีสติอยู่กับคำบริกรรมนั้น ทำงานอะไร ๆ ก็ตาม เช่น เราจับกระโถนนี้ คำว่าพุทโธก็ติดไม่ให้เผลอกับนี้ จับก็จับแต่อันนี้ก็ไม่เผลอ นั่นเรียกว่าผู้ทำงานผู้ภาวนา ถ้าเผลอนั้นเผลอนี้ไม่เรียกว่ามีความเพียร" http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=1312&CatID=2 แก้ไขเมื่อ 28 ต.ค. 55 20:51:43 แก้ไขเมื่อ 28 ต.ค. 55 20:50:08 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 28 ต.ค. 55 15:54:00

ความคิดเห็นที่ 87 เรื่องอัปปนาสมาธิที่สงสัยว่ามันมีความแตกต่างกันใน สัมปชัญญะ ในโลกียฌานและโลกุตรฌานหรือไม่ จริงๆแล้วหากเคยอ่านเรื่องประเภทของสมาธิของหลวงปู่เทสก์ เทสรังสี จะรู้ได้ว่าท่านแยกสมาธิไว้2ประเภท คือ ฌานกับสมาธิ ซึ่งไม่ใช่คำที่ใช้เรียกกันตามระดับสมาธิทั่วไป คำว่า 'ฌาน' ท่านหมายถึงโลกียฌาน คำว่า 'สมาธิ' ท่านหมายถึงโลกุตรฌาน ต่างกันที่สัมปชัญญะ ซึ่งท่านเรียกโลกียฌานว่าการเข้าภวังค์ (เพราะขาดสัมปชัญญะ) พิจารณาคำสอนของหลวงปู่เทสก์น่ะค่ะ "มีความชำนาญคล่องแคล่วในการที่จะตั้งจิตหรือรักษาจิตไว้มิให้ฌานจิตต์นั้นตกภวังค์ กล่าวคือมีสติ ที่เกิดขึ้นจากการสั่งสม, ความชำนาญจากการปฏิบัตินั่นเอง จึงมีสติไม่ปล่อยให้จิตเพลิดเพลินเตลิดเปิดเปิงหรือซ่านไปในอารมณ์ของภวังค์ หรือสัญญา ภายในของตน ดังเช่นที่เกิดในภวังคจลนะข้างต้น  แต่ถึงอย่างไรก็ดี สตินี้ ก็เพียงแค่รู้อยู่ในองค์ฌานต่างๆ เช่น เอกัคคตารมณ์ ยินดีอยู่ในความสงบ(อุเบกขา) แต่ขาดสัมปชัญญะ  เป็นลักษณะของฌานต่างๆนั่นเอง   จึงเป็นที่พักผ่อนของจิตจึงสร้าง กำลังของจิตอันดียิ่ง  แต่ย่อมไม่สามารถเจริญวิปัสสนาได้ด้วยสติไม่บริบูรณ์นั่นเอง" "ภวังค์เป็นอุปสรรคของมรรคโดยเฉพาะอยู่แล้ว มันจะเป็นมรรคได้อย่างไรจริงอยู่คนภายนอกพระพุทธศาสนาก็ทำสมาธิได้มิใช่หรือ เช่น ฤาษีชีไพร เป็นต้น คนเหล่านี้ เขาทำกันมาแต่พระพุทธเจ้าของเรายังไม่อุบัติเกิดขึ้นในโลก เขาทำก็ได้เพียงแค่นั้น โลกิยฌานเท่านั้น ส่วนโลกุตรสมาธิ พระพุทธเจ้าทรงเป็นผู้สอนแต่พระองค์เดียว ไม่มีใครสอนได้ในโลก ผู้เข้าถึงฌาน สำคัญตน ว่าเป็นสมาธิแล้ว ก็เลยพอใจยินดีในฌานนั้น ติดอยู่ในฌานนั้น ฌาน กับ สมาธิ มีลักษณะคล้ายๆ กัน ผู้ไม่พิจารณาให้ถ่องแท้แล้ว จะเห็นเป็นอันเดียวกัน เพราะ ฌาน แล สมาธิ สับเปลี่ยนกันได้ อารมณ์ก็อันเดียวกัน ต่างแต่การเข้าภวังค์ แลเข้าสมาธิเท่านั้น เมื่อเข้าภวังค์ จะน้อมจิตลงสู่ความสงบสุขอย่างเดียวแล้วก็เข้าภวังค์เลย ถ้าเข้าสมาธิ จิตจะกล้าแข็ง มีสติอยู่เป็นนิจ จะไม่ยอมน้อมจิตเข้าสู่ความสงบสุข จิตจะรวมหรือไม่รวมก็ช่าง แต่จิตนั้นจะ พิจารณาอยู่ในธรรมอันเดียว อย่างนี้เรียกว่า สมาธิ" "สมาธิ ก็มีลีลามากน่าดูเหมือนกัน แต่ไม่เหมือนฌาน เหมือนกับเล่นกีฬา คนหนึ่งเล่นเพื่อความมัวเมา แต่คนหนึ่งเล่นเพื่อสุขภาพอนามัย สมาธินั้นเมื่อจิตรวมเข้าไป ก็รู้ว่าจิตรวมเข้าไปรู้อยู่ตลอดเวลา จิตจะหยาบ แลละเอียดสักเท่าไร สติย่อมตามรู้อยู่ทุกขณะจิต เมื่อ ยังหยาบอยู่ มันรู้อยู่แต่ภายนอก เมื่อจิตมันละเอียดเข้าไป มันก็รู้อยู่ทั้งภายนอก และภายใน ไม่หลงไปตามอาการของจิตของตน รู้ทั้งที่จิตเป็นธรรม แลจิตปะปนไปกับโลก ไม่เห็นไปหน้าเดียว อย่างที่เขาพูดว่า “หลงโลก หลงธรรม” นั่นเอง ผู้เห็นอย่างนี้แล้ว จิตจะเป็นกลาง วางอารมณ์ทั้งหมดเฉยได้ จะทำก็ได้ จะไม่ทำก็ได้ เมื่อจะทำก็ทำแต่สิ่งที่ควรสิ่งที่เป็นประโยชน์ ไม่ทำสุ่มสี่สุ่มห้า สมาธิเป็นลักษณะของผู้ใหญ่ผู้รู้เดียงสากระทำ ฌานเป็นลักษณะของเด็กผู้ไม่รู้เดียงสากระทำ" "ฌาน ไม่ว่าหยาบและละเอียด จิตเข้าถึงภวังค์แล้วเพ่งหรือยินดีอยู่แต่เฉพาะความสุขเลิศอันเกิดจากเอกัคคตารมณ์อย่างเดียว สติสัมปชัญญะหายไป ถึงมีอยู่บ้างก็ไม่สามารถจะทำองค์ปัญญาให้พิจารณาเห็นชัดในอริยสัจธรรมได้ เป็นแต่สักว่ามี ฉะนั้น กิเลส ทั้งหลายมีนิวรณ์ ๕ เป็นต้น จึงยังละไม่ได้ เป็นแต่สงบอยู่ ส่วน สมาธิ ไม่ว่าหยาบแลละเอียด เมื่อเข้าถึงสมาธิแล้ว มีสติสัมปชัญญะสมบูรณ์ตามชั้นแลฐานะของตน เพ่งพิจารณาธรรม ทั้งหลายอยู่ มีกายเป็นต้น ค้นคว้าหาเหตุผลเฉพาะในตน จนเห็นชัดตระหนักแน่วแน่ตามเป็นจริงว่า สิ่งนี้มี สิ่งนี้จึงมี เมื่อสิ่งนี้ไม่มี สิ่งนี้ก็ไม่มี เป็นต้น ตามชั้นตามภูมิของตนๆ ฉะนั้น สมาธิจึงสามารถละกิเลส มีสักกายทิฏฐิเสียได้ สมาธินี้ถ้าสติอ่อน ไม่สามารถรักษาฐานะของตนไว้ได้ ย่อมพลัดเข้าไปสู่ภวังค์เป็นฌานไป ฌานถ้ามีสติสัมปชัญญะแก่กล้าขึ้นเมื่อไร ย่อมกลายเป็นสมาธิได้เมื่อนั้น" "อัปปนาสมาธินี้มีลักษณะคล้ายกับผู้ที่เข้าอัปปนาฌานชำนาญแล้ว ย่อมเข้าหรือออกได้สมประสงค์ จะตั้งอยู่ตรงไหน ช้านานสัก เท่าไรก็ได้ ซึ่งเรียกว่าโลกุตรฌาน อันเป็นวิหารธรรมของพระอริยเจ้า อัปปนาสมาธิเมื่อมันจะเข้าทีแรก หากสติไม่พอเผลอตัวเข้า กลายเป็นอัปปนาฌานไปเสีย" เยอะหน่อยน่ะค่ะ ลองพิจารณาในรายละเอียด จะเห็นว่ามีความแตกต่างระหว่าง โลกียฌาน(ฌาน)และโลกุตรฌาน(สมาธิ) ในความรู้สึกตัวทั่วพร้อม(สัมปชัญญะ) เดี๋ยวจะลงที่มาของข้อมูลตามหลังนะคะ แก้ไขเมื่อ 28 ต.ค. 55 20:39:04 แก้ไขเมื่อ 28 ต.ค. 55 20:37:12 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 28 ต.ค. 55 20:16:59

ความคิดเห็นที่ 88 ที่มา: 1. http://www.nkgen.com/727.htm         2. http://www.dharma-gateway.com/monk/preach/lp_thes/lp-thes_08_2.htm         3. http://www.dharma-gateway.com/monk/preach/lp_thes/lp-thes_08_3.htm         4. http://www.dharma-gateway.com/monk/preach/lp_thes/lp-thes_07_03.htm จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 29 ต.ค. 55 06:42:59

ความคิดเห็นที่ 89 เข้าใจว่าคุณSLเขียนมาตั้งแต่เริ่มเยอะแยะมากหลายจนอาจวนเวียนให้หลงไปมาได้ อันนี้ดูที่ส่วนอธิบายถึงเรื่องสติปัฏฐานสี่ อันที่คุณSLยกมาว่าตอนที่มีสติสำหรับสมาธินั้นเพราะมีสติอยู่ที่ฐานเดียวถึงเป็นสมาธิแล้วยังอยู่ที่ฐานเดิมนั้นก้อยังเป็นมิจฉา นี่เราก้อเห็นด้วยอยู่ แต่คุณSLเพิ่มเพื่อแก้จากมิจฉาให้เป็นสัมมาสมาธิด้วยอธิบายว่า ต้องมีสติสัมปชัญญะไปที่ฐานทั้งสี่ทั้งหมดจึงเป็นสัมมาสมาธินี่สิ เราว่าพาให้สงสัยเยอะมากว่า ไม่เคยได้ยิน แต่คุณSLกลับนำเอาเรื่องการมีสติกับอิริยาบถในชีวิตวิถีประจำวันมาอธิบายแก้ มันก้อไปกันเลยเถิดสิ นี่เรากำลังพุดถึงสติสมาธิและสติปัฏฐานในขั้นภาวนาไม่ใช่หรือเปล่า ที่สำคัญอัปปนาสมาธินั้น ไม่ใช่ว่าลงสมาธิจนพิจารณาเป็นวิปัสสนาไม่ได้แล้วจะคือการไม่มีสติสัมปชัญญะ อัปปนาสมาธิที่พระป่าเรียกว่ารวมใหญ่นี้ ท่านมีสติรู้ตัวทั่วพร้อมอย่างที่สุดแล้ว ท่านทวนกระแสไปจนเป็นหนึ่งเดียวกับจิตท่านรู้ตัวทั่วพร้อมตลอด หาใช่อัปปนาสมาธิหลอกตัวเองเมื่อยามตกภวังค์หรือหลอกตัวเองให้ไม่คิดก้อหาไม่ อันนี้สำคัญเพราะพุดผิดไปจะพาให้นักภาวนาหลงผิดไปเลย หลวงตามหาบัวท่านบริกรรมพุทโธทั้งอิริยาบถนั่งหรือเดินเพื่อทำให้เป็นสมาธิ เมื่อเป็นสมาธิท่านวิปัสสนาพิจารณาในโลกุตรธรรมนั้นจน หมดกำลังแ่งสมาธิพิจารณาต่อไปไม่ได้จึงกลับมาบริกรรมสร้างสมาธิต่อ นี่คือสิ่งที่หลวงตามหาบัวเทศนาว่าการมาตลอด หลวงตามหาบัวไม่เคยบริกรรมในขณะจิตที่วิปัสสนาเลย อย่าเข้าใจผิดว่าหลวงตามหาบัวพุทโธรู้ตัวทั่วพร้อมในอิริยาบถชีวิตประจำวันนั้นคือการทำสติปัฏฐานสี่ ที่หลวงตามหาบัวพร่ำสอนพวกนักภาวนาให้มีสติอยู่กับอิริยาบถประจำวันก้อเพียงเพื่อให้พร้อมที่จะทำสมาธิแล้ววิปัสสนาเมื่อเข้าสู่การภาวนาที่จริงจัง อย่ากลงว่าสติปัฏฐานสี่คือการมีสติสัมปชัญญะในชีวิตประจำวัน และไม่ควรนำมาเปรียบเทียบกับการวิปัสสนาในขณะของโลกุตรธรรมโดยเด็ดขาด จากคุณ : kampaisan เขียนเมื่อ : 29 ต.ค. 55 07:23:10

ความคิดเห็นที่ 90 คุณkampaisan เข้าใจเรื่องสติปัฏฐานสี่ไว้อย่างไรบ้างคะ สติปัฏฐานสี่ในความคิดเห็นของคุณkampaisanเป็นอย่างไร หลวงพ่อจรัญท่านสอนสติปัฏฐานสี่โดยให้มีสติสัมปชัญญะในชีวิตประวันตลอดเวลา มีสติรับรู้อารมณ์ปัจจุบันที่เกิดขึ้นตลอดเวลา ท่านจึงสอนคำบริกรรมไว้มากมาย ทั้ง ยืนนอน นั่งหนอ โกรธหนอ สุขหนอ ทุกข์หนอ ได้ยินหนอ คิดหนอ ฯลฯ ซึ่งเป็นการกำหนดสติในอารมณ์ปัจจุบันธรรมที่เกิดขึ้นตลอดเวลาของนักปฏิบัติ แก้ไขเมื่อ 29 ต.ค. 55 09:38:00 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 29 ต.ค. 55 09:34:43

ความคิดเห็นที่ 91 "อัปปนาสมาธิที่พระป่าเรียกว่ารวมใหญ่ นี้ ท่านมีสติรู้ตัวทั่วพร้อมอย่างที่สุดแล้ว ท่านทวนกระแสไปจนเป็นหนึ่งเดียวกับจิตท่านรู้ตัวทั่วพร้อมตลอด" -อัปปนาสมาธิของท่านเหล่านั้นไม่ควรรวมเอาว่าเหมือนกันกับอัปปนาสมาธิของบุุคคลทั่วๆไป หรือเหมือนกับอัปปนาสมาธิของฤาษีชีไพรในป่า เพราะท่านเหล่านั้นล้วนเข้าถึงจิตบริสุทธิ์แล้ว กำลังสติและสัมปชัญญะของท่านเต็มสมบูรณ์มากที่สุดแล้ว อัปปนาสมาธิของท่านเหล่านั้นจึงมีสัมปชัญญะรู้ตัวทั่วพร้อมอยู่อย่างเต็มที่ ซึ่งไม่เหมือนกับสัมปชัญญะในอัปปนาสมาธิของบุคคลทั่วไป จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 29 ต.ค. 55 09:45:48

ความคิดเห็นที่ 92 หลวงตามหาบัวนั้นท่านสอนให้บริกรรมพุทโธจนจิตสงบเป็นสมาธิก่อน แล้วออกพิจารณาวิปัสสนา ขณะที่กำลังวิปัสสนานั้นเป็นขั้นการดำเนินในทางสติปัฏฐานสี่แล้ว เพราะรู้เข้าที่ฐานกาย เวทนา จิต ธรรม มีสติสัมปชัญญะและรู้เข้าที่ฐานธรรมคือความคิดในทางวิปัสสนา แต่หากวางความคิดวิปัสสนาลงก็สามารถกลับมากำหนดรู้ในคำบริกรรมพุทโธได้เพื่อทำสติปัฏฐานสี่ไปต่อหรือจะกลับไปทำกำลังสมาธิอีกก็ได้ขึ้นอยู่กับการตั้งจิตในคำบริกรรมพุทโธนั้น แก้ไขเมื่อ 29 ต.ค. 55 10:31:46 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 29 ต.ค. 55 10:28:47

ความคิดเห็นที่ 93 สิ่งที่สำคัญ ไม่ว่าจะทำสติปัฏฐานสี่หรือคิดวิปัสสนา คือ ต้องทำกำลังสมาธิก่อน ต้องได้กำลังความสงบก่อน ถึงจะมาทำสติปัฏฐานสี่ได้ หรือถึงจะมาคิดวิปัสสนาได้ ลองพิจารณาคำสอนของหลวงตามหาบัวอันนี้ดูน่ะค่ะ เป็นการฝึกสติสัมปชัญญะโดยมีคำบริกรรมกำกับ สลับกับการคิดวิปัสสนา หลังจากที่ได้ทำกำลังสมาธิมาแล้วน่ะค่ะ "ถ้าเรามีความสามารถทางด้านความพากเพียร สติปัญญาเฉลียวฉลาด ความเพียรเข้มแข็ง มีความอดความทนเท่าไรแล้ว มรรคผลจะ ปรากฏขึ้นที่ใจของเราผู้มีความเพียรอยู่ตลอดเวลานั้นแล คำว่ามรรคผลจะไม่ขึ้นอยู่กับดินฟ้าอากาศสิ่งภายนอกใด ๆ เลย จะขึ้นอยู่กับ ความเพียรของเรามีสติเป็นพื้นฐานสำคัญที่รองรับความเพียรได้โดยถูกต้อง ได้แก่สติ ให้มีสติความรู้สึกตัวอยู่ตลอดเวลา เราพิจารณา ธรรมขั้นใด สติจะเป็นพื้นฐานตลอดเลย เช่น คำบริกรรมเพื่อความสงบใจสำหรับผู้ยังไม่ได้หลักได้เกณฑ์ สตินี้ยิ่งเข้มแข็งตั้งมั่นจริง ๆ ต่อบทธรรมของตนดังที่เคยอธิบายมาแล้วเมื่อคืนนี้ สติเป็นสำคัญมากทีเดียว เรื่องปัญญานั้นออกเป็นบางระยะ ๆ บางกาลกับเหตุการณ์ ต่าง ๆ ส่วนสตินี้ต้องวางไว้เป็นพื้นฐาน นี่เรียกว่าความเพียร การขบการฉันให้พึงสังเกตตัวเอง อย่าสักแต่ว่าขบฉันไป อาหารประเภทใด ก็ฉันไปว่าถูกปากถูกท้องถูกธาตุถูกขันธ์ก็ฉันไป แต่มันไม่ถูกธรรมมันก็ภัยต่อจิตใจ" http://www.luangta.com/thamma/thamma_talk_text.php?ID=226&CatID=3 ท่านให้ใช้คำบริกรรมกำกับสติสำหรับผู้ที่ยังไม่ได้หลักได้เกณฑ์ (บุุคคลที่ยังไม่สามารถรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์จนมีสติสัมปชัญญะที่สมบูรณ์) เพราะหากทำสติปัฏฐานสี่โดยขาดคำบริกรรม สติจะหลุดง่าย มักจะหลงไปกับความคิดฟุ้งซ่านที่เกิดขึ้น แก้ไขเมื่อ 29 ต.ค. 55 11:57:26 แก้ไขเมื่อ 29 ต.ค. 55 11:55:59 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 29 ต.ค. 55 11:52:32

ความคิดเห็นที่ 94 ตอบในเรื่องสุดท้ายที่คุณkampaisanถามไว้ "พึ่งเคยได้ยินเป็นครั้งแรกคือจิตอิ่มจากภวังค์แล้วจึงกลับมารู้อยู่ที่กรรมฐานเดิม ไม่รู้แล้วว่าภวังค์ที่คุณSLกล่าวมานี้คือการตกภวังค์ที่ขาดสติระหว่างเจริญสมาธิจนเผลอหลับไปหรือหลงไปกับสภาวะว่างแบบขาดสติ เพราะภวังค์ไม่ได้เป็นตัวเสริมสติให้เกิดสมาธิแต่อย่างไดได้เลย เมื่อตกภวังค์แล้วตื่นขึ้นมานั้นคือต้องนับหนึ่งใหม่" - ที่คุณkampaisanเข้าใจก็ถูกต้องที่ว่าภวังค์ไม่ได้เป็นตัวเสริมกำลังสติให้เกิดสมาธิ สภาวะในภวังค์เป็นช่วงที่จิตมีกำลังอ่อนลงจากอารมณ์กรรมฐานจนหลงเข้าภวังค์ไป ในภวังค์จะไม่มีสติรู้ที่อารมณ์กรรมฐาน และไม่มีสติรู้ในสิ่งที่เกิดทางปัญจทวารทั้งห้า คล้ายว่าขาดสติจนหลงหลับลึกลงไป ภวังค์นั้น ขาดทั้งสติ และ สัมปชัญญะ ฌานโลกีย์ ไม่ขาดสติ แต่ขาดสัมปชัญญะ ฌานโลกุตร ไม่ขาดสติ และไม่ขาดสัมปชัญญะ เวลาอยู่ในฌานจะเป็นการฝึกกำลังจิต ซึ่งกำลังจิตที่ได้จะติดอยู่กับจิตในช่วงระยะเวลาหนึ่ง เช่น คนที่อยู่ในฌานนานๆเมื่อออกจากฌานแล้ว ละจิตออกจากอารมณ์กรรมฐานแล้ว กำลังความสงบก็ยังมีติดมาอยู่ เพราะกำลังจิตที่ฝึกมาในฌาน ดังนั้นหากอยู่ในฌานแล้วสติอ่อนลงจากอารมณ์กรรมฐานจนตกภวังค์ กำลังจิตที่ฝึกไว้นั้นก็ยังไม่ได้หายไปไหน หากมีสติออกจากภวังค์แล้ว จะจับอารมณ์กรรมฐานต่อก็สามารถทำได้ (หากหลงไปไม่นานรู้สึกตัวแล้วก็จับอารมณ์กรรมฐานได้ทันที) อารมณ์ฌานจะยังคงมีติดอยู่ ทำให้กลับมาตั้งมั่นในอารมณ์กรรมฐานได้ง่าย ไม่เหมือนเวลาเริ่มต้นจับอารมณ์กรรมฐานใหม่ๆที่ตั้งมั่นในอารมณ์กรรมฐานยากมีนิวรณ์ห้ารบกวนอยู่เสมอ จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 29 ต.ค. 55 13:40:26

ความคิดเห็นที่ 95 ขอลงเรื่องสำคัญที่คุณkampaisanสงสัยนะคะ เขียนเก็บไว้สักพักแล้ว แต่คิดว่าเอามาลงเลยจะดีกว่า ......................................................................................................... "สิ่งที่คิดไม่ใช่จิต สิ่งที่ไม่คิดนั่นแหละ..จิต" ตามที่ได้บอกคุณkampaisanเอาไว้ว่าคำว่าจิต ในประโยคเหล่านั้นหมายถึงจิตบริสุทธิ์ ความหมายจริงๆจึงเป็น "สิ่งที่คิดไม่ใช่จิตบริสุทธิ์ สิ่งที่ไม่คิดนั้นนั่นแหล่ะ...จิตบริสุทธิ์" พระอาจารย์อัครเดชกล่าวไว้เพื่อสอนนักภาวนาที่ยังมีความคิดใดๆหลงเหลืออยู่ในจิต แล้วยึดว่าตนเองได้เข้าถึงจิตบริสุทธิ์แล้ว ได้พบจิตที่บริสุทธิ์แล้ว เพราะเมื่อไหร่ที่ยังมีความคิดอยู่ในจิต ความคิดนั้นๆจะปิดบังจิตใจของตนเอง เหมือนอย่างที่หลวงตามหาบัวกล่าวไว้ว่า จอกแหนที่ปิดบังน้ำใส จอกแหนนั้นก็ได้แก่กิเลสและความคิดต่างๆในจิตนั่นเอง ย่อมปกคลุมจิตไว้ตลอดเวลา ไม่ให้เรามองทะลุไปเห็นน้ำใสหรือเห็นจิตบริสุทธิ์ได้ แต่หากจะทำสมาธิให้สูงขึ้นให้ความคิดฟุ้งซ่านต่างๆหยุด ก็ยังไม่ได้หมายถึงว่าจะเห็นจิตที่บริสุทธิ์ได้ เพราะหากขาดกำลังสติสัมปชัญญะ ไม่มีความรู้สึกตัวทั่วพร้อม ไม่มีสติรู้เข้ายังฐานทั้งสี่ฐาน กาย เวทนา จิต ธรรม แม้จิตจะสงบนิ่งจากความคิดทั้งปวง ก็ยังเป็นเพียงมิจฉาสมาธิ รู้อยู่เพียงฐานใดเพียงฐานเดียว เมื่อรู้อยู่เพียงฐานใดฐานเดียว ก็ไม่ใช่ลักษณะที่รู้เข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์ ตามที่ได้บอกไว้ในคห.26ว่า "การทำจิตให้สงบจนเป็นอัปปนาสมาธิ ความคิดฟุ้งซ่านสงบลง ก็ยังไม่ใช่การรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์ จิตที่มีสมาธิ สงบจากความคิดฟุ้งซ่าน แต่ถ้าขาดกำลังสติสัมปชัญญะ จิตจะเกาะเกี่ยวอยู่ในสิ่งอื่นที่ไม่ใช่จิต เช่น เกาะเกี่ยวอยู่ในความสงบนั้น จะยังไม่รู้เข้าที่จิตอย่างแท้จริง" ดังนั้นหากจะรู้เข้าที่จิตที่บริสุทธิ์ จะต้องมีทั้งกำลังความสงบและกำลังสติสัมปชัญญะ ซึ่งจะเป็นสมาธิที่รู้ตัวทั่วพร้อมทั้งฐานกาย เวทนา จิต ธรรม จะเกิดขึ้นต่อเมื่อกำลังสติสัมปชัญญะมีเต็มที่ที่สุด จนตัดอารมณ์ต่างๆที่เกิดขึ้นได้ทันท่วงที ตามที่ได้บอกไว้ในคห.30 ว่า "เมื่อฝึกฝนให้รู้ชัดเจนมากขึ้นทั่วทั้งสี่ฐาน(กาย เวทนา จิต ธรรม) อารมณ์เกิดในฐานใดก็ควรต้องรู้ได้ทันที และดับลงไปทันทีที่รู้ เป็นกำลังของสติสัมปชัญญะที่มากขึ้น เมื่อกำลังสติสัมปชัญญะเต็มที่ในทุกฐาน จิตจึงจะรู้เข้าที่จิตที่บริสุทธิ์" เวลาทำสติปัฏฐานสี่นั้นหากมีกำลังสติสัมปชัญญะมากแล้วจะตัดได้แม้ความคิดฟุ้งซ่านที่เริ่มเกิดขึ้น รู้ได้ทันที แล้วดับความคิดไปในทันทีที่รู้ หากทำได้คงที่ตลอดเวลา จิตจะเริ่มเดินไปสู่การรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์ เพราะการที่จิตสงบจากความคิดฟุ้งซ่านโดยที่มีสติสัมปชัญญะอยู่นั้นเป็นการเจริญสัมมาสติและสัมมาสมาธิเป็นปัจจัยในการรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์ เมื่อกำลังสติสัมปชัญญะมีมากที่สุด ความคิดใดๆที่เกิดขึ้นในจิต จิตจะรู้ได้ทันและจะดับลงทันทีที่รู้ ซึ่งความคิดที่เกิดขึ้นมานี้จะเกิดขึ้นมาตลอดไม่เคยว่างเว้น(หากมีสติดีจะรู้ได้) เมื่อความคิดเกิดดับ เกิดดับไปอยู่เรื่อยๆ เกิดแล้วดับลงไปทันที เพราะกำลังสติสัมปชัญญะที่มีกำลังมาก ท้ายสุดแล้วจิตที่รู้ความคิดอยู่นั้นจะเคลื่อนตัวเข้าไปสู่ฐานจิตที่แท้จริง เมื่อเข้าสู่ฐานจิตที่แท้จริง ความคิดทั้งหมดจะดับลงและไม่เกิดขึ้นอีก พร้อมกับมีสติสัมปชัญญะรู้ตัวทั่วพร้อมอยู่อย่างเต็มที่ 'ไม่ใช่การทำสมถกรรมฐานที่ขาดกำลังสติสัมปชัญญะ' เมื่อรู้เข้าที่ฐานจิตที่แท้ ความคิดดับลงทั้งหมด พร้อมกับมีสติสัมปชัญญะบริบูรณ์อยู่กับความรู้สึกตัวทั่วพร้อม จิตย่อมเข้าถึงจิตที่บริสุทธิ์ "สิ่งที่ไม่คิดนั้นนั่นแหล่ะ...จิตบริสุทธิ์" ซึ่งจิตที่บริสุทธิ์นั้นไม่มีความคิดใดๆในจิต มีเพียงสภาวะ "รู้"เท่านั้น เป็นการรู้เข้าที่รู้ โดยไม่มีความคิดใดๆ พิจารณาจากคห.26 "จิตที่บริสุทธิ์นั้นจะคิดหรือไม่คิดก็ได้ ถ้าจะไม่คิดเลยก็ทำได้ (รู้เข้าที่"รู้"เพียงอย่างเดียว) ถ้าจะคิดต้องเป็นความคิดที่มีสติควบคุมอยู่และเกิดจากจิตสั่งให้คิดเท่านั้น จิตต้องสามารถหยุดความคิดนั้นๆได้ทันทีที่ต้องการ (เช่น การคิดวิปัสสนา การบริกรรมในใจ) แต่จะไม่มีความคิดที่ควบคุมไม่ได้(ความคิดฟุ้งซ่าน)อยู่ที่จิต จะไม่มีความคิดที่หยุดไม่ได้วนเวียนอยู่ในจิต ความคิดฟุ้งซ่านนั้นจริงๆแล้วก็ไม่ใช่ว่าจะไม่เกิดขึ้นเลยในจิตที่บริสุทธิ์ แม้จิตที่บริสุทธิ์ก็ยังสามารถมีความคิดฟุ้งซ่านเข้าแทรกได้ในบางขณะ แต่หากตั้งจิตรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์  กำลังรู้ของจิตที่บริสุทธิ์นั้นจะดับความคิดฟุ้งซ่านลงไปทันทีที่เกิดขึ้น กำลังรู้ที่บริสุทธิ์ดับความคิดฟุ้งซ่านลงได้ทันทีที่เกิด จึงไม่มีความคิดฟุ้งซ่านใดๆวนเวียนอยู่ในจิต หากยังมีความคิดฟุ้งซ่านใดวนเวียนอยู่ในจิต โดยที่ไม่ดับลงไปทันทีที่เกิดขึ้น ก็จะไม่ใช่การรู้เข้าที่จิตบริสุทธิ์" เดี๋ยวจะยกคำสอนของหลวงตามหาบัวและหลวงปู่เทสก์เกี่ยวกับเรื่องจิตและความคิดนะคะ แก้ไขเมื่อ 29 ต.ค. 55 18:16:35 แก้ไขเมื่อ 29 ต.ค. 55 18:12:01 จากคุณ : SL เขียนเมื่อ : 29 ต.ค. 55 17:49:20