นักดาราศาสตร์ที่ศูนย์วิทยาศาสตร์สปิตเซอร์ได้ค้นพบกระแสธารดาวขนาดใหญ่ 3 แห่งเป็นวงโค้งสูงเหนือทาง
ธารกระแสดาวซึ่งเป็นซากของกาแลคซีและกระจุกดาวที่ถูกกลืนกิน กระจายตัวอยู่เกือบทั่วท้องฟ้าโลกทางเหนือ ผลสรุปใหม่นี้เสนอโดย Carl Grillmair ในการประชุม AAS ในโฮโนลูลู ฮาวาย
ธารกระแสดาวที่เพิ่งค้นพบใหม่ 2 แห่งอยู่ไกลจากโลกออกไป 13,000 ปีแสง เกือบจะแน่ชัดว่าพวกมันเป็นสิ่งที่เหลืออยู่จากกระจุกดาวเก่าแก่ที่นักดาราศาสตร์เรียกว่ากระจุกดาวทรงกลม(Globular cluster) ประกอบด้วยดาวอายุมากมีจำนวนตั้งแต่หลายหมื่นจนถึงหลายล้านดวง แม้จะมีกระจุกทรงกลมเพียง 150 แห่งโคจรรอบทางช้างเผือกในปัจจุบัน แต่จริงๆ อาจจะมีจำนวนมากถึงหลักพันในอดีต ในช่วงหลายพันล้านปี แรงโน้มถ่วงจากกาแลคซีของเราค่อยๆ ฉีกพวกมันออกจากกันอย่างช้า เหลือไว้แต่ธารกระแสดาวที่ยาวและแคบ จากครั้งหนึ่งที่พวกมันอยู่ใกล้ชิดกันมากจนบางครั้งก็อาจจะชนกันได้ แต่ขณะนี้ดาวเหล่านี้อยู่ห่างจากกันหลายปีแสง เคลื่อนที่ผ่านเข้าใกล้ดวงอื่นๆ ด้วยความเร็วเกือบหนึ่งล้านกิโลเมตรต่อชั่วโมง วิ่งผ่านความมืดและอ้างว้างของฮาโลรอบกาแลคซี
Grillmair ซึ่งเป็นนักวิทยาศาสตร์ที่ศูนย์วิทยาศาสตร์สปิตเซอร์ของแคลเทค พบกระแสธารจากการวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้จาก Sloan Digital Sky Survey(SDSS) ที่สำรวจโดยหอสังเกตการณ์อปาเช่พอยท์ ในนิวเมกซิโก เป็นเวลาหลายปี การสำรวจนี้ได้ให้ผลการตรวจสอบดาวประมาณ 70 ล้านดวงที่กระจายกินพื้นที่ประมาณหนึ่งในสี่ของท้องฟ้าทั้งหมด
ด้วยการเปรียบเทียบสีและความสว่างของดาวฤกษ์กับที่สำรวจดาวในกระจุกทรงกลมที่มีอยู่ Grillmair สามารถจำแนกดาวได้เป็นกลุ่มที่มีอายุและระยะทางใกล้เคียงกัน เมื่อเขาประเมินว่ากลุ่มเหล่านี้กระจายตัวอย่างไรบนท้องฟ้า ก็ปรากฏธารกระแสดาวขนาดใหญ่ให้เห็นขึ้นมา
กระแสดาวแห่งที่ 3 ที่ค้นพบโดย Grillmair กระจายตัวในบริเวณกว้างกว่าบนท้องฟ้าที่ระยะทาง 130,000 ปีแสง และก็ดูเหมือนจะเป็นซากกาแลคซีแคระแห่งหนึ่งที่กระจัดกระจาย กาแลคซีแคระอย่างนี้อาจจะประกอบด้วยดาวมากถึง 1 ร้อยล้านดวง พร้อมกับสิ่งประหลาดที่เรียกว่าสสารมืดอีกด้วย ขณะที่กาแลคซีทางช้างเผือกก็เป็นหลักของกาแลคซีแคระประมาณ 20 แห่ง นักวิทยาศาสตร์ที่ศึกษาการเติบโตของกาแลคซีในเอกภพช่วงแรกได้สงสัยมานานแล้วว่าเพราะเหตุใดเราจึงไม่พบกาแลคซีแคระหลายร้อยแห่ง เขากล่าวว่า มันอาจจะบอกเราว่าเพราะเหตุใดเราจึงไม่เห็นมัน ก็เพราะว่าพวกมันถูกฉีกไปเกือบหมดแล้ว
กระแสธารจากกาแลคซีแคระนี้น่าสนใจเป็นพิเศษซึ่ง Grillmair อาจจะได้พบชิ้นส่วนที่เหลืออยู่ของกาแลคซีต้นกำเนิด การกระชากและกลืนกินกาแลคซีแคระและกระจุกดาวเกิดขึ้นเป็นช่วง และเป็นผลให้เกิดธารกระแสที่มีดาวจำนวนมากมักจะแยกจากกันด้วยช่องว่าง เหมือนกับการกระจายตัวปกติของรถบนทางด่วน
อย่างไรก็ตาม หนึ่งในธารกระแสนั้นดูจะมีความหนาแน่นมากกว่าแห่งอื่นๆ อย่างมาก และ Grillmair ก็เชื่อว่ามันอาจจะเป็นซากของกาแลคซีที่สร้างธารนี้ขึ้น เขากล่าวว่า เราต้องการจะใช้กล้องขนาดใหญ่เพื่อตรวจสอบดาวเหล่านี้ในรายละเอียดและหาว่าพวกมันยังคงมีปฏิสัมพันธ์แรงโน้มถ่วงกับดวงอื่นๆ อยู่หรือไม่
ธารกระแสใหม่เป็นหนึ่งในรายละเอียดที่ใหญ่ที่สุดบนท้องฟ้า กระแสธารกระจายเกินขอบเขตการสำรวจของ SDSS และ Grillmair ก็คิดว่าเป็นไปได้ที่มันจะพาดไปรอบกาแลคซี ขณะนี้เขากำลังวางแผนสำรวจติดตามผลดาวฤกษ์ในกระแสธารเหล่านี้ ขณะที่การค้นพบเหล่านี้เพิ่มโอกาสที่ว่าอาจจะมีกระแสธารอย่างนี้หลายพันแห่งและที่ขอบนอกของกาแลคซีของเราก็ยิ่งดูเหมือนลูกบอลเส้นด้าย การใช้กระแสธารเหล่านี้จะเป็นเครื่องพิสูจน์ถึงแรงโน้มถ่วงของกาแลคซีได้อย่างดีเยี่ยม
ด้วยการตรวจสอบความเร็วของดาวในธารกระแส นักดาราศาสตร์สามารถทำทั้งแผนที่วงโคจรและตรวจสอบว่าสสารกระจายตัวอย่างไรในกาแลคซีของเรา Grillmair กล่าวว่า มันเหมือนกับการดูถ่ายทอดการแข่งเรือคายัคในแม่น้ำ ตำแหน่งของแม่น้ำจะบอกเราว่าก้นแม่น้ำและชายฝั่งอยู่ตรงไหน และความเร็วของเรือคายัคก็บอกเราว่าภูเขาที่ล้อมรอบแม่น้ำสูงและชันแค่ไหน
การค้นพบใหม่ทำให้จำนวนของกระแสธารดาวฤกษ์รอบกาแลคซีเพิ่มขึ้นไปเป็น 9 แห่ง กระแสธารเหล่านี้จะช่วยนักดาราศาสตร์ให้ศึกษาโครงสร้างรากฐานของกาแลคซีได้เที่ยงตรงกว่าที่เคย เขากล่าวว่า นี่เป็นเวลาที่น่าตื่นเต้นมากสำหรับโบราณคดีกาแลคซี และการค้นหากระแสธารเก่าแก่ให้มากขึ้นจะช่วยให้เราประติดประต่อโครงสร้างของกาแลคซีของเราเข้าด้วยกันและทราบว่ามันเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรตามเวลา
แหล่งที่มา:
http://www.darasart.com/webnews/review.asp?news=92
astronomy.com : rings around the galaxy
space.com : streams of stars reveal cannibal nature of Milky way
จากคุณ :
joejo99
- [
วันต่อต้านยาเสพติดโลก 18:19:50
]