ความคิดเห็นที่ 1 Prospect Theory: ทฤษฎีอันว่าถึงเรื่อง การได้มามักมีค่าน้อยกว่าเสียไป.... Prospect Theory เป็นทฤษฎีที่ถูกคิดค้นโดย Daniel Kahneman กับ Amos Tversky (Kahneman ได้รับรางวัลโนเบลในปี 2002 สาขาเศรษฐศาสตร์) และเป็นทฤษฎีแรกที่เอาแนวคิดทางด้านจิตวิทยามาผสมผสานกับเศรษฐศาสตร์ โดยเอามาอธิบายถึงการตัดสินใจภายใต้สภาวะที่มีความเสี่ยง Propect Theory เขาว่าไว้ว่า เมื่อเทียบความรู้สึกดีใจกับความเสียใจ แม้ว่าเงินที่ได้/สูญเสียจะเท่ากันแล้ว แต่ปริมาณความรุนแรงของความรู้สึก ดีใจ vs เสียใจ จะไม่เท่ากัน โดนที่ความรู้สึกเสียใจจะรุนแรงกว่าความรู้สึกดีใจ อย่างเช่น ถ้าคุณได้เงินมาฟรีๆ หมื่นนึง อาจจะดีใจซักอาทิตย์ เดี๋ยวก็ลืม แต่ถ้าเสียตังหมื่นนึงนี่คงเซ็งไปนาน โดยอีตาม kahneman กับ Tversky นี่ แกก็จัดการพล๊อตกราฟซะเป็นเรื่องเป็นราว โดยที่แกน y เป็นมูลค่าทางด้านจิตใจต่อคนๆนึง กับ แกน x คือ มูลค่าทางการเงิน แล้วก็จัดการ เขียน function ขึ้นมาตัวนึง ชื่อ Value function เอามาเทียบกันดู ก็จะได้ดังรูป จะเห็นว่า loss เนี้ย มันชันกว่า gains เห็นๆ นั่นหมายถึงว่า เสียตังนิดเดียวคนก็รู้สึกแย่ ตัวเลขทางแกน y ก็ตกลงฮวบๆแล้ว ซึ่งตรงนี้เขาเรียกว่า Loss Aversion จากคุณ : MaSaChi - [ 16 ก.ย. 50 16:41:40 ]

ความคิดเห็นที่ 2 Loss Aversion: แล้วสัดส่วนของ ได้/เสีย เป็นเท่าไหร่ ความรู้สึกดีใจ ถึงเทียบเท่ากับ ความรู้สึกเสียใจ เมือบอกว่า เมื่อได้/เสียเงินเท่ากัน ความรู้สึกเซ็ง จะมากกว่าความรู้สึกดี คำถามก็คือ ต้องได้มากกว่าเสียเท่าไหร่ ที่ความรู้สึกดีถึงจะเทียบเท่ากับความรู้สึกเซ็ง... อันนี้ก็ขอย้อนไปที่ คำถามชุดที่ 2: เท่าไหร่ถึงน่าเล่น?  ที่ผมถามไว้ ชาวหว้ากอนี่แฟร์มากๆ ตอบ 1,000 กันซะส่วนใหญ่ แต่ตาม survay ที่เขาทำกันเป็นทางการ 2,000 ถึง 2,500 ครับ คู่หู Tversky และ Kahneman พล๊อตกราฟข้างบนแล้วบอกไว้ว่า ความชันของด้านติดลบจะเป็น 2เท่าของด้านบวก นั่นหมายถึงว่า ความรุนแรงของความเซ็งจะแรงเป็นของเท่าของความรู้สึกดี ถ้าจะได้ความรู้สึกมันเทียบเท่ากัน  เงินเวลาชนะพนันจะต้องเป็น 2 เท่าครับ ถึงจะดูน่าเล่น จากคุณ : MaSaChi - [ 16 ก.ย. 50 16:41:55 ]

ความคิดเห็นที่ 3 Mental Accounting:  เงินก็คือเงิน เงินสามารถเปลี่ยที่มาเปลี่ยนมือได้เสมอ เงินที่เราได้จากเขาคือของเรา ไม่ใช่ของเขา...... (money is money and it is completely interchangeable) มีเรื่องเล่าตลกอยู่เรื่องนึงว่า มีนักพนันคนนึง เดินกำเงินเข้าคาสิโนเข้าไป ทั้งเนื้อทั้งตัวมีอยู่ 5 เหรียญ อีตานี่เลือกเล่นรูเล็ต จิ้มไปที่เบอร์  17 แทงหมดตัว ตาแรกชนะ ยังไม่พอเอาอีก ตาที่สองเอาเบอร์เดิม หมดหน้าตักเช่นกัน ชนะอีก... เอาอีกรอบ(ชักมันส์) เบอร์เดิม ก็ชนะอีก (แมร่งโกงป่าววะ) เขาทำอย่างเดิมไปหลายๆรอบไปเรื่อยๆ ชนะติดต่อกัน โดยสุดท้ายแล้ว เขามีชิพที่ชนะจากการแข่งอยู่ในมือเป็นเงิน สองร้อยกว่าล้านเหรียญ (มันแขวนจตุคามแหง๋ๆ) ตาต่อไปอีตานี่ก็เอาอีกเบอร์เดิม หมดหน้าตัก แต่รอบนี้จตุคามหมดฤทธิ์ แพ้ แล้วก็เสียตังทั้งหมดไป... เขาเดินกลับห้อง เมียถาม ไปเล่นมาเป็นไงมั่ง เขาตอบ "อืม ก็เสียไป 5 เหรียญ !!!!!!!!!" Mental Accounting: มันเกิดจากการประมวณผลของสมองเรา จะคิดอะไรเป็นบล๊อคๆ ตัดเป็นเรื่องๆ มีการจัดการที่เป็นระเบียบ แต่ก็จะขาดการต่อเนื่อง ที่เขาเรียกกันว่า Framing โดยเมื่อเราคิดอะไรเป็นเรื่องๆแล้ว เราจะให้ความสำคัญกับ ได้ หรือ เสีย ต่อเคสๆนึง มากกว่า ได้หรือเสียหรือความมั่งคั่งในภาพรวม (เดี๋ยวจะอธิบายเพิ่มภายหลัง) Mental Accounting คือการที่คนเรา จัดสรรปันส่วน เงินที่ได้มาจากที่แตกต่างกัน แยกออกมาเป็นส่วนๆ โดยจัด priority ให้ความสำคัญ หรือ ทำอะไรกับมันแตกต่างกันไป ทั้งๆที่มันก็คือเงินเหมือนกัน อย่างเช่นอีตาหนุ่มคาสิโนคนนี้ เขาเอาเงิน สองร้อยกว่าล้านเหรียญที่เล่นได้มา เก็บไว้ในบัญชีนึงในสมอง และ เงินลงทุน 5 เหรียญไว้อีกบัญชีนึงในสมอง สองบัญชีนี้สำหรับตานี่แตกต่างกัน บัญชีเงินสองร้อยกว่าล้านนี่ เหมือนได้มาฟรีๆ เสียไปให้บ่อนได้ ไม่ขาดทุน ซึ่งจริงๆแล้วไม่ใช่ ขอพูดใหม่อีกรอบ "เงินก็คือเงิน เงินสามารถเปลี่ยที่มาเปลี่ยนมือได้เสมอ เงินที่เราได้จากเขาคือของเรา ไม่ใช่ของเขา" หรือแม้แต่เราเอง บางที เงินที่ได้มาง่ายๆ ก็มักใช้ไปง่ายๆเช่นเดียวกัน อย่างเช่นเงินโบนัส กับเงินเดือน เราก็ treat กับมันแตกต่างกันแล้ว... นี่คือสิ่งที่ mental accounting ว่าไว้ Mental Accouting ยังพูดไปถึงว่าคนเรามักทำบัญชีไว้ในสมองมีการทำ balance ปิดบัญชีด้วย แต่อันนี้ขอผ่านละกัน detail ถามอากู๋นะจ๊ะ จากคุณ : MaSaChi - [ 16 ก.ย. 50 16:42:07 ]

ความคิดเห็นที่ 4 อันว่าด้วยเรื่องคำถามชุดที่ 1: ชัวร์ๆหรือเสี่ยงดวงดี มาถึงตรงนี้ ผมเล่าเรื่องต่างๆมาพอสมควร พอที่จะพูดถึงคำถามนี้แล้ว ======================================================= ชุดที่1 ให้เลือกระหว่าง A หรือ B ในข้อที่ 1 และ C หรือ D ในข้อที่ 2 ครับ 1 ในสถานะการณ์นี้ ชาวหว้ากอจะเลือกอะไรระหว่าง A หรือ B A: ได้เงินชัวร์ๆ 2,400 บาท B: เสี่ยงดวง โดยที่ มีโอกาส 25% ที่จะได้เงิน 10,000 บาท 75% ที่จะไม่ได้เงินเลย 2 ในกรณีที่เสียตัง เพื่อนๆจะเลือกอะไรระหว่าง C หรือ D C: เสียตังชัวร์ๆ 7,500 บาท D: เสี่ยงดวง โดยที่มีโอกาส 75% ที่จะเสียตัง 10,000 บาท หรือ 25% ที่จะไม่ต้องเสียตังเลยซักแดง ======================================================= ผลโหวตชาวหว้ากอ : A & C: 12.50% A & D: 52.08% B & C: 12.50% B & D: 22.92% http://www.pantip.com/cafe/wahkor/topic/X5796080/X5796080.html แล้วมันบอกอะไรเรา? ขอย้อนกลับไปที่ loss aversion (การรังเกียจการสูญเสีย)  เป็นธรรมดาของคนอยู่แล้วว่า เมื่อเกลียดอะไรก็มักที่จะหลีกเลี่ยงสิ่งนั้น เมื่อเวลาที่จะเสีย คนมักจะหลีกเลี่ยงหรือวัดดวงเอา แต่เวลาที่จะได้ คนมักที่จะขอเอาชัวร์ๆไว้ก่อนดีกว่า น้อยกว่าหน่อยก็ไม่เป็นไร นี่เป็นเหตุผลว่า ทำไม A & D ถึงคะแนนสูงเกินครึ่งได้ถึง 52% ถ้าทำแบบสำรวจจริงๆจังๆ อีตาคู่หูเจ้าของทฤษฎีเขาว่าไว้ว่า ผลลัพธ์จะได้ออกมาประมาณ 60% ครับ สำหรับคนที่เลือก A & D แต่ชาวหว้ากอมีส่วนนึงชอบวัดดวง คะแนนจึงถูกแบ่งไปที่ B & D เยอะเหมือนกัน (อีโด่ แล้ว อีกคำถามนึงบอกว่าไม่ชอบเล่นพนัน???) อีกสมมุติฐานนึงที่มีคนเลือก B & D เยอะก็คือ ชาวหว้ากอคิดอะไรเป็นตรรกะ ใช้ความรู้สึกอยากได้ชัวร์ๆมันไม่รุนแรงพอที่จะกลบความเป็นจริงที่ว่า A มันไม่คุ้มเท่า B จึงมีส่วนนึงหันไปเลือก B แต่ก็ยังคงไม่อยากเสียตัง ขอเลือก D คำตอบ B&D จึงมีพอสมควรทีเดียว ทีนี้เรามาดู Case  A & D เทียบกับ B & C ให้เห็นภาพชัดขึ้น จะได้ว่า Case A & D 25% ได้เงิน 2,400 บาท (ได้เงินชัวร์ 2,400 บาท ไม่เสียตัง)   75% เสียตัง 7,600 บาท    (ได้เงินชัวร์ 2,400 บาท เสียตัง 10,000 บาท) Case B & C 25% ได้เงิน 2,500 บาท (ได้เงิน 10,000 บาท เสียตัง 7,500 บาท) 75% เสียตัง 7,500 บาท (ไม่ได้เงิน  เสียตัง 7,500 บาท ) ทีนี้ถามอีกรอบ ถ้าให้เลือกใหม่ ระหว่าง A & D และ B & C จะเลือกอันไหน?? แล้วทำไมคนถึงเลือก A & D??? อย่างที่บอกในเรื่อง Mental Accounting and Framing โดยปกติคนจะคิดถึงกำไร ขาดทุน ความเสี่ยง เป็น บล๊อคๆ เป็น caseๆ ในภาพเล็กมากกว่าภาพใหญ่ ซึ่งอาจจะทำให้ละเลยถึงผลกำไร ความมั่งคั่งในภาพรวมได้ แก้ไขเมื่อ 16 ก.ย. 50 16:50:10 จากคุณ : MaSaChi - [ 16 ก.ย. 50 16:42:23 ]

ความคิดเห็นที่ 5 Disposition Effect: เศษกระดาษหล่ะกอดไว้จัง  อะไรทำตังดันรีบขาย.... อันนี้แถม เมื่อกระทู้ที่แล้วมีคนรู้ไต๋ พูดถึง Disposition Effect ด้วย disposition effect คือการที่นักลงทุนมักจะขายหุ้นดีๆเร็วไป และกอดหุ้นเน่าๆนานเกินไป เหตุผลก็เพราะ หุ้นดีๆ ได้ตังอ่ะ เอาชัวร์ๆก่อน น้อยหน่อยไม่เป็นไร กอดไว้เดี๋ยวมันตกทำไง  ส่วนหุ้นเน่าๆก็กอดไว้ เสี่ยงดู เผื่อมันจะขึ้น ยังไม่ขายก็ยังไม่ขาดทุน (unrealized loss) ที่มาจึงเป็นเช่นนี้แล ถ้ามีเวลา ผมกะจะพูดถึงเรื่อง Heuristic กับ Anchoring ด้วย แต่ต้องตัดทิ้ง เพราะขี้เกียจพิมพ์ ฮ่าๆๆๆๆ เวลาน้อยอ่ะครับ ใครอยากรู้ ผมทิ้ง key word ไว้แล้ว ถามอากู๋ได้เลยเน้อ แก้ไขเมื่อ 16 ก.ย. 50 16:52:40 จากคุณ : MaSaChi - [ 16 ก.ย. 50 16:43:32 ]

ความคิดเห็นที่ 6 สุดท้าย ที่มาของกระทู้นี้ก็คือ ก่อนหน้านี้เห็นกระทู้ถามว่า จิตวิทยาเป็นวิทยาศาสตร์ไหม ผมก็นึกถึงเรื่องนึ้ขึ้นมา อยากจะมาโพสเล่าสู้กันฟังดู แต่จริงๆ มันน่าจะอยู่ใน สีลม สินธร เน๊อะ!! แต่ผมชินกับโต๊ะนี้อ่ะ โพสโต๊ะนี้ละกัน หวังว่าจะไม่โดนลบนะคร๊าบบบ ^ ^ จากคุณ : MaSaChi - [ 16 ก.ย. 50 16:55:27 ]

ความคิดเห็นที่ 7 น่าสนใจครับ ผมคิดว่า มูลค่าทางจิตใจของสิ่งที่ได้ กับสิ่งที่เสียไป ต้องขึ้นกับ อรรถะประโยชน์ที่เกิดจากทรัพย์นั้นด้วย กรณ๊ที่เสียทรัพย์ ถ้าทรัพย์นั้นใช้สำหรับซื้อกับข้าวมื้อเย็น ทรัพย์นั้นจะมีอรรถะประโยชน์มาก แต่ถ้าทรัพย์นั้นเป็นส่วนเหลือ เตรียมไว้ไปดูหนัง ทรัพย์นั้นมีอรรถะประโยชน์ไม่มากนัก กรณีที่ได้ทรัพย์ การได้ทรัพย์มาโดยบังเอิญ และเป็นส่วนเกินจากที่จำเป็น อย่างนี้ อรรถะประโยชน์ที่เกิดจากทรัพย์นั้นไม่มาก แต่การได้ทรัพย์มาโดยบังเอิญ ในยามที่ต้องการจริงๆ และกำลังเดือดร้อนอยู่ เช่นโดนเจ้าหนี้ตามเล่นงาน อย่างนี้ อรรถะประโยชน์สูงมาก ส่วนกรณีที่อรรถะประโยชน์จากทรัพย์นั้นมีน้อย ถือว่าไม่ได้ทำให้ชีวิตเปลี่ยนแปลงมากนัก มูลค่าทางจิตใจ คงเป็นตามทฤษฎีนี้ จากคุณ : ช า ติ - [ 16 ก.ย. 50 18:24:38 ]

ความคิดเห็นที่ 8 เยี่ยม ครับ จากคุณ : srich - [ 16 ก.ย. 50 20:08:30 ]

ความคิดเห็นที่ 9 ยอด ครับ มาตามดูเฉลยครับ จากคุณ : งามหน้า - [ 17 ก.ย. 50 02:12:59 ]

ความคิดเห็นที่ 10 สุดยอดมากครับ จากคุณ : ขอเอาชื่ออากงเป็นเดิมพัน - [ 17 ก.ย. 50 14:42:55 ]

ความคิดเห็นที่ 11 มาดูค่ะ จากคุณ : ผุ๋งผิ๋ง - [ 17 ก.ย. 50 18:03:37 ]

ความคิดเห็นที่ 12 เจ๋งดี แต่ไม่ค่อยเข้าใจ   แต่อยากได้สูตรการคิดเกมโชว์  ว่ามีความน่าจะเป็นยังไง เพราะจำโจทย์ไม่ได้แล้ว เคยเรียนในมหาลัย ชอบมาก แต่หาไม่เจอ ลืมแล้วด้วย จากคุณ : lnW_Ball - [ 17 ก.ย. 50 22:15:03 ]

ความคิดเห็นที่ 13 นำเสนอได้ น่าสนใจดีครับ ^^ จากคุณ : Sim Lim - [ 17 ก.ย. 50 23:41:20 ]

ความคิดเห็นที่ 14 เอาไปใช้กับหุ้นปั่น T_T จากคุณ : DarkEnemy - [ 21 ก.ย. 50 13:51:48 ]