PANTIP.COM : B7063936 SWOT -----> Strategic Planning Process []

ความคิดเห็นที่ 18

ผมขอแจมมั่งครับ ผมอยากอธิบายให้เห็นว่ากลยุทธ์เกิดมาได้ยังไง โดยเฉพาะในบริษัทที่เคยทำ
้ถ้ายกตัวอย่างได้จะพยายามนะครับ แล้วพอพูดจบจะขมวดเข้าเรื่องจขกท. (ถ้าทำได้^^)

1. จริงๆแล้วตำราทั้งหลายก็กล่าวไว้ชัดเจนดีแล้ว แต่สำหรับผมไม่รู้เป็นอะไร
อ่านตำราไปแล้วมันก็ง่วง มึน ไม่เห็นภาพ อ่านสิบรอบก็ไม่เข้าใจ
คิดหัวเกือบแตกก็คิดกลยุทธ์ไม่ได้ สาเหตุอาจเป็นเพราะมันไม่อิน

ปกติการคิดกลยุทธ์ืที่ดีออกมาได้ ผมว่าต้องมี 2 อย่าง
อย่างแรกคือ รู้เขา รู้เรา อย่างหลังคือ หยั่งรู้ฟ้าดิน

ผมอยู่ในสายงานนโยบายกลยุทธ์มา 2 แห่ง แห่งแรกเป็นธนาคาร แห่งหลังเป็นบริษัทด้านพลังงานแห่งนึง
ผมค้นพบว่า ส่วนใหญ่จะรู้เขารู้เรา (เล็กน้อยถึงปานกลาง มีบ้างที่รู้ดี) แต่ หยั่งรู้ฟ้าดิน นี่แทบจะไม่รู้เลย (ถ้ารู้นี่เรียกเซียนเลย)

ถ้าให้เปรียบการรู้เขารู้เราเข้ากับ SWOT ก็เท่ากับการเปรียบเทียบหาจุดแข็งจุดอ่อน
ส่วนหยั่งรู้ฟ้าดิน ก็คือ โอกาสและอุปสรรค

สาบานจริงๆว่าถ้าใครรู้ิแค่ SWOT นี้ก็หากินได้แล้ว เพียงแต่คนไม่น้อย รู้หรือวิเคราะห์แค่เพียงผิวเผิน
คิดแค่ขอบเขตของตัวเอง คิดแคบๆ และมองไม่ทะลุ
รวมไปถึงไม่เข้าใจความเชื่อมโยงจากการวิเคราะห์ไปพัฒนาเป็น กลยุทธ์

ลองสังเกต SWOT ที่เีขียนไว้ในคห.0 ไม่รู้มีใครอ่านแล้วคิดเหมือนผมหรือไม่ว่า มันเป็นท่อนๆ เหมือนนึกอะไรได้ก็ใส่เอาไว้
ไม่ได้หมายความว่าสิ่งที่ใส่มานั้นผิดนะครับ แต่ใ่ส่ไว้แล้วยังไง ได้แล้วยังไงต่อ
หรือจะไป formulate ด้วยหลัก (S+O,W+O,S+T,W+T) ที่เขียนไว้

จริงๆที่เขาเขียนมามันก็ถูกนะครับ แต่อย่างที่บอกไว้ว่า อ่านตำราก็ยังเง็งๆ
เขียนมาแล้วตูจะจับคู่คิดยังไงเนี่ย!!??

1.1 รู้เรา รู้เขา

ก่อนทำ SWOT ผมแนะนำว่า เริ่มต้นก่อนที่จะไปคิด จุดแข็ง (S) จุดอ่อน (W)
เคยวิเคราะห์บ้างหรือไม่ว่า ทุกวันนี้ที่เราทำธุรกิจอยู่เรากำลังทำอะไร
ขายอะไร ผลิตอะไร อะไรคือ value ที่เรามอบให้ลูกค้า
จากความว่างเปล่า เราใช้ส่วนผสมหรือเวทมนตร์อะไรจนสร้างออกมาเป็น value
แล้วถ้ามีคนที่ำกำลังทำเหมือนกันกับเรา อะไรคือเหตุผลหรือปัจจัยที่จะทำให้ใครเป็นคนนั้นชนะ

ผมเคยยกตัวอย่าง โนบิตะ ไจแอนท์มาแล้ว วันนี้เปลี่ยนเป็น ร้านราเม็งดีกว่า

value & cost ทำให้เรารู้ว่า เราจะชนะด้วยรสชาติความอร่อย สะอาด ราคาถูก สะดวก สบาย ฯลฯ
การจะทำให้เกิด value หรือลด cost ข้างต้นเราต้องใช้ resource & capability อะไรบ้าง
เช่น รสชาติ ต้องมีสูตรลับในตำนาน (Know how) มีวัตถุดิบชั้นเยี่ยมราคาไม่แพง (supply chain management)
มีพ่อครัวชั้นหนึ่งที่สามารถใช้หัตถ์เทวะ (HRM) ถ้าเป็นร้านส่งตามบ้านต้องเสิร์ฟขณะร้อนๆและรวดเร็ว (Logistic)

จากที่อธิบาย ถ้ารสชาติ คือสิ่งเดียวที่ลูกค้าใช้ตัดสินผู้แพ้ชนะ
แล้วลองดูว่า แต่ละร้าน แต่ละคน มีอะไรบ้างที่เป็นจุดที่ใครมีเหนือกว่าจะได้เปรียบ

เมื่อเราโฟกัสได้ดังนี้ จะเห็นว่าอะไรที่เป็น จุดแข็ง
ไม่ใช่มีอะไรเยอะกว่าก็เป็นจุดแข็งหมด มีอะไรเหนือกว่าก็เป็นจุดแข็งทุกอย่าง
ไม่งั้นพอได้มาก็เอาไปทำอะไรต่อไม่รู้เรื่อง คิดไปก็ไปหากลยุทธ์ไม่ออก

ผมเองยังไม่เห็นใครเขียน AIS DTAC ออกมาก็คิดว่าน่าจะรอฟังความเห็นท่านอื่นๆเป็นวิทยาทานดีกว่า
ก็ขออาศัยราเม็งเป็นตุ๊กตาไปก่อน

ลำพังแค่ จุดแข็ง จุดอ่อน ก็พอจะมองออกได้แล้วว่า เราควรเพิ่มตรงไหน เสริมอะไร
หรือจะคิดเป็นกลยุทธ์ขำๆ เล่นๆก็ได้เช่น ถ้ารสชาติ คือคำตอบสุดท้าย
ผมอาจจะให้ร้านเป็น ราเม็งที่มีรสชาติดั้งเดิมที่โหยหาหายสาปสูญ
หรือจะเป็น ราเม็ง fusion food ราเม็งคาโบนาร่า หรือ ราเม็งเขียวหวานไก่
มันก็ขึ้นต่อไปอีกว่า รสชาติที่ว่าลูกค้าชอบนักหนามันมีหน้าตายังไง

(ตรงนี้ถ้าใครมองไปถึง segmentation ก็จะเห็นกลยุทธ์ที่ต่างกันไปในแต่ละกลุ่ม)

อ๊ะๆ เดี๋ยวก่อน ถ้าเกิดตอนนี้แนวโน้มประชากรเป็นสาวๆ แถมเอ๊าะๆ แข่งกันสวย แข่งกันขาว แข่งกันผอม
ราเม็งรสชาติดีอย่างเดียวอาจขายไม่ได้ ต้องแคลอรี่ต่ำด้วยถึงจะเจ๋ง

(ตรงนี้ถ้าใครมองเลยไปถึง enabler ถือว่าเก่งมากๆครับ รู้สึกเหมือนเอามะพร้าวห้าวมาขายสวน)

ดังนั้นจะเห็นแล้วว่าถ้าดูเฉพาะ จุดแข็งจุดอ่อน มันยังไม่พอ มันต้องรู้ด้วยว่า
ในโลกของการค้านั้นๆ มีอะไรที่จะกระทบต่อธุรกิจบ้าง นั่นหมายถึงผมจะ lead เข้าสู่ การหยั่งรู้ฟ้าดินในข้อ 1.2 ต่อไป

เอาไว้ค่อยมาแจมต่อนะครับ ^^ ขอเคลียร์งานพรุ่งนี้ก่อน

จากคุณ : วิญญาณ ความรัก ความรู้สึก - [ วันเกิด PANTIP.COM 00:01:19 ]

ความคิดเห็นที่ 19

พอดีมีเวลาพักอิ่ม ขอเขียนต่อดีกว่าครับ

จากที่พูดไว้เมื่อคืนเรื่อง การเข้าใจถึงธุรกิจอย่างลึกซึ้ง รู้ว่าทำธุรกิจอะไรคือหัวใจสำคัญ อะไรคือเหง้าหรือแก่นของคุณค่า

ถ้าใครเคยอ่านหรือเรียนพวก value chain จะเห็นว่าหลักการดังกล่า่ว เป็นแนวทางสำคัญในการเข้าใจในธุรกิจที่ทำ

และเมื่อเข้าใจในโลกธุรกิจที่ทำอยู่อย่างถ่องแท้แล้วนั้น
จะเห็นว่า ผู้เล่นแต่ละคน ควรมีอะไร หรือแข็งแกร่งในด้านไหน ถึงจะประสบความสำเร็จ

ผมขอเน้นย้ำในจุดนี้ สำหรับท่านทั้งหลายที่จะก้าวเข้าสู่งานด้านการวางกลยุทธ์
ความล้ำลึกเข้าใจในเกมคือพื้นฐานสำคัญในการคิดวิเคราะห์และสร้างสรรค์ออกมาเป็นกลยุทธ์ต่อไป

ตอนที่ผมทำงานฝ่ายกลยุทธ์งานแรกที่ธนาคารหนึ่ง บอกได้เลยว่าตอนนั้น ง่าวมากๆ
แทบจะไม่รู้อะไรเลย (ถึงตอนนี้ก็ยังไม่มั่นใจว่าจะรู้ลึกซึ้งทั้งหมด)
อย่างไรก็ตาม ก็พยายามศึกษาวิเคราะห์ต่างๆ บางอย่างเป็นการถูก assign บางอย่างเป็นความอยากรู้ของตนเอง

สิ่งหนึ่งที่สำคัญคือ ปัจจุบัน คนคิดหรือที่อยู่ในสายกลยุทธ์ เปรียบเหมือนคนที่อยู่บนหอคอยงาช้าง
ไม่รู้กระทั่งว่าแขนขาตัวเองขยับเขยื้อนอย่างไร ไม่รู้ว่าแต่ละส่วนของร่างกายทำอย่างไร
คิดวิเคราะห์จากยอดฟ้า มองป่าแต่ไม่เห็นใบไม้ ไม่เห็นนกหนอน ไม่เห็นเสียงเสียดสีของสายลมกับต้นหญ้า
เปรียบเหมือนไม่รู้จักตัวเอง เวลาที่คิดกลยุทธ์แล้ว implement ก็จะไปจบที่ส่วนใดส่วนหนึ่ง
บางครั้งคิดกลยุทธ์ขั้นเทพออกมาได้ แต่ได้แต่คิดทำไม่ได้เพราะไม่ดูตัวเอง
เหมือนคิดว่าถ้าวิ่งไปจุดนั้นได้จะชนะ แต่ปรากฏว่าอ้วนหนักร้อยกว่าโล แค่ออก
ท่าวิ่ง พวกก็รู้แล้วว่าจะทำอะไร ชิงตัดหน้าไปจองพื้นที่ทองคำเสียก่อน

ดังนั้นนั่นคือเหตุผลว่าทำไมต้องรู้เรา...

ต่อมาคือเรื่องของการรู้เขา ซึ่งจริงๆแล้วทุกคนก็คงคุ้นเคย
การรู้คู่แข่ง ถือเป็นงานที่ยากแต่ต้องทำ ต้องอ่านความคิดคู่แข่งให้ได้เหมือนอ่านลายมือตัวเอง

อย่างแรกที่ผมสัมผัสในการวิเคราะห์คู่แข่ง คือการดูร่างกายของแต่ละคน ใครอ้วนใครผอม ใครโง่ใครฉลาด
เริ่มต้นง่ายๆด้วยการเอา 56-1 ,-2 มานั่งอ่าน ก็จะเห็นว่าใครแต่ละคนเป็นยังไง

อ่านรอบแรกเห็นอย่างนึง ยิ่งอ่านไปหลายรอบจะยิ่งเห็นหลายๆอย่างที่ไม่เคยเห็น
ได้เห็นกลยุทธ์ของแต่ละคน ผ่านร่างกายที่ปรากฏ
บางคนอ้วนจนขยับลำบาก แต่ทำไมยังอยู่ได้ บางคนทั้งเล็กทั้งเตี้ยและแกร็นยังอยู่ได้
ได้เห็นใครกำลังจะตายเพราะโรคร้าย ใครเป็นมะเร็ง ใครกำลังจะมีลูก
ใครจะไปแต่งงานกับใคร

ยิ่งอ่านยิ่งคิดไปก็ยิ่งเห็นอะไรๆมากขึ้น (บางคนอ่านอาจไม่เห็นอะไรเลยก็ได้)
ไม่เพียงแค่ในข้อมูลที่เข้าถึง บางครั้งข้อมูลสำคัญก็ต้องดั้นด้นขวนขวายมา

การรู้เขาที่ดีคือควรจะล่วงรู้ให้ได้่ว่า เขาคิดอะไร เขาทำอย่างนั้นเขาคิดอะไร ทำเพื่ออะไร
ทำไมเขาถึงทำแบบนั้น ทำไมถึงไม่ทำแบบนั้น จนพัฒนาเป็นการคิดล่วงหน้าหลายชั้นให้ได้ว่า
ถ้าเราทำแบบนั้น เขาจะทำอย่างไร มี scenario ของการ reaction อย่างไร
เขียนประโยคนี้้ขึ้นมาหลายคนคงนึกถึง โกะ หรือ หมากรุก
(ผู้บริหารหลายคนเล่นโกะ มีคนนึงที่เก่งและเปิดชัดเจน 555)
ซึ่งก็คือทักษะแบบเดียวกัน คล้ายสงคราม

เลยเวลาทำงานมาพอสมควรแล้ว ก็ยังไม่ได้ไปถึงไหน เอาไว้เดี๋ยวค่อยมาต่อ ^^

เท่าที่เขียนมาถึงตรงนี้ ไม่รู้ว่าจะมีคนอ่าน หรืออ่านแล้วเข้าใจหรือเปล่า
แต่บอกได้เลยว่า จริงๆแล้วในหนังสือตำราก็เขียนไว้หมดทุกอย่าง
เพียงแต่ต่างกันนิดเดียวคือ อ่านอย่างไรก็นำไปใช้ไม่ได้ ถ้าไม่ตกผลึกออกมาจากตัวเอง
เปรียบเหมือนแผนที่ มีจุดหมาย มีคนที่ไปถึงเขียนบอกรายละเอียดไว้หมด
แต่เราคงไม่อิน ถ้าเราไม่เคยเดิน ไม่เริ่มออกเดินทางไปตามแผนที่
ไม่เห็นสภาพของจริงที่ระบุไว้

เอาเท่านี้ก่อนดีกว่า ^^ เดี๋ยวบ่าย2 มีประชุมครับ

จากคุณ : วิญญาณ ความรัก ความรู้สึก - [ วันเกิด PANTIP.COM 13:23:48 ]