ธุรกิจธนาคารพาณิชย์ไทยปีฉลู... : ศูนย์วิจัยกสิกรไทย

ธุรกิจธนาคารพาณิชย์ไทยปีฉลู...ต้องระมัดระวัง :ศูนย์วิจัยกสิกรไทย
12 ม.ค.--ศูนย์วิจัยกสิกรไทย


                              ปีที่ 15 ฉบับที่ 2400 วันที่ 12 มกราคม 2552

                 ธุรกิจธนาคารพาณิชย์ไทยปีฉลู...ต้องระมัดระวัง
                          (ฉบับส่งสื่อมวลชน)

    ถึงแม้ว่าในปี 2551 ที่ผ่านมา ธนาคารพาณิชย์ไทยจะประสบความสำเร็จในการสร้างผลกำไรสุทธิที่
เพิ่มขึ้น เช่นเดียวกับการเพิ่มส่วนต่างอัตราดอกเบี้ย หลังจากที่ในช่วง 9 เดือนแรกของปีนี้ ได้รายงาน
กำไรสุทธิที่เพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 309.6 และส่วนต่างอัตราดอกเบี้ยที่ขยับขึ้นจากร้อยละ 3.45 ในปี 2550
มาที่ร้อยละ 3.71 ในช่วง 9 เดือนแรกของปี 2551 แต่คงต้องยอมรับว่าการรักษาความสามารถในการทำ
กำไรของธนาคารพาณิชย์ไทยคงจะเผชิญความท้าทายอย่างยิ่งในปี 2552 โดยเฉพาะจากสภาพแวดล้อมทาง
ธุรกิจที่ไม่เอื้ออำนวย ไม่ว่าจะเป็นการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลกและเศรษฐกิจไทย ซึ่งย่อมจะส่งผลกระทบ
ต่อธุรกิจด้านต่างๆ ของธนาคารพาณิชย์อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้  ศูนย์วิจัยกสิกรไทยจึงได้สรุปประเด็นสำคัญที่
เกี่ยวข้องกับทิศทางธุรกิจธนาคารพาณิชย์ไทยในปีฉลูไว้ดังนี้
    การขยายสินเชื่อคงจะชะลอตัวลง  สำหรับในปี 2552 คาดว่าการขยายสินเชื่อของระบบธนาคาร
พาณิชย์ไทยคงจะได้รับผลกระทบหลักจากการชะลอตัวของภาวะเศรษฐกิจที่คาดว่าจะบั่นทอนความต้องการสิน
เชื่อจากภาคเอกชน ขณะเดียวกัน ธนาคารพาณิชย์เองก็คงจะเพิ่มความระมัดระวังในการขยายสินเชื่อมาก
ขึ้นด้วย ท่ามกลางความวิตกกังวลเกี่ยวกับปัญหาคุณภาพหนี้ที่เพิ่มขึ้น  
    ภายใต้เงื่อนไขที่คาดว่าเศรษฐกิจในปี 2552 จะขยายตัวได้เพียงประมาณร้อยละ 1.5-2.5 เทียบ
กับของปี 2551 ที่คาดการณ์ไว้ที่ร้อยละ 3.6 นั้น การขยายสินเชื่อของระบบธนาคารพาณิชย์ที่จดทะเบียนใน
ประเทศในปี 2552 ดังกล่าวอาจชะลอลงมาเหลือเพียงร้อยละ 4-6 เท่านั้น เทียบกับที่คาดว่าน่าจะเติบโต
ประมาณร้อยละ 10.5 ณ สิ้นปี 2551 (ณ สิ้นเดือนตุลาคม 2551 สินเชื่อดังกล่าวขยายตัวร้อยละ 13.4
จากช่วงเดียวกันของปีก่อน) ตามการชะลอตัวของทั้งสินเชื่อภาคธุรกิจและสินเชื่อรายย่อย
    คุณภาพสินเชื่อจะเป็นโจทย์ที่ท้าทายมากขึ้น ขณะที่ธนาคารบางแห่งยังคงจำเป็นต้องกันสำรองเพิ่มเติม
ปัญหาการชะลอตัวทางเศรษฐกิจคาดว่าจะสร้างข้อจำกัดด้านรายได้ให้กับทั้งธุรกิจและครัวเรือน อันจะบั่น
ทอนความสามารถในการชำระหนี้ และนำมาสู่ปัญหาคุณภาพสินทรัพย์ หรือปัญหาเอ็นพีแอลที่มีโอกาสปรับตัวสูง
ขึ้นจากระดับประมาณร้อยละ 6.5-7.0 ณ สิ้นปี 2551 (ณ สิ้นเดือนกันยายน 2551 สัดส่วนเอ็นพีแอลต่อสิน
เชื่อรวมของระบบธนาคารพาณิชย์ไทย อยู่ที่ร้อยละ 6.63) ดังนั้น ภายใต้สภาวะดังกล่าว คาดว่าธนาคาร
พาณิชย์ไทยย่อมจะให้น้ำหนักกับการติดตามและบริหารคุณภาพสินทรัพย์ โดยเฉพาะสินเชื่อในพอร์ตของตนมาก
ขึ้น โดยอาจปรับกลยุทธ์ให้มีลักษณะเชิงรุกมากขึ้น เช่น การเตือน หรือติดต่อไปยังลูกค้าที่เริ่มผิดนัดชำระหนี้
ตั้งแต่เนิ่นๆ  การให้ผู้ดูแลความสัมพันธ์ลูกค้าติดตามสถานการณ์ด้านการเงิน หรือกระแสเงินสดของธุรกิจ
ลูกค้าอย่างใกล้ชิดมากยิ่งขึ้น รวมถึงการให้คำปรึกษาเพื่อช่วยประคับประคองธุรกิจของลูกค้า เป็นต้น
    นอกจากนี้ แม้การประเมินความสามารถในการตั้งรับกับปัญหาหนี้เสียจากสัดส่วนค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ
ต่อเอ็นพีแอล (Loan Loss Coverage) บ่งชี้ในเบื้องต้นว่าระบบธนาคารพาณิชย์ไทยมีความสามารถใน
การรองรับปัญหาหนี้เสียที่ดีขึ้น โดยสัดส่วนดังกล่าว ณ สิ้นเดือนกันยายน 2551 เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 71 ณ
สิ้นปี 2550 มาที่ร้อยละ 73 แต่การพิจารณารายธนาคารยังพบว่ามีความแตกต่างของสัดส่วนดังกล่าวค่อน
ข้างมาก โดยมีธนาคารพาณิชย์ 4 แห่งที่มีสัดส่วนดังกล่าวต่ำกว่าค่าเฉลี่ยของระบบ ขณะที่สัดส่วนที่ต่ำที่สุดนั้น
อยู่ที่เพียงประมาณร้อยละ 40 เท่านั้น ซึ่งสะท้อนว่าธนาคารพาณิชย์ไทยบางแห่งยังคงมีความจำเป็นในการ
กันสำรองเพิ่มเติมอยู่ในช่วงระหว่างปี 2552 อันจะเป็นปัจจัยที่กดดันผลประกอบการของระบบธนาคาร
พาณิชย์ไทยในปีนี้ได้
    การบริหารสภาพคล่องคงจะมีข้อจำกัดมากขึ้น ในปีนี้ คาดว่าการบริหารสภาพคล่องส่วนเกินคงจะมีข้อ
จำกัดมากขึ้น เนื่องจาก ประการแรก การระบายสภาพคล่องผ่านช่องทางหลักอย่างเช่นการขยายสินเชื่อนั้น
อาจประสบอุปสรรคมากขึ้น ตามการชะลอตัวของภาวะเศรษฐกิจ ประการที่สอง อัตราดอกเบี้ยทั่วโลกมีแนว
โน้มลดลง ซึ่งทำให้การลงทุนในต่างประเทศและการลงทุนในตราสารในประเทศอาจได้รับอัตราผลตอบแทน
ลดลง ประการที่สาม ความเสี่ยงด้านคู่ค้าที่เพิ่มขึ้น จากปัญหาซับไพร์มที่แผ่ขยายออกไป ซึ่งอาจทำให้
ธนาคารพาณิชย์ไทยหลีกเลี่ยงการทำธุรกรรมทางการเงินกับสถาบันการเงินคู่ค้าในต่างประเทศ หรือลดพอร์
ตการถือครองสินทรัพย์ต่างประเทศลง  
    ดังนั้น ในปี 2552 นี้ จึงมีความเป็นไปได้สูงที่ระบบธนาคารพาณิชย์ไทยจะยังคงตกอยู่ในสภาวะที่มี
สภาพคล่องส่วนเกินอยู่ในระดับค่อนข้างสูง ดังสภาวะที่ปรากฏขึ้นในช่วงปลายปี 2551 ที่ผ่านมา โดยศูนย์
วิจัยกสิกรไทยคาดการณ์ว่า สภาพคล่องที่วัดจากสัดส่วนสินเชื่อต่อเงินฝากที่รวมตั๋วแลกเงิน (B/E) นั้น จะ
อยู่ที่ระดับประมาณร้อยละ 88.6-91.2 เทียบกับที่ระดับคาดการณ์ ณ สิ้นปี 2551 ที่ร้อยละ 90.3 ขณะ
เดียวกัน ก็ต้องยอมรับว่าอาจเผชิญกับภาวะที่อัตราผลตอบแทนจากพอร์ตสินทรัพย์สภาพคล่องดังกล่าว อาจลด
ลง
    ความจำเป็นในการเร่งระดมเงินฝากคาดว่าจะลดลง สำหรับในปี 2552 คาดว่าความจำเป็นในการ
แข่งขันระดมเงินฝากระหว่างธนาคารพาณิชย์ คงจะลดความรุนแรงลง โดยเฉพาะการแข่งขันด้านราคา  
หลังจากที่คาดว่าการปล่อยสินเชื่อของระบบธนาคารพาณิชย์ไทยน่าจะชะลอตัวลง กอปรกับ การบริหารสภาพ
คล่องเผชิญข้อจำกัดมากขึ้นดังที่กล่าวไปแล้ว ซึ่งทำให้ธนาคารพาณิชย์ไทยน่าจะมีแรงจูงใจในการระดมเงิน
ฝากลดลง  นั่นหมายความว่า จุดประสงค์หลักของการระดมเงินฝากในปี 2552 นี้ จึงน่าจะเน้นไปที่การ
รักษาฐานลูกค้าเงินฝาก ควบคู่กับการปรับโครงสร้างเงินทุนให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป
มากกว่าการเร่งระดมทุนเพื่อรุกตลาดสินเชื่อเหมือนในช่วงต้นปี 2551  
    อย่างไรก็ตาม ในภาวะที่ยังคงมีความไม่แน่นอนทางเศรษฐกิจ ผู้มีเงินออมบางส่วนอาจยังเลือกที่จะ
ฝากเงินไว้กับธนาคารพาณิชย์เพื่อเหตุผลด้านสภาพคล่อง ประกอบกับ คาดว่าจะมีเงินออมจากกองทุนรวมที่
ลงทุนในพันธบัตรประเทศเกาหลีใต้ที่คงจะครบกำหนด โดยเฉพาะในช่วงครึ่งแรกของปีนี้อีกจำนวนนับแสน
ล้านบาท ซึ่งเงินออมดังกล่าวบางส่วน อาจไหลกลับมาเป็นเงินฝาก หรือเพิ่มสภาพคล่องที่ธนาคารพาณิชย์ได้
ท่ามกลางช่องทางการลงทุนที่ค่อนข้างจำกัดและความไม่แน่นอนในการลงทุน อาทิ ในตลาดหุ้น ที่ยังคงอยู่ใน
ระดับสูง   ดังนั้น ศูนย์วิจัยกสิกรไทยจึงคาดการณ์ว่า เงินฝากจะยังคงขยายตัวอย่างต่อเนื่องในปี 2552
แต่ด้วยอัตราการขยายตัวที่ชะลอลงจากประมาณร้อยละ 7.5 ณ สิ้นปี 2551 มาที่ประมาณร้อยละ 3-6
    ส่วนต่างอัตราดอกเบี้ยอยู่ภายใต้แรงกดดัน  หลังจากที่ในช่วง ไตรมาสที่ 3 ของปี 2551 ระบบ
ธนาคารพาณิชย์ไทย มีส่วนต่างอัตราดอกเบี้ย (Net Interest Margin: NIM) ที่ร้อยละ 3.75 ซึ่งเพิ่ม
ขึ้นเล็กน้อยจากร้อยละ 3.71 ในไตรมาสที่ 2 ศูนย์วิจัยกสิกรไทยคาดว่า ส่วนต่างอัตราดอกเบี้ยในไตรมาส
สุดท้ายของปี 2551 น่าจะปรับตัวลดลงมาที่ประมาณร้อยละ 3.57 เนื่องจาก (1) การชะลอตัวของการ
ขยายสินเชื่อตามสภาวะเศรษฐกิจที่ถดถอยลง (2) การปรับลดอัตราดอกเบี้ยของธนาคารพาณิชย์โดยเฉพาะ
เงินให้กู้ยืมในช่วงปลายไตรมาส (3) ธปท.ปรับลดอัตราดอกเบี้ยนโยบายลงในช่วงปลายไตรมาสถึงร้อยละ
1 และการปรับลดของอัตราผลตอบแทนในตลาดต่างประเทศ ซึ่งมีผลกระทบต่ออัตราผลตอบแทนของพอร์
ตสินทรัพย์สภาพคล่องและ (4) การที่ธนาคารพาณิชย์ไทยต้องทยอยรับรู้ต้นทุนดอกเบี้ยจ่ายที่เพิ่มขึ้นจากการ
ปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยเงินฝากประจำประเภท 6 เดือนในช่วงกลางปี 2551 ที่ผ่านมา  
    ขณะที่ สำหรับทั้งปี 2551 นั้น คาดว่าส่วนต่างอัตราดอกเบี้ยจะอยู่ที่ระดับประมาณร้อยละ 3.66
ชะลอตัวลงจากร้อยละ 3.71 ในช่วง 9 เดือนแรกของปีนี้ แต่สูงกว่าร้อยละ 3.45 ของปี 2550
    อย่างไรก็ตาม ส่วนต่างอัตราดอกเบี้ยในปี 2552 ถูกคาดหมายว่าจะปรับตัวลดลงจากประมาณร้อยละ
3.66 ในปี 2551 มาที่ประมาณร้อยละ 3.48-3.53 ซึ่งคิดเป็นการลดลงในช่วงประมาณร้อยละ
0.13-0.18 โดยแม้ในระหว่างปี ต้นทุนดอกเบี้ยจ่ายของระบบธนาคารพาณิชย์จะทยอยปรับลดลงจากการ
คาดการณ์ว่าอาจมีการปรับลดอัตราดอกเบี้ยเงินฝากประจำเพิ่มเติม ตามการปรับลดอัตราดอกเบี้ยนโยบาย
ซึ่งคาดว่าจะอยู่ในช่วงประมาณร้อยละ 1.5-1.75 แต่ส่วนต่างอัตราดอกเบี้ยของระบบธนาคารพาณิชย์ไทย
ก็น่าจะเผชิญปัจจัยลบจากการปรับลดอัตราดอกเบี้ยเงินให้กู้ยืม (แม้คาดว่าจะมีการปรับลดในสัดส่วนที่ต่ำกว่า
อัตราดอกเบี้ยเงินฝากก็ตาม) อัตราผลตอบแทนจากพอร์ตสินทรัพย์สภาพคล่องที่ยังจะปรับตัวลดลงอีกตามแนว
โน้มดอกเบี้ยการขยายสินเชื่อที่คาดว่าจะชะลอตัวลง และเอ็นพีแอลที่มีโอกาสปรับตัวสูงขึ้น ดังนั้น ภายใต้
สถานการณ์ดังกล่าว ธนาคารพาณิชย์คงต้องฝากความหวังไว้มากขึ้นกับรายได้ที่มิใช่ดอกเบี้ย โดยเฉพาะราย
ได้ค่าธรรมเนียม ในการประคับประคองผลประกอบการในปี 2552 นี้
    โดยสรุปแล้ว ศูนย์วิจัยกสิกรไทยมองว่า ธุรกิจธนาคารพาณิชย์ไทยคงจะเผชิญกับความท้าทายมากขึ้น
ในปี 2552 โดยเฉพาะจากเงื่อนไขเศรษฐกิจทั้งในและนอกประเทศที่ไม่เอื้ออำนวย ซึ่งอาจส่งผลให้ธุรกิจ
หลักอย่างการขยายสินเชื่อมีแนวโน้มชะลอตัวลงมาอยู่ที่ระดับประมาณร้อยละ 4-6 ณ สิ้นปี 2552 เทียบกับที่

จากคุณ : muangsombut - [ 12 ม.ค. 52 15:14:49 ]