ความคิดเห็นที่ 1 เพิ่มเติมครับ  จาก พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๕  พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๒ วิภังคปกรณ์ อกุศลจิต ดวงที่ ๑ ปัจจยจตุกกะ อกุศลจิต ดวงที่ ๑ ปัจจยจตุกกะ             [๒๙๑] ธรรมเป็นอกุศล เป็นไฉน             อกุศลจิต สหรคตด้วยโสมนัส สัมปยุตด้วยทิฏฐิมีรูปเป็นอารมณ์ หรือ มีเสียงเป็นอารมณ์ มีกลิ่นเป็นอารมณ์ มีรสเป็นอารมณ์ มีโผฏฐัพพะเป็นอารมณ์ มีธรรมเป็นอารมณ์ หรือปรารภอารมณ์ใดๆ เกิดขึ้นในสมัยใด ในสมัยนั้น สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย นามเกิด เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ผัสสะเกิดเพราะ อายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ตัณหาเกิดเพราะเวทนา เป็นปัจจัย อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย ความเกิดขึ้นแห่ง กองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้             [๒๙๒] ในปัจจยาการเหล่านั้น อวิชชา เป็นไฉน             ความไม่รู้ ความไม่เห็น ฯลฯ ลิ่มคืออวิชชา อกุศลมูล คือโมหะ อันใด นี้เรียกว่า อวิชชา             [๒๙๓] สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย เป็นไฉน             การคิดอ่าน กิริยาที่คิดอ่าน ความคิดอ่านอันใด นี้เรียกว่า สังขารเกิด เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย             [๒๙๔] วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย เป็นไฉน             จิต มโน มานัส หทัย ปัณฑร มโน มนายตนะ มนินทรีย์ วิญญาณ วิญญาณขันธ์ มโนวิญญาณธาตุที่สมกัน อันใด นี้เรียกว่า วิญญาณเกิดเพราะ สังขารเป็นปัจจัย             [๒๙๕] นามเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย เป็นไฉน             เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ นี้เรียกว่า นามเกิดเพราะวิญญาณ เป็นปัจจัย             [๒๙๖] อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย เป็นไฉน             จิต มโน มานัส หทัย ปัณฑร มโน มนายตนะ มนินทรีย์ วิญญาณ วิญญาณขันธ์ มโนวิญญาณธาตุที่สมกันอันใด นี้เรียกว่า อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะ นามเป็นปัจจัย             [๒๙๗] ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย เป็นไฉน             การกระทบ กิริยาที่กระทบ กิริยาที่ถูกต้อง ความถูกต้องอันใด นี้เรียกว่า ผัสสะเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย             [๒๙๘] เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย เป็นไฉน             ความสบายทางใจ ความสุขทางใจ ความเสวยอารมณ์ที่สบายเป็นสุข อันเกิดแต่เจโตสัมผัส กิริยาเสวยอารมณ์ที่สบายเป็นสุขอันเกิดแต่เจโตสัมผัส อันใด นี้เรียกว่า เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย             [๒๙๙] ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย เป็นไฉน             ความกำหนัด ความกำหนัดนัก ความชักนำให้คล้อยตามไป ความยินดี ความเพลิดเพลิน ความกำหนัดด้วยอำนาจความเพลิดเพลิน ความกำหนัดนักแห่ง จิต อันใด นี้เรียกว่า ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย             [๓๐๐] อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย เป็นไฉน             ทิฏฐิ ความเห็นไปข้างทิฏฐิ ฯลฯ ลัทธิเป็นบ่อเกิดแห่งความพินาศ การ ถือเอาโดยวิปลาส อันใด นี้เรียกว่า อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย             [๓๐๑] ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย เป็นไฉน             เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ เว้นอุปาทาน นี้เรียกว่า ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย             [๓๐๒] ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย เป็นไฉน             ความเกิด ความเกิดพร้อม ความบังเกิด ความบังเกิดจำเพาะ ความ ปรากฏแห่งธรรมเหล่านั้นอันใด นี้เรียกว่า ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย             [๓๐๓] ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย เป็นไฉน             ชรา ๑ มรณะ ๑             ในชรามรณะนั้น ชรา เป็นไฉน             ความคร่ำคร่า ภาวะที่คร่ำคร่า ความเสื่อมสิ้นอายุ แห่งธรรมเหล่านั้น อันใด นี้เรียกว่า ชรา             มรณะ เป็นไฉน             ความสิ้นไป ความเสื่อมไป ความแตก ความทำลาย ความไม่เที่ยง ความหายไป แห่งธรรมเหล่านั้น อันใด นี้เรียกว่า มรณะ             ชราและมรณะดังกล่าวมานี้ นี้เรียกว่า ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย             [๓๐๔] คำว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการ อย่างนี้ นั้น ได้แก่ความไปร่วม ความมาร่วม ความประชุม ความปรากฏ แห่ง กองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้             ด้วยเหตุนั้น จึงเรียกว่า ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วย ประการอย่างนี้   เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๕  บรรทัดที่ ๔๑๑๑ - ๕๐๑๕.  หน้าที่  ๑๗๗ - ๒๑๕. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=35&A=4111&Z=5015&pagebreak=0 ============================================== จากอรรถกถา พระอภิธรรมปิฎก วิภังคปกรณ์ (พระไตรปิฏก ฉบับธรรมทาน (CD)) ปฏิจจสมุปปาทวิภังค์ วรรณนาอภิธรรมภาชนีย์ พระศาสดาผู้มีพระญาณอันไม่มีอะไรขัดขวางในธรรมทั้งปวง ครั้น ทรงแสดงปัจจยาการอันปราศจากขอดปม และไม่ยุ่งยากในสุตตันตภาชนีย์ ด้วย อำนาจจิตต่าง ๆ ปานดังทรงคลี่ผืนมหาปฐพี และปานดังทรงขยายนภากาศ ด้วยประการฉะนี้แล้ว บัดนี้ เพราะปัจจยาการนี้จะมีในจิตต่าง ๆ กัน อย่างเดียว เท่านั้นก็หาไม่ ย่อมมีแม้ในจิตดวงเดียวทีเดียว ฉะนั้น เพื่อจะทรงแสดงปัจจยา- การซึ่งเกิดในขณะจิตดวงเดียวกัน โดยประการต่าง ๆ ด้วยอำนาจอภิธรรม- ภาชนีย์จึงทรงตั้งมาติกาไว้ก่อนโดยนัยมีอาทิว่า อวิชฺชาปจฺจยา สํขาโร (สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย) ดังนี้. ก็มาติกาที่ทรงตั้งไว้ อย่างนี้ว่า อวิชฺชาทีหิ มูเลหิ นว มูลปทา นว นยา ตตฺถ จตุกฺกานิ วารเภทญฺจ ทีปเย บัณฑิตพึงแสดงหมวด ๔ (แห่ง ปัจจัย) และประเภทแห่งวาระในนัยทั้ง ๙ ซึ่งมีบทแห่งมูล ๙ ด้วยมูลทั้งหลายมีอวิชชา เป็นต้น. อธิบายนัยแห่งมาติกามีอวิชชาเป็นมูล ในคาถานั้น มีการอธิบาย ดังต่อไปนี้ :- จริงอยู่ ในปฏิจจสมุปบาทนี้ มี ๙ นัย มีบทที่เป็นมูล ๙ บท เหล่านี้ คือ มีอวิชชาเป็นต้น ๑ มีสังขารเป็นต้น ๑ มีวิญญาณเป็นต้น ๑ มีนาม เป็นต้น ๑ มีอายตนะที่ ๖ เป็นต้น ๑ มีผัสสะเป็นต้น ๑ มีเวทนาเป็นต้น ๑ มีตัณหาเป็นต้น ๑ มีอุปาทานเป็นต้น ๑ ด้วยบทที่เป็นมูล ๙ บท มีอวิชชา เป็นต้น คือ โดยประเภทแห่งอวิชชา สังขาร วิญญาณ นาม อายตนะที่ ๖ ผัสสะ เวทนา ตัณหา และอุปาทาน. บรรดานัยทั้ง ๙ เหล่านั้น นัยนี้ใดมีอวิชชาเป็นต้นก่อน ในนัยที่มี อวิชชาเป็นต้นนั้นมีจตุกะ ๔ คือ ปัจจยจตุกะ หมวด ๔ กำหนดด้วยปัจจัยธรรม เหตุจตุกะ หมวด ๔ กำหนดด้วยเหตุธรรม สัมปยุตตจตุกะ หมวด ๔ กำหนดด้วยสัมปยุตธรรม อัญญมัญญจตุกะ หมวด ๔ กำหนดด้วยอัญญมัญญธรรม. แม้นัยที่เหลือก็เหมือนในนัยมีอวิชชานี้เหมือนกัน เพราะฉะนั้น ในแต่ละนัย จึงรวมเป็น ๓๖ จตุกะ ด้วยอำนาจแห่งจตุกะ ๔. บรรดาจตุกะเหล่านั้น เพราะ รวมวาระอย่างละ ๔ ด้วยจตุกะแต่ละจตุกะ จึงเป็นวาระละ ๑๖ ในแต่ละนัย ด้วยอำนาจแห่งจตุกะทั้ง ๔ ดังนั้น พึงทราบว่าเป็น ๑๔๔ วาระแล. ว่าด้วยปัจจยจตุกะ บรรดาจตุกะทั้ง ๔ นั้น ปัจจยจตุกะในนัยมีอวิชชาเป็นมูลก่อนกว่านัย ทั้งหมดนี้ใด ในปัจจยจตุกะนั้น วาระที่หนึ่ง (บาลีข้อ ๒๗๔) ชื่อว่า ทวาท- สังคิกวาร (วาระประกอบด้วยองค์ ๑๒) ประกอบด้วยองค์สองไม่บริบูรณ์ เพราะตรัสนามไว้ในที่แห่งนามรูป และตรัสอายตนะที่ ๖ ไว้ในที่แห่งสฬายตนะ. วาระที่ ๒ (บาลีข้อ ๒๗๕) ชื่อว่า เอกาทสังคิกวาร (วาระประกอบด้วย องค์ ๑๑) ซึ่งประกอบด้วยองค์หนึ่งไม่บริบูรณ์ เพราะตรัสนามอย่างเดียวในที่ แห่งนามรูป และไม่ตรัสองค์อะไร ๆ ในที่แห่งสฬายตนะ. วาระที่ ๓ (บาลี ข้อ ๒๗๖) ชื่อว่า ทวาทสังคิกวาร (วาระประกอบด้วยองค์ ๑๒) ประกอบ ด้วยองค์หนึ่งบริบูรณ์ เพราะตรัสอายตนะที่ ๖ ไว้ในที่แห่งสฬายตนะ แต่วาระ ที่ ๔ มีองค์ ๑๒ บริบูรณ์แล้วโดยแท้. ในข้อนั้น หากมีข้อสงสัยว่า แม้วาระที่ ๓ นี้ก็ประกอบด้วยองค์ที่ไม่ บริบูรณ์เหมือนกัน เพราะตรัสว่า ฉฏฺฐายตนปจฺจยา ผสฺโส (ผัสสะเกิด เพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย) ดังนี้. ข้อนั้นขอเฉลยว่า มิใช่เป็นดังนั้น เพราะอายตนะที่ ๖ นั้นมิใช่เป็นองค์ ความจริง ผัสสะอย่างเดียวเป็นองค์ในวาระ ที่ ๓ นี้ มิใช่อายตนะที่ ๖ เป็นองค์ เพราะฉะนั้นวาระที่ ๓ นี้ มิใช่ประกอบ ด้วยองค์หนึ่งไม่บริบูรณ์ เพราะอายตนะที่ ๖ นั้น มิใช่เป็นองค์ฉะนี้แล. อนึ่ง ในอรรถกถาท่านกล่าวว่า วาระที่หนึ่ง พระองค์ทรงถือเอา ด้วยอรรถว่าทรง รวบรวมองค์ไว้ทั้งหมด วาระที่ ๒ ทรงถือเอาด้วยอรรถว่าเป็นความต่างกัน แห่งปัจจัย วาระที่ ๓ ทรงถือเอาด้วยอำนาจแห่งสัตว์ผู้เกิดในครรภ์ วาระที่ ๔ ทรงถือเอาด้วยอำนาจแห่งสัตว์ผู้เป็นโอปปาติกะ อนึ่ง วาระที่หนึ่งทรงถือเอาด้วย อรรถว่าการรวบรวมองค์ไว้ทั้งหมด วาระที่ ๒ ทรงถือเอาด้วยอรรถว่าความ ต่างกันแห่งปัจจัย วาระที่ ๓ ทรงถือเอาด้วยสามารถแห่งสัตว์มีอายตนะไม่ บริบูรณ์ วาระที่ ๔ ทรงถือเอาด้วยอำนาจแห่งสัตว์มีอายตนะบริบูรณ์. อนึ่ง วาระที่หนึ่งทรงถือเอาด้วยอรรถว่ารวบรวมองค์ทั้งหมดนั่นแหละ วาระที่ ๒ ทรงถือเอาด้วยอำนาจมหานิทานสูตร วาระที่ ๓ ทรงถือเอาด้วยอำนาจรูปภพ วาระที่ ๔ ทรงถือเอาด้วยอำนาจกามภพ. บรรดาวาระทั้ง ๔ เหล่านั้น วาระที่หนึ่ง ตรัสว่า สัพพสังคาหิกะ (รวบรวมองค์ไว้ทั้งหมด) เพราะในวาระทั้ง ๓ มีวาระที่ ๒ เป็นต้นเหล่านี้ จะไม่รวมเข้าไปในที่ไหน ๆ มิได้มี ความต่างกันแห่งวาระที่เหลือจักแจ่มแจ้ง ข้างหน้า. เพื่อความแจ่มแจ้งแห่งวาระที่หนึ่งนั้น พึงทราบว่า องค์ปฏิจจสมุปบาทใด ในวาระใดที่ ตรัสโดยประการอื่นและแม้องค์ปฏิจจสมุป- บาทใด ที่ไม่ตรัสไว้ในวาระใด องค์ปฏิจจ- สมุปบาทใด เป็นปัจจัยแก่องค์ปฏิจจสมุป- บาทใด โดยประการใด พึงเข้าไปกำหนด องค์ทั้งหมดนั้นแล. ในคาถานั้นมีนัย ดังต่อไปนี้ :- ว่าโดยความไม่ต่างกันก่อน ถามว่า บรรดาวาระทั้ง ๔ เหล่านี้ พระ- ผู้มีพระภาคเจ้ามิได้ตรัสว่า สํขารา (สังขารทั้งหลาย) ดังนี้ เหมือนในสุตตัน- ตภาชนีย์ แต่ตรัสว่า สํขาโร (สังขาร) ดังนี้นั้น เพราะเหตุไร? ตอบว่า เพราะสังขารประกอบด้วยขณะแห่งจิตดวงเดียว จริงอยู่ ใน สุตตันตภาชนีย์นั้น ทรงจำแนกปัจจยาการอันเป็นไปในขณะแห่งจิตต่าง ๆ กัน ในอภิธรรมภาชนีย์นี้ ทรงปรารภปัจจยาการที่เป็นไปในขณะเดียวกัน ก็ในขณะ แห่งจิตดวงเดียวกัน ย่อมไม่มีเจตนา (คือสังขาร) มาก จึงไม่ตรัสว่า สํขารา (สังขารทั้งหลาย) แต่ตรัสว่า สํขาโร (สังขาร คือ เจตนา ) ดังนี้. อนึ่ง บรรดาวาระเหล่านี้ ในวาระที่หนึ่งทรงทิ้งรูปเสีย ตรัสว่า วิญฺญาณปจฺจยา นามํ (นามเท่านั้นมีวิญญาณเป็นปัจจัย) ดังนี้ เพราะทรง รวบรวมธรรมที่นับเนื่องในขณะแห่งจิตดวงเดียว และเพราะเป็นธรรมสาธา- รณะไปในที่ทุกสถาน จริงอยู่ นามธรรมนั้นนับเนื่องในขณะจิตดวงเดียวกัน และเป็นธรรมสาธารณะไปในที่ทั้งหมด ย่อมไม่เป็นไปในฐานะแห่งความเป็นไป ของวิญญาณ ในที่ไหน ๆ หามิได้ ก็เพราะวาระที่หนึ่งนี้ ผัสสะก็มีหนึ่งเท่านั้น นับเนื่องเข้าในขณะแห่งจิตดวงเดียวกัน ฉะนั้น เมื่อทรงถือเอาอายตนะที่เป็น ปัจจัยอันสมควรแก่ผัสสะนั้น จึงตรัส มนายตนะดวงเดียวเท่านั้น ว่า นามปจฺ- จยา ฉฏฺฐายตนํ (อายตนะที่ ๖ เกิดเพราะนามเป็นปัจจัย) ดังนี้ไว้ในฐานะ แห่งสฬายตนะ เพราะว่ามนายตนะนั้น เป็นปัจจัยอันสมควรแก่ผัสสะที่เป็น อกุศลดวงหนึ่ง และมนายตนะนี้ ก็ตรัสไว้แม้ในข้อนี้ว่า สงฺขารปจฺจยา วิญฺญาณํ (วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย) ดังนี้ก็จริง ถึงอย่างนั้น เพื่อทรงแสดงความต่างกันแห่งเหตุและผล และเพื่อครบองค์ จึงทรงถือเอาใน ที่นี้อีก เพราะในสุตตันตภาชนีย์นั้น สังขารเป็นเหตุต่างกันแก่มนายตนะนี้ นามเป็นผลโดยไม่ต่างกัน แต่ในอภิธรรมภาชนีย์นี้ นามเป็นเหตุโดยไม่ต่าง กันแก่มนายตนะนี้ ผัสสะเป็นผลโดยต่างกันฉะนี้แล. ส่วนธรรมทั้งหมดมี โสกะ เป็นต้น เพราะไม่เกิดในขณะแห่งจิต ดวงเดียวกัน ไม่เป็นไปในฐานะแห่งจิตและในจิตทั้งหมด ฉะนั้นจึงไม่ทรง ถือเอา แต่ชาติ ชรามรณะ แม้มีประมาณขณะแห่งจิตไม่ได้ ก็ทรงถือเอาเพื่อ ครบองค์ (แห่งปัจจยาการ) เพราะผนวกเข้าภายในขณะจิต ในวาระที่หนึ่ง องค์ปฏิจจสมุปบาทใด ตรัสโดยประการอื่น และองค์ปฏิจจสมุปบาทใด ไม่ ตรัสไว้ พึงทราบองค์ปฏิจจสมุปบาทนั้น ด้วยประการฉะนี้ก่อน. อนึ่ง ในวาระเหล่านี้ องค์ปฏิจจสมุปบาทใดที่ตรัสในวาระอื่นจากวาระ ที่หนึ่งนี้ พึงทราบอรรถแห่งองค์ปฏิจจสมุปบาทนั้น โดยนัยที่กล่าวแล้วนั่นแหละ แต่ความต่างกันใด ๆ มาแล้วในวาระใด ๆ ข้าพเจ้าจักประกาศอรรถอันต่างกัน นั้น ๆ ในวาระนั้น ๆ ทีเดียว. ส่วนในข้อว่า องค์ปฏิจจสมุปบาทใดเป็นปัจจัยแก่องค์ปฏิจจ- สมุปบาทใด โดยประการใด นี้ มีอธิบายว่า อวิชชาเป็นปัจจัยแก่สังขาร ๗ อย่าง คือ โดยปัจจัย ๖ ปัจจัย มีสหชาตะ อัญญมัญญะ นิสสยะ สัมปยุตตะ อัตถิ และอวิคตปัจจัย อันทั่วไปแก่สัมปยุตตธรรม และด้วยเหตุปัจจัย. บรรดาปัจจัยเหล่านั้นเพราะจตุกะ ๓ มีเหตุจตุกะเป็นต้นข้างหน้า ตรัสไว้ด้วย อำนาจอวิคตะ สัมปยุตตะ และอัญญมัญญปัจจัย ฉะนั้น ในปัจจยจตุกะนี้พึงนำ ปัจจัยทั้ง ๓ เหล่านั้นออกแล้ว พึงทราบว่า อวิชชาเป็นปัจจัยแก่สังขาร ๔ ด้วยอำนาจปัจจัยที่เหลือ. สังขารเป็นปัจจัยแก่วิญญาณ ๘ อย่าง คือ โดยปัจจัยที่เป็นสาธารณะ ๖ ปัจจัย และด้วยกัมมปัจจัย ๑ อาหารปัจจัย ๑ แต่ในปัจจยจตุกะนี้ พึงนำ ๓ ปัจจัยเหล่านั้นแหละออก ก็พึงได้ปัจจัย ๕ อย่าง. วิญญาณเป็นปัจจัยแก่นาม ๙ อย่าง คือ โดยปัจจัยที่เป็นสาธารณะ ปัจจัย ๖ อย่าง และด้วยอินทริยปัจจัย ๑ อาหารปัจจัย ๑ และอธิปติปัจจัย ๑ แต่ในปัจจยจตุกะนี้ พึงนำ ๓ ปัจจัยเหล่านั้นแหละออก คงได้ปัจจัย ๖ อย่าง นามเป็นปัจจัยแก่อายตนะที่ ๖ โดยปัจจัยที่เป็นสาธารณะ ๖ อย่าง ข้อว่า นามเป็นปัจจัยแก่อายตนะที่ ๖ นี้ นามบางอย่างเป็นปัจจัยด้วยอธิปติ- ปัจจัย นามบางอย่างเป็นปัจจัยด้วยอาหารปัจจัย เพราะฉะนั้น นามจึงเป็น ปัจจัยได้หลายอย่าง แต่ในปัจจยจตุกะนี้ พึงนำเอา ๓ ปัจจัยเหล่านั้นแหละ ออกแล้วคงได้ปัจจัย ๓ อย่างบ้าง ๔ อย่างบ้าง ๕ อย่างบ้าง. อายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัยแก่ผัสสะ เหมือนวิญญาณเป็นปัจจัยแก่นาม. ผัสสะเป็นปัจจัยแก่เวทนา ๗ อย่าง คือ โดยสาธารณปัจจัย ๖ อย่าง และ อาหารปัจจัย ๑ แต่ในปัจจยจตุกะนี้ พึงนำปัจจัย ๓ เหล่านั้นแหละออก คงได้ปัจจัย ๔ อย่าง. เวทนาเป็นปัจจัยแก่ตัณหา ๘ อย่าง คือ โดยสาธารณปัจจัย ๖ อย่าง ด้วยฌานปัจจัย ๑ และอินทริยปัจจัย ๑ แต่ในปัจจยจตุกะนี้พึงนำออก ๓ ปัจจัย เหล่านั้นแหละ คงได้ปัจจัย ๕ อย่าง. ตัณหาเป็นปัจจัยแก่อุปาทาน เหมือนอวิชชาเป็นปัจจัยแก่สังขาร อุปาทานเป็นปัจจัยแก่ภพ ๗ อย่าง คือ โดยสาธารณปัจจัย ๖ อย่าง และด้วย มรรคปัจจัย ๑ แต่ในปัจจยจตุกะนี้ พึงนำปัจจัย ๓ อย่างเหล่านั้นแหละออก ก็ได้ปัจจัย ๔ อย่าง. ภพเป็นปัจจัยแก่ชาติด้วยอุปนิสสยปัจจัยเท่านั้นโดยปริยาย (อ้อม) เพราะในคำว่า ชาติ นี้ ประสงค์เอาสังขตลักษณะ ชาติเป็นปัจจัยแก่ชรามรณะ ด้วยอุปนิสสยปัจจัยอย่างเดียวเหมือนกัน. ส่วนอาจารย์เหล่าใด กล่าวอย่างนี้ว่า "ในจตุกะนี้ อวิชชาเป็นต้น เป็นปัจจัยแก่สังขารเป็นต้นแม้ทั้งหมด ด้วยสหชาตปัจจัย เพราะวาระที่หนึ่ง ทรงเริ่มด้วยอำนาจสหชาตปัจจัยเท่านั้น" อาจารย์เหล่านั้น อันใคร ๆ พึงแสดง ความไม่มีแห่งภพเป็นต้นเหมือนอย่างนั้น และแสดงความเกิดขึ้นแห่งปัจจัย ที่เหลือแล้วพึงปฏิเสธ เพราะภพมิได้เป็นสหชาตปัจจัยแก่ชาติ ชาติก็ไม่เป็น สหชาตปัจจัยแก่ชรามรณะ ฝ่ายปัจจัยที่เหลือเหล่าใดตรัสไว้แก่สังขารเป็นต้น เหล่านั้น ปัจจัยแม้เหล่านั้นมีอยู่โดยแท้ เพราะฉะนั้น จึงไม่อาจทิ้งเสีย. องค์ปฏิจจสมุปบาทใด ในวาระใด ที่ตรัสไว้ โดยประการอื่น และแม้องค์ ปฏิจจสมุปบาทใด ที่ไม่ตรัสไว้ในวาระใด องค์ปฏิจจสมุปบาทใด เป็นปัจจัยแก่องค์- ปฏิจจสมุปบาทใด โดยประการใด พึงทราบ ว่าองค์ปฏิจจสมุปบาทนั้น เป็นปัจจัยแก่องค์ ปฏิจจสมุปบาทนั้น โดยประการนั้น ดังนี้ ในวาระที่หนึ่งอย่างนี้ก่อน ================================ จากการบรรยายของพระอาจารย์บุญมี เมธางกูร ในเรื่อง ปฏิจจสมุปบาท ใน ขณะจิตเดียว (อภิธรรมภาชนีย์ ) ผมจะขอยกปฏิจจสมุปบาทโดยอภิธรรมภาชนิยนัย ซึ่งเป็นการแสดงถึงความเป็นไปของปฏิจจสมุปบาทในจิตดวงหนึ่ง ๆ(ขณะจิต) ซึ่งมีชื่อเรียกว่า เอกจิตตักขณิกปฏิจจสมุปบาท แสดงโดยอภิธรรมภาชนียนัยนี้ ได้แบ่งออกเป็น ๓ กลุ่มคือ ๑. อกุศลบท ๒. กุศลบท ๓. อพยากทบท ผมจะขอยกตัวอย่างขึ้นมาเพียงเล็กน้อย เพื่อให้ท่านผู้อ่านทั้งหลายได้มองเห็นความลึกซึ้ง ความเป็นสัพพัญญูของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ๑. อกุศลบท จะขอแสดงเพียงนิดเดียว คือ ความเป็นไปของปฏิจจสมุปบาทเฉพาะในเรื่องทิฏฐิคตสัมปยุตจิต ๔ ประเภทเท่านั้น อวิชฺชาปจฺจยา สงฺขาโร สงฺขารปจฺจยา วิญฺญาณํ วิญฺญาณปจฺจยา นามํ นามปจฺจยา ฉฏฺฐายตนํ ฉฏฺฐายตนปจฺจยา ผสฺโส ผสฺสปจฺจยา เวทนา เวทนาปจฺจยาตณฺหา ตณฺหาปจฺจยา อุปาทานํ อุปาทานปจฺจยา ภโว ภวปจฺจยา ชาติ ชาติปจฺจยา ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ เพราะอวิชชาเป็นเหตุ อปุญญาภิสังขาร คือ ทิฏฐิคตสัมปยุตตอกุศลเจตนาที่เป็นไปพร้อมกับอวิชชา จึงได้เกิดขึ้น เพราะอปุญญาภิสังขาร คือ ทิฏฐิคตสัมปยุตตอกุศลเจตนาเป็นเหตุ ทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตจึงได้เกิดขึ้น เพราะทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตเป็นเหตุ เจตสิกขันธ์ ๓ (เวทนา สัญญา สังขาร) ที่ประกอบกับทิฏฐิคตสัมปยุตจิตนั้น ๆ จึงได้เกิดขึ้น เพราะเจตสิกขันธ์ ๓ ที่ประกอบกับทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตเป็นเหตุ คือ ทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตเป็นเหตุ คือ ทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตจึงได้เกิดขึ้น เพราะมนายตนะ คือทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตเป็นเหตุ เวทนาที่ประกอบกับทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตจึงได้เกิดขึ้น เพราะมโนสัมผัสสะที่ประกอบกับทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตเป็นเหตุ เวทนาที่ประกอบกับทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตจึงได้เกิดขึ้น เพราะเวทนาที่ประกอบกับทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตเป็นเหตุ ตัณหาที่ประกอบกับทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตจึงได้เกิดขึ้น เพราะอุปาทาน ๓ ที่ประกอบกับทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตเป็นเหตุ ภวะ คือ ทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตตุปบาท (เว้นทิฏฐิ) จึงได้เกิดขึ้น เพราะภวะ คือทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตตุปบาท (เว้นทิฏฐิ) เป็นเหตุ นามชาติ คือ อาการที่เกิดขึ้นคือทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตตุปบาทนั้นจึงได้เกิดขึ้น เพราะนามชาติ คืออาการที่เกิดขึ้นของทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตตุปบาทเป็นเหตุ นามชรา นามมรณะ คือขณะตั้งอยู่ ขณะดับไปของทิฏฐิคตสัมปยุตตจิตตุปบาทจึงได้เกิดขึ้น ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์แท้ ๆ ทั้งปวงนี้ เพราะได้อาศัยปัจจัยต่าง ๆ มีอวิชชา เป็นต้น ที่แสดงว่า “วิญฺญาณปจฺจยา นามํ “ เหตุใดจึงไม่ใช่ “วิญฺญาณปจฺจยา สฬายตนํ “ ก็เพราะว่าพระองค์ต้องการแสดงธรรมที่ประกอบด้วยจิตดวงหนึ่ง ๆ และจะต้องเป็นไปในจิตที่เกิดได้ทั่วไป ฉะนั้นจึงไม่ใช้คำว่า “ นามรูป “ เพราะบางภูมิม่มีรูปเกิดร่วมด้วย หรือที่แสดงว่า “นามปจฺจยา ฉฏฺฐายตนํ “ ไม่ได้แสดงตามที่คนส่วนมากอ่านอยู่เสมอว่า ๆ ว่า “นามปจฺจยา สฬายตนํ “ ก็เพราะว่าธรรมที่เป็นเหตุนั้นเป็นนาม และเป็นนามเจตสิกอย่างเดียวไม่มีรูปรวมอยู่ด้วย ฉะนั้น ธรรมที่เป็นผล จึงจำเป็นต้องเป็นนามด้วยกัน คือ อายตนะ ภายในที่ ๖ อันได้แก่จิตอย่างเดียว ในอภิธรรมภาชนิยนัยนี้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่ได้ทรงแสดง โสกะ ปริเทวะ เป็นต้น ซึ่งเป็นผลของชาติ ทรงแสดงแต่ “ ชาติปจฺจยา ชรามรณํ “ เท่านั้น ก็เพราะในจิตตักขณะดวงหนึ่ง ๆ คือแต่ละขณะของจิตนั้น โสกะ ปริเทวะ เป็นต้น เหล่านี้ย่อมเกิดขึ้นไม่ได้ นอกจากนั้น โสกะ ปริเทวะ นี้ ก็มิได้เกิดขึ้นแก่สัตว์ในทุกภพภูมิ ดังนั้น พระองค์จึงมิได้แสดง โสกะ ปริเทวะ ให้เป็นผลของชาติ จากคุณ : เฉลิมศักดิ์1 เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 16:06:10

ความคิดเห็นที่ 2 ปฏิจจสมุปบาท แบบ สุตตันตภาชนีย์  (พระสูตร) ๒. วิภังคสูตร [๖] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็ชราและมรณะเป็นไฉน ความแก่ ภาวะของ ความแก่ ฟันหลุด ผมหงอก หนังเหี่ยว ความเสื่อมแห่งอายุ ความแก่ หง่อมแห่งอินทรีย์ ในหมู่สัตว์นั้นๆ ของเหล่าสัตว์นั้นๆ นี้เรียกว่าชรา ก็มรณะ เป็นไฉน ความเคลื่อน ภาวะของความเคลื่อน ความทำลาย ความอันตรธาน มฤตยู ความตาย กาลกิริยา ความแตกแห่งขันธ์ ความทอดทิ้งซากศพ ความขาด แห่งชีวิตินทรีย์ จากหมู่สัตว์นั้นๆ ของเหล่าสัตว์นั้นๆ นี้เรียกว่ามรณะ ชราและ มรณะ ดังพรรณนามาฉะนี้ เรียกว่า ชราและมรณะ ฯ           [๗] ก็ชาติเป็นไฉน ความเกิด ความบังเกิด ความหยั่งลง ๑- เกิด ๒- เกิด จำเพาะ ๓- ความปรากฏแห่งขันธ์ ความได้อายตนะครบในหมู่สัตว์นั้นๆ ของ เหล่าสัตว์นั้นๆ นี้เรียกว่าชาติ ฯ           [๘] ก็ภพเป็นไฉน ภพ ๓ เหล่านี้คือ กามภพ รูปภพ อรูปภพ นี้เรียกว่าภพ ฯ           [๙] ก็อุปาทานเป็นไฉน อุปาทาน ๔ เหล่านี้คือ กามุปาทาน ทิฏฐุปาทาน สีลพัตตุปาทาน อัตตวาทุปาทาน นี้เรียกว่า อุปาทาน ฯ           [๑๐] ก็ตัณหาเป็นไฉน ตัณหา ๖ หมวดเหล่านี้คือ รูปตัณหา สัททตัณหา คันธตัณหา รสตัณหา โผฏฐัพพตัณหา ธัมมตัณหา นี้เรียกว่าตัณหา ฯ           [๑๑] ก็เวทนาเป็นไฉน เวทนา ๖ หมวดเหล่านี้คือ จักขุสัมผัสสชา- *เวทนา โสตสัมผัสสชาเวทนา ฆานสัมผัสสชาเวทนา ชิวหาสัมผัสสชาเวทนา กายสัมผัสสชาเวทนา มโนสัมผัสสชาเวทนา นี้เรียกว่าเวทนา ฯ           [๑๒] ก็ผัสสะเป็นไฉน ผัสสะ ๖ หมวดเหล่านี้คือ จักขุสัมผัส โสตสัมผัส ฆานสัมผัส ชิวหาสัมผัส กายสัมผัส มโนสัมผัส นี้เรียกว่าผัสสะ ฯ           [๑๓] ก็สฬายตนะเป็นไฉน อายตนะคือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ นี้เรียกว่าสฬายตนะ ฯ @๑. คือเป็นชลาพุชะหรืออัณฑชปฏิสนธิ ๒. คือเป็นสังเสทชปฏิสนธิ ๓. คือเป็น @อุปปาติกปฏิสนธิ ฯ เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๖  บรรทัดที่ ๓๓ - ๘๗.  หน้าที่  ๒ - ๔. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=16&A=33&Z=87&pagebreak=0           ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=4 ========================================== มหานิทานสูตร เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๐ บรรทัดที่ ๑๔๕๕ - ๑๘๘๗. หน้าที่ ๖๐ - ๗๗. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=10&A=1455&Z=1887&pagebreak=0 ก็คำนี้ว่า เพราะวิญญาณเป็นปัจจัยจึงเกิดนามรูป เรากล่าวอธิบายดังต่อ ไปนี้-            ดูกรอานนท์ เธอพึงทราบความข้อนี้โดยปริยายแม้นี้ เหมือนที่เราได้กล่าว ไว้ว่า เพราะวิญญาณเป็นปัจจัยจึงเกิดนามรูป ดูกรอานนท์ ก็วิญญาณจักไม่หยั่งลง ในท้องแห่งมารดา นามรูปจักขาดในท้องแห่งมารดาได้บ้างไหม ฯ            ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ            ดูกรอานนท์ ก็ถ้าวิญญาณหยั่งลงในท้องแห่งมารดาแล้วจักล่วงเลยไป นามรูปจักบังเกิดเพื่อความเป็นอย่างนี้ได้บ้างไหม ฯ            ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ            ดูกรอานนท์ ก็ถ้าวิญญาณ ของกุมารก็ดี ของกุมาริกาก็ดี ผู้ยังเยาว์วัยอยู่ จักขาดความสืบต่อ นามรูปจักถึงความเจริญงอกงามไพบูลย์ ได้บ้างไหม ฯ            ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ            เพราะเหตุนั้นแหละ อานนท์ เหตุ นิทาน สมุทัย ปัจจัยแห่งนามรูป ก็คือวิญญาณนั่นเอง ฯ            ก็คำนี้ว่า เพราะนามรูปเป็นปัจจัยจึงเกิดวิญญาณ เรากล่าวอธิบายดังต่อ ไปนี้-            ดูกรอานนท์ เธอพึงทราบความข้อนี้โดยปริยายแม้นี้ เหมือนที่เราได้กล่าว ไว้ว่า เพราะนามรูปเป็นปัจจัยจึงเกิดวิญญาณ ดูกรอานนท์ ก็ถ้าวิญญาณจักไม่ได้ อาศัยในนามรูปแล้ว ความเกิดขึ้นแห่งชาติชรามรณะและกองทุกข์ พึงปรากฏ ต่อไปได้บ้างไหม ฯ            ไม่ได้เลย พระเจ้าข้า ฯ            เพราะเหตุนั้นแหละ อานนท์ เหตุ นิทาน สมุทัย ปัจจัยแห่งวิญญาณ ก็คือนามรูปนั่นเอง ด้วยเหตุผลเพียงเท่านี้แหละ อานนท์ วิญญาณและนามรูป จึงยังเกิด แก่ ตาย จุติ หรืออุปบัติ ทางแห่งชื่อ ทางแห่งนิรุติ ทางแห่งบัญญัติ ทางที่กำหนดรู้ด้วยปัญญาและวัฏฏสังสาร ย่อมเป็นไปด้วยเหตุเพียงเท่านี้ๆ ความ เป็นอย่างนี้ ย่อมมีเพื่อบัญญัติ คือนามรูปกับวิญญาณ ฯ ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=10&i=57 ---------------------------------------------------------------------- พระไตรปิฏกฉบับสำหรับประชาชน ๒ . มหานิทานสูตร สูตรว่าด้วยต้นเหตุใหญ่ http://www.larnbuddhism.com/tripitaka/prasuttanta/2.html ๗. เพราะรูปนาม ( สิ่งที่ไม่มีรูปร่าง มีแต่ชื่อ เรียกว่านาม ได้แก่เวทนา ความรู้สึกอารมณ์, สัญญา ความจำได้หมายรู้, เจตนา ความจงใจ, ผัสสะ ความถูกต้อง, มนสิการ ความทำไว้ในใจ ส่วนสิ่งที่เป็นรูป คือธาตุ ๔ และรูปอันปรากฏเพราะอาศัยธาตุ ๔ ) เป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ.   ๘. เพราะวิญญาณ ( ปฏิสนธิวิญญาณ ) คือธาตุรู้ที่ถือกำเนิด ๔ .    เป็นปัจจัย จึงมีรูปนาม.   ๙. เพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ .   ๑๐. เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป. ====================================== พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๑ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๒๓ ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค มหาวรรค ญาณกถา http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=31&A=95&Z=3331 [๙๘] ในกรรมภพก่อน ความหลงเป็นอวิชชา กรรมที่ประมวลมาเป็น สังขาร ความพอใจเป็นตัณหา ความเข้าถึงเป็นอุปาทาน ความคิดอ่านเป็นภพ ธรรม ๕ ประการในกรรมภพก่อน เหล่านี้ เป็นปัจจัยแห่งปฏิสนธิในอุปปัตติภพนี้ ปฏิสนธิเป็นวิญญาณ ความก้าวลงเป็นนามรูป ประสาท (ภาวะที่ผ่องใสใจ) เป็น อายตนะ ส่วนที่ถูกต้องเป็นผัสสะ ความเสวยอารมณ์เป็นเวทนาในอุปปัตติภพนี้ ธรรม ๕ ประการในอุปปัตติภพนี้เหล่านี้ เป็นปัจจัยแห่งกรรมที่ทำไว้ในปุเรภพ ความหลงเป็นอวิชชา กรรมที่ประมวลมาเป็นสังขาร ความพอใจเป็นตัณหา ความเข้าถึงเป็นอุปาทาน ความคิดอ่านเป็นภพ (ย่อมมี) เพราะอายตนะทั้งหลาย ในภพนี้สุดรอบ ธรรม ๕ ประการในกรรมภพนี้เหล่านี้ เป็นปัจจัยแห่งปฏิสนธิ ในอนาคต ปฏิสนธิในอนาคตเป็นวิญญาณ ความก้าวลงเป็นนามรูป ประสาทเป็น อายตนะ ส่วนที่ถูกต้องเป็นผัสสะ ความเสวยอารมณ์เป็นเวทนา ธรรม ๕ ประ- *การในอุปปัตติภพในอนาคตเหล่านี้ เป็นปัจจัยแห่งกรรมที่ทำไว้ในภพนี้ พระ- *โยคาวจร ย่อมรู้ ย่อมเห็น ย่อมทราบชัด ย่อมแทงตลอด ซึ่งปฏิจจสมุปบาท มีสังเขป ๔ กาล ๓ ปฏิสนธิ ๓ เหล่านี้ โดยอาการ ๒๐ ด้วยประการดังนี้ ชื่อว่าญาณ เพราะอรรถว่ารู้ธรรมนั้น ชื่อว่าปัญญา เพราะอรรถว่ารู้ชัด เพราะเหตุนั้นท่านจึงกล่าวว่า ปัญญาในการกำหนดปัจจัย เป็นธรรมฐิติญาณ ฯ ------------------------------------------------------------------------- ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :- http://www.84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=1 ------------------------------------------------------------ ศึกษา อาการ ๒๐ ในปฏิจจสมุปบาทธรรมเพิ่มเติมได้ที่ พระอภิธัมมัตถสังคหะ ปฏิจจสมุปปาทธรรม นัยที่ ๓ วีสตาการา (อาการ ๒๐) http://abhidhamonline.org/aphi/p8/051.htm ----------------------------------------------------------------- การแสดงธรรมจากท่านอาจารย์ ผู้ทรงพระไตรปิฏก http://www.thaimisc.com/freewebboard/php/vreply.php?user=dokgaew&topic=8821 ปฏิจจสมุปบาทคืออะไร โดยรูปศัพท์ ปฏิจจสมุทบาท แปลว่าภาวะที่อาศัยกันเกิดขึ้น ซึ่งเป็นระบบการกำเนิดแห่งชีวิตหรือเรียกว่า กฎแห่งชีวิต ตามหลักพุทธศาสนาสอนว่า ชีวิตทุกชีวิตมีส่วนที่เป็นเหตุเป็นผลอาศัยกันและกันสืบต่อเนื่องกันไปอย่างไม่มีทางขาดสาย เมื่อสิ่งหนึ่งเกิดขึ้นก็เป็นเหตุให้อีกสิ่งหนึ่งเกิดขึ้นสืบต่อกันไม่ขาดสายเป็นลูกโซ่ ไม่มีวันจบสิ้นได้และไม่รู้เบื้องตนไม่รู้เบื้องปลาย พระพุทธองค์ทรงตรัสสอนภิกษุว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สงสารคือการเวียนว่ายตายเกิดแห่งทุกข์ (ชีวิต) ไม่รู้เบื้องต้นไม่รู้เบื้องปลาย ตามหลักปฏิจจสมุปบาท องค์ประกอบแห่งชีวิต (ทุกข์) เรียกว่าองค์แห่งภวจักรหรือองค์แห่งปฏิจจสมุปบาท ซึ่งแบ่งออกเป็น ๑๒ องค์ ได้แก่ ๑. อวิชชา - ความไม่รู้จริง ๒. สังขาร - ความปรุงแต่ง ๓. วิญญาณ - ปฏิสนธิวิญญาณ ๔. นามรูป - นามขันธ์ ๓ รูปขันธ์ ๑ ๕. อายตนะ - อายตนะภายใน ๖ ๖. ผัสสะ - ความสัมผัสอารมณ์ ๗. เวทนา - ความเสวยอารมณ์ ๘. ตัณหา - ความอยากได้ ๙. อุปาทาน - ความยึดมั่นถือมั่น ๑๐. ภพ - กัมมภพและอุปัตติภพ ๑๑. ชาติ - ความเกิด ๑๒. ชรา - มรณะ - ความแก่และความตาย ทั้ง ๑๒ องค์นี้คือทุกข์ เป็นส่วนประกอบของชีวิต อาศัยกันและกัน เช่น เพราะอวิชชาเป็นปัจจัยจึงมีสังขาร เพราะสังขารเป็นปัจจัยจึงมีวิญญาณ เป็นต้นจนถึงสุดท้ายเพราะชาติเป็นปัจจัยจึงมีชรา-มรณะนี้เรียกว่าปฏิจจสมุปบาท ๑ วง หรือชีวิตหมุนไปไหลไป ๑ รอบ ถ้าตัดอวิชชาและตัณหายังไม่ขาดชีวิตก็ยังดำเนินต่อไป ไปถึงจุดมรณะหรือจุติแล้วต้องปฏิสนธิต่อไป อะไรทำให้ปฏิสนธิ? ! ! ! อาสวะ ทั้ง ๕ ว่าโดยย่อ ได้แก่ ตัณหา และอวิชชานั่นเอง เพราะอาสวะเกิดขึ้น อวิชชาจึงเกิดขึ้น ฉะนั้น พระพุทธเจ้าจึงกล่าวสรุปหลังจากประกาศธรรมแล้วมีพระอริยเจ้าเกิดขึ้นว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เงื่อนต้นของอวิชชา เงื่อนต้นของภวตัณหา ย่อมไม่ปรากฏคือ ไม่รู้ว่าก่อนแต่นี้ อวิชชายังไม่มี ภวตัณหายังไม่มี แต่มาภายหลังนี้ แม้นเป็นอย่างนี้ก็กล่าวได้ว่าอวิชชาปรากฏ เพราะนิวรณ์เป็นอาหารปัจจัย ภวตัณหาปรากฏ เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย ตราบใดที่ยังตัดอวิชชาตัณหาไม่ขาด ตราบนั้น ชีวิตก็จะหมุนอยู่ในสงสารตลอดไปอย่างไม่มีกำหนดขอบเขต ปฏิจจสมุปบาทธรรมนั้นเป็นระบบการกำเนิดสัตว์ หรือเรียกว่าชีวิต หรือกฎการหมุนเวียนแห่งชีวิต เรียกธรรมนี้ว่าภวจักร ด้วยเหตุดังกล่าวนี้ ปฏิจจสมุปบาทนั้น เป็นลักษณะเป็นปัจจัยแห่งชาติ ชรา – มรณะ ทำหน้าที่ให้เกิดทุกข์ติดตามมาในสังสารวัฏฏ์ และทำให้เกิดการเดินทางผิดจากพระนิพพานเป็นผล ชีวิตจึงเวียนวนอยู่ในสงสาร เวียนไปด้วยความไม่รู้จากกิเลสวัฏฏ์ กัมมวัฏฏ์ และวิบากวัฏฏ์ ภวจักร แปลว่า ล้อชีวิตหมุนอยู่ตลอด สังสารวัฏฏ์ มาจากคำว่า สังสารจักร ผู้ที่ฟังเรื่องปฏิจจสมุปบาทและปัญจาการนี้ โอกาสเท่ารูเข็มที่จะให้ทิฏฐิ (ความเห็นผิด) เกิดไม่ได้เลย เป็นมหากุศลญาณสัมปยุต ที่แน่นสืบต่อกันอย่างมั่นคง วิบากอันเป็นอกุศลเท่ารูเข็มจะไม่ปรากฏขึ้น ฉะนั้น ขณะใดที่นั่งเรียนอยู่ และมีการแสดงธรรมปัญจาการและปฏิจจสมุปบาท ต่อให้มีอันตรายไม่ต้องหลบเพราะขณะนี้วิบากอกุศลเท่ารูเข็ม ที่จะเกิดให้วิบากอกุศลเข้ามา หรือกรรมเบียดเบียนฝ่ายอกุศล กับกรรมตัดรอนฝ่ายอกุศลจะเข้ามาไม่ได้เลย เพราะไม่มีเลยเท่าช่องรูเข็ม นี่คือธรรมวิเศษของปฏิจจสมุปบาทและปัญจาการ จากคุณ : เฉลิมศักดิ์1 เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 16:12:07

ความคิดเห็นที่ 3 รบกวนคุณเฉลิมศักดิ์ช่วยอธิบาย วงจรปฏิจจสมุปบาท ตั้งแต่อวิชชา จนถึงชาติ ชรา มรณะ เป็นภาษาแบบธรรมดาได้ไหมคะ เอาแบบภาษาง่ายๆ ให้เห็นภาพแบบที่ จขกท.อธิบาย ประมาณนั้นน่ะค่ะ พอดีพยายามอ่านพยายามศึกษาทำความเข้าใจ ตั้งแต่เมื่อวานแล้ว วันนี้ยังไม่ไปไหนเลย ด้วยว่าด้อยปัญญาเกินไป แหะๆ > < รบกวนด้วยนะคะ ขออนุโมทนาค่ะ ขอบพระคุณมากค่ะ จากคุณ : สติไม่มาปัญญาช้อปเกิด เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 16:42:36

ความคิดเห็นที่ 4 การแสดงธรรมจากท่านอาจารย์ ผู้ทรงพระไตรปิฏก http://www.thaimisc.com/freewebboard/php/vreply.php?user=dokgaew&topic=8821 ปฏิจจสมุปบาทคืออะไร โดยรูปศัพท์ ปฏิจจสมุทบาท แปลว่าภาวะที่อาศัยกันเกิดขึ้น ซึ่งเป็นระบบการกำเนิดแห่งชีวิตหรือเรียกว่า กฎแห่งชีวิต ตามหลักพุทธศาสนาสอนว่า ชีวิตทุกชีวิตมีส่วนที่เป็นเหตุเป็นผลอาศัยกันและกันสืบต่อเนื่องกันไปอย่างไม่มีทางขาดสาย เมื่อสิ่งหนึ่งเกิดขึ้นก็เป็นเหตุให้อีกสิ่งหนึ่งเกิดขึ้นสืบต่อกันไม่ขาดสายเป็นลูกโซ่ ไม่มีวันจบสิ้นได้และไม่รู้เบื้องตนไม่รู้เบื้องปลาย พระพุทธองค์ทรงตรัสสอนภิกษุว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สงสารคือการเวียนว่ายตายเกิดแห่งทุกข์ (ชีวิต) ไม่รู้เบื้องต้นไม่รู้เบื้องปลาย ตามหลักปฏิจจสมุปบาท องค์ประกอบแห่งชีวิต (ทุกข์) เรียกว่าองค์แห่งภวจักรหรือองค์แห่งปฏิจจสมุปบาท ซึ่งแบ่งออกเป็น ๑๒ องค์ ได้แก่ ๑. อวิชชา - ความไม่รู้จริง ๒. สังขาร - ความปรุงแต่ง ๓. วิญญาณ - ปฏิสนธิวิญญาณ ๔. นามรูป - นามขันธ์ ๓ รูปขันธ์ ๑ ๕. อายตนะ - อายตนะภายใน ๖ ๖. ผัสสะ - ความสัมผัสอารมณ์ ๗. เวทนา - ความเสวยอารมณ์ ๘. ตัณหา - ความอยากได้ ๙. อุปาทาน - ความยึดมั่นถือมั่น ๑๐. ภพ - กัมมภพและอุปัตติภพ ๑๑. ชาติ - ความเกิด ๑๒. ชรา - มรณะ - ความแก่และความตาย ทั้ง ๑๒ องค์นี้คือทุกข์ เป็นส่วนประกอบของชีวิต อาศัยกันและกัน เช่น เพราะอวิชชาเป็นปัจจัยจึงมีสังขาร เพราะสังขารเป็นปัจจัยจึงมีวิญญาณ เป็นต้นจนถึงสุดท้ายเพราะชาติเป็นปัจจัยจึงมีชรา-มรณะนี้เรียกว่าปฏิจจสมุปบาท ๑ วง หรือชีวิตหมุนไปไหลไป ๑ รอบ ========================================= คุณสติมา ฯ  ครับ  คือไม่กล้าอธิบายเองครับ อ่านจากที่ท่านอาจารย์ท่านแสดงองค์ธรรมและสรุปไว้ ดีกว่าครับ จากคุณ : เฉลิมศักดิ์1 เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 17:09:46

ความคิดเห็นที่ 5 พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๐  พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๒ ทีฆนิกาย มหาวรรค ๒. มหานิทานสูตร (๑๕)             [๕๗] ข้าพเจ้าได้สดับมาอย่างนี้:-             สมัยหนึ่งพระผู้มีพระภาค ประทับอยู่ ณ กุรุชนบท มีนิคมของชาวกุรุ นามว่า กัมมาสทัมมะ ครั้งนั้น ท่านพระอานนท์เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึง ที่ประทับ ครั้นเข้าไปเฝ้าแล้วถวายอภิวาทพระผู้มีพระภาค แล้วนั่ง ณ ที่ควรส่วน ข้างหนึ่ง ครั้นท่านพระอานนท์นั่งเรียบร้อยแล้ว ได้กราบทูลความข้อนี้กะ พระผู้มีพระภาคว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ น่าอัศจรรย์ ไม่เคยมีมา ข้าแต่พระองค์ ผู้เจริญ ปฏิจจสมุปบาทนี้ลึกซึ้งสุดประมาณ และปรากฏเป็นของลึก ก็แหละถึงจะ เป็นเช่นนั้น ก็ยังปรากฏแก่ข้าพระองค์ เหมือนเป็นของตื้นนัก ฯ             พระผู้มีพระภาคตรัสว่า เธออย่าพูดอย่างนั้น อานนท์ เธออย่าพูดอย่างนั้น อานนท์ ปฏิจจสมุปบาทนี้ ลึกซึ้งสุดประมาณและปรากฏเป็นของลึก ดูกรอานนท์ เพราะไม่รู้จริง เพราะไม่แทงตลอด ซึ่งธรรมอันนี้ หมู่สัตว์นี้ จึงเกิดเป็นผู้ยุ่งประดุจ ด้ายของช่างหูก เกิดเป็นปมประหนึ่งกระจุกด้าย เป็นผู้เกิดมาเหมือนหญ้ามุง กระต่ายและหญ้าปล้อง จึงไม่พ้นอุบาย ทุคติ วินิบาต สงสาร       เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๐  บรรทัดที่ ๑๔๕๕ - ๑๘๘๗.  หน้าที่  ๖๐ - ๗๗. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=10&A=1455&Z=1887&pagebreak=0             ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=10&i=57 ตฺถวาสาทิวณฺณนา                             เกจิอาจารย์กล่าวถึงการเรียน การฟัง การสอบถาม และการทรงไว้ในสำนักครูทั้งหลายบ่อยๆ ด้วยบทว่า ติตฺถวาโส คือ การอยู่ในสำนักครู การอยู่ในสำนักครูนั้นของพระเถระบริสุทธิ์อย่างยิ่ง แม้ด้วยเหตุนั้น ปฏิจจสมุปบาทนี้ แม้ลึกซึ้งก็ปรากฏแก่พระเถระเป็นดุจเป็นของง่าย อนึ่ง ปัจจยาการปรากฏเป็นของง่ายของผู้เป็นโสดาบัน ก็พระเถระนี้ได้เป็นพระโสดาบันแล้ว.               การกำหนดนามรูป ย่อมปรากฏแก่ท่านผู้เป็นพหูสูต ดุจเตียงและตั่งย่อมปรากฏ เมื่อดวงประทีปส่องสว่างในห้องนอนประมาณ ๔ ศอก ก็ท่านพระเถระนี้เป็นผู้เลิศของผู้เป็นพหูสูตทั้งหลาย ปัจจยาการแม้ลึกซึ้งก็ปรากฏแก่พระเถระนั้น ดุจเป็นของง่ายด้วยอานุภาพแห่งความเป็นพหูสูตด้วยประการฉะนี้.               ปฏิจฺจสมุปฺปาทคมฺภีรตา                             ในความง่ายและความลึกซึ้งของปฏิจจสมุปบาทนั้น ปฏิจจสมุปบาทชื่อว่าเป็นของลึกซึ้งด้วยอาการ ๔ อย่าง คือ ด้วยความลึกซึ้งโดยอรรถ ด้วยความลึกซึ้งโดยธรรม ด้วยความลึกซึ้งโดยเทศนา ด้วยความลึกซึ้งโดยปฏิเวธ               ในความลึกซึ้ง ๔ อย่างนั้น ปฏิจจสมุปบาทเป็นของลึกซึ้ง มีอรรถว่ามีและเกิดขึ้นเพราะชาติเป็นปัจจัยแห่งชราและมรณะเป็นของลึกซึ้ง มีอรรถว่ามีและเกิดขึ้นเพราะอวิชชาเป็นปัจจัยแห่งสังขารทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น นี้คือความที่ปฏิจจสมุปบาทมีความลึกซึ้งโดยอรรถ               ปฏิจจสมุปบาทเป็นของลึกซึ้ง มีอรรถคืออวิชชาเป็นปัจจัยแห่งสังขารทั้งหลาย เป็นของลึกซึ้ง มีอรรถคือชาติเป็นปัจจัยแห่งชราและมรณะ เพราะเหตุนั้น นี้ชื่อว่าความที่ปฏิจจสมุปบาทมีความลึกซึ้งโดยธรรม               ในบางสูตรท่านแสดงปฏิจจสมุปบาทโดยอนุโลม ในบางสูตรโดยปฏิโลม ในบางสูตรทั้งโดยอนุโลมและปฏิโลม ในบางสูตรโดยอนุโลมหรือโดยปฏิโลมตั้งแต่ตอนกลาง ในบางสูตรโดยอนุโลมหรือโดยปฏิโลมตั้งแต่ตอนท้าย ในบางสูตรมีสนธิ ๓ สังเขป ๔ ในบางสูตรมีสนธิ ๒ สังเขป ๓ ในบางสูตรมีสนธิ ๑ สังเขป ๒ เพราะเหตุนั้น นี้ชื่อว่าความที่ปฏิจจสมุปบาทมีความลึกซึ้งโดยเทศนา               อนึ่ง ปฏิจจสมุปบาทเป็นของลึกซึ้ง มีอรรถว่า ไม่รู้ ไม่เห็น ไม่แทงตลอดสัจจธรรมแห่งอวิชชา เป็นของลึกซึ้ง มีอรรถว่าปรุงแต่งรวบรวมสังขารทั้งหลายมีกำหนัดและคลายความกำหนัด มีอรรถว่าความเป็นของสูญ ความไม่ขวนขวาย ความไม่เคลื่อนที่และความปรากฏแห่งปฏิสนธิของวิญญาณ มีอรรถว่าเกิดหนเดียว การแยกกัน การไม่แยกกัน การน้อมไป การทำลายของนามรูป มีอรรถว่าเป็นใหญ่เป็นทวาร และเขตของโลก และความเป็นธรรมมีอารมณ์ของอายตนะ ๖ มีอรรถว่าสัมผัส เสียดสีไปร่วมและประชุมของผัสสะ มีอรรถว่าการเสวยอารมณ์และรส และการเสวยสิ่งไร้ชีวิต คือความเป็นสุขเป็นทุกข์และกลางๆ ของเวทนา มีอรรถว่ายินดียิ่ง พะวงยิ่ง สายน้ำ แม่น้ำคือตัณหา มหาสมุทรคือตัณหา เต็มได้ยากของตัณหา มีอรรถว่าถือรับยึดถูกต้องล่วงไปได้ยากของอุปทาน มีอรรถว่าประมวลปรุงแต่งและการซัดไปในโยนิ คติ ฐิติ และนิวาสสถานทั้งหลายของภพ มีอรรถว่าความปรากฏชาติสัญชาติความก้าวลงการเกิดขึ้นของชาติ มีอรรถว่าสิ้นไป เสื่อมไป แตกไป และแปรปรวนของชราและมรณะด้วยประการอย่างนี้ สภาวะแห่งอวิชชาเป็นต้นใด ธรรมทั้งหลายมีอวิชชาเป็นต้น เป็นอันรู้แจ้งแทงตลอดโดยลักษณะอันมีรสด้วยปฏิเวธใด สภาวะและปฏิเวธนั้นเป็นของลึกซึ้ง เพราะเหตุนั้น พึงทราบว่า นี้คือความที่ปฏิจจสมุปบาทมีความลึกซึ้งโดยปฏิเวธ.               ปฏิจจสมุปบาทแม้ทั้งหมดนั้น ปรากฏแก่พระเถระดุจเป็นของง่าย ด้วยเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า เมื่อจะยังท่านพระอานนท์ให้คลายความคิด จึงตรัสว่า มา เหวํ ดังนี้เป็นต้น ก็ในข้อนี้มีอธิบายว่า ดูก่อนอานนท์ เธอเป็นผู้มีปัญญามาก มีปัญญาเฉลียวฉลาด ด้วยเหตุนั้น ปฏิจจสมุปบาท แม้เป็นของลึกซึ้งย่อมปรากฏแก่เธอดุจเป็นของง่าย เพราะฉะนั้น เธออย่าได้กล่าวอย่างนี้ว่า ปฏิจจสมุปบาทนี้ปรากฏเป็นของง่ายแก่เราเท่านั้นหรือ หรือว่าแม้แก่ผู้อื่นด้วย =========================================== อรรถกถานี้  ไว้เตือนใจผู้ที่คิดว่า ตนเข้าใจ ปฏิจจสมุปบาท ดีแล้ว  เป็นของง่าย จากคุณ : เฉลิมศักดิ์1 เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 17:14:53

ความคิดเห็นที่ 7 ขอบคุณครับพี่วิชา แต่ดูท่าทางความตั้งใจพี่จะเหลวนะครับ 555 จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 20:03:55

ความคิดเห็นที่ 8 ยิ้มๆ...   ไม่เป็นไรครับคุณ  cantona_z ตั้งกระทู้แบบปลายเปิดไว้อย่างนี้ ก็ดีไปอย่างหนึ่งครับ    เพราะผู้ที่สนใจศึกษา ก็จะไปเสาะหา ธรรมของพระพุทธเจ้า ที่ตรัสไว้ดีแล้ว ตรวจสอบ ก็จะเป็นประโยชน์ของผู้นั้น เพื่อความเข้าใจที่ตรง คลาดเคลื่อนน้อยลงไปครับ    เมื่อทิฏฐิ ที่ปักลงไปในอะไรๆ ที่หนาแน่นเกินไป นั้นน้อยลง  ซึ่งร่วมทั้งผมด้วยครับ. แก้ไขเมื่อ 27 พ.ย. 55 20:19:44 จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 20:16:53

ความคิดเห็นที่ 9 เข้าใจว่าทุกสิ่งในปฏิจสมปปบาท นั้นย่อมเชื่อมโยง แบบลัดรวบคล้ายซอฟแวร์ ถ้าใครมีความรู้เบื้องต้น โปรดนึกถึงการเขียนโปรแกรม ที่จะมีการเขียนคำสั่งไว้ในลักษณะ เงื่อนไข ลึกๆในใจเราก็มีเงื่อนไขที่มีประสบการณ์ต่างๆสั่งสมไว้ หากเห็น ได้ยิน หรือมีข้อมูลใด อินพุต เข้ามา ใจมันมีเงื่อนไขอยู่แล้ว ว่าจะมีปฏิกิริยา ท่าที ต่อข้อมูลนั้นอย่างไร รู้สึกเช่นไร แต่สิ่งที่ใจต่างจากโปรแกรม คือ สามารถ เรียนรู้ คิด และควบคุมกระบวนการทำงาน (เขียนคำสั่ง) ได้เอง หากเป็นเช่นนั่น จิตก็มีระบบประมวณผลที่เร็ว แรงมากๆ หากจะไปจับกระบวนการทำงานของใจนั้น ก็ต้องใช้กำลังสติ ที่แรงไม่น้อยเลย จากคุณ : นายไวรัส เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 20:17:00

ความคิดเห็นที่ 10 ขออนุโมทนา ความเห็นที่ ๕ ครับ จากคุณ : pepramote เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 20:27:48

ความคิดเห็นที่ 11 พี่วิชาครับ ผมคุ้นๆว่าเคยได้ฟังคำกล่าวของหลวงพ่อปราโมทย์เกี่ยวกับเรื่องพระอานนท์ คล้ายๆกับว่า ในความเป็นจริงแล้ว คนทั่วไปจะเห็นปฏิจจสมุปบาทในแง่ของคำสอน เข้าใจไปงั้นเอง แต่ที่พระอานนท์ท่านเห็นคือ เห็นตัวอวิชชา ที่เคลือบสภาวะจิตอยู่ เมื่อตัดขึ้นโสดาปัตติมรรค อวิชชามันแหวกออก จิตมีสภาพเป็นอิสระชั่วแวบ ทำให้ท่านเห็นความเชื่อมโยงของปฏิจจสมุปบาทได้ชัดเจนเหมือนเป้นของง่าย อันนี้ผมอาศัยคุ้นๆนะครับ ตรงรึปล่าวไม่แน่ใจ พี่วิชามีความเห็นอย่างไรครับ จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 20:33:56

ความคิดเห็นที่ 12 พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๗  พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๙ สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค ๕. สมาธิสูตร ว่าด้วยสมาธิเป็นเหตุเกิดปัญญา            [๒๗] ข้าพเจ้าได้สดับมาแล้วอย่างนี้:-            สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิก- *เศรษฐี ใกล้พระนครสาวัตถี. ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาค ตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า ดูกร ภิกษุทั้งหลาย. ภิกษุเหล่านั้นทูลรับพระดำรัสแล้ว. พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงเจริญสมาธิ. ภิกษุมีจิตตั้งมั่นแล้ว  ย่อมรู้ชัดตามเป็นจริง. ก็ภิกษุย่อมรู้ชัดตามเป็น จริงอย่างไร. ย่อมรู้ชัดซึ่งความเกิดและความดับแห่งรูป ความเกิดและความดับแห่งเวทนา ความ เกิดและความดับแห่งสัญญา  ความเกิดและความดับแห่งสังขาร  ความเกิดและความดับแห่ง วิญญาณ.            [๒๘] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็อะไรเป็นความเกิดแห่งรูป  อะไรเป็นความเกิดแห่ง เวทนา อะไรเป็นความเกิดแห่งสัญญา อะไรเป็นความเกิดแห่งสังขาร อะไรเป็นความเกิดแห่ง วิญญาณ? ดูกรภิกษุทั้งหลาย บุคคลในโลกนี้ ย่อมเพลิดเพลิน ย่อมพร่ำถึง ย่อมดื่มด่ำอยู่. ก็บุคคลย่อมเพลิดเพลิน ย่อมพร่ำถึง ย่อมดื่มด่ำอยู่ ซึ่งอะไร. ย่อมเพลิดเพลิน ย่อมพร่ำถึง ย่อมดื่มด่ำอยู่ซึ่งรูป เมื่อเพลิดเพลิน พร่ำถึง ดื่มด่ำอยู่ซึ่งรูป ความยินดีก็เกิดขึ้น ความยินดีในรูป นั่นเป็นอุปาทาน เพราะอุปาทานของบุคคลนั้นเป็นปัจจัย จึงมีภพ เพราะภพเป็นปัจจัย จึงมีชาติ เพราะชาติเป็นปัจจัย จึงมีชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์โทมนัสและอุปายาส. ความ เกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนั้น ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้. บุคคลย่อมเพลิดเพลินซึ่งเวทนา ฯลฯ ย่อมเพลิดเพลินซึ่งสัญญา ฯลฯ ย่อมเพลิดเพลินซึ่งสังขาร ฯลฯ ย่อมเพลิดเพลิน ย่อมพร่ำถึง ย่อมดื่มด่ำอยู่ซึ่งวิญญาณ เมื่อเพลิดเพลิน พร่ำถึง ดื่มด่ำอยู่ซึ่งวิญญาณ ความยินดีย่อมเกิดขึ้น ความยินดีในวิญญาณ นั่นเป็นอุปาทาน เพราะอุปาทานของบุคคลนั้นเป็นปัจจัย จึงมีภพ เพราะภพเป็นปัจจัย จึงมีชาติ เพราะชาติเป็นปัจจัย จึงมีชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัสและอุปายาส. ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้. ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย นี่เป็นความเกิดแห่งรูป นี่เป็นความเกิดแห่งเวทนา นี่เป็นความเกิดแห่งสัญญา นี่เป็น ความเกิดแห่งสังขาร นี่เป็นความเกิดแห่งวิญญาณ.            [๒๙] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็อะไรเป็นความดับแห่งรูป อะไรเป็นความดับแห่งเวทนา อะไรเป็นความดับแห่งสัญญา อะไรเป็นความดับแห่งสังขาร อะไรเป็นความดับแห่งวิญญาณ? ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมไม่เพลิดเพลิน ย่อมไม่พร่ำถึง ย่อมไม่ดื่มด่ำอยู่. ก็ภิกษุย่อมไม่เพลิดเพลิน ย่อมไม่พร่ำถึง ย่อมไม่ดื่มด่ำอยู่ซึ่งอะไร. ย่อมไม่เพลิดเพลิน ย่อม ไม่พร่ำถึง ย่อมไม่ดื่มด่ำอยู่ซึ่งรูป เมื่อเธอไม่เพลิดเพลิน ไม่พร่ำถึง ไม่ดื่มด่ำอยู่ซึ่งรูป ความ ยินดีในรูปย่อมดับไป เพราะความยินดีของภิกษุนั้นดับไป อุปาทานจึงดับ เพราะอุปาทานดับ ภพจึงดับ ฯลฯ ความดับแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้. ภิกษุย่อมไม่ เพลิดเพลิน ย่อมไม่พร่ำถึง ย่อมไม่ดื่มด่ำ ซึ่งเวทนา ... ซึ่งสัญญา ... ซึ่งสังขาร ... ซึ่งวิญญาณ เมื่อเธอไม่เพลิดเพลิน ไม่พร่ำถึง ไม่ดื่มด่ำอยู่ซึ่งเวทนา ... ซึ่งสัญญา ... ซึ่งสังขาร ... ซึ่งวิญญาณ ความยินดีในเวทนา ... ในสัญญา ... ในสังขาร ... ในวิญญาณ ย่อมดับไป เพราะความ ยินดีของภิกษุนั้นดับไป อุปาทานจึงดับ เพราะอุปาทานดับ ภพจึงดับ ฯลฯ ความดับแห่งกอง ทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้. ดูกรภิกษุทั้งหลาย นี้เป็นความดับแห่งรูป นี้เป็นความดับ แห่งเวทนา นี้เป็นความดับแห่งสัญญา นี้เป็นความดับแห่งสังขาร นี้เป็นความดับแห่งวิญญาณ. จบ สูตรที่ ๕. เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๗  บรรทัดที่ ๒๙๓ - ๓๓๑.  หน้าที่  ๑๓ - ๑๔. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=17&A=293&Z=331&pagebreak=0 ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=17&i=27 -------------------------------------------------------------------------------------------- ผมยกพระสูตรที่เป็นพุทธพจน์มาจากพระสุตตันตปิฎก ไม่เกี่ยวกับพระอภิธรรมปิฎก ท่านไม่ได้ตรัสว่าปฏิจจสมุปบาทเป็นวาระจิตเดียวหรือหลายวาระจิต อย่ากล่าวตู่พุทธพจน์นะครับ แก้ไขเมื่อ 27 พ.ย. 55 20:48:55 จากคุณ : นิแรน เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 20:47:55

ความคิดเห็นที่ 13 คุณ cantona_z ครับ     พระอานนท์  นั้นท่านบรรลุธรรมเป็นพระโสดาบันบุคคล ทานถึงกระแสพระนิพพานแล้ว      ท่านย่อมมีปัญญาเห็นปฏิจสมุทปบาทตลอดสายทั้งฝ่ายเกิด และฝ่ายดับแล้ว แม้จะเป็นช่วง มรรคญาณ  ในขณะจิตหนึ่ง      ปฏิจสมุทปบาทจึงเป็นเรื่องที่เป็นของง่าย สำหรับท่านครับ แต่การแตกนัยยะลุ่มลึก ดังพระสูตรที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้นั้น ย่อมเิกินความสามารถของท่าน เพราะ ปัญญาญาณ อภิญาญาณ ยังไม่พอ เมื่อท่านยังเป็นพระโสดาบันอยู่        ดังเรื่องที่ ท่าน ชวภายักย์(พิมพ์ไม่ถูก) เป็นเทวดาชั้นผู้ใหญ่ในชั้น จาตุมหาราชิกา ได้มาเฝ้าพระพุทธเจ้า แล้วพระพุทะเจ้าทรงตรัสให้ พระภิกษุสงฆ์ และพระอานนท์ได้ฟัง ในตอนต้นเรื่อง แล้วได้ตรัสถามทำนองว่า        "ท่านรู้หรือไม่ว่า ชวภายักย์เป็นใคร"   พระอานนท์ ตอบทำนองว่า "น่าจะเป็น พระเจ้าพิมพิสาร ที่สวรรคตไป"  พระพุทธเจ้าตรัสทำนองว่า "ดีแล้วๆ  อานนท์ คาดคะเน ได้ถูกแล้ว"  อธิบาย.... จะเห้นว่า พระพุทธเจ้าทรงตรัส ว่า พระอานน์ คาดคะเน ได้ถูกต้อง ก็เพราะพระอานนท์นั้นไม่มีอภิญญาเลยในตอนนั้น.    ดังนั้น พระอริยะที่มีอภิญญาย่อมเห็น ปฏิจสมุทปบาท ได้ลุ่มลึกกว่า พระอริยะทีไม่มีอภิญญา     และเช่นเดียวกัน พระสกิทาคามี ย่อมเห็น ปฏิจสมุทปบาท ได้ลุ่มลึกกว่า พระโสดาบัน     และเช่นเดียวกัน พระอนาคามี ย่อมเห็น ปฏิจสมุทปบาท ได้ลุ่มลึกกว่า พระสกิทาคามี ....    และเช่นเดียวกัน พระพุทะเจ้า ย่อมเห็น ปฏิจสมุทปบาท ได้ลุ่มลึกกว่า พระปัจเจกพุทธเจ้า   ซึ่งในข้อความที่ผมเสนอด้านบนนั้นจำได้คร่าวๆ ว่า มี พระสุตร แสดงไว้ครับ แก้ไขเมื่อ 27 พ.ย. 55 21:15:54 จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 21:10:32

ความคิดเห็นที่ 14 คุณวิชา ลองเพ่งองค์ธรรมองค์ใดองค์หนึ่งในทุกขอริยสัจดูสิครับ   อวิชชา คือ สภาพที่ไม่รู้ในทุกข์  ทีีนี้ถ้าเราลองรู้ทุกข์ดู  จับเอาองค์ธรรมในทุกข์อริยสัจ มาเพ่งดู ให้ครบ เช่น โสกะ , อุปายาส , ปิเยหิ วิปโยโค ฯลฯ เพ่งสิ่งเหล่านี้ อวิชชา จะสลายไป วิชชาจะเกิดขึิ้น ิวินาทีที่วิชชาเกิดขึ้น ก็จะมองได้ชัดทีเดียวว่า องค์ธรรมไหน อยู่ในช่วงไหนบ้างครับ อาการในขณะนั้น เป็นที่สุดทีเีดียว เข้าใจทุกอย่าง ถ้าเรายังอยู่ในฝั่งอวิชชา ไม่ลองมีวิชชาดู โดยการเพ่ง หรือรู้สิ่งที่ไม่เคยรู้มา่ก่อน ในอริยสัจ เราจะไม่เห็นสายเิกิด และสายดับในตัวเราเองเลย จากคุณ : Real~Fine เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 21:10:34

ความคิดเห็นที่ 15 ปฏิจสมุทปบาท ในขณะจิตเดียว ตามความเข้าใจของผม และผมไม่ได้ค้านหรือเข้าข้างกับผู้ใด เป็นการศึกษาธรรมและปฏิบัติแล้วเข้าใจ. vote [ถูกใจ] [แจ้งลบ] ติดต่อทีมงาน สวัสดีครับ ผมขอเสนอ    ปฏิจสมุทปบาท ในขณะจิตเดียว ตามความเข้าใจของผม และผมไม่ได้ค้านหรือเข้าข้างกับผู้ใด แต่เป็นการศึกษาธรรมและปฏิบัติแล้วเข้าใจ.    ซึ่งอาจจะพอช่วยบรรเทา อะไรลงมาบ้างนะครับ.   ผมขอแสดงความเข้าใจดังนี้...    เมื่อจะเริ่มต้นของ ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด  ก็ต้องเริ่มที่ อวิชชา เป็นปัจจัยใช่หรือไม่ ตามพุทธพจน์      เมื่อใช่.    ดังนั้นจิตแต่ละ ขณะ ย่อมมีอวิชชาหรือโมหะ นอนเนื่องอยู่ ยกเว้นจิตพระอรหันต์       ก็จะได้ว่า ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิดย่อมบังเกิดขึ้นในจิต แม้ขณะจิตเดียว แล้วดับไป ตามธรรมชาติของจิต ก็คือมีชรา มรณะ (ตั้งอยู่ ดับไป) นั้นเอง ********************************************************                                      ^^^^ (๑) ปฏิจสมุทปบาท ในขณะจิตเดียว ตามความเข้าใจของผม (คือคุณ P_vicha) (๒) คุณ P_vicha อ้าง --  แต่เป็นการศึกษาธรรมและปฏิบัติแล้วเข้าใจ. -- ตาม ที่คุณ P_vicha "เข้าใจ" ในสมัยนี้ (เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 15:26:20 [แก้ไข]) (๓) คุณ P_vicha เข้าใจ สอดคล้องกับ ภูมิ? ตาม พระพุทธภาษิต มูลปริยายสูตร (ดู เองนะครับ พระสูตรนี้) หรือไม่ --ข้อนี้  สอบทานเอง / แน่นอน ผมด้วย --เพื่อความไม่ประมาท ฯ แล้ว อ้าง (๔) เมื่อจะเริ่มต้นของ ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด  ก็ต้องเริ่มที่ อวิชชา เป็นปัจจัยใช่หรือไม่ ตามพุทธพจน์                     ทั้ง ๔ ข้อ อ่านแล้ว ยัง "ยิ้ม"  อยู่ใช่ไหมครับ                                          ตกลง (๑) ปฏิจสมุทปบาท ในขณะจิตเดียว ตามความเข้าใจของผม  เนื่องกับ (๔) ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด  ก็ต้องเริ่มที่ อวิชชา เป็นปัจจัยใช่หรือไม่ ตามพุทธพจน์                                     ใช่ไหมครับ ? (๕)  คุณP_vicha   ยังไม่ได้ ศึกษาพระสูตร หรืออย่างไร?   "ในเมื่อ" "มี" พระพุทธเจ้า ตรัส ปฏิจจสมุปบาท  แบบ ไม่ ตั้งต้นที่ อวิชชา  ก็มีอยู่ ผมยกตัวอย่าง จาก "ตามที่ท่านพุทธทาสแปลพระสูตรไว้ในปฏิจจสมุปบาทจากพระโอษฐ์ นะครับ-- หน้า ๕๖๙ - ท่านพุทธทาสแปล  พระสูตรที่ ๙ กฬารขัตติยวรรค  นิทานสังยุตตฺ นิทาน สํ ๑๖/๗๙/๑๔๗ พระสูตรนี้  ไม่ได้ ตรัส ตั้งต้นที่ อวิชชา แต่ ก็ น่าจะ เนื่องกับ เพราะมี อวิชชา เป็นปัจจัย จึงมี สังขารทั้งหลาย เพราะมีสังขาร (ตามพระสูตรนี้) เป็น ปัจจัย จึงมี วิญญาณ ตามที่ตรัสไว้ว่า (ในวงเล็บ ผมเพิ่มเอง นะครับ ---  ที่ผมเพิ่มเอง ก็เพราะ -- เป็นการศึกษาธรรมและปฏิบัติแล้วเข้าใจ. -- ยิ้ม อยู่ไหมครับ )                                 ตรัสไว้ดังนี้ ดูก่อน ภิกษุทั้งหลาย ถ้าบุคคล ย่อมคิด (เจเตติ) ถึงสิ่งใดอยู่ ย่อมดำริ (ปกัปเปติ) ถึงสิ่งใดอยู่ และ  ย่อม มีจิตปักลงไป (อนุเสติ) ในสิ่งใดอยู่ สิ่งนั้น (ที่ อาการ คือ ย่อม มีจิตปักลงไป)  ย่อม เป็นอารมณ์ เพื่อความตั้งอยู่แห่งวิญญาณ สิ่งนั้น  ย่อม เป็นอารมณ์ เพื่อความตั้งอยู่แห่งวิญญาณ เมื่อ วิญญาณนั้น (ตามอาการ ทีตรัส บรรทัดบน มั๊ง) มีอยู่ ความตั้งขึ้นเฉพาะแห่ง วิญญาณ  ย่อมมี  (มีทีหลัง เมื่อ วิญญาณนั้น (ตามอาการ ทีตรัส บรรทัดบน มั๊ง) มีอยู่) เมื่อ วิญญาณนั้น ตั้งขึ้นเฉพาะ เจริญงอกงามแล้ว (แปลว่า? นักปฏิบัติ ช่วยอธิบาย?) การก้าวลง แห่ง นามรูป  (เพิ่งเริ่ม) ย่อมมี (เมื่อ นามรูป มี ขึ้นแล้ว  จึงตรัสต่อมาว่า) เพราะมี นามรูป เป็นปัจจัย จึงมี สฬายตนะ (อายตนะในหก  ที่ ผ่าน อาการ จิตปักฝัง ฯ  นามรูป) เพราะมี สฬายตนะ เป็นปัจจัย จึงมี ผัสสะ (ดูพระสูตร ผัสสายตนะหกที่ใครค้านไม่ได้) เพราะมี ผัสสะ เป็นปัจจัย จึงมี เวทนา (เพราะ มี นามรูป ที่ เพิ่งมี นั้น) เพราะมี เวทนาเป็นปัจจัย จึงมี ตัณหา เพราะมี ตัณหา เป็นปัจจัย จึงมี อุปาทาน เพราะมี อุปาทาน เป็นปัจจัย จึงมี ภพ (ความมีความเป็นใดนั้น เพราะ มีอุปาทาน) เพราะมี ภพ เป็นปัจจัย จึงมี ชาติ (ความเกิด --กองทุกข์ ตามที่ตรัสท้ายพระสูตร) เพราะมี ชาติ เป็นปัจจัย  (ไม่ตรัสว่า จึงมี  แต่ ตรัส ต่อติดมา คือตรัสว่า) ชรา มรณะ (คือ ทุกข์ ที่ ทรงปริวิตก ก่อนตรัสรู้ ก่อน ตรัสพระสูตรนี้ และ พระสูตรอื่น ที่ตรัส ตั้งต้น ที่อวิชชา) โสกะปริเทวะทุกขโทมน้สอุปายาสทั้งหลาย จึงเกิดขึ้นครบถ้วน  ---- เพ่งที่ตรัส อะไร บ้าง  --- จึงเกิดขึ้นครบถ้วน ความเกิดขึ้นพร้อมแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ ย่อมมี ด้วย อาการ (ไม่ตรัสลักษณะ ของอาการ)  อย่างนี้ พระสูตรนี้ คุณ P_vicha "ยิ้ม" + ชี้ ด้วยว่า ตรง คำใด ที่ตรัส = คำใดนั้นตรงกับ ข้อความที่คุณ ---   ดังนั้นจิตแต่ละ ขณะ ย่อมมีอวิชชาหรือโมหะ นอนเนื่องอยู่ ยกเว้นจิตพระอรหันต์ กำหนด ทีละพระสูตรนะครับ ถ้า ไม่ชอบใจสำนวนแปลนี้ อ้างสำนวนแปลอื่น ที่แปล --พระสูตรที่ ๙ กฬารขัตติยวรรค  นิทานสังยุตตฺ นิทาน สํ ๑๖/๗๙/๑๔๗ ไว้ แล้ว พระบาลีแปลไทยนั้น -- ตรง คำใด ที่ตรัส = คำใดนั้นตรงกับ ข้อความที่คุณ ---   ดังนั้นจิตแต่ละ ขณะ ย่อมมีอวิชชาหรือโมหะ นอนเนื่องอยู่ ยกเว้นจิตพระอรหันต์ สรุป เมื่อ  พิจารณา หลักฐาน ชั้น พระเถระครั้งปฐมสังคายนา รักษามา + สำนวนแปล ทุกๆ สำนวนแปล แล้ว จึง มาถึง ประเด็น --- สรุป ตามความเห็นส่วนตัวของผม ที่ศึกษาตามธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ดีแล้ว แม้ขณะจิตเดียว ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด ย่อมปรากฏขึ้น สำหรับผู้มีกิเลสอยู่ แล้วนั้นเอง. นะครับ **************************************************************************************************************** จากคุณ : เซนเถรวาทปฐมสังคายนานิยม (F=9b) เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 21:11:40

ความคิดเห็นที่ 16 คคห 6 ศึกษาพระสูตร ข้่างล่าง ไหมครับ พระสูตรที่ ๙ กฬารขัตติยวรรค  นิทานสังยุตตฺ นิทาน สํ ๑๖/๗๙/๑๔๗  นี้                                ศึกษา ทั้งพระสูตร                                                                ผม (เซนเถรวาท) เสนอว่า (๑) เนื่องกับ "กิเลส ที่ชื่อ - อนุสัยคืออวิชชา" คือเหตุ เกิด ผล  -- ย่อม มีจิตปักลงไป (อนุเสติ) ในสิ่งใดอยู่ --ก็ได้ (๒) เนื่องกับ "กิเลส ที่ ชื่ออาสวะคืออวิชชา" คือเหตุ เกิด ผล  -- ย่อม มีจิตปักลงไป (อนุเสติ) ในสิ่งใดอยู่ --ก็ได้ พระสูตรนี้ จึง ไม่ ตรัส ตั้งต้นที่ อวิชชา ดังนั้น จึง ไม่ควรกล่าว ตายตัวว่า --- เมื่อจะเริ่มต้นของ ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด  ก็ต้องเริ่มที่ อวิชชา เป็นปัจจัยใช่หรือไม่ ตามพุทธพจน์   เพราะ ปฏิจจสมุปบาทฝ่ายเกิด ตามที่ผมอ้างพระสูตรนี้   ไม่ได้ ตรัสตั้งต้นที่ อวิชชา                               ทำไม ไม่แปลว่า (๑) เพราะมี อนุสัย คือ อวิชชา เป็นปัจจัย  จึงมี สังขาร -- วิญญาณ - นามรูป --สฬายตนะ - ผัสสะ -- เวทนา - ตัณหา - อุปาทาน - ภพ - ชาติ ชรามรณะ ฯ จึงเกิดขึ้นครบถ้วน  ---- เพ่งที่ตรัส อะไร บ้าง  --- จึงเกิดขึ้นครบถ้วน ความเกิดขึ้นพร้อมแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ ย่อมมี ด้วย อาการ (ไม่ตรัสลักษณะ ของอาการ)  อย่างนี้ (๒) เพราะมี อาสวะ คือ อวิชชา เป็นปัจจัย  จึงมี สังขาร -- วิญญาณ - นามรูป --สฬายตนะ - ผัสสะ -- เวทนา - ตัณหา - อุปาทาน - ภพ - ชาติ ชรามรณะ ฯ จึงเกิดขึ้นครบถ้วน  ---- เพ่งที่ตรัส อะไร บ้าง  --- จึงเกิดขึ้นครบถ้วน ความเกิดขึ้นพร้อมแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ ย่อมมี ด้วย อาการ (ไม่ตรัสลักษณะ ของอาการ)  อย่างนี้                              แปลอย่างนั้น ไม่ได้   เพราะ  ไม่มีพระสูตร ตรัส ตั้งต้นที่ อนุสัย อาสวะ เป็นปัจจัย จึงมี สังขารทั้งหลาย ฯ "ตามพระสูตรที่ตรัส ตั้งต้นที่ อวิชชา" ที่ ได้แก่ -- ความไม่รู้ โดยย่อว่า อุปาทานขันธ์ทั้ง ๕ เป็นตัวทุกข์อริยสัจ ถ้าเช่นนั้น (แปลไม่ได้ จะ = กล่าวดู่ พระพุทธวจนะ ฯ) พระสูตรที่ ๙ กฬารขัตติยวรรค  นิทานสังยุตตฺ นิทาน สํ ๑๖/๗๙/๑๔๗  นี้ ศึกษา ทั้งพระสูตร แล้ว                                      จะ เข้าใจ ????                                      เช่น เข้าใจ ว่า เพราะมีอวิชชา เป็นปัจจัย  (นั่นแหละ) จึงมีสังขารทั้งหลาย   สังขารทั้งหลาย คือ "ถ้าคิด ดำริ ย่อมมี จิตปักลงไปในสิ่งใด ฯ"  -- ใช่หรือไม่?                     แล้ว สังขาร เป็นปัจจัยให้เกิดวิญญาณ ละ สังขาร --- ก็ ตรง ที่ตรัสว่า --- เมื่อ วิญญาณนั้น ตั้งขึ้นเฉพาะ เจริญงอกงามแล้ว (แปลว่า? นักปฏิบัติ ช่วยอธิบาย?) การก้าวลง แห่ง นามรูป  (เพิ่งเริ่ม) ย่อมมี หรือ สังขาร คือ (การก้าวลง แห่ง) นามรูป  (เพิ่งเริ่ม) ย่อมมี เป็นปัจจัย ให้ เกิด วิญญาณ นั่นเอง                                           ตกลง จะกำหนด ขณะจิตเดียว ---- ยังไง --- ตาม" พระสูตรที่ ๙ กฬารขัตติยวรรค  นิทานสังยุตตฺ นิทาน สํ ๑๖/๗๙/๑๔๗" เพราะตรัส แค่ --- ยังมี จิตปักลงไปในสิ่งใด -- หลังจาก คิด + ดำริ ? หรือแปลว่า ขณะคิด ---- คือ จิต คิด ---- หรือ มโน ท่องเที่ยวไปในอารมณ์ คือ คิด? ขณะดำริ --- คือ จิต ดำริ  หรือ มโน มัน มนสิกาโร ? แล้ว จึงมาถึง คำว่า ขณะจิตเดียว -- คือ ขณะ ที่ ยัง เหตุ ---คือ มี จิตอนุเสติในสิ่งนั้น (ที่คิด ที่ดำริ) ? --         ------ > คุณกระบี่นางฟ้า  จะ มีความเห็นอะไรไหมครับ< ----         ------ > เนื่องด้วย ความหมายของคำว่า ขณะจิตเดียว <---- จากคุณ : เซนเถรวาทปฐมสังคายนานิยม (F=9b) เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 21:14:10

ความคิดเห็นที่ 17 สวัสดีครับ คุณ F=9b    ผมขอยก คคห.15-16 ไม่แสดงความเห็นนะครับ. (เพราะเพ่งไป คนละประเด็นกันครับ) แก้ไขเมื่อ 27 พ.ย. 55 21:39:37 จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 21:38:21

ความคิดเห็นที่ 18 ดับกิเลสอย่างเดียว วงจรปฏิจจสมุปบาทไม่ดับครับ ต้องดับสนิท 3 อย่าง โลภะ โทสะ โมหะ กิเลสเป็นส่วนหนึ่งของโลภะ โมหะ เป็นตัวกำจัดโลภะ และโทสะอย่างสิ้นเชิง การดับโลภะ และโทสะ อย่างสนิทนั้น เกื้อกูลต่อการดับโมหะ สรุป โมหะเกิดวงจรปฏิจจสมุปบาทเกิด โมหะดับวงจรปฏิจจสมุปบาทดับงับ จากคุณ : oiooo เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 22:37:50

ความคิดเห็นที่ 19 ขณจิตเดียว เหมือนรถที่วิ่งไป ได้ยังไงก็ยังงั้น จะจับตรงไหนมาเริ่มก่อนมันก็อยู่ในถนนที่วิ่งไป หมื่นไมล์ จากคุณ : ถูกกันเป็นส่วน เป็นวรรค ถนนกทม (HeavenMoon) เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 22:40:01

ความคิดเห็นที่ 20 ดูจิต เห็นอวิชา ดูลึกลงไปกว่านี้ไม่ได้แล้ว อวิชาเป็นตัวแรกสุด มีลักษณะเป็นกลุ่มก้อนความรู้สึกมีสภาวะล่องลอย ไขว่ขว้าเพราะความไม่รู้ ส่งออกทุกขณะ ๆ ไป ถ้ามีสติก็จะไม่เกิดตัณหา อุปาทาน จะเห็นการเกิดดับของจิต แต่ถ้าไม่มีสติมีอุปาทานก็จะกลายเป็นขันธ์๕ เกิดเป็นแรงกรรม แก้ไขเมื่อ 27 พ.ย. 55 23:17:56 จากคุณ : ไฟไฟ เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 23:05:19

ความคิดเห็นที่ 21 คคห 17              เพราะเพ่งไป คนละประเด็นกันครับ -- เข้าใจผิด หรือเปล่าครับ ผมเพ่งไปประเด็น ปฏิจสมุทปบาท ในขณะจิตเดียว  มิใช่หรือครับ โดยยกพระสูตร ที่ไม่ตั้งต้นที่ อวิชชา คุณ P_vicha  ก็ พ่งไปประเด็น ปฏิจสมุทปบาท ในขณะจิตเดียว  มิใช่หรือครับ โดยอ้างพระสูตร ที่ ตรัส ตั้งต้นที่ อวิชชา               **********************************                  แล้ว ก็ เพ่ง ที่สิ่งเดียวกันคือเพ่ง ที่ จิต เพียงแต่ คุณP_vicha เพ่งที่ ---   ดังนั้นจิตแต่ละ ขณะ ย่อมมีอวิชชาหรือโมหะ นอนเนื่องอยู่ ยกเว้นจิตพระอรหันต์ ผม เพ่งที่ --- ตรัสว่า ยังมี จิต อนุสติในสิ่งใด ฯ --ไม่ตรัสคำว่า "จิตแต่ละ ขณะ ย่อมมีอวิชชาหรือโมหะ นอนเนื่องอยู่ ยกเว้นจิตพระอรหันต์               *********************************** แย้ม (ไม่ใช่ยิ้ม) ๑ --- คุณP_vicha  น่าจะ เข้าใจ คลาดเคลื่อน จึง เสนอว่า --- ไม่แสดงความเห็นนะครับ. (เพราะเพ่งไป คนละประเด็นกันครับ) แย้ม (ไม่ใช่ยิ้ม) ๒ ----   ก็ ตามอัทธยาศรัย ครับ คุณP_vicha   --- ไม่ แสดง ก้ไม่แสดง แต่ ไม่ควรที่จะเสนอ คำ ว่า "ไม่แสดงความเห็นนะครับ. (เพราะเพ่งไป คนละประเด็นกันครับ)" จากคุณ : เซนเถรวาทปฐมสังคายนานิยม (F=9b) เขียนเมื่อ : 27 พ.ย. 55 23:06:09

ความคิดเห็นที่ 22 (ย้วย) พี่วิชาครับ เคสนี้น้าแกพูดถูกครับ แกพูดถึงปฏิจจสมุปบาทขณะจิตสั้นๆ (ขณะจิตเดียวรึปล่าว อันนี้ไม่แน่ใจ อยู่ที่ definition จงใจ ครุ่นคิด ดำริ แต่ละอย่างมีกี่ขณะจิต) แก้ไขเมื่อ 28 พ.ย. 55 02:02:50 จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 01:17:50

ความคิดเห็นที่ 23 http://www.84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=16&A=1730&Z=1750&pagebreak=0 พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๖  พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๘สังยุตตนิกาย นิทานวรรค ๙. เจตนาสูตรที่ ๒             [๑๔๗] พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของท่าน อนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ... พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย ภิกษุย่อมจงใจ ย่อมดำริ และครุ่นคิดถึงสิ่งใด สิ่งนั้นย่อมเป็น อารัมณปัจจัยเพื่อความตั้งอยู่แห่งวิญญาณ เมื่อมีอารัมณปัจจัย ความตั้งมั่นแห่ง วิญญาณจึงมี เมื่อวิญญาณนั้นตั้งมั่นแล้ว เจริญขึ้นแล้ว ความหยั่งลงแห่งนามรูป จึงมี เพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมี ผัสสะ เพราะผัสสะเป็นปัจจัย จึงมีเวทนา เพราะเวทนาเป็นปัจจัย จึงมีตัณหา เพราะตัณหาเป็นปัจจัย จึงมีอุปาทาน เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย จึงมีภพ เพราะ ภพเป็นปัจจัย จึงมีชาติ เพราะชาติเป็นปัจจัย จึงมีชราและมรณะ โสกปริเทว- *ทุกขโทมนัสและอุปายาส ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการ อย่างนี้ ฯ             ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไม่จงใจ ไม่ดำริ แต่ยังครุ่นคิดถึงสิ่งใด สิ่งนั้น ย่อมเป็นอารัมณปัจจัยเพื่อความตั้งอยู่แห่งวิญญาณ เมื่อมีอารัมณปัจจัย ความ ตั้งมั่นแห่งวิญญาณจึงมี เมื่อวิญญาณนั้นตั้งมั่นแล้ว เจริญขึ้นแล้ว ความหยั่งลง แห่งนามรูปจึงมี เพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็น ปัจจัย จึงมีผัสสะ เพราะผัสสะเป็นปัจจัย จึงมีเวทนา เพราะเวทนาเป็นปัจจัย จึงมีตัณหา เพราะตัณหาเป็นปัจจัย จึงมีอุปาทาน เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย จึงมีภพ เพราะภพเป็นปัจจัย จึงมีชาติ เพราะชาติเป็นปัจจัย จึงมีชราและมรณะ โสกปริเทวทุกขโทมนัสและอุปายาส ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมี ด้วยประการอย่างนี้ ฯ จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 01:19:33

ความคิดเห็นที่ 24 อรรถกถากล่าวไว้ดังนี้ครับ ผมอ่านแล้วยังไม่ค่อยเข้าใจ พี่วิชาลองอ่านดูครับ อรรถกถา สังยุตตนิกาย นิทานวรรค อภิสมัยสังยุตต์ กฬารขัตติยวรรคที่ ๔ เจตนาสูตรที่ ๑               อรรถกถาเจตนาสูตรที่ ๘                             พึงทราบวินิจฉัยในเจตนาสูตรที่ ๘ ต่อไป.               ข้อว่า ยญฺจ ภิกฺขเว เจเตติ "ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุย่อมจงใจสิ่งใด" อธิบายว่า ย่อมจงใจ คือยังความจงใจใดให้เป็นไป.               ข้อว่า ยญฺจ ปกปฺเปติ "ย่อมดำริสิ่งใด" อธิบายว่า ย่อมดำริ คือยังความดำริใดให้เป็นไป.               ข้อว่า ยญฺจ อนุเสติ "ย่อมครุ่นคิดถึงสิ่งใด" อธิบายว่า ย่อมครุ่นคิด คือยังความครุ่นคิดใดให้เป็นไป.               ก็ในข้อความนี้ ความจงใจอันเป็นกุศลและอกุศล ที่เป็นไปในภูมิ ๓ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงถือเอาว่า ย่อมจงใจ ความดำริด้วยตัณหาและทิฏฐิในจิตอันเกิดพร้อมด้วยโลภะ ๘ ดวง ทรงถือเอาว่า ย่อมดำริ. ความครุ่นคิด ทรงถือเอาด้วยที่สุดแห่งเจตนา ๑๒ ที่เกิดพร้อมกัน และด้วยที่สุดแห่งอุปนิสัยว่า ย่อมครุ่นคิด.               ข้อว่า อารมฺมณเมตํ โหติ "สิ่งนั้นเป็นอารัมมณปัจจัย" ได้แก่ ธรรมชาติมีเจตนาเป็นต้นนี้ เป็นปัจจัย. และปัจจัยทรงประสงค์เอาว่า อารมณ์ในที่นี้.               ข้อว่า วิญฺญาณสฺส ฐิติยา "เพื่อความตั้งอยู่แห่งวิญญาณ" คือเพื่อความตั้งอยู่แห่งกรรมวิญญาณ.               ข้อว่า อารมฺมเณ สติ เมื่อมีอารัมมณปัจจัย ได้แก่ เมื่อปัจจัยนั้นมีอยู่.               บทว่า ปติฏฺฐา วิญฺญาณสฺส โหติ ความว่า ย่อมเป็นที่ตั้งอาศัยแห่งกรรมวิญญาณนั้น.               บทว่า ตสฺมึ ปติฏฺฐิเต วิญฺญาเณ ได้แก่ เมื่อกัมมวิญญาณนั้นตั้งมั่นแล้ว.               บทว่า วิรุฬฺเห "เจริญขึ้นแล้ว" ได้แก่ เมื่อเกิดมูลเหตุแห่งการบังเกิด เพราะสามารถให้กรรมทรุดโทรมไปแล้วชักปฏิสนธิมา.               บทว่า ปุนพฺภวาภินิพฺพตฺติ แปลว่า ความบังเกิด กล่าวคือภพใหม่. ขณะที่ความจงใจอันเป็นไปในภูมิ ๓ ไม่เป็นไป พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสด้วยคำนี้ว่า "ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็ภิกษุไม่จงใจ" ขณะที่ความดำริเรื่องตัณหาและทิฏฐิไม่เป็นไป พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสด้วยคำว่า "โน จ ภิกฺขเว เจเตติ ก็ภิกษุไม่ดำริ,"               ด้วยบทว่า โน จ ปกปฺเปติ ท่านกล่าวถึงขณะแห่งความดำริด้วยอำนาจตัณหาและทิฏฐิไม่เป็นไป. กิริยาที่เป็นกามาพจร คือความครุ่นคิด ในวิบากอันเป็นไปในภูมิ ๓ ทรงถือเอาด้วยคำว่า "อนุเสติ ย่อมครุ่นคิด." ในคำว่า "อนุเสติ" นี้ ทรงถือเอาผู้ที่ยังละความครุ่นคิดไม่ได้.               ข้อว่า อารมฺมณเมตํ โหติ "อารัมมณปัจจัยนั้นย่อมมี" หมายความว่า เมื่อความครุ่นคิดมีอยู่ ความครุ่นคิดนั้นจึงเป็นปัจจัย (แห่งกัมมวิญญาณ) โดยแท้ เพราะความเกิดขึ้นแห่งกัมมวิญญาณเป็นสิ่งที่ใครห้ามไม่ได้.               ในบทว่า โน จ เจเตติ "ก็ภิกษุไม่จงใจ" เป็นต้น กุศลเจตนาและอกุศลเจตนาอันเป็นไปในภูมิ ๓ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ในบทที่ ๑. ตัณหาและทิฏฐิในจิต ๘ ดวง ตรัสไว้ในบทที่ ๒. ความครุ่นคิดที่บุคคลครุ่นคิด โดยที่สุดที่ยังละไม่ได้ในธรรมมีประการดังกล่าวแล้ว ตรัสไว้ในบทที่ ๓.               อีกอย่างหนึ่ง เพื่อมิให้ฉงนในพระสูตรนี้ ควรทราบหมวด ๔ ดังนี้คือ                         ย่อมจงใจ ย่อมดำริ ย่อมครุ่นคิด หมวด ๑.                         ย่อมไม่จงใจ แต่ดำริ และครุ่นคิด หมวด ๑.                         ย่อมไม่จงใจ ไม่ดำริ แต่ครุ่นคิด หมวด ๑.                         ย่อมไม่จงใจ ไม่ดำริ และไม่ครุ่นคิด หมวด ๑.               ในหมวด ๔ นั้น การกำหนดธรรม พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงไว้ในนัยที่ ๑. กุศลเจตนาอันเป็นไปในภูมิ ๓ และอกุศลเจตนา ๔ ทรงถือเอาว่า "จงใจ" ในนัยที่ ๒. ตัณหาและทิฏฐิในจิต ๘ ดวง ทรงกล่าวว่า "ไม่ดำริ" ความครุ่นคิด โดยที่สุดแห่งอุปนิสัยในกุศลอันเป็นไปในภูมิ ๓ ก็ดี โดยที่สุดแห่งปัจจัยที่เกิดพร้อมกันในอกุศลเจตนา ๔ ก็ดี โดยที่สุดแห่งอุปนิสัยก็ดี ทรงถือเอาว่า "อนุสโย ครุ่นคิด." กุศลและอกุศลที่เป็นไปในภูมิ ๓ ทรงกล่าวว่า "ไม่จงใจ" ในนัยที่ ๓. ตัณหาและทิฏฐิในจิต ๘ ดวง ทรงกล่าวว่า "ไม่ดำริ" พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงห้ามจิตที่มาในพระสูตร แล้วทรงถือเอาอุปนิสัยโดยที่สุดที่ยังละไม่ได้ ในกุศลจิต อกุศลจิต วิปากจิต กิริยาจิต ที่เป็นไปในภูมิ ๓ และรูป ด้วยคำว่า "ย่อมครุ่นคิด." นัยที่ ๔ เช่นกับนัยก่อนแล.               บทว่า ตทปฺปติฏฺฐิเต แปลว่า เมื่อวิญญาณนั้นไม่ตั้งมั่นแล้ว.               บทว่า อวิรุฬฺเห "ไม่เจริญขึ้นแล้ว" ได้แก่ เมื่อเกิดมูลแห่งการไม่บังเกิด เพราะสามารถให้กรรมทรุดโทรมแล้วชักปฏิสนธิมา.               ถามว่า ก็ในวาระที่ ๓ นี้ท่านกล่าวถึงอะไร.               แก้ว่า กล่าวถึงกิจของอรหัตมรรค.               จะกล่าวว่า การกระทำกิจของพระขีณาสพบ้าง นวโลกุตรธรรมบ้าง ก็ควร.               แต่ในวาระนี้ มีอธิบายว่า ระหว่างวิญญาณกับภพใหม่ในอนาคตเป็นสนธิอันหนึ่ง ระหว่างเวทนากับตัณหาเป็นสนธิอันหนึ่ง ระหว่างภพกับชาติเป็นสนธิอันหนึ่ง. จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 01:27:07

ความคิดเห็นที่ 25 (ย้วย ไม่ใช่แย้ม)ขออภัยเพิ่งอ่านดีๆ วงนี้ไม่ใช่ขณะจิตเดียวแน่นอน อย่างน้อยก็18 ขณะจิตขึ้นไป เพราะมีการหยั่งลงแห่งนามรูป อย่างไรรูปใช้เวลาเกิดดับ 17 ขณะจิต ตามพระอภิธรรมปิฏกอยู่แล้ว หากใครไม่ยอมรับพระอภิธรรม ก็คงไม่ต้องมาพูดเรื่องขณะจิตมั้ง เนอะ แก้ไขเมื่อ 28 พ.ย. 55 02:03:14 จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 01:53:16

ความคิดเห็นที่ 26 กระทู้นี้ http://www.pantip.com/cafe/religious/topic/Y12992533/Y12992533.html คคห 4 น่าจะเนื่องกับ -- ปฏิจสมุทปบาท ในขณะจิตเดียว ตามความเข้าใจของผม เซนเถรวาทฯ ******************************************************* คคห 4 แห่งกระทู้นั้น สรุปไว้ว่า --- สมาธิสูตร จึง ไม่ใช่ เรื่อง -- ปฏิจจสมุปบาทเป็นวาระจิตเดียว --- เพราะ จะเนื่องกับ วิชชา คือ อาสวักขยญาณ ที่ เกิดมาจาก สมาธิภาวนา ที่เป็นไปเพื่อความสิ้นไปแห่งอาสวะ ******************************************************                                       แต่ สมาธิสูตร จะเนื่องกับ "วิชชา (๑ ใน ๓) ที่เนื่องกับ สภาวะธรรม คือ --- ว่าโดยย่อ อุปาทานขันธ์ทั้ง ๕ ใน กาลก่อน (ปุพเพนิวาสานุสติญาณ) -- ที่ภิกษุ "ตามสมาธิสูตร"  -- มี ประสบการณ์ เช่นนั้นมาแล้ว            ปุพเพนิวาสานุสติญาณ ที่ผมอ้าง - ดู พระสูตรนี้ครับ            --------- ขนฺธ สํ ๑๗/๑๐๕-๑๑๐/๑๕๘-๑๖๔ ---- ******************************************************** หมายเหตุ คำว่าดวง คำภาษาไทย เป็น คำสรรพนาม -- คำที่ใช้แทนนามในประโยคสื่อสาร                      อัสสุตวตาสูตร ที่แปลว่า จิตดวงอื่นเกิดขึ้น จิตดวงอื่นดับไป ตลอดวัน ตลอดคืน = นามธรรม นั้น อื่น เกิดขึ้น นามธรรมนั้นอื่น ดับไป ตลอดวันตลอดคืน                ***********************************                                     เมื่อ          จิต มี อาการ "ตามที่ตรัส" ว่า  "อื่นเกิดขึ้น อื่นดับไป ตลอดวัน ตลอดคืน"                        ปฎิจจสมุปบาท  ตรัสไว้ หลายแบบ นั้น ปฎิจจสมุปบาทแบบไหน พระสูตรใดนั้น  จะ เป็น ที่มาของ การกำหนด ""อื่นเกิดขึ้น อื่นดับไป "  --- ลอง ค้นหาเอง ครับ                    ********************************                                 ลอยกระทง หน้าจอ กันไหม เอา ความเห็นเรื่อง -- ปฏิจสมุทปบาท ในขณะจิตเดียว -- แบบผมผม (ใครก็ตาม รวมทั้ง ผมเองด้วย)  ที่ ไม่เนื่องกับ พระสูตร ปฎิจจสมุปบาท แบบที่ตรัส ที่ เพ่งแล้ว = ""อื่นเกิดขึ้น อื่นดับไป "  ตาม พระสูตรนั้น                      ลอยแม่น้ำ (คือ ทิฏฐุปาทาน ที่ ยึดมั่นไว้นั้น) เสีย (แล้ว จะ ว่ายไปเก็บกลับคืนมาใหม่ ก็ตามอัทธยาศรัย และ ง่ายๆ  เพราะไม่ต้อง ว่ายแบบที่ว่ายๆ กัน ในแม่น้ำ ฯ) จากคุณ : เซนเถรวาทปฐมสังคายนานิยม (F=9b) เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 09:43:54

ความคิดเห็นที่ 27 ยิ้มๆ..    วันนี้ฝนตกรถติดมา มาทำงานสายมากๆ เลยเข้ามาตอบช้า.    คุณ  cantona_z  ใน คคห.25  ก็จะเห็นแล้วไม่หรือว่า    "เพราะเพ่งไป คนละประเด็นกัน" จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 10:48:13

ความคิดเห็นที่ 28 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ที่สุดในเบื้องต้นของอวิชชา ย่อมไม่ปรากฎ   VS ก่อนแต่นี้    อวิชชา มิได้มี แต่ว่า อวิชชาเพิ่งมีต่อภายหลัง (อวิชชาสูตรที่ ๑ ยมกวรรค ทสก  อํ ๒๔/๑๒๐/๖๑ ตรัสแก่ภิกษุทั้งหลาย) *************************************** ภาษิตพระสารีบุตร [๒๖๖] สา. ดูกรอาวุโส ถ้าเช่นนั้น ผมจักเปรียบให้ท่านฟัง ในโลกนี้ บุรุษผู้ฉลาดบางพวกย่อมรู้ชัดเนื้อความของภาษิตได้ แม้ด้วยอุปมา ฯ            อาวุโส ไม้อ้อ ๒ กำ พึงตั้งอยู่ได้เพราะต่างอาศัยซึ่งกันและกันฉันใด             เพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป เพราะ นามรูปเป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฉันนั้นแล ฯ            ถ้าไม้อ้อ ๒ กำนั้น พึงเอาออกเสียกำหนึ่ง อีกกำหนึ่งก็ล้มไป ถ้าดึงอีก กำหนึ่งออก อีกกำหนึ่งก็ล้มไป ฉันใด เพราะนามรูปดับ วิญญาณจึงดับ เพราะ วิญญาณดับ นามรูปจึงดับ เพราะนามรูปดับ สฬายตนะจึงดับ เพราะสฬายตนะ ดับ ผัสสะจึงดับ ฯลฯ ความดับแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฉันนั้นแล ฯ ***************************************** เยิ้ม ๆ ..ปฏิจจสมุปบาทที่ตรัสทั้ง ๑๒ อาการเป็นปัจจัยอาศัยกันเกิดขึ้นพร้อมกัน (ในปัจจุบันที่กำหนด) (ขณะจิตเดียว แบบที่ท่าน P_vicha ท่านกระบี่นางฟ้าต้องการแสดง ?) จากคุณ : นายอิ่ม เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 11:17:36

ความคิดเห็นที่ 29 ยมกวรรคที่ ๒ อวิชชาสูตร [๖๑] ดูกรภิกษุทั้งหลาย เงื่อนต้นแห่งอวิชชาย่อมไม่ปรากฏในกาลก่อน แต่นี้ อวิชชาไม่มี แต่ภายหลังจึงมี เพราะเหตุนั้น เราจึงกล่าวคำนี้อย่างนี้ว่า ก็เมื่อเป็นเช่นนั้น อวิชชามีข้อนี้เป็นปัจจัยจึงปรากฏ ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราย่อมกล่าวอวิชชาว่ามีอาหาร มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของอวิชชา ควรจะกล่าวว่านิวรณ์ ๕ แม้นิวรณ์ ๕ เราก็กล่าวว่ามีอาหาร มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของนิวรณ์ ๕ ควรกล่าวว่า ทุจริต ๓ แม้ทุจริต ๓ เราก็กล่าวว่ามีอาหาร มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของทุจริต ๓ ควรกล่าวว่า การไม่สำรวมอินทรีย์ ...ฯลฯ http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=24&A=2712&Z=2781&pagebreak=0 จากคุณ : ยามประจำวัน เขียนเมื่อ : 1 ส.ค. 55 07:19:14   ถูกใจ : ชาวมหาวิหาร จากคุณ : นายอิ่ม เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 11:20:26

ความคิดเห็นที่ 30 ครับ นายอิ่ม      ผู้ยังไม่มีปัญญารู้แจ้งใน อริยสัจ 4  เคยขาดอาหาร(อาสวะ ต่างๆ)  บ้างหรือไม่?     สามารถตอบโดยอุปมาได้เลยครับ ว่า ไม่เคยขาด.     ดัีงนั้น ปุถุชน ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด ย่อมดำเนินไปอยู่ทุกขณะ แม้ในเพิ่ยงจิตเดียว     หมายเหตุ แม้แต่พรหมลูกฟัก ที่มีรูปอย่างเดียว เสมือนไม่มีจิต ปฏิจสมุทปบาทผ่ายเกิดก็ไม่ได้ดับ เพียงแต่หยุดอยู่ แต่ยังมีรูปเป็นปัจจัย ที่สืบต่อไปเมื่อหมดกำลังของ ฌาน.      เช่นเดียวกัน ผู้มีกิเลส อยู่ เปรียบเสมือน ไม้อ้อ 2 กำ ที่สีกันอยู่ ทุกขณะ       จึงอุปมาได้ว่า ไม้อ้อ 2 กำ นั้นไม่เคย แยกออกจากกันอย่างถาวร หรือแยกออกจากกันชั่วคร่าวก็กลับมาสีกันใหญ่ ตามฐานะ        ดังนั้น ผู้ยังมีกิเลสอยู่ ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด ย่อมยังดำเนินไปเป็นขณะ แม้ในเพิ่ยงจิตเดียว ได้อยู่ จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 11:51:06

ความคิดเห็นที่ 31 ขอบคุณอิ่มครับ พึ่งเข้ามาอ่าน ขออนุโมทนาด้วยครับ คุณอิ่มเห็นพระศาสดาแล้ว ที่ท่านเซ็นกล่าว อัสสุตวตาสูตร เป็นปฏิจจสมุปบาทแน่นอนครับ.   นี่แหละ สิ่งที่ผมนับถือเป็นอาจารย์ จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 21:02:21

ความคิดเห็นที่ 32 ยำยำ โห พี่วิชาครับ คห 30 นี่สุดยอดครับ ขอคารวะ จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 21:38:10

ความคิดเห็นที่ 33 อนุสัย  อาสวะ  อวิชชา ฯลฯ  ล้วนเป็นสังขาร (สังขตธรรม)   เป็นธรรมที่ต้องอาศัยเหตุปัจจัยปรุงแต่งให้เกิดมีขึ้น  ไม่มีเหตุปัจจัยเกิดขึ้นไม่ได้ ... ไม่ได้มีอยู่ก่อนตั้งแต่แรกเกิด  และไม่ได้มีอยู่ตลอดเวลา ...   แต่... เป็นไปตามกฏ อิทัปปัจจยตาปฏิจจสมุปาโท  ... มีสังขตลักษณะ คือ ... ๑.  มีการเกิดปรากฏ (อุปฺปาโท ปญฺญายติ) ; ๒.  มีการเสื่อมปรากฏ (วโย ปญฺญายติ) ; ๓.  เมื่อตั้งอยู่ ก็มีภาวะอย่างอื่นปรากฏ (ฐิตสฺส อญ ญถตฺตํ ปญฺญายติ). ดังนั้น  พระศาสดาจึงทรงสอนให้ภิกษุ เจริญ  สติปัฏฐาน ๔  (อานาปานสติสมบูรณ์ > สติปัฏฐาน ๔ ย่อมสมบูรณ์)   เพื่อที่ว่า ... ----- >>>> มารจักไม่ได้ช่องทาง  และไม่ได้โอกาสที่จะทำตามอำเภอใจของมัน. <<<< ---------  (กำหนดปัจจุบันขณะ ...) http://www.pobbuddha.com/tripitaka/upload/files/2748/index.html ภิกษุ ท !  พวกเธอทั้งหลาย  จงเที่ยวไปในที่ที่ควรเที่ยวไป  ซึ่งเป็นวิสัยแห่งบิดาตนเถิด เมื่อเธอเที่ยวไปในที่ที่ควรเที่ยวไป  ซึ่งเป็นวิสัยแห่งบิดาตน. ----- >>>> มารจักไม่ได้ช่องทาง  และไม่ได้โอกาสที่จะทำตามอำเภอใจของมัน. ภิกษุ ท !  ที่ที่ควรเที่ยวไปซึ่งเป็นวิสัยแห่งบิดาตน คืออะไรเล่า ? คือ  สติปัฏฐานสี่.   - มหาวาร.สํ. ๑๙/๑๙๘/๗๐๐ ^^^^^^^ ทรงตรัสว่า  ผู้ที่กำลังเจริญสติปัฏฐาน ๔  เป็นการเจริญอยู่ซึ่งกุศล  ซึ่งขณะนั้น "อวิชชา"  ย่อมไม่ปรากฏ  เพราะ "อวิชชา" จะปรากฏพร้อม  "วิชชา"  ไม่ได้ .... และเมื่อ ปุถุชนนั้นเจริญสติอยู่ด้วย "สัมมาสติ"  ก่อน + ขณะ ผัสสะ   ย่อมทำให้  ไม้อ้อ 2 กำ นั้น  แยกออกจากกันไปเรื่อยๆ ....  (เป็นการสร้างความเคยชินใหม่) ภิกษุ ท. !  ผู้ที่กล่าวอยู่ว่าสติปัฏฐานทั้งสี่ คือ  กุสลราสี (กองกุศล) นั่นแหละคือ  ผู้ที่กล่าวอยู่โดยถูกต้อง. ภิกษุ ท. !  กุสลราสีทั้งกองนี้  ได้แก่  สติปัฏฐานทั้งสี่.  สี่อย่างไรกันเล่า ?   สี่ ในกรณีนี้  คือ  ภิกษุเป็นผู้มีปกติ ตามเห็นกายในกาย อยู่เป็นประจำ  มีความเพียรเครื่องเผากิเลส  มีสัมปชัญญะ  มีสติ นำออกซึ่งอภิชฌาและโทมนัสในโลก อยู่. (ในกรณีแห่ง เวทนา จิต และธรรม ก็มีข้อความที่ตรัสอย่างเดียวกัน). - มหาวาร.สํ. ๑๙/๑๙๖/๖๙๖ - ๖๙๗. ดังนั้น  คำกล่าวที่ว่า .... ผู้ยังไม่มีปัญญารู้แจ้งใน อริยสัจ 4  เคยขาดอาหาร(อาสวะ ต่างๆ)  บ้างหรือไม่?    สามารถตอบโดยอุปมาได้เลยครับ ว่า ไม่เคยขาด.    ดัีงนั้น ปุถุชน ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด ย่อมดำเนินไปอยู่ทุกขณะ แม้ในเพิ่ยงจิตเดียว ^^^^^^^^^^ ค่อนข้างจะคลุมเครือ  ( เพราะผู้เจริญสติอยู่ ขณะนั้น ย่อมไม่มีนิวรณ์ )   อาจจะทำให้ผู้อ่านเกิดความสับสนได้ .... จากคุณ : ผัสสะนิโรธ (คนดู) เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 22:45:44

ความคิดเห็นที่ 34 จากคุณ : NotUndo เขียนเมื่อ : วันลอยกระทง 55 23:44:01

ความคิดเห็นที่ 35 ปฏิจสมุทปบาท ในขณะจิตเดียว ตามความเข้าใจของผม ( P_vicha ) ****************************************************************************************************************            คคหนี้ ไม่เนื่อง หรือ พาดพิงเกี่ยวกับ "ท่าน จขกท" นะครับ คคหนี้ เข้ามาเสนอ "ภาษาคนไทย กับ ภาษาธรรม ที่พระเถระครั้งปฐมสังคายนารักษา พระพุทะพจน์ไว้ แล้ว แปลไทย สมัยนี้ ******************************************************** ภาษาไทย คำว่า "ในขณะจิตเดียว" -- อาสัย "หลักฐาน ?" -- พระสูตรไหน? ผมเสนอไว้ใน http://www.pantip.com/cafe/religious/topic/Y12993846/Y12993846.html ดังนี้ ความคิดเห็นที่ 10 [ถูกใจ] [แจ้งลบ] ติดต่อทีมงาน สั้นๆ --- แต่ว่าตถาคตเรียกร่างกายอันเป็นที่ประชุม แห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ว่า จิตบ้าง มโนบ้าง วิญญาณบ้าง -- ทำไม จึง ต้อง = --- จิตเกิดได้ทีละดวง --- ? คุณกระบี่นางฟ้า  -- ว่าอย่างไรครับ ********************************************************                                   หมายเหตุ --- แต่ว่าตถาคตเรียกร่างกายอันเป็นที่ประชุม แห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ว่า จิตบ้าง มโนบ้าง วิญญาณบ้าง --  นี้นั้น                     ------ไม่ขัดกับ ที่ ตรัสว่า ------ "ยังมี จิตอนุเสติในสิ่งใด สิ่งนั้น ย่อมเป็นอารมณ์ เพื่อความตั้งอยู่แห่งวิญญาณ ฯลฯ                                -- เกิด ปฏิจจสมุปบาท --- ตาม พระสูตรนี้ --- พระสูตรที่ ๙ กฬารขัตติยวรรค นิทานสังยุตต์  นิทาน  สํ ๑๖/๗๙/ ๑๔๗ (และ ไม่ขัดกับ มูลปริยายสูตร ด้วย) จบความนำ ************************************************************************************************************************************************************************ ปฏิจจสมุปบาท ไม่ว่า ใครอ้าง พระสูตรที่ตรัส ตั้งต้นที่ อวิชชา (ผมอ้าง ไม่ตรัสตั้งต้นที่อวิชชา ตาม คคห 15 -16) ล้วน เนื่องกับ --- แต่ว่าตถาคตเรียกร่างกายอันเป็นที่ประชุม แห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ว่า จิตบ้าง มโนบ้าง วิญญาณบ้าง --   ใน วินาทีใดนั้น (ตามพระสูตรนั้น) --                  ที่ ทำให้เกิด ๑๑ อาการ (ตรัสตั้งต้นที่ อวิชชา) คือ (๑) เพราะมี อวิชชา เป็นปัจจัย จึงมี สังขารทั้งหลาย   (๒) ฯลฯ (๑๑) เพราะมี ชาติ เป็นปัจจัย จึงมี ทุกข์อริยสัจ คือ ชรามรณะ (ตามที่ทรงปริวิตก ก่อนตรัสรู้ ฯ) โสกะปริเทวะทุกขโทมนัสอุปายาสทั้งหลาย จึงเกิดขึ้นครบถ้วน ความเกิดขึ้นพร้อมแห่งกองทุกข์ (อริยสัจ) ทั้งสิ้นนี้  ย่อมมี  ด้วย อาการ  อย่างนี้                                ใครปฏิเสธ บ้างครับ                           *******************                               แล้ว ลอง เพ่งว่า                                อวิชชา ข้างบนนั้น มันไม่เนื่องกับ  พระสูตร ที่ไม่ตรัส ตั้งต้นที่อวิชชา ? หรือ ? ที่ผมอ้าง ฯ --- โดยเฉพาะ --- ยังมี จิตอนุเสติในสิ่งใดนั้น ฯลฯ อวิชชา ความไม่รู้ ทุกข์คือชรา มรณะ ตามที่ทรงปริวิตกก่อนตรัสรู้นั่นแหละ) --เป็นปัจจัยให้ --- มี สังขาร (ยังไม่เป็น สังขาร ณ ปัจจุบันขณะ นั้นๆ) คือ -- ยังมี จิตอนุเสติในสิ่งใดนั้น ฯ ----                                  ไม่ งง นะครับ สังขาร ที่ ยังไม่ เป็นปรากฎการณ์ ที่ผมเสนอว่า คือ "-- ยังมี จิตอนุเสติในสิ่งใดนั้น ฯ ---- ตามที่ตรัสว่า ---แม้น ไม่คิดถึงสิ่งใดอยู่ ไม่ดำริถึงสิงใดอยู่ (เช่นโยคี ลัทธิอื่น --- กำลังเจริญ อรูปฌานที่ ๔ นั่นแหละ) แต่ เขา ยังมี จิต อนุเสติในสิ่งใดอยู่ ฯ                     **********************************                    ************************************                                          สรุป           คำว่า ปฏิจสมุทปบาท ในขณะจิตเดียว -- ใคร เสนอไว้ ครับ ? ---                ใช่ "วิสุทธิมัคค์?"  หรือ "อภิธัมมัตถสังคหะ" ?                                         หรือ สักว่า เป็น ทิฏฐิของ บุคคลนั้น ที่ ศึกษา --"วิสุทธิมัคค์?"  และหรือศึกษา "อภิธัมมัตถสังคหะ" ??                 ใคร จะ โต้แย้ง หรือ เพิ่มมุมมอง ข้างบนครับ หมายเหตุ ทุกๆ คคห -- ระวัง ขว้างงู ไม่พ้นคอ ----  เพราะ ไม่สอดคล้องกับ มูลปริยายสูตร นั่นแหละ (แน่นนอน ผมด้วย  ในฐานะ นักปริยัติ และ นักปฏิบัติ และ นักสอบทานกับ พระพุทธวจนะ ฯ) จากคุณ : เซนเถรวาทปฐมสังคายนานิยม (F=9b) เขียนเมื่อ : 29 พ.ย. 55 07:08:33

ความคิดเห็นที่ 36 เคล็ดลับ  ในการ ปิดกั้น ทางเกิด (สมุทัย) แห่ง ปฏิจจสมุปบาท (สายเกิด ตามที่ทรงปริวิตก ก่อนตรัสรู้)          ---- อุเทสวิภังคสูตร  อุปริ  ม ๑๔/๔๑๑ ๔๑๔/๖๓๙ ๖๔๓ --- ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุพึงพิจารณาใคร่ครวญ โดยประการที่ เมื่อพิจารณาใคร่ครวญอยู่ วิญญาณ ของเธอนั้น   (ตรงนี้ จะเนื่องกับ ยังมี จิต อนุเสติในสิ่งที่ใคร่ควรญ สิ่งนั้น ย่อมเป็นอารมณ์ เพื่อความตั้งอยู่ แห่งวิญญาณ ฯลฯ มั๊ย  พิจารณา มหาพิจารณา) อันไม่ฟุ้งไป ไม่ซ่านไปในภายนอกด้วย ไม่ตั้งสยบอยู่ในภายในด้วย --- (เพราะ สมถะด้วย วิปัสสนาด้วย อันเป็นธรรม ๒ ที่เคียงคู่กันไป หลังจากเจริญอริยมรรคแล้ว -- ธรรม ๒ นี้ เป็นฝักฝ่าย ของ วิชชา อาสวักขยญาณ ฯลฯ หรือไม่ พิจาณณา มหาพิจารณา) ก็จะไม่พึงสะดุ้ง เพราะเหตุไม่มีความยึดมั่นถือมั้น (โดยเฉพาะ ทิฏฐุปาทาน นานา ที่ เราๆ ท่าน ที่สนใจปฏิจจฯ แบบ วาระจิตเดียว หรือ แบบ ฯลฯ  กำลัง มีอยู่ หรือไม่ พิจารณา มหาพิจารณา ฯ) --- เมื่อภิกษุรูปนั้น รู้ชัดว่า ปัจจุบันขณะนั้น --วิญญาณ ของเธอนั้น ไม่ เป็นไปตามที่ตรัส --  ตรัส ต่อมาว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เมื่อวิญญาณ (กิริยาที่รู้แจ้งอารมณ์ คือ ธรรมที่ใคร่ควรญ แบบ ไม่มี จิต อนุเสติ / ไม่มี มโนปวิจารด้วย มั๊ง) อันไม่ฟุ้งไป ไม่ซ่านไปในภายนอกด้วย ไม่ตั้งสยบอยู่ในภายในอยู่ เป็นจิตไม่สะดุ้ง  (ไม่มี จุตูปปาตะ มั๊ง  ดูพระสูตรนั้น ที่ตรัส จุตูปปาตะ) เพราะเหตุ ไม่มีความยึดมั่นถือมั่น (ประเภท อหังการ มมังการ ฯมั๊ง) ดังนี้แล้ว การก่อตั้งขั้นแห่งกองทุกข์ (อริยสัจ คือ ---อุปาทานขันธ์ท้ง ๕) กล่าวคือ ชาติ (เกิด อุปาทานขันธ์) ชรามรณะ (คือ ตัวทุกข์อริยสัจฉ ย่อม ไม่มี  อีกต่อไป (แบบ พระอรหันต์ขีณาสพ / มูลปริยายสูตร) ***************************************************************************************************************      พระสูตรนี้ ---- อุเทสวิภังคสูตร  อุปริ  ม ๑๔/๔๑๑ ๔๑๔/๖๓๙ ๖๔๓ --- ไม่มีคำไหน ตรัส "ปฏิจจสมุปบาท -วาระจิตเดียว" หรือ จิตเกิดได้ทีละดวง ปฏิจจสมุปบาทธรรมย่อมไม่เกิดใน ฯลฯ ใช่หรือไม่ สอบทาน ครับ (เพราะ ไม่ตรัส คำว่า จิต คำว่า มโน ไว้ "ตามที่พระเถระครั้งปฐมสังคายนา รักษา") มาฯ จากคุณ : เซนเถรวาทปฐมสังคายนานิยม (F=9b) เขียนเมื่อ : 29 พ.ย. 55 08:39:41

ความคิดเห็นที่ 37 สวัสดีครับ ทุกท่าน       การศึกษาพระธรรมของพระพุทธเจ้านั้น ต้องทำการศึกษา โดยตลอด สมบูรณ์ ทั้ง เบื้องต้น เบื้องกลาง และเบี้ยงปลาย จึงทำให้เกิดความเ้ข้าใจและ สติปัญญาที่ควรที่สมบูรณ์ยิ่งขึ้น นะครับ     ดัีงนั้นผมขอยก พระสูตรจากพระไตรปิฏกเล่มที่ 16 ให้อ่่านศึกษาและทำความเข้าใจ ----------------------------------------------------------               ๒. ปฐวีสูตร      [๔๒๓] พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ครั้งนั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลาย ... แล้วได้ตรัสว่า ดูกร ภิกษุทั้งหลาย สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้ เมื่อเหล่าสัตว์ผู้มีอวิชชาเป็นที่กาง กั้น มีตัณหาเป็นเครื่องประกอบไว้ ท่องเที่ยวไปมาอยู่ ที่สุดเบื้องต้นย่อมไม่ปรากฏ ฯ     [๔๒๔] ดูกรภิกษุทั้งหลาย เหมือนอย่างว่า บุรุษปั้นมหาปฐพีนี้ให้เป็นก้อน ก้อนละ เท่าเม็ดกระเบาแล้ววางไว้ สมมติว่า นี้เป็นบิดาของเรา นี้เป็นบิดาของบิดาของเรา โดยลำดับ บิดาของบิดาแห่งบุรุษนั้นไม่พึงสิ้นสุด ส่วนมหาปฐพีนี้ พึงถึงการหมดสิ้นไป ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะว่า สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้ ฯลฯ ที่สุดเบื้องต้นย่อมไม่ปรากฏ พวกเธอได้เสวยทุกข์ ความเผ็ดร้อน ความพินาศ ได้เพิ่มพูนปฐพีที่เป็นป่าช้า ตลอดกาลนาน เหมือนฉะนั้น ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็เหตุเพียงเท่านี้ พอทีเดียวเพื่อจะเบื่อหน่ายในสังขารทั้งปวง พอเพื่อจะคลายกำหนัด พอเพื่อจะหลุดพ้น ดังนี้ ฯ                       จบสูตรที่ ๒                 ๓. อัสสุสูตร     [๔๒๕] พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลาย ... แล้วได้ตรัสว่า ดูกร ภิกษุทั้งหลาย สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้ ฯลฯ พวกเธอจะสำคัญความข้อนั้น เป็นไฉน น้ำตาที่หลั่งไหลของพวกเธอผู้ท่องเที่ยวไปมา คร่ำครวญร้องไห้อยู่ เพราะประสบสิ่งที่ ไม่พอใจ เพราะพลัดพรากจากสิ่งที่พอใจ โดยกาลนานนี้ กับน้ำในมหาสมุทรทั้ง ๔สิ่งไหนจะ มากกว่ากัน ฯ ภิกษุเหล่านั้นทูลว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ พวกข้าพระองค์ ย่อมทราบธรรมตามที่พระ ผู้มีพระภาคทรงแสดงแล้วว่า น้ำตาที่หลั่งไหลออกของพวกข้าพระองค์ ผู้ท่องเที่ยวไปมา คร่ำครวญ ร้องไห้อยู่ เพราะการประสบสิ่งที่ไม่พอใจเพราะการพลัดพรากจากสิ่งที่พอใจ โดยกาลนานนี้ แหละ มากกว่า ส่วนน้ำในมหาสมุทรทั้ง ๔ ไม่มากกว่าเลย ฯ        [๔๒๖] พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ถูกละๆ พวกเธอทราบธรรมที่เราแสดงแล้วอย่างนี้ ถูกแล้ว น้ำตาที่หลั่งไหลออกของพวกเธอ ผู้ท่องเที่ยวไปมา ฯลฯโดยกาลนานนี้แหละ มากกว่า ส่วนน้ำในมหาสมุทรทั้ง ๔ ไม่มากกว่าเลย พวกเธอได้ประสบมรณกรรมของมารดาตลอดกาลนาน น้ำตาที่หลั่งไหลออกของเธอเหล่านั้น ผู้ประสบมรณกรรมของมารดา คร่ำครวญร้องไห้อยู่ เพราะ ประสบสิ่งที่ไม่พอใจ เพราะพลัดพรากจากสิ่งที่พอใจ นั่นแหละ มากกว่า ส่วนน้ำในมหาสมุทร ทั้ง ๔ ไม่มากกว่าเลย พวกเธอได้ประสบมรณกรรมของบิดา ... ของพี่ชายน้องชาย พี่สาว น้องสาว ... ของบุตร ... ของธิดา ... ความเสื่อมแห่งญาติ ...ความเสื่อมแห่งโภคะ ... ได้ประ สบความเสื่อมเพราะโรค ตลอดกาลนาน น้ำตาที่หลั่งไหลออกของเธอเหล่านั้น ผู้ประสบความ เสื่อมเพราะโรค คร่ำครวญร้องไห้อยู่ เพราะประสบสิ่งที่ไม่พอใจ เพราะพลัดพรากจากสิ่งที่พอใจ นั่นแหละมากกว่า ส่วนน้ำในมหาสมุทรทั้ง ๔ ไม่มากกว่าเลย ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะว่า สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้ ฯลฯ ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็เหตุเพียงเท่านี้ พอทีเดียว เพื่อจะเบื่อหน่ายในสังขารทั้งปวง พอเพื่อจะคลายกำหนัดพอเพื่อจะหลุดพ้น ดังนี้ ฯ                    จบสูตรที่ ๓ ----------------------------------------     เมื่อต้องการข้อมูลยื่นยัน ผมก็นำข้อมูลมายแสดงแล้ว หรือใครจะค้านว่า นี้ไม่ใช่ พุทธพจน์ ที่ไม่ได้เกิดจากการสังคายนา ตั้งแต่ต้นในสมัยของพระกัสสปะเถระ หรือ คุณ F=9b.     ถ้าคุณ F=9b กล่าวว่าต้อง กลามะสุตร 10 ข้อ ก่อน แล้วที่คุณ F=9b เสนอนั้น โดยตัดมาบางส่วน เพื่อให้ได้ตามที่ตนเจตนานั้น โดยไม่ทำให้กระจาางตลอดสาย ในธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ดีแล้วนั้น จะไม่ยิ่งแย่กว่าหลายเท่าหรือ? แก้ไขเมื่อ 29 พ.ย. 55 10:09:35 จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 29 พ.ย. 55 10:05:24

ความคิดเห็นที่ 38 จะขอกล่าวเรื่องการปฏิบัติธรรมหรือสติปัฏฐาน 4. ให้ทราบเพื่อพอที่จะเป็นการตรวจสอบตนเองดังนี้    เมื่อปฏิบัติสติปัฏฐาน 4  ไม่ว่า จะเป็นการเจริญ สมถะและวิปัสสนา หรือวิปัสสนานำสมถะ หรือ สมถะนำวิปัสสา.     การกล่าวว่า อวิชชา สิ้นแล้ว ไม่เกิดขึ้นอีกแล้ว หมายความกาลภายหลังใด จะไม่ปรากฏ กิเลส และ ตัณหา  เกิดขึ้นอีกเลย. จึงจะกล่าวว่าอวิชชานั้นดับหมดสิ้นแล้ว.     ไม่ใช่ไปเข้าใจว่า เมื่อปฏิบัตสติปัฏฐาน 4 ที่ตนเองคิดว่า ถูกต้องสมบูรณ์ ว่า นั้นแหละ อวิชชา ดับหมดสิ้นแล้ว หมดเชื้อแล้ว ทั้งที่เมื่อภายหลัง ยังเกิดกิเลสตัณหา ปรากฏใจตนเองได้อยู่ และซ้ำร้ายถึงขั้นปรากฏทางกายวาจา อย่างรุ่นแรงได้อยู่     ซึ่งเป็นการเข้าใจผิด เห็นไปว่าอวิชชาไม่มี แต่ อาสวะ หรือ อวิชชาสวะ ยังนอนเนื่องอยู่ ยังเป็นอาหาร ของอวิชชา ที่ประทุออก เป็นกิเลส ที่เป็นตัณหา มาทางใจ ทางกาย และวาจาอยู่ จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 29 พ.ย. 55 10:26:15

ความคิดเห็นที่ 39 และสวัสดีครับ คุณคนดู ใน คคห.33 นั้น ----------------------------------------------------------------- อนุสัย  อาสวะ  อวิชชา ฯลฯ  ล้วนเป็นสังขาร (สังขตธรรม)   เป็นธรรมที่ต้องอาศัยเหตุปัจจัยปรุงแต่งให้เกิดมีขึ้น  ไม่มีเหตุปัจจัยเกิดขึ้นไม่ได้ ... ไม่ได้มีอยู่ก่อนตั้งแต่แรกเกิด  และไม่ได้มีอยู่ตลอดเวลา ...   แต่... เป็นไปตามกฏ อิทัปปัจจยตาปฏิจจสมุปาโท  ... มีสังขตลักษณะ คือ ... ๑.  มีการเกิดปรากฏ (อุปฺปาโท ปญฺญายติ) ; ๒.  มีการเสื่อมปรากฏ (วโย ปญฺญายติ) ; ๓.  เมื่อตั้งอยู่ ก็มีภาวะอย่างอื่นปรากฏ (ฐิตสฺส อญ ญถตฺตํ ปญฺญายติ). ------------------------------------------- ^^^^^^^^^^^    ครับมีความเข้าใจตรงกันครับ  เป็นไปตามเหตุปัจจัย มีการสืบต่อตลอดเวลา  และที่ผมเสนอนั้นก็ไม่ใช่ว่า อาหาร หรือ อาสวะ เป็นของเที่ยงคงที่ ไม่เปลี่ยนแปลง นะครับ และจากข้อความนี้ -------------------------------------------------------------- ดังนั้น  คำกล่าวที่ว่า .... ผู้ยังไม่มีปัญญารู้แจ้งใน อริยสัจ 4  เคยขาดอาหาร(อาสวะ ต่างๆ)  บ้างหรือไม่?   สามารถตอบโดยอุปมาได้เลยครับ ว่า ไม่เคยขาด.   ดัีงนั้น ปุถุชน ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด ย่อมดำเนินไปอยู่ทุกขณะ แม้ในเพิ่ยงจิตเดียว ^^^^^^^^^^ ค่อนข้างจะคลุมเครือ  ( เพราะผู้เจริญสติอยู่ ขณะนั้น ย่อมไม่มีนิวรณ์ )   อาจจะทำให้ผู้อ่านเกิดความสับสนได้ .... --------------------------------------------------------------   ครับเมื่อ มีความเข้าใจตรงกัน ว่า สิ่งที่เกิดย่อมเกิดจากเหตุ  สืบเนื่องกันสัมพันธ์เป็นขณะ หรือวงวัฏฏจักร  ท่านผู้อ่านนั้นก็จะไม่คลุมคลือเกิดความสับสนครับ จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 29 พ.ย. 55 12:04:45

ความคิดเห็นที่ 40 พอดีช่วงเช้า งานเข้ามาและต้องใช้เวลา แก้ปัญหาอยู่นาน ทำให้อ่านความเห็นต่างๆ รวบรัด และตอบอย่างรวบรัดไป พักเที่ยงทานข้าว พักผ่อนเสร็จ จึงสนทนาต่อ        สวัสดีครับ คุณ เชนเถรวาท ใน คคห.ที่ 37 นั้นผมได้ยกธรรมเบื้องต้นตามพระไตรปิฏกทราบแล้ว     ตามธรรม คคห 37 นั้น อุปมาอุปไมย เหมือนดัง อวิชชา ปรากฏอยู่ตลอด ตั้งแต่อดีด นานมาแล้ว ก่อนการมีชีวิต หรือ การเกิดมาเป็นคนของเราในชาตินี้เสียอีก และจะดำเนินไปอีกนานหาเบื้องปลายไม่ได้ ถ้ามีอวิชชาเป็นที่กางกั้น มีตัณหาเป็นเครื่องประกอบไว้     อุปมาดัง มีอวิชชา สืบต่อเนื่องๆ อยู่ทุกขณะ แม้ในขณะจิตเดียว    ต่อไปผมขอเสนอพระสูตรที่ จิตเป็นดวง และเกิดดับติดต่อกัน ดังในพระไตรปิฏกเล่มที่ 16 ผมได้ทำตัวหนาไว้ เพื่อให้เห็นชัดเจน ----------------------------------------------------------                  ๑. อัสสุตวตาสูตรที่ ๑        [๒๓๐] ข้าพเจ้าได้สดับมาอย่างนี้ สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิก เศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า ... ดูกร ภิกษุทั้งหลาย ปุถุชนผู้มิได้สดับ จะพึงเบื่อหน่ายบ้างคลายกำหนัดบ้าง หลุดพ้นบ้าง ใน ร่างกายอันเป็นที่ประชุมแห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะเหตุว่า ความเจริญ ก็ดี ความเสื่อมก็ดี การเกิดก็ดี การตายก็ดี ของร่างกายอันเป็นที่ประชุมแห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ ย่อมปรากฏ ปุถุชนผู้มิได้สดับจึงเบื่อหน่ายบ้าง คลายกำหนัดบ้าง หลุดพ้นบ้าง ในร่างกาย นั้น แต่ตถาคตเรียกร่างกายอันเป็นที่ประชุมแห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ว่า จิตบ้าง มโนบ้าง วิญญาณบ้างปุถุชนผู้มิได้สดับ ไม่อาจเบื่อหน่าย คลายกำหนัด หลุดพ้นในจิต เป็น ต้นนั้นได้เลย ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะว่าจิตเป็นต้นนี้ อันปุถุชนมิได้สดับ รวบรัดถือไว้ ด้วยตัณหา ยึดถือด้วยทิฐิว่า นั่นของเรา นั่นเป็นเรา นั่นเป็นตัวตนของเรา  ดังนี้ ตลอดกาลช้านานฉะนั้น ปุถุชนผู้มิได้สดับ จึงไม่อาจจะเบื่อหน่าย คลายกำหนัด หลุดพ้น ในจิตเป็นต้นนั้นได้เลย ฯ       [๒๓๑] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ปุถุชนผู้มิได้สดับ จะพึงเข้าไปยึดถือเอาร่างกายอัน เป็นที่ประชุมแห่งมหาภูต ๔ นี้ โดยความเป็นตน ยังชอบกว่า แต่จะเข้าไปยึดถือเอาจิตโดย ความเป็นตนหาชอบไม่ ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะร่างกายอันเป็นที่ประชุมแห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ เมื่อดำรงอยู่   ปีหนึ่งบ้าง   สองปีบ้าง   สามปีบ้าง   สี่ปีบ้าง   ห้าปีบ้าง   สิบปีบ้าง ยี่สิบปีบ้าง   สามสิบปีบ้าง สี่สิบปีบ้าง ห้าสิบปีบ้าง ร้อยปีบ้าง ยิ่งกว่าร้อยปีบ้าง ย่อมปรากฏ แต่ว่าตถาคตเรียกร่างกายอันเป็นที่ประชุมแห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ว่า จิตบ้าง มโนบ้าง วิญญาณบ้าง จิตเป็นต้นนั้นดวงหนึ่งเกิดขึ้น ดวงหนึ่งดับไป ในกลางคืนและกลางวัน ฯ           [๒๓๒] ดูกรภิกษุทั้งหลาย วานรเมื่อเที่ยวไปในป่าใหญ่จับกิ่งไม้ ปล่อยกิ่งนั้น ยึดเอากิ่งอื่น ปล่อยกิ่งที่ยึดเดิม เหนี่ยวกิ่งใหม่ต่อไป แม้ฉันใด ร่างกายอันเป็นที่ประชุม แห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ ที่ตถาคตเรียกว่า จิตบ้าง มโนบ้าง วิญญาณบ้าง จิตเป็นต้นนั้น ดวงหนึ่งเกิดขึ้น ดวงหนึ่งดับไป ในกลางคืนและกลางวัน ก็ฉันนั้นแล ฯ [๒๓๓] ดูกรภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้สดับ ย่อมใส่ใจโดยแยบคายด้วยดีถึงปฏิจจสมุป บาทธรรม ในร่างกายและจิตที่ตถาคตกล่าวมานั้นว่า เพราะเหตุดังนี้ เมื่อสิ่งนี้มี สิ่งนี้จึงมี เพราะ สิ่งนี้เกิดขึ้น สิ่งนี้จึงเกิดขึ้น เมื่อสิ่งนี้ไม่มีสิ่งนี้จึงไม่มี เพราะสิ่งนี้ดับ สิ่งนี้จึงดับ คือ เพราะ อวิชชาเป็นปัจจัย จึงมีสังขารเพราะสังขารเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูปเพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ เพราะผัสสะเป็นปัจจัย จึงมีเวทนา เพราะเวทนาเป็นปัจจัย จึงมีตัณหา เพราะตัณหาเป็นปัจจัย จึงมีอุปาทาน เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย จึงมีภพ เพราะภพเป็นปัจจัย จึงมีชาติ เพราะชาติเป็น ปัจจัย จึงมีชราและมรณะ โสกปริเทวทุกขโทมนัสและอุปายาส ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้อนึ่ง เพราะอวิชชาดับด้วยสำรอกโดยไม่เหลือ สังขารจึงดับ เพราะสังขารดับวิญญาณจึงดับ ฯลฯ ความดับแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฯ        [๒๓๔] ดูกรภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ได้สดับ มาพิจารณาอยู่อย่างนี้  ย่อมหน่าย แม้ในรูป ย่อมหน่ายแม้ในเวทนา ย่อมหน่ายแม้ในสัญญา ย่อมหน่ายแม้ในสังขารทั้งหลาย ย่อมหน่ายแม้ในวิญญาณ เมื่อหน่าย ย่อมคลายกำหนัดเพราะคลายกำหนัดจึงหลุดพ้น เมื่อหลุดพ้นแล้ว ก็เกิดญาณหยั่งรู้ว่าหลุดพ้นแล้วย่อมทราบชัดว่าชาติสิ้นแล้ว พรหมจรรย์ อยู่จบแล้ว กิจที่ควรทำ ทำเสร็จแล้วกิจอื่นเพื่อความเป็นอย่างนี้มิได้มี ดังนี้แล ฯ                           จบสูตรที่ ๑ --------------------------------------------------------------     ต่อไปอธิบายเพิ่ม เพื่อให้เข้าใจชัดยิ่งขึ้น พิจารณา คำตรัส นี้ของพระพุทธเจ้า ********************   ดูกรภิกษุทั้งหลาย ปุถุชนผู้มิได้สดับ จะพึงเบื่อหน่ายบ้างคลายกำหนัดบ้าง หลุดพ้นบ้าง ใน ร่างกายอันเป็นที่ประชุมแห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะเหตุว่า ความเจริญ ก็ดี ความเสื่อมก็ดี การเกิดก็ดี การตายก็ดี ของร่างกายอันเป็นที่ประชุมแห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ ย่อมปรากฏ ปุถุชนผู้มิได้สดับจึงเบื่อหน่ายบ้าง คลายกำหนัดบ้าง หลุดพ้นบ้าง ในร่างกาย นั้น แต่ตถาคตเรียกร่างกายอันเป็นที่ประชุมแห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ว่า จิตบ้าง มโนบ้าง วิญญาณบ้างปุถุชนผู้มิได้สดับ ไม่อาจเบื่อหน่าย คลายกำหนัด หลุดพ้นในจิต เป็น ต้นนั้นได้เลย ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะว่าจิตเป็นต้นนี้ อันปุถุชนมิได้สดับ รวบรัดถือไว้ ด้วยตัณหา ยึดถือด้วยทิฐิว่า นั่นของเรา นั่นเป็นเรา นั่นเป็นตัวตนของเรา  ดังนี้ ตลอดกาลช้านานฉะนั้น ปุถุชนผู้มิได้สดับ จึงไม่อาจจะเบื่อหน่าย คลายกำหนัด หลุดพ้น ในจิตเป็นต้นนั้นได้เลย ฯ ********************    อธิบาย หมายความว่า ปุถุชน ก็ย่อมมีการเบื่อหน่ายบ้าง คลายกำหนัดบ้าง หลุดพ้นบ้าง ในร่างกายนั้น ก็ด้วย ความเจริญ ก็ดี ความเสื่อมก็ดี การเกิดก็ดี การตายก็ดี ของร่างกายอันเป็นที่ประชุมแห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ ย่อมปรากฏ     แต่ปุถุชนนั้น ไม่อาจเบื่อหน่าย คลายกำหนัด หลุดพ้นในจิต เป็นต้นนั้นได้เลย     ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะว่าจิตเป็นต้นนี้ อันปุถุชนมิได้สดับ รวบรัดถือไว้ ด้วยตัณหา ยึดถือด้วยทิฐิว่า นั่นของเรา นั่นเป็นเรา นั่นเป็นตัวตนของเรา  ดังนี้ ตลอดกาลช้านานฉะนั้น ปุถุชนผู้มิได้สดับ จึงไม่อาจจะเบื่อหน่าย คลายกำหนัด หลุดพ้น ในจิตเป็นต้นนั้นได้เลย ฯ       สรุป ดังนั้น ปฏิจสมุทปบาท ฝ่ายเกิด นั้นเกิดขึ้นที่ จิตนั้นอยู่เนื่องๆ ไม่เคยขาดสาย  แม้ขณะเดียว ตามที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้     ตถาคตเรียกร่างกายอันเป็นที่ประชุมแห่งมหาภูตทั้ง ๔ นี้ว่า จิตบ้าง มโนบ้าง วิญญาณบ้าง จิตเป็นต้นนั้นดวงหนึ่งเกิดขึ้น ดวงหนึ่งดับไป ในกลางคืนและกลางวัน ฯ      ดังนั้นตามความเข้าใจของผม ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด ย่อมเกิดสืบต่อเนื่องโดยตลอด ถึงแม้ จิตดวงหนึ่งเกิดขึ้น ดวงหนึ่งดับไป ทั้งในกลางคืนและกลางวัน        และตามพุทธพจน์คงไม่สามารถตีความหมายว่า ในขณะเดียวกัน จิตเกิดขึ้นได้พร้อมกันหลายๆ ดวง ได้นะครับ. แก้ไขเมื่อ 29 พ.ย. 55 13:56:11 จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 29 พ.ย. 55 13:47:03

ความคิดเห็นที่ 41 ต่อไป  เมื่อยกพระสูตรให้พิจารณาแล้ว ก็ยกพระอภิธรรมและเพื่อย้ำ ว่าปัจจัยให้เกิด อวิชชา มีได้หลายปัจจัย แม้ในในวัฏจักรของปฏิจสมุทปบาทเบื้องต้นนั้นเอง ก็ยังเป็นปัจจัยแก่ อวิชชาได้. พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๕  พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๒ วิภังคปกรณ์ ---------------------------------------------------------------------- [นัย ๘ มีสังขารมูลกนัยเป็นต้น]               [๒๙๐] อวิชชาเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ฯลฯ                         สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย                         วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย                         นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย                         สฬายตนะเกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย                         ผัสสะเกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย                         เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย                         ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย                         อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย                         ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย                         ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย                         ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย            ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้                      อภิธรรมมาติกา จบ ---------------------------------------------------------   อธิบาย จากธรรมส่วนนี้               [๒๙๐] อวิชชาเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ฯลฯ                         อวิชชาเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ฯลฯ            ดังนั้น จะเห็นว่า อวิชชา เกิดได้ทุกขณะได้ เพียงเพราะมี สังขาร หรือวิญญาณ หรือนามรูป หรืออายตนะ หรือผัสสะ หรือเวทนา หรือตัณหา หรืออุปาทาน เป็นปัจจัย.             ดังนั้นแม้เพียงขณะจิตเดียว อวิชชา ก็ย่อมดำเนินอยู่ได้ หรือกล่าวว่า แม้ในจิตดวงเดียว ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด ก็ปรากฏขึ้นแล้ว. จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 29 พ.ย. 55 15:50:47

ความคิดเห็นที่ 42 สุดยอดครับ ความรู้ล้วนๆ ขอบพระคุณครับ จากคุณ : cantona_z เขียนเมื่อ : 29 พ.ย. 55 18:12:21

ความคิดเห็นที่ 43 ๒๓๓] ดูกรภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้สดับ ย่อมใส่ใจโดยแยบคายด้วยดีถึงปฏิจจสมุป บาทธรรม ในร่างกายและจิตที่ตถาคตกล่าวมานั้นว่า เพราะเหตุดังนี้ เมื่อสิ่งนี้มี สิ่งนี้จึงมี เพราะ สิ่งนี้เกิดขึ้น สิ่งนี้จึงเกิดขึ้น เมื่อสิ่งนี้ไม่มีสิ่งนี้จึงไม่มี เพราะสิ่งนี้ดับ สิ่งนี้จึงดับ คือ เพราะ อวิชชาเป็นปัจจัย จึงมีสังขารเพราะสังขารเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูปเพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ เพราะผัสสะเป็นปัจจัย จึงมีเวทนา เพราะเวทนาเป็นปัจจัย จึงมีตัณหา เพราะตัณหาเป็นปัจจัย จึงมีอุปาทาน เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย จึงมีภพ เพราะภพเป็นปัจจัย จึงมีชาติ เพราะชาติเป็น ปัจจัย จึงมีชราและมรณะ โสกปริเทวทุกขโทมนัสและอุปายาส ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้อนึ่ง เพราะอวิชชาดับด้วยสำรอกโดยไม่เหลือ สังขารจึงดับ เพราะสังขารดับวิญญาณจึงดับ ฯลฯ ความดับแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฯ       [๒๓๔] ดูกรภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ได้สดับ มาพิจารณาอยู่อย่างนี้  ย่อมหน่าย แม้ในรูป ย่อมหน่ายแม้ในเวทนา ย่อมหน่ายแม้ในสัญญา ย่อมหน่ายแม้ในสังขารทั้งหลาย ย่อมหน่ายแม้ในวิญญาณ เมื่อหน่าย ย่อมคลายกำหนัดเพราะคลายกำหนัดจึงหลุดพ้น เมื่อหลุดพ้นแล้ว ก็เกิดญาณหยั่งรู้ว่าหลุดพ้นแล้วย่อมทราบชัดว่าชาติสิ้นแล้ว พรหมจรรย์ อยู่จบแล้ว กิจที่ควรทำ ทำเสร็จแล้วกิจอื่นเพื่อความเป็นอย่างนี้มิได้มี ดังนี้แล ฯ                          จบสูตรที่ ๑ ใครบอกว่านี่ไม่ใช่ ปฏิจจสมุปบาทในวาระจิตเดียว  ก็ต้องเป็น พวกมารแล้ว สา..ธุ  สา...ธุ   สา...ธุ   คุณ วิชา ไม่เคยทำให้ใคร ผิดหวัง จากคุณ : กระบี่นางฟ้า เขียนเมื่อ : 29 พ.ย. 55 22:15:12

ความคิดเห็นที่ 44 ก่อนอื่นขออนุญาตทำความเข้าใจกับ ท่าน P_vicha  ใน หลายๆ ประเด็นก่อน  ไม่ใช่นั้นการสนทนา อาจจะไม่เป็นไปในทิศทางเดียวกัน ... ความคิดเห็นที่ 38     ซึ่งเป็นการเข้าใจผิด เห็นไปว่าอวิชชาไม่มี แต่ อาสวะ หรือ อวิชชาสวะ ยังนอนเนื่องอยู่ ยังเป็นอาหาร ของอวิชชา ที่ประทุออก เป็นกิเลส ที่เป็นตัณหา มาทางใจ ทางกาย และวาจาอยู่ ^^^^^^^^^^^^^^ อาสวะ หรือ อวิชชาสวะ ยังนอนเนื่องอยู่ ยังเป็นอาหาร ของอวิชชา  หรือ ? ขอยก พระสูตรใน ความคิดเห็นที่ 29 ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราย่อมกล่าวอวิชชาว่ามีอาหาร  มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของอวิชชา  ควรจะกล่าวว่า   ---- >>>   นิวรณ์ ๕   (มิได้ตรัสว่า อาสวะ หรือ อวิชชาสวะ  เป็นอาหารของ อวิชชา) 1. ท่าน P_vicha   มีความเห็นว่าอย่างไร ?   2. ยังคงยืนยันความคิดเห็นเดิมอยู่หรือไม่ ?   3. พระศาสดา ตรัสว่า  นิวรณ์/อุปกิเลส นั้น เป็นดุจดัง  "อาคันตุกะ"  จรเข้ามาที่จิต  และถ้าขณะนั้น บุคคลนั้น ไม่มีนิวรณ์ ล่ะ  (กำหนดเป็นขณะๆ)  ท่านเห็นว่าอย่างไร ? 4. จาก ข้อ 3 .  ณ ขณะนั้นๆ กระแส ปฏิจจ ฯ  ย่อม   "ไม่ดำเนินไป"  ในจิตของบุคคลนั้น  ใช่หรือไม่ ? 5. คำกล่าวที่ว่า  ...   ดัีงนั้น ปุถุชน ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด ย่อมดำเนินไปอยู่ทุกขณะ แม้ในเพิ่ยงจิตเดียว .   ย่อมคลาดเคลื่อน ใช่หรือไม่ ? 6. ถ้า ปุถุชน มี ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด ย่อมดำเนินไปอยู่ทุกขณะ แม้ในเพิ่ยงจิตเดียว  นั้นหมายความว่า ปุถุชนนั้น  ย่อมมี ...  "โสกปริเทวทุกขโทมนัสและอุปายาส  ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้"  ....  ตลอดเวลาเลยหรือ ?   ในความเป็นจริง  คนเรามีอาการเช่นนั้นตลอด หรือ ? 7. ความคิดเห็นที่ 39 ... ครับมีความเข้าใจตรงกันครับ  เป็นไปตามเหตุปัจจัย มีการสืบต่อตลอดเวลา   >> ค่อนข้างจะงง กับคำอธิบาย  ...  ก็ในเมื่อเข้าใจตรงกันว่า ถ้า อนุสัย  อาสวะ  อวิชชา ฯลฯ  เป็นไปตามเหตุปัจจัย  แล้วเหตุใดถึงกล่าวว่า  มีการสืบต่อตลอดเวลา ...  ?   แล้วถ้าบุคคลนั้น  ณ ขณะนั้นๆ  ไม่ได้สร้างเหตุปัจจัยในการเกิดขึ้นของ  อนุสัย  อาสวะ  อวิชชา ... ล่ะ ?  จะมีอะไรสืบต่อ ?  สืบต่อโดยวิธีใด ?   8. ... สิ่งที่เกิดย่อมเกิดจากเหตุ  สืบเนื่องกันสัมพันธ์เป็นขณะ หรือวงวัฏฏจักร ถ้าไม่มีเหตุ  วงวัฏฏจักร  นี้  ก็ย่อมไม่มี  ใช่หรือไม่ ?  ถ้าใช่  คำกล่าวของ ท่าน P_vicha   ก็ดูจะขัดๆ กันอยู่  .... >>>> ...   ดัีงนั้น ปุถุชน ปฏิจสมุทปบาทฝ่ายเกิด ย่อมดำเนินไปอยู่ทุกขณะ แม้ในเพิ่ยงจิตเดียว และในคำอธิบายใน ความคิดเห็นที่ 40 ที่ว่า ...  ดังนั้น ปฏิจสมุทปบาท ฝ่ายเกิด นั้นเกิดขึ้นที่ จิตนั้นอยู่เนื่องๆ ไม่เคยขาดสาย  แม้ขณะเดียว  ตามที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ จากคุณ : แต่ก่อนนี้ "อวิชชา" มิได้มี (คนดู) เขียนเมื่อ : 29 พ.ย. 55 22:25:58

ความคิดเห็นที่ 45 ความคิดเห็นที่ 37  ท่าน P_vicha   ยกพระสูตร  ปฐวีสูตร และ อัสสุสูตร อธิบายเรื่อง  "สงสาร"  .... ...  สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้  เมื่อเหล่าสัตว์ผู้มีอวิชชาเป็นที่กางกั้น  มีตัณหาเป็นเครื่องประกอบไว้  ท่องเที่ยวไปมาอยู่  ที่สุดเบื้องต้นย่อมไม่ปรากฏ ฯ ^^^^^^^^^^^^^^ คำตรัสแสดงทั้ง ๒ พระสูตร นี้  จะเนื่องด้วย  มหานิทานสูตร  ที่พระผู้มีพระภาคตรัสกับพระอานนท์  เรื่อง ปฏิจจสมุปบาท เนื่องด้วยการเกิดของกุมาร และ กุมารี   ทรงตรัสอธิยาย ว่า  อะไรเป็นปัจจัยแห่งอะไร ๑. เพราะชาติ   เป็นปัจจัย  จึงมี  ชรามรณะ ๒. เพราะภพ   เป็นปัจจัย  จึงมี ชาติ   ๓. เพราะอุปาทาน เป็นปัจจัย จึงมี  ภพ ๔. เพราะตัณหา  เป็นปัจจัย จึงมี อุปาทาน ๕. เพราะเวทนา  เป็นปัจจัย จึงมี  ตัณหา ๖. เพราะผัสสะ  เป็นปัจจัย จึงมี เวทนา ๗. เพราะนามรูป  เป็นปัจจัย จึงมี  ผัสสะ ๘. เพราะวิญญาณ  เป็นปัจจัย จึงมี  นามรูป ๙. เพราะนามรูป  เป็นปัจจัย จึงมี  วิญญาณ   ^ ^ และเพราะ ....  ๙ และ ๑๐  เป็นปัจจัยซึ่งกันและกัน จึงมี ๑๑ (นามรูป <---> วิญญาณ ---> นามรูป) V v ๑๐. เพราะวิญญาณ  เป็นปัจจัย   จึงมี  นามรูป ๑๑. เพราะนามรูป    เป็นปัจจัย จึงมี  ผัสสะ ๑๒. เพราะผัสสะ    เป็นปัจจัย จึงมี  เวทนา ๑๓. เพราะมีเวทนา   เป็นปัจจัย จึงมี  ตัณหา ๑๔. เพราะมีตัณหา   เป็นปัจจัย จึงมี  อุปาทาน ๑๕. เพราะอุปาทาน    เป็นปัจจัย จึงมี   ภพ ๑๖. เพราะภพ     เป็นปัจจัย จึงมี   ชาติ ๑๗.  เพราะชาติ  เป็นปัจจัย  จึงมี   ชรามรณะ  โสกปริเทวทุกขโทมนัสอุปายาส ฯ ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ย่อมมี  ด้วยประการฉะนี้ ฯ ต่อจากนั้นทรงอธิบายรายละเอียด  ของแต่ละปัจจัย   จะเห็นได้ว่า กุมาร หรือ กุมารี  ไม่ได้เกิดมาเพราะ   "อวิชชา"   ใช่หรือไม่ ?   ในมหานิทานสูตรนี้  พระองค์ไม่ทรงตรัสถึง  "อวิชชา"  เลย แม้แต่หัวข้อเดียว ...   เพราะ ...  พระองค์ทรงตรัสธรรมไม่ขัดกัน  พระองค์ตรัสว่า   .. [๖๑]  ดูกรภิกษุทั้งหลาย  เงื่อนต้นแห่งอวิชชา  ย่อมไม่ปรากฏ ในกาลก่อนแต่นี้  อวิชชา  ไม่มี   >>>>>  แต่ภายหลัง  จึงมี เพราะเหตุนั้น  เราจึงกล่าวคำนี้อย่างนี้ว่า ก็เมื่อเป็นเช่นนั้น  >>>>>> อวิชชา  มีข้อนี้ >>>>>> (นิวรณ์/อุปกิเลส)  เป็นปัจจัย  >>>>  จึงปรากฏ ดูกรภิกษุทั้งหลาย  เราย่อมกล่าวอวิชชาว่ามีอาหาร  มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของอวิชชา  ควรจะกล่าวว่า  นิวรณ์ ๕ และที่ทรงตรัสว่า (ธาตุวิภังคสูตร)  บุรุษนี้  ประกอบอยู่ด้วย ธาตุ ๖   ซึ่งพระองค์ไม่ได้ตรัสว่า  มี อวิชชาธาตุประกอบอยู่ด้วย ....   แต่  "อวิชชา"  มีต่อมาในภายหลัง  ด้วย  "เหตุปัจจัย" ... และคำว่า  "สงสาร"  นี้    พระองค์ทรงอธิบายให้กับ พระอานนท์ว่า .... ... ฯลฯ .... ดูกรอานนท์  เธอพึงทราบความข้อนี้โดยปริยายแม้นี้  เหมือนที่เราได้กล่าวไว้ว่า เพราะ  นามรูป      เป็นปัจจัย  จึงเกิด  วิญญาณ ดูกรอานนท์  ก็ถ้า  วิญญาณ  จักไม่ได้อาศัยใน  นามรูป  แล้ว ความเกิดขึ้นแห่งชาติชรามรณะและกองทุกข์  พึงปรากฏต่อไปได้บ้างไหม ฯ - ไม่ได้เลย  พระเจ้าข้า ฯ เพราะเหตุนั้นแหละ  อานนท์  เหตุ  นิทาน  สมุทัย  ปัจจัยแห่ง   "วิญญาณ" ก็คือ  "นามรูป"  นั่นเอง ด้วยเหตุผลเพียงเท่านี้แหละ  อานนท์ วิญญาณและนามรูป  จึงยัง  เกิด แก่  ตาย  จุติ หรือ  อุปบัติ   ทางแห่งชื่อ  ทางแห่งนิรุติ   ทางแห่งบัญญัติ   ทางที่กำหนดรู้ด้วย ---- >>>  " ปัญญา "   และ ---- >>>  " วัฏฏสังสาร "   ย่อมเป็นไปด้วยเหตุเพียงเท่านี้ๆ  ความเป็นอย่างนี้  ย่อมมีเพื่อบัญญัติ  คือ  ---- >>>    "นามรูปกับวิญญาณ" ฯ ^^^^^^^^^^^^^^ " วัฏฏสังสาร "   มี เพราะปัจจัย  คือ  "นามรูปกับวิญญาณ" ทรงตรัสเรื่องของ  (นามรูป <---> วิญญาณ ---> นามรูป)  ในชีวิตของคนเรา   ดังพระพุทธภาษิต  นิทาน.สํ.๑๖/๗๘/๑๔๕,  ตรัสแก่ภิกษุทั้งหลายที่เชตวัน. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย !  ถ้าบุคคลย่อมคิด (เจเตติ) ถึงสิ่งใดอยู่, ย่อมดำริ (ปกปฺเปติ) ถึงสิ่งใดอยู่,  และย่อมมีจิตฝังลงไป (อนุเสติ) ในสิ่งใดอยู่ , สิ่งนั้น ย่อมเป็นอารมณ์  เพื่อการตั้งอยู่แห่งวิญญาณ. (นามรูป <---> วิญญาณ ---> นามรูป) ^^^^^^^^^^^^^^ นี้คือ " วัฏฏสังสาร "    ...  สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้  เมื่อเหล่าสัตว์ผู้มีอวิชชาเป็นที่กางกั้น  มีตัณหาเป็นเครื่องประกอบไว้  ท่องเที่ยวไปมาอยู่  ที่สุดเบื้องต้นย่อมไม่ปรากฏ ฯ ซึ่งในแต่วัน ปุถุชน ผู้มิได้สดับ  ย่อมเกิดกระแสปฏิจจ ฯ ได้เป็นสิบเป็นร้อยเที่ยว x เดือน x ปี  ย่อม =  สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้  .... ประเด็นที่ต้องนำมาพิจารณาคือ ... ๑. พระองค์ไม่ทรงตรัสว่า  คนเราเกิดมาพร้อมอวิชชา (มหานิทานสูตร) ๒.  อวิชชา  มี  เมื่อได้อาหาร คือ นิวรณ์/อุปกิเลส ๓.  นิวรณ์/อุปกิเลส ครั้งแรกจะเกิดมีขึ้นมาได้  ก็ต่อเมื่อ กุมารหรือกุมารีนั้น เริ่มจะมี "เวทนา" แล้ว  "เสวยเวทนา"  นั้นด้วยความพอใจ/ไม่พอใจ ท่าน P_vicha   มีความคิดเห็นเป็นประการใด ....   ป.ล.  เห็น ท่าน P_vicha update ข้อความเดียวกันใน   Y12997772  ด้วย http://www.pantip.com/cafe/religious/topic/Y12997772/Y12997772.html ไม่ทราบว่า ท่านจะให้ update คคห นี้ ลง ใน Y12997772 ด้วยหรือไม่ .... จากคุณ : แต่ก่อนนี้ "อวิชชา" มิได้มี (คนดู) เขียนเมื่อ : 29 พ.ย. 55 22:29:17

ความคิดเห็นที่ 46 สวัสดีครับ คุณคนดู     มาตอบช้า เพราะวันนี้มาถึงที่ทำงานสายไปสักหน่อยนะครับ.   ดัีงนั้นผมขอตอบตรงที่ ป.ล ของคุณคนดูก่อนนะครับ ที่ว่า ----------------------------------------------- ป.ล.  เห็น ท่าน P_vicha update ข้อความเดียวกันใน   Y12997772  ด้วย http://www.pantip.com/cafe/religious/topic/Y12997772/Y12997772.html ไม่ทราบว่า ท่านจะให้ update คคห นี้ ลง ใน Y12997772 ด้วยหรือไม่ .... -------------------------------------------------    ตอบ ผมคงไม่เอาความเห็นที่ คุณคนดู ไปอับเดด ในกระทู้นั้นหรอก นะครับ.   และต่อไปผมก็จะเน้นที่ผมจำได้คร่าวๆ จากพุทธพจน์ ที่ว่า...       ผู้มีปัญญา พึงรู้ได้ด้วย เพียงอุปมาอุปมัย    ซึ่งจะไเป็นการอธิบาย แสดง คคห. ต่อไปนะครับ. จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 30 พ.ย. 55 10:17:06

ความคิดเห็นที่ 47 -ปฏิจจสมุปบาท พระศาสดาไม่ได้ตรัสแสดงวงวัฏจักร  แต่แสดงปัจจุบันธรรมทั้งหมดที่อาศัยการเกิดขึ้นพร้อมกัน -ไม่มีอะไรเกิดก่อน ไม่มีอะไรเกิดทีหลัง -ถ้ามีอะไรเกิดก่อน เกิดหลัง จะขัดแย้งกับ "สัพเพ ธัมมา อนัตตา" ภาษิตพระสารีบุตร [๒๖๖] สา. ดูกรอาวุโส ถ้าเช่นนั้น ผมจักเปรียบให้ท่านฟัง ในโลกนี้ บุรุษผู้ฉลาดบางพวกย่อมรู้ชัดเนื้อความของภาษิตได้ แม้ด้วยอุปมา ฯ           อาวุโส ไม้อ้อ ๒ กำ พึงตั้งอยู่ได้เพราะต่างอาศัยซึ่งกันและกันฉันใด           เพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป เพราะ นามรูปเป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ ฯลฯ ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฉันนั้นแล ฯ           ถ้าไม้อ้อ ๒ กำนั้น พึงเอาออกเสียกำหนึ่ง อีกกำหนึ่งก็ล้มไป ถ้าดึงอีก กำหนึ่งออก อีกกำหนึ่งก็ล้มไป ฉันใด เพราะนามรูปดับ วิญญาณจึงดับ เพราะ วิญญาณดับ นามรูปจึงดับ เพราะนามรูปดับ สฬายตนะจึงดับ เพราะสฬายตนะ ดับ ผัสสะจึงดับ ฯลฯ ความดับแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ ฉันนั้นแล ฯ ***************************************** คำว่ากองทุกข์ทั้งมวล = องค์ธรรมในปฏิจจสมุปบาท อวิชชา-ทุกข์ สังขาร-ทุกข์ วิญญาณ-ทุกข์ นามรูป-ทุกข์ สฬายตน-ทุกข์ ผัสสะ-ทุกข์ ตัณหา-ทุกข์ อุปทาน-ทุกข์ ภพ-ทุกข์ ชาติ-ทุกข์ มรณะ โสกะ ปริเทวะ อุปายาสะ-ทุกข์ ***************************** [นัย ๘ มีสังขารมูลกนัยเป็นต้น]              [๒๙๐] อวิชชาเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย ฯลฯ                        อวิชชาเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย ฯลฯ                        อวิชชาเกิดเพราะนามเป็นปัจจัย ฯลฯ                        อวิชชาเกิดเพราะอายตนะที่ ๖ เป็นปัจจัย ฯลฯ                        อวิชชาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย ฯลฯ                        อวิชชาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย ฯลฯ                        อวิชชาเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย ฯลฯ                        อวิชชาเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ฯลฯ                        สังขารเกิดเพราะอวิชชาเป็นปัจจัย                        วิญญาณเกิดเพราะสังขารเป็นปัจจัย                        นามรูปเกิดเพราะวิญญาณเป็นปัจจัย                        สฬายตนะเกิดเพราะนามรูปเป็นปัจจัย                        ผัสสะเกิดเพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย                        เวทนาเกิดเพราะผัสสะเป็นปัจจัย                        ตัณหาเกิดเพราะเวทนาเป็นปัจจัย                        อุปาทานเกิดเพราะตัณหาเป็นปัจจัย                        ภพเกิดเพราะอุปาทานเป็นปัจจัย                        ชาติเกิดเพราะภพเป็นปัจจัย                        ชรามรณะเกิดเพราะชาติเป็นปัจจัย           ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนี้ ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้                     อภิธรรมมาติกา จบ   ***********************************                     ปฏิจจสมุปบาท=ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวล (ไม่ใช่ทุกข์อันใดอันหนึ่ง)   มีรูป ไม่มีตา / มีตา ไม่มีรูป -- ไม่มีทุกข์ (ไม่มีอะไรเกิด) มีเสียง ไม่มีหู  / มีหู ไม่มีเสียง --- ไม่มีทุกข์ (ไม่มีอะไรเกิด) มีกลิ่น ไม่มีจมูก / มีจมูก ไม่มีกลิ่น --- ไม่มีทุกข์ (ไม่มีอะไรเกิด) มีรส ไม่มีลิ้น / มีลิ้น ไม่มีรส --- ไม่มีทุกข์ (ไม่มีอะไรเกิด) มีสัมผัส ไม่มีกาย / มีกาย ไม่มีสัมผัส --- ไม่มีทุกข์ (ไม่มีอะไรเกิด) มีธรรม ไม่มีใจ / มีใจ ไม่มีธรรม --- ไม่มีทุกข์ (ไม่มีอะไรเกิด) --- สิ่งนี้มี สิ่งนี้จึงมี สิ่งนี้ดับ สิ่งนี้จึงดับ ????--- (จึงทรงบัญญัติทุกข์ไว้ในปัจจุบัน)  ดูกรภิกษุทั้งหลาย  ข้อที่บุคคลนั้นละราคานุสัยเพราะสุขเวทนาบรรเทา,  ละปฏิฆานุสัยเพราะทุกขเวทนา,  ถอนอวิชชานุสัยเพราะอทุกขมสุขเวทนา,  ยังวิชชาให้เกิดขึ้นเพราะละอวิชชาเสียได้  แล้วจักเป็นผู้กระทำที่สุดแห่งทุกข์ในปัจจุบันได้  นั่นเป็นฐานะที่มีได้  ฯ  .... จากคุณ : นายอิ่ม เขียนเมื่อ : 30 พ.ย. 55 11:21:15

ความคิดเห็นที่ 48 สวัสดีครับ    จากข้อความของคุณ คนดู -------------------------------------------------------- ขอยก พระสูตรใน ความคิดเห็นที่ 29 ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราย่อมกล่าวอวิชชาว่ามีอาหาร  มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของอวิชชา  ควรจะกล่าวว่า   ---- >>>   นิวรณ์ ๕   (มิได้ตรัสว่า อาสวะ หรือ อวิชชาสวะ  เป็นอาหารของ อวิชชา) 1. ท่าน P_vicha   มีความเห็นว่าอย่างไร ?   2. ยังคงยืนยันความคิดเห็นเดิมอยู่หรือไม่ ?   ... ... ----------------------------------------------------------- ตอบ ขอยกธรรมจากพระไตรปิฏ ขึ้นมาให้พิจารณาก่อนนะครับ.   จากธรรมของพระสารีบุตร ในพระไตรปิฏกเล่มที่ 12 -------------------------------------------------------------                             อวิชชาวาร      [๑๒๘] ดูกรท่านผู้มีอายุ จะพึงมีอยู่หรือ ปริยายแม้อย่างอื่น ... ท่านพระสารีบุตรตอบว่า พึงมี ท่านผู้มีอายุ เมื่อใดแล อริยสาวกรู้ชัดซึ่งอวิชชา เหตุเกิดแห่งอวิชชา ความดับอวิชชา และปฏิปทาที่จะให้ถึงความดับอวิชชา แม้ด้วยเหตุเพียงเท่านี้ อริยสาวกชื่อว่าเป็นสัมมาทิฏฐิ ... มาสู่พระสัทธรรมนี้ ก็อวิชชา เหตุเกิดแห่งอวิชชา ความดับอวิชชา และปฏิปทาที่จะให้ถึงความ ดับอวิชชา เป็นไฉน? ความไม่รู้ในทุกข์ ในเหตุเกิดแห่งทุกข์ ในความดับทุกข์ ในปฏิปทาที่จะให้ถึง ความดับทุกข์ อันนี้เรียกว่าอวิชชา เหตุเกิดแห่งอวิชชา ย่อมมีเพราะอาสวะเป็นเหตุให้เกิด ความดับอวิชชา ย่อมมีเพราะอาสวะดับ อริยมรรคประกอบด้วยองค์ ๘ นี้แหละ คือความเห็นชอบ ความตั้งใจชอบ ชื่อว่าปฏิปทาที่จะให้ถึงความดับอวิชชา ดูกรท่านผู้มีอายุ เมื่อใดแล อริยสาวก รู้ชัดซึ่งอวิชชา เหตุเกิดแห่งอวิชชา ความดับอวิชชา ทางที่จะให้ถึงความดับอวิชชาอย่างนี้ๆ เมื่อ นั้น ท่านละราคานุสัย ... แม้ด้วยเหตุเพียงเท่านี้ อริยสาวกชื่อว่าเป็นสัมมาทิฏฐิ มีความเห็นดำเนิน ไปตรงแล้ว ประกอบด้วยความเลื่อมใสอันแน่วแน่ในธรรม มาสู่พระสัทธรรมนี้.      [๑๒๙] ภิกษุเหล่านั้น ชื่นชม อนุโมทนาภาษิตของท่านพระสารีบุตรว่า สาธุ ท่านผู้มีอายุ แล้วได้ถามปัญหากะท่านพระสารีบุตรต่อไปว่า ดูกรท่านผู้มีอายุ จะพึงมีอยู่หรือปริยายแม้อย่างอื่น ที่อริยสาวกซึ่งชื่อว่าเป็นสัมมาทิฏฐิ มีความเห็นดำเนินไปตรงแล้ว ประกอบด้วยความเลื่อมใส อันแน่วแน่ในธรรม มาสู่พระสัทธรรมนี้.                     อาสววาร      [๑๓๐] ท่านพระสารีบุตรตอบว่า พึงมี ท่านผู้มีอายุ เมื่อใดแล อริยสาวกรู้ชัดซึ่งอาสวะ อาสวสมุทัย อาสวนิโรธ อาสวนิโรธคามินีปฏิปทา แม้ด้วยเหตุเพียงเท่านี้ อริยสาวกชื่อว่า เป็นสัมมาทิฏฐิ มีความเห็นดำเนินไปตรงแล้ว ประกอบด้วยความเลื่อมใสอันแน่วแน่ในธรรม มาสู่พระสัทธรรมนี้ ก็อาสวะ เหตุเกิดแห่งอาสวะ ความดับอาสวะ ทางที่จะให้ถึงความดับอาสวะ เป็นไฉน? ได้แก่ อาสวะ ๓ เหล่านี้ คือ กามาสวะ ภวาสวะ อวิชชาสวะ เหตุเกิดแห่งอาสวะย่อมมี เพราะอวิชชาเป็นเหตุให้เกิด ความดับอาสวะ ย่อมมีเพราะอวิชชาดับ อริยมรรคประกอบ ด้วยองค์ ๘ นี้แหละ คือ ความเห็นชอบ ดำริชอบ เจรจาชอบ การงานชอบ เลี้ยงชีพชอบ พยายามชอบ ระลึกชอบ ตั้งใจชอบ ชื่อว่าปฏิปทาที่จะให้ถึงความดับอาสวะ ดูกรท่านผู้มีอายุ เมื่อใด อริยสาวกรู้ชัดซึ่งอาสวะ เหตุเกิดแห่งอาสวะ ความดับอาสวะ ปฏิปทาที่จะให้ถึงความ ดับอาสวะ อย่างนี้ๆ เมื่อนั้นท่านละราคานุสัย บรรเทาปฏิฆานุสัย ถอนทิฏฐานุสัย และ มานานุสัย โดยประการทั้งปวง ละอวิชชา ยังวิชชาให้เกิด ย่อมกระทำซึ่งที่สุดแห่งทุกข์ในปัจจุบัน เทียว แม้ด้วยเหตุเพียงเท่านี้ อริยสาวกชื่อว่าเป็นสัมมาทิฏฐิ มีความเห็นดำเนินไปตรงแล้ว ประกอบด้วยความเลื่อมใสอันแน่วแน่ในธรรม มาสู่พระสัทธรรมนี้.     ท่านพระสารีบุตรได้กล่าวคำนี้แล้ว ภิกษุเหล่านั้น ชื่นชม ยินดีภาษิตของท่านพระสารี บุตรแล้วแล. ----------------------------------------------     จากการสอนธรรม ของพระสารีบุตร ยกมาส่วนหนึ่งก็จะไ้ด้ว่า    เหตุเกิดแห่งอวิชชา ย่อมมีเพราะอาสวะเป็นเหตุให้เกิด ความดับอวิชชา ย่อมมีเพราะอาสวะดับ     กับ.   เหตุเกิดแห่งอาสวะย่อมมี เพราะอวิชชาเป็นเหตุให้เกิด ความดับอาสวะ ย่อมมีเพราะอวิชชาดับ     ซึ่งสามารถสรุปได้ ว่า อวิชชา  กับ อาสวะ ต่างก็เป็นปัจจัยการเกิด  ซึ่งสามารถกล่าวได้ว่า ต่างก็เป็นอาหาร ซึ่งกันและ      ถ้าจะพิจารณาถึง นิวรณ์ 5 มาจากอะไร ก็จะแตกย่อยกลับได้ดังนี้        นิวรณ์ มาจาก > กิเลส(ราคะ โทสะ โมหะ)        กิเลส(ราคะ โทสะ  โมหะ) มาจาก > อวิชชา         ซึ่งต่างก็เป็นเหตุเป็นปัจจัย ย้อนไปย้อนมาไม่ใช่หรือ คุณคนดู.     ต่อไปผมก็จะัเสนอตามธรรม  ที่กล่าวว่า ผู้มีปัญญา พึงรู้ได้ด้วยเพียงอุปมาอุปมัย. โดยผมขอสมุทตัวเองเป็นหลัก จะไม่ไปกระทบกับผู้อื่น ดังนี้.      แต่ก่อนนั้น นายวิชา ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์(วัยทารก วัยเด็ก) การมีเพศสัมพันธ์ของ นายวิชา พึ่งมีในภายหลัง  การได้เสพกามของนายวิชานั้น ก็ย่อมมีเหตุ มีอาหาร คือ ร่างกายเจริญวัยเติมโตขึ้นตามวัย มีคนรักและแต่งงาน.       เอาแหละผมจะอุปมาอุปมัยให้สั้นลง เพื่อความเข้าใจชัดขึ้นดังนี้        แต่ก่อนวันนี้ไม่เคยมีมาก่อน แต่วันนี้ปรากฏขึ้น ก็เพราะมีเหตุมีปัจจัย หรือ มีอาหาร คือกาลเวลาที่ดำเนินมานั้นเอง.       ต่อไปผมจะอุปมาให้ลัดสั้นลงไปอีก ดังนี้.      จิต ขณะปัจจุบัน แต่ก่อนไม่เคยมี แต่พึ่งมีในภายหลัง ก็เพราะมีเหตุมีปัจจัย เพราะสืบทอดจากจิตดวงเก่าที่ดับลงไปแล้ว.      ต่อไปผมก็จะอธิบายเข้าสู่ เรื่องอวิชชา ซึ่งเช่นเดียวกัน เมื่อจิต ณ. ปัจจุบันไม่มีเคยมีมาก่อน อวิชชา ณ.ปัจจุบันของ จิตปัจจุบัน ก็ไม่เคยมีมาก่อนเช่นกัน เพิ่งมีในภายหลังพร้อมกับจิต ณ.ปัจจุบัน ที่สืบทอดมาจากจิตดวงเก่าที่ดับไปแล้ว.        ดังนั้นเมื่อเป็นเช่นนี้ ธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัส ก็จะไม่ขัดแย้งกันเลย ตามที่ผมได้สื่อความหมายให้เข้าใจ ใช่ไม่ครับคุณคนดู?          โดยผมยกธรรมที่พระพุทธเจ้า หรือพระอรหันต์(พระสารีบุตร) กล่าวไว้ดีแล้ว ไม่เกิดธรรมปฏิรูป ที่ไปประยุกต์ หรือตัดแต่ง หยิบส่วนเล็กส่วนน้อย เพื่อให้เข้ากันเจตนา(ทิฏฐิ)ของตน(ว่าเป็นธรรมใหม่ที่ตนรู้ยิ่งกว่าพระอริยะหรือพระอรหันต์ที่สืบทอดกันมา)ไปเสียก่อน แก้ไขเมื่อ 30 พ.ย. 55 11:35:06 จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 30 พ.ย. 55 11:24:54

ความคิดเห็นที่ 49 เหตุไฉน ท่าน P_vicha  จึงตอบไม่ตรงคำถาม  และที่สำคัญที่สุด  เหตุใดจึงไม่ยกคำตรัสแสดงขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า  ที่ทรงตรัสรู้ด้วย "อนุตรสัมโพธญาณ"  มาประกอบคำอธิบาย เล่า ....? 1. นิพเพธิกสูตร http://www.84000.org/tipitaka/pitaka2/v.php?B=22&A=9611&Z=9753 ...  ฯลฯ .... ดูกรภิกษุทั้งหลาย  เธอทั้งหลายพึงทราบ  อาสวะ  ฯลฯ   ปฏิปทาที่ให้ถึงความดับแห่งอาสวะ  ดังนี้นั้น  เราอาศัยอะไรกล่าว ดูกรภิกษุทั้งหลาย   อาสวะ ๓ ประการ  คือ  กามาสวะ  ภวาสวะ  อวิชชาสวะ ก็เหตุเกิด แห่ง  อาสวะ  เป็นไฉน  คือ  -----  >>>>   "อวิชชา"  เป็นเหตุเกิด  "อาสวะ " ...  ฯลฯ .... 2. เหตุ  ของ  นิวรณ์ ๕ http://www.84000.org/tipitaka/pitaka2/v.php?B=19&A=2163&Z=2227 ...  ฯลฯ .... นิวรณ์  ๕  ก็มีอาหารเป็นที่ตั้ง  ดำรงอยู่ได้เพราะอาศัยอาหาร   ไม่มีอาหารดำรงอยู่ไม่ได้  ฉันนั้นเหมือนกัน. [๓๕๘] ดูกรภิกษุทั้งหลาย  ก็อะไรเล่าเป็นอาหารให้    ...  (โดยสรุป) .... ๑. กามฉันท์   เกิดจาก    การกระทำให้มากซึ่ง อโยนิโสมนสิการใน ศุภนิมิตนั้น ๒. พยาบาท   เกิดจาก    การกระทำให้มากซึ่ง  อโยนิโสมนสิการใน  ปฏิฆนิมิต ๓.  ถีนมิทธะ   เกิดจาก    การกระทำให้มากซึ่ง  อโยนิโสมนสิการใน  ความไม่ยินดี ความเกียจคร้าน  ความบิดขี้เกียจ ความเมาอาหาร  ความที่ใจหดหู่   ๔.  อุทธัจจกุกกุจจะ  เกิดจาก  การกระทำให้มากซึ่ง อโยนิโสมนสิการใน  ความไม่สงบใจนั้น ๕.   วิจิกิจฉา  เกิดจาก  การกระทำให้มากซึ่ง  อโยนิโสมนสิการใน  ธรรมทั้งหลายอันเป็นที่ตั้งแห่งวิจิกิจฉา 3. อวิชชาสูตร http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/sutta_item.php?book=24&item=61 [๖๑] ดูกรภิกษุทั้งหลาย  เงื่อนต้นแห่งอวิชชาย่อมไม่ปรากฏในกาลก่อนแต่นี้               อวิชชาไม่มี   แต่ภายหลัง  จึงมี เพราะเหตุนั้น  เราจึงกล่าวคำนี้อย่างนี้ว่า ก็เมื่อเป็นเช่นนั้น  "อวิชชา"  มีข้อนี้เป็นปัจจัย  จึงปรากฏ ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราย่อมกล่าวอวิชชาว่ามีอาหาร  มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของอวิชชา  ควรจะกล่าวว่า   ---- >>>   นิวรณ์ ๕   แม้นิวรณ์ ๕  เราก็กล่าวว่ามีอาหาร  มิได้กล่าวว่า  ไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของนิวรณ์ ๕   ควรกล่าวว่า  ---- >>>    ทุจริต ๓ ...  ฯลฯ .... 4. อุปกิเลสสูตร http://www.84000.org/tipitaka/pitaka2/v.php?B=22&A=347&Z=418 ...  ฯลฯ .... อุปกิเลส  ๕  ประการ เป็นไฉน คือ  กามฉันทะ ๑  พยาบาท ๑   ถีนมิทธะ ๑   อุทธัจจกุกกุจจะ ๑   วิจิกิจฉา ๑ อุปกิเลสแห่งจิต  ๕  ประการนี้แล  ซึ่งเป็นเหตุให้จิตเศร้าหมองแล้ว  ย่อมไม่อ่อน ใช้การไม่ได้  ไม่ผ่องใส  เสียเร็ว  ไม่ตั้งมั่นโดยชอบ  เพื่อความหมดสิ้นไปแห่งอาสวะ 5. จูฬทุกขักขันธสูตร http://www.84000.org/tipitaka/pitaka2/v.php?B=12&A=3014&Z=3184 ...  ฯลฯ .... ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ  ข้าพระองค์เข้าใจ  ข้อธรรมที่พระผู้มีพระภาค ทรงแสดงมานานแล้ว  อย่างนี้ว่า   โลภะ  โทสะ โมหะ  ต่างเป็น   "อุปกิเลส"   แห่งจิต . 6. จิตประภัสสร http://www.84000.org/tipitaka/pitaka2/v.php?B=20&A=161&Z=209 [๕๐] ดูกรภิกษุทั้งหลาย  จิตนี้ผุดผ่อง  แต่ว่าจิตนั้นแล เศร้าหมองด้วย "อุปกิเลส"  ที่จรมา ฯ [๕๑] ดูกรภิกษุทั้งหลาย  จิตนี้ผุดผ่อง  และจิตนั้นแล พ้นวิเศษแล้วจาก  "อุปกิเลส"  ที่จรมา ฯ ทั้งหมด 6 พระสูตร  ที่เนื่องด้วย อวิชชา, นิวรณ์ ๕, ราคะ  โทสะ โมหะ ที่คือ  "อุปกิเลส" (ไม่ใช่ กิเลส)  ...  เป็นคำตรัสของพระศาสดาล้วนๆ    VS   ที่ ท่าน P_vicha  ยกมาแสดง .... ท่าน P_vicha  แสดงว่า .....  จากการสอนธรรม ของพระสารีบุตร ยกมาส่วนหนึ่งก็จะไ้ด้ว่า   เหตุเกิดแห่งอวิชชา ย่อมมีเพราะอาสวะเป็นเหตุให้เกิด ความดับอวิชชา ย่อมมีเพราะอาสวะดับ    กับ.  เหตุเกิดแห่งอาสวะย่อมมี เพราะอวิชชาเป็นเหตุให้เกิด ความดับอาสวะ ย่อมมีเพราะอวิชชาดับ    ซึ่งสามารถสรุปได้ ว่า อวิชชา  กับ อาสวะ ต่างก็เป็นปัจจัยการเกิด  ซึ่งสามารถกล่าวได้ว่า ต่างก็เป็นอาหาร ซึ่งกันและ     ถ้าจะพิจารณาถึง นิวรณ์ 5 มาจากอะไร ก็จะแตกย่อยกลับได้ดังนี้       นิวรณ์ มาจาก > กิเลส(ราคะ โทสะ โมหะ)       กิเลส(ราคะ โทสะ  โมหะ) มาจาก > อวิชชา        ซึ่งต่างก็เป็นเหตุเป็นปัจจัย ย้อนไปย้อนมาไม่ใช่หรือ คุณคนดู. >>  กรุณาช่วยระบุให้ "คนดู"  ทราบหน่อยว่า  มีส่วนใดที่ ท่าน P_vicha   อธิบายตรงกันกับ พระศาสดาบ้าง...   พระสารีบุตรเป็นพระสาวกของพระศาสดา  หากพระสารีบุตร  กล่าวธรรมที่ไม่ตรงกับพระศาสดา  ท่าน P_vicha  จะเลือกฟังคำสอนของท่านใด .... จากคุณ : ศาสดาและสาวก ย่อมกล่าวตรงกัน (คนดู) เขียนเมื่อ : 30 พ.ย. 55 22:16:57

ความคิดเห็นที่ 50 1. แต่ก่อนนั้น นายวิชา ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์(วัยทารก วัยเด็ก) การมีเพศสัมพันธ์ของ นายวิชา พึ่งมีในภายหลัง   การได้เสพกามของนายวิชานั้น ก็ย่อมมีเหตุ มีอาหาร คือ ร่างกายเจริญวัยเติมโตขึ้นตามวัย มีคนรักและแต่งงาน. ^^^^^^ [๒๑๐] พระผู้มีพระภาคตรัสว่า  ดูกรมหานาม  ธรรมนั้นนั่นแล ท่านยังละไม่ได้เด็ดขาดในภายใน อันเป็นเหตุให้     >>>>  โลภธรรมก็ดี  โทสธรรมก็ดี  โมหธรรมก็ดี  ยังครอบงำจิตของท่าน   >>>>  ไว้ได้   "เป็นครั้งคราว"   ดูกรมหานาม  ก็ธรรมนั้นจักเป็นอันท่านละได้เด็ดขาดในภายในแล้ว ท่านก็ >>>>  ไม่พึงอยู่ครองเรือน  ไม่พึงบริโภคกาม แต่เพราะ  ท่านละธรรมเช่นนั้นยังไม่ได้เด็ดขาดในภายใน   ฉะนั้น  ท่านจึงยังอยู่ครองเรือน   ยังบริโภคกาม. >>  การมีเพศสัมพันธ์  ก็ย่อมมีเหตุ มีอาหาร คือ ร่างกายเจริญวัยเติมโตขึ้นตามวัย มีคนรักและแต่งงาน.  ?????? ไม่ตรงกับที่พระศาสดาตรัสใช่ไหม ? จากคุณ : ศาสดาและสาวก ย่อมกล่าวตรงกัน (คนดู) เขียนเมื่อ : 30 พ.ย. 55 22:19:10

ความคิดเห็นที่ 51 2. ต่อไปผมก็จะอธิบายเข้าสู่ เรื่องอวิชชา ซึ่งเช่นเดียวกัน เมื่อจิต ณ. ปัจจุบันไม่มีเคยมีมาก่อน อวิชชา ณ.ปัจจุบันของ จิตปัจจุบัน ก็ไม่เคยมีมาก่อนเช่นกัน เพิ่งมีในภายหลังพร้อมกับจิต ณ.ปัจจุบัน ที่สืบทอดมาจากจิตดวงเก่าที่ดับไปแล้ว. >>  ตรัสไว้ในพระสูตรใด ? เทียบกับที่ทรงตรัสว่า (จูฬทุกขักขันธสูตร)  ...   ดูกรมหานาม   ธรรมนั้นนั่นแล ท่านยังละไม่ได้เด็ดขาดในภายใน อันเป็นเหตุให้     >>>>   โลภธรรมก็ดี  โทสธรรมก็ดี  โมหธรรมก็ดี  ยังครอบงำจิตของท่าน   >>>>  ไว้ได้   ----------->>>>>   "เป็นครั้งคราว"   และ อนุสัย  อาสวะ  อวิชชา ฯลฯ  ล้วนเป็นสังขาร (สังขตธรรม)   เป็นธรรมที่ต้องอาศัยเหตุปัจจัยปรุงแต่งให้เกิดมีขึ้น  ไม่มีเหตุปัจจัยเกิดขึ้นไม่ได้ ... ไม่ได้มีอยู่ก่อนตั้งแต่แรกเกิด  และไม่ได้มีอยู่ตลอดเวลา ...   แต่... เป็นไปตามกฏ อิทัปปัจจยตาปฏิจจสมุปาโท  ... มีสังขตลักษณะ คือ ... ๑.  มีการเกิดปรากฏ (อุปฺปาโท ปญฺญายติ) ; ๒.  มีการเสื่อมปรากฏ (วโย ปญฺญายติ) ; ๓.  เมื่อตั้งอยู่ ก็มีภาวะอย่างอื่นปรากฏ (ฐิตสฺส อญ ญถตฺตํ ปญฺญายติ). ดังนั้น  พระศาสดาจึงทรงสอนให้ภิกษุ เจริญ  สติปัฏฐาน ๔  (อานาปานสติสมบูรณ์ > สติปัฏฐาน ๔ ย่อมสมบูรณ์)   เพื่อที่ว่า ... ----- >>>> มารจักไม่ได้ช่องทาง  และไม่ได้โอกาสที่จะทำตามอำเภอใจของมัน. <<<< ---------  (กำหนดปัจจุบันขณะ ...) http://www.pobbuddha.com/tripitaka/upload/files/2748/index.html ภิกษุ ท !  พวกเธอทั้งหลาย  จงเที่ยวไปในที่ที่ควรเที่ยวไป  ซึ่งเป็นวิสัยแห่งบิดาตนเถิด เมื่อเธอเที่ยวไปในที่ที่ควรเที่ยวไป  ซึ่งเป็นวิสัยแห่งบิดาตน. ----- >>>> มารจักไม่ได้ช่องทาง  และไม่ได้โอกาสที่จะทำตามอำเภอใจของมัน. ภิกษุ ท !  ที่ที่ควรเที่ยวไปซึ่งเป็นวิสัยแห่งบิดาตน คืออะไรเล่า ? คือ  สติปัฏฐานสี่.   - มหาวาร.สํ. ๑๙/๑๙๘/๗๐๐ ^^^^^^^ ทรงตรัสว่า  ผู้ที่กำลังเจริญสติปัฏฐาน ๔  เป็นการเจริญอยู่ซึ่งกุศล  ซึ่งขณะนั้น "อวิชชา"  ย่อมไม่ปรากฏ  เพราะ "อวิชชา" จะปรากฏพร้อม  "วิชชา"  ไม่ได้ .... "อวิชชา"  ซึ่งเป็นธรรมฝักฝ่าย "อกุศล"   จะเกิดพร้อม  "วิชชา" ซึ่งเป็นธรรมฝักฝ่าย "กุศล" ไม่ได้ ภิกษุ ท. !  ผู้ที่กล่าวอยู่ว่าสติปัฏฐานทั้งสี่ คือ  กุสลราสี (กองกุศล) นั่นแหละคือ  ผู้ที่กล่าวอยู่โดยถูกต้อง. ภิกษุ ท. !  กุสลราสีทั้งกองนี้  ได้แก่  สติปัฏฐานทั้งสี่.  สี่อย่างไรกันเล่า ?   สี่ ในกรณีนี้  คือ  ภิกษุเป็นผู้มีปกติ ตามเห็นกายในกาย อยู่เป็นประจำ  มีความเพียรเครื่องเผากิเลส  มีสัมปชัญญะ  มีสติ นำออกซึ่งอภิชฌาและโทมนัสในโลก อยู่. (ในกรณีแห่ง เวทนา จิต และธรรม ก็มีข้อความที่ตรัสอย่างเดียวกัน). - มหาวาร.สํ. ๑๙/๑๙๖/๖๙๖ - ๖๙๗. จากคุณ : ศาสดาและสาวก ย่อมกล่าวตรงกัน (คนดู) เขียนเมื่อ : 30 พ.ย. 55 22:20:11

ความคิดเห็นที่ 52 3.  ดังนั้นเมื่อเป็นเช่นนี้ ธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัส ก็จะไม่ขัดแย้งกันเลย ตามที่ผมได้สื่อความหมายให้เข้าใจ ใช่ไม่ครับคุณคนดู? >>  เห็นด้วยอย่างไม่มีข้อโต้แย้ง ที่ ท่าน P_vicha  กล่าวว่า  ธรรมที่พระพุทธเจ้าตรัส ก็จะไม่ขัดแย้งกันเลย แต่ทว่า ....   ท่าน P_vicha  สื่อออกมา  ตรงกันกับพระศาสดาหรือ ???  .... จากคุณ : ศาสดาและสาวก ย่อมกล่าวตรงกัน (คนดู) เขียนเมื่อ : 30 พ.ย. 55 22:21:13

ความคิดเห็นที่ 53 4. โดยผมยกธรรมที่พระพุทธเจ้า หรือพระอรหันต์(พระสารีบุตร) กล่าวไว้ดีแล้ว ไม่เกิดธรรมปฏิรูป ที่ไปประยุกต์ หรือตัดแต่ง หยิบส่วนเล็กส่วนน้อย เพื่อให้เข้ากันเจตนา(ทิฏฐิ)ของตน(ว่าเป็นธรรมใหม่ที่ตนรู้ยิ่งกว่าพระอริยะหรือพระอรหันต์ที่สืบทอดกันมา)ไปเสียก่อน >>  ธรรมของพระศาสดา ???  ท่าน P_vicha  ยกมาประกอบคำอธิบายไว้ ณ ที่ใด ???   หรือว่า "คนดู" มองพลาดไป  ??? ท่าน P_vicha  กรุณา ระบุด้วยว่า  คำอธิบายของท่าน P_vicha  มีจุดใดที่ตรงกับพระศาสดา  ??? ท่าน P_vicha   กล่าวถึง "คนดู"  หรือ ? ที่ว่า  ...  ธรรมปฏิรูป ที่ไปประยุกต์ หรือตัดแต่ง หยิบส่วนเล็กส่วนน้อย เพื่อให้เข้ากันเจตนา(ทิฏฐิ)ของตน(ว่าเป็นธรรมใหม่ที่ตนรู้ยิ่งกว่าพระอริยะหรือพระอรหันต์ที่สืบทอดกันมา)ไปเสียก่อน     >>  หากใช่ ... ช่วยกรุณาระบุด้วยว่า "คนดู" แสดงไว้ที่ใด ?   ท่าน P_vicha   จะไม่กรุณาแบ่งปันองค์ความรู้ของท่าน (อ้างอิง พระพุทธวจน) ในประเด็นที่ถามต่อเนื่อง  และที่ยังไม่ได้ตอบ   เป็นวิทยาทาน + ธรรมทาน  ให้  "คนดู" และท่านผู้อ่านทุกๆ ท่าน  บ้างหรือ .... ขอบคุณ ท่าน P_vicha ล่วงหน้า ... จากคุณ : ศาสดาและสาวก ย่อมกล่าวตรงกัน (คนดู) เขียนเมื่อ : 30 พ.ย. 55 22:24:14

ความคิดเห็นที่ 54 สวัสดีครับ คุณคุณดู   ผมเข้าใจในสิ่งที่ คุณคนดูแสดง มานะครับ แต่พระพุทธเจ้าทรงตรัสไว้อีกหลายนัยยะ นะครัีบ ดังใน คคห. 37-40-41 ครับ   แต่ผมก็ ยิ้มๆ  เมื่อคุณคนดูถามว่า....   ----------------------------------------------- >>  การมีเพศสัมพันธ์  ก็ย่อมมีเหตุ มีอาหาร คือ ร่างกายเจริญวัยเติมโตขึ้นตามวัย มีคนรักและแต่งงาน.  ?????? ไม่ตรงกับที่พระศาสดาตรัสใช่ไหม ? ---------------------------------------------- ^^^^^^^^^^^   ตอบ ผมก็ได้พยายามเสนอ ข้อความ ใน คคห.ที่ 46 ตั้งแต่ต้น ว่า... ---------------------------------------------------------      ผู้มีปัญญา พึงรู้ได้ด้วย เพียงอุปมาอุปมัย   ซึ่งจะเป็นการอธิบาย แสดง คคห. ต่อไปนะครับ. --------------------------------------------------------    ก็ไม่คิดว่าจะมีคำถามเช่นนี้จากคุณคนดูอีก    และซึ่งถ้ากล่าวตามความหมายที่ต้องตรงเด่ะๆ ทุกประการนั้น  คำกล่าวของพระสารีบุตร ก็ย่อมไม่ตรงกับ พระพุทธเจ้าเลยครับ จากข้อความของท่านพระสารีบุตร....       เหตุเกิดแห่งอวิชชา ย่อมมีเพราะอาสวะเป็นเหตุให้เกิด     กับ...        เหตุเกิดแห่งอาสวะย่อมมี เพราะอวิชชาเป็นเหตุให้เกิด       และประโยคเข่นนั้นที่พระสารีบุตรกล่าว ผมหาในพระไตรปิฏกแล้ว กลับไม่มีหรือตรงกับพุทธดำรัสเลยนะครับ. ^^^^^^^^^^^^     ดังนั้น พระสารีบุตร กว่าไม่ตรงกับ พระพุทธเจ้าหรือ? ครับคุณคนดู    และในความเห็นที่ 48  ผมได้เน้นข้อความว่า.... -------------------------------------------------------------    เอาแหละผมจะอุปมาอุปมัยให้สั้นลง เพื่อความเข้าใจชัดขึ้นดังนี้ -------------------------------------------------------------   แล้วนะครับ.  ขอแก้ไขเพิ่มเติมอีกครั้งภายหลัง จากคำถามของคุณ คนดู ท่าน P_vicha   กล่าวถึง "คนดู"  หรือ ? ที่ว่า  ...  ธรรมปฏิรูป ที่ไปประยุกต์ หรือตัดแต่ง หยิบส่วนเล็กส่วนน้อย เพื่อให้เข้ากันเจตนา(ทิฏฐิ)ของตน(ว่าเป็นธรรมใหม่ที่ตนรู้ยิ่งกว่าพระอริยะหรือพระอรหันต์ที่สืบทอดกันมา)ไปเสียก่อน …     ^^^^^^^^^^ ตอบ  ผมไม่ได้กล่าวเจาะจงถึงคุณคนดู แต่กล่าวโดยร่วม พอดีเกิดความนึกคิดคำนึ่งขึ้นมา เพราะได้อ่านเจอ บ่อยๆ จึงนึกถึงคำว่า "ธรรมปฏิรูป" ขึ้นมาครับ จึงได้พิมพ์ข้อความนั้นลงไป   แก้ไขเมื่อ 01 ธ.ค. 55 22:02:54 แก้ไขเมื่อ 01 ธ.ค. 55 15:20:52 จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 1 ธ.ค. 55 15:11:26

ความคิดเห็นที่ 55 ท่าน P_vicha  ตอบแบบเลี่ยงไปเลี่ยงมา  ไม่ตรงประเด็นกับที่ถามเลย  แม้แต่ประเด็นเดียว  เป็นเพราะเหตุใดกันเล่า ... ? การใช้อุปมาอุปไมย  ด้วยความเห็นส่วนตัว ด้วยภูมิธรรม ภูมิปัญญาตัวเองนั้น  ใครๆ  ก็สามารถทำได้ทั้งนั้น  เพราะมันง่าย ... แต่ใครจะเป็นผู้พยากรณ์  หรือสรุปความถูก/ความผิด ในสิ่งที่ ท่าน P_vicha  ยกมา ... ?   และประกอบกับผู้อ่านเอง ซึ่งมีอยู่มากมาย  ต่างก็มีภูมิธรรม  ภูมิปัญญาที่ลดหลั่น  ไม่เสมอกัน ...  มิใช่หรือ ท่าน P_vicha  ? พระศาสดาทรงตรัสกับพระอานนท์ว่า ...   ดูกรอานนท์  บุคคลนี้ดีกว่า และประณีตกว่าบุคคลที่กล่าวข้างต้น  ข้อนั้นเพราะเหตุไร  เพราะ กระแสแห่งธรรมย่อมถูกต้องบุคคลนี้  ใครเล่าจะพึงรู้เหตุนั้นได้   ""  นอกจากตถาคต "" . จะไม่เป็นการดี + ปลอดภัยที่สุดหรือ  ที่จะยกธรรม ขององค์พระศาสดาที่ประกาศไว้บริสุทธิ์บริบูรณ์สิ้นเชิงแล้ว  รวมทั้งการอุปมาอุปไมย ของพระองค์ท่านมาแสดง .... ทุกๆ ท่าน จะได้ความรู้ที่ถูกต้อง  เป็นการสะสมสุตตะขององค์พระศาสดา  เป็นการศึกษา เรียนรู้  ทวนถามกันและกันอยู่ว่า  ธรรมข้อนี้ของพระองค์เป็นอย่างไร  ?  มีความหมายกี่นัย ?   ด้วยการทำอย่างนี้  พวกเราย่อมเปิดธรรม  ที่ถูกปิด   และทำ ธรรมที่ยังไม่ปรากฏ ให้ปรากฏได้,  ทำให้ความสงสัยหลายประการที่น่าสงสัย  ก็บรรเทาลงได้   เป็นการแบ่งปัน  เรียนรู้ไปพร้อมๆ กัน   และเป็นการสืบทอดพระพุทธศาสนาให้มั่นคงในหมู่ชาวพุทธไปในตัวด้วย ...   พระศาสดาทรงฝาก  พระธรรมและวินัยของพระองค์ ไว้กับพุทธบริษัท ๔  ให้ช่วยกันรักษาและสืบทอด ....   ไม่ได้ทรงให้รักษาหรือสืบทอด  ความเห็น  ทิฏฐิ  หรือการอุปมาอุปไมยของใคร  มิใช่หรือ ... ท่าน P_vicha  ? แม้นพระสารีบุตร  จะเป็นอัครสาวกผู้เป็นเลิศทางปัญญา ...  แต่พระศาสดาเป็นใคร  ท่าน P_vicha  ?  พระองค์ทรงเป็นสัพพัญญู  ตรัสรู้ชอบด้วย  "พระอนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ"   พระญาณนี้ สาวกมีได้หรือ ท่าน P_vicha  ?   พระองค์ทรงเป็นบรมครูของทั้งพระสารีบุตร  และของพวกเราทุกคน ใช่หรือไม่  ท่าน P_vicha  ?     พระธรรมของพระศาสดา  มีให้อ้างอิงตั้งมากมายก่ายกอง ไม่รู้จักกี่ร้อยกี่พันเท่า  หาก็ง่ายแสนง่าย  หลากหลายสำนวนแปล...     เหตุใด ท่าน P_vicha  จึงจำเพาะเจาะจงเลือกธรรมของพระสาวกมาแสดง ???   เหตุใดท่าน P_vicha   จึงศรัทธาพระสาวกมากกว่าพระศาสดา ???  ท่าน P_vicha  กรุณาตอบ "คนดู"  ให้หายข้องใจหน่อยเถิด ? ท่าน P_vicha  ก็ทราบว่า มีในหลายๆ พระสูตร  ที่พระศาสดาทรงตำหนิ  หรือทรงเห็นต่างบางประการ ในธรรมที่พระสารีบุตรแสดง  มิใช่หรือ ? พระสารีบุตร  เป็นพระอรหันต์  เป็นผู้เป็นเลิศทางปัญญา  แต่ก็ไม่ได้รอบรู้ไปทุกเรื่อง  บางพระสูตร  พระสารีบุตร สนทนาอยู่กับพวกอัญญเดียรถีย์ปริพาชก  แต่ท่านก็ไม่แสดงความเห็นต่อพวกอัญญเดียรถีย์ปริพาชกเหล่านั้น แต่กลับตั้งใจว่า   " เราจะรู้ทั่วถึงเนื้อความแห่งภาษิตนี้ในสำนักของพระผู้มีพระภาค "   ท่าน P_vicha  เห็นหรือยังว่า  ภูมิปัญญาสาวกแม้นในขั้นอรหันต์  ยังไงๆ ก็สู้พระศาสดาไม่ได้ ... จากคุณ : ตถาคตโพธิสัทธา ไม่หวั่นไหวใดๆ (คนดู) เขียนเมื่อ : 1 ธ.ค. 55 22:37:48

ความคิดเห็นที่ 56 ประเด็นที่ควรคำนึงถึงคือ  ...  พระศาสดาทรงรับรองธรรมนั้น  เหมือนกับที่ทรงรับรองธรรมของพระกัจจายนะแล้วหรือยัง    ทรงกล่าวไว้ในหลายๆ สูตรว่า     " ภิกษุทั้งหลาย  กัจจายนะเป็นคนมีปัญญา  ถ้าพวกเธอถามเนื้อความนั้นกะเรา  แม้เราก็คงแก้  เหมือนอย่างที่กัจจายนะแก้แล้วอย่างนั้น เนื้อความแห่งธรรม ที่เราแสดงแล้วโดยย่อนั้น  เป็นอย่างนั้นแหละ  เธอทั้งหลายจงจำไว้เถิด ด้วยเหตุนี้ ."   ท่าน P_vicha  อ่านพบว่าพระศาสดาทรงรับรองธรรมนั้นของพระสารีบุตร  แล้วหรือ ? ท่าน P_vicha  ตอบกลับมาใน ความคิดเห็นที่ 54 ว่า ... ... " และซึ่งถ้ากล่าวตามความหมายที่ต้องตรงเด่ะๆ ทุกประการนั้น  คำกล่าวของพระสารีบุตร ก็ย่อมไม่ตรงกับ พระพุทธเจ้าเลยครับ จากข้อความของท่านพระสารีบุตร....      เหตุเกิดแห่งอวิชชา ย่อมมีเพราะอาสวะเป็นเหตุให้เกิด    กับ...       เหตุเกิดแห่งอาสวะย่อมมี เพราะอวิชชาเป็นเหตุให้เกิด      แต่ประโยคเข่นนี้ ผมหาในพระไตรปิฏกแล้ว กลับไม่มีหรือตรงกับพุทธดำรัสเลยนะครับ. ^^^^^^^^^^^^    ดังนั้น พระสารีบุตร กว่าไม่ตรงกับ พระพุทธเจ้าหรือ? ครับคุณคนดู >>   ก็ในเมื่อ ท่าน P_vicha  พิสูจน์แล้วด้วยตนเองว่า ...  " ผมหาในพระไตรปิฏกแล้ว กลับไม่มีหรือตรงกับพุทธดำรัสเลยนะครับ."   ก็สมควรจะพิจารณา  และตอบตัวเองอย่างมั่นใจได้  ว่าจะเลือกทำอย่างไร   มิใช่หรือ ท่าน P_vicha   ?  เหตุใดจึงต้องย้อนมาถาม "คนดู" อีก ?     หาก "คนดู"  เป็น ท่าน P_vicha   จะไม่เสียเวลา  และไม่ลังเลเลย  ที่จะนำธรรมของพระศาสดามาพิจารณา ใคร่ครวญ  ด้วยอิทธิบาท ทั้ง ๔ + สติในสมาธิ อย่างขะมักเขม้น เพื่อบรรเทาความสงสัยของตัวเอง   และเป็นสิ่งที่สมควร  "ต้องทำ"  เป็นอย่างยิ่งในทุกๆ ครั้ง  ทุกๆ กรณี ก่อนคำของสาวก  ใช่หรือไม่  ...  ท่าน P_vicha   ? "คนดู"  อุตส่าห์ ทำ link พระสูตร  ที่ยกมาอ้างอิงทั้งหมดไว้ให้อ่าน   หาก ท่าน P_vicha   อ่านแล้ว  คงไม่ถาม "คนดู" อีก ...   และไม่มัวเสียเวลาไปสืบค้นว่า คำของพระสารีบุตรตรงกับพระศาสดาหรือไม่  ...   ขอยกเนื้อความ (อวิชชาสูตร)  มาให้พิจารณา เพื่อความกระจ่าง  เพื่อที่ ท่าน P_vicha  จะได้ตอบตัวเอง ได้ว่า  จะทำอย่างไรต่อไป  โดยไม่ต้องถามผู้ใด.... ...  ฯลฯ .... ดูกรภิกษุทั้งหลาย  ด้วยประการดังนี้   การไม่คบสัปบุรุษที่บริบูรณ์   ย่อมยังการไม่ฟังสัทธรรมให้บริบูรณ์ การไม่ฟังสัทธรรมที่บริบูรณ์  ย่อมยังความไม่มีศรัทธาให้บริบูรณ์ ความไม่มีศรัทธาที่บริบูรณ์   ย่อมยังการทำไว้ในใจโดยไม่แยบคายให้บริบูรณ์ การทำไว้ในใจโดยไม่แยบคายที่บริบูรณ์   ย่อมยังความไม่มีสติสัมปชัญญะให้บริบูรณ์ ความไม่มีสติสัมปชัญญะที่บริบูรณ์   ย่อมยังการไม่สำรวมอินทรีย์ให้บริบูรณ์ การไม่สำรวมอินทรีย์ที่บริบูรณ์  ย่อมยังทุจริต ๓ ให้บริบูรณ์ ทุจริต ๓  ที่บริบูรณ์  ย่อมยังนิวรณ์ ๕  ให้บริบูรณ์ ----- >>>   นิวรณ์ ๕ ที่บริบูรณ์  ย่อมยัง  อวิชชาให้บริบูรณ์ ----- >>>   อวิชชานี้  มีอาหารอย่างนี้   และบริบูรณ์อย่างนี้ ฯ ต่างกับที่ ท่าน P_vicha  สรุปไว้ใน ความคิดเห็นที่ 48  หรือไม่ว่า ...   " ...  ซึ่งสามารถสรุปได้ ว่า อวิชชา  กับ อาสวะ ต่างก็เป็นปัจจัยการเกิด  ซึ่งสามารถกล่าวได้ว่า ต่างก็เป็นอาหาร ซึ่งกันและ " "คนดู"  จักขอบคุณ ท่าน P_vicha เป็นอย่างสูง  หากจะกรุณาตอบให้ตรงประเด็น  โดยอ้างอิงพระพุทธวจน   เพื่อแสดงตนว่า  เป็นพุทธบริษัทชั้นเลิศ  ที่มีความศรัทธาหยั่งลงมั่น  อย่างไม่หวั่นไหว  และมีความเคารพสูงสุดในองค์พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์นี้   และทำตามพระพุทธประสงค์ และ พระโอวาท  ที่ทรงฝาก  "พระธรรม  พระวินัย" ของพระองค์ท่าน ไว้กับพวกเรา พุทธบริษัททั้ง ๔ เพื่อรักษา สืบทอดต่อไป .... เราต่างก็เป็นเพื่อน (อนัตตา) ร่วมทุกข์  ร่วมเดินอยู่บนเส้นทางสายนี้  เหมือนๆ กัน ไม่ใช่หรือ ท่าน P_vicha ? ขอบคุณ ท่าน P_vicha ล่วงหน้า .... จากคุณ : ตถาคตโพธิสัทธา ไม่หวั่นไหวใดๆ (คนดู) เขียนเมื่อ : 1 ธ.ค. 55 22:39:33

ความคิดเห็นที่ 57 ยิ้มๆ...    ที่คนคุณดู แสดงความเห็นนะครับ และก็พอรู้แล้วว่า คุณคนดู ปักความเห็นไปทางไหน. ------------------------------------------------- พระธรรมของพระศาสดา  มีให้อ้างอิงตั้งมากมายก่ายกอง ไม่รู้จักกี่ร้อยกี่พันเท่า  หาก็ง่ายแสนง่าย  หลากหลายสำนวนแปล...     เหตุใด ท่าน P_vicha  จึงจำเพาะเจาะจงเลือกธรรมของพระสาวกมาแสดง ???   เหตุใดท่าน P_vicha   จึงศรัทธาพระสาวกมากกว่าพระศาสดา ???  ท่าน P_vicha  กรุณาตอบ "คนดู"  ให้หายข้องใจหน่อยเถิด ? ท่าน P_vicha  ก็ทราบว่า มีในหลายๆ พระสูตร  ที่พระศาสดาทรงตำหนิ  หรือทรงเห็นต่างบางประการ ในธรรมที่พระสารีบุตรแสดง  มิใช่หรือ … ? -------------------------------------------    ^^^^^       พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่า พระรัตนะตรัย     พระรัตนตรัยคือ  พระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์(หมายถึงพระอริยะ)     ดังนั้น ธรรมที่ พระสารีบุตร กล่าว เป็นธรรมใช่หรือไม่?     และแม้แต่พระพุทธเจ้า ก็ทรงตรัสทำนองว่า(เน้นทำนองว่า)   พระองค์ก็ดำเนินตามพระธรรม เอาพระธรรมเป็นที่สุดเป็นใหญ่.     และเหตุใดคุณคนดู ให้มีเพียง พระรัตนะ เดียว อย่างนั้นหรือ?     บัญญัติที่นำเสนอหรือแสดงนั้น อยู่ในพระไตรปิฏกไม่ใช่หรือ?     ซึ่งหมู่เหล่าพระอรหันต์ ทรงรวบรวม ไว้จัดสรรไว้อย่างดีแล้ว  ดังนั้นธรรมบัญญัตินั้นมาถึงปัจจุบันนี้ ก็ด้วยกำลังของพระอรหันต์      ดังนั้นทำไม่พระพุทธเจ้า จึงปล่อยให้เป็นอย่างนั้นไปเล่า ละครับ?      ทำไม่? ไม่ทรงให้รวบรวม สังคายนา ตั้งแต่พระองค์ทรงมีพระชนชีพเสีย?      ทั้งที่พระสารีบุตร ได้ตรัสบอกกับพระพุทธเจ้าไว้แล้ว     แล้วทำไม่ต้องเอาบัญญัติ นั้นข่ม บัญญัติ ในพระไตรปิฏกหรือ?      ซึ่งเปรียบเสมือนเอา พระธรรม ข่ม พระธรรม ไปเสียนะครับ      พิจารณาดูนะครับ แก้ไขเมื่อ 01 ธ.ค. 55 23:47:44 จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 1 ธ.ค. 55 23:14:54

ความคิดเห็นที่ 58 ผมรออยู่นะครับ (แต่ถ้าดึกเกินไปผมคงไม่ไหวนะครับ)   และฐานะจริงๆ ของคุณคนดู เป็นอย่างไร อะไร ก็ขอยกไว้ นะครับ แต่จะสนทนกันตามฐานะสมมุติในเว็บบอร์ดนะครัย. จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 1 ธ.ค. 55 23:38:40

ความคิดเห็นที่ 59 1. "คนดู"  กล่าวไว้ที่ไหนหรือท่าน ท่าน P_vicha  ว่าไม่เคารพ พระรัตนตรัย ?  ท่าน P_vicha  นอกจากจะไม่ตอบคำถามแล้ว  ยังเจตนาจะแตกประเด็นไปเรื่อยๆ  ... ?   "คนดู"  พยายามจะตะล่อมคำถามให้เข้ามาในเนื้อหาที่สนทนากันอยู่  แต่ ท่าน P_vicha  ก็หลีกเลี่ยง  โดยการแตกประเด็นใหม่ๆ อยู่เรื่อยๆ  ...  เป็นเพราะเหตุใด ?  หวั่นไหวอะไรหรือ ท่าน P_vicha  ? 2. ดังนั้น ธรรมที่ พระสารีบุตร กล่าว เป็นธรรมใช่หรือไม่? ^^^^ "คนดู"  ไม่ปฏิเสธ  ธรรมของพระสารีบุตร และให้เหตุผลว่า ไว้ใน ความคิดเห็นที่ 56 ว่า ... หาก "คนดู"  เป็น ท่าน P_vicha   จะไม่เสียเวลา  และไม่ลังเลเลย  ที่จะนำธรรมของพระศาสดามาพิจารณา ใคร่ครวญ  ด้วยอิทธิบาท ทั้ง ๔ + สติในสมาธิ อย่างขะมักเขม้น เพื่อบรรเทาความสงสัยของตัวเอง   และเป็นสิ่งที่สมควร  "ต้องทำ"  เป็นอย่างยิ่งในทุกๆ ครั้ง  ทุกๆ กรณี   >>>>>>>> ก่อนคำของสาวก <<<<<<   ใช่หรือไม่  ...  ท่าน P_vicha   ? 3. และแม้แต่พระพุทธเจ้า ก็ทรงตรัสทำนองว่า(เน้นทำนองว่า)   พระองค์ก็ดำเนินตามพระธรรม เอาพระธรรมเป็นที่สุดเป็นใหญ่. ^^^^ ความหมายของพระองค์ (คารวสูตร) ทรงมุ่งหมายอะไร ท่าน P_vicha ?   ลองอ่านดู ... [๕๖๐]  ลำดับนั้น   พระผู้มีพระภาคเจ้าได้มีพระดำริว่า   เราควรสักการะเคารพสมณะหรือพราหมณ์อื่นแล้วอาศัยอยู่   เพื่อความบริบูรณ์แห่ง   "" ศีลขันธ์ ""  ที่ยังไม่บริบูรณ์  แต่ว่า  เรายังไม่เห็นสมณะหรือพราหมณ์อื่นที่ถึงพร้อมด้วยศีลยิ่งกว่าตนในโลก     พร้อมทั้งเทวโลก  มารโลก  พรหมโลก  ในหมู่สัตว์พร้อมทั้งสมณพราหมณ์เทวดาและมนุษย์     ซึ่งเราควรสักการะเคารพแล้วอาศัยอยู่ เราควรสักการะเคารพสมณะหรือพราหมณ์อื่นแล้วอาศัยอยู่  เพื่อความบริบูรณ์แห่ง  ""  สมาธิขันธ์  ""  ที่ยังไม่บริบูรณ์   แต่ว่าเรายังไม่เห็นสมณะหรือพราหมณ์อื่นที่ถึงพร้อมด้วยสมาธิยิ่งกว่าตนในโลกพร้อมทั้งเทวโลก   มารโลก   พรหมโลก   ในหมู่สัตว์พร้อมทั้งสมณพราหมณ์    เทวดาและมนุษย์ซึ่งเราควรสักการะเคารพแล้วอาศัยอยู่   เราควรสักการะเคารพสมณะหรือพราหมณ์อื่นแล้วอาศัยอยู่   เพื่อความบริบูรณ์แห่ง  ""ปัญญาขันธ์ ""  ที่ยังไม่บริบูรณ์  แต่ว่า  เรายังไม่เห็นสมณะหรือพราหมณ์อื่นที่ถึงพร้อมด้วยปัญญายิ่งกว่าตนในโลกพร้อมทั้งเทวโลก     มารโลก พรหมโลก  ในหมู่สัตว์พร้อมทั้งสมณพราหมณ์   เทวดาและมนุษย์   ซึ่งเราควรสักการะเคารพแล้วอาศัยอยู่   เราควรสักการะเคารพสมณะหรือพราหมณ์อื่นแล้วอาศัยอยู่   เพื่อความบริบูรณ์แห่ง  "" วิมุตติขันธ์  ""  ที่ยังไม่บริบูรณ์   แต่ว่าเรายังไม่เห็นสมณะหรือพราหมณ์อื่น    ที่ถึงพร้อมด้วยวิมุตติยิ่งกว่าตน     ในโลกพร้อมทั้ง เทวโลก   มารโลก   พรหมโลก   ในหมู่สัตว์พร้อมทั้งสมณพราหมณ์   เทวดา และมนุษย์  ซึ่งเราควรสักการะเคารพแล้วอาศัยอยู่   เราควรสักการะเคารพสมณะหรือพราหมณ์อื่นแล้วอาศัยอยู่    เพื่อความบริบูรณ์แห่ง  "" วิมุตติญาณทัสสนขันธ์  ""  ที่ยังไม่บริบูรณ์    แต่ว่า    เรายังไม่เห็นสมณะหรือพราหมณ์อื่นที่ถึงพร้อมด้วยวิมุตติญาณทัสสนะ   ยิ่งกว่าตน  ในโลกพร้อมทั้งเทวโลก  มารโลก พรหมโลกในหมู่สัตว์พร้อมทั้งสมณพราหมณ์  เทวดาและมนุษย์ ซึ่งเราควรสักการะเคารพแล้วอยู่ >>>  อย่ากระนั้นเลย  เราควรสักการะเคารพ  >>>>  "" ธรรมที่เราตรัสรู้นั้นแหละ  ""  แล้วอาศัยอยู่. ^^^^ พระองค์ท่าน  "เคารพธรรม"  ที่พระองค์ทรง  "" ตรัสรู้ชอบด้วยพระองค์เอง""   มิใช่หรือ  ท่าน P_vicha  ??? เราเป็นสาวกของพระองค์ท่าน  จะไม่เคารพในธรรมของพระองค์ท่าน   ที่แม้นพระองค์ท่านยังทรงเคารพหรือ ท่าน P_vicha  ??? คาถาท้ายพระสูตร พระสัมพุทธเจ้าทั้งหลายเหล่าใดที่ล่วงไปแล้วก็ดี   พระพุทธเจ้าทั้งหลายเหล่าใดที่ยังไม่มีมาก็ดี  และพระสัมพุทธเจ้าพระองค์ใด  ในบัดนี้ผู้ยังความโศกของชนเป็นอันมากให้เสื่อมหายก็ดี   พระพุทธเจ้าเหล่านั้นทุกพระอง    ทรงเคารพ "" พระสัทธรรมอยู่แล้ว  ยังอยู่  และจักอยู่ต่อไป  ข้อนี้เป็นธรรมดาของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย เพราะเหตุนั้นแหละ   กุลบุตรผู้รักตน  หวังความเป็นผู้ใหญ่   >>>>> ""  เมื่อระลึกถึง   ""คำสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย""   พึงเคารพพระสัทธรรม."" ^^^^ กุลบุตรผู้รักตน  หวังความเป็นผู้ใหญ่    เมื่อระลึกถึง   ""คำสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย""   พึงเคารพ  >>>>  "" พระสัทธรรม.""      มิใช่หรือ ท่าน P_vicha  ??? "" พระสัทธรรม.""      คือ คำสอนของพระพุทธเจ้า มิใช่หรือ ท่าน P_vicha  ??? หากไม่มีพระองค์ท่าน  ไม่พระสัทธรรมคำสอนของพระองค์ท่าน   จะมีพระอรหันต์ในโลกนี้หรือ  จะมีพระสารีบุตรหรือ   ท่าน P_vicha  ????     4.  แล้วทำไม่ต้องเอาบัญญัติ นั้นข่ม บัญญัติ ในพระไตรปิฏกหรือ?     ซึ่งเปรียบเสมือนเอา พระธรรม ข่ม พระธรรม ไปเสียนะครับ ^^^^ เหตุผลของพระศาสดาใน คารวสูตร  ชัดเจนใช่ไหม ท่าน P_vicha  ว่าพระองค์ทรงหมายถึง  "" พระสัทธรรม.""    ที่พระองค์ทรงตรัสรู้ ... แล้วเหตุใด ท่าน P_vicha  จึงไม่ทำตามพุทธประสงค์ ??? 5. พิจารณาดูนะครับ ^^^^ แล้ว ท่าน P_vicha  จะไม่ทบทวนให้มากกว่ายิ่งกว่า "คนดู"  หรือ ท่าน P_vicha  ??? "คนดู"  ทำตามพระพุทธประสงค์และพระโอวาท  ของพระศาสดาอยู่มิใช่หรือ ท่าน P_vicha  ???   แล้ว ท่าน P_vicha  ล่ะ  ได้ทำหรือยัง ??? 6. และฐานะจริงๆ ของคุณคนดู เป็นอย่างไร อะไร ก็ขอยกไว้ นะครับ แต่จะสนทนกันตามฐานะสมมุติในเว็บบอร์ดนะครัย ^^^^ ก็สมควรจะเป็นเช่นนั้น  มิใช่หรือ ท่าน P_vicha  "คนดู"  มิได้มีความปรารถนาจะรู้  "ฐานะจริงๆ" ของ ท่าน P_vicha เลยแม้แต่น้อย ... จากคุณ : ตถาคตโพธิสัทธา ไม่หวั่นไหวใดๆ (คนดู) เขียนเมื่อ : 2 ธ.ค. 55 00:28:17

ความคิดเห็นที่ 60 ยิ้มๆ.. และสวัสดีครับคุณคนดู จากข้อความของคุณคนดู --------------------------------------------------------- 1. "คนดู"  กล่าวไว้ที่ไหนหรือท่าน ท่าน P_vicha  ว่าไม่เคารพ พระรัตนตรัย ?  ท่าน P_vicha  นอกจากจะไม่ตอบคำถามแล้ว  ยังเจตนาจะแตกประเด็นไปเรื่อยๆ  ... ?   "คนดู"  พยายามจะตะล่อมคำถามให้เข้ามาในเนื้อหาที่สนทนากันอยู่  แต่ ท่าน P_vicha  ก็หลีกเลี่ยง  โดยการแตกประเด็นใหม่ๆ อยู่เรื่อยๆ  ...  เป็นเพราะเหตุใด ?  หวั่นไหวอะไรหรือ ท่าน P_vicha  ? -------------------------------------------------------- ^^^^^ คำตอบก็คงเป็นทำนองเดียวกับข้อความที่คุณคนดู ถามผมนะครับ ------------------------------------------------- พระธรรมของพระศาสดา  มีให้อ้างอิงตั้งมากมายก่ายกอง ไม่รู้จักกี่ร้อยกี่พันเท่า  หาก็ง่ายแสนง่าย  หลากหลายสำนวนแปล...     เหตุใด ท่าน P_vicha  จึงจำเพาะเจาะจงเลือกธรรมของพระสาวกมาแสดง ???   เหตุใดท่าน P_vicha   จึงศรัทธาพระสาวกมากกว่าพระศาสดา ???  ท่าน P_vicha  กรุณาตอบ "คนดู"  ให้หายข้องใจหน่อยเถิด ? ----------------------------------------------- >>> ซึ่งมีที่ใหนที่ผมกล่าวว่า ผมศรัทธาพระสาวกมากกว่าพระศาสดา     ส่วนข้อความอื่นๆ ที่คุณคนดูตอบ และถามกลับนั้น ก็อยู่ทิศทางแนวเดียวกัน  ตามที่ผมได้แสดงความเห็นต้น คคห.ที่ 57 ในเบื้องต้นแล้วดังนี้  V V V V V V --------------------------------------------- ยิ้มๆ...   ที่คนคุณดู แสดงความเห็นนะครับ และก็พอรู้แล้วว่า คุณคนดู ปักความเห็นไปทางไหน. ----------------------------------------------  ซึ่งคุณคนดู ก็ยังปักความคิดอย่างนั้นเหมือนดังเดิม ใน คคห. 59 ตามที่คุณคุณดูปักไว้.  และเมื่อย้อนกลับไป ในคำถามก่อนๆ ก็ทำนองเดียวกัน ...   ยกมาข้อสุดท้าย ข้อ 6.   ^^^^  ตอบ  ดีแล้วครับ. จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 2 ธ.ค. 55 11:03:31

ความคิดเห็นที่ 61 สวัสดี  ท่าน P_vicha   มีใครในห้องศาสนานี้ที่มีทิฏฐิ  ความเชื่อ เหมือนกันทั้งหมด  แต่ละคนก็ปลงศรัทธาความเชื่อลงในสิ่งคิดว่าดีที่สุด  เหมาะสมที่สุด  ตาม ปัญญาทั้ง ๓  เท่าที่แต่ละคนจะมี .... เราต่างก็สนทนาธรรมขององค์พระศาสดา  หากมีประเด็นใดที่เห็นต่าง  เราในฐานะพุทธบริษัทก็ควรกระทำตาม มหาปเทส ๔  ที่ทรงตรัสว่า ... (๔) (หากมี) ภิกษุในธรรมวินัยนี้กล่าวอย่างนี้ว่า  ผู้มีอายุในอาวาสชื่อโน้นมีภิกษุผู้เป็นเถระอยู่รูปหนึ่งเป็นพหูสูตรเรียนคัมภีร์ ทรงธรรม ทรงวินัย ทรงมาติกา ข้าพเจ้าได้สดับเฉพาะหน้าพระเถระรูปนั้นว่า  “นี้เป็นธรรม  นี้เป็นวินัยนี้  เป็นคำสอนของพระศาสดา” เธอทั้งหลายยังไม่พึงรับรอง  ยังไม่พึงคัดค้านคำกล่าวของผู้นั้น  เธอพึงกำหนดเนื้อความเหล่านั้นให้ดี แล้วนำไปสอบสวนในสูตร  นำไปเทียบเคียงในวินัย  ถ้าบทและพยัญชนะเหล่านั้น สอบลงในสูตรก็ไม่ได้  เทียบเข้าในวินัยก็ไม่ได้พึงสันนิษฐานว่า “นี้มิใช่พระดำรัสของพระผู้มีพระภาคพระองค์นั้นแน่นอน และภิกษุนั้นจำมาผิด” เธอทั้งหลายพึงทิ้งเหล่าคำนั้นเสีย  ถ้าบทพยัญชนะเหล่านั้น  สอบลงในสูตรก็ได้  เทียบเข้าในวินัยก็ได้  พึงลงสันนิษฐานว่า “นี้พระดำรัส ของพระผู้มีพระภาคพระองค์นั้นแน่นอน และภิกษุนั้นรับมาด้วยดี” เธอทั้งหลายพึงจำมหาปเทส นี้ไว้ . (มหาปเทส ๔ ,  มหาปรินิพพานสูตร มหา.ที่. ๑๐/๑๔๔/๑๑๒) อานนท์  !  ความคิดอาจมีแก่พวกเธออย่างนี้ว่า  ธรรมวินัยของพวกเรามีพระศาสดาล่วงลับไปแล้ว  พวกเราไม่มีพระศาสดา  ดังนี้อานนท์ !  พวกเธออย่าคิดอย่างนั้น อานนท์  ! ธรรมก็ดี  วินัยก็ดีที่เราแสดงแล้ว บัญญัติแล้ว แก่พวกเธอทั้งหลายธรรมวินัยนั้น  จักเป็นศาสดาของพวกเธอทั้งหลายโดยกาลล่วงไปแห่งเรา (มหาปรินิพพานสูตร มหา.ที. ๑๐/๑๕๙/๑๒๘) ไม่มี  "ใคร" สามารถบังคับ "ใคร"  ให้เห็นด้วยกับ  "ความคิดเห็น"  ของ "ใคร" ได้ในทุกเรื่อง  หากคำอธิบายนั้น ไม่ประกอบด้วยเหตุผล  หรือน้ำหนักของความเห็นนั้นๆ มี ไม่เพียงพอ ...   การเห็นต่าง  ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของแนวทาง, ศรัทธา, ความเชื่อ,  องค์ความรู้  ฯลฯ  นั้น  ไม่ได้หมายความว่า  เราจะสนทนากันไม่ได้ ...   ซึ่งความแตกต่างในเรื่องเหล่านี้  เราๆ ท่านๆ ก็เห็นได้จากทุกๆ กระทู้  ทุกๆ วงการ   บางกระทู้  ก็ "เห็นต่าง"  กันสุดขั้ว  เข้าขั้น "ดุเดือด" ทีเดียว  แต่การสนทนานั้นๆ ก็ยังคงดำเนินไป ...   เมื่อเราสนทนาใน  "ธรรม"  ขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า...   เราในฐานะ  "พุทธบริษัท"  หากมีความเคารพรักในพระองค์ท่าน  เป็นผู้กระทำตามพุทธโอวาท  สมดังพุทธเจตนาที่พระองค์ทรงประกาศไว้ ...   เราสามารถนำ  "" มหาปเทส ๔ ""   มาใช้เป็น  "บทสรุป"  ได้ทุกเมื่อ  ทุกกรณี ...   แต่เมื่อ ท่าน P_vicha  ในฐานะเจ้าของกระทู้ไม่ปรารถนาจะสนทนาธรรม  คอยแต่จะเบี่ยงเบน  แตกประเด็น  อ้างเรื่องอื่นๆ ที่ไม่เกี่ยวเนื่อง อยู่เรื่อยๆ ในทุกๆ คคห   ท่านผู้อ่านทุกๆ ท่าน  คงหมายรู้ได้  ถึง ความตั้งใจ  จริงใจ  ในการสนทนาธรรม  ระหว่าง ท่าน P_vicha (จขกท)  VS  "คนดู"  ได้เอง ... ขอบคุณ ท่าน P_vicha  เป็นอย่างสูงที่เป็นเหตุปัจจัย  ให้ "คนดู"  ได้มีโอกาส แสดงออกถึง ตถาคตโพธิสัทธา ความเคารพเชื่อมั่นในองค์พระตถาคต  เชื่อมั่นในพระปัญญาตรัสรู้  และพระปรีชาญาณของพระองค์ท่าน ที่   "คนดู"  ได้แสดงออกอย่างมั่นคง  ไม่หวั่นไหว  ทั้งทางกาย  วาจา  และใจ ... และโดยพฤตินัยแล้ว  ตถาคตโพธิสัทธา ที่ "คนดู"  มีต่อพระองค์ท่าน  ย่อมครอบคลุมถึงศรัทธาในพระรัตนตรัย  ครบทั้ง ๓ ในเวลาเดียวกัน ... เพราะพระองค์ทรงเป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า  ทรงประกาศธรรมที่งดงาม บริสุทธิ์บริบูรณ์สิ้นเชิงแล้ว  และทรงเป็นพระอริยสงฆ์สูงสุด ทรงทำให้สงฆ์สาวกเกิดขึ้นตามมามากมาย ใน "โลก" นี้   ทำให้  "โลก" นี้  ไม่เคยเว้นว่างจากพระอรหันต์เลย .... ขอบคุณ ท่าน P_vicha  อีกครั้ง ... จากคุณ : ตถาคตโพธิสัทธา ไม่หวั่นไหวใดๆ (คนดู) เขียนเมื่อ : 2 ธ.ค. 55 23:18:26

ความคิดเห็นที่ 62 ครัับ....    ขอให้คุณคนดู เจริญในธรรม ยิ่งๆ ขึ้นไปนะครับ. จากคุณ : P_vicha เขียนเมื่อ : 3 ธ.ค. 55 09:34:36

ความคิดเห็นที่ 63 ขอบคุณ ท่าน P_vicha ...  ท่านเองก็เช่นกัน .... จากคุณ : ตถาคตโพธิสัทธา ไม่หวั่นไหวใดๆ (คนดู) เขียนเมื่อ : 3 ธ.ค. 55 23:00:55