ชอบอยู่ขวา เกลียดอยู่ซ้าย หลงเพราะไม่อยู่ตรงกลาง
แต่ถ้ามองให้ชัดว่า เรื่องที่ชอบและเกลียดนั้น เป็นสิ่งที่ไ่ม่ยั่งยืน เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา
จิตจะคลายตัวออกจากความชอบความยึดความอยากลงมา เมื่อไม่ชอบอะไรมากแล้ว ความเกลียดอะไรที่ตรงข้ามกับสิ่งที่ชอบก็จะลดลง การที่จิตคลายตัวออกนี้ก็เพราะการเห็นไตรลักษณ์ ด้วยการปฏิบัติในมรรคให้ครบแปดข้อ การเห็นไตรลักษณ์ คือตัวปัญญาทำลายความหลง
ยกตัวอย่างเช่น ปุถุชนธรรมดา เห็นภรรยาคนอื่นแล้วอยากได้มาก ยึดมั่นมาก เกิดความชอบ เกิดอุปาทานรุนแรงในระดับผิดศีล เกลียดสามีของผู้หญิงคนนั้นมากแต่เมื่อปฏิบัติในมรรคมีองค์แปดได้สำเร็จเป็นพระโสดาบันแล้ว ก็ทำลายความชอบระดับผิดศีลลงไปได้ และทำลายความเกลียดสามีของผู้หญิงคนนั้นลงไปได้ เพราะความหลงนั้นถูกทำลาย
พอทำลายความชอบในระดับผิดศีลได้แล้ว พระโสดาบันก็ยังคงเหลือความชอบ ความเกลียด และความหลงในส่วนอื่น ๆ อยู่แต่ไม่เป็นปัจจัยแก่ทุคติ พระโสดาบันจึงปฏิับัติในมรรคต่อไป พระโสดาบันท่านยังรักยังติดในบุตรภรรยาลูกหลานอย่างรุนแรง แต่ไม่ทำอะไรผิดกับใคร เป็นความรักที่ซื่อตรงแต่ยังยึดติดอยู่ เมื่อท่านปฏิบัติในองค์มรรคแล้วท่านก็ทำลายความชอบบุตรภรรยา และความเกลียดชังอื่น ๆ ลงไปได้อีก เพราะสำเร็จเป็นพระสกิทาคามี
พระสกิทาคามี ยังมีความชอบ ความเกลียด และความหลงอยู่ แต่ก็เบาบางมาก ท่านปฏิบัติในองค์มรรคซ้ำอีกครั้ง ได้สำเร็จเป็นพระอนาคามี ความชอบในวัตถุของท่านหมดไป เหลือเพียงแต่จิตที่เป็นสมาธิ เมื่อความชอบสิ่งภายนอกหมด ก็หมดสิ้นความเกลียด เพราะเมื่อชอบสิ่งหนึ่ง ย่อมเกลียดสิ่งหนึ่ง แต่ผู้ที่มีจิตเป็นกลางแล้วย่อมไม่ชอบไม่เกลียด ยกตัวอย่างเช่น ถ้าคนชอบอากาศเย็น มาพบอากาศร้อนก็จะเกลียด จะไม่ชอบ คนชอบของหวาน มาพบของเผ็ด ก็จะไม่ชอบ จะเกลียด แต่ถ้าทำลายการชอบของหวานได้ เมื่อพบของเผ็ดก็จะเฉย ๆ เช่นเดียวกัน เมื่อทำลายความชอบในวัตถุกามได้แล้ว เมื่อได้พบวัตถุกามที่ไม่น่าชอบก็จะไม่เกิดความเกลียด จิตจะไม่ติดในทั้งสองฝั่ง
พระอนาคามีท่านไม่มีความเกลียดแล้ว แต่ยังชอบฌาน ท่านเจริญไตรลักษณ์อีกครั้งก็สำเร็จเป็นพระอรหันต์ ทำลายความหลงที่เหลือได้ในที่สุด
สรุป ปัจจัยที่ควบคุม และดับกิเลสเหล่านี้ได้คือ มรรคมีองค์แปดตั้งแต่สัมมาทิฏฐิเป็นต้นไป
เข้าใจให้ถูก คิดให้ถูกทาง พูดแต่เรื่องดี ทำแต่สิ่งมีค่า ไม่คดโกง ความพยายามเป็นเลิศ สติเจาะลึก สมาธิแนบแน่น ตามมรรคมีองค์แปดนี้ จะไม่เหลือกิเลสให้ทำลายอีก
จากคุณ |
:
Real~Fine
|
เขียนเมื่อ |
:
29 ต.ค. 55 19:55:27
|
|
|
|