ความคิดเห็นที่ 1 ข้อสอบรามหรือเปล่าครับ จันทร์ อาศัยทำกินบนที่ดิน นส.3 แปลหนึ่งของเสาร์ จันทร์ได้ขอซื้อที่ดินแปลงนั้นจากเสาร์ เมื่อตกลงแล้วจันทร์จึงได้ชำระค่าที่ดินแปลงนั้นทั้งหมดเรียบร้อยให้เสาร์ เสาร์จึงได้ทำใบรับเงินค่าที่ดินแปลงนั้นไว้ให้กับจันทร์       กรณีนี้ เสาร์ขายที่ดินที่มี นส 3 ให้ จันทร์  ซึ่งที่ดิน นส 3 เป็นอสังหาริมทรัพย์  ซึ่งการซื้อขายต้องทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่  มิฉนั้นจะเป็นโมฆะ  เมื่อการซื้อขายของจันทร์และเสาร์มิได้จดทะเบียนจึงเป็นโมฆะ        แต่ถึงแม้การซื้อขายเป้นโมฆะไม่สมบูรณืเป็นทรัพยสิทธิ์แต่สมบูรณ์เป็นบุคคลสิทธิใช้ยันระหว่างคู่สัญญาซึ่งคือเสาร์และจันทร์ได้  เมื่อเสาร์สละเจตนาครอบครองจึงสิ้นไปซึ่งสิทธิครอบครอง  จันทร์เข้ายึดถือที่ดินด้วยเจตนายึดไว้เป็นเจ้าของจึงได้สิทธิครอบครอง        บุคคลสิทธิของเสาร์และจันทร์นั้นไม่สามารถใช้ยันบุคคลภายนอกได้เมื่อศุกร์บุตรของเสาร์รับมรดกแล้วทำการโอนให้แก่อาทิตย์  หากอาทิตย์เป็นผู้ที่ได้จดทะเบียนโดยสุจริตและเสียค่าตอบแทนโดยสุจริตย่อมมีทรัพยสิทธิในตัวทรัพย์  การได้มาของอาทิตย์หากครบเงื่อนไขในมาตรา 1299 จึงสมบูรณ์เป็นทรัพยสิทธิใช้ยันจันทร์ซึ่งได้สิทธิครอบครองแต่ไม่ได้จดทะเบียนตามมาตรา 1299วรรคสองครับ ผมว่าน้องอาจลืมตอบเรื่องบุคคลสิทธิและทรัพยสิทธิด้วยนะครับ  ข้อสอบหลายๆข้อเค้าเน้นเรื่องนี้ด้วยครับ จากคุณ : เซียนแมวคารินย่า เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 08:24:55

ความคิดเห็นที่ 2 ข้อสอง นายจันทร์บอกขายที่ดิน นส.3 ของตนแปลงหนึ่งให้นายอังคารในราคา 1 ล้านบาท นายอังคารตอบตกลงซื้อโดยมีข้อตกลงว่า นายจันทร์กลับจากต่างจังหวัดจะไปจดทะเบียนโอนให้นายอังคาร    สัญญาซื้อขายที่ดินของนายจันทร์และนายอังคารนั้นเป็นสัญญาจะซื้อจะขาย  กรรมสิทธิ์ยังไม่โอน  เมื่อนายจันทร์ส่งมอบที่ดินให้แก่นายอังคาร  การยึดถือในที่ดินของนายอังคารจึงเป็นการยึดถือแทนนายจันทร์ และสัญญาซื้อขายนี้ไม่เป็นโมฆะเนื่องจากมีเจตนาที่จะไปโอนที่ดินกันในภายหลัง   ข้อต่อสู้ของนายอังคารรับฟังไม่ได้   มาตรา 456 วรรคสอง สัญญาจะขายหรือจะซื้อ หรือคำมั่นในการซื้อขายทรัพย์สินตามที่ระบุไว้ในวรรคหนึ่ง ถ้ามิได้มีหลักฐานเป็นหนังสืออย่างหนึ่งอย่างใดลงลายมือชื่อฝ่ายผู้ต้องรับผิดเป็นสำคัญ หรือได้วางประจำไว้หรือได้ชำระหนี้บางส่วนแล้ว จะฟ้องร้องให้บังคับคดีหาได้ไม่   เมื่อนายจันทร์และนายอังคารได้ซื้อขายที่ดินโดยมีการชำระหนี้บางส่วนแล้ว  จึงสามารถยกข้อต่อสู้ของนายอังคารขึ้นต่อสู้ให้นายจันทร์ไปโอนที่ดินให้นายอังคารได้  เนื่องจากเป็นสัญญาต่างตอบแทน  เมื่อนายอังคารชำระราคาที่ดินและเงื่อนไขสำเร็จลงแล้วนายจันทร์จึงต้องไปโอนที่ดินให้แก่นายอังคาร จากคุณ : เซียนแมวคารินย่า เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 08:36:44

ความคิดเห็นที่ 3 ข้อ 1 ประเด็นคำถามจึงมีอยู่ว่า จันทร์จะมีข้อต่อสู้อย่างไรที่จะยกขึ้นต่อสู้อาทิตย์ว่าตนมีสิทธิตามกฎหมายดีกว่าอาทิตย์        แต่กระทู้ที่แล้ว จขกท.กลับไปตอบว่าที่ดินเป็นของใคร ก็ตกสิครับ ตอบไม่ตรงคำถาม  ผมก็ถามแล้วว่าข้อเท็จจริงตามข้อสอบเป็นอย่างไร        สังเกตุดูนะครับ ตามคำถามข้อเท็จจริงบางอย่างยังไม่ยุติ เขาจึงไม่ถามว่าที่ดินเป็นของใคร เพราะจะเถียงกันตายเลย เขากลับถามว่านายจันทร์จะต่อสู้ว่าอย่างไร เพราะหากถามว่าที่ดินเป็นของใคร ข้อเท็จจริงตามคำถามต้องมากกว่านี้เกี่ยวกับการซื้อขายที่ดินของนายอาทิตย์ สุจริตหรือไม่  (ซื้อโดยสุจริตคืออย่างไร เอิ๊กๆๆ)        ก็ลองดูต่อ  หากนายจันทร์ ไม่มีข้อต่อสู้ เขาจะถามไหม แสดงว่านายจันทร์คง ต้องมีข้อต่อสู้แหละครับ (ผมว่านะ)        ว่าแล้วน่าใช้ มาตรา 1299 นั่นแหละมาตอบเพราะนายอาทิตย์เป็นบุคคลภานอก ก็ลองอ่านดูว่านายจันทร์จะสู้ว่าไง  (ผิดถูกไม่ยืนยันนะ คุยในฐานะแลกเปลี่ยนนะครับ) จากคุณ : ข้างบูรพา เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 08:41:18

ความคิดเห็นที่ 4 ข้อ 2 การส่งมอบการครอบครอง การสละการครอบครอง อย่าง จขกท.ว่าก็เข้าแก๊ปนะ ส่วนมาตรา 456 อะไรนั่น หากอยากจะยกมา ก็หยิบยกมาสั้นๆก็พอ ทำนองว่าไม่มีผลอะไรว่างั้นเถอะ แต่สงสัยว่าข้อนี้เป็นวิชาซื้อขายแน่นะ หากเป็นวิชาซื้อขาย ก็คงต้องเน้น 456 มากหน่อย แก้ไขเมื่อ 13 พ.ค. 54 09:40:55 แก้ไขเมื่อ 13 พ.ค. 54 09:08:09 จากคุณ : ข้างบูรพา เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 09:01:58

ความคิดเห็นที่ 5 โอ  คุณข้างบูรพาละเอียดมากๆๆๆ เลยครับ  ผมมัวไปอ่านโจทย์ที่กระทู้ที่แล้ว จากคุณ : เซียนแมวคารินย่า เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 09:35:15

ความคิดเห็นที่ 6 ขอตอบบ้างนะครับ ข้อ ๑ ที่ดินที่ข้อสอบถาม คือ ที่ดินที่มีเพียงสิทธิครอบครองเท่านั้น คือ นส.๓ ดังนั้นเมื่อที่ดินที่มีเพียงสิทธิครอบครอง การซื้อขายย่อมทำได้ด้วยการส่งมอบและสละการครอบครองเท่านั้น ก็มีผลทางกฎหมายแล้ว ตาม ม.๑๓๗๗ ม.๑๓๗๘ การที่นายเสาร์ขายที่ดินที่มีเพียงสิทธิครอบครองให้แก่นายจันทร์ด้วยการส่งมอบการครอบครองและสละการครอบครองแล้ว นายจันทร์ย่อมได้ไปซึ่งที่ดินดังกล่าว โดยการเข้ายึดถือเพื่อตน และ เข้าครอบครอง ตาม ม.๑๓๗๗ ม.๑๓๗๘ ประกอบ ม.๑๓๖๗ การซื้อขายย่อมมีผลบังคับได้ตามกฎหมายว่าด้วยเรื่องทรัพย์ ตาม ม.๑๒๙๙ ว.แรก แม้ไม่จดทะเบียนแต่ก็มีผลบังคับได้ในฐานะบุคคลสิทธิ นายศุกร์ทายาทนายเสาร์ ไม่ถือว่าเป็นบุคคลภายนอก และไม่ใช่เจ้าของผู้ซึ่งครอบครองที่ดินแปลงพิพาทดังกล่าว ย่อมไม่มีอำนาจที่จะขายที่ดินแปลงนี้ให้แก่นายอาทิตย์ได้ เมื่อนายศุกร์ผู้โอนไม่มีอำนาจกระทำได้ตามกฎหมาย นายอาทิตย์ผู้รับโอนจึงไม่มีสิทธิดีไปกว่านายศุกร์ได้ ตามหลักผู้รับโอนย่อมไม่มีสิทธิดีไปกว่าผู้โอน นายอาทิตย์จึงไม่ได้ไปซึ่งสิทธิครอบครอง แม้ว่านายอาทิตย์จะจดทะเบียนสิทธิโดยชอบและเสียค่าตอบแทนและโดยสุจริต ก็ตาม ข้อต่อสู้ของนายจันทร์ ที่มีต่อนายอาทิตย์ จึงมีว่า นายจันทร์มีสิทธิครอบครองที่ดินที่มีเพียงสิทธิครอบครอง เนื่องจากที่ดินประเภทนี้ต้องเข้าครอบครองตามความเป็นจริง สำหรับนายอาทิตย์นั้น มิได้ครอบครองที่ดินตามความเป็นจริงแต่อย่างใด นายอาทิตย์จึงไม่มีสิทธิดีกว่านายจันทร์ ตาม ม.๑๓๖๗ สำหรับที่ดิน นส.๓ ที่มีชื่อนายอาทิตย์นั้น แม้ว่าจะได้รับโอนมาจากนายศุกร์ทายาทของนายเสาร์ต่อตาม เมื่อนายศุกร์ไม่มีอำนาจกระทำได้ตามกฎหมาย เนื่องจากนายศุกร์ไม่อยู่ในฐานะผู้โอนโดยชอบฯ นายอาทิตย์ย่อมไม่ได้ไปซึ่งสิทธิโดยชอบในที่ดิน นส.๓ นี้ ในฐานะผู้รับโอนโดยชอบเช่นกัน ตามหลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีไปกว่าผู้โอน สำหรับนายอาทิตย์มีชื่ออยู่ใน นส.๓ นั้น ก็เพียงแค่ข้อสันนิษฐานของกฎหมายว่า นายอาทิตย์เป็นเจ้าของที่แท้จริงเท่านั้น แต่ข้อสันนิษฐานนั้นไม่ใช่ข้อสันนิษฐานเด็ดขาด นายจันทร์จึงขอสืบพยานได้ว่า นายจันทร์เป็นผู้ครอบครองและเป็นเจ้าของที่แท้จริง โดยไม่ขัดต่อ ปวิพ ม.๙๔ แต่อย่างใด จากคุณ : น้าออด เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 09:41:03

ความคิดเห็นที่ 7 ข้อ๒ นายจันทร์บอกขายที่ดินกับนายอังคาร ซึ่งที่ดินมีเพียงสิทธิครอบครอง คือ นส.๓ โดยการส่งมอบให้แก่นายอังคารและนายจันทร์ได้รับราคาแล้ว ถือได้ว่าเป็นการซื้อขายเสร็จเด็ดขาดซึ่งอสังหาฯ โดยไม่ได้ทำตามแบบของกฎหมาย ส่งผลให้การซื้อขายตกเป็นโมฆะ ตาม ม.๔๕๖ ว.แรก ประกอบ ป.ที่ดิน แต่อย่างไรก็ดี ที่ดินที่มีเพียงสิทธิครอบครอง ย่อมทำการซื้อขายด้วยการส่งมอบและสละการครอบครองเท่านั้น ย่อมมีผลบังคับได้ตามกฎหมาย ม.๑๓๗๗ ม.๑๓๗๘ แล้ว ดังนั้นนายอังคารจึงได้ไปซึ่งสิทธิครอบครองตามกฎหมายแล้ว ข้อต่อสู้ของนายอังคารที่ว่านายจันทร์สละการครอบครอง และ นายจันทร์เข้าครอบครองที่ดินโดยเจตนายึดถือเพื่อตนนั้น จึงฟังขึ้น นายจันทร์จึงไม่มีอำนาจฟ้องขับไล่นายอังคารได้ แม้ว่าการซื้อขายจะตกเป็นโมฆะตาม ม.๔๕๖ ก็ตาม แต่ก็มีผลสมบูรณ์ตามกฎหมายที่บังคับกันได้ ตามกฎหมายว่าด้วยเรื่องทรัพย์ และ ที่ดิน จากคุณ : น้าออด เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 09:53:53

ความคิดเห็นที่ 8 ผมเห็นด้วยกับน้าออดเลยล่ะครับ แต่ตามกระทู้ก่อนมีเพื่อนๆยกฎีกานี้มาให้ศึกษา ชักเอะใจ ก็เลยอยากถามน้าออดหรือเพื่อนๆ รวมทั้ง จขกท.ว่า กรณีตามฏีกาข้างล่างนี้ใช้กับข้อเท็จจริงตามคำถามของ จขกท.ได้หรือไม่ ความเห็นผม ผมว่าคนละข้อเท็จจริงกันเกี่ยวกับบุคคลต่างๆ ไม่รู้ถูกหรือเปล่า .................................. ฎีกาที่ 2512/2549        จำเลยที่ 1 เป็นเจ้าของมีสิทธิครอบครองที่ดินพิพาทตาม น.ส.3 ก ได้ขายและส่งมอบการครอบครองที่ดินพิพาทให้แก่ ส. โดยมิได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ต่อมา ส. ขายและส่งมอบการครอบครองมที่ดินพิพาทให้แก่โจทก์ การได้มาซึ่งสิทธิการครอบครองของโจทก์จึงเป็นการได้ทาซึ่งทรัพย์สิทธิอันเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์โยทางอื่นนอกจากทางนิติกรรม โจทก์จะยกขึ้นต่อสู้จำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นบุคคลภายนอกผู้ได้สิทธิโดยเสียค่าตอบแทนและโดยสุจริตและได้จดทะเบียนสิทธิโดยสุจริตหาได้ไม่ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1299 วรรคสอง จำเลยที่ 2 จึงเป็นผู้มีสิทธิในที่ดินที่พิพาท.... จากคุณ : ข้างบูรพา เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 09:56:19

ความคิดเห็นที่ 9 คุณข้างบูรพา ครับ ผมจำได้ว่าฎีกานี้ถูกกลับแล้ว (จำเลขที่กลับไม่ได้) เพราะ นส.๓ก. มีเพียงสิทธิครอบครองเท่านั้น ดังนั้นเค้าดูที่ผู้ครอบครองจริงๆเป็นหลัก ฎีกาที่ยกมานี้จำได้ว่า เคยเอามาถามในข้อสอบเนติฯ เหมือนกัน บางคนยกเรื่อง การจดทะเบียน บางคนยกเรื่องการครอบครอง ซึ่งผมไม่รู้ว่าธงคำตอบเป็นเช่นไร แต่เท่าที่จำได้ มีฎีกาออกมาบอกว่า ดูที่ครอบครองเป็นหลัก ไม่ได้ดูที่ว่าใครมีชื่อในทะเบียน อันนี้จะลองหามาให้ดูอีกทีเพื่อความชัวร์ครับ จากคุณ : น้าออด เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 10:01:24

ความคิดเห็นที่ 10 มาดูฎีกาสนับสนุนการไม่จดทะเบียนสิทธิของ นส.๓ ครับ คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 607/2552 จำเลยแสดงเจตนายกที่ดินพิพาทซึ่งเป็นที่ดินที่มีหนังสือรับรองการทำประโยชน์ตีใช้หนี้และส่งมอบที่ดินพิพาทแก่โจทก์โดยมิได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ย่อมไม่ชอบด้วย ป.พ.พ. มาตรา 525 ประกอบด้วยมาตรา 456 วรรคหนึ่ง แต่ที่ดินพิพาทมีแต่สิทธิครอบครองจึงถือได้ว่าจำเลยสละเจตนาครอบครองไม่ยึดถือที่ดินพิพาทต่อไป เมื่อโจทก์เข้าครอบครองทำประโยชน์ในที่ดินพิพาทแล้ว โจทก์ย่อมได้สิทธิครอบครองตามมาตรา 1377 และ 1378 อันเป็นการได้สิทธิครอบครองด้วยการครอบครองตามกฎหมาย มิใช่ได้มาตามสัญญายกให้ โจทก์จึงไม่มีสิทธิที่จะฟ้องบังคับให้จำเลยไปจดทะเบียนโอนที่ดินพิพาทเป็นชื่อโจทก์ จากคุณ : น้าออด เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 10:07:15

ความคิดเห็นที่ 11 ลองดูอีกอันครับ คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 8160/2551 จำเลยที่ 1 ขายที่ดินพิพาทซึ่งเป็นที่ดินมีหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส. 3 ก.) แก่โจทก์โดยทำเป็นหนังสือ แต่ไม่ได้นำไปจดทะเบียนโอนสิทธิกันต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ตาม ป.ที่ดิน มาตรา 4 ทวิ แต่จำเลยที่ 1 ได้แสดงเจตนาสละการครอบครองที่ดินพิพาทและโอนการครอบครองโดยส่งมอบที่ดินพิพาทแก่โจทก์และโจทก์เข้าครอบครองโดยเจตนายึดถือเพื่อตนตั้งแต่วันที่ทำสัญญาซื้อขายแล้วดังนั้น การครอบครองที่ดินพิพาทของจำเลยที่ 1 จึงสิ้นสุดลง และโจทก์ย่อมได้ซึ่งสิทธิครอบครองตาม ป.พ.พ. มาตรา 1367, 1377 และ 1378 โดยไม่จำต้องจดทะเบียนการได้มา เมื่อจำเลยที่ 1 มิใช่เจ้าของที่ดินพิพาทอีกต่อไป จึงไม่มีสิทธินำที่ดินพิพาทไปขอออกโฉนดที่ดินเป็นของตนและไม่มีสิทธินำที่ดินพิพาทไปจดทะเบียนจำนองแก่จำเลยที่ 2 อันเป็นการต้องห้ามตาม ป.พ.พ. มาตรา 705 เพราะผู้ที่จะจำนองทรัพย์สินได้ต้องเป็นเจ้าของในขณะนั้น การจำนองจึงไม่มีผลผูกพันจำเลยที่ 1 และที่ 2 โดยไม่ต้องคำนึงว่าจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นผู้รับจำนองสุจริตหรือไม่ เพราะสิทธิของผู้ได้มาซึ่งอสังหาริมทรัพย์ที่ห้ามมิให้ยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้บุคคลภายนอกผู้ได้สิทธิมาโดยเสียค่าตอบแทน โดยสุจริตและได้จดทะเบียนโดยสุจริตตาม ป.พ.พ. มาตรา 1299 วรรคสอง นั้นต้องเป็นการได้สิทธิในที่ดินที่ได้จดทะเบียนแล้ว และสิทธิที่ได้นั้นต้องเกิดจากเอกสารสิทธิของที่ดินที่ออกโดยชอบ เมื่อการออกโฉนดที่ดินไม่ชอบด้วยกฎหมาย จำเลยที่ 2 จะอ้างสิทธิที่เกิดจากโฉนดที่ดินที่ออกโดยไม่ชอบดังกล่าวหาได้ไม่ กรณีจึงไม่อยู่ในบังคับของมาตรา 1299 วรรคสอง โจทก์จึงมีอำนาจฟ้องขอให้เพิกถอนนิติกรรมการจำนองที่ดินพิพาทระหว่างจำเลยที่ 1 กับจำเลยที่ 2 และที่ 3 ได้ ส่วนคำขอของโจทก์ที่ว่าให้จำเลยที่ 1 จดเปลี่ยนแปลงแก้ไขชื่อผู้ถือกรรมสิทธิ์ทางทะเบียนจากจำเลยที่ 1 มาเป็นชื่อโจทก์นั้น เมื่อฟังได้ว่าจำเลยที่ 1 ขอออกโฉนดโดยไม่ชอบดังที่ได้วินิจฉัยแล้วข้างต้น โจทก์จะขอให้ใส่ชื่อโจทก์เป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์ในโฉนดที่ดินที่ออกโดยไม่ชอบหาได้ไม่ เป็นหน้าที่ของโจทก์ที่จะไปดำเนินการออกโฉนดที่ดินเองตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดไว้ใน ป. ที่ดิน จากคุณ : น้าออด เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 10:08:32

ความคิดเห็นที่ 12 มีเยอะมากครับ ซึ่งกลับหลัก ฎีกาปี ๔๙ คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 6436/2550 จำเลยที่ 1 ขายที่ดินพิพาทแก่โจทก์และส่งมอบการครอบครองให้แล้ว โดยไม่มีเจตนาที่จะทำสัญญาเป็นหนังสือจึงตกเป็นโมฆะ แต่ที่ดินพิพาทเป็นที่ดินมือเปล่า การที่จำเลยที่ 1 ส่งมอบการครอบครองเป็นการโอนการครอบครองที่ดินพิพาทแก่โจทก์ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1378 ที่ดินพิพาทจึงเป็นของโจทก์ จำเลยที่ 1 ไม่มีสิทธินำไปจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์แก่จำเลยที่ 2 เพราะผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอน จากคุณ : น้าออด เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 10:09:58

ความคิดเห็นที่ 13 ขอบคุณครับน้าออด ผมเจอฎีกานี้เข้า อึ้งไปเลย เพราะใจผมอยากให้ที่ดินเป็นของนายจันทร์ ก็หาเรื่องจะให้ที่ดินเป็นของนายจันทร์ ให้ได้...เอิ๊กๆๆๆๆ มาเจอฏีกาน้าออดผมว่าน่าจะเคลียร์แล้วนะ แก้ไขเมื่อ 13 พ.ค. 54 10:12:05 จากคุณ : ข้างบูรพา เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 10:10:10

ความคิดเห็นที่ 14 - ข้อสอบข้อแรกน่าจะยึดธงคำตอบมาจาก คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 6436/2550     จำเลยที่ 1 ขายที่ดินพิพาทแก่โจทก์และส่งมอบการครอบครองให้แล้ว โดยไม่มีเจตนาที่จะทำสัญญาเป็นหนังสือจึงตกเป็นโมฆะ แต่ที่ดินพิพาทเป็นที่ดินมือเปล่า    การที่จำเลยที่ 1 ส่งมอบการครอบครองเป็นการโอนการครอบครองที่ดินพิพาทแก่โจทก์ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1378 ที่ดินพิพาทจึงเป็นของโจทก์ จำเลยที่ 1 ไม่มีสิทธินำไปจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์แก่จำเลยที่ 2 เพราะผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอน                                    ----------------------------------  คำพิพากษาฎีกานี้ยกหลักกฎหมาย ผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอน มาปรับแก่คดี โดยไม่ได้ยกหลักคุ้มครองบุคคลภายนอกผู้สุจริต ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1299 วรรคสอง มาใช้ ลองไปอ่านย่อคำพิพากษาดังกล่าวแล้ว จำเลยทั้งสองไม่ให้การต่อสู้ในประเด็นดังกล่าวไว้ ศาลจึงไม่ยกขึ้นวินิจฉัย  แต่ข้อเท็จจริงตามข้อสอบไม่ชัดเจน หากบุคคลภายนอกสุจริตและเสียค่าตอบแทน ผลของคำพิพากษาน่าจะเปลี่ยนไปครับ  คำพิพากษาข้างต้นมีผู้เขียนหมายเหตุไว้ด้วย ลองอ่านดูนะครับ อาจจะยาวหน่อย หมายเหตุ คำพิพากษาศาลฎีกาหลายเรื่องอาศัยหลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอนในการวินิจฉัยคดี โดยกล่าวถึง "ผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอน" หรือ "หลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอน" เช่น คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 485/2472, 438/2495, 1346/2506, 683/2507, 1918-1926/2511, 472/2513, 2324/2516, 290/2520, 1673/2523, 1623/2525, 4731/2533, 2380/2535, 6544/2537, 5161/2539, 7007/2540, 6567/2541, 8661/2544, 1820/2545, 7393/2550 การนำหลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอนมาใช้ในกฎหมายไทยเป็นการใช้กฎหมายประเภทใด เนื่องจากการใช้กฎหมายนั้น ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 4 ให้ใช้บทบัญญัติแห่งกฎหมายตามตัวอักษรหรือกฎหมายลายลักษณ์อักษรก่อน เมื่อไม่มีกฎหมายลายลักษณ์อักษรที่จะยกมาปรับคดีให้วินิจฉัยคดีตามจารีตประเพณีแห่งท้องถิ่น ถ้าไม่มีจารีตประเพณีเช่นว่านั้นให้วินิจฉัยคดีอาศัยเทียบบทกฎหมายที่ใกล้เคียงอย่างยิ่ง ถ้าไม่มีบทกฎหมายที่จะเทียบเคียงได้ ก็ให้วินิจฉัยตามหลักกฎหมายทั่วไป ข้อเท็จจริงในคดีที่มีการอ้างหลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอนส่วนมากจะเป็นกรณีที่ผู้โอนไม่ใช่เจ้าของทรัพย์สินที่โอน เป็นเหตุให้ผู้รับโอนไม่ได้กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินนั้น แต่ศาลฎีกาไม่ได้อ้างอิงว่านำหลักดังกล่าวมาจากบทบัญญัติของกฎหมายมาตราใดโดยเฉพาะ ในขณะที่คำพิพากษาศาลฎีกาบางเรื่องกล่าวไว้ชัดเจนว่าหลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอนเป็น "หลักกฎหมายทั่วไป" เช่น คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1346/2506, 472/2513, 7007/2540, 5640/2541 ทำให้เข้าใจว่าหลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอนไม่มีบัญญัติเป็นกฎหมายลายลักษณ์อักษรในระบบกฎหมายไทย และจะนำมาใช้วินิจฉัยคดีได้ในฐานะที่เป็นหลักกฎหมายทั่วไป (General principles of law) มีความเห็น 2 ประการเกี่ยวกับความหมายของ "หลักกฎหมายทั่วไป" ความเห็นแรกถือว่าสุภาษิตกฎหมายที่เขียนเป็นภาษาละตินเป็นหลักกฎหมายทั่วไป เช่น สุภาษิตที่ว่า ผู้ซื้อต้องระวัง (Caveat emptor), ผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอน (Nemo dat quod non habet) ความเห็นที่สองถือว่าหลักกฎหมายทั่งไปได้แก่หลักกฎหมายที่ผู้ร่างประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์นำมาใช้ในการร่างประมวลกฎหมาย เมื่อนำบทมาตราต่าง ๆ หลาย ๆ มาตราที่บัญญัติสำหรับข้อเท็จจริงที่คล้ายคลึงกันมาพิจารณา ก็จะพบหลักกฎหมายทั่วไปที่ผู้ร่างนำมาใช้ เช่น หลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอน (หยุด แสงอุทัย, ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป, กรุงเทพมหานคร : หจก.ยงพลเทรดดิ้ง, 2545, หน้า 135) ลำพังสุภาษิตกฎหมายละตินไม่ใช่หลักกฎหมายทั่วไปที่จะยกขึ้นมาปรับแก่คดีในฐานะนั้น เว้นแต่ศาลจะค้นพบ "หลักกฎหมายทั่วไป" ของไทยว่ามีข้อความตรงกับสุภาษิตกฎหมายละตินจากกฎหมายไทยทั้งหลาย โดยที่ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ได้ร่างขึ้นจากประมวลกฎหมายต่างประเทศ ซึ่งตัดตอนมาจากกฎหมายโรมัน สุภาษิตกฎหมายละตินจึงเป็นเครื่องมือทางอ้อมที่จะช่วยให้ศาลพบ "หลักกฎหมายทั่วไป" ของไทยได้เร็วขึ้น (หยุด แสงอุทัย, ช่องว่างแห่งกฎหมาย, บทบัณฑิตย์ เล่ม 10 ตอน 8 พฤษภาคม 2481) เมื่อพิจารณาความหมายของหลักกฎหมายทั่วไปตามความเห็นที่สองแล้ว จะเห็นได้ว่าบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บางมาตราร่างขึ้นตามหลักกฎหมายทั่วไป โดยในส่วนของหลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอนมีบัญญัติไว้ เช่น ในเรื่องการโอนหนี้อันจะพึงต้องชำระแก่เจ้าหนี้โดยเฉพาะเจาะจง ถ้าลูกหนี้เพียงแต่ได้รับคำบอกกล่าวการโอน ลูกหนี้สามารถยกข้อต่อสู้ที่มีต่อผู้โอนก่อนเวลาที่ได้รับคำบอกกล่าวขึ้นต่อสู้ผู้รับโอนตามมาตรา 308 วรรคสอง หรือในกฎหมายลักษณะทรัพย์ การที่เจ้าของมีสิทธิจำหน่ายจ่ายโอนตามมาตรา 1336 ผู้รับโอนทรัพย์สินจากเจ้าของย่อมได้กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินที่โอน ในทางกลับกันถ้าผู้โอนทรัพย์สินไม่มีสิทธิจำหน่ายจ่ายโอน ผู้ที่มารับโอนทรัพย์สินจากบุคคลนั้นย่อมไม่ได้กรรมสิทธิ์ หลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอนในกรณีนี้จึงเป็นหลักเดียวกับสิทธิจำหน่ายจ่ายโอนตามมาตรา 1336 นั่นเอง (วิริยะ นามศิริพงศ์พันธุ์, คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 4 ว่าด้วยทรัพย์สิน, กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์เดือนตุลา, 2545, 2545, หน้า 241) การนำหลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอนมาปรับแก่ข้อเท็จจริงที่ว่าเมื่อผู้โอนไม่มีสิทธิจำหน่ายจ่ายโอน ผู้รับโอนย่อมไม่ได้สิทธิอะไรไป จึงเป็นการใช้มาตรา 1336 ซึ่งเป็นกฎหมายลายลักษณ์อักษรอันเป็นบ่อเกิดของกฎหมายในลำดับแรกตามมาตรา 4 มิใช่ใช้ในฐานะที่เป็น "หลักกฎหมายทั่วไป" หลักผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอนตามมาตรา 1336 มีข้อยกเว้นตามมาตรา 1299 วรรคสอง ซึ่งเป็นหลักคุ้มครองบุคคลภายนอกที่ได้อสังหาริมทรัพย์ไปทางทะเบียนโดยสุจริตและเสียค่าตอบแทน สำหรับปัญหาว่ามาตรา 1299 วรรคสอง ใช้กับที่ดินมือเปล่าด้วยหรือไม่ เดิมเคยมีคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 326/2495 วินิจฉัยว่า การซื้อขายที่ดินมือเปล่าโดยทำหนังสือและจดทะเบียน ถ้าผู้ซื้อซื้อโดยสุจริตย่อมได้ทรัพยสิทธิในที่ดิน ผู้มีทรัพยสิทธิในที่ดินนั้นมาก่อนแต่มิได้จดทะเบียน จะยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้ผู้ซื้อโดยสุจริตไม่ได้ ต่อมามีคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1758/2513, 3276/2533 และ 3194/2537 ตัดสินทำนองเดียวกันว่า ที่ดินที่มีเพียง น.ส.3 หรือ น.ส.3 ก. ไม่อาจนำมาตรา 1299 วรรคสอง มาปรับใช้ได้ เพราะไม่ใช่หนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ แต่ภายหลังได้มีคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 427/2538 และ 2512/2549 นำมาตรา 1299 วรรคสอง มาใช้กับที่ดิน น.ส.3 และ น.ส.3 ก. ด้วย ทั้งนี้บุคคลภายนอกจะต้องกล่าวอ้างไว้ในคำฟ้องหรือยกขึ้นต่อสู้ในคำให้การโดยชัดแจ้งด้วยว่าตนรับโอนโดยสุจริตและเสียค่าตอบแทน มิฉะนั้นไม่มีประเด็นที่จะนำสืบให้ศาลวินิจฉัย และปัญหาดังกล่าวไม่ใช่ข้อกฎหมายอันเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชนที่ศาลจะยกขึ้นอ้างเองตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 142 (5) (คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1020/2485, 3705/2535) คดีนี้โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นเจ้าของที่ดินพิพาทโดยซื้อมาจากจำเลยที่ 1 ก่อนที่จำเลยที่ 1 จะจดทะเบียนโอนขายให้จำเลยที่ 2 จำเลยทั้งสองให้การว่า จำเลยที่ 1 ไม่เคยขายและมอบการครอบครองที่ดินพิพาทแก่โจทก์ แต่ขายให้แก่จำเลยที่ 2 คดีจึงมีประเด็นพิพาทว่าที่ดินพิพาทเป็นของโจทก์หรือไม่ ซึ่งศาลฎีกาได้วินิจฉัยในประเด็นดังกล่าวโดยฟังว่าจำเลยที่ 1 ขายที่ดินพิพาทให้โจทก์และส่งมอบการครอบครองแล้วที่ดินพิพาทจึงเป็นของโจทก์ เมื่อไม่มีประเด็นให้ศาลวินิจฉัยตามมาตรา 1299 วรรคสอง ซึ่งเป็นข้อยกเว้น ก็ต้องเป็นไปตามหลักทั่วไปที่ว่าผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอน โจทก์จึงเป็นฝ่ายชนะคดี คำพิพากษาศาลฎีกาเรื่องนี้จึงไม่ขัดกับฎีกาที่ 427/2538 และ 2512/2549 ดังกล่าวมาข้างต้น เผ่าพันธ์ ชอบน้ำตาล จากคุณ : ใต้หล้า (นายตัวบท) เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 10:13:46

ความคิดเห็นที่ 15 ผมน่ะไปมุ่งเน้นฎีกา 2512/2549 ที่เพื่อนๆให้ดูในกระทู้ก่อน คิดว่าน่าจะยุติตรงนั้น ก็เลยจะเอา 1299 มาให้นายจันทร์ต่อสู้ตามคำถามของ จขกท. ว่านายจันทร์อาจจต่อสู้ได้ว่านายอาทิตย์ แม้จะจดทะเบียน และซื้อขาย แต่นายอาทิตย์ หากรู้อยู่แล้วว่าที่ดินมีการส่งมอบการครอบครอง ให้นายจันทร์และนายจันทร์ครอบครองอยู่แล้ว นายอาทิตย์ก็รู้ แต่นายอาทิตย์กลับไปซื้อ ถือว่านายอาทิตย์ไม่สุจริต ว่าไปโน่นเลย กะจะให้ที่ดินเป็นของนายจันทร์ให้ได้ เอิ๊กๆๆๆ   คือคิดว่าข้อสอบในระดับ ป.ตรี คงทดสอบหลักกฎหมาย ไม่ได้เอาฏีกามาออกโต้งๆเป็นหลัก ปกติเรื่องสุจริตหรือไม่ ไม่ค่อยมีฏีกา แต่หลักกฎหมายบอกว่าอย่างนั้น ว่าบุคคลภายนอกต้องสุจริตด้วย แล้วธงคำตอบของข้อสอบว่าไงล่ะครับ จขกท. บอกหน่อยดิ นอนไม่หลับนะเนี่ย...เอิ๊กๆๆๆ แก้ไขเมื่อ 13 พ.ค. 54 10:42:14 จากคุณ : ข้างบูรพา เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 10:38:49

ความคิดเห็นที่ 16 ถ้าผมรู้ว่าธงคำตอบว่าไง ผมคงไม่มาตั้งกระทู้ถามหรอกครับ ยังสงสัยอยู่เลยว่าตกได้ไง จากคุณ : 4-lunatic เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 54 18:24:29