ความคิดเห็นที่ 1 ก็ไปเอา  ปฏิจจสมุปบาท  มาผสมปนเปตีความรวมกับ ขันธ์ ๕  ก็เลยยุ่งละซี... สังขารขันธ์ ที่อยู่ในขันธ์ ๕  หมายถึงเจตสิกที่เหลือ ๕๐ ตัว (ไม่นับเวทนาเจตสิก และ สัญญาเจตสิก   เพราะแยกออกไปเป็นหมวดแล้วต่างหากเป็น สัญญาขันธ์ และ เวทนาขันธ์) แต่ ...สังขารในปฏิจจสมุปบาท  หมายถึง  เจาะจงเฉพาะเจตนาเจตสิกที่เป็นตัวกรรมภพเพียงตัวเดียว  เท่านั้น นั่นคือ  สังขารที่อยู่ในหมวดของปฏิจจสมุปบาท กับ สังขารที่อยู่ในหมวดขันธ์ ๕ จึงต่างกัน ... วิญญาณ ก็ทำนองเดียวกัน... วิญญานขันธ์ในขันธ์ ๕ หมายถึงวิญญาณหรือจิตทุกๆประเภท แต่...วิญญาณในปฏิจจสมุปบาท หมายถึง เจาะจงเฉพาะปฏิสนธิวิญญาณ เท่านั้น รูปขันธ์ ในหมวดขันธ์ ๕ หมายถึงรูปทั้ง ๒๘ ประเภท ..แต่รูปในปฏิจจสมุปบาท หมายถึง  จิตตชุรูป  เท่านั้น (เอ้..ชักไม่แน่ใจ ตรงนี้  น่าจะหมายรวมถึง  กรรมชุรูป   อาหารชุรูป  อุตุชุรูป  ด้วยมั่ง ? ...คุณชาวมหาวิหารหายไปไหน แหล่วว ... มาเฉลยซะหน่อย) นาม ในปฏิจจสมุปบาท ก็หมายถึง จิตและเจตสิกทั้งหมดที่เป็นภวังคจิต(หรือวิถีจิต)ในตอนนั้น   ถ้านามในขันธ์ ๕ ก็คือ รวมนามขันธ์ทั้ง ๔ กอง ------------------------------------- พยายามศึกษาพระอภิธรรมไว้เรื่อยๆนั่นแหละดีแล้ว  และต้องพยายามศึกษาเจาะให้มากๆ ละเอียดๆ ลึกๆๆลงไป   มีคนจำนวนมากที่ชอบอ่านแต่พระสูตร  จะเจอความสับสนงุนงงทำนองนี้อีกเยอะ   ตีความไม่ลงตัว  จับเงื่อนไม่ได้   มองไม่เห็นความเชื่อมโยงของธรรมะทั้งปวงที่เชื่อมประสานเป็นหนึ่งเดียวกัน แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 04:33:35 แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 04:19:25 จากคุณ : โขตาน เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 04:11:33

ความคิดเห็นที่ 2 ปฏิสนธิวิญญาณนั้นแหละ. ที่ทำให้เกิดนามรูป คืออารมณ์ขึ้นมาเดี๋ยวนั้นเลย เพราะจิตเป็นวิญญาณขันธ์. เมื่อจิตเกิด ดับ วิญญาณนั้นย่อมเกิด ดับ ด้วย วิญญาณไม่ใช่อมตะ จิตก็ไม่อมตะ เกิดดับ เกิดดับ อยู่ตลอดเวลา. สนธิ. ปฏิสนธิ เรื่อยไป ศึกษา ปฏิจจสมุปบาทในขณะจิตเดียวที่อาจารย์บุญมีบรรยายดู ว่าเหมือนที่พระอภิธรรมกล่าวไว้หรือไม่ หรือว่าอาจารย์บุญมีกล่าวตู่พระศาสดาเหมือนท่านพุทธทาสที่โดนใส่ร้าย จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 04:39:12

ความคิดเห็นที่ 3 2 ยังงงว่า ในปฏิจจสมุปบาทวงเล็ก ชั่วขณะจิตเดียว วิญญาณเป็นปัจจัยให้เกิดนามยังพอได้ วิญญาณจะเป็นปัจจัยให้เกิดรูปได้อย่างไรครับ จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 05:07:21

ความคิดเห็นที่ 4 ปฏิจจสมุปบาท  เมื่อเอามาพูดเป็นภาษาในบัญญัติ  ก็พูดเรียงชื่อไปตามลำดับ  ทำให้เข้าใจคลาดเคลื่อนไปว่ามันเกิดเรียงไปตามลำดับ  แต่ในความจริงมันเกิดมาพร้อมกันเลยทีเดียวพร้อมกัน  ไม่ใช่เรียงลำดับ  เช่น  เมื่อจิตดวงหนึ่งเกิดขึ้น ขณะนั้นข้อต่อต่างๆที่เรียงชื่อในปฏิจจสมุปบาท ทั้ง ๑๒ ชื่อนั้นก็เกิดมาพร้อมกันในจิตดวงนั้นเลยทันที ไม่มีลำดับ .... แต่ถ้าเอามาแจกแจงชื่อ เพื่อเป็นบัญญัติสื่อสารกันในภาษามนุษย์  ก็ต้องเรียงชื่อไปตามลำดับ ธรรมที่ถูกบัญญัติขึ้นมา  และธรรมที่ปรากฏตามเป็นจริงในธรรมชาติ  จะแตกต่างกันยังงี้เอง   ดังนั้น การอ่านแล้วตีความอย่างเดียว จึงไม่อาจจะเข้าใจถึงความจริงแท้ได้ ... แต่สำหรับผู้รู้ของจริงแล้วจะไม่สับสนอะไร  จะเข้าใจสอดคล้องกันได้ทั่วถึง  ... เพราะข้อจำกัดของภาษา นั่นเอง  ทำได้เพียงแค่นั้น  การตีความตามความหมายของภาษา  จะหยั่งลงได้แค่ฐานของทิฏฐิในใจ เท่านั้น ไม่อาจจะหยั่งลงลึกกว่านั้นได้ ... ภายใต้ทิฏฐิ ลึกๆๆลงไป  ยังมีระดับชั้นต่างๆของสังขารละเอียดๆอีกมากมาย ที่ภาษาไม่อาจจะหยั่งลงถึงหรือบัญญัติขึ้นมาสื่อสารกันได้ ... ถ้าในระดับลึกสุดที่หลุดพ้นจากสังขารไปแล้ว ก็ไม่มีคำพูดหรือแนวคิดใดๆอีกที่จะรู้ถึงได้   นอกจากเกิดปัญญาที่สว่างคมกล้าระดับญาณขึ้นเท่านั้น ผู้นั้นจึงจะรู้ได้ จากคุณ : โขตาน เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 05:28:27

ความคิดเห็นที่ 5 ท่านโขตานพูดถูกแล้ว พิจารณาปฏิจจสมุปบาทในสมาธิ ทั้งอนุโลม ปฏิโลม เหมือนตอนที่พระศาสดาปริวิตก.  เดียวจะได้คำตอบเอง ช้าเร็ว ขึ้นอยู่กับอินทรีย์ พละ และบารมีของแต่ละบุคคล หมายเหตุ ใช้ อรูปฌาณดีที่สุดเพราะไม่มีนิมิตให้คอยพะวง ป.ล. นามกลายเป็นรูปในขณะจิตเดียว รอกลับบ้านแล้วจะยกพระไตรปิฏิกมาให้ครับ จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 06:18:58

ความคิดเห็นที่ 6 ปฏิจจสมุปบาทแนว สุตตันตภาชนีย์    จาก พระไตรปิฏก อรรถกถา และท่านผู้ทรงพระไตรปิฏก ดังนี้ มหานิทานสูตร เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๐ บรรทัดที่ ๑๔๕๕ - ๑๘๘๗. หน้าที่ ๖๐ - ๗๗. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=10&A=1455&Z=1887&pagebreak=0 ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=10&i=57 ---------------------------------------------------------------------- ๒. วิภังคสูตร http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/sutta_line.php?B=16&A=33 [๖] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็ชราและมรณะเป็นไฉน ความแก่ ภาวะของ ความแก่ ฟันหลุด ผมหงอก หนังเหี่ยว ความเสื่อมแห่งอายุ ความแก่ หง่อมแห่งอินทรีย์ ในหมู่สัตว์นั้นๆ ของเหล่าสัตว์นั้นๆ นี้เรียกว่าชรา ก็มรณะ เป็นไฉน ความเคลื่อน ภาวะของความเคลื่อน ความทำลาย ความอันตรธาน มฤตยู ความตาย กาลกิริยา ความแตกแห่งขันธ์ ความทอดทิ้งซากศพ ความขาด แห่งชีวิตินทรีย์ จากหมู่สัตว์นั้นๆ ของเหล่าสัตว์นั้นๆ นี้เรียกว่ามรณะ ชราและ มรณะ ดังพรรณนามาฉะนี้ เรียกว่า ชราและมรณะ ฯ           [๗] ก็ชาติเป็นไฉน ความเกิด ความบังเกิด ความหยั่งลง ๑- เกิด ๒- เกิด จำเพาะ ๓- ความปรากฏแห่งขันธ์ ความได้อายตนะครบในหมู่สัตว์นั้นๆ ของ เหล่าสัตว์นั้นๆ นี้เรียกว่าชาติ ฯ ! ! !  [๑๔] ก็นามรูปเป็นไฉน เวทนา สัญญา เจตนา ผัสสะ มนสิการ นี้เรียกว่านาม มหาภูตรูป ๔ และรูปที่อาศัยมหาภูตรูป ๔ นี้เรียกว่ารูป นามและ รูปดังพรรณนามาฉะนี้ เรียกว่านามรูป ฯ             [๑๕] ก็วิญญาณเป็นไฉน วิญญาณ ๖ หมวดเหล่านี้คือ จักขุวิญญาณ โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณ กายวิญญาณ มโนวิญญาณ นี้เรียกว่า วิญญาณ ฯ             [๑๖] ก็สังขารเป็นไฉน สังขาร ๓ เหล่านี้คือ กายสังขาร วจีสังขาร จิตสังขาร นี้เรียกว่าสังขาร ฯ             [๑๗] ก็อวิชชาเป็นไฉน ความไม่รู้ในทุกข์ ความไม่รู้ในเหตุเกิดแห่ง- *ทุกข์ ความไม่รู้ในความดับทุกข์ ความไม่รู้ในปฏิปทาที่จะให้ถึงความดับทุกข์ นี้เรียกว่าอวิชชา ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย จึงมีสังขาร เพราะ สังขารเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ ... ดังพรรณนามาฉะนี้ ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฯ             [๑๘] ก็เพราะอวิชชานั่นแหละดับด้วยการสำรอกโดยไม่เหลือ สังขารจึง ดับ เพราะสังขารดับ วิญญาณจึงดับ ... ความดับแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมี ด้วยประการอย่างนี้ ฯ จบสูตรที่ ๒             เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๖  บรรทัดที่ ๓๓ - ๘๗.  หน้าที่  ๒ - ๔. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=16&A=33&Z=87&pagebreak=0             ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=4               ในนามรูปนิเทศ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้ :-               นามมีอันน้อมไปเป็นลักษณะ รูปมีการแตกสลายเป็นลักษณะ.               ก็ในการจำแนกนามรูปนั้น บทว่า เวทนา ได้แก่ เวทนาขันธ์.               บทว่า สัญญา ได้แก่สัญญาขันธ์.               บทว่า เจตนา ผัสสะ มนสิการ พึงทราบว่า เป็นสังขารขันธ์. ก็ธรรมที่สงเคราะห์ด้วยสังขารขันธ์ แม้ด้วยเหล่าอื่นมีอยู่ก็จริง ถึงอย่างนั้น ธรรม ๓ ประการนี้ มีอยู่ในจิตที่มีกำลังเพลากว่าธรรมทั้งปวง เพราะฉะนั้น ในที่นี้ท่านแสดงสังขารขันธ์ด้วยอำนาจธรรมเหล่านั้นนั่นเอง.               บทว่า จตฺตาโร ในบทว่า จตฺตาโร จ มหาภูตา นี้เป็นการกำหนดจำนวน.               บทว่า มหาภูตา นี้ เป็นชื่อของปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และวาโยธาตุ. ก็นัยวินิจฉัยอย่างหนึ่ง ในข้อที่เป็นเหตุให้ท่านกล่าวว่า ตานิ มหาภูตานิ ทั้งหมดท่านกล่าวไว้แล้วในรูปขันธนิเทศ ในคัมภีร์วิสุทธิมรรค. ก็บทว่า จตุนฺนํ ในคำว่า จตุนฺนญฺจ มหาภูตานํ อุปาทาย นี้เป็นฉัฏฐีวิภัตติ ลงในอรรถแห่งทุติยาวิภัตติ ท่านอธิบายว่า ซึ่งมหาภูตรูป ๔.               บทว่า อุปาทาย แปลว่า ยึดมั่น. อธิบายว่า ถือมั่น อาจารย์บางพวกกล่าวว่า อาศัยก็มี. ก็ปาฐะที่เหลือว่า ปวตฺตมานํ นี้ พึงนำมาเชื่อมเข้าในที่นี้.               อีกอย่างหนึ่ง คำนี้เป็นฉัฏฐีวิภัตติ ลงในอรรถว่าประชุม พึงทราบเนื้อความดังนี้ว่า รูปอาศัยการประชุมแห่งมหาภูตรูป ๔ เป็นไป. เมื่อว่าโดยประการทั้งปวง มหาภูตรูป ๔ มีปฐวีเป็นต้น และรูป ๒๓ ที่อาศัยมหาภูตรูป ๔ เป็นไปที่ท่านกล่าวไว้ในบาลีในอภิธรรม โดยแยกเป็นจักขายตนะเป็นต้น ทั้งหมดนั้นพึงทราบว่า รูป.               ในวิญญาณนิเทศ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้ :-               บทว่า จกฺขุวิญฺญาณํ ความว่า ที่ชื่อว่าจักขุวิญญาณ เพราะวิญญาณอาศัยจักษุ หรือวิญญาณเกิดแต่จักษุ. โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณและกายวิญญาณก็เหมือนกัน. แต่อีกวิญญาณหนึ่ง ชื่อว่า มโนวิญญาณ เพราะอรรถว่าวิญญาณคือใจ. คำนี้เป็นชื่อของวิบากจิตที่เป็นไปในภูมิ ๓ ที่เว้นทวิปัญจวิญญาณ             ในสังขารนิเทศ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้ :-               สังขารมีการปรุงแต่งเป็นลักษณะ ก็ในการจำแนกสังขารนั้น มีอธิบายดังนี้               สังขารที่เป็นไปทางกาย ชื่อกายสังขาร. คำว่า กายสังขารนี้ เป็นชื่อแห่งกายสัญเจตนา ๒๐ คือฝ่ายกามาวจรกุศลจิต ๘ ฝ่ายอกุศลจิต ๑๒ ที่เป็นไปด้วยอำนาจไหวกายทวาร.               คำว่า วจีสังขาร นี้เป็นชื่อแห่งวจีสัญเจตนา ๒๐ เหมือนกัน. ที่เป็นไปด้วยอำนาจการเปล่งวาจาในวจีทวาร. สังขารที่เป็นไปทางจิต ชื่อว่าจิตตสังขาร.               คำว่า จิตตสังขาร นี้เป็นชื่อแห่งมโนสัญเจตนา ๒๙ คือกุศลจิต ๑๗ อกุศลจิต ๑๒ อันเป็นฝ่ายโลกิยะ ที่เป็นไปแก่บุคคลผู้ไม่ทำการไหวในกายทวารและวจีทวาร นั่งคิดอยู่ในที่ลับ. --------------------------------------------------------- พระอภิธัมมัตถสังคหะ http://abhidhamonline.org/aphi/p8/006.htm เพราะความไม่รู้ คือ โมหะ หรืออวิชชานี่เอง เป็นปัจจัย เป็นสิ่งที่อุปการะ ช่วยเหลือให้เกิดสังขาร ให้เกิดมีการปรุงแต่งขึ้น ดังนั้นจึงกล่าวว่า อวิชชาเป็นปัจจัย สังขารเป็นปัจจยุบบันน สังขารอันเป็นปัจจยุบบันนของอวิชชานี้จัดได้เป็นสังขาร ๓ คือ อบุญญาภิสังขาร บุญญาภิสังขาร และ อาเนญชาภิสังขาร ๑. อบุญญาภิสังขาร จงใจปรุงแต่งให้เป็นบาป องค์ธรรมได้แก่ เจตนาใน อกุสลจิต ๑๒ เมื่อเจตนาปรุงแต่งให้เกิดบาปเช่นนี้ ก็เป็นทางที่จะนำไปให้ปฏิสนธิ ในอบายภูมิ เจตนาทำบาปอันจะส่งผลให้ปฏิสนธิในอบายภูมินี้ เห็นได้ชัดว่าเป็น ด้วยอำนาจแห่งโมหะ คือ อวิชชาโดยตรงทีเดียว ๒. บุญญาภิสังขาร จงใจปรุงแต่งให้เป็นบุญ องค์ธรรมได้แก่ เจตนาใน มหากุสล ๘ และเจตนาในรูปาวจรกุสลจิต ๕ รวมเป็นเจตนา ๑๓ เมื่อเจตนาปรุง แต่งให้เกิดกุสลกรรมเช่นนี้ ก็เป็นทางที่จะให้ได้ปฏิสนธิเป็นมนุษย์ เป็นเทวดา เป็น รูปพรหม ตามควรแก่กรรมนั้น ๆ เจตนาทำกุสลอย่างนี้ก็นับว่าดีมากอยู่ แต่ว่า ยังไม่ถึงดีที่สุด เพราะว่ายังไม่พ้นทุกข์ จะต้องกลับมาวนเวียนในสังสารวัฏฏอีก กุสลที่ประเสริฐสุด คือ โลกุตตรกุสลอันจะทำให้พ้นทุกข์ได้เด็ดขาด ไม่ต้องกลับมา วนเวียนในสังสารวัฏฏอีกเลยก็มี แต่ไม่มีเจตนาปรุงแต่งให้กุสลอันประเสริฐสุดนั้น เกิดขึ้น จึงได้ชื่อว่า ยังมีอวิชชาอยู่ กล่าวอีกนัยหนึ่งว่า เพราะไม่รู้ว่ากุสลอันยิ่งกว่า นั้นก็มี จึงเจตนาทำเพียงมหากุสลกรรมและรูปาวจรกุสลกรรมเท่านั้น   ๓. อาเนญชาภิสังขาร จงใจปรุงแต่งให้เป็นบุญชนิดที่ไม่หวั่นไหว คือตั้ง อยู่ในอุเบกขาพรหมวิหารได้นานเหลือเกิน องค์ธรรมได้แก่ เจตนาในอรูปาวจร กุสลจิต ๔ เมื่อเจตนาปรุงแต่งให้เกิดกุสลกรรมถึงปานนี้ ก็ส่งผลให้ไปปฏิสนธิเป็น อรูปพรหม เสวยบรมสุขอยู่นานช้า ถึงกระนั้น ก็ได้ชื่อว่า ยังไม่พ้นไปจากอวิชชา ตามนัยที่กล่าวแล้วในข้อ ๒ นั้น อีกนัยหนึ่งสังขารอันเป็นปัจจยุบบันนธรรมของอวิชชานี้ได้แก่ สังขาร ๓ คือ ก. กายสังขาร คือ เจตนาที่ปรุงแต่งกายทุจจริต และกายสุจริตให้เป็นผล สำเร็จลง องค์ธรรมได้แก่ อกุสลเจตนา ๑๒ และ มหากุสลเจตนา ๘ ที่เกี่ยวกับ ทางกาย ข. วจีสังขาร คือ เจตนาที่ปรุงแต่งวจีทุจจริตและวจีสุจริตให้เป็นผลสำเร็จลง องค์ธรรมได้แก่ อกุสลเจตนา ๑๒ และมหากุสลเจตนา ๘ ที่เกี่ยวกับทางวาจา ค. จิตตสังขาร คือ เจตนาที่ปรุงแต่งมโนทุจจริต และมโนสุจริตให้เป็น ผลสำเร็จลง องค์ธรรมได้แก่ อกุสลเจตนา ๑๒ และโลกียกุสลเจตนา ๑๗ ที่เกี่ยว กับทางใจ รวมสังขาร ๓ ก็ดี หรือจะว่าสังขารทั้ง ๖ ดังกล่าวแล้วนี้ก็ดี ก็ได้แก่ เจตนา ๒๙ หรือ กรรม ๒๙ นั่นเอง โดยเฉพาะ โลกุตตรกุสลเจตนา นั้นได้ชื่อว่า เป็นบุญก็จริง แต่ไม่จัดเป็น บุญญาภิสังขาร หรืออาเนญชาภิสังขาร เพราะโลกุตตรกุสลนั้นไม่มีหน้าที่ทำให้เกิด ภพเกิดชาติอันเป็นวัฏฏะ แต่มีหน้าที่ทำลายภพทำลายชาติอันเป็นการตัดวัฏฏะ จึง ไม่เกี่ยวกับ ปฏิจจสมุปปาทนี้   อนึ่งตามนัยแห่ง พระสุตตันตปิฎก ก็แสดงสังขาร ๓ ไว้อีกนัยหนึ่ง คือ กายสังขาร             ธรรมชาติที่ปรุงแต่งกาย ได้แก่ อัสสาสะ และปัสสาสะ วจีสังขาร                ธรรมชาติที่ปรุงแต่งวาจา ได้แก่ วิตก วิจาร จิตตสังขาร             ธรรมชาติที่ปรุงแต่งจิต ได้แก่ สัญญา  เวทนา หรืออีกนัย หนึ่งว่าได้แก่ เจตสิก ๕๐ ดวง (เว้น วิตก วิจาร) สรุปความในบท อวิชชาเป็นปัจจัยแก่สังขารนี้ได้ว่า อวิชชาที่เป็นปัจจัยให้เกิด สังขารนั้น ได้แก่ โมหะ สังขารอันเป็นปัจจยุบบันนธรรมของอวิชชานั้น ได้แก่ เจตนา ๒๙ หรือกรรม ๒๙ เพราะไม่รู้ว่าธรรมที่ดับสิ้นแห่งทุกข์นั้นมี คือ ยังมีโมหะมีอวิชชาอยู่ จึงเป็น ปัจจัยให้กระทำกรรม ๒๙ อันจะต้องวนเวียนอยู่ในสังสารทุกข์ ไม่พ้นทุกข์ไปได้ ----------------------------------- http://abhidhamonline.org/aphi/p8/009.htm ตามนัยแห่งพระสูตรนั้น วิญญาณที่เป็นปัจจยุบบันนธรรมของสังขาร ก็ได้แก่ โลกียวิปากวิญญาณ ๓๒ คือ อกุสลวิบากจิต ๗, อเหตุกกุสลวิบากจิต ๘, มหา วิบากจิต ๘ และ มหัคคตวิบากจิต ๙ นั้น โลกียวิบากวิญญาณ ๓๒ อันเป็นปัจจยุบบันนธรรมของสังขารนี้ ยังจำแนก ได้เป็น ๒ จำพวก คือ วิญญาณที่เกิดในปฏิสนธิกาล มีชื่อว่า ปฏิสนธิวิญญาณ ได้แก่ ปฏิสนธิจิต ๑๙ ดวงนั้นพวกหนึ่ง ปฏิสนธิวิญญาณ ๑๙ ดวงนี้ก็อยู่ในจำนวนโลกียวิบากวิญญาณ ๓๒ นั่นเอง วิญญาณที่เกิดในปวัตติกาล มีชื่อว่า ปวัตติวิญญาณ ได้แก่ โลกียวิบากจิต ๓๒ อีกพวกหนึ่ง ซึ่งไม่ได้ทำกิจปฏิสนธิ แต่ทำภวังคกิจ และกิจอื่น ๆ -------------------------------------------------- http://abhidhamonline.org/aphi/p8/015.htm ส่วนนามรูป อันเป็นปัจจยุบบันนธรรม(ผล)ของวิญญาณ นั้นมีความหมายดังนี้ นาม ในบทนี้หมายถึง เจตสิก เท่านั้น ก. ตามนัยแห่งพระอภิธรรม ซึ่งได้กล่าวแล้วในบทก่อนว่า วิญญาณได้แก่ จิต ทั้งหมด ดังนั้นในบทนี้ นามคือเจตสิก ก็ได้แก่ เจตสิกทั้ง ๕๒ ดวง ซึ่งประกอบ กับจิตทั้งหมดนั้นตามควรแก่ที่จะประกอบได้   ข. ตามนัยแห่งพระสูตร ซึ่งในบทก่อนว่า วิญญาณ ได้แก่โลกียวิปากวิญญาณ ๓๒ ดังนั้นในบทนี้ นามคือเจตสิก ก็ได้แก่ เจตสิกเพียง ๓๕ ดวง ที่ประกอบกับ โลกียวิปากวิญญาณ ๓๒ เท่านั้น นาม คือ เจตสิก ที่ประกอบกับปฏิสนธิวิญญาณ ๑๙ ก็เรียกว่า ปฏิสนธินาม (ปฏิสนธิเจตสิก) เจตสิกที่เกิดในปฏิสนธิกาลนี้ อาศัยกัมมวิญญาณในอดีตภพ และ ปฏิสนธิวิญญาณในปัจจุบันภพ เป็นปัจจัย นาม คือ เจตสิก ที่ประกอบกับปวัตติวิญญาณ ๓๒ ก็เรียกว่า ปวัตตินาม (ปวัตติเจตสิก) เจตสิกที่เกิดในปวัตติกาลนี้ อาศัยปวัตติวิปากวิญญาณแต่อย่างเดียว เป็นปัจจัย ส่วน รูป ในบทนี้ หมายถึงรูปภายในสัตว์ทั้ง ๒๘ รูป กล่าวอีกนัยหนึ่งว่า หมายเฉพาะกัมมชรูปโดยตรง และจิตตชรูปโดยอ้อมเท่านั้น กัมมชรูปที่เกิดพร้อมกับปฏิสนธิวิญญาณ ๑๕ (เว้นอรูปปฏิสนธิวิญญาณ ๔) นั้นเรียกว่า ปฏิสนธิรูป กัมมชรูปที่เกิดในปฏิสนธิกาลนี้ อาศัยกัมมวิญญาณใน อดีตภพ และปฏิสนธิวิญญาณในปัจจุบันภพ เป็นปัจจัย ปวัตติกัมมชรูป ที่เกิดจากกัมมวิญญาณ ๒๕ (เว้นอรูปกัมมวิญญาณ ๔) นั้น อย่างหนึ่ง กับจิตตชรูปที่เกิดจากปวัตติวิญญาณ ๑๘ (เว้นทวิปัญจวิญญาณ ๑๐ และอรูปวิปากวิญญาณ ๔) อีกอย่างหนึ่ง ทั้ง ๒ อย่างนี้เรียกว่า ปวัตติรูป กัมมช รูป ที่เกิดในปวัตติกาลนี้อาศัยกัมมวิญญาณในอดีตภพแต่อย่างเดียวเป็นปัจจัย ส่วน จิตตชรูปที่เกิดขึ้นในปฏิสนธิกาลนั้นไม่มี มีแต่เกิดขึ้นในปวัตติกาล โดยอาศัยปวัตติ วิปากวิญญาณเป็นปัจจัย รวมความว่า รูปในปฏิสนธิกาล มีแต่กัมมชรูปอย่างเดียว รูปในปวัตติกาล มีได้ทั้งกัมมชรูป และจิตตชรูป วิญญาณเป็นปัจจัยแก่นามรูปนี้ จำแนกความเป็นปัจจัยได้เป็น ๓ ประการ คือ วิญญาณเป็นปัจจัยแก่นาม วิญญาณเป็นปัจจัยแก่รูป และวิญญาณเป็นปัจจัยแก่ นามรูป จากคุณ : เฉลิมศักดิ์1 เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 06:47:00

ความคิดเห็นที่ 7 1ผมเข้าใจเอาเองว่า สังขาร คือการปรุงแต่ง = เจตสิก ,วิญญาณ = จิต อ่านแล้วเลยงงเพราะเจตสิกกับจิตเกิดร่วมกัน ดับร่วมกัน เจตสิกไม่ได้เป็นปัจจัยให้เกิดจิตนี่ครับ จากคุณ : cantona_z ---------------------------- สังขาร ใน ปฏิจจสมุปบาท  และ  ขันธ์ ๕  องค์ธรรมไม่เหมือนกันครับ สังขาร ใน ปฏิจสมุปบาท คือ เจตนา ๒๙ หรือกรรม ๒๙ สังขาร ใน  ขันธ์ ๕  คือ เจตสิก ๕๐  ( เว้น เวทนาเจตสิก และ สัญญาเจตสิก ) จากคุณ : เฉลิมศักดิ์1 เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 06:51:55

ความคิดเห็นที่ 8 ก่อนมีมนุษย์เกิดขึ้นสำคัญที่สุด เพราะเป็นกุญแจไขให้เข้าใจได้ดี แต่กลับไม่มีคนสนใจ อย่าลืมที่พระไตรปิฏกบอก เดิมโลกนี้ไม่มีมนุษย์ เทวดาลงมากินง้วนดินเลยเกิดมีมนุษย์ขึ้น .....ย่อมแสดงอย่างชัดเจนว่า จิตวิญญาณเดิมเป็นทิพย์ เป็นอมตะ (แต่ตรงนี้ ต้องวิเคราะห์ต่อจิ๊กซอเอง) ส่วนวิญญาณขันธ์ มีเพราะมีกายเนื้อแล้ว ธาตุทั้ง 4 มาประชุมกัน เมื่อตายไป ธาตุทั้ง 4 ในกายสลาย วิญญาณขันธ์นี้ ก็ดับไปด้วย ส่วนวิญญาณทิพย์แต่เดิม (ซึ่งหลังจากมีตัวอยากกินง้วนดิน ก็เกิดกิเลส) ต้องเวียนว่ายตายเกิดใช้กรรมในภพภูมิต่างๆ เหมือนคนทำความผิดหลายที่ ก็ต้องไปติดคุกใช้กรรมในที่ต่างๆ โดยที่ยังเป็นบุคคลเดียวกัน ถ้าบอกวิญญาณไม่อมตะ แล้วภพชาติที่พระพุทธเจ้าเกิดมานับไม่ถ้วน ก็ไม่จริงนะซิ .... ฉนั้น ถ้าวิญญาณไม่อมตะ มนุษย์ย่อมไม่มีในโลกนี้แล้ว เพราะตายแล้วสูญ วิญญาณไม่อมตะ กับ ภพภูมิสังสารวัฏ มันขัดกันนะท่าน .......สมเด็จโบอก ตำรามันตัดต่อ เอาตรงนั้นมาต่อตรงนี้ เอาตรงนี้ไปต่อตรงโน้น เลยสับสน จับใจความยาก เลยตีความไปคนละทางสองทาง เป็นตาบอดคลำช้าง จับหลักไม่ถูก จากคุณ : ไม่คิดมาก เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 08:58:32

ความคิดเห็นที่ 9 วิญญาณน่ะโคตรสุดยอดของความไม่อมตะ มีอายุแค่ 1x10^-12 (1 คูณ 10 ยกกำลัง ลบ12) วินาที ต่อดวงเท่านั้นเอง เพียงแต่เกิดดับสืบเนื่องกันไป note ใช้คำว่าความถี่ของจิตเท่ากับ 1 THz (Tera Hertz) ได้มั้ยเนี่ย มันเกิดดับสืบเนื่องเหมือนคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเลย แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 09:27:33 แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 09:07:38 จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 09:06:22

ความคิดเห็นที่ 10 อธิบายยาก เพราะมันเป็นนามธรรม แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 13:17:05 แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 12:34:16 จากคุณ : ไฟไฟ เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 09:19:28

ความคิดเห็นที่ 11 อ่านกระทู้ของคุณ cantona_z ทีไรผมจะเกิดความอยากศึกษา พระอภิธรรมทุกที เมื่อก่อนก็ได้แค่ อ่านผ่านจาก Internet ตอนนี้ตั้งใจว่าจะไปหาหนังสือมาอ่านแบบจริงๆจังๆซักที ขอโทษด้วยนะครับที่นอกประเด็น จากคุณ : ไม่มีศาสนา (sarwo) เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 09:28:05

ความคิดเห็นที่ 12 พระพุทธเจ้าตรัส ปฏิจจสมุปบาทในวาระจิตเดียว   แต่คุณเฉลิมไม่ยอมรับ   ยอมรับแต่ของอาจารย์บุญมี   เนรคุณศาสดาจริงๆ [นัย ๘ มีสังขารมูลกนัยเป็นต้น]            [๒๙๐] อวิชชาเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ฯลฯ                         สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย                         วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย                         นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย                         สฬายตนะเกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย                         ผัสสะเกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย                         เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย                         ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย                         อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย                         ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย                         ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย                         ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย            ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ อภิธรรมมาติกา จบ            เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๕  บรรทัดที่ ๔๐๘๖ - ๔๑๐๗.  หน้าที่  ๑๗๖. http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=35&A=4086&Z=4107&pagebreak=0            สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๕ http://www.84000.org/tipitaka/read/?สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่_๓๕ http://www.84000.org/tipitaka/read/?index_35 พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๕  พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๒ วิภังคปกรณ์ อภิธรรมภาชนีย์ อกุศลนิเทส อกุศลจิต ๑๒ อกุศลจิต ดวงที่ ๑ ปัจจยจตุกกะ            [๒๙๑] ธรรมเป็นอกุศล เป็นไฉน            อกุศลจิต สหรคตด้วยโสมนัส สัมปยุตด้วยทิฏฐิมีรูปเป็นอารมณ์ หรือ มีเสียงเป็นอารมณ์ มีกลิ่นเป็นอารมณ์ มีรสเป็นอารมณ์ มีโผฏฐัพพะเป็นอารมณ์ มีธรรมเป็นอารมณ์ หรือปรารภอารมณ์ใดๆ เกิดขึ้นในสมัยใด ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นามเกิด เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดเพราะ อายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดเพราะเวทนา เป็นปัจจัย อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่ง กองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๒๙๒] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูล คือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            [๒๙๓] สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่านอันใด นี้เรียกว่า สังขารเกิด เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            [๒๙๔] วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส หทัย ปัณฑร มโน มนายตนะ มนินทรีย์ วิญญาณ วิญญาณขันธ์ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดเพราะ สังขารเป็นปัจจัย            [๒๙๕] นามเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นามเกิดเพราะวิญญาณ เป็นปัจจัย            [๒๙๖] อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส หทัย ปัณฑร มโน มนายตนะ มนินทรีย์ วิญญาณ วิญญาณขันธ์ มโนวิญญาณธาตุที่สมกันอันใด นี้เรียกว่า อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะ นามเป็นปัจจัย            [๒๙๗] ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้องอันใด นี้เรียกว่า ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย            [๒๙๘] เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความสบายทางใจ ความสุขทางใจ ความเสวยอารมณ์ที่สบายเป็นสุข อันเกิดแต่เจโตสัมผัส กิริยาเสวยอารมณ์ที่สบายเป็นสุขอันเกิดแต่เจโตสัมผัส อันใด นี้เรียกว่า เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย            [๒๙๙] ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความกำหนัด ความกำหนัดนัก ความชักนำให้คล้อยตามไป ความยินดี ความเพลิดเพลิน ความกำหนัดด้วยอำนาจความเพลิดเพลิน ความกำหนัดนักแห่ง จิต อันใด นี้เรียกว่า ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย            [๓๐๐] อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ทิฏฐิ ความเห็นไปข้างทิฏฐิ ฯลฯ ลัทธิเป็นบ่อเกิดแห่งความพินาศ การ ถือเอาโดยวิปลาส อันใด นี้เรียกว่า อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย            [๓๐๑] ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ เว้นอุปาทาน นี้เรียกว่า ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย            [๓๐๒] ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความเกิด ความเกิดพร้อม ความบังเกิด ความบังเกิดจำเพาะ ความ ปรากฏแห่งธรรมเหล่านั้นอันใด นี้เรียกว่า ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย            [๓๐๓] ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ชรา ๑ มรณะ ๑            ในชรามรณะนั้น ชรา เป็นไฉน            ความคร่ำคร่า ภาวะที่คร่ำคร่า ความเสื่อมสิ้นอายุ แห่งธรรมเหล่านั้น อันใด นี้เรียกว่า ชรา            มรณะ เป็นไฉน            ความสิ้นไป ความเสื่อมไป ความแตก ความทำลาย ความไม่เที่ยง ความหายไป แห่งธรรมเหล่านั้น อันใด นี้เรียกว่า มรณะ            ชราและมรณะดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย            [๓๐๔] คำว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการ อย่างนี้ นั้น ได้แก่ความไปร่วม ความมาร่วม ความประชุม ความปรากฏ แห่ง กองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้            [๓๐๕] ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย วิญญาณเกิด เพราะสังขารเป็นปัจจัย นามเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดเพราะนาม เป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิด เพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๐๖] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขารเกิด เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            นามเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นามเกิดเพราะวิญญาณ เป็นปัจจัย            คำว่า ผัสสะเกิดเพราะนามเป็นปัจจัยนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ เว้นผัสสะ นี้เรียกว่า นาม            ผัสสะเกิดเพราะนามเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้องอันใด นี้ เรียกว่า ผัสสะเกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้            [๓๐๗] ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย วิญญาณเกิด เพราะสังขารเป็นปัจจัย นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิด เพราะนามรูปเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะ ผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็น ปัจจัย ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิด เพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๐๘] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขารเกิด เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            ความเกิดขึ้นแห่งจักขายตนะ ความเกิดขึ้นแห่งโสตายตนะ ความเกิด ขึ้นแห่งฆานายตนะ ความเกิดขึ้นแห่งชิวหายตนะ ความเกิดขึ้นแห่งกายายตนะ หรือรูปแม้อื่นใดมีอยู่ ได้แก่รูปอันเกิดแต่จิต มีจิตเป็นเหตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            คำว่า อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัยนั้น นามรูป เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            มโนวิญญาณธาตุอาศัยรูปใดเป็นไป นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูป            อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย            ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้เรียกว่า ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้            [๓๐๙] ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย วิญญาณเกิด เพราะสังขารเป็นปัจจัย นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย สฬายตนะเกิด เพราะนามรูปเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะ ผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็น ปัจจัย ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะ เกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการ อย่างนี้            [๓๑๐] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ            อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน  อันใด นี้เรียกว่า สังขาร เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            ความเกิดขึ้นแห่งจักขายตนะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกายายตนะ หรือ รูปแม้อื่นใดมีอยู่ ได้แก่รูปอันเกิดแต่จิต มีจิตเป็นเหตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            คำว่า สฬายตนะเกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัยนั้น นามรูป เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            มหาภูตรูป ๔ และมโนวิญญาณธาตุอาศัยรูปใดเป็นไป นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูป            สฬายตนะเกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จักขายตนะ โสตายตนะ ฆานายตนะ ชิวหายตนะ กายายตนะ มนายตนะ นี้เรียกว่า สฬายตนะเกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย            ผัสสะเกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้เรียกว่า ผัสสะเกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้ ปัจจยจตุกกะ จบ เหตุจตุกกะ            [๓๑๑] ในสมัยนั้น สังขารมีอวิชชาเป็นเหตุ เกิดเพราะอวิชชาเป็น ปัจจัย วิญญาณมีสังขารเป็นเหตุ เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นามมีวิญญาณเป็น เหตุ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ มีนามเป็นเหตุ เกิดเพราะนาม เป็นปัจจัย ผัสสะมีอายตนะที่ ๖ เป็นเหตุ เกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เวทนามีผัสสะเป็นเหตุ เกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหามีเวทนาเป็นเหตุ เกิด เพราะเวทนาเป็นปัจจัย อุปาทานมีตัณหาเป็นเหตุ เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะ ชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๑๒] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            สังขารมีอวิชชาเป็นเหตุ เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขารมี อวิชชาเป็นเหตุ เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            วิญญาณมีสังขารเป็นเหตุ เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณมีสังขารเป็นเหตุ เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            นามมีวิญญาณเป็นเหตุ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นามมีวิญญาณเป็น เหตุ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            อายตนะที่ ๖ มีนามเป็นเหตุ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า อายตนะที่ ๖ มีนามเป็นเหตุ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย            ผัสสะมีอายตนะที่ ๖ เป็นเหตุ เกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้เรียกว่า ผัสสะมีอายตนะที่ ๖ เป็นเหตุ เกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย            เวทนามีผัสสะเป็นเหตุ เกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความสบายทางใจ ความสุขทางใจ ความเสวยอารมณ์ที่สบาย เป็นสุข อันเกิดแต่เจโตสัมผัส กิริยาเสวยอารมณ์ที่สบายเป็นสุขอันเกิดแต่เจโตสัมผัส อันใด นี้เรียกว่า เวทนามีผัสสะเป็นเหตุ เกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย            ตัณหามีเวทนาเป็นเหตุ เกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความกำหนัด ความกำหนัดนัก ฯลฯ ความกำหนัดนักแห่งจิต อันใด นี้เรียกว่า ตัณหามีเวทนาเป็นเหตุ เกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย            อุปาทานมีตัณหาเป็นเหตุ เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ทิฏฐิ ความเห็นไปข้างทิฏฐิ รกชัฏคือทิฏฐิ กันดารคือทิฏฐิ ความเห็น เป็นข้าศึกต่อสัมมาทิฏฐิ ความเห็นโลเล สัญโญชน์คือทิฏฐิ ความถือผิด ความถือผิดเฉพาะ ความเห็นดิ่งไปในทางผิด ความถือผิดจากสภาวะ ทางแห่ง ความชั่ว ทางผิด ภาวะที่ผิด ลัทธิเป็นบ่อเกิดแห่งความพินาศ การถือเอาโดย วิปลาส อันใด นี้เรียกว่า อุปาทานมีตัณหาเป็นเหตุ เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้            [๓๑๓] ในสมัยนั้น สังขารมีอวิชชาเป็นเหตุ เกิดเพราะอวิชชาเป็น ปัจจัย วิญญาณมีสังขารเป็นเหตุ เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นามมีวิญญาณเป็น เหตุ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย ผัสสะมีนามเป็นเหตุ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย เวทนามีผัสสะเป็นเหตุ เกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหามีเวทนาเป็นเหตุ เกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย อุปาทานมีตัณหาเป็นเหตุ เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะ ชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 10:03:53

ความคิดเห็นที่ 13 [๓๑๘] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            สังขารมีอวิชชาเป็นเหตุ เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขารมี อวิชชาเป็นเหตุ เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            วิญญาณมีสังขารเป็นเหตุ เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณมีสังขารเป็นเหตุ เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            นามรูปมีวิญญาณเป็นเหตุ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่านาม            รูป เป็นไฉน            ความเกิดขึ้นแห่งจักขายตนะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกายตนะ หรือรูป แม้อื่นใดมีอยู่ ได้แก่รูปอันเกิดแก่จิต มีจิตเป็นเหตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน นี้เรียก ว่ารูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูปมีวิญญาณเป็นเหตุ เกิดเพราะ วิญญาณเป็นปัจจัย            คำว่า สฬายตนะมีนามรูปเป็นเหตุ เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัยนั้น นาม- *รูป เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่านาม            รูป เป็นไฉน            มหาภูตรูป ๔ และมโนวิญญาณธาตุอาศัยรูปใดเป็นไป นี้เรียกว่ารูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูป            สฬายตนะมีนามรูปเป็นเหตุ เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จักขายตนะ ฯลฯ มนายตนะ นี้เรียกว่า สฬายตนะมีนามรูปเป็นเหตุ เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย            ผัสสะมีสฬายตนะเป็นเหตุ เกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้เรียกว่า ผัสสะมีสฬายตนะเป็นเหตุ เกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า  ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้ เหตุจตุกกะ จบ สัมปยุตตจตุกกะ            [๓๑๙] ในสมัยนั้น สังขารอันสัมปยุตด้วยอวิชชา เกิดเพราะอวิชชา เป็นปัจจัย วิญญาณอันสัมปยุตด้วยสังขาร เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นามอัน สัมปยุตด้วยวิญญาณ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ อันสัมปยุตด้วย นาม เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ผัสสะอันสัมปยุตด้วยอายตนะที่ ๖ เกิดเพราะ อายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เวทนาอันสัมปยุตด้วยผัสสะ เกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหาอันสัมปยุตด้วยเวทนา เกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย อุปาทานอันสัมปยุตด้วย ตัณหา เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพ เกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติ เกิด เพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะ เกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกอง ทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๒๐] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            สังขารอันสัมปยุตด้วยอวิชชา เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขาร อันสัมปยุตด้วยอวิชชา เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            วิญญาณอันสัมปยุตด้วยสังขาร เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณอันสัมปยุตด้วยสังขาร เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            นามอันสัมปยุตด้วยวิญญาณ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นามอันสัมปยุตด้วย วิญญาณ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            อายตนะที่ ๖ อันสัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า อายตนะที่ ๖ อันสัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย            ผัสสะอันสัมปยุตด้วยอายตนะที่ ๖ เกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้เรียกว่า ผัสสะอันสัมปยุตด้วยอายตนะที่ ๖ เกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย            เวทนาอันสัมปยุตด้วยผัสสะ เกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความสบายทางใจ ความสุขทางใจ ความเสวยอารมณ์ที่สบายเป็นสุข อันเกิดแต่เจโตสัมผัส กิริยาเสวยอารมณ์ที่สบายเป็นสุขอันเกิดแต่เจโตสัมผัส อันใด นี้เรียกว่า เวทนาอันสัมปยุตด้วยผัสสะ เกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย            ตัณหาอันสัมปยุตด้วยเวทนา เกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความกำหนัด ความกำหนัดนัก ฯลฯ ความกำหนัดนักแห่งจิต อันใด นี้เรียกว่า ตัณหาอันสัมปยุตด้วยเวทนา เกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย            อุปาทานอันสัมปยุตด้วยตัณหา เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ทิฏฐิ ความเห็นไปข้างทิฏฐิ ฯลฯ ลัทธิเป็นบ่อเกิดแห่งความพินาศ การถือเอาโดยวิปลาส อันใด นี้เรียกว่า อุปาทานอันสัมปยุตด้วยตัณหา เกิด เพราะตัณหาเป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้            [๓๒๑] ในสมัยนั้น สังขารอันสัมปยุตด้วยอวิชชา เกิดเพราะอวิชชา เป็นปัจจัย วิญญาณอันสัมปยุตด้วยสังขาร เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นามอัน สัมปยุตด้วยวิญญาณ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย ผัสสะอันสัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย เวทนาอันสัมปยุตด้วยผัสสะ เกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหาอันสัมปยุตด้วยเวทนา เกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย อุปาทานอันสัมปยุตด้วย ตัณหา เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิด เพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๒๒] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือ โมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            สังขารอันสัมปยุตด้วยอวิชชา เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขาร อันสัมปยุตด้วยอวิชชา เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            วิญญาณอันสัมปยุตด้วยสังขาร เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณอันสัมปยุตด้วยสังขาร เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            นามอันสัมปยุตด้วยวิญญาณ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นามอันสัมปยุตด้วย วิญญาณ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            คำว่า ผัสสะอันสัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามเป็นปัจจัยนั้น นามเป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ เว้นผัสสะ นี้เรียกว่า นาม            ผัสสะอันสัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้เรียกว่า ผัสสะอันสัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ฯลฯ ด้วยเหตุ นั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๒๓] ในสมัยนั้น สังขารอันสัมปยุตด้วยอวิชชา เกิดเพราะอวิชชา เป็นปัจจัย วิญญาณอันสัมปยุตด้วยสังขาร เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นามรูป และนามอันสัมปยุตด้วยวิญญาณ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ อัน สัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย ผัสสะอันสัมปยุตด้วยอายตนะที่ ๖ เกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เวทนาอันสัมปยุตด้วยผัสสะ เกิดเพราะผัสสะ เป็นปัจจัย ตัณหาอันสัมปยุตด้วยเวทนา เกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย อุปาทานอัน สัมปยุตด้วยตัณหา เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพ เกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติ เกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะ เกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิด ขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๒๔] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือ โมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            สังขารอันสัมปยุตด้วยอวิชชา เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขาร อันสัมปยุตด้วยอวิชชา เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            วิญญาณอันสัมปยุตด้วยสังขาร เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณอันสัมปยุตด้วยสังขาร เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            นามรูป และนามอันสัมปยุตด้วยวิญญาณ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            ความเกิดขึ้นแห่งจักขายตนะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกายตนะ หรือรูป แม้อื่นใดมีอยู่ ได้แก่รูปอันเกิดแต่จิต มีจิตเป็นเหตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน นี้เรียก ว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูปและนามอันสัมปยุตด้วย วิญญาณ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            คำว่า อายตนะที่ ๖ อันสัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย นั้น นามรูป เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            มโนวิญญาณธาตุ อาศัยรูปใดเป็นไป นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูป            อายตนะที่ ๖ อันสัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า อายตนะที่ ๖ อันสัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย            ผัสสะอันสัมปยุตด้วยอายตนะที่ ๖ เกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้เรียกว่า ผัสสะอันสัมปยุตด้วยอายตนะที่ ๖ เกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้            [๓๒๕] ในสมัยนั้น สังขารอันสัมปยุตด้วยอวิชชา เกิดเพราะอวิชชา เป็นปัจจัย วิญญาณอันสัมปยุตด้วยสังขาร เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นามรูป และนามอันสัมปยุตด้วยวิญญาณ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย สฬายตนะอัน สัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย ผัสสะอันสัมปยุตด้วยสฬายตนะ เกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย เวทนาอันสัมปยุตด้วยผัสสะ เกิดเพราะผัสสะ เป็นปัจจัย ตัณหาอันสัมปยุตด้วยเวทนา เกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย อุปาทาน อันสัมปยุตด้วยตัณหา เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพ เกิดเพราะอุปาทานเป็น ปัจจัย ชาติ เกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะ เกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๒๖] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือ โมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            สังขารอันสัมปยุตด้วยอวิชชาเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขาร อันสัมปยุตด้วยอวิชชา เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            วิญญาณอันสัมปยุตด้วยสังขาร เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณอันสัมปยุตด้วยสังขาร เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            นามรูปและนามอันสัมปยุตด้วยวิญญาณ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            ความเกิดขึ้นแห่งจักขายตนะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกายตนะ หรือ รูปแม้อื่นใดมีอยู่ ได้แก่รูปอันเกิดแต่จิต มีจิตเป็นเหตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูปและนามอันสัมปยุตด้วย วิญญาณ เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            คำว่า สฬายตนะอันสัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัยนั้น นามรูป เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            มหาภูตรูป ๔ และมโนวิญญาณธาตุอาศัยรูปใดเป็นไป นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูป            สฬายตนะอันสัมปยุตด้วยนาม เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จักขายตนะ ฯลฯ มนายตนะ นี้เรียกว่า สฬายตนะอันสัมปยุตด้วย นาม เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย            ผัสสะอันสัมปยุตด้วยสฬายตนะ เกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย เป็น ไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้เรียกว่า ผัสสะอันสัมปยุตด้วยสฬายตนะ เกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้ จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 10:04:59

ความคิดเห็นที่ 14 กำหนด  พระสูตร อาหาร ๔ เข้าใจ ? ---  เช่น เข้าใจว่า ฯลฯ --- ต้อง เนื่องกับ ภูมิความรู้ ตาม มูลปริยายสูตร ด้วย จบความนำ ******************************************************** กระทู้นี้ http://www.pantip.com/cafe/religious/topic/Y12965137/Y12965137.html คคห 46 จบ เสนอ มุมมอง ว่าด้วย พระสูตร อาหาร ๔ + มุมมอง ที่แตกต่างไปจาก วิสุทธิมัคค์ / อภิธัมมัตถสังคหะ (ที่อ้าง วิญญาณกิจ ๑๔ ของวิสุทธิมัคค์  ที่ไม่ใช่ อธิบายพระไตรปิฎก ตอนใดตอนหนึ่งโดยเฉพาะ) จากคุณ : เซนเถรวาทปฐมสังคายนานิยม (F=9b) เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 10:05:06

ความคิดเห็นที่ 15 สัมปยุตตจตุกกะ จบ อัญญมัญญจตุกกะ            [๓๒๗] ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย อวิชชาเกิด แม้เพราะสังขารเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย สังขารเกิดแม้ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย นามเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดแม้เพราะ นามเป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย นามเกิดแม้เพราะอายตนะ ที่ ๖ เป็นปัจจัย ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิดแม้ ผัสสะเป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดแม้เพราะเวทนา เป็นปัจจัย ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย เวทนาเกิดแม้เพราะตัณหาเป็นปัจจัย อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดแม้เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ภพ เกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะ ชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๒๘] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือ โมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            [๓๒๙] สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่าสังขารเกิด เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            อวิชชาเกิดแม้เพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือ โมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชาเกิดแม้เพราะสังขารเป็นปัจจัย            [๓๓๐] วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            สังขารเกิดแม้เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่าสังขารเกิด เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            [๓๓๑] นามเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นามเกิดเพราะวิญญาณ เป็นปัจจัย            วิญญาณเกิดแม้เพราะนามเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดแม้เพราะนามเป็นปัจจัย            [๓๓๒] อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย            นามเกิดแม้เพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นามเกิดแม้เพราะ อายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย            [๓๓๓] ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้เรียกว่า ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย            อายตนะที่ ๖ เกิดแม้ผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า อายตนะที่ ๖ เกิดแม้เพราะผัสสะเป็นปัจจัย            [๓๓๔] เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความสบายทางใจ ความสุขทางใจ ความเสวยอารมณ์ที่สบายเป็นสุข อันเกิดแก่เจโตสัมผัส กิริยาเสวยอารมณ์ที่สบายเป็นสุขอันเกิดแต่เจโตสัมผัส อันใด นี้เรียกว่า เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย            ผัสสะเกิดแม้เพราะเวทนาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้เรียกว่า ผัสสะเกิดแม้เพราะเวทนาเป็นปัจจัย            [๓๓๕] ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความกำหนัด ความกำหนัดนัก ฯลฯ ความกำหนัดนักแห่งจิต อันใด นี้เรียกว่า ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย            เวทนาเกิดแม้เพราะตัณหาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความสบายทางใจ ความสุขทางใจ ความเสวยอารมณ์ที่สบายเป็นสุข อันเกิดแก่เจโตสัมผัส กิริยาเสวยอารมณ์ที่สบายเป็นสุขอันเกิดแต่เจโตสัมผัส อันใด นี้เรียกว่า เวทนาเกิดแม้เพราะตัณหาเป็นปัจจัย            [๓๓๖] อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ทิฏฐิ ความเห็นไปข้างทิฏฐิ ฯลฯ ลัทธิเป็นบ่อเกิดแห่งความพินาศ ความถือเอาโดยวิปลาส อันใด นี้เรียกว่า อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย            ตัณหาเกิดแม้เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความกำหนัด ความกำหนัดนัก ฯลฯ ความกำหนัดนักแห่งจิต อันใด นี้เรียกว่า ตัณหาเกิดแม้เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย            [๓๓๗] ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ เว้นอุปาทาน นี้เรียกว่า ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย            [๓๓๘] ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความเกิด ความเกิดพร้อม ความบังเกิด ความบังเกิดจำเพาะ ความ ปรากฏ แห่งธรรมเหล่านั้น อันใด นี้เรียกว่า ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย            [๓๓๙] ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ชรา ๑ มรณะ ๑            ในชราและมรณะนั้น ชรา เป็นไฉน            ความคร่ำคร่า ภาวะที่คร่ำคร่า ความเสื่อมสิ้นอายุ แห่งธรรมเหล่านั้น อันใด นี้เรียกว่า ชรา            มรณะ เป็นไฉน            ความสิ้นไป ความเสื่อมไป ความแตก ความทำลาย ความไม่เที่ยง ความหายไป แห่งธรรมเหล่านั้น อันใด นี้เรียกว่า มรณะ            ชราและมรณะดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า ชรามรณะ เกิดเพราะชาติ เป็นปัจจัย            [๓๔๐] คำว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการ อย่างนี้นั้น ได้แก่ความไปร่วม ความมาร่วม ความประชุม ความปรากฏ แห่งกอง ทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้น แห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๔๑] ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย อวิชชา เกิด แม้เพราะสังขารเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย สังขารเกิดแม้ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย นามเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดแม้เพราะ นามเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดเพราะนามเป็นปัจจัย นามเกิดแม้เพราะผัสสะเป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดแม้เพราะเวทนาเป็นปัจจัย ตัณหา เกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย เวทนาเกิดแม้เพราะตัณหาเป็นปัจจัย อุปาทานเกิด เพราะตัณหาเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดแม้เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะ อุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๔๒] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขารเกิด เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            อวิชชาเกิดแม้เพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชาเกิดแม้เพราะสังขารเป็นปัจจัย            วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            สังขารเกิดแม้เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขาร เกิดแม้เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            นามเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นามเกิดเพราะ วิญญาณเป็นปัจจัย            วิญญาณเกิดแม้เพราะนามเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดแม้เพราะนามเป็นปัจจัย            คำว่า ผัสสะเกิดเพราะนามเป็นปัจจัยนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ เว้นผัสสะ นี้ เรียกว่า นาม            ผัสสะเกิดเพราะนามเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้ เรียกว่า ผัสสะเกิดเพราะนามเป็นปัจจัย            นามเกิดแม้เพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ นี้เรียกว่า นาม เกิดแม้เพราะผัสสะเป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้            [๓๔๓] ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย อวิชชาเกิด แม้เพราะสังขารเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย สังขารเกิดแม้ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดแม้เพราะ นามรูปเป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย นามรูปเกิดแม้เพราะ อายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖  เป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิดแม้เพราะผัสสะเป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดแม้ เพราะเวทนาเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย เวทนาเกิดแม้เพราะ ตัณหาเป็นปัจจัย อุปาทานเกิดแม้เพราะตัณหาเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดแม้เพราะ อุปาทานเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลอย่างนี้ ย่อม มีด้วยประการอย่างนี้            [๓๔๔] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า  อวิชชา            สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขาร เกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            อวิชชาเกิดแม้เพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชาเกิดแม้เพราะสังขารเป็นปัจจัย            วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            สังขารเกิดแม้เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขาร เกิดแม้เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            ความเกิดขึ้นแห่งจักขายตนะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกายายตนะ หรือ รูปแม้อื่นใดมีอยู่ ได้แก่รูปอันเกิดแก่จิต มีจิตเป็นเหตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            คำว่า วิญญาณเกิดแม้เพราะนามรูปเป็นปัจจัยนั้น นามรูป เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            มโนวิญญาณธาตุ อาศัยรูปใดเป็นไป นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูป            วิญญาณเกิดแม้เพราะนามรูปเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดแม้เพราะนามรูปเป็นปัจจัย            คำว่า อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัยนั้น นามรูป เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            มโนวิญญาณธาตุ อาศัยรูปใดเป็นไป นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูป            อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย            นามรูปเกิดแม้เพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            ความเกิดขึ้นแห่งจักขายตนะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกายายตนะ หรือรูปแม้ อื่นใดมีอยู่  ได้แก่รูปอันเกิดแต่จิต มีจิตเป็นเหตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูปเกิดแม้เพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย            ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้เรียก ว่า ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย            อายตนะที่ ๖ เกิดแม้เพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า อายตนะที่ ๖ เกิดแม้เพราะผัสสะเป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้            [๓๔๕] ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย อวิชชาเกิดแม้ เพราะสังขารเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย สังขารเกิดแม้เพราะ วิญญาณเป็นปัจจัย นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดแม้เพราะ นามรูปเป็นปัจจัย สฬายตนะเกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย นามรูปเกิดแม้เพราะ สฬายตนะเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย สฬายตนะเกิดแม้ เพราะผัสสะเป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดแม้เพราะ เวทนาเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย เวทนาเกิดแม้เพราะ ตัณหาเป็นปัจจัย อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดแม้เพราะ อุปาทานเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมี ด้วยประการอย่างนี้            [๓๔๖] ในปัจจยาการเหล่านี้ อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือ โมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขารเกิด เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย            อวิชชาเกิดแม้เพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือ โมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชาเกิดแม้เพราะสังขารเป็นปัจจัย            วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่าวิญญาณ เกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย            สังขารเกิดแม้เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขารเกิด แม้เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            ความเกิดขึ้นแห่งจักขายตนะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกายายตนะ หรือรูป แม้อื่นใดมีอยู่ ได้แก่รูปอันเกิดแต่จิต มีจิตเป็นเหตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน นี้เรียก ว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย            คำว่า วิญญาณเกิดแม้เพราะนามรูปเป็นปัจจัยนั้น นามรูป เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            มโนวิญญาณธาตุ อาศัยรูปใดเป็นไป นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูป            วิญญาณเกิดแม้เพราะนามรูปเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดแม้เพราะนามรูปเป็นปัจจัย            คำว่า สฬายตนะเกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัยนั้น นามรูป เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            มหาภูตรูป ๔ และมโนวิญญาณธาตุ อาศัยรูปใดเป็นไป นี้เรียกว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูป            สฬายตนะเกิดเพราะนามรูปปัจจัย เป็นไฉน            จักขายตนะ ฯลฯ มนายตนะ นี้เรียกว่า สฬายตนะเกิดเพราะนามรูป เป็นปัจจัย            นามรูปเกิดแม้เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            นาม ๑ รูป ๑            ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม            รูป เป็นไฉน            ความเกิดขึ้นแห่งจักขายตนะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกายายตนะ หรือรูปแม้ อื่นใดมีอยู่ ได้แก่รูปอันเกิดแก่จิต มีจิตเป็นเหตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน นี้เรียก ว่า รูป            นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูปเกิดแม้เพราะสฬายตนะเป็น ปัจจัย            ผัสสะเกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้ เรียกว่า ผัสสะเกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย            สฬายตนะเกิดแม้เพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จักขายตนะ ฯลฯ มนายตนะ นี้เรียกว่า สฬายตนะเกิดแม้เพราะผัสสะ เป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมี ด้วยประการอย่างนี้ อัญญมัญญจตุกกะ จบ อกุศลจิตดวงที่ ๒-๓-๔            [๓๔๗] ธรรมเป็นอกุศล เป็นไฉน            อกุศลจิต สหรคตด้วยโสมนัส สัมปยุตด้วยทิฏฐิ มีรูปเป็นอารมณ์ ฯลฯ มีธรรมเป็นอารมณ์ หรือปรารภอารมณ์ใดๆ เกิดขึ้น โดยมีการชักจูง ฯลฯ สหรคต ด้วยโสมนัส วิปปยุตจากทิฏฐิ ... เกิดขึ้น ฯลฯ สหรคตด้วยโสมนัส วิปปยุตจาก ทิฏฐิ ... เกิดขึ้น โดยมีการชักจูง ในสมัยใด ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชา เป็นปัจจัย วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นามเกิดเพราะวิญญาณเป็น ปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย อธิโมกข์เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะอธิโมกข์เป็นปัจจัย ชาติเกิด เพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่ง กองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๔๘] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา            สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่าน อันใด นี้เรียกว่า สังขารเกิด เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย ฯลฯ            อธิโมกข์เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การตัดสินใจ กิริยาที่ตัดสินใจ ความตัดสินใจในอารมณ์นั้น อันใด นี้ เรียกว่า อธิโมกข์เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย            ภพเกิดเพราะอธิโมกข์เป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ เว้นอธิโมกข์ นี้ เรียกว่า ภพเกิดเพราะอธิโมกข์เป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมี ด้วยประการอย่างนี้ ฯลฯ อกุศลจิตดวงที่ ๕            [๓๔๙] ธรรมเป็นอกุศล เป็นไฉน            อกุศลจิต สหรคตด้วยอุเบกขา สัมปยุตด้วยทิฏฐิ มีรูปเป็นอารมณ์ ฯลฯ มีธรรมเป็นอารมณ์ หรือปรารภอารมณ์ใดๆ เกิดขึ้น ในสมัยใด ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นาม เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ผัสสะ เกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหา เกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะ อุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็น ปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๕๐] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา ฯลฯ            เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความสบายทางใจก็ไม่ใช่ ความไม่สบายทางใจก็ไม่ใช่ ความเสวย อารมณ์ที่ไม่ทุกข์ไม่สุขอันเกิดแต่เจโตสัมผัส กิริยาเสวยอารมณ์ที่ไม่ทุกข์ไม่สุข อันเกิดแต่เจโตสัมผัส อันใด นี้เรียกว่า เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้ ฯลฯ อกุศลจิตดวงที่ ๖-๗-๘            [๓๕๑] ธรรมเป็นอกุศล เป็นไฉน            อกุศลจิต สหรคตด้วยอุเบกขา สัมปยุตด้วยทิฏฐิ มีรูปเป็นอารมณ์ ฯลฯ มีธรรมเป็นอารมณ์ หรือปรารภอารมณ์ใดๆ เกิดขึ้นโดยมีการชักจูง ฯลฯ สหรคตด้วยอุเบกขา วิปปยุตจากทิฏฐิ ... เกิดขึ้น ฯลฯ สหรคตด้วยอุเบกขา วิปปยุต จากทิฏฐิ ... เกิดขึ้นโดยมีการชักจูง ในสมัยใด ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะ อวิชชาเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นามเกิดเพราะวิญญาณ เป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย อธิโมกข์เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะอธิโมกข์เป็นปัจจัย ชาติเกิด เพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกอง ทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฯลฯ อกุศลจิตดวงที่ ๙-๑๐            [๓๕๒] ธรรมเป็นอกุศล เป็นไฉน            อกุศลจิต สหรคตด้วยโทมนัส สัมปยุตด้วยปฏิฆะ มีรูปเป็นอารมณ์ ฯลฯ มีธรรมเป็นอารมณ์ หรือปรารภอารมณ์ใดๆ เกิดขึ้น ฯลฯ สหรคตด้วยโทมนัส สัมปยุตด้วยปฏิฆะ มีรูปเป็นอารมณ์ ฯลฯ มีธรรมเป็นอารมณ์ หรือปรารภอารมณ์ ใดๆ เกิดขึ้นโดยมีการชักจูง ในสมัยใด ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชา เป็นปัจจัย วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นามเกิดเพราะวิญญาณเป็น ปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ปฏิฆะเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย อธิโมกข์เกิดเพราะปฏิฆะเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะอธิโมกข์เป็นปัจจัย ชาติเกิด เพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่ง กองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๕๓] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา ฯลฯ            เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความไม่สบายทางใจ ความทุกข์ทางใจ ความเสวยอารมณ์ที่ไม่สบาย เป็นทุกข์อันเกิดแต่เจโตสัมผัส กิริยาเสวยอารมณ์ที่ไม่สบายเป็นทุกข์อันเกิดแต่ เจโตสัมผัส อันใด นี้เรียกว่า เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย            ปฏิฆะเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            จิตอาฆาต จิตอาฆาตตอบ ฯลฯ ความดุร้าย ความปากร้าย ความไม่ แช่มชื่นแห่งจิต อันใด นี้เรียกว่า ปฏิฆะเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย            อธิโมกข์เกิดเพราะปฏิฆะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การตัดสินใจ กิริยาที่ตัดสินใจ ความตัดสินใจในอารมณ์นั้น อันใด นี้เรียกว่า อธิโมกข์เกิดเพราะปฏิฆะเป็นปัจจัย            ภพเกิดเพราะอธิโมกข์เป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ เว้นอธิโมกข์ นี้เรียกว่า ภพเกิดเพราะอธิโมกข์เป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้ ฯลฯ อกุศลจิตดวงที่ ๑๑            [๓๕๔] ธรรมเป็นอกุศล เป็นไฉน            อกุศลจิต สหรคตด้วยอุเบกขา สัมปยุตด้วยวิจิกิจฉา มีรูปเป็นอารมณ์ ฯลฯ มีธรรมเป็นอารมณ์ หรือปรารภอารมณ์ใดๆ เกิดขึ้น ในสมัยใด ในสมัย นั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นาม เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ผัสสะเกิด เพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย วิจิกิจฉาเกิด เพราะเวทนาเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะวิจิกิจฉาเป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพ เป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้ง มวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๕๕] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา ฯลฯ            เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความสบายทางใจก็ไม่ใช่ ความไม่สบายทางใจก็ไม่ใช่ ความเสวย อารมณ์ที่ไม่ทุกข์ไม่สุขอันเกิดแต่เจโตสัมผัส กิริยาเสวยอารมณ์ที่ไม่ทุกข์ไม่สุข อันเกิดแต่เจโตสัมผัส อันใด นี้เรียกว่า เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย            วิจิกิจฉาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การเคลือบแคลง กิริยาที่เคลือบแคลง ความเคลือบแคลง ความคิด เห็นไปต่างๆ นานา ความตัดสินอารมณ์ไม่ได้ ความเห็นสองแง่ ความเห็น เหมือนทางสองแพร่ง ความสงสัย ความไม่สามารถจะถือเอาโดยส่วนเดียวได้ ความคิดส่ายไป ความคิดพร่าไป ความไม่สามารถจะหยั่งลงถือเอาเป็นยุติได้ ความกระด้างแห่งจิต ความลังเลใจ อันใด นี้เรียกว่า วิจิกิจฉาเกิดเพราะเวทนา เป็นปัจจัย            ภพเกิดเพราะวิจิกิจฉาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ เว้นวิจิกิจฉา นี้ เรียกว่า ภพเกิดเพราะวิจิกิจฉาเป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้ ฯลฯ อกุศลจิตดวงที่ ๑๒            [๓๕๖] ธรรมเป็นอกุศล เป็นไฉน            อกุศลจิต สหรคตด้วยอุเบกขา สัมปยุตด้วยอุทธัจจะ มีรูปเป็นอารมณ์ ฯลฯ มีธรรมเป็นอารมณ์ หรือปรารภอารมณ์ใดๆ เกิดขึ้น ในสมัยใด ในสมัย นั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นาม เกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ผัสสะเกิด เพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย อุทธัจจะเกิด เพราะเวทนาเป็นปัจจัย อธิโมกข์เกิดเพราะอุทธัจจะเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะ อธิโมกข์เป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็น ปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้            [๓๕๗] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน            ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูลคือ โมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา ฯลฯ            เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความสบายทางใจก็ไม่ใช่ ความไม่สบายทางใจก็ไม่ใช่ ความเสวย อารมณ์ที่ไม่ทุกข์ไม่สุขอันเกิดแต่เจโตสัมผัส กิริยาเสวยอารมณ์ที่ไม่ทุกข์ไม่สุข อันเกิดแต่เจโตสัมผัส อันใด นี้เรียกว่า เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย            อุทธัจจะเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย เป็นไฉน            ความฟุ้งซ่านแห่งจิต ความไม่สงบแห่งจิต ความวุ่นวายใจ ความพล่าน แห่งจิต อันใด นี้เรียกว่า อุทธัจจะเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย            อธิโมกข์เกิดเพราะอุทธัจจะเป็นปัจจัย เป็นไฉน            การตัดสินใจ กิริยาที่ตัดสินใจ ความตัดสินใจในอารมณ์นั้น อันใด นี้เรียกว่า อธิโมกข์เกิดเพราะอุทธัจจะเป็นปัจจัย            ภพเกิดเพราะอธิโมกข์เป็นปัจจัย เป็นไฉน            เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ เว้นอธิโมกข์ นี้เรียกว่า ภพเกิดเพราะอธิโมกข์เป็นปัจจัย ฯลฯ            ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมี ด้วยประการอย่างนี้ ฯลฯ อกุศลนิเทส จบ            เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๕  บรรทัดที่ ๔๑๐๘ - ๕๐๑๕.  หน้าที่  ๑๗๗ - ๒๑๕. http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=35&A=4108&Z=5015&pagebreak=0            สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๕ http://www.84000.org/tipitaka/read/?สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่_๓๕ http://www.84000.org/tipitaka/read/?index_35 ขอนอบน้อมแด่องค์พระสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น สาธุ   สาธุ   สาธุ จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 10:07:11

ความคิดเห็นที่ 16 2 ยังงงว่า ในปฏิจจสมุปบาทวงเล็ก ชั่วขณะจิตเดียว วิญญาณเป็นปัจจัยให้เกิดนามยังพอได้ วิญญาณจะเป็นปัจจัยให้เกิดรูปได้อย่างไรครับ -------------- เราเข้าใจว่า วิญญาณทำให้เกิดรูป เพราะเทียบเคียงเอาเหมือนว่ารูปมีแต่ไม่มีความหมาย แต่วิญญาณทำให้เกิดการรับรู้ ทำให้รูปมีความหมายขึ้นมา เข้าใจผิดรึเปล่าคะ รบกวนผู้รู้ทีค่ะ จากคุณ : สติไม่มาปัญญาช้อปเกิด เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 10:16:26

ความคิดเห็นที่ 17 นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน           นาม ๑ รูป ๑           ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน           เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม           รูป เป็นไฉน           ความเกิดขึ้นแห่งจักขายตนะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกายายตนะ หรือรูป แม้อื่นใดมีอยู่ ได้แก่รูปอันเกิดแต่จิต มีจิตเป็นเหตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน นี้เรียก ว่า รูป           นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย           คำว่า วิญญาณเกิดแม้เพราะนามรูปเป็นปัจจัยนั้น นามรูป เป็นไฉน           นาม ๑ รูป ๑           ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน           เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม           รูป เป็นไฉน           มโนวิญญาณธาตุ อาศัยรูปใดเป็นไป นี้เรียกว่า รูป           นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูป           วิญญาณเกิดแม้เพราะนามรูปเป็นปัจจัย เป็นไฉน           จิต มโน มานัส ฯลฯ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดแม้เพราะนามรูปเป็นปัจจัย           คำว่า สฬายตนะเกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัยนั้น นามรูป เป็นไฉน           นาม ๑ รูป ๑           ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน           เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม           รูป เป็นไฉน           มหาภูตรูป ๔ และมโนวิญญาณธาตุ อาศัยรูปใดเป็นไป นี้เรียกว่า รูป           นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูป           สฬายตนะเกิดเพราะนามรูปปัจจัย เป็นไฉน           จักขายตนะ ฯลฯ มนายตนะ นี้เรียกว่า สฬายตนะเกิดเพราะนามรูป เป็นปัจจัย           นามรูปเกิดแม้เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย เป็นไฉน           นาม ๑ รูป ๑           ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน           เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม           รูป เป็นไฉน           ความเกิดขึ้นแห่งจักขายตนะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกายายตนะ หรือรูปแม้ อื่นใดมีอยู่ ได้แก่รูปอันเกิดแก่จิต มีจิตเป็นเหตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน นี้เรียก ว่า รูป           นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูปเกิดแม้เพราะสฬายตนะเป็น ปัจจัย           ผัสสะเกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย เป็นไฉน           การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้อง อันใด นี้ เรียกว่า ผัสสะเกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย           สฬายตนะเกิดแม้เพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน           จักขายตนะ ฯลฯ มนายตนะ นี้เรียกว่า สฬายตนะเกิดแม้เพราะผัสสะ เป็นปัจจัย ฯลฯ           ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมี ด้วยประการอย่างนี้ อัญญมัญญจตุกกะ จบ จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 10:24:56

ความคิดเห็นที่ 18 คคห 46 ตามที่ ผมเสนอว่า "(ปฏิจจฯ แบบที่ผมเสนอนี้  สัมภเวสี (ขันธ์ทั้ง ๕) เกิด เป็น ภูตา ตรง อาการที่ ๑๑ คำว่า ชาติ (เกิด อุปาทานขันธ์ทั้ง ๕) (๑) ไม่ เกี่ยวกับ คร่อม ๓ ภพ ๓ ชาติ  ตามที่ ใครๆ ในที่นี้ อ้าง วิญญาณกิจ ๑๔ ของวิสุทธิมัคค์ และ ปัจจาการ -- ตามที่พระพุทธโฆษาจารย์ เสนอไว้ (๒) เกี่ยวกับ -- สัมภเวสี ยังมี จิต อนุเสติในสิ่งใด สิ่งนั้น ย่อมเป้นอารมณ์เพื่อความตั้งอยู่แห่งวิญญาณ   -- จึงมี นามรูป -- สฬายตนะ  --- ผัสสะ -- เวทนา "ที่ เนื่องกับ" --ตัณหา --อุปาทาน ภพ --- ชาติ  คือความเกิด สัมภเวสี (ขันธ์ ๕) อุปาทานขันธ์ทั้ง ๕ --- โดย อาการ  ตามที่ตรัสแก่ จอมแห่งเทวดา ท้าวสักกะว่า -- วิญญาณัง โหติ ตทุปาทานัง นั่นแหละ เมื่อ สัมภเวสี ยังมี "จิตอนุเสติในสิ่งใดๆ = สังขารทั้งหลาย" มโน (อันเป็นอายตนะภายใน) ของ สัมภเวสี  ก็ เข้าไปเที่ยวใน อารมณ์ อันเป็นที่ตั้งแห่ง โสมนัส (เพราะยังมีราคะ ปรมัตถ์นั่นแหละ) / อันเป็นที่ตั้งแห่ง โทมนัส (เพราะยังมีรโทสะะ ปรมัตถ์นั่นแหละ) / อันเป็นที่ตั้งแห่ง อุเบกขา (เพราะยังมีอวิชชา หรือ โมหะ ปรมัตถ์นั่นแหละ) / --- คือ มี มโนปวิจาร ๑๘ --- ที่ ใครๆ ค้านไม่ได้ รวมทั้งพระพุทธโฆษาจารย์ด้วย แล้ว "วิญญาณกิจ ๑๔ ของพระพุทธโฆษาจารย์" สอดคล้องกับ "มโนปวิจาร ๑๗ ของพระบรมศาสดามั๊ย?" ในเมื่อ วิสุทธิมัคค์ ไม่ใช่ อธิบายพระไตรปิฎก ตอนใดตอนหนึ่งโดยเฉพาะ แล้ว ถ้า นักอภิธัมมัตถสังคหะ  ที่มัวมัน ในปริยัติ ---  จิตปรมัตถ์ ๘๙/ หรือ ๑๒๑ ประเภท ฯ (กำหนดตาม มูลปริยายสูตร) อ้าง "วิญญาณกิจ ๑๔" กล่าวคือ (๑)  ปฏิสนธิ (หน้าที่ของวิญญาณ) ได้แก่ จิต ๑๙ ประเภท ฯ (ตาม ฯลฯ) (๒)  ภวัง     (หน้าที่ของวิญญาณ) ได้แก่ จิต ๑๙ ประเภท ฯ (ตาม ฯลฯ) ฯลฯ ฯลฯ (๓)  จุติ     (หน้าที่ของวิญญาณ) ได้แก่ จิต ๑๙ ประเภท ฯ (ตาม ฯลฯ) ก็แปลว่า นักอภิธัมมัตถสังคหะ  --- มั่วนิ่ม เอง --- เพราะ ศึกษา พระสูตร ไม่เพียงพอ --- จึงเอา ปริยัติธรรม -- ที่ไม่ใช่ อธิบายพระไตรปิฎก ตอนใดตอนหนึ่งโดยเฉพาะ -- มา ผสมกับ "อภิธัมมัตถสังคหะ" โดยพระอนุรุทธาจารย์  ที่ "กำหนด เจตสิกปรมัตถฺ ตายตัว ด้วย ตัวเลข ๕๒  ทั้งๆ ที่ พระอภิธรรมปิฎก  จิตบางประเภท มี เจตสิกประกอบ ถึง ๖๐ ก็มี น้อยกว่า ก็มี" จบความนำ ******************************************************* ประเด็น ---- ผมตีความอะไรผิดใช่หรือไม่ครับ ก็ท่าน จขจก  "ตีความ" นั้น --- จะ ผิด หรือ  จะถูก -- เพราะ -- อาสัย อะไร เป็นเครื่องกำหนด ละครับ? อ้อ เสนอว่า 1ผมเข้าใจเอาเองว่า สังขาร คือการปรุงแต่ง = เจตสิก ,วิญญาณ = จิต แล้ว ตรงกับ ที่พระพุทธเจ้า พระสูตรไหน ละครับ ที่ตรัสไว้ว่า สังขาร คือการปรุงแต่ง = เจตสิก ,วิญญาณ = จิต ถ้า ไม่มี พระพุทธภาษิตตรัสไว้ สังขาร คือการปรุงแต่ง = เจตสิก ,วิญญาณ = จิต ที่ตีความ --ถูก หรือ ผิด ครับ หมายเหตุ ๑ ผม เดาว่า  ท่าน จขกท น่าจะ ตอบตนเองได้ ด้วย เหตุผล + หลักฐาน ชั้น "พระพุทธภาษิต" ว่า --- ---- ผมตีความอะไรผิดใช่หรือไม่ครับ  ---- หมายเหตุ ๒ ส่วน ใครๆ  ที่ ตีความเหมือนๆ กับ ท่าน จขกท  -- ก็ สมควร สอบทานกับ "พระพุทธภาษิต" ด้วย  ใช่หรือไม่ครีับ ทีนี้ ตอบ ตามประเด็น ผม เห็นว่า ท่าน จขกท ตีความ น่้าจะผิด ครับ ตรงข้อความ -- สังขาร คือการปรุงแต่ง = เจตสิก ,วิญญาณ = จิต เพราะ ผมเห็นว่า --- ไม่ น่าจะ สอดคล้องกับ พระสูตร ที่ตรัส อาหาร ๔ ตามที่ผม เสนอไว้ ตามลิงค์ -- Y 12965137 จากคุณ : เซนเถรวาทปฐมสังคายนานิยม (F=9b) เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 10:25:03

ความคิดเห็นที่ 19 ตอนนี้ผมอ่านเฉพาะหัวกระทู้ของคุณ cantona_z ผมอยากบอกว่า เจอเพื่อนละครับ 55 งงมาตั้งแต่เด็กแล้ว พูดแบบไม่อายเลย ตอนแรกผมเกรียนมาก นึกว่าตำราเขียนผิด พอเปิดดูเป็นสิบเล่ม ก็เขียนตรงกันทุกเล่ม 55 พอดูเสร็จก็ .. อ่าวว แสดงว่า เราไปไกลแล้วนะเนี่ย (ออกทะเล) พอโตมาอีกหน่อย อ่านพระสูตรต่างๆ ก็เลยเข้าใจว่า สักวันถ้าญานแก่รอบ เกิดดวงตาเห็นธรรม ได้โสดาปฏิผล ก็จะเข้าใจวงจรนี้ได้เอง เป็นความเข้าใจชนิดที่เหมือนตาเห็นรูปที่กองอยู่ตรงหน้า และปรากฎว่าเป็นของง่าย ไม่ใช่นึกเดาเอาเอง^^ เพราะแค่ปฐมฌาน ผมยังไม่เคยเฉียด จะให้ไปมีความรู้ตรงนี้ มันคงเป็นไปไม่ได้ แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 11:00:20 จากคุณ : M_moshi เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 10:57:39

ความคิดเห็นที่ 20 เพิ่งได้อ่าน คห. แรก ของคุณโขตาน รุสึกขอบคุณมากครับ โง่มานานหลายปี ผมจับความหมายของ ขันธ์ห้า มาปนกันนี่เอง จากคุณ : M_moshi เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:04:25

ความคิดเห็นที่ 21 ผมโง่ขนาดนี้ ต้องรีบปฏิบัติด่วนๆ เลย รุสึกขอบคุณ คห. คุณโขตาน คุณเฉลิมศักดิ์ ฯลฯ และทุกท่านมากๆ ครับ รวมถึงคุณ cantona_z ที่ตั้งกระทู้นี้ขึ้นมา มีกำลังใจปฏิบัติธรรมขึ้นอีกเป็นกอง พอมีหลักฐานยืนยันว่า องค์ธรรมคนละอย่างกับขันธ์ห้า ก็เหมือนยกภูเขาออกจากอกทันที (อาจฟังดูเวอร์ แต่คือเรื่องจริง 55) แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 11:16:22 จากคุณ : M_moshi เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:15:02

ความคิดเห็นที่ 22 ยิ้ม และ ยิ้มๆ.  ตามเนื้อหากระทู้ของคุณ cantona_z   ซึ่งการเอา ขันธ์ 5 มา ตีวิเคราะห์ ร่วมปนเปกันกับปฏิจสมุทปบาท ก็จะยุ่ง และสับสน และเกิดความลำบากในการ จินตนาการ (จินตมยปัญญา)   ซึ่งการที่ควร ควรแยก ประเด็นออกจากกัน แล้วค่อยเชื่อมโยง สัมพันธ์กันตามเหตุปัจจัย ตามธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสไว้ดีแล้ว ดังนี้.    บุคคลประกอบด้วย ธาตุ 6  ได้แก่  1.ธาตุดิน 2.ธาตุน้ำ 3.ธาตุลม 4.ธาตุไฟ 5.ธาตุช่องว่าง และ 6.วิญญาณธาตุ.      ต่อไปก็ให้คุณ  cantona_z  ไปหาข้อมูลว่า พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติ  รูป จากอะไร? บัญญัติ เวทนา จากอะไร?  บัญญัติ สังขาร จากอะไร?    ที่เป็นขันธ์ 5      หรือจะเป็นการสนทนาที่จะยาว... หรือควรจะตั้งกระทู้อธิบายเรื่องนี้ประเทื่อง จินตมยามปัญญา กันโดยเฉพาะ. แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 11:20:52 จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:17:39

ความคิดเห็นที่ 23 อุปาทานมีตัณหาเป็นเหตุ เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย เป็นไฉน          ทิฏฐิ ความเห็นไปข้างทิฏฐิ รกชัฏคือทิฏฐิ กันดารคือทิฏฐิ ความเห็น เป็นข้าศึกต่อสัมมาทิฏฐิ ความเห็นโลเล สัญโญชน์คือทิฏฐิ ความถือผิด ความถือผิดเฉพาะ ความเห็นดิ่งไปในทางผิด ความถือผิดจากสภาวะ ทางแห่ง ความชั่ว ทางผิด ภาวะที่ผิด ลัทธิเป็นบ่อเกิดแห่งความพินาศ การถือเอาโดย วิปลาส อันใด นี้เรียกว่า อุปาทานมีตัณหาเป็นเหตุ เกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ฯลฯ          ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้ จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:18:12

ความคิดเห็นที่ 24 18 แปลความหมายประโยคนี้ไม่ออกเหรอครับ ผู้รู้ช่วย*****อธิบาย*****ประโยคนี้ในปฏิจจสมุปบาทครับ ผมยังงๆ "เพราะสังขารเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ. เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป" จะอธิบายให้ 1 ผมยังงง คือ ผมยังไม่รู้ไม่เข้าใจ 2 ผมต้องการผู้รู้อธิบาย 3 อธิบายว่า เพราะอะไรสังขารจึงเป็นปัจจัยให้มีวิญญาณ 4 อธิบายว่า เพราะอะไร วิญญาณจึงเป็นปัจจัยให้มีนามรูป บรรทัดไหนที่อธิบายผมตรงนี้บ้างครับ? จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:24:28

ความคิดเห็นที่ 25 22 พีวิชาครับ เอาแบบสั้นๆแต่เข้าใจดีกว่าครับพี่ 555 ส่วนพี่เทพ ปล่อยแกเทพไปเหอะครับ อย่าไปสนใจอะไรแกมาก จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:26:50

ความคิดเห็นที่ 26 มหาตัณหาสังขยาสูตร  ปฏิจจสมุปบาทสายดับ ในวาระจิตเดียว คุณเฉลิมก็ปฏิเสธ เพราะไม่ใช่ของอาจารย์บุญมี   ของพระพุทธเจ้า คุณเฉลิมไม่เชื่อถือ ปัจจัยแห่งความดับ            เพราะอวิชชาดับหมดมิได้เหลือ สังขารก็ดับ เพราะสังขารดับ วิญญาณจึงดับ เพราะ วิญญาณดับ นามรูปจึงดับ เพราะนามรูปดับ สฬายตนะจึงดับ เพราะสฬายตนะดับ ผัสสะจึงดับ เพราะผัสสะดับ เวทนาจึงดับ เพราะเวทนาดับ ตัณหาจึงดับ เพราะตัณหาดับ อุปาทานจึงดับ เพราะอุปาทานดับ ภพจึงดับ เพราะภพดับ ชาติจึงดับ เพราะชาติดับ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาสก็ดับ ความดับแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนั้น ย่อมมีได้ อย่างนี้.            [๔๔๙] ก็ข้อว่า เพราะชาติดับ ชรา มรณะก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะชาติดับนั่นแล ชรา มรณะจึงดับ ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?            ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะชาติดับ ชรา มรณะ ก็ดับ ในข้อนี้ มีความเป็น อย่างนี้แล.            พ. ก็ข้อว่า เพราะภพดับ ชาติก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะภพดับนั่นแล ชาติจึงดับ ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?            ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะภพดับ ชาติก็ดับ ในข้อนี้ มีความเป็นอย่างนี้แล.            พ. ก็ข้อว่า เพราะอุปาทานดับ ภพก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะอุปาทานดับนั่นแล ภพจึงดับ ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?            ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะอุปาทานดับ ภพก็ดับ ในข้อนี้ มีความเป็นอย่างนี้แล.            พ. ก็ข้อว่า เพราะตัณหาดับ อุปาทานก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะตัณหาดับนั่นแล อุปาทานจึงดับ ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?            ภ.  ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะตัณหาดับ อุปาทานก็ดับ ในข้อนี้ มีความเป็น อย่างนี้แล.            พ. ก็ข้อว่า เพราะผัสสะดับ เวทนาก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะผัสสะดับนั่นแล เวทนาจึงดับ ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?            ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะผัสสะดับ เวทนาก็ดับ ในข้อนี้มีความเป็นอย่างนี้แล.            พ. ก็ข้อว่า เพราะสฬายตนะดับ ผัสสะก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะสฬายตนะดับนั่นแล ผัสสะจึงดับ ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?            ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะสฬายตนะดับ ผัสสะก็ดับ ในข้อนี้มีความเป็นอย่าง นี้แล.            พ. ก็ข้อว่า เพราะนามรูปดับ สฬายตนะก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะนามรูปดับนั่นแล สฬายตนะจึงดับ ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?            ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะนามรูปดับ สฬายตนะก็ดับ ในข้อนี้มีความเป็น อย่างนี้แล.            พ. ก็ข้อว่า เพราะวิญญาณดับ นามรูปก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะวิญญาณดับนั่นแล นามรูปจึงดับ ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?            ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะวิญญาณดับ นามรูปก็ดับ ในข้อนี้มีความเป็นอย่าง นี้แล.            พ. ก็ข้อว่า เพราะสังขารดับ วิญญาณก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะสังขารดับนั่นแล วิญญาณจึงดับ ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?            ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะสังขารดับ วิญญาณก็ดับ ในข้อนี้มีความเป็นอย่างนี้แล.            พ. ก็ข้อว่า เพราะอวิชชาดับ สังขารก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะอวิชชาดับนั่นแล สังขารจึงดับ ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?            ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะอวิชชาดับ สังขารก็ดับ ในข้อนี้มีความเป็นอย่าง นี้แล.            [๔๕๐] พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ข้อที่กล่าวนั้น ถูกละ พวกเธอกล่าวอย่างนี้ แม้เราก็กล่าว อย่างนี้ เมื่อสิ่งนี้ไม่มี สิ่งนี้ก็ไม่มี เพราะสิ่งนี้ดับ สิ่งนี้ก็ดับ คือ เพราะอวิชชาดับ สังขารจึงดับ เพราะสังขารดับ วิญญาณจึงดับ เพราะวิญญาณดับ นามรูปจึงดับ เพราะนามรูปดับ สฬายตนะจึงดับ เพราะสฬายตนะดับ ผัสสะจึงดับ เพราะผัสสะดับ เวทนาจึงดับ เพราะเวทนาดับ ตัณหาจึงดับ เพราะตัณหาดับ อุปาทานจึงดับ เพราะอุปาทานดับ ภพจึงดับ เพราะภพดับ ชาติจึงดับ เพราะชาติ ดับ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาสจึงดับ ความดับแห่งกองทุกข์ ทั้งสิ้นนั้น ย่อมมีได้ อย่างนี้. ว่าด้วยธรรมคุณ            [๔๕๑] ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้ พึงแล่นไปสู่ส่วนเบื้องต้นว่า ในอดีตกาล เราได้มีแล้ว หรือว่า ไม่ได้มีแล้ว เราได้เป็นอะไรแล้ว หรือว่าเราได้เป็นแล้ว อย่างไร หรือเราได้เป็นอะไรแล้ว จึงเป็นอะไร ดังนี้บ้างหรือไม่?            ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.            พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้ พึงแล่นไปสู่ส่วนเบื้องปลายว่า ใน อนาคตกาล เราจักมี หรือว่าจักไม่มี เราจักเป็นอะไร หรือว่าเราจักเป็นอย่างไร หรือเราจัก เป็นอะไรแล้ว จึงจักเป็นอะไร ดังนี้บ้างหรือไม่?            ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.            พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้ ปรารภถึงปัจจุบันกาล ในบัดนี้ ยัง สงสัยขันธ์เป็นภายในว่า เราย่อมมี หรือว่าเราย่อมไม่มี เราย่อมเป็นอะไร หรือว่าเราย่อม เป็นอย่างไร สัตว์นี้มาแล้วจากไหน สัตว์นั้นจักไป ณ ที่ไหน ดังนี้บ้างหรือไม่?            ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.            พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้พึงกล่าวอย่างนี้ว่า พระศาสดาเป็นครู ของพวกเรา พวกเราต้องกล่าวอย่างนี้ ด้วยความเคารพต่อพระศาสดาเท่านั้น ดังนี้บ้างหรือไม่?            ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.            พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้ พึงกล่าวว่า พระสมณะตรัสอย่างนี้ พระสมณะทั้งหลายและพวกเรา ย่อมไม่กล่าวอย่างนี้ ดังนี้บ้างหรือไม่?            ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.            พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้ จะพึงยกย่องศาสดาอื่น ดังนี้บ้าง หรือไม่?            ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.            พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้ พึงเชื่อถือสมาทานวัตรความตื่นเพราะ ทิฏฐิ และทิฏฐาทิมงคล ของพวกสมณะและพราหมณ์เป็นอันมาก ดังนี้บ้างหรือไม่?            ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.            พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย สิ่งใดที่พวกเธอรู้เห็นทราบเองแล้ว พวกเธอพึงกล่าวถึงสิ่งนั้น มิใช่หรือ?            ภ. อย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.            พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ข้อที่กล่าวนั้นถูกละ พวกเธออันเรานำเข้าไปแล้ว ด้วยธรรมนี้ อันเห็นได้ด้วยตนเอง ซึ่งให้ผลไม่มีกาลคั่น ควรเรียกให้มาชม ควรน้อมเข้ามา อันวิญญูชนพึง รู้ได้เฉพาะตน คำที่เรากล่าวว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธรรมนี้ อันเห็นได้ด้วยตนเอง ให้ผลไม่มี กาลคั่น ควรเรียกให้มาชม ควรน้อมเข้ามา อันวิญญูชนพึงรู้ได้เฉพาะตน ดังนี้ เราอาศัยความ ข้อนี้กล่าวแล้ว. จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:27:41

ความคิดเห็นที่ 27 17 พี่กระบี่นางฟ้าครับ ผมอ่านพระสูตรนี้ 4 รอบแล้วครับ อ่านวนไปวนมา ยังนึกไม่ออกว่า สังขารทำให้วิญญาณเกิดได้ไง วิญญาณทำให้นามรูปเกิดได้ไง สงสัยจะเป็นอย่างที่คุณโขตานบอกคือมันเกิดพร้อมกันรึปล่าว? แต่ถ้าเกิดพร้อมกัน จะเรียกว่าเป็นปัจจัยได้ยังไง? 26 พี่กระบี่นางฟ้าครับ ผมก็ไม่เชิงเชือและไม่เชื่อ ผมมองว่าปฏิจจสมุปบาทควรมี 2 วง วงใหญ่เกิดข้ามชาติ วงเล็กเกิดชั่วขณะจิต เพราะวงเล็กจะทำให้รูปเกิด- ชรา-มรณะ ได้อย่างไร ในเมื่อจิตดับไป 17ครั้งแล้วรูปเพิ่งจะดับ แสดงว่าวงเล็กดับได้เฉพาะนาม ไม่ใช่นามรูป เหมือนโครงสร้างอะตอมกับโครงสร้างจักรวาล ใช้กฏแรงดึงดูดระหว่างมวล แรงนิวเคลียร์อ่อนเข้ม แรงแม่เหล็กไฟฟ้าเหมือนกัน แต่มีบางอย่างที่ใน scale เล็กทำไม่ได้ มีบางอย่างที่ scale ใหญ่ทำไม่ได้ แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 11:37:11 จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:31:31

ความคิดเห็นที่ 28   เพราะฉะนั้น  เรื่องนี้ สอนให้นักอ่านทั้งหลายรู้ว่า ... หัวใจของการตีความหลักธรรมให้เข้าใจตามนัยะของตำรา นั้น...เราต้องเข้าใจ "องค์ธรรม"  คือ ให้รู้ว่าธรรมนั้นๆ มี "องค์ธรรม" คืออะไร ถ้าไม่รู้ว่าธรรมอันไหนมีองค์ธรรมคืออะไร  เราก็จะจับเงื่อนผิดพลาดไปได้เรื่อยๆ เข้าใจยาก  สับสนงุนงงไปเรื่อยๆ ถ้าตีความธรรมะข้อไหนไม่แตก ก็รีบไปหาให้ได้ว่า องค์ธรรม ของธรรมนั้นๆคืออะไร  นี่คือกุญแจที่สำคัญที่สุด ที่จะคลี่คลายปัญหาต่างๆในการตีความธรรมะทั้งหลายทั้งปวง ก็จำเป็นที่ต้องเรียนอภิธรรมกันบ้าง... เพราะธรรมะหลายๆข้อหลายๆเรื่อง  แม้จะมีชื่อเดียวกัน  แต่องค์ธรรมต่างกัน  ดังตัวอย่างข้างบน  , ..หรืออีกนัยะหนึ่ง ธรรมะที่มีชื่อต่างๆกันแต่มีองค์ธรรมเดียวกัน  เช่น สัมปชัญญะ , โยนิโสมนสิการ, วิมังสา , ปัญญินทรีย์,ปัญญาพละ ,ธัมมวิจยะ, สัมมาทิฏฐิ, ญาณ,อภิญญา,วิชชา...มีองค์ธรรมเดียวกัน คือ ปัญญาเจตสิก  แค่นั้นเอง  แต่ระดับของกำลังต่างๆกัน  ดังนั้นจึงเรียกชื่อต่างๆกันมากมาย จากคุณ : โขตาน เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:35:32

ความคิดเห็นที่ 29 ครับ   อย่างนั้นคุณ cantona_z  ตามผมมา ผมจะชี้ให้เข้าใจชัดขึ้น ดังนี้.    จากพระไตรปิฏกเล่มที่ 14  (จัดเพื่อให้เข้าใจได้ง่าย) ---------------------------------------------------        [๑๒๔]  ภิ.  ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ  อะไรหนอแล  เป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติ รูปขันธ์  อะไรหนอแล  เป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติเวทนาขันธ์  อะไรหนอแล เป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติ  สัญญาขันธ์อะไรหนอแล  เป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่ง การบัญญัติสังขารขันธ์  อะไรหนอแลเป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติวิญญาณขันธ์  ฯ        พ.  ดูกรภิกษุ       มหาภูตรูป  ๔  เป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติรูปขันธ์       ผัสสะเป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติเวทนาขันธ์        ผัสสะเป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติสัญญาขันธ์        ผัสสะเป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติสังขารขันธ์        นามรูปเป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติวิญญาณขันธ์  ฯ ----------------------------------------------------    เอาแหละ คุณ cantona_z  พอ จะเข้าใจ ตามที่พระพุทธเจ้าตรัส ในส่วนนี้แล้วหรือยัง? จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:36:57

ความคิดเห็นที่ 30 ว่าต่อเลยครับพี่วิชา จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:38:17

ความคิดเห็นที่ 31 วิญญาณในที่นี้ คือ สภาพ สภาวะ รับรู้ รู้ รู้แจ้ง ในสมัยใด  ( ตอนไหนๆ ) เรียกว่าความเกิดขึ้นแห่ง วิญญาณครับ [๒๙๔] วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน           จิต มโน มานัส หทัย ปัณฑร มโน มนายตนะ มนินทรีย์ วิญญาณ วิญญาณขันธ์ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดเพราะ สังขารเป็นปัจจัย นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน           นาม ๑ รูป ๑           ในนามและรูปนั้น นาม เป็นไฉน           เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นาม           รูป เป็นไฉน           ความเกิดขึ้นแห่งจักขายตนะ ความเกิดขึ้นแห่งโสตายตนะ ความเกิด ขึ้นแห่งฆานายตนะ ความเกิดขึ้นแห่งชิวหายตนะ ความเกิดขึ้นแห่งกายายตนะ หรือรูปแม้อื่นใดมีอยู่ ได้แก่รูปอันเกิดแต่จิต มีจิตเป็นเหตุ มีจิตเป็นสมุฏฐาน นี้เรียกว่า รูป           นามและรูปดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย ถ้าอธิบายใน ชวนจิต เสพอารมณ์ 17 ขณะ จะกลายเป็น จิตสมุฏฐานรูป คือเกืดจิตที่มีรูปเป็น สมุฏฐาน เชิญชวนคุณ โต เรียน มหาปัฏฐาน ใน อภิธรรมปิฏกครับ เพราะมีการอธิบายเหตุปัจจัย อย่างละเอียด    ในที่นี้ ก็ต้องให้คุณ วิชา  อธิบายใยเชิง อุปมา อุปมัยครับ ปัญญาผมไม่ถึง ไม่เก่ง ในการอธิบายเป็น กลาบ ครับ จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:45:59

ความคิดเห็นที่ 32 คุณ cantona_z .. อย่าไปสงสัยระหว่างข้อต่อของปฏิจจสมุปบาท ว่า  มีเหตุผลอะไรในการเชื่อมต่อของแต่ละข้อต่อนั้น  เพราะจะหาเหตุผลยากมากๆ  เพราะที่จริงมันเกิดพร้อมๆกัน ไม่ใช่เกิดตามลำดับที่เขาเรียงชื่อมานั้น ... อาจจะมีเหตุผลอธิบายเรื่องนี้บ้าง  ต้องไปค้นหาจากเรื่องปัฏฐาน (ปัจจัย ๒๔) ซึ่งเป็นเรื่องยากมากๆ  ยากที่สุดในเรื่องอภิธรรมเลย  คุณอาจจะเป็นบ้าไปก่อนจะค้นเจอ.... เพราะการเกิดๆดับๆของจิตแต่ละดวงที่ไวมากๆนั้น(รวมทั้งเจตสิกทั้งหลายด้วย)  จะมีปัจจัยประกอบ ๒๔ อย่าง ซึ่งจะมีรายละเอียดแยกแยะซ้อนชั้นลงไปอีกหลายๆชั้น   รายละเอียดของเรื่องปัจจัย ๒๔ นั้น จะยิ่งละเอียดกว่าเรื่องปฏิจจสมุปบาทมากๆ   ถ้าเทียบเรื่องปฏิจจสมุปบาทคือวิชาเลขของเด็ก ป.๔  ..เรื่องปัจจัย ๒๔ ก็เทียบได้กับวิชาคณิตศาสตร์ชั้นสูงของคนระดับ ดร. ทางฟิสิกส์ ในเมื่อคุณเป็นคนขี้สงสัยแบบนี้  จำเป็นซะแล้วที่คุณต้องไปทุ่มเทเรียนวิชาอภิธรรมให้เต็มที่ไปเลย จนจบอภิธรรมเอก  โน่นแหละ จึงจะหายสงสัยแทบหมด หรือหมดก็ได้ จากคุณ : โขตาน เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:47:46

ความคิดเห็นที่ 33 ต่อไปผมจะชี้แยกด้วยความเข้าใจ ของผมให้เห็นชัดนะครับ.    มหาภูตรูป 4 (ดิน น้ำ ลม ไฟ)   เป็นรูปขันธ์ ในขันธ์ 5   ผัสสะ(ในสายของปฏิจสมุทปบาท) เมื่อปรากฏ ก็จะเป็น เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ ในขันธ์ 5 ทันที่เช่นกัน   นามรูป(ในสายของปฏิจสมุทปบาท) เมื่อปราฏ ก็จะเป็น วิญญาณขันธ์ ในขันธ์ 5 ทันที่เช่นกัน      นี้คือความสัมพันธ์ ของ ปฏิจสมุทปบาท กับ ขันธ์ 5  อย่างคร่าวๆ ตามพุทธเจ้าที่ตรงตรัสไว้ ซึ่งก็สามารถแตกประเด็นได้อีกหลาย 10 หรือหลาย 100 นัย ในการตรัสสอนของพระพุทธเจ้า เมื่อทำการศึกษาหรือทำความเข้าใจอย่างรอบคอบ มีโยนิโสมนะสิการ จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:48:44

ความคิดเห็นที่ 34 ผมเข้าใจเอาว่า เนื่องจากเดิมมหาภูตรูปมีดินน้ำลมไฟไม่มีชีวิต ต่อเมื่อมีจิตเข้่ามาประกอบด้วยจึงทำให้เกิดเป็นชีวิตขึ้นมา กลายเป็นขันธ์ 5 พี่กำลังจะบอกงั้นรึปล่าวครับ จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:49:46

ความคิดเห็นที่ 35   ..ที่จริงกระทู้แบบนี่้ ควรโหวตขึ้นมาหน่อย แม้จะเข้าใจยากก็ตาม ...ใครจะอ่านหรือไม่อ่านก็แล้วแต่... จากคุณ : โขตาน เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:51:12

ความคิดเห็นที่ 36 32 คุณโขตาน ต้องขนาดนั้นเลยเหรอครับ 555 ผมมันพวกเชื่อมโยง จับแพะชนแกะ แล้วเอา concept ไปใช้ ไม่ค่อยถนัดลง detail 555 จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:52:30

ความคิดเห็นที่ 37 คุณ cantona_z ยังเข้าใจไม่ตรงกันอย่างสนิท ที่ผมจะเสนอ   ขอยกประโยคนี้ขึ้นให้ทราบก่อน      สิ่งที่เกิดย่อมเกิดจากเหตุ  (ตามเหตุปัจจัย)  เป็นวัฏจักร จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:54:12

ความคิดเห็นที่ 38 31 อย่าเรียกผมโตครับ ผมไม่โต ผมแค่ไม่"เล็ก" เท่านั้นเองครับ 555 จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:54:32

ความคิดเห็นที่ 39 เป็นปัจจัยให้เกิด รูปละเอียด เข้าใจยัง จากคุณ : bigjinbook เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:57:42

ความคิดเห็นที่ 40 ลองดูนะครับ แค่การ รับรู้ เกิดขึ้น ( มโนผัสสะ )   แต่เราปรุงแต่งใส่อารมณ์ปรุงแต่งมัน จนเป็นรูป เป็น ร่างขึ้นมา แล้วปล่อยให้เกิดความรู้สึก ชอบ ไม่ชอบ สุข ทุกข์ เกิดขึ้นมาพร้อม  เกิดขึ้นมาครบวง ปฏิจจสมุปบาท จนถึงความถือเป็นตัวเป็นตน  จึงเกิดทุกข์ เพราะไปยึดมั่นถือมั่น ว่ามันมีจริง และ จะต้องคงอยู่ เที่ยงแท้ แน่นอน ตลอดไปครับ ( นิจจัง  นิจจสัญญา ) การรับรู้ ( จริงๆแค่เป็นหน้าที่ของวิญญาณ ) เราก็จับมันรวมเป็นตัวตนของเรา ด้วยอำนาจ ของ อวิชชา ตัณหา และ อุปทาน ) จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:58:39

ความคิดเห็นที่ 41 เรียนท่าน  cantona_z  ตัวหนังสือหรือคําอธิบายใดๆก็ไม่สามารถถอนความสงสัยของท่านไปได้   "ปฏิจจสมุปปบาท" เป็นธรรมที่ละเอียดลุ่มลึก เป็นธรรมที่พระอริยเจ้าเท่านั้นที่เข้าถึง และสามารถเข้าใจได้อย่างสิ้นสงสัย ท่านต้องรอให้ โสดาปัตติมรรค  บังเกิดขึ้นในจิตของท่านก่อน แล้วท่านจึงจะถอนความสงสัยนี้ออกไปได้ จากคุณ : swinger (swinger) เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 11:58:57

ความคิดเห็นที่ 42 คุณ  cantona_z กลับไปอ่านทำความเข้าใจ ที่พระพุทธเจ้าตรัสอีกครั้งนะครับ จากพระไตรปิฏกเล่มที่ 14  (จัดเพื่อให้เข้าใจได้ง่าย) ---------------------------------------------------       [๑๒๔]  ภิ.  ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ  อะไรหนอแล  เป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติ รูปขันธ์  อะไรหนอแล  เป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติเวทนาขันธ์  อะไรหนอแล เป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติ  สัญญาขันธ์อะไรหนอแล  เป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่ง การบัญญัติสังขารขันธ์  อะไรหนอแลเป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติวิญญาณขันธ์  ฯ       พ.  ดูกรภิกษุ      มหาภูตรูป  ๔  เป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติรูปขันธ์      ผัสสะเป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติเวทนาขันธ์       ผัสสะเป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติสัญญาขันธ์       ผัสสะเป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติสังขารขันธ์       นามรูปเป็นเหตุ  เป็นปัจจัย  แห่งการบัญญัติวิญญาณขันธ์  ฯ ---------------------------------------------------- และ. ผัสสะ(ในสายของปฏิจสมุทปบาท) เมื่อปรากฏ ก็จะเป็น เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ ในขันธ์ 5 ทันที่เช่นกัน  นามรูป(ในสายของปฏิจสมุทปบาท) เมื่อปราฏ ก็จะเป็น วิญญาณขันธ์ ในขันธ์ 5 ทันที่เช่นกัน     นี้คือความสัมพันธ์ ของ ปฏิจสมุทปบาท กับ ขันธ์ 5  อย่างคร่าวๆ ตามพุทธเจ้าที่ตรงตรัสไว้ ซึ่งก็สามารถแตกประเด็นได้อีกหลาย 10 หรือหลาย 100 นัย ในการตรัสสอนของพระพุทธเจ้า เมื่อทำการศึกษาหรือทำความเข้าใจอย่างรอบคอบ มีโยนิโสมนะสิการ   เพิ่มเติ่ม     ผัสสะ สามารถเกิดขึ้นได้ถึง 6 ทาง   ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ   ต.ย ที่เกิดที่ ใจ เรียก มโนผัสสะ.. ให้คุณ ทำความเข้าใจก่อนนะครับ   ติดพักเที่ยง ไปท่านข้าวก่อนนะครับ แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 12:07:56 จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 12:04:15

ความคิดเห็นที่ 43 อย่ามองแบบ 2 มิติ นึกถึงกระดานหมากฮอสแบบ 3 4 มิติ จากคุณ : bigjinbook เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 12:05:04

ความคิดเห็นที่ 44 และพระสูตรนี้อาจจะทำให้เห็นการเกิด การชุมนุม ของขันธ์ 5 ชัดขึ้นมาหน่อย ปัจจัยเป็นเหตุเกิดแห่งวิญญาณ             [๔๔๔] พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย วิญญาณอาศัยปัจจัยใดๆ เกิดขึ้น ก็ถึงความนับด้วยปัจจัยนั้นๆ วิญญาณอาศัยจักษุและรูปทั้งหลายเกิดขึ้น ก็ถึงความนับว่า จักษุ วิญญาณ วิญญาณอาศัยโสตและเสียงทั้งหลายเกิดขึ้น ก็ถึงความนับว่า โสตวิญญาณ วิญญาณ อาศัยฆานะและกลิ่นทั้งหลายเกิดขึ้น ก็ถึงความนับว่า ฆานวิญญาณ วิญญาณอาศัยชิวหาและรส ทั้งหลายเกิดขึ้น ก็ถึงความนับว่าชิวหาวิญญาณ วิญญาณอาศัยกายและโผฏฐัพพะทั้งหลายเกิดขึ้น ก็ถึงความนับว่ากายวิญญาณ วิญญาณอาศัยมนะและธรรมารมณ์ทั้งหลายเกิดขึ้น ก็ถึงความนับว่า มโนวิญญาณ เปรียบเหมือนไฟอาศัยเชื้อใดๆ ติดขึ้น ก็ถึงความนับด้วยเชื้อนั้นๆ ไฟอาศัยไม้ ติดขึ้น ก็ถึงความนับว่า ไฟไม้ ไฟอาศัยป่าติดขึ้น ก็ถึงความนับว่า ไฟป่า ไฟอาศัยหญ้าติดขึ้น ก็ถึงความนับว่า ไฟหญ้า ไฟอาศัยโคมัยติดขึ้น ก็ถึงความนับว่าไฟโคมัย ไฟอาศัยแกลบติดขึ้น ก็ถึงความนับว่า ไฟแกลบ ไฟอาศัยหยากเยื่อติดขึ้น ก็ถึงความนับว่า ไฟหยากเยื่อ ฉันใด ดูกร- *ภิกษุทั้งหลาย ฉันนั้นเหมือนกันแล วิญญาณอาศัยปัจจัยใดๆ เกิดขึ้น ก็ถึงความนับด้วยปัจจัยนั้นๆ วิญญาณอาศัยจักษุและรูปทั้งหลายเกิดขึ้น ก็ถึงความนับว่า จักษุวิญญาณ วิญญาณอาศัยโสตและ เสียงทั้งหลายเกิดขึ้น ก็ถึงความนับว่า โสตวิญญาณ วิญญาณอาศัยฆานะและกลิ่นทั้งหลายเกิดขึ้น ก็ถึงความนับว่า ฆานวิญญาณ วิญญาณอาศัยชิวหาและรสทั้งหลายเกิดขึ้น ก็ถึงความนับว่า ชิวหาวิญญาณ วิญญาณอาศัยกายและโผฏฐัพพะทั้งหลายเกิดขึ้น  ก็ถึงความนับว่า กายวิญญาณ วิญญาณอาศัยมนะและธรรมารมณ์ทั้งหลายเกิดขึ้น ก็ถึงความนับว่า มโนวิญญาณ.             [๔๔๕] ดูกรภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายย่อมเห็นขันธปัญจกที่เกิดแล้วหรือไม่?             ภ. เห็นพระพุทธเจ้าข้า.             พ. เธอทั้งหลายย่อมเห็นว่า ขันธปัญจกนั้นเกิดเพราะอาหารหรือ?             ภ. เห็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. เธอทั้งหลายย่อมเห็นว่า ขันธปัญจกนั้นมีความดับเป็นธรรมดา เพราะความดับแห่ง อาหารนั้นหรือ?             ภ. เห็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. ความสงสัยย่อมเกิดขึ้น เพราะความเคลือบแคลงว่า ขันธปัญจกนี้ มีหรือหนอ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. ความสงสัยย่อมเกิดขึ้น เพราะความเคลือบแคลงว่า ขันธปัญจกเกิดเพราะอาหารนั้น หรือหนอ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. ความสงสัยย่อมเกิดขึ้น เพราะความเคลือบแคลงว่า ขันธปัญจกนั้น มีความดับเป็น ธรรมดา เพราะความดับแห่งอาหารนั้น หรือหนอ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. บุคคลเห็นอยู่ด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงว่า ขันธปัญจกนี้เกิดแล้ว ย่อมละ ความสงสัยที่เกิดขึ้นเสียได้หรือ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. บุคคลเห็นอยู่ด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงว่า ขันธปัญจกเกิดเพราะอาหารนั้น ย่อมละความสงสัยที่เกิดขึ้นเสียได้หรือ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. บุคคลเห็นอยู่ด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงว่า ขันธปัญจกนั้น มีความดับ เป็นธรรมดา เพราะความดับแห่งอาหารนั้น ย่อมละความสงสัยที่เกิดขึ้นเสียได้หรือ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. เธอทั้งหลายหมดความสงสัยในข้อว่า ขันธปัญจกนี้เกิดแล้ว แม้ดังนี้หรือ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. เธอทั้งหลายหมดความสงสัยในข้อว่า ขันธปัญจกเกิดเพราะอาหารนั้น แม้ดังนี้หรือ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. เธอทั้งหลายหมดความสงสัยในข้อว่า ขันธปัญจกนั้นมีความดับเป็นธรรมดา เพราะ ความดับแห่งอาหารนั้น แม้ดังนี้หรือ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. เธอทั้งหลายเห็นดีแล้วด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงว่า ขันธปัญจกนี้เกิดแล้ว ดังนี้หรือ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. เธอทั้งหลายเห็นดีแล้วด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงว่า ขันธปัญจกเกิด เพราะอาหารนั้น ดังนี้หรือ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. เธอทั้งหลายเห็นดีแล้วปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงว่า ขันธปัญจกนั้น มีความ ดับเป็นธรรมดา เพราะความดับแห่งอาหารนั้น ดังนี้หรือ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. หากว่า เธอทั้งหลาย พึงติดอยู่ เพลินอยู่ ปรารถนาอยู่ ยึดถือเป็นของเราอยู่ ซึ่งทิฏฐินี้อันบริสุทธิ์ผุดผ่องอย่างนี้ (ด้วยตัณหาและทิฏฐิ) เธอทั้งหลายพึงรู้ทั่วถึงธรรมที่เปรียบด้วย ทุ่น อันเราแสดงแล้ว เพื่อประโยชน์ในอันสลัดออกมิใช่แสดงแล้ว เพื่อประโยชน์ในอันถือไว้ บ้างหรือหนอ?             ภ. ข้อนี้ไม่อย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.             พ. หากว่า เธอทั้งหลาย ไม่ติดอยู่ ไม่เพลินอยู่ ไม่ปรารถนาอยู่ ไม่ยึดถือเป็นของเรา อยู่ ซึ่งทิฏฐิอันบริสุทธิ์ผุดผ่องอย่างนี้ เธอทั้งหลายพึงรู้ธรรมที่เปรียบด้วยทุ่นอันเราแสดงแล้ว เพื่อประโยชน์ในอันสลัดออก ไม่ใช่แสดงแล้ว เพื่อประโยชน์ในอันถือไว้ บ้างหรือหนอ?             ภ. เป็นอย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า. ปัจจัยแห่งความเกิด             [๔๔๖] พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย อาหาร ๔ อย่างเหล่านี้ เพื่อความ ตั้งอยู่แห่งเหล่าสัตว์ที่เกิดแล้วบ้าง เพื่อความอนุเคราะห์เหล่าสัตว์ที่แสวงหาภพที่เกิดบ้าง อาหาร ๔ อย่าง เป็นไฉน? อาหาร ๔ อย่าง คือ กวฬิงการาหาร อันหยาบ หรือละเอียด (เป็นที่ ๑) ผัสสาหารเป็นที่ ๒ มโนสัญเจตนาหารเป็นที่ ๓ วิญญาณาหารเป็นที่ ๔. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็อาหาร ๔ อย่างเหล่านี้ มีอะไรเป็นเหตุ มีอะไรเป็นสมุทัย มีอะไรเป็นชาติ มีอะไรเป็นแดนเกิด? อาหาร ๔ เหล่านี้ มีตัณหาเป็นเหตุ มีตัณหาเป็นสมุทัย มีตัณหาเป็นชาติ มีตัณหาเป็นแดนเกิด. ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย ก็ตัณหานี้ มีอะไรเป็นเหตุ มีอะไรเป็นสมุทัย มีอะไรเป็นชาติ มีอะไรเป็นแดนเกิด? ตัณหา มีเวทนาเป็นเหตุ มีเวทนาเป็นสมุทัย มีเวทนาเป็นชาติ มีเวทนาเป็นแดนเกิด. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็เวทนานี้ มีอะไรเป็นเหตุ มีอะไรเป็นสมุทัย มีอะไรเป็นชาติ มีอะไร เป็นแดนเกิด? เวทนามีผัสสะเป็นเหตุ มีผัสสะเป็นสมุทัย มีผัสสะเป็นชาติ มีผัสสะเป็น แดนเกิด. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็ผัสสะนี้ มีอะไรเป็นเหตุ มีอะไรเป็นสมุทัย มีอะไรเป็นชาติ มีอะไรเป็นแดนเกิด? ผัสสะ มีสฬายตนะเป็นเหตุ มีสฬายตนะเป็นสมุทัย มีสฬายตนะเป็นชาติ มีสฬายตนะเป็นแดนเกิด. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็สฬายตนะนี้มีอะไรเป็นเหตุ มีอะไรเป็นสมุทัย มีอะไรเป็นชาติ มีอะไรเป็นแดนเกิด? สฬายตนะมีนามรูปเป็นเหตุ มีนามรูปเป็นสมุทัย มีนาม รูปเป็นชาติ มีนามรูปเป็นแดนเกิด. ดูกรภิกษุทั้งหลาย นามรูปนี้มีอะไรเป็นเหตุ มีอะไร เป็นสมุทัย มีอะไรเป็นชาติ มีอะไรเป็นแดนเกิด? นามรูป มีวิญญาณเป็นเหตุ มีวิญญาณ เป็นสมุทัย มีวิญญาณเป็นชาติ มีวิญญาณเป็นแดนเกิด. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็วิญญาณนี้ มีอะไร เป็นเหตุ มีอะไรเป็นสมุทัย มีอะไรเป็นชาติ มีอะไรเป็นแดนเกิด? วิญญาณ มีสังขารเป็น เหตุ มีสังขารเป็นสมุทัย มีสังขารเป็นชาติ มีสังขารเป็นแดนเกิด. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็สังขาร ทั้งหลายนี้ มีอะไรเป็นเหตุ มีอะไรเป็นสมุทัย มีอะไรเป็นชาติ มีอะไรเป็นแดนเกิด? สังขาร ทั้งหลาย มีอวิชชาเป็นเหตุ มีอวิชชาเป็นสมุทัย มีอวิชชาเป็นชาติ มีอวิชชาเป็นแดนเกิด. ดูกรภิกษุทั้งหลาย สังขารทั้งหลายมี เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย วิญญาณมี เพราะสังขารเป็นปัจจัย นามรูปมี เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย สฬายตนะมี เพราะนามรูปเป็นปัจจัย ผัสสะมี เพราะ สฬายตนะเป็นปัจจัย เวทนามี เพราะผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหามี เพราะเวทนาเป็นปัจจัย อุปาทานมี เพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพมี เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติมี เพราะภพเป็นปัจจัย ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาสมี เพราะชาติเป็นปัจจัย ด้วยประการ ฉะนี้แล ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนั้น ย่อมมีได้อย่างนี้.             [๔๔๗] พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ก็ข้อว่า ชราและมรณะมี เพราะชาติเป็นปัจจัย ดังนี้ นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะชาติเป็นปัจจัยนั่นแล ชราและมรณะจึงมี ใน ข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?             ภิกษุเหล่านั้นทูลว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะชาติเป็นปัจจัย ชรา และมรณะจึงมี ในข้อนี้ มีความเป็นอย่างนี้แล.             พ. ก็ข้อว่า ชาติมี เพราะภพเป็นปัจจัย ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะภพเป็นปัจจัยนั่นแล ชาติจึงมี ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?             ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะภพเป็นปัจจัย ชาติจึงมี ในข้อนี้ มีความเป็นอย่าง นี้แล.             พ. ก็ข้อว่า ภพมี เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะอุปาทานเป็นปัจจัยนั้นแล ภพจึงมี ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็น อย่างไร?             ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ภพจึงมี ในข้อนี้มีความเป็นอย่าง นี้แล.             พ. ก็ข้อว่า อุปาทานมี เพราะตัณหาเป็นปัจจัย ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะตัณหาเป็นปัจจัยนั่นแล อุปาทานจึงมี ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็น อย่างไร?             ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะตัณหาเป็นปัจจัย อุปาทานจึงมี ในข้อนี้มีความเป็น อย่างนี้แล.             พ. ก็ข้อว่า ตัณหามี เพราะเวทนาเป็นปัจจัย ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะเวทนาเป็นปัจจัยนั้นแล ตัณหาจึงมี ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็น อย่างไร?             ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะเวทนาเป็นปัจจัย ตัณหาจึงมี ในข้อนี้ มีความเป็น อย่างนี้แล.             พ. ก็ข้อว่า เวทนามี เพราะผัสสะเป็นปัจจัย ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะผัสสะเป็นปัจจัยนั่นแล เวทนาจึงมี ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?             ภ. ข้าแต่พระผู้เจริญ เพราะผัสสะเป็นปัจจัย เวทนาจึงมี ในข้อนี้มีความเป็นอย่าง นี้แล.             พ. ก็ข้อว่า ผัสสะมี เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัยนั่นแล ผัสสะจึงมี ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็น อย่างไร?             ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย ผัสสะจึงมี ในข้อนี้ มีความ เป็นอย่างนี้แล.             พ. ก็ข้อว่า สฬายตนะมี เพราะนามรูปเป็นปัจจัย ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะนามรูปเป็นปัจจัยนั่นแล สฬายตนะจึงมี ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็น อย่างไร?             ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะนามรูปเป็นปัจจัย สฬายตนะจึงมี ในข้อนี้ มีความ เป็นอย่างนี้แล.             พ. ก็ข้อว่า นามรูปมี เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะวิญญาณเป็นปัจจัยนั่นแล นามรูปจึงมี ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็น อย่างไร?             ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย นามรูปจึงมี ในข้อนี้ มีความ เป็นอย่างนี้แล.             พ. ก็ข้อว่า วิญญาณมี เพราะสังขารเป็นปัจจัย ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะสังขารเป็นปัจจัยนั่นแล วิญญาณจึงมี ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็น อย่างไร?             ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะสังขารเป็นปัจจัย วิญญาณจึงมี ในข้อนี้มีความเป็น อย่างนี้แล.             พ. ก็ข้อว่า สังขารมี เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว เพราะอวิชชา เป็นปัจจัยนั่นแล สังขารจึงมี ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?             ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย สังขารจึงมี ในข้อนี้ มีความเป็น อย่างนี้แล.             [๔๔๘] พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ข้อที่กล่าวนั้น ถูกละ พวกเธอกล่าวอย่างนั้น แม้ เราก็กล่าวอย่างนั้น เมื่อมีสิ่งนี้ สิ่งนี้ก็มี เพราะสิ่งนี้เกิดขึ้น สิ่งนี้ก็เกิดขึ้น คือ เพราะอวิชชา เป็นปัจจัย สังขารจึงมี เพราะสังขารเป็นปัจจัย วิญญาณจึงมี เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย นาม รูปจึงมี เพราะนามรูปเป็นปัจจัย สฬายตนะจึงมี เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย ผัสสะจึงมี เพราะผัสสะเป็นปัจจัย เวทนาจึงมี เพราะเวทนาเป็นปัจจัย ตัณหาจึงมี เพราะตัณหาเป็นปัจจัย อุปาทานจึงมี เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ภพจึงมี เพราะภพเป็นปัจจัย ชาติจึงมี เพราะชาติเป็น ปัจจัย ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาสจึงมี ความเกิดแห่งกอง ทุกข์ทั้งสิ้นนั้น ย่อมมีได้ อย่างนี้. [๔๔๕] ดูกรภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายย่อมเห็นขันธปัญจกที่เกิดแล้วหรือไม่?             ภ. เห็นพระพุทธเจ้าข้า. หมายเหตุ ขันธปัญจก  คือ ขันธ์ 5 จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 12:05:06

ความคิดเห็นที่ 45 อยากทราบว่า มีท่านใดที่เห็นปฏิจจสมุปบาทด้วยญานทัสสนะหรืออะไรก็แล้วแต่ด้วยตนเองแล้วมั่งครับ ถ้าเห็นแล้วช่วยอธิบายให้ฟังหน่อยครับเพื่อเป็นวิทยาทาน จากคุณ : นิแรน เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 12:12:59

ความคิดเห็นที่ 46 ต้องเห็นในสมาธิครับ  และต้องเห็นตอนดับตลอดสายในขณะจิตเดียว จิตจึงจะยอมคลายความยึดมั่นถือมั่นว่า เที่ยงแท้แน่นอน เที่ยงแท้มั่นคง เป็นตัวตนของเรา เป็นเรา ไปได้ จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 12:22:57

ความคิดเห็นที่ 47 ขอตอบตามความเข้าใจของผมนะครับ ผมว่า มันก็น่าจะเป็น ขันธ์5 นะครับ ===================================================== ความไม่รู้ (อวิชชา )   ก่อเกิด=>>     ความนึกคิด/ความปรุงแต่ง (สังขาร)   ความนึกคิด/ความปรุงแต่ง (สังขาร) ก่อเกิด=>> ความรับรู้ทางอารมณ์/ความรับรู้ทางสัมผัส (วิญญาณ) ความรับรู้ทางอารมณ์/ความรับรู้ทางสัมผัสทั้ง6 (วิญญาณ) ก่อเกิด =>>   นามรูป  (รูปในที่นี้ผมคิดว่า เป็น อทิสมานกาย หรือ กายทิพย์มากกว่าครับ ไม่ใช่ กายมนุษย์) นามรูป   ก่อเกิด=>> สิ่งที่เชื่อมต่อความคิดกับสัมผัสทั้ง6 (สฬายตนะ) สิ่งที่เชื่อมต่อความคิดกับสัมผัสทั้ง6 (สฬายตนะ) ก่อเกิด=>> สัมผัสทั้ง6 (ผัสสะ) สัมผัสทั้ง6 (ผัสสะ) ก่อเกิด=>> ความรู้สึก สุข ทุกข์ เฉยๆ (เวทนา) ความรู้สึก สุข ทุกข์ เฉยๆ (เวทนา) ก่อเกิด =>> ความติดใจอยากในสุข ไม่อยากทุกข์ ติดใจในความเพลิดเพลิน (ตัณหา) ความติดใจอยากในสุข ไม่อยากทุกข์ ติดใจในความเพลิดเพลิน (ตัณหา) ก่อเกิด=>>       ความยึดมั่นในตัวตน กาม ทุกอย่าง ว่าเป็นของเรา   (อุปทาน) อุปทาน  ก่อเกิด  ภพ ,ชาติ , เกิดแก่เจ็บตาย ===================================================== ผมไม่แน่ใจว่า นิพพานน่าจะเป็นการตัดที่ตัณหา  จึงไม่เกิด อุปทาน และ ภพชาติ ตามมารึป่าวครับ  ผมก็คิดมั่วๆ  เพราะเป็นคนชอบคิดและสงสัยอะไรเรื่อยเปื่อย จากคุณ : เกียดเกียด เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 12:28:01

ความคิดเห็นที่ 48 ผมโหวตแล้วครับ อนุโมทนาผู้โหวตทุกท่าน จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 12:34:37

ความคิดเห็นที่ 49 #46 ขอบคุณครับ ต้องเห็นในสมาธิคือต้องเข้าฌานสี่แล้วจึงจะเห็นปฏิจจสมุปบาทใช่มั๊ยครับ ดังนั้นคนที่ยังไม่ได้ฌานสี่จึงหมดสิทธิโดยปริยายเลย จากคุณ : นิแรน เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 12:47:51

ความคิดเห็นที่ 50 ช่วยโหวตครับ พึ่งเห็น... จากคุณ : ล้าน5 เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 13:05:48

ความคิดเห็นที่ 51 เรียนคุณ นิแรนครับ  ลองพิจารณาวิปัสสนาภูมิ  หรือ ไตรลักษณ์ญาณ นี้ดูครับ ๓๒๕] นิพเพธภาคิยสัญญา ๖ อย่าง ๑. อนิจจสัญญา [กำหนดหมายความไม่เที่ยง] ๒. อนิจเจ ทุกขสัญญา [กำหนดหมายความเป็นทุกข์ในสิ่งที่ไม่เที่ยง] ๓. ทุกเข อนัตตสัญญา [กำหนดหมายความเป็นอนัตตาในสิ่งที่ เป็นทุกข์] ๔. ปหานสัญญา [กำหนดหมายเพื่อละ] ๕. วิราคสัญญา [กำหนดหมายเพื่อคลายเสียซึ่งความกำหนัด] ๖. นิโรธสัญญา [กำหนดหมายเพื่อความดับสนิท] ดูกรผู้มีอายุทั้งหลาย ธรรมมีประเภทละ ๖ๆ เหล่านี้แล อันพระผู้มี- *พระภาคผู้ทรงรู้ทรงเห็น เป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น ตรัสไว้ โดยชอบแล้ว พวกเราทั้งหมดด้วยกัน พึงสังคายนาเป็นอันเดียวกัน ไม่พึงแก่ง แย่งกันในธรรมนั้น การที่พรหมจรรย์นี้พึงยั่งยืนตั้งอยู่นานนั้น พึงเป็นไปเพื่อ ประโยชน์แก่ชนมาก เพื่อความสุขแก่ชนมาก เพื่ออนุเคราะห์แก่โลก เพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูล เพื่อความสุขแก่เทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย ฯ ขอนอบน้อมแด่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 13:37:44

ความคิดเห็นที่ 52 พี่กระบี่นางฟ้า พอย้อนศร แล้วเริ่ม get แต่ก็ชักงงเพิ่ม ภพ ชาติ ชรา มรณะ ในที่นี้กินความอะไรบ้างครับ จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 13:43:48

ความคิดเห็นที่ 53 ยิ้มๆ...  ผมคงไม่ต้องอธิบายอะไร มากมายเพิ่มเติม กับคุณ  cantona_z  แล้ว  เพราะคุณกระบี่นางฟ้า ได้ยก พระสูตรที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ดีแล้ว อย่างครบสมบูรณ์ ให้เอ่านแล้วใน คคห. 44   ผมขอสาธุในธรรมในพุทธพจน์ ใน คคห. 44 นั้น จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 13:44:27

ความคิดเห็นที่ 54 ความคิดเห็นส่วนตัว. ทุกสิ่งเป็นไปตามเหตุปัจจัย ธรรมทุกธรรมน้อมไปสู่ทางเดียวกัน ปัจจัยของทุกสิ่งเป็นไปตามลำดับ เหตุและผลของมัน ทื่อๆ และเที่ยงตรงมากๆ อวิชชา ความไม่รู้ (มีมาตั้งแต่เมื่อไหร่ก็ไม่อาจรู้ได้          แต่พึงให้ระรึกในขณะนี้เดี๋ยวนี้ว่า "มันเป็นอย่างนี้") สังขาร ความคิดแล่น เกิด วิญญาณ เกิด นาม-รูป ... สิ่งที่พระพุทธเจ้านำมาแสดงไม่มีผิดแน่นอน แต่ปัญญาที่เราจะทำความเข้าใจได้ขนาดไหน การที่เราได้เห็นว่าเพราะปัจจัยคือ อวิชชา รากเหง้าของทุกสิ่ง มันอยู่ในขั้นจิต หรือ นาม ซึ่งต้องอาศัยการเรียนรู้ ปฏิบัติ ค่อยๆ ทำความเข้าใจกับมัน มีสติ "รู้" ในทุกวินาที ที่สามารถจะทำได้ มองเห็น ก็สักแต่รู้ว่ามองเห็น รู้ทันทั้งอนุโลม และปฏิโลม จึงจะสามารถเข้าใจได้ทั้งหมด จากคุณ : สวรรค์รำไร เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 13:51:32

ความคิดเห็นที่ 55 คุณ  cantona_z  ครับ  นี้คือประเดน ที่คุณยังไม่เข้าใจ ต้องการตรวจสอบ ต้องการพิสูจน์ ต้องการคำยื่นยัน -------------------------------------------------------------     ความคิดเห็นที่ 52 [ถูกใจ] [แจ้งลบ] ติดต่อทีมงาน พี่กระบี่นางฟ้า พอย้อนศร แล้วเริ่ม get แต่ก็ชักงงเพิ่ม ภพ ชาติ ชรา มรณะ ในที่นี้กินความอะไรบ้างครับ จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 13:43:48 [แก้ไข] ---------------------------------------------------------------    เมื่อพอเข้าใจในเรื่องขันธ์ 5  ก็คือเรื่อง      "ภพ ชาติ การเกิด ตาย นี้เอง."    ซึ่งความจริง คุณ  cantona_z ก็พอทราบแล้วว่าจิตนั้น  มีการ เกิด-ดับ อยู่เนื่องๆ หรือตลอดเวลานั้นเอง     หรือแม้แต่อารมณ์ ก็มีการ เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป(เปลี่ยนไป)  ตามธรรมดานั้นเอง  ซึ่งก็คือแม้อารมณ์ ก็มี ชรา มรณะ นั้นเอง    จึงเหลือประเดนเรื่อง ข้ามภพ ข้ามชาติ นั้นเอง. แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 14:20:46 จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 14:13:11

ความคิดเห็นที่ 56 @คห 36 ต้องขนาดนั้นแหละครับ ผมอ่านหัวกระทู้ เสร็จ .. โอ้เจอเพื่อนละ พออ่าน คห. 1 จบ ผมโหวตทันที จากคุณ : M_moshi เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 14:16:09

ความคิดเห็นที่ 57 ความเห็นที่ 42 ของคุณ วิชา ก็สมบูรณ์ แจ่มแจ้ง  ชอบแล้วครับ ขอคุณ คันโตนา พิจารณา ให้แจ่มแจ้งครับ อนุโมทนาสาธุ  คุณ วิชาครับ จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 14:16:36

ความคิดเห็นที่ 58 "เพราะสังขารเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ. เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป" ขออธิบายแบบบ้านๆ นะครับ รอให้ท่านอื่นมาแย้งอีกที จิตก่อนตาย ของคนๆ นั้น ยังมีอวิชชา คือ เชื้อเหลืออยู่ให้มาเกิดใหม่ คือ ทั้งชีวิตนิแหละครับ ยังมีอวิชชา จาก กิเลส 3 สาย หลง หลง โลภ หลง โกรธ เมื่อยังมีกิเลสแบบนี้อยู่ จึงเป็นเหตุปัจจัยให้เกิดสังขาร คือ ปรุงดี ปรุงชั่ว อยู่ ==> เชื้อนำไปเกิดใน 3 ภพ (กาม รูป อรูป) เช่น ทำบุญ ไปเกิดเป็น เทวดา ทำชั่ว ตกนรก เป็นต้น สังขารที่ว่า คือ ปรุงทาง กาย วาจา ใจ ทำดี ทำชั่ว ย่อมเป็นเหตุให้เกิดนั่นเอง ดูอย่างพระโพธิสัตว์ ทำดี ทำดี ทำดี มาตลอด หลายๆๆๆ ชาติ ก็ไม่หลุดพ้นซักที แต่การทำดี ถึงแม้ไม่หลุดพ้น แต่ก็เป็นปัจจัยใก้ภพชาติสั้นลง ตรงข้ามกับสังขารแบบชั่วๆ ที่ทำให้ภพชาติยาวนานขึ้น แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น ดี ชั่ว ก็ปรุงด้วยกันทั้งคู่ ผ่านมาทาง กาย วาจา ใจ ซึ่งมีต้นเหตุจากอวิชชา นั่นเอง พอสังขารปรุงดีชั่ว มาทั้งชีวิต ปฏิสนธิจิต (วิญญาน) จึงไปเกิดใหม่ตามอำนาจของสังขาร (ดีชั่ว) ที่ทำไว้ ตามหลักของพระอภิธรรม ร่างกายเป็นปัจจัยให้จิตอยู่ได้ ถ้าร่ายกายไม่มี จิตก็อยู่ไม่ได้ (อย่าเพิ่งเปิดประเด็นเรื่อง อรูป นะครับ ขอคุยแค่เรื่องวงจรปฏิจสมุจบาทก่อนนะครับ) พอแม่ตั้งครรภ์ช่วงแรกๆ มันยังเป็นเซลล์อยู่ วิญญานยังไม่ลง แต่เมื่อไร ร่างกายพร้อม และประจวบเหมาะ ตามอำนาจกรรม (สังขาร) นั่นๆ วิญญาน คือ ปฏิสนธิจิต จะดับและเกิดใหม่ในร่ายกายนั้นๆ ทันที โดยไม่มีอะไรคั่นกลาง เกิดเป็น นามรูป (ก็คือ เด็กทารกในครรภ์) แบบบ้านๆ นะครับ คุณ cantona_z ลองอ่านดู ถูกผิด ผมเองก็ไม่ทราบ? รบกวนขอคุณโขตานและคุณเฉลิมศักดิ์ หรือท่านอื่นๆ เช็คคำตอบผมให้หน่อยครับ ว่าผมไปไกลรึยัง (ออกทะเลไปไกลรึยัง?) ขอบคุณล่วงหน้าครับ^^ ปล. ส่วน คห. ด้าบบนๆ ผมยังไม่ได้อ่านครับ เดวจะค่อยๆ ทยอยทำความเข้าใจ แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 15:31:29 แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 14:47:02 แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 14:44:25 แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 14:41:45 จากคุณ : M_moshi เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 14:34:34

ความคิดเห็นที่ 59 มหานิทานสูตร เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๐ บรรทัดที่ ๑๔๕๕ - ๑๘๘๗. หน้าที่ ๖๐ - ๗๗. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=10&A=1455&Z=1887&pagebreak=0 ก็คำนี้ว่า เพราะวิญญาณเป็นปัจจัยจึงเกิดนามรูป เรากล่าวอธิบายดังต่อ ไปนี้-             ดูกรอานนท์ เธอพึงทราบความข้อนี้โดยปริยายแม้นี้ เหมือนที่เราได้กล่าว ไว้ว่า เพราะวิญญาณเป็นปัจจัยจึงเกิดนามรูป ดูกรอานนท์ ก็วิญญาณจักไม่หยั่งลง ในท้องแห่งมารดา นามรูปจักขาดในท้องแห่งมารดาได้บ้างไหม ฯ             ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ             ดูกรอานนท์ ก็ถ้าวิญญาณหยั่งลงในท้องแห่งมารดาแล้วจักล่วงเลยไป นามรูปจักบังเกิดเพื่อความเป็นอย่างนี้ได้บ้างไหม ฯ             ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ             ดูกรอานนท์ ก็ถ้าวิญญาณ ของกุมารก็ดี ของกุมาริกาก็ดี ผู้ยังเยาว์วัยอยู่ จักขาดความสืบต่อ นามรูปจักถึงความเจริญงอกงามไพบูลย์ ได้บ้างไหม ฯ             ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ             เพราะเหตุนั้นแหละ อานนท์ เหตุ นิทาน สมุทัย ปัจจัยแห่งนามรูป ก็คือวิญญาณนั่นเอง ฯ             ก็คำนี้ว่า เพราะนามรูปเป็นปัจจัยจึงเกิดวิญญาณ เรากล่าวอธิบายดังต่อ ไปนี้-             ดูกรอานนท์ เธอพึงทราบความข้อนี้โดยปริยายแม้นี้ เหมือนที่เราได้กล่าว ไว้ว่า เพราะนามรูปเป็นปัจจัยจึงเกิดวิญญาณ ดูกรอานนท์ ก็ถ้าวิญญาณจักไม่ได้ อาศัยในนามรูปแล้ว ความเกิดขึ้นแห่งชาติชรามรณะและกองทุกข์ พึงปรากฏ ต่อไปได้บ้างไหม ฯ             ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ             เพราะเหตุนั้นแหละ อานนท์ เหตุ นิทาน สมุทัย ปัจจัยแห่งวิญญาณ ก็คือนามรูปนั่นเอง ด้วยเหตุผลเพียงเท่านี้แหละ อานนท์ วิญญาณและนามรูป จึงยังเกิด แก่ ตาย จุติ หรืออุปบัติ ทางแห่งชื่อ ทางแห่งนิรุติ ทางแห่งบัญญัติ ทางที่กำหนดรู้ด้วยปัญญาและวัฏฏสังสาร ย่อมเป็นไปด้วยเหตุเพียงเท่านี้ๆ ความ เป็นอย่างนี้ ย่อมมีเพื่อบัญญัติ คือนามรูปกับวิญญาณ ฯ ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=10&i=57 ---------------------------------------------------------------------- พระไตรปิฏกฉบับสำหรับประชาชน ๒ . มหานิทานสูตร สูตรว่าด้วยต้นเหตุใหญ่ http://www.larnbuddhism.com/tripitaka/prasuttanta/2.html ๗. เพราะรูปนาม ( สิ่งที่ไม่มีรูปร่าง มีแต่ชื่อ เรียกว่านาม ได้แก่เวทนา ความรู้สึกอารมณ์, สัญญา ความจำได้หมายรู้, เจตนา ความจงใจ, ผัสสะ ความถูกต้อง, มนสิการ ความทำไว้ในใจ ส่วนสิ่งที่เป็นรูป คือธาตุ ๔ และรูปอันปรากฏเพราะอาศัยธาตุ ๔ ) เป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ.    ๘. เพราะวิญญาณ ( ปฏิสนธิวิญญาณ ) คือธาตุรู้ที่ถือกำเนิด ๔ .    เป็นปัจจัย จึงมีรูปนาม.    ๙. เพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ .    ๑๐. เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป. ====================================== ความคิดเห็นที่ 2     ปฏิสนธิวิญญาณนั้นแหละ. ที่ทำให้เกิดนามรูป คืออารมณ์ขึ้นมาเดี๋ยวนั้นเลย เพราะจิตเป็นวิญญาณขันธ์. เมื่อจิตเกิด ดับ วิญญาณนั้นย่อมเกิด ดับ ด้วย วิญญาณไม่ใช่อมตะ จิตก็ไม่อมตะ เกิดดับ เกิดดับ อยู่ตลอดเวลา. สนธิ. ปฏิสนธิ เรื่อยไป จากคุณ : กระบี่นางฟ้า   ============================= คุณกระบี่นางฟ้าครับ  แน่ใจหรือว่า ปฏิสนธิวิญญาณ  หรือ จุติวิญญาณ(มรณะ)   ในภพชาติหนึ่งจะเกิดขึ้นเรื่อย ๆ จากคุณ : เฉลิมศักดิ์1 เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 14:46:08

ความคิดเห็นที่ 60 เย้ๆ มาแล้วหรอครับ รบกวนเช็คความเข้าใจผมหน่อยนะครับ จากคุณ : M_moshi เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 14:48:20

ความคิดเห็นที่ 61 พอแม่ตั้งครรภ์ช่วงแรกๆ มันยังเป็นเซลล์อยู่ วิญญานยังไม่ลง แต่เมื่อไร ร่างกายพร้อม และประจวบเหมาะ ตามอำนาจกรรม (สังขาร) นั่นๆ วิญญาน คือ ปฏิสนธิจิต จะดับและเกิดใหม่ในร่ายกายนั้นๆ ทันที โดยไม่มีอะไรคั่นกลาง เกิดเป็น นามรูป (ก็คือ เด็กทารกในครรภ์) แบบบ้านๆ นะครับ คุณ cantona_z ลองอ่านดู ถูกผิด ผมเองก็ไม่ทราบ? รบกวนขอคุณโขตานและคุณเฉลิมศักดิ์ เช็คคำตอบผมให้หน่อยครับ ว่าผมไปไกลรึยัง (ออกทะเลไปไกลรึยัง?) จากคุณ : M_moshi   ==================================== สาธุครับ คุณ : M_moshi คุณM_moshi อธิบายแบบบ้าน ๆ แล้ว   ฟังการอธิบายของ อาจารย์ผู้ทรงพระไตรปิฏก บ้าง กำเนิดมนุษย์นั้น....เป็นฉันใด อธิบายการเกิดในแง่ของวิทยาศาสตร์และพุทธศาสตร์ http://larndham.org/index.php?/topic/30808-%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%83%E0%B8%94/ จากคุณ : เฉลิมศักดิ์1 เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 14:54:11

ความคิดเห็นที่ 62 กำเนิดมนุษย์นั้น....เป็นฉันใด อธิบายการเกิดในแง่ของวิทยาศาสตร์และพุทธศาสตร์ http://larndham.org/index.php?/topic/30808-%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%83%E0%B8%94/ อย่างไรก็ตามในหลักของพระพุทธศาสนานั้น พระพุทธเจ้าได้ตรัสถึงการที่มนุษย์ได้ก่อกำเนิดขึ้นในครรภ์มารดาว่า จะต้องมีองค์ประกอบ ๓ ประการคือ ๑. มาตา อุตุนี โหติ แปลว่า มารดามีระดู ๒. มาตาปิตโร สนฺนิปาตา โหนฺติ แปลว่า มารดาบิดาอยู่ร่วมกัน ๓. คนฺธพฺโพ ปจฺจุปฏฺฐิโต โหติ แปลว่า มีสัตว์มาเกิด ปรากฏว่าวิชาการทางโลกกล่าวถึงปัจจัยที่จะทำให้มีการเกิดเพียงประการที่ ๑ และ ๒ เท่านั้นคือ ๑. มารดามีระดู หมายถึง มีการตกไข่ (Ovualation) เกิดขึ้นในครรภ์มารดา (ไม่ได้คัดลอก เนื้อหาทางวิทยาศาสตร์ เกี่ยวกับการตกไข่ ) ๒. มารดาและบิดาอยู่ร่วมกัน หมายถึงจะต้องมีการปฏิสนธิคือมีสเปิร์มอันได้แก่เชื้ออสุจิจากพ่อ เข้าผสมกับเซลล์ไข่ของแม่ เสปิร์ม หรือเชื้อจากพ่อนั้น เกิดจากขบวนการ Spermatogenesis โดยการแบ่งแบบไมโอซิสของเซลล์สืบพันธุ์ของพ่อภายในท่อสร้างสเปิร์ม (seminiferous tubule) ซึ่งอยู่ภายในถุงอัณฑะ (testis) การแบ่งเกิดขึ้นเหมือนกับในเพศแม่ ต่างกันแต่เพียงว่า การแบ่งเซลล์ในเพศชายนั้นเริ่มต้นจากเซลล์ที่มีชื่อว่า spermatogoninum ซึ่งจะมีการแบ่งแบบไมโตซิสก่อนได้ ๒ เซลล์ ที่มีโครโมโซมเท่าเดิมคือ ๔๖ (๔๔ + XY) ต่อจากนั้นจะมีเพียงหนึ่งเซลล์เท่านั้นเจริญ (โต) ขึ้นเป็น primary spermatocyte ซึ่งเป็นเซลล์ที่แบ่งแบบไมโอซิส (ส่วนอีก ๑ เซลล์ยังคงเป็น spermatogoninum ตามเดิม ) การแบ่งของ primary spermatocyte นี้จะเกิดขึ้นติดต่อกัน ( ๒ ครั้ง) จนแล้วเสร็จได้เซลล์ ๔ เซลล์ ที่มีจำนวนโครโมโซมลดลงเหลือครึ่งหนึ่ง คือ ๒๓ (๒๒ + X) หรือ ๒๓ (๒๒ + Y) ซึ่งเซลล์ที่ได้นี้ต่อไปจะมีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างสร้างหางเรียกว่าตัวสเปิร์ม (spermatozoa ) ทั้งนี้เพื่อความสะดวกในการเคลื่อนที่เข้าผสมกับเซลล์ไข่นั่นเอง การแบ่งเซลล์สืบพันธุ์ในเพศชายต่างกับเพศหญิง เพราะในเพศชายจะเริ่มต้นแบ่งแบบไมโตซิสจาก เซลล์ spermatogoninum ซึ่งมีการสร้างชดเชยอยู่ตลอดเวลา ทำให้ spermatogoninum ในเพศชายไม่มีวันหมด เพศชายจึงสามารถสร้างสเปิร์มได้ตลอดชีวิต ในขณะที่เพศหญิงนั้นเริ่มต้นจากการแบ่งแบบไมโอซิสของเซลล์ primary oocyte ซึ่งเมื่อแบ่งแล้วเซลล์ชนิดนี้จะหมดลงไปเรื่อย ๆ จนเมื่อถึงวัยหนึ่ง ประมาณอายุ ๔๕ ปี เพศหญิงจึงไม่อาจสร้างไข่ได้อีกต่อไปและที่สำคัญการแบ่งเซลล์ในเพศชายนั้นจะเริ่มจาก spermatogoninum ที่มีจำนวนมาก จึงทำให้เซลล์สเปิร์มที่ได้มีจำนวนมากมาย ซึ่งในการปล่อยน้ำเชื้อของผู้ชายแต่ละครั้งจะมีสเปิร์มเข้าผสมจำนวนประมาณ ๓๐๐ – ๕๐๐ ล้านตัว แต่จะมีเพียงตัวเดียวเท่านั้น ที่เข้าผสมกับไข่ได้ซึ่งเรียกการผสมนี้ว่า การปฏิสนธิ ( fertilization ) การปฏิสนธิ จึงหมายถึง กระบวนการที่มีสเปร์มเข้าไปรวมกับไข่ เมื่อผสมแล้วได้เป็นเซลล์ใหม่ที่มีชื่อว่า ไซโกต ผลที่เกิดขึ้นจากการปฏิสนธิ คือ ๑. ได้ไซโกต ที่มีโครโมโซมเป็น ๒ ชุด ( ๒n = diploid number คือ ๔๖ โครโมโซม ) ๒. เกิดความแตกต่างของลักษณะโครโมโซม ( variation ) เพราะชีวิตใหม่ที่อุบัติขึ้นมานี้ ได้รับโครโมโซมครึ่งหนึ่งจากพ่อ และอีกครึ่งหนึ่งจากแม่ ( n = haploid คือ ๒๓ โครโมโซม) ๓. เกิดการกำหนดเพศ โดย sex chromosome ของตัวสเปิร์มเป็นตัวกำหนด ถ้าเป็น X- sperm เข้าผสมก็จะเป็นเพศหญิงแต่ถ้า Y- sperm เข้าผสมก็จะเป็นเพศชาย ในขณะที่ประการที่สาม คือ มีสัตว์มาเกิด ซึ่งหมายถึงจะต้องมีจิตมาปฏิสนธิด้วย ทางวิทยาศาสตร์ยังไม่อาจทำการทดลอง และพิสูจน์ได้ ในขณะที่ปัจจัยข้อนี้เป็นเรื่องที่สำคัญที่สุด เพราะจะเป็นตัวกำหนดว่า ชีวิตนั้นจะเกิดขึ้นได้หรือไม่ จะอยู่รอดได้เพียงใด และจะมีบทบาทของชีวิตอย่างไร เพราะจิตที่เกิดขึ้นมาในขณะปฏิสนธินั้น ย่อมพกพาเจตนาซึ่งมีอำนาจแห่งวิบากกรรมทั้งหลายที่ผู้นั้นได้กระทำติดตามมาด้วย และนี่คือประการที่สำคัญที่สุด เพราะเป็นหัวใจของพระพุทธศาสนาข้อหนึ่งที่จะทำให้คนเชื่อเรื่องของการเวียนว่ายตายเกิด =========================================== พอแม่ตั้งครรภ์ช่วงแรกๆ มันยังเป็นเซลล์อยู่ วิญญานยังไม่ลง แต่เมื่อไร ร่างกายพร้อม และประจวบเหมาะ ตามอำนาจกรรม (สังขาร) นั่นๆ วิญญาน คือ ปฏิสนธิจิต จะดับและเกิดใหม่ในร่ายกายนั้นๆ ทันที โดยไม่มีอะไรคั่นกลาง เกิดเป็น นามรูป (ก็คือ เด็กทารกในครรภ์) จากคุณ : M_moshi   --------------------------------------- ผมว่าในช่วงแรกผมว่า ไม่น่าเรียกว่าการตั้งครรภ์นะครับ  น่าจะเรียกว่า การผสมของเชื้อมารดาและบิดา(มีอายุประมาณ ๗ วัน)  เมื่อ วิญญาณมาปฏิสนธิ จึงควรเรียกว่า ตั้งครรภ์ จากคุณ : เฉลิมศักดิ์1 เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 15:04:25

ความคิดเห็นที่ 63 พี่วิชาครับ ผมไม่ติดใจเรื่องวงใหญ่ข้ามภพข้ามชาติครับ ผมคิดว่าที่ถูกมันควรจะเป็นเช่นนั้นอยู่แล้วแล้ว แต่ผมติดใจวงเล็กชั่วขณะจิตน่ะครับ ยังไม่ค่อยเคลียร์ เพราะนามมีชราด้วยเหรอครับ จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 15:46:51

ความคิดเห็นที่ 64 อ้อ เข้าใจแระ ชรา มรณะ คือตั้งอยู่ ดับไป จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 15:51:03

ความคิดเห็นที่ 65 บอกได้อย่างนึง กระทู้นี้อ่านวันเดียวรอบเดียวไม่จบแน่ คงต้องมีซ้ำไปซ้ำมา กับ link เข้าพระไตรอีกอย่างน้อยสิบรอบถึงจะเคลียร์ จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 15:53:30

ความคิดเห็นที่ 66 ขอบคุณ คุณ เฉลิมศักดิ์ ครับ สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม สำหรับเรื่องการตั้งครรภ์ ผมใช้โวหารแบบโลก จากความรู้สมัยเรียน ม ปลาย อสุจิพ่อเจาะไข่แม่ ณ ขณะนั้น เกิดเป็น 1 เซลล์ เรียก week 0 day 1 อันนี้คือความหมายการตั้งครรภ์ตามโวหารโลก นับกันแบบนี้ http://www.panyathai.or.th/wiki/index.php/การปฏิสนธิ http://www.ehd.org/resources_bpd_illustrated.php?page=3&language=93 ส่วน ver พระไตรปิฎก ผมเองเคยอ่านนานมากแล้ว (จนลืมไปแล้ว) จำได้เพียงว่าพระพุทธเจ้าท่านพูดตรงกับความรู้ ชีวะ ม ปลาย ในปัจจุบันมากๆๆ สมัยนั้น วิทยาการยังไม่ก้าวหน้า ท่านรู้ได้ยังไง? ขอบคุณที่นำมาเตือนความจำครับ เพิ่งจับใจความได้ว่า พระพุทธเจ้าท่านหมายเอาปฏิสนธิจิตรวมความคือ การตั้งครรภ์ ซึ่งอันนี้ ตรงกับความรู้ในพระอภิธรรม ที่ผมพิมพ์ไว้ว่า เมื่อร่างกาย (ใหม่) พร้อม (เป็นปัจจัย) ให้วิญญาน (ปฏิสนธิจิต) มาเกิดเป็น นามรูป เวลาพูดกันในห้องศาสนา เห็นด้วยกับ คุณเฉลิมศักดิ์ นะครับ ต้องยึดตามที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้เป็นหลัก เวลาดิสคัสกัน คนอื่นๆ จะได้ไม่สับสน ตามคำพูดแบบโลกๆ ของเราเอง จากคุณ : M_moshi เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 16:06:31

ความคิดเห็นที่ 67 "เพราะสังขารเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ. เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป" -เรื่องปฏิจจสมุปบาทเพราะการอาศัยกันเกิดพร้อมกัน  หรือ สิ่งใดมีก่อนแล้วจึงมีสิ่งหนึ่งตามมา ? ****************************************** ภาษิตพระสารีบุตร [๒๖๖] สา. ดูกรอาวุโส ถ้าเช่นนั้น ผมจักเปรียบให้ท่านฟัง ในโลกนี้ บุรุษผู้ฉลาดบางพวกย่อมรู้ชัดเนื้อความของภาษิตได้ แม้ด้วยอุปมา ฯ             อาวุโส ไม้อ้อ ๒ กำ พึงตั้งอยู่ได้เพราะต่างอาศัยซึ่งกันและกันฉันใด             เพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป เพราะ นามรูปเป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฉันนั้นแล ฯ             ถ้าไม้อ้อ ๒ กำนั้น พึงเอาออกเสียกำหนึ่ง อีกกำหนึ่งก็ล้มไป ถ้าดึงอีก กำหนึ่งออก อีกกำหนึ่งก็ล้มไป ฉันใด เพราะนามรูปดับ วิญญาณจึงดับ เพราะ วิญญาณดับ นามรูปจึงดับ เพราะนามรูปดับ สฬายตนะจึงดับ เพราะสฬายตนะ ดับ ผัสสะจึงดับ ฯลฯ ความดับแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฉันนั้นแล ฯ http://www.84000.org/tipitaka/pitaka2/v.php?B=16&A=3006&Z=3073 จากคุณ : นายอิ่ม เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 16:41:44

ความคิดเห็นที่ 68 ขออธิบายตามสภาวะลำดับที่เกิดนะ เพราะถ้าใครเคยเห็นเราแสดงความเห็นจะรู้ว่า เราเคยบอกว่าไม่ได้เป็นผู้ศึกษาพระอภิธรรม จะอ่านก็เฉพาะที่มีคนมาโพสท์ไว้ และเลือกอ่านที่ตรงสภาวะ คำบางคำเราอาจจะบอกไม่ได้ว่า แบบนี้เรียกว่าอะไร เราเป็นคนปัญญาทึบ ถ้าไม่เห็นสภาวะ เราก็คงตัดไม่ถูกหรอก จะเรียงลำดับการมาให้ลองพิจารณาดูเพราะมันต้องเริ่มตั้งแต่ต้น เมื่อผ่านรูปฌานทั้ง 4 แล้ว ถ้าเราเพ่งรูปนั้นอย่างเกาะติด จะทำให้รูปหายไป กลายเป็นความว่าง หรืออรูปฌาน ในอรูปฌานจะสังเกตเห็นได้ว่าสิ่งที่รับรู้ได้คือใจที่เด่นดวง เป็นตัวรู้ว่าว่าง เป็นตัวรู้สัญญา แต่อายตนะอื่น ซึ่งคือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ไม่รับรู้อะไรทั้งสิ้น เพราะเหตุนี้ในอรูปฌานถึงอารมณ์จะละเอียดจริง แต่ไม่สามารถใช้อายตนะทั้งหมดพิจารณาธรรมได้ และจนเมื่อถึงอรูปฌานสุดท้าย จะว่าสัญญาก็ใช่ ไม่ใช่สัญญาก็ใช่ หมายความว่า จิตสามารถรับรู้ขณะจิตได้ แต่เมื่อรับรู้แล้วก็ดับ พอฟื้นขึ้นมาก็รู้อีก ขณะ หรือสองขณะ รู้แล้วก็ดับลงไปอีก มันจึงไม่ใช่จุดที่ดับได้ตลอดไป เมื่อรู้ดังนี้ จึงทราบว่า อรูปฌานไม่เหมาะที่จะพิจารณาธรรม และไม่ใช่จุดสิ้นสุด เมื่ออรูปฌานคือจุดที่ตึงเกินไป เหมือนสายพิณที่ตึงเกินไป เมื่อย้อนไปนึกถึงรูปฌาน จึงเป็นสายพิณที่หย่อนเกินไป เมื่อจิตเข้าใจถึงผลของรูปและอรูปนั้นแล้ว จิตจึงละ ละความยึดมั่นถือมั่นในรูปฌาน และอรูปฌานนั้น ไม่ยึดถือในสภาวะ รูปฌาน และอรูปฌาน จึงเปรียบเสมือนเรือ ที่เราใช้เป็นอุปกรณ์ข้ามไปให้ถึงฝั่ง เมื่อเข้าฝั่งแล้ว เราก็ต้องทิ้งเรือ ไม่แบกไป เพราะถ้ามัวแต่ยึดถือในรูป และอรูปนั้น จะทำให้เราไปต่อไม่ได้ เพราะความยึดมั่นถือมั่น นั่นหมายความว่า ไม่มีในโลกของรูปฌาน และอรูปฌานนั้นแล้ว เมื่อผ่านสภาวะนี้มาแล้ว ก็จะเข้าสู่อีกสภาวะนึง คือความเป็นกลางระหว่างทั้ง 2 สิ่ง เป็นความว่างที่บริสุทธิ์ เพราะปราศจากสัญญา สังขาร วิญญาณ เคยอ่านเจอมีคนเอาพระสูตรมาลงไว้ เรียกว่า เจโตสมาธิอันไม่มีนิมิต สภาวะนี้ลักษณะที่แสดงออกคือ ว่าง แต่อายตนะทั้ง 6 สามารถรับรู้ได้หมด รับรู้แต่ไม่ยึดติด ไม่ยึดมั่นถือมั่น รู้แบบไหน อย่างไร? เช่น เราได้ยินเสียงทีวีเปิดอยู่อีกห้องหนึ่ง เรารู้ว่ามาจากทีวี  ทิศไหน ได้ยินเสียง แต่เมื่อเวลารู้พุ่งไปที่เสียงนั้นแล้ว แต่มันไม่ปักลงไป ที่บอกว่าไม่ปักลงไปเพราะเมื่อรู้แล้วแต่หาจุดลงไม่เจอ ลักษณะเหมือนผู้รู้หาย ซึ่งจริงๆมันไม่หาย มันรู้ แต่มันไม่เข้าไปยึด เมื่อไม่เข้าไปยึด อารมณ์จึงเกิดไม่ได้ จึงว่าง จากสภาวะนี้จะทำให้เราทราบว่าจิตจริงๆ ไม่ต้องการที่ยึดเกาะ ไม่ต้องอยู่ในอะไร มันแค่สภาพรู้เฉยๆ รู้แล้วละ รู้แล้ววางอยู่แบบนี้ มันตัดส่วนที่ปรุงแต่งออกทั้งหมด เราจึงย้อนคิดไปว่า การรับรู้เกิดขึ้นได้ เพราะมีอายตนะทั้ง 6 แต่จิตมีสภาพแค่รู้เฉยๆ ไม่จำเป็นต้องมีที่เกาะ หรือไม่จำเป็นต้องมีอายตนะ จะไม่มีอายตนะ ก็ต้องไม่มีร่างกาย ดังนั้นเราจึงเห็นโทษของมันแล้วว่า เราไปยึดเอาร่างกายไว้ ก็ทำให้มี เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณเกิดขึ้น ทั้งๆที่ร่างกายไม่จำเป็นแก่จิตเลย ยึดร่างกายเอาไว้จึงมีแต่ความทุกข์ เพราะร่างกายนี้เป็นแหล่งเกิดอายตนะ อายตนะเป็นแหล่งเกิดของอารมณ์ และเมื่อมันไม่ต้องการร่างกายแล้ว และร่างกายเองก็ไม่เที่ยง เพราะเมื่อตายลงก็ต้องสลายไป จึงไม่เห็นว่าควรเข้าไปยึด จึงคลายความยุึดมั่นถือมั่นลง ส่วนจิต จิตมีสภาพรู้เฉยๆ เมื่อมีเหตุปัจจัย มันก็ออกมารู้ พอรู้เกิด แล้วมันก็ดับลง ดังนั้นเราจึงบังคับมันไม่ได้ มันเป็นแค่สภาพธรรมชาติที่มีอยู่แล้วแค่นั้น เหมือนไฟ เมื่อมีถ่าน มีน้ำมันก๊าด มีไม้ขีด ไฟมันก็ลุก พอหมดปัจจัย ไฟมันก็ดับ เราจึงไม่ไปสนใจในจิต เพราะมันไม่ใช่ของเรา บังคับไม่ได้ มันจะเป็นอะไรก็ช่างมัน ปล่อยให้มันเป็นไปตามธรรมชาติของมัน เมื่อจิตมันไม่ต้องการที่อยู่ เราจึงไม่ยึด เพราะยึดกายไปก็เป็นบ่อเกิดแ่ห่งความทุกข์ตามมา ยึดใจก็ไม่ได้ เพราะมันแค่สภาพรู้เฉยๆ พอเกิดมารู้อารมณ์ รู้แล้วมันก็ดับ มันจึงไม่มีอะไรให้ยึดถือแล้ว เมื่อละวางกายและใจได้ มันก็หลุดตามกันมาหมด ทั้ง เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ถ้าดูจากวงจรปฏิจสมุปบาท ที่เป็นวงกลมๆแล้ว เราจะคิดว่า ตัดตรงไหนดี เพราะตัดตรงไหนมันก็โผล่อีกทาง นั่นคือเราไปยึดว่ามันมี ยึดว่ามันมีวิญญาน ก็ตัดตรงวิญญาณ ตัดไปตรงอื่นก็เกิด ตัดตรงรูป ใจก็เกิด อย่างอื่นก็เกิดตาม นั่นคือเราไปยึดว่ามันมี มันถึงมีให้เราตัด แต่ถ้าเราไม่ยึดว่ามันมี มันก็ไม่มีที่อะไรให้เราต้องตัดเลย นั่นคือ เราต้องละวางความยึดมั่นถือมั่นในสิ่งต่างๆ นั่นเสีย จากคุณ : 4ปีจบ เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 16:46:27

ความคิดเห็นที่ 69 เห็นด้วยครับ คห 67 ร่างกายเกิดก่อน เป็นที่อยู่อาศัยของจิต ขณะเดียวกันร่างกายก็อาศัยจิต เพื่อให้ร่างกายดำรงอยู่ได้ อุปมาเหมือนคนพายเรือ เรือ คือ ร่างกาย คน คือ จิต แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 16:52:38 จากคุณ : M_moshi เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 16:50:14

ความคิดเห็นที่ 70 อนุโมทนาสาธุกับหลายๆท่านและขอร่วมตอบเป็นประเด็นดังนี้นะครับ ------------------------------------------------------------------------------------------ (๑.) จากคำถามในหัวกระทู้ของ คุณ cantona_z ข้อ 1 เรื่อง สังขาร สังขารในเรื่องปฏิจจสมุปบาทนั้น องค์ธรรมได้แก่ เจตนาเจตสิก เท่านั้น ซึ่งต่างจากสังขารในเรื่องขันธ์ ๕ สำหรับส่วนนี้ ลองรายละเอียดได้ในบทความ "คำว่า สังขาร มีกี่ความหมาย?" ------------------------------------------------------------------------------------------ (๒.) การแสดงปฏิจจสมุปบาทของพระพุทธองค์นั้นมี สองนัย คือ   1. การแสดงแบบสุตันตภาชนียนัย อันเป็นการแสดงถึงความเป็นไปแห่งปฏิจจสมุปบาทใน จิตหลายๆดวง ต่างๆขณะกันไป ชื่อว่า "นานาจิตตักขณิกปฏิจจสมุปบาท"            เช่น สังขาร(เจตนาเจตสิก หรือ กรรม) ที่ทำไว้ในอดีต  ก็เป็นปัจจัย แก่ วิญญาณในขณะถัดไปได้ เป็นต้น   2. การแสดงแบบอภิธัมมภาชนียนัย อันเป็นการแสดงถึงความเป็นไปแห่งปฏิจจสมุปบาทใน จิตดวงเดียว ชื่อว่า "เอกจิตตักขณิกปฏิจจสมุปบาท"            (ในกรณีนี้ ทุกองค์จะเกิดขึ้นพร้อมกันหมดในขณะเดียว)                   ใน "พระอภิธรรมปิฎก" นั้น จะมีแสดงทั้ง "สองนัย"  นี้ไว้ ดังนั้นควรพิจารณาก่อนว่า เรากำลังสนทนาใน นัยไหนอยู่ จะทำให้ไม่เกิดความสับสน         ถ้าเป็นการสนทนา เช่นว่า สังขาร หรือเจตนากรรม ที่เคยทำไว้ในอดีต เป็นปัจจัยแก่วิญญาณในขณะถัดมา หรือเป็นปัจจัยให้แก่ ปฏิสนธิวิญญาณ อย่างนี้ ก็เข้าใจได้ว่า เป็น สุตตันตภาชนียนัย  ------------------------------------------------------------------------------------------                  (๓.) สำหรับคำถามใน ข้อ 2 ของ คุณ cantona_z ในหัวข้อกระทู้นั้น คำว่า วิญญาณ เป็นปัจจัยให้เกิดนามรูปนั้น วิญญาณ ในที่นี้ หมายรวมได้ถึงทั้ง        - วิปากวิญญาณ        - กัมมวิญญาณ กรณี ปฏิสนธิขณะนั้น เป็น วิปากวิญญาณ      รูปที่เกิดในขณะเดียวกันในปฏิสนธิจิตนั้น ก็มีวิปากวิญญาณ เป็นปัจจัยช่วยอุปการะให้เกิด แต่ นอกจากนั้น กัมมวิญญาณแต่ในอดีต ที่ประกอบพร้อมด้วย สังขาร - เจตนาเจตสิก (คือกรรม) ก็เป็นปัจจัยช่วยอุปการะ(โดยความเป็นไปต่างขณะจิต) ให้แก่ รูปให้เกิดขึ้นด้วยได้           ดังนั้น              - นามรูป ที่เกิดในปฏิสนธิขณะเป็นขณะแรกนั้น จึงมี วิปากวิญญาณที่เกิดขึ้นพร้อมในขณะเดียวกันนั้น เป็น "เหตุใกล้" (อาสนฺนการณํ) - นามรูป ที่เกิดในปฏิสนธิขณะนั้นเอง ก็มี กัมมวิญญาณ (ที่ประกอบด้วย กรรม เจตนาในอดีต) เป็น "เหตุไกล" (ทูรการณํ) (ศึกษาเพิ่มเติมได้ใน คู่มือ พระอภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉทที่ ๘ ดูหน้า ๒๓) จากคุณ : ชาวมหาวิหาร เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 16:53:11

ความคิดเห็นที่ 71 คุณ 4 ปีจบ ตามหลัก ฌาน 1-4 ไม่หย่อนนะครับ ปฐมฌาน ก็วิปัสสานาได้เลย จากคุณ : M_moshi เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 17:00:35

ความคิดเห็นที่ 72 ที่เราเปรียบเทียบว่าหย่อน เพราะต้องอาศัยรูป ต้องยึดรูป แต่สิ่งที่ต้องเข้าใจคือความไม่ยึดถือในอะไรเลย ไม่ว่าจะเป็นรูป และอรูป ในเมื่อรูปเป็นส่วนลูปที่ 1 อรูปจึงเป็นลูปที่ 3 และเจโตสมาธิอันไม่มีนิมิตเป็นลูปทางสายกลาง เพราะไม่ยึดอะไรเลย จากคุณ : 4ปีจบ เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 17:10:32

ความคิดเห็นที่ 73 พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๕  พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๒ วิภังคปกรณ์ อกุศลจิต ดวงที่ ๑ ปัจจยจตุกกะ     เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๕  บรรทัดที่ ๔๑๑๑ - ๕๐๑๕.  หน้าที่  ๑๗๗ - ๒๑๕. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=35&A=4111&Z=5015&pagebreak=0 ============================================== จากอรรถกถา พระอภิธรรมปิฎก วิภังคปกรณ์ (พระไตรปิฏก ฉบับธรรมทาน (CD)) ปฏิจจสมุปปาทวิภังค์ วรรณนาอภิธรรมภาชนีย์ http://www.pantip.com/cafe/religious/topic/Y12978206/Y12978206.html#1 ผู้มีพระภาคเจ้ามิได้ตรัสว่า สํขารา (สังขารทั้งหลาย) ดังนี้ เหมือนในสุตตัน- ตภาชนีย์ แต่ตรัสว่า สํขาโร (สังขาร) ดังนี้นั้น เพราะเหตุไร? ตอบว่า เพราะสังขารประกอบด้วยขณะแห่งจิตดวงเดียว จริงอยู่ ใน สุตตันตภาชนีย์นั้น ทรงจำแนกปัจจยาการอันเป็นไปในขณะแห่งจิตต่าง ๆ กัน ในอภิธรรมภาชนีย์นี้ ทรงปรารภปัจจยาการที่เป็นไปในขณะเดียวกัน ก็ในขณะ แห่งจิตดวงเดียวกัน ย่อมไม่มีเจตนา (คือสังขาร) มาก จึงไม่ตรัสว่า สํขารา (สังขารทั้งหลาย) แต่ตรัสว่า สํขาโร (สังขาร คือ เจตนา ) ดังนี้. อนึ่ง บรรดาวาระเหล่านี้ ในวาระที่หนึ่งทรงทิ้งรูปเสีย ตรัสว่า วิญฺญาณปจฺจยา นามํ (นามเท่านั้นมีวิญญาณเป็นปัจจัย) ดังนี้ เพราะทรง รวบรวมธรรมที่นับเนื่องในขณะแห่งจิตดวงเดียว และเพราะเป็นธรรมสาธา- รณะไปในที่ทุกสถาน จริงอยู่ นามธรรมนั้นนับเนื่องในขณะจิตดวงเดียวกัน และเป็นธรรมสาธารณะไปในที่ทั้งหมด ย่อมไม่เป็นไปในฐานะแห่งความเป็นไป ของวิญญาณ ในที่ไหน ๆ หามิได้ ก็เพราะวาระที่หนึ่งนี้ ผัสสะก็มีหนึ่งเท่านั้น นับเนื่องเข้าในขณะแห่งจิตดวงเดียวกัน ฉะนั้น เมื่อทรงถือเอาอายตนะที่เป็น ปัจจัยอันสมควรแก่ผัสสะนั้น จึงตรัส มนายตนะดวงเดียวเท่านั้น ว่า นามปจฺ- จยา ฉฏฺฐายตนํ (อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย) ดังนี้ไว้ในฐานะ แห่งสฬายตนะ เพราะว่ามนายตนะนั้น เป็นปัจจัยอันสมควรแก่ผัสสะที่เป็น อกุศลดวงหนึ่ง และมนายตนะนี้ ก็ตรัสไว้แม้ในข้อนี้ว่า สงฺขารปจฺจยา วิญฺญาณํ (วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย) ดังนี้ก็จริง ถึงอย่างนั้น เพื่อทรงแสดงความต่างกันแห่งเหตุและผล และเพื่อครบองค์ จึงทรงถือเอาใน ที่นี้อีก เพราะในสุตตันตภาชนีย์นั้น สังขารเป็นเหตุต่างกันแก่มนายตนะนี้ นามเป็นผลโดยไม่ต่างกัน แต่ในอภิธรรมภาชนีย์นี้ นามเป็นเหตุโดยไม่ต่าง กันแก่มนายตนะนี้ ผัสสะเป็นผลโดยต่างกันฉะนี้แล. ส่วนธรรมทั้งหมดมี โสกะ เป็นต้น เพราะไม่เกิดในขณะแห่งจิต ดวงเดียวกัน ไม่เป็นไปในฐานะแห่งจิตและในจิตทั้งหมด ฉะนั้นจึงไม่ทรง ถือเอา แต่ชาติ ชรามรณะ แม้มีประมาณขณะแห่งจิตไม่ได้ ก็ทรงถือเอาเพื่อ ครบองค์ (แห่งปัจจยาการ) เพราะผนวกเข้าภายในขณะจิต ในวาระที่หนึ่ง ------------------------------------------------------------ พระอภิธัมมัตถสังคหะ ๒๑. อัตถิปัจจัย http://abhidhamonline.org/aphi/p8/090.htm อัตถิ แปลว่า มีอยู่ ต้องเป็นธรรมที่มีอยู่ คือยังอยู่ในระหว่าง อุปาทะ ฐีติ ภังค ยังไม่ทันได้ดับไปทั้งปัจจัยธรรมและปัจจยุบบันนธรรม ความอุปการะช่วย เหลือกันด้วยความที่มีอยู่นี่แหละ เรียกว่า อัตถิปัจจัย ธรรมที่มีอยู่ในระหว่าง อุปาทะ ฐีติ ภังคะ ก็ได้แก่ จิต เจตสิก และรูป ส่วน นิพพานไม่เกี่ยว เพราะนิพพานไม่มีการเกิดดับ จึงไม่มีสภาพที่เรียกว่า อุปาทะ ฐีติ ภังคะ นั้น ในระหว่าง อุปาทะ ฐีติ ภังคะ นี้ การปรากฏแห่งอัตถิปัจจัย ย่อมปรากฏใน ฐีติขณะมากกว่าและชัดกว่าในอุปาทะขณะและภังคะขณะ ------------------------------------------------------ http://thaimisc.pukpik.com/freewebboard/php/vreply.php?user=dokgaew&topic=9889 ธรรมดาของจิตนั้น มีการเกิดดับอยู่เสมอ คือ อุปาทะ = เกิดขึ้น ฐีติ = ตั้งอยู่ และภังคะ = ดับไป เราจึงพูดกันว่าอนุขณะ กรรมชรูปจะเกิดตั้งแต่ปฏิสนธิ และเกิดต่อกันไปทั้ง ๓ ขณะ คือ อนุขณะ ได้แก่ อุปาทะ ฐีติ และภังคะของปฏิสนธิจิต หลังจากปฏิสนธิแล้วก็จะเกิดกรรมชรูปต่อๆ ไปเรื่อยๆ ไปทุกๆ อนุขณะของจิต ทุกๆ ดวงจนกว่าจะถึงแก่ความตาย เมื่อสัตว์จะถึงแก่ความตาย ตั้งแต่ฐีติขณะของจิตดวงที่ ๑๗ ที่นับจากจุติจิตย้อนถอยหลังลงมา กรรมชรูปใหม่ไม่เกิดอีก ส่วนกรรมชรูปที่เกิดขึ้นที่อุปาทะขณะของจิตดวงที่ ๑๗ ย่อมตั้งอยู่ได้จนถึงจุติจิต จึงจะครบอายุ แล้วดับลงไปพร้อมกับภังคะขณะของจุติจิตพอดี เราก็พูดกันว่าสัตว์นั้นตาย และทั้งรูปทั้งนามก็ดับลงไปด้วยกัน ========================================== ความคิดเห็นที่ 63     พี่วิชาครับ ผมไม่ติดใจเรื่องวงใหญ่ข้ามภพข้ามชาติครับ ผมคิดว่าที่ถูกมันควรจะเป็นเช่นนั้นอยู่แล้วแล้ว แต่ผมติดใจวงเล็กชั่วขณะจิตน่ะครับ ยังไม่ค่อยเคลียร์ เพราะนามมีชราด้วยเหรอครับ จากคุณ : cantona_z ============================ ตามอรรถกถา เลยครับ  1 ขณะจิต ก็มี ชาติ ชรา มรณะ ได้  แต่ไม่มี โสกะ ปริเทวะ อนึ่ง ใน ขณะจิตหนึ่ง จะ 3 อนุขณะครับ คือ อุปาทะ ฐีติ ภังคะ จากคุณ : เฉลิมศักดิ์1 เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 17:21:57

ความคิดเห็นที่ 74 การกล่าวตู่ ปฏิจจสมุปบาทธรรมของคุณกระบี่นางฟ้า  โดยอ้างว่าเกิดใน  วาระจิตเดียว http://www.pantip.com/cafe/religious/topic/Y12978206/Y12978206.html การกล่าวตู่ปฏิจจสมุปบาทธรรม ของท่านพุทธทาส http://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=chalermsakm&month=11-2010&date=21&group=1&gblog=3 เหตุที่ทำให้อธิบายผิด ทีนี้เหตุที่ทำให้อธิบายผิด อย่างที่เรียกว่าไม่ใช่ในทางร้าย ไม่ใช่มีใครแกล้งเป็นหนอนบ่อนไส้ แต่เป็นไปในทางที่มันผิดเองเพราะโง่ไม่รู้ มันก็มีอย่างที่ว่ามาแล้วว่าเพราะไม่เข้าใจในภาษาธรรม ; เข้าใจแต่ภาษาคน ; ภาวะที่เคยเข้าใจในภาษาธรรมมันก็เลือนหายไปหมด จนเหลือแต่ภาษาคน. ทีนี้ก็อธิบายกันไปตามภาษาคน มันก็เป็นสัสสตทิฏฐิขึ้นมา. เพราะฉะนั้นเราจะต้องทำความเข้าใจในภาษาคนและภาษาธรรมกันในส่วนที่สำคัญที่สุดอีกครั้งหนึ่ง คือคำว่า “ คน” กับคำว่า “ นามรูป” . ถ้าเราเรียกกันตามภาษาชาวบ้านหรือภาษาคนก็เรียกตัวเรานี่ว่า “คน” ; ถ้าเรียกในภาษาธรรมเราไม่เรียกว่า “ คน “ แต่เราเรียกว่า “ นามรูป “ คือกายกับใจ. ทีนี้จะเรียกว่าคนหรือจะเรียกว่านามรูปก็ตามใจเถิด มันยังมีปัญหาอยู่ที่ว่ามันมีการเกิดดับเท่าไหร ? อย่างไร ? คนหรือนามรูปนี่แหละมันมีการเกิดดับอยู่อย่างไร ? ถ้าถามอย่างนี้คำตอบมีถึง ๓ ชั้น ลึกซึ้งกันอยู่ถึง ๓ ชั้น คือ : -- (๑). นามรูปเกิดดับ เกิดดับ ๆ ๆ ๆ อยู่ทุกขณะจิตนี้ จัดเป็นชั้นที่ไม่มีใครรู้ หรือไม่มีใครอยากรู้ และไม่จำเป็นจะต้องรู้ ว่านามรูปกายใจของเราเกิดดับ ๆ ๆ ๆ อยู่ทุกขณะจิต . นี้เป็นภาษาอภิธรรมเกินความต้องการ ; เพราะจิตนั้นมันมีการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป ตามระยะของสิ่งที่เรียกว่า ภวังคจิต : แล้วก็ยังเร็วยิ่งกว่ากระพริบตาเสียอีก ; ฉะนั้น ตามความหมายนี้เขาถือว่า “ นาม -- รูป “ หรือว่าคน ๆ หนึ่งนี้เกิดดับ ๆ ๆ ๆ อยู่ทุกขณะจิต นับไม่ทัน : เราไม่มีปากที่จะนับมันทันเพราะว่าขณะจิตมันเร็วกว่าปากจะนับทัน. นามรูปหรือคนนี้เกิดดับอยู่ทุกขณะจิต นี้ความหมายหนึ่ง. มันเทียบกับ frequency ของ ไดนาโม ไฟฟ้านั้น ; รอบหนึ่งก็คือไฟฟ้าออกมาทีหนึ่ง รอบหนึ่งไฟฟ้าก็ออกมาทีหนึ่ง ทีนี้มันนาทีหนึ่งละพันกว่ารอบมันก็เลยดูไม่ทัน แต่มันก็อาจติดกันเป็นดวงแดงโร่ที่หลอดไฟไม่มีกระพริบที่หลอดอย่างนี้ . ทีนี้จิตก็เหมือนกัน : มันถี่ยิบขนาดนั้นจนเราไม่รู้สึกว่าเราเกิดดับ ๆ ๆ เราต้องอาศัยการศึกษาเรื่องทางจิตชนิดนั้น จึงจะรู้ว่านามรูปหรือคนนี้มันเกิดดับ ๆ อย่างถี่ยิบอยู่ทุกขณะจิต หรือเร็วยิ่งกว่า frequency ของกระแสไฟฟ้าที่เราใช้อยู่ทุก ๆ วันนี้เสียอีก. นี้มันเป็น เรื่องเกิดดับ ๆ อีกชนิดหนึ่งไม่เกี่ยวกับปฏิจจสมุปบาท. ปฏิจจสมุปบาทไม่ได้หมายถึงการเกิดดับชนิดนี้. การเกิดดับทุกขณะจิตนี้มันเป็นกลไกทางจิตล้วน ๆ เป็นความรู้ส่วนเกิน ประเภทอภิธรรมเฟ้อโดยไม่ต้องเกี่ยวกับปฏิจจสมุปบาท. และคำว่า “เกิด” ในกรณีอย่างนี้ เขาไม่ใช้คำว่า “ชาติ” แต่เขาไปใช้คำอื่นว่า อุปาทะ มี “อุปาทะ” : อุปาทะ – ฐิติ – ภังคะ, อุปาทะ – ฐิติ – ภังคะ , อุปาทะ – ฐิติ – ภังคะ ฯลฯ อย่างนี้เรื่อยไป. อุปาทะ = เกิด, ฐิติ = ตั้งอยู่ , ภังคะ = ดับไป. ใช้คำว่า อุปาทะ, มิได้ใช้คำว่าชาติ ; แต่ก็แปลว่า “เกิด” เหมือนกัน. เกิดขึ้น – ตั้งอยู่ -- ดับไป ๆ ถี่ยิบนับไม่ทัน นั่นแหละนามรูปหรือคนเราเกิดดับอยู่อย่างนั้นชนิดหนึ่ง (๒) อีกชนิดหนึ่ง. นามรูปเกิดดับเหมือนคนธรรมดาสามัญรู้ คือว่า พอเกิดจากท้องแม่ก็เรียกว่าเกิดออกมา; พอตายเข้าโลงก็เรียกว่าดับ. ตั้งอยู่ ๘๐ ปีบ้าง ถึง ๑๐๐ ปี ก็มี. ตามธรรมดานี้ชั่ว ๘๐ ปี ๑๐๐ ปี นี้มีเกิดหนเดียวมีดับหนเดียว . นี้เกิดดับแค่คำพูด ๒ คำนี้เท่านั้นเอง. พูดว่า “เกิด” ขึ้นมาคำหนึ่งแล้วทิ้งระยะไว้นานถึง ๘๐ ปี หรือ ๑๐๐ ปี จึงพูดว่า “ ดับ “ นามรูปหรือคนเกิดหรือดับทำนองนี้ กินเวลาตั้ง ๘๐ ปีหรือ ๑๐๐ ปี นี้อย่างหนึ่ง เป็นคำพูดในภาษาคน. ส่วนภาษาอภิธรรมเฟ้อนั้นเกินถี่ยิบจนนับไม่ทัน . คนเกิดดับ ๆ ถี่ยิบจนนับไม่ทัน. ทีนี้เกิด -- ดับอย่างภาษาโลกนี้มันเกินเวลาตั้ง ๘๐ ปี ๑๐๐ ปี ทนนับไม่ค่อยไหว . นับว่า “เกิด” ครั้งหนึ่ง แล้วรอไปอีก ๑๐๐ ปี จึงจะนับว่า “ดับ” . ภาษาอภิธรรมเฟ้อฝ่ายโน้นมันก็เกินไป ภาษาคนฝ่ายนี้มันก็เกินไป. (๓) ทีนี้มันยังมีตรงกลาง คือที่เป็นภาษาปฏิจจสมุปบาทที่กำลังกล่าวถึงนี้. ความเกิดดับของภาษาปฏิจจสมุปบาทก็คือเกิดขึ้นแห่งเวทนาอย่างใดอย่างหนึ่ง แล้วก็เกิดตัณหา แล้วก็อุปาทาน แล้วก็มี ภพ แล้วก็ชาติ . ในหัวใจของคนเราเกิดความรู้สึกเป็น “ตัวกู” ครั้งหนึ่งก็เรียกว่าชาติหนึ่ง ภพหนึ่ง . และมันก็อาจนับได้. ถ้าขยันสังเกตก็จดไว้ วันหนึ่ง ๆ เราอาจจะพบและจดได้เลย ว่าวันนี้เราเกิด “ตัวกู” กี่ครั้ง พรุ่งนี้เกิดกี่ครั้ง มะรืนเกิดกี่ครั้ง ก็คอยจดไว้ได้. นี้ไม่ได้ถี่ยิบจนนับไม่ทันแล้วก็ไม่ได้หมายความว่าเกิดจากท้องแม่ แล้วก็ดับคืนเข้าโลง. มันเป็นการเกิดดับ, เกิดดับของคนเราหรือนามรูปในลักษณะที่เป็น “ ตัวกู -- ของกู ” ที่ถูกปรุงแต่งด้วยอวิชชาครั้งหนึ่ง ๆ . ========================================== แต่ระวังการไปอธิบาย ปฏิจจสมุปบาทผิด ๆ แบบคุณกระบี่นางฟ้า หรือแบบท่านพุทธทาส  จนภายหลังไม่ยอมรับในพระไตรปิฏก อรรถกถา จากคุณ : เฉลิมศักดิ์1 เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 17:25:43

ความคิดเห็นที่ 75 ขอโทษ คุณ 4 ปีจบ ที่ผม ตีความหมายที่ คุณ 4 ปีจบ ต้องการสื่อ ผิดไปนะครับ แหะๆ ><" จากคุณ : M_moshi เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 17:32:33

ความคิดเห็นที่ 76 ฟังมาก็มาก  อ่านมาก็พอควร  รู้เข้าใจ แค่ว่า รูปคือสิ่งที่ถูกรู้       นามเป็นผู้รู้     เมื่อมีตัวรู้อีกตัวมารู้นามนั้น   นามนั้นก็เหมือนรูปของตัวรู้อันใหม่ ฟังมาเป็นปีปี ได้แค่เนี้ย  อย่าถามรายละเอียด อธิบายไม่ไหว มีแค่นี้แต่อยากร่วมกระทู้ครับ จากคุณ : P2wichai เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 17:40:14

ความคิดเห็นที่ 78 อ้าวสันดานเลวอีกแล้ว  มาถือว่าพระอภิธรรมไม่ใช่ พระสูตร ใส่ร้ายคนอื่นหลับหลัง คนอย่างนี้ดูไว้ เขาเรียก  คนเลว มหาตัณหาสังขยาสูตร  ปฏิจจสมุปบาทสายดับ ในวาระจิตเดียว คุณเฉลิมก็ปฏิเสธ เพราะไม่ใช่ของอาจารย์บุญมี   ของพระพุทธเจ้า คุณเฉลิมไม่เชื่อถือ ปัจจัยแห่งความดับ           เพราะอวิชชาดับหมดมิได้เหลือ สังขารก็ดับ เพราะสังขารดับ วิญญาณจึงดับ เพราะ วิญญาณดับ นามรูปจึงดับ เพราะนามรูปดับ สฬายตนะจึงดับ เพราะสฬายตนะดับ ผัสสะจึงดับ เพราะผัสสะดับ เวทนาจึงดับ เพราะเวทนาดับ ตัณหาจึงดับ เพราะตัณหาดับ อุปาทานจึงดับ เพราะอุปาทานดับ ภพจึงดับ เพราะภพดับ ชาติจึงดับ เพราะชาติดับ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาสก็ดับ ความดับแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนั้น ย่อมมีได้ อย่างนี้.           [๔๔๙] ก็ข้อว่า เพราะชาติดับ ชรา มรณะก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะชาติดับนั่นแล ชรา มรณะจึงดับ ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?           ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะชาติดับ ชรา มรณะ ก็ดับ ในข้อนี้ มีความเป็น อย่างนี้แล.           พ. ก็ข้อว่า เพราะภพดับ ชาติก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะภพดับนั่นแล ชาติจึงดับ ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?           ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะภพดับ ชาติก็ดับ ในข้อนี้ มีความเป็นอย่างนี้แล.           พ. ก็ข้อว่า เพราะอุปาทานดับ ภพก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะอุปาทานดับนั่นแล ภพจึงดับ ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?           ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะอุปาทานดับ ภพก็ดับ ในข้อนี้ มีความเป็นอย่างนี้แล.           พ. ก็ข้อว่า เพราะตัณหาดับ อุปาทานก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะตัณหาดับนั่นแล อุปาทานจึงดับ ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?           ภ.  ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะตัณหาดับ อุปาทานก็ดับ ในข้อนี้ มีความเป็น อย่างนี้แล.           พ. ก็ข้อว่า เพราะผัสสะดับ เวทนาก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะผัสสะดับนั่นแล เวทนาจึงดับ ในข้อนี้ เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?           ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะผัสสะดับ เวทนาก็ดับ ในข้อนี้มีความเป็นอย่างนี้แล.           พ. ก็ข้อว่า เพราะสฬายตนะดับ ผัสสะก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะสฬายตนะดับนั่นแล ผัสสะจึงดับ ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?           ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะสฬายตนะดับ ผัสสะก็ดับ ในข้อนี้มีความเป็นอย่าง นี้แล.           พ. ก็ข้อว่า เพราะนามรูปดับ สฬายตนะก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะนามรูปดับนั่นแล สฬายตนะจึงดับ ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?           ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะนามรูปดับ สฬายตนะก็ดับ ในข้อนี้มีความเป็น อย่างนี้แล.           พ. ก็ข้อว่า เพราะวิญญาณดับ นามรูปก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะวิญญาณดับนั่นแล นามรูปจึงดับ ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?           ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะวิญญาณดับ นามรูปก็ดับ ในข้อนี้มีความเป็นอย่าง นี้แล.           พ. ก็ข้อว่า เพราะสังขารดับ วิญญาณก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย เพราะสังขารดับนั่นแล วิญญาณจึงดับ ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?           ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะสังขารดับ วิญญาณก็ดับ ในข้อนี้มีความเป็นอย่างนี้แล.           พ. ก็ข้อว่า เพราะอวิชชาดับ สังขารก็ดับ ดังนี้นั้น เรากล่าวแล้ว ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะอวิชชาดับนั่นแล สังขารจึงดับ ในข้อนี้เป็นอย่างนี้หรือๆ เป็นอย่างไร?           ภ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เพราะอวิชชาดับ สังขารก็ดับ ในข้อนี้มีความเป็นอย่าง นี้แล.           [๔๕๐] พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ข้อที่กล่าวนั้น ถูกละ พวกเธอกล่าวอย่างนี้ แม้เราก็กล่าว อย่างนี้ เมื่อสิ่งนี้ไม่มี สิ่งนี้ก็ไม่มี เพราะสิ่งนี้ดับ สิ่งนี้ก็ดับ คือ เพราะอวิชชาดับ สังขารจึงดับ เพราะสังขารดับ วิญญาณจึงดับ เพราะวิญญาณดับ นามรูปจึงดับ เพราะนามรูปดับ สฬายตนะจึงดับ เพราะสฬายตนะดับ ผัสสะจึงดับ เพราะผัสสะดับ เวทนาจึงดับ เพราะเวทนาดับ ตัณหาจึงดับ เพราะตัณหาดับ อุปาทานจึงดับ เพราะอุปาทานดับ ภพจึงดับ เพราะภพดับ ชาติจึงดับ เพราะชาติ ดับ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาสจึงดับ ความดับแห่งกองทุกข์ ทั้งสิ้นนั้น ย่อมมีได้ อย่างนี้. ว่าด้วยธรรมคุณ           [๔๕๑] ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้ พึงแล่นไปสู่ส่วนเบื้องต้นว่า ในอดีตกาล เราได้มีแล้ว หรือว่า ไม่ได้มีแล้ว เราได้เป็นอะไรแล้ว หรือว่าเราได้เป็นแล้ว อย่างไร หรือเราได้เป็นอะไรแล้ว จึงเป็นอะไร ดังนี้บ้างหรือไม่?           ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.           พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้ พึงแล่นไปสู่ส่วนเบื้องปลายว่า ใน อนาคตกาล เราจักมี หรือว่าจักไม่มี เราจักเป็นอะไร หรือว่าเราจักเป็นอย่างไร หรือเราจัก เป็นอะไรแล้ว จึงจักเป็นอะไร ดังนี้บ้างหรือไม่?           ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.           พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้ ปรารภถึงปัจจุบันกาล ในบัดนี้ ยัง สงสัยขันธ์เป็นภายในว่า เราย่อมมี หรือว่าเราย่อมไม่มี เราย่อมเป็นอะไร หรือว่าเราย่อม เป็นอย่างไร สัตว์นี้มาแล้วจากไหน สัตว์นั้นจักไป ณ ที่ไหน ดังนี้บ้างหรือไม่?           ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.           พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้พึงกล่าวอย่างนี้ว่า พระศาสดาเป็นครู ของพวกเรา พวกเราต้องกล่าวอย่างนี้ ด้วยความเคารพต่อพระศาสดาเท่านั้น ดังนี้บ้างหรือไม่?           ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.           พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้ พึงกล่าวว่า พระสมณะตรัสอย่างนี้ พระสมณะทั้งหลายและพวกเรา ย่อมไม่กล่าวอย่างนี้ ดังนี้บ้างหรือไม่?           ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.           พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้ จะพึงยกย่องศาสดาอื่น ดังนี้บ้าง หรือไม่?           ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.           พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอรู้เห็นอยู่อย่างนี้ พึงเชื่อถือสมาทานวัตรความตื่นเพราะ ทิฏฐิ และทิฏฐาทิมงคล ของพวกสมณะและพราหมณ์เป็นอันมาก ดังนี้บ้างหรือไม่?           ภ. ข้อนี้ไม่มีเลย พระพุทธเจ้าข้า.           พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย สิ่งใดที่พวกเธอรู้เห็นทราบเองแล้ว พวกเธอพึงกล่าวถึงสิ่งนั้น มิใช่หรือ?           ภ. อย่างนั้น พระพุทธเจ้าข้า.           พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ข้อที่กล่าวนั้นถูกละ พวกเธออันเรานำเข้าไปแล้ว ด้วยธรรมนี้ อันเห็นได้ด้วยตนเอง ซึ่งให้ผลไม่มีกาลคั่น ควรเรียกให้มาชม ควรน้อมเข้ามา อันวิญญูชนพึง รู้ได้เฉพาะตน คำที่เรากล่าวว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธรรมนี้ อันเห็นได้ด้วยตนเอง ให้ผลไม่มี กาลคั่น ควรเรียกให้มาชม ควรน้อมเข้ามา อันวิญญูชนพึงรู้ได้เฉพาะตน ดังนี้ เราอาศัยความ ข้อนี้กล่าวแล้ว. จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 18:18:31

ความคิดเห็นที่ 79 รู้แล้ว  คุณ เฉลิม ไม่รู้จัก สักายทิฐิ   ยังละสักกายทิฐิ ไม่ได้ ยังถือ วิญญาณการรับรู้นั้นๆ เป็นขอ'ของตน  เป็น มิจฉาทิฐิ อยู่นี่เอง จึงยอมรับ ที่พระพุทธเจ้า ตรัส ปฏิจจสมุปบาท ฝ่ายเกิด  ฝ่ายดับในวาระจิตเดียวไม่ได้ แต่เชื่ออาจารย์บุญมีมากกว่า เพื่อสนอง ตัณหาทิฐิของตน   คนเนรคุณพระศาสดา แก้ไขเมื่อ 26 พ.ย. 55 18:35:30 จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 18:23:24

ความคิดเห็นที่ 80 พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ข้อที่กล่าวนั้นถูกละ พวกเธออันเรานำเข้าไปแล้ว ด้วยธรรมนี้ อันเห็นได้ด้วยตนเอง ซึ่งให้ผลไม่มีกาลคั่น ควรเรียกให้มาชม ควรน้อมเข้ามา อันวิญญูชนพึง รู้ได้เฉพาะตน คำที่เรากล่าวว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธรรมนี้ อันเห็นได้ด้วยตนเอง ให้ผลไม่มี กาลคั่น ควรเรียกให้มาชม ควรน้อมเข้ามา อันวิญญูชนพึงรู้ได้เฉพาะตน ดังนี้ เราอาศัยความ ข้อนี้กล่าวแล้ว. คุณเฉลิมไม่รู้จัก  การให้ผล ไม่มี กาลกั้น นี่เอง เลยใส่ร้ายผมตลอด  ชั่วจริงๆ จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 18:25:13

ความคิดเห็นที่ 81 อย่ากลัวความเห็นต่าง..........ที่นี่เขาให้แสดงความเห็นอย่างไรก็ได้ มิฉนั้นจะมีห้องสาธารณะนี้หาพระแสงอะไร เปิดเว็ปส่วนตัวดีกว่า ไม่ต้องเห็นต่าง ไม่ห้ามเห็นต่าง......... แต่ห้ามด่ากัน จากคุณ : ไม่คิดมาก เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 19:23:22

ความคิดเห็นที่ 82 ความเห็นต่างไม่กลัว   แต่นิสัยชั่วๆ ชอบใส่ร้ายคนอื่น เพราะ สันดาน อิจฉา ไม่ดี  ...เป็นตัวอย่างให้คนไม่นับถือพระศาสดา  แต่นับถือ อาจารณ์ตน เป็นใหญ่แทน จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 19:34:12

ความคิดเห็นที่ 83 ผมไม่สามารถอ่านได้แม้1ใน10ครับ มึนรับทานจริงๆ แต่ผมนึกถึงตอนท่องมหาสติฯที่มี คำว่า รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ละก็อะไรน้า ศีลในศีล ธรรมในธรรม จิตในจิต นานละลืมละสิ ตอนนั้นก็งวยงง ขนาดหนัก ก็ปล่อยผ่านไปเพราะ มันหนักเกินกำลังเรา จากคุณ : HeavenMoon เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 20:59:49

ความคิดเห็นที่ 84 แก้ความเข้าใจผิดของ M_moshi #61 และเฉลิมศักดิ์ #62 การปฏิสนธิ คือเซล(ประกอบด้วยรูป)ของบิดาและมารดา มากระทบกัน และมีวิญญาณปฏิสนธิ ถือว่าการตั้งครรภ์เกิดขึ้นแล้ว เมื่อรูปปฏิสนธิ ย่อมประกอบด้วย ชีวิตรูป, ภาวรูป (รูปแสดงเพศ), หทยวัตถุรูป (รูปที่จิตตั้งอาศัยเกิดดับทำงาน) ฯลฯ รูปนั้นเกิดดับๆ ต่อเนื่อง ทันทีที่ปฏิสนธิ รูปนั้นไม่ถือเป็นกายของมารดา ก็เพราะ "ภาวรูป" ในเนื้อกายของมารดา ย่อมเป็นอิตถีภาวรูป - หญิง แต่รูปของผู้ปฏิสนธินั้น เป็น "ปุริสภาวรูป" ได้ (ชาย) การเกิดดับของรูปกายของบุตรนั้น เป็นไปด้วย กัมมัชรูป ถ้าไม่มี ปฏสินธิจิต เกิดขึ้นในภพนั้น ก็ย่อมไม่มีกัมมัชรูปของภพนั้น (ในบางโอกาส ที่ไม่มีจิตเกิดดับ กัมมัชรูปก็ยังอาจเกิดดับต่อไปได้ เพราะภพนั้นยังไม่มีจุติจิต เช่น อสัญญีพรหม หรือ ผู้เข้านิโรธสมาบัติ) ดังนั้น ทันทีที่ปฏิสนธิ รูปของบิดามารดาถึงกัน ต้องมีวิญญาณปฏิสนธิ จึงเรียกว่า การตั้งครรภ์ ถ้าไม่มีวิญญาณ ไม่ถือว่าปฏิสนธิ วิญญาณจะมาปฏิสนธิในภายหลังไม่ได้ อธิบายว่า รูปของบิดามารดาถึงกันแล้ว จะเกิด ชีวิตรูป, ภาวรูป , หทยวัตถุรูป ขึ้นไม่ได้เลย ถ้าไม่มี ปฏิสนธิวิญญาณ ก็เพราะการเกิดดับของรูป ชีวิต, ภาว, หทยวัตถุ ฯลฯ จะเกิดดับทันทีที่ปฏิสนธิ จะไม่มีการเว้นช่วง ถ้ามีการเว้นช่วงหน่วงรอ เพื่อให้วิญญาณปฏิสนธิภายหลัง การเกิดดับของ ชีวิตรูป ภาวรูป หทยวัตถุรูป ก็จะเกิดขึ้นไม่ได้ เพราะรูปการเกิดดับนั้น เป็น "กัมมัชรูป" คือเกิดด้วยอำนาจกรรม ถ้าไม่มีปฏิสนธิจิต อำนาจกรรมก็ให้ผลไม่ได้ กัมมัชรูปเกิดไม่ได้! จากคุณ : ระนาดเอก เขียนเมื่อ : 26 พ.ย. 55 21:10:20