PANTIP.COM : X8790743 เตาเผาขยะ..ส่งผลกระทบอะไรบ้าง [วิศวกรรมและเทคโนโลยี]

ความคิดเห็นที่ 3

อย่าตีต้นไปก่อนไข้ครับ

จะวิจารณ์ด้านดีด้านเสีย ก็ขอให้รับฟังข้อมูลอย่างรอบด้านและตรงไปตรงมา

อย่าฟันธงอย่างใดอย่างหนึ่งโดยฟังความเพียงข้างเดียว

ตามกฎหมายแล้ว โรงขยะที่ผลิตไฟฟ้าด้วยการเผาขนาด 10 เมกะวัตต์ขึ้นไป จึงต้องจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม (ดังนั้นจะเห็นว่าโรงไฟฟ้าพลังความร้อนในเมืองไทยนั้นมีขนาด 9.9 เมกะวัตต์ มากที่สุด)

แต่ปรกติแล้ว ถึงไม่ต้องทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ที่โครงการที่ "เป็นที่วิตกกังวลของประชาชน" ก็ควรจะทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมเบื้องต้น

ด้านดีคงไม่ต้องพูดถึง เพราะเจ้าของโครงการคงประชาสัมพันธ์ไม่เว้นวัน และเป็นหน้าที่ของเจ้าของโครงการที่ต้องทำอยู่แล้ว ซึ่งเค้าคงโม้ไปเรื่อยเปื่อย เช่น กำจัดขยะ สร้างงานในชุมชน เพิ่มรายได้ สร้างความเจริญ ฯลฯ

ก่อนอื่น ต้องทำความเข้าใจก่อนว่า ทุกโครงการ ทุกสิ่งทุกอย่างในโลก ล้วนแต่มีข้อดีและข้อเสียควบคู่กันไปทั้งหมดทั้งสิ้น

ผู้ที่ "คาดว่า" จะได้ประโยชน์จากการดำเนินโครงการ ก็จะสนับสนุนตะบี้ตะบัน โดยไม่สนใจว่าผู้ที่ได้รับผลกระทบนั้นเดือดร้อนอย่างไร

ในขณะเดียวกัน ก็มีผู้ที่ "คาดว่า" จะได้รับผลกระทบ ก็จะคัดค้านตะบี้ตะบันเช่นเดียวกัน อาจจะด้วยหลายเหตุผล เช่น
-จะได้รับผลกระทบ หรือ คาดว่าจะได้รับผลกระทบจากการดำเนินโครงการ
- ผลประโยชน์ขัดแย้งหรือต้องการค่าชดเชยไม่ว่าจะด้วยเหตุผลที่ชอบธรรม (ได้รับผลกระทบจริง) หรือไม่ชอบธรรม (ต่าตกใจและค่าคลายวิตก)
- ไม่ได้รับประโยชน์ด้วย
- วิตกกังวลเกินเหตุเพราะได้รับข้อมูลมากเกินไป
- วิตกกังวลเกินเหตุเพราะไม่รับรู้ข้อมูลอะไรเลย แต่ตั้งธงไว้ในใจ หรือแห่ตามเขาไป
- ขาดความเห็นอกเห็นใจหรือมีความเห็นแก่ตัว ไม่ต้องการเห็นความเปลี่ยนแปลงเพื่อสิ่งที่ดีขึ้นของผู้อื่น ไม่ว่าตนจะได้รับผลกระทบจริงหรือไม่ก็ตาม

ในประเทศไทย ผู้คัดค้านโครงการต่างๆ มีทุกรูปแบบตามที่กล่าวมาข้างต้นนี้

ทีนี้ประเด็นสำคัญคือว่า ก่อนที่คัดค้าน ก่อนที่จะประท้วง ก่อนที่จะไม่เห็นด้วย ก็ควรจะรับฟังข้อมูลทุกด้าน เนื่องด้วยข้อดีและข้อเสียหลายๆ อย่าง มันแปลเป็นตัวเงินไม่ได้ และไม่สามารถเปรียบว่าอะไรมากกว่าอะไร หรืออะไรรุนแรงกว่าอะไร การเอาสิ่งที่ยังไม่เกิดขึ้น หรือ "คาดว่า" จะเกิดขึ้นมาเป็นประเด็นทะเลาะกันจนเป็นเรื่องใหญ่โต คนในชุมชนเกิดความขัดแย้งจากสิ่งที่เป็น "โครงการกระดาษ"

ถึงแม้ว่าบางโครงการนั้น กฎหมายไม่ได้กำหนดว่าต้องจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม แต่ข้อดีของรายงานการวิเคราะห์ฉบับเต็ม หรือรายงานการวิเคราะห์เบื้องต้น ก็คือการรายงานถึง "การวิเคราะห์ผลกระทบ" "มาตรการลดผลกระทบ" และ "มาตรการติดตามตรวจสอบผลกระทบ"

ตามที่บอก ทุกโครงการนั้นมีผลกระทบแน่นอน ไม่ว่าด้านบวกหรือด้านลบ เอาเป็นด้านบวกก็ไม่ต้องพูดถึงแล้วกัน ส่วนผลกระทบด้านลบนั้น อย่าเอาข้อวิตกกังวลมากังวลจนเกินเหตุโดยไม่ได้ดูถึง "มาตรการลดผลกระทบ" และ "มาตรการติดตามตรวจสอบผลกระทบ" ซึ่งถ้าโครงการนั้นคาดว่าจะมีผลกระทบ แต่มีมาตรการลดผลกระทบที่ดีพอ และมาตรการติดตามตรวจสอบผลกระทบที่ดีพอ ก็อาจลดผลกระทบได้จริง หรือคลายความวิตกกังวลของผู้ที่เกี่ยวข้อง

คราวนี้มาว่ากันด้วยเรื่องโรงไฟฟ้าจากเตาเผาขยะ นับจากวงจรชีวิตของกระบวนการเลยแล้วกัน

- การรวบรวมขยะ
ต้องใช้รถคันใหญ่ขึ้น รถวิ่งเป็นระยะทางไกลขึ้น เป็นเหตุเดือดร้อนรำคาญเนื่องจากเสียงดังของรถ ฝุ่นควัน จากการขนส่ง

- การเตรียมวัตถุดิบ
เตาเผาขยะมีหลายแบบ ไม่แน่ใจว่าในอำเภอที่ว่านี้ใช้เทคโนโลยีใด ซึ่งเทคโนโลยีต่างกันก็มีวิธีการเตรียมวัตถุดิบต่างกัน บางอย่างก็ต้องมีการตากขยะเปียกให้้แห้ง มีการอบขยะเปียก บางอย่างก็เผาเฉพาะขยะแห้ง แต่โดยทั่วไป กลิ่นเหม็นจากการหมักขยะจะไม่เกิดนอกจากจะเป็นการหมักทำก๊าซชีวภาพ

ยกตัวอย่างเทคโนโลยี
1. เตาเผาความร้อน คือการเผาและเอาความร้อนไปต้มน้ำ นำไอน้ำไปปั่นเครื่องปั่นไฟ (เน้นขยะแห้ง)
2. เตาเผาจำกัดอากาศ คือการเผาเอาก๊าซเชื้อเพลิงไปเดินเครื่องยนต์ผลิตไฟฟ้า (ทั้งขยะเปียกขยะแห้ง)
3. การหมักขยะอินทรีย์ เพื่อผลิตก๊าซชีวภาพไปเดินเครื่องยนต์ผลิตไฟฟ้า (ขยะอินทรีย์)

ให้เจ้าของกระทู้แน่ใจนะครับ ว่าเป็นแบบที่ 1 เพราะว่าเทคโนโลยีแต่ละอย่างนั้นมีมลพิษต่างกัน วิธีการกำจัดก็ต่างกัน และยากง่ายแตกต่างกันด้วย

ต่อ

- การผลิต
ถ้าเป็นแบบที่ 1 จริง ก็ย่อมมีมลพิษทางอากาศ และก็แล้วแต่เทคโนโลยีอีก ถ้าวิศวกรออกแบบให้อุณหภูมิการเผาน้อยกว่า 800 องศาเซลเซียส ก็จะมีสารพิษอย่างหนึ่งออกมา ก็คือไดออกซิน ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็ง แต่ถ้าเผาที่อุณหภูมิสูงกว่านั้น ไดออกซินก็แปรรูปเป็นสารอินทรีย์ระเหยรูปแบบอื่นที่ไม่เป็นสารก่อมะเร็ง

ดังนั้น เมื่อมีมลพิษทางอากาศเกิดขึ้น ก็ต้องมีระบบกำจัดมลพิษอากาศ ซึ่งเตาเผาขยะก็ต้องมีระบบที่กำจัดได้หลักๆ คือ 1) ฝุ่นควันและเขม่า กับ 2) สารอินทีย์ระเหยและก๊าซพิษ ซึ่งสองอย่างนี้ใช้วิธีการกำจัดไม่เหมือนกันนะครับ รายละเอียดเยอะ ขี้เกียจอธิบายแล้ว

แต่เอาเป็นว่าวิธีการกำจัดแบบที่ 2) ข้างต้น จะมีน้ำเสียเกิดขึ้น ก็ต้องมีระบบบำบัดน้ำเสีย ซึ่งก็ต้องเป็นระบบเฉพาะที่ใช้บำบัดมลพิษในข้อ 2) ไม่ใช่ระบบบำบัดน้ำเสียแบบตามชุมชนทั่วไป

และก็อีกที เมื่อมีระบบบำบัดน้ำเสีย ก็ต้องมีตะกอนเคมีจากระบบบำบัดน้ำเสีย ก็ต้องมีวิธีกำจัดที่ถูกต้อง คือเอาไปฝังกลบอย่างถูกต้องตามสถานที่ที่ได้รับอนุญาต ไม่ใช่ฝังกลบในที่ชุมชน

ต่อ

- หลังการผลิต
นอกจากตะกอนน้ำเสียแล้ว ก็มีเถ้าจากการเผาขยะ ซึ่งมีสองแบบอีก เถ้าลอยคือบรรดาเขม่าควันที่ได้กล่าวไว้แล้ว ก็ยังมีเถ้าหนัก ซึ่งอาจมีสารพิษหรือโลหะหนักผสมอยู่ ก็ต้องเอาไปฝังกลบยังที่ที่จัดไว้เช่นกัน

เอาเป็นว่า มลพิษนั้นเกิดแน่ ผลกระทบนั้นเกิดแน่ ห้ามไม่ให้เกิดก็คงไม่ได้

แต่ที่ต้องคำนึงถึงก็คือ

- แล้วมีวิธีลดผลกระทบหรือไม่ เพราะถ้ามีวิธีลดมลพิษที่ดีพอ (หมายถึงต้นทุนสูง) ก็มีผลกระทบน้อยลง ซึ่งอาจน้อยลงจนไม่มีนัยสำคัญเลยก็ได้

- แล้วต่อให้มีวิธีลดกระทบแล้ว หากเริ่มดำเนินโครงการแล้วมีผลกระทบเกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นผลกระทบที่คาดการณ์ไว้แล้ว คิดหาวิธีลดผลกระทบแล้ว แต่ก็ยังมีผลกระทบเกิดขึ้นจนได้ หรือเป็นผลกระทบที่ไม่ได้คาดการณ์ไว้ แต่กลับเป็นผลกระทบที่มีนัยสำคัญ ทางโครงการจะมีวิธีจัดการอย่างไร เตรียมงบประมาณ เตรียมวิธีการรับมือหรือไม่

ถ้าโครงการมีการแจกแจง อธิบายสองข้อข้างต้นได้ดีพอ ก็อาจคลายความวิตกกังวลของผู้ที่เกี่ยวข้อง ก็จบลงด้วยความแฮปปี้เอนดิ้ง คือโครงการเกิดขึ้น โดยมีผลกระทบที่ยอมรับได้ (เน้นว่ามีผลกระทบที่ยอมรับได้ ไม่ใช่ไม่มีผลกระทบเลย) และชุมชนสบายใจ ยินดีที่มีโครงการในพื้นที่ ยอมรับ เตรียมการ และเตรียมใจรับผลกระทบที่เกิดขึ้น

แต่คำตอบสุดท้าย

อย่าสนับสนุนหรือคัดค้านโดยไม่ได้พิจารณาข้อดีข้อเสียให้ถ้วนถี่ ไม่ได้มีความเข้าใจกระจ่างถึงวิธีการลดผลกระทบ หรือไม่ได้เข้าใจกระจ่างถึงขั้นตอนของมาตรการต่างๆ ภายหลังการดำเนินโครงการ

ต้องการที่ปรึกษาหรือไม่ครับ ?

จากคุณ : vandyman

เขียนเมื่อ : 21 ม.ค. 53 11:37:45