ความคิดเห็นที่ 22
ทุกอย่างน่าจะอธิบายได้จากกลไกของสิ่งที่เรียกว่า "Shock"
Shock โดยนิยามจะหมายถึง"Inadequate tissue perfusion" พูดง่ายๆก็คือภาวะที่เลือดไปเลี้ยงร่างกายไม่พอ ดังนั้น Shock จึงมีสาเหตุจากอะไรก็ได้ที่ทำให้เลือดนำออกซิเจนไปเลี้ยงร่างกายไม่พอ โดยทั่วไปมีการจำแนกภาวะ Shock ตามกลไก เช่น
(1) Hypovolumic หรือ Hemorrhagic shock เกิดจากการเสียเลือดหรือภาวะขาดน้ำรุนแรง
(2) Cardiognic shock คือช็อคที่เกิดจากหัวใจปั๊มเลือดไม่ได้ เช่นโรคหัวใจหรือการบาดเจ็บต่อหัวใจ
อันนี้เข้าใจง่าย แต่ยังมีภาวะช็อคบางอย่างที่คนไม่ค่อยรู้จัก
(3) Septic shock คือช็อคที่เกิดร่วมในภาวะติดเชื้อรุนแรง เชื่อว่าเกิดจากกลไกทางภูมิคุ้มกันหรือสารพิษจากเชื้อโรคเป็นหลัก ทำให้เกิดการขยายตัวรุนแรงของหลอดเลือดทั่วร่างกาย ผลก็คือปริมาณเลือดตกค้างในอวัยวะส่วนปลายมากขึ้น เลือดกลับเข้าหัวใจลดลง ก็คือเลือดที่ออกจากหัวใจลดลงด้วย ก็เลยตาย
(4) Neurogenic shock คือช็อคจากระบบประสาทผิดปกติ เกือบทั้งหมดเกิดจากการบาดเจ็บของไขสันหลัง ทำให้ระบบประสาท sympathetics ที่คอยสั่งให้หลอดเลือดหดตัวทำงานไม่ได้ ผลก็คือหลอดเลือดขยายตัวรุนแรงทั่วร่างกาย ก็ตายเหมือนเดิม
จะเห็นว่าคนที่บาดเจ็บสามารถ shock ได้จากหลายกลไก ขึ้นกับบาดเจ็บส่วนไหน
แต่ที่น่าสนใจกว่าสำหรับกระทู้นี้คือยังมีช็อคอีกอย่างที่เรียกว่า (5) traumatic shock คือช็อคจากการบาดเจ็บ คำนี้แต่เดิมมักใช้เรียกรวมๆกับ hypovolumic shock เพราะการบาดเจ็บมักเสียเลือด แต่ระยะหลังถูกแยกออกมาเพราะศึกษาพบแล้วว่ามีกลไกต่างกัน Traumatic shock เป็นภาวะที่มีการทำลายเนื้อเยื่อของร่างกาย ผลก็คือการแตกสลายของเซลล์และเนื้อเยื่อมีการหลั่งสาร mediators ต่างๆ(เช่น สารพัดhormone, IL, TNF, IFN, PGF,...etc) ซึ่งสารเหล่านี้ถือว่าเป็น"พิษ" เพราะทำให้เกิด multiorgan failure คืออวัยวะทุกระบบในร่างกายทำงานแย่ลง เพราะฉะนั้นจึงน่าจะเรียกได้ว่าตายเพราะทน"พิษบาดแผล"ไม่ไหวได้จริงๆ
สำหรับความปวดนั้นปกติไม่ได้เป็นสาเหตุของช็อค แต่ถือเป็นอาการที่เกิดร่วมกับช็อค ความปวดเป็นกลไกของร่างกายให้เกิดจากหลีกหนีและช่วยกระตุ้นให้ร่างกายหลั่ง cathecholamine ซึ่งช่วยกระตุ้นระบบไหลเวียนเลือดให้ทำงานดีขึ้น
จากคุณ :
Exampli gratia 
- [
11 ธ.ค. 49 01:42:19
]
|
|
|
