สมนึก จันทรประสูตร หมองูเทวดา

อาทิตย์ก่อนเห็นว่ากระทู้ งูก็ได้รับความนิยมเหมือนกัน    และมีการกล่าวไปถึง พวกยาแผนโบราณ ผมเลยนึกถึง ประวัติของหมองูท่านนี้ ซึ่งเป็นหมอแผนโบราณก็คงจะดูน่าสนใจไม่น้อยสำหรับหลายๆคน

บางคนคงเคยเห็นชื่อ  ของลุงสมนึก จากรายการ ปราชญ์เดินดิน ทางช่องโมเดิร์นไน ประมาณเดือนตุลาคมปีที่แล้ว ตอนนี้ก็ยังสามารถ ชมรายการย้อนหลังได้อยู่

ข้อมูลที่เอามาลงนี่ก็หาเอามาจาก google และจากรายการ ปราชญ์เดินดินทั้งนั้น เลยขอเล่าแบบ คนชมรายการคนหนึ่ง ซึ่งเป็นแค่ส่วนนึงของรายการเท่านั้น อยากให้คนไหนที่ว่างๆก็ลองกลับไปดูแบบเต็มๆจะดีกว่ามากครับ

ลุงสมนึก  เป็นชาวเมืองคอน หรือ นครศรีธรรมราช   วิชาการรักษาพิษงู ก็เรียนมาจาก พระครูวุฑฒิธรรมสาร ที่ชาวบ้านเรียกว่า พ่อท่านปอง อดีตเจ้าคณะอำเภอพรหมคีรี เจ้าอาวาสวัดพรหมโลก เรื่องที่ผมสนใจ แม้ลุงสมนึกจะไม่ได้พูดอวดตัวว่าเก่งกว่าแพทย์แผนปัจจุบัน  แต่ก็เล่าโดยมีบันทึกผู้ป่วย ว่ามีคนที่ป่วยจำนวนมากมายที่ต้องหนีจากโรงพยาบาล มาขอให้แกรักษา  ที่ต้องหนี ก็เพราะ หมอเค้าจะตัด แขนมั่งจะตัดขา มั่ง แกก็สามารถรักษาจนหายไม่ต้องไปตัดแขนขา  อันนี้ลุงสมนึกไม่ได้พูดอวดตัว เพราะแกเองก็ยังบอกว่า วิธีของหมอปัจจุบันได้ผลเหมือนกัน เขาใช้พิษต้านพิษหรือเซรุ่ม แต่พอแผลมันเน่า มันเปื่อยเค้าก็ต้องตัด ส่วนตัวลุงเองบอกว่าที่รักษาไม่ได้ก็มีไม่ได้หมายความว่ารักษาได้ทุกราย

ผมมองดูทีวีด้วยความงงๆ ตอนนั้น ว่าเฮ้ย  แพทย์แผนโบราณ นี่เหนือกว่าแพทย์แผนปัจจุบันเชียวหรอ ในเรื่องการรักษาพิษงู    วิธีการรักษาของลุงสมนึก ไม่ใช่ประเภทเป่ามนต์พ่นลมใส่อะไรแบบนั้น    การรักษาเป็นเหตุเป็นผลมากเช่น  

การวินิจฉัย  กรณีที่จับงูมาตรวจไม่ได้ ลุงจะวินิจฉัยหลายอย่างเท่าที่ผม เข้าใจ3อย่างคือ  1. ดูจากรอยแผล  เช่นงูตะขาบ แผลมันก็จะมีลักษณะเขี้ยวตะขาบ  2. ถามถึงสถานที่โดนกัดหรือสาเหตุ  เช่นบางคนที่โดนงูกัดอาจจะบอกว่างูชนิดไหนกัด  แต่พอลุงสมนึกถามถึงสถานที่ที่งูกัด  แล้วไม่ตรงกับคุณลักษณะการอยู่อาศัยของงูชนิดนั้นแน่ๆ ลุงแกก็จะบอกว่าไม่ใช่หรือ ลักษณะการฉกกัดของงู  3. ถามอาการ อันนี้คล้ายแพทย์แผนปัจจุบัน เพราะ พิษงูมันทำงานหลายแบบ เช่น งูกะปะ จะปวดแสบปวดร้อน   งูจงอาง จะรู้สึกชาๆ ง่วงๆซึม

การรักษาไม่ธรรมดาจริงๆ สมุนไพรมีหลายสิบชนิดตามแต่พิษงู  วิธีการใช้ก็มีหลายแบบ เช่นกิน ทา พอก แช่ ฯลฯ ร่วมไปถึงข้อห้ามต่างๆ ในช่วงการรักษา ถ้าพิษไม่มาก แค่ 2 ชั่วโมงก็กลับบ้านได้

ความคิดความอ่านของลุงหมอก็ไม่ธรรมดาเชียว   แกไม่ใช่เชื่อแบบมั่วๆ  เช่นหมองูหลายคนบอก ว่าช่วงหัวค่ำพิษงูจะแรง เพราะมันยังเพิ่งออกหาอาหาร ลุงสมนึกก็บอกว่า ไม่จริงหรอก ใครจะไปรู้ได้อย่างไรว่าก่อนที่มันจะกัดเรามันกินอะไรมาก่อนหรือเปล่า   ตัวอย่างคนไข้ของแกก็มีให้เห็น มีคนนึงถูกกัดตอนหัวค่ำ 2 ชั่วโมงก็กลับบ้านได้ บางคน ถูกกัดตอนหัวรุ่งหรือประมาณตี 5  ต้องมาทำการรักษาถึง 17 วันเลยก็มี

มีเรื่องที่น่าเศร้าอยู่หลายอย่าง จนลุงสมนึกเองก็ท้อแท้ใจจนบอกออกมาในรายการ ปราชญ์เดินดิน (ผมรู้สึกว่าแกก็น้ำตาคลอๆ เลยแหละ ตามความคิดส่วนตัว)  แกบอกว่า ถ้ามีฝรั่งมาซื้อสูตร แกก็จะขายให้ เอาเงินมาให้ลูกหลานใช้สบายใจดีกว่า    ที่ลุงสมนึกบอกอย่างนั้นไม่ได้หมายถึงแบบนั้นจริงๆ แต่เป็นคำพูดน้อยใจ ที่หน่วยงานของรัฐของไทยเอง กลับไม่เห็นคุณค่า  จนบางครั้งเกือบจะต้องปิดสถานที่รักษางูของแกเลยทีเดียวถึงขนาดเป็นข่าวในหนังสือพิมพ์(เข้าใจเป็นหนังสือพิมพ์ท้องถิ่น)อยู่หลายวัน โชคดีที่ สาธารณะสุขจังหวัด เป็นคนสนับสนุน  

ลุงสมนึกไม่กลัวการพิสูจน์ทางวิทยาศาสตร์  แกอยากให้มาพิสูจน์ซะด้วยซ้ำ แต่การทำอย่างนั้นเป็นเรื่องที่ต้องใช้เงินมาก  ยิ่งถ้าไปจดทะเบียนเรื่อง สิทธิบัตรยาซึ่งต้องใช้เวลามาก อีกด้วย(ผมละกลัวเรื่องนี้จริงๆ จะกลายเป็นเหมือนเรื่องอื่นๆที่ ชาวต่างชาติมาเอาภูมิความรู้เราไปจดสิทธิบัตรตัดหน้าเรา)

สุดท้ายในช่วงหลังๆนี้ ลุงสมนึกได้ถูกเชิญไปเป็น วิทยากรบรรยายหลายที่  รวมไปถึงการได้ใบประกอบโรคศิลป์แพทย์แผนโบราณ  ทำให้หลุดจากคำว่า หมอเถื่อนไปได้   ซึ่งลุงเองก็สามารถเก็บเงินค่ารักษาได้แต่ลุงก็ไม่ทำ ลุงสมนึกบอกว่าคน รวยๆไม่ค่อยถูกงูกัดหรอก จะมีส่วนใหญ่ก็เกษตร ชาวบ้านที่ยากจน เป็นเหตุผลที่ลุงสมนึกไม่ได้เรียกเก็บเงินทองจากคนไข้

ในตอนท้ายของรายการบอกพิธีกรบอกไว้ดีมาก ว่า เรื่องนี้มันไม่ใช่เรื่องที่ว่า  แพทย์แผนโบราณกับแพทย์แผนปัจจุบันต้องมาเป็นศัตรูกัน   ผมก็ว่าจริง เรื่องนี้ทั้งสองฝ่ายต้องลดอัตตาในตนเองและร่วมมือกันจะสร้างประโยชน์ต่อประเทศชาติได้มากเชียวครับ ท้ายนี้ขอจบด้วยคำพูดที่ผมซาบซึ้งมากประโยคหนึ่งของลุงในรายการปราขญ์เดินดินเป็นช่วงที่เล่าถึงสมัยที่เกือบจะโดนปิดสถานที่รักษาของลุงสมนึกเอง
                                 
                                            "เมื่อลุงเห็นน้ำตาของคนเจ็บ
                                                          มาร้องให้ลุงช่วย
                                                          ลุงจะหยุดไม่ได้
                                              ไม่ว่าใครจะมาสั่งให้ลุงหยุด
                                               ลุงถือว่าลุงไม่ผิดตรงไหน
                                             ลุงไม่ได้หลอกลวงประชาชน
                                               ลุงไม่ได้เรียกเงินเรียกทอง
                                                               จากคนเจ็บ
                                             มาใส่กระเป๋าเพื่อความร่ำรวย
                                              เขาให้เท่าไรก็เอาเท่านั้น  
                                       เขาไม่ให้ก็ไม่ทวง ผมผิดตรงไหน"