PANTIP.COM : Y12963663 การบรรลุธรรม []

ความคิดเห็นที่ 18

เห็นว่าเนื้อหาเข้ากันได้กับกระทู้ จึงเอามาลงไว้ได้พิจารณา

ปล. :ข้อมุล จากมหาสติ

ถาม :ค่ะ อยากให้อาจารย์ได้อธิบายคำว่าบรรลุธรรมค่ะ เพราะเวลาที่เพื่อนๆ

ส่งคำถามขึ้นมาเนี่ย จะทำให้เข้าใจได้ว่าเพื่อน ๆ ยังไม่เข้าใจในเรื่องธรรมะขององค์

สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะฉะนั้นจะมีหลายคำถามเลยคะ

ที่ได้ใช้คำว่าบรรลุธรรม

และไม่เข้าใจว่าการบรรลุธรรมนั้นหมายความว่าอะไรคะ

อาจารย์ : ธรรมคือสภาวะแห่งความเป็นจริง ธรรมะทีพระพุทธเจ้าทรงสอนแล้ว

คือสภาวะที่ประเสริฐที่เป็นประโยชน์สูงสุดสำหรับทุกคน ดังนั้นการบรรลุธรรมคือ

การบรรลุสภาวะที่ประเสริฐที่เกิดประโยชน์ สูงสุดต่อชีวิตของเราจริง ๆ

การจะบรรลุธรรมนั้น มีอยู่สามอย่างที่เราจะต้องผ่านนะ

หนึ่ง รู้ธรรมในขั้นนี้จริง ๆ พวกเรารู้ธรรมกันมาเยอะแล้ว รู้ใช่ไหมว่าอะไรดี อะไรชั่ว

อะไรควร อะไรไม่ควรก็รู้ สมาธิก็รู้ รู้ว่ามันมีสมาธินะ สมาธินี้มีประโยชน์จริงนะ ถ้าเข้าได้

จึงมาฝึกกันอยู่นี่ ที่สุดของชีวิตคือความตาย ที่สุดของทุกสิ่งคือความบริสุทธิ์ รู้ใช่ไหม

นั้นแสดงว่ารู้ธรรมแล้ว แต่ส่วนใหญ่เราจะรู้แบบด้าน ๆ โดยไม่มีความเข้าใจลึกซึ้ง

เมื่อเข้าใจไม่ลึกซึ้งก็จะไม่สามารถสร้าง know how จากการรู้นั้นได้ เมื่อไม่เข้าใจ

ก็ไม่รู้วิธีการทำให้เกิด ไม่รู้วิธีการทำให้ตั้งอยู่ ไม่รู้วิธีการนำมาใช้เพราะไม่เข้าใจ

ดังนั้นต้องทำให้เข้าใจด้วย การเข้าใจนั้นจะต้องไปเข้าใจองค์ประกอบและกลไก

ในรายละเอียดต่าง ๆ ของสมาธิว่ามีอะไรเป็นองค์ประกอบบ้าง อย่างถ้าเราจะต้องสร้าง

และเข้าสมาธิขึ้นมาเดี๋ยวนี้ เราจะต้องทำอย่างไรบ้าง เอาอะไรเป็นองค์ประกอบ

เอาบรรยากาศ เป็นองค์ประกอบไหม เอาความตั้งใจเป็นองค์ประกอบไหม

เอาสัญญาเก่ามาเป็นองค์ประกอบไหม เอาอารมณ์ใดมาเป็นองค์ประกอบ นี้ต้องเข้าใจ

แล้วจะทำให้มันประกอบกันในสัดส่วนใด ตามขั้นตอนอย่างไร

สมาธิจึงจะเกิดตาม ปรารถนา

นี้คือความเข้าใจ หลังจากที่เราเข้าใจแล้วปฏิบัติไปเรื่อย ๆ

ก็จะบรรลุธรรมโดยลำดับ

ธรรมะโดยลำดับก็คือว่า เอาระดับหยาบก่อน อย่างเช่นการที่เราจะบรรลุสมาธิหรือ

เข้าสู่สภาวะสมาธิก็คือทำให้สมาธิเป็นสภาวะแห่งเรา ณ ขณะนั้น

เราเป็นสมาธิจริง ๆ

ไม่ใช่เพี่ยงแค่เข้าใจสมาธิว่าฉันเข้าใจแล้วสมาธิน่ะ

ฌาณหนึ่งมันจะต้องวิตกอยู่กับ

องค์บริกรรมนะ แล้วต้องคอยวิจารณ์ ดูว่ามันเล็ก มันใหญ่ มันเบามันดังแค่ไหน

อันนั้นแค่ความเข้าใจ ซึ่งยังไม่พอ จะต้องอยู่สภาวะนั้น

จริง ๆ ทำจริง ๆ ทำจนกระทั่ง

ได้สภาวะนั้นจริง ๆ เราก็จะบรรลุขั้นนั้น

พอเราบรรลุขั้นยิ่ง ๆ ขึ้นไป ก็ในทำนองเดียวกัน คือเราต้องทำให้เข้าสภาวะนั้นจริง ๆ

เอาอะไรให้เข้าสภาวะ ก็เอาใจของเรานั้นแหละ ดังนั้นสภาวะนั้นมันอยู่ที่ไหน

มันก็อยู่ที่ใจของเรา ในใจของเรานั้นมันมีหลายสภาวะ

เจตสิกทั้งหลายนั้นเมื่อมันรวมกัน

โดยส่วนผสมที่ซับซ้อนสามารถเป็นได้กว่าสามหมื่นกว่าสภาวะ

ถ้าแบ่งอย่างหยาบ ๆ

ปรากฏได้ 121 สภาวะที่เราเรียกว่าจิต 121 ดวงนั่นเอง

ดวงก็คือภาวะ ใจดวงเดียวแต่มี

อาการปรากฎได้ 121 ภาวะใหญ่

ภาวะเหล่านี้มันอยู่ในใจของเราทั้งสิ้น เมื่อเราเข้าไป

เป็นหนึ่งเดียวกับภาวะนั้น แล้วเรียกว่าสภาว

ะ เมื่อเราคุ้นเคยกับสภาวะจนควบคุมมันได้

บริหารมันได้ ใช้ประโยชน์จากมันได้เต็มที่ตลอดเวลา

ที่ปรารถนาก็เรียกว่าบรรลุธรรมนั้น ๆ

ดังนั้นเมือทราบว่าสภาวะธรรมใดดีก็ต้องสร้างมันขึ้นมา

หรือสภาวะใดมีอยู่แล้วแต่เราละเลยมัน

ก็ต้องเข้าไปหามันใหม่

พอเป็นปัญญานี่ ปัญญามันจะมีอยู่สองขั้นตอน

ขั้นตอนแรกคือ เราเห็นด้วยจิตของเราจริง ๆ หลังจากที่เราฝึกสมาธิของเรามาดี นิ่ง สว่าง

ว่างพอสมควร เราเห็นด้วยจิตของเราจริง ๆ

อย่างการเห็นธรรมชาตินั้นคือเห็นตัวธรรมชาติจริง ๆ

ไม่ใช่เห็นแค่ต้นไม้ สายน้ำ ภูเขา แล้วบอกว่านี่คือธรรมชาติ

ไม่ใช่นะ นั่นเป็นแค่ปรากฏการณ์

แห่งธรรมชาติ ยังไม่ใช่สภาวะธรรมชาติจริง ๆ หรือว่าธรรมชาติคือ ดิน น้ำ ลม ไฟ ฟ้า อากาศ

ไม่ใช่นะ นั้นไม่ใช่ นั้นมันแค่ระดับความเข้าใจ ไม่ใช่ตัวปัญญา

ปัญญาแท้นั้นมันเห็นเมทริกซ์

แห่งความมีอยู่และเป็นไปนะ รู้จักเมทริกซ์กันไหม หนังที่เขาสร้างเรื่องเมทริกซ์นะ

นั่นเป็นส่วนหนึ่งที่เขาพยายามอธิบาย ก็ดีเหมือนกันแต่ยังไม่สมบูรณ์ เมทริกซ์ก็คือสภาพ

ความสัมพันธ์อันซับซ้อนของความมีอยู่เป็นอยู่

ปัญญามันเห็น แม้ในระดับรากเหง้า และระดับ

องค์ประกอบอันละเอียดอ่อน เห็นโครงสร้างทั้งหมดของธรรมชาติ

ซึ่งเห็นด้วยตัวจิตโดยตรง

คือ เอาจิตไปสัมผัสธรรมชาติโดยตรง อันนี้เป็นปัญญขั้นหนึ่ง

ปัญญาขั้นที่สองเกิดขึ้นได้โดยเอาสภาวะแห่งใจไปเป็นสิ่งนั้น

หรือเอาสิ่งนั้นมาเป็นใจ

ให้ได้ นั้นคือปัญญาในการสร้างความสัมพันธ์เชิงสัมพัทธ์

หรือบริหารธรรมชาติ เราอาจจะ

เอาตัวเองไปเป็นสิ่งนั้น

เราเลือกแล้วว่าธรรมชาติแห่งความว่างที่รองรับความมีทังหลายอยู่นั้น

มันสงบล้ำลึก เราเอาตัวเองไปเป็นความว่างให้ได้

นั่นเป็นปัญญาขั้นที่สอง ทำหลังจากเห็น

ด้วยจิตโดยตรง เราก็เอาไปเป็นโดยตรง นั่นคือบรรลุปัญญาขั้นสอง

การบรรลุธรรมสุดยอดนั้นก็คือ หลังจากที่เรารู้เห็นทั้งหมด

และเลือกเป็นบางอย่างแล้ว

เราจะประจักษ์แจ้งว่าเป็นอะไรมันก็ไม่ประเสริฐเท่ากับความบริสุทธิ์ แล้วเราก็จะละ

ความเป็นทั้งหมด แม้กระทั่งความว่าง เป็นผู้ประเสริฐ

เป็นผู้วิเศษ เป็นคนดี เป็นสารพัดเป็น

ละทิ้งหมด จนกระทั่งมันเหมือนกับเกิดอีกสภาวะหนึ่ง

ขึ้นมาซึ่งไม่ใช่อะไรในธรรมชาติเลย

มันเหนือธรรมชาติ ที่เราเรียกกันว่าพุทธะ นั่นแหละคือความบริสุทธิ์

ถ้าเริ่มเข้าเขตนิด ๆ ก็เริ่มเข้าเขตชั้นต้นเรียกว่าโสดาบั

น ถ้ามากขึ้นก็จะเข้าเขตสกทาคามี

ถ้ามากขึ้นก็เรียกอนาคามี ถ้าเต็มที่เต็มรอบร้อยเปอร์เซ็น

พระพุทธเจ้าทรงใช้คำว่าเต็มรอบ

เมื่อนั้นก็เป็นพระอรหันต์

ตอนที่เข้าเขตความบริสุทธิ์ล้วน ๆ นั้น

จะมีปรากฏการณ์เกิดขึ้นในสารบบขันธ์ของเรา

ทั้งร่างกายและจิตใจ เปลี่ยนไปชนิดหน้ามือเป็นหลังมือ

มันจะเกิดอาการซึ่งแต่ละคนไม่เหมือนกัน

บอกได้แต่เพียงว่าอาการดั่งว่าจะตาย จะบอกตัวอาการไม่ได้

เดี๋ยวจะเกิด mood making

ขึ้นมา แล้วมันจะไม่ใช่ของจริง ดังนั้น เวลาเกิดอาการดั่งว่าจะตาย อย่ากลัวตาย

ยอมตายไปเลย พอทะลุตรงนั้น แล้วจะเข้าเขตการบรรลุธรรมแท้จริง

แต่คนส่วนใหญ่พอเจอตรงนั้น โอ้ยกลัว ถอยกลับ ๆ

คือจ่อไปที่ประตูแล้วก็ถอยกลับ

เลยไม่ทะลุธาตุถึงธรรมกันเสียที ฉะนั้น ถ้าใครกลัวตาย

ไม่ถึง ไม่ถึงอริยะ แต่สามารถ

บรรลุธรรมในขั้นโลกิยะได้ คือเข้าความว่างได้ เข้าสมาธิได้ มีปัญญยิ่งใหญ่ได้

อันนี้ได้ แต่ถ้าจะเข้าอริยะต้องพร้อมตาย ก็มันไม่ต้องเป็นอะไรแล้ว ถ้ามันจะตาย

แล้วมันจะแปลกอะไร ใช่ไหม ตายก็ตาย ต้องปลงใจตายนะ

ถ้าปลงใจตายสักพักหนึ่งอาการนั้นจะสงบ พอสงบแล้วท่านจะเข้าสู่เขตใหม่เลย

มันเปลี่ยนไปหมด ร่างกายก็จะเปลี่ยน จิตใจ วิสัยทัศน์จะเปลี่ยนหมด

และใน 3 วัน 5 วัน 7 วัน จะมีอาการต่าง ๆ ทั้งทางร่างกายและจิตใจชัดเจน

ไม่ต้องห่วงเลยว่าจะ ไม่รู้ จะรู้ชัดเจนมาก และแต่ละคนไม่เหมือนกัน แต่มีแน่นอน

บุญบารมีกับการบรรลุธรรม

ถาม: เห็นพระท่านว่าคนมีบารมีจะรวย

รักษาศีลก้จะรวย แนะนำ

ให้ทำบุญไว้เยอะ ๆ แต่ทำไมพระที่ท่านสำเร็จอรหันต์

จึงมักเกิดมาในตระกูลยากจน

ก็เลยทำให้เราไม่มั่นใจ

อาจารย์ : เป็นคำถามที่ดีมากนะ มันขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของ

การเกิดแต่ละชาติของท่าน ถ้าเป็นชาติสุดท้าย

หลายท่านเลือกเกิดในที่กันดาร เพื่อที่จะไม่ให้จมโลก

ปล่อยวางได้ง่าย แต่พอท่านสำเร็จแล้ว ดูซี

คนก็แห่กันเอาของมาประเคนให้ท่าน เพราะบุญบารมีเดิม

ท่านมี แต่ท่านจะใช้ในยามที่เหมาะสม

หรือถ้าเป็นชาติที่บำเพ็ญบารมีของพระโพธิสัตว์ทั้งหลาย

จะถูกจัดสถานการณ์บีบคั้นไว้

เพื่อเจริญธรรม เช่น พระแม่กวนอิม

เคร่งครัดในศีลจนเกินกว่าที่จะอยู่ในโลกตามปกติได้

พ่อขอร้องก็ไม่เลิก ถูกพ่อสั่งประหาร

ท่านก็ยอมตายดีกว่าเสียศีล จนข้างบนทนไม่ได้

ต้องพาไปไว้บนเกาะ ท่านก็บำเพ็ญบารมีจนมีฤทธิ์

หรืออย่างพระเวสสันดร ถูกประชาชนประท้วงที่ยกช้างคู่บ้านคู่เมืองให้คนอื่น

ขอให้พระมหากษัตริย์ซึ่งเป็นพระราชบิดาเนรเทศ

ออกจากเมืองต้องไปอดอยากตกระกำลำบาก

อยู่กลางพงไพรกับคู่ทุกข์คู่ยาก แต่ในที่สุดคนก็อภัยให้ท่าน

และไปรับท่านกลับมาครองเมือง

ถ้าขืนไม่รับกลับนี่บ้านเมืองคงเสียหาย

เห็นไหมชาติหน้าจะเป็นพระพุทธเจ้ออยู่แล้ว

บารมีขนาดไหนยังถูกเนรเทศไปลำบาก

หรือแม้แต่ท่านกาลิเลโอออกมาประกาศสัจจะให้โลกได้รู้

แต่สัจจะนั้นขัดกับความเชื่อของ

คนหมู่มากท่านถูกบังคับให้กินยาพิษตาย ท่านยอมตายโดยไม่ยอมเสียสัจจะ

ท่านก็ได้สัจจะปรมัตถบารมีไปเต็ม ๆ ถ้าไม่ยอมก็ไม่ได้ นั่นเป็นวิถีการบำเพ็ญ

เห็นไหม คนมีบารมีชนิดไม่มีใครในโลกในยุคสมัยนั้น

จะเทียบได้ ชีวิตท่าน

ก็ยังต้องระหกระเหินหรือระกำลำบากหรือเจ็บปวด

เพราะเป็นขั้นตอนที่ถูกจัดไว้เพื่อการสำเร็จ

ปรมัตถปารมีหรือคัดคนก็แล้วแต่ว่าท่านวางแผนกันมาอย่างไร

หรือแม้แต่พระสงฆ์องค์เจ้าหรือแม้นักปฏิบัติธรรมทั่วไปก็ดี

หลายท่านอาจจะไม่ได้

ร่ำเรียนมาหรือเรียนไม่สูง ไม่จบปริญญาเหมือนพวกเรา

แต่อย่าคิดว่าท่านไม่มีปัญญานะ

ปัญญาของบางท่านนี่หาใครในโลกเทียบยากเลย

ดังนั้นปริญญากับปัญญาก็เป็นคนละอย่างกัน

ปริญญานั้น พอวัดได้แค่สุตมยปัญญา

และจินตมยปัญญานิดหน่อยเท่านั้น

แต่ภาวนามยปัญญาซึ่งเป็นปริญญาที่ยิ่งใหญ่ที่สุด

ระบบการศึกษาในวิชาการทางโลกทุกวันนี้ยังเข้าไม่ถึงพัฒนาการทางปัญญาขั้นนี้

ดังนั้นเจอนักปฏิบัติจน ๆ หรือไม่มีปริญญาหรือระกำลำบาก

หรือประเภท extreme

นี่อย่าดูหมิ่นเป็นอันขาด จะทำให้ตัวเองเดือดรัอนนัก

หรือคลาดจากโอกาสดีที่ยิ่งใหญ่

ถ้าช่วยได้ควรช่วยก็จะเป็นบุญบารมีที่ยิ่งใหญ่ร่วมกับท่านเช่นกัน

ดังนั้นพระที่สำเร็จอรหันต์แม้มาจากฐานะยากจน ไม่ได้หมายกความว่า

ท่านไม่มีบารมี มีมากกว่าคนรวยด้วยซ้ำ

เพราะบารมีที่ทำให้รวยนั้นใช้แค่หนึ่งในสามสิบทัศน์

ก็รวยได้ แต่บารมีที่ทำให้สำเร็จอรหันต์นั้น

ต้องใช้อย่างน้อยสิบในสามสิบทัศน์จึงจะสำเร็จได้

เพียงแต่ท่านจะใช้บารมีใดตอนไหน เพื่อผลอะไรเท่านั้น
แก้ไขเมื่อ 22 พ.ย. 55 12:49:03

จากคุณ : แล้วทำไม12

เขียนเมื่อ : 22 พ.ย. 55 12:46:13