ความคิดเห็นที่ 1 การใช้โปรแกรมนี้ ก่อนอื่นต้องหาจุดสังเกตุก่อน เนื่องจากเมืองไทยนี้ก็กว้างขวางนัก ในที่นี้ผมขอยึดตำแหน่งที่กรุงเทพฯ โดยเอาพิกัดที่เสาหลักเมืองเลยนะครับ (N 13 องศา 45' 7.20", E 100 องศา 29' 38.40") ตรงบอลลูนสีส้มนะครับ ดังนั้นอุปราคาครั้งไหนที่เห็นในต่างภูมิภาคแต่ไม่เห็นในกรุงเทพฯ คงต้องขอข้ามไปนะครับ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:39:23

ความคิดเห็นที่ 2 ปรากฎการณ์แรก 24 ธันวาคม 2394 เป็นปรากฎการณ์ดวงจันทร์บังดาวพุธครับ แต่เกิดขึ้นตอนกลางวัน ขนาดปรากฎดาวพุธ 7.4 ฟิลิปดา สำหรับปรากฎการณ์ดวงจันทร์บังดาวเคราะห์ตอนกลางวัน ผมคงไม่ขอลงภาพประกอบนะครับ เพราะคงไม่มีใครมองเห็นหนะ - -! ปรากฎการณ์ต่อมาก็คือ จันทรุปราคาเต็มดวง เกิดขึ้นวันที่ 1 กรกฎาคม 2395 ครับ เต็มดวงนานประมาณ 1 ชั่วโมง 31 นาที จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:41:54

ความคิดเห็นที่ 3 11 ธันวาคม 2395 เกิดสุริยุปราคาบางส่วนครั้งแรกในสมัยของพระองค์ ทางภาคเหนือจะเห็นกินลึกมากกว่านี้นิดหน่อย แต่ก็ไม่ถึงกับหมดดวงครับ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:44:13

ความคิดเห็นที่ 4 26 ธันวาคม 2395 มีจันทรุปราคาบางส่วน จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:45:28

ความคิดเห็นที่ 5 7 มกราคม 2396 ดวงจันทร์บังดาวพฤหัสบดีตอนกลางวัน ขนาดปรากฎ 32.2 ฟิลิปดา 4 พฤศจิกายน 2396 เกิดปรากฎการณ์พระจันทร์ยิ้มขึ้น แต่น่าเสียดายเกิดตอนกลางวัน - -! ครั้นจะรอให้ดวงอาทิตย์ตกดินก่อน พระจันทร์ยิ้มก็มีสภาพบูดเบี้ยวไปแล้ว จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:46:36

ความคิดเห็นที่ 6 12 พฤษภาคม 2397 จันทรุปราคาบางส่วน จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:48:22

ความคิดเห็นที่ 7 5 พฤศจิกายน 2397 เกิดจันทรุปราคาบางส่วน กินนิดนึงทางขวา (ก็ยังอุตส่าห์เอามาลง) จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:50:03

ความคิดเห็นที่ 8 14 ตุลาคม 2399 จันทรุปราคาบางส่วน แต่ก็เกือบเต็มดวง ตอนเช้ามืด จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:51:06

ความคิดเห็นที่ 9 18 กันยายน 2400 เกิดสุริยุปราคาขึ้นเป็นครั้งที่ 2 เป็นสุริยุปราคาวงแหวน แต่ในกรุงเทพฯเห็นเป็นชนิดบางส่วน กินลึกขนาดนี้ท้องฟ้าคงมืดมัวลงไปมาก คาดว่าชาวสยามตอนนั้นคงตื่นเต้นกันไม่น้อย ความมืดในคราวนี้ เป็นรองจากครั้งที่พระองค์คำนวนไว้ (18 ส.ค. 2411) แถมแนวคราสวงแหวนนี้ ยังผ่านในเขตประเทศไทยด้วย และไม่น่าเชื่อ ที่แห่งนั้นก็คือหว้ากอ (N 11° 43' 4.80", E 99° 45' 25.20") ประจวบคีรีขันธ์นั่นเอง ช่างบังเอิญเสียจริง แถมยังเกิดวันที่ 18 เหมือนกันอีก และเกิดในเวลาดวงอาทิตย์ใกล้จุดเหนือศีรษะเหมือนกันอีก ใครจะรู้บ้างว่าที่แห่งนี้ในอีก 11 ปีจะมีสุริยุปราคาเต็มดวงครั้งยิ่งใหญ่แห่งสยามประเทศให้ได้เห็น ว้าๆๆ ดันพาไปเที่ยวหว้ากอก่อนกำหนด 11 ปีซะแล้ว เสียสเตปเลย 555 จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:52:23

ความคิดเห็นที่ 10 28 กุมภาพันธ์ 2401 จันทรุปราคาบางส่วน ตอนเช้ามืด จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:53:58

ความคิดเห็นที่ 11 24 สิงหาคม 2401 จันทรุปราคาบางส่วน จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:55:21

ความคิดเห็นที่ 12 19 กันยายน 2401 (หรืออาจเป็น 19 ตุลาคม 2401) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงออก “ประกาศดาวหางขึ้นอย่าได้วิตก” ณ วันอาทิตย์ เดือน 11 ขึ้น 12 ค่ำ ปีมะเมีย สมฤทธิศก (พ.ศ. 2401) ว่าดาวหางเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติที่เห็นได้ทั่วโลก ดังบางส่วนของประกาศฉบับนี้ “...เป็นของสัญจรไปนานหลายปีแล้วก็กลับมาได้เห็นในประเทศข้างนี้อีก เพราะเหตุนี้อย่าให้ราษฎรทั้งปวงตื่นกันแลคิดวิตกเล่าลือไปต่างๆ ด้วยว่ามิใช่จะได้เห็นในพระนครนี้แลเมืองที่ใกล้เคียงเท่านั้นหามิได้ ย่อมได้เห็นทั่วบ้านทั่วเมือง ทั่วพิภพอย่างได้เห็นนี้แล...” วันที่ 28 ส.ค. เห็นดาวหางโดนาตีด้วยตาเปล่า วันที่ 17 ก.ย. มันสว่างขึ้นหางฝุ่นบิดโค้งและยาวขึ้นเรื่อยๆ จนยาวถึง 25 องศา ช่วงวันที่ 22 ก.ย.-8 ต.ค. มีรายงานว่าสามารถสังเกตเห็นนิวเคลียสของดาวหางได้ในเวลากลางวันด้วยกล้องโทรทรรศน์ ดาวหางโดนาตีผ่านใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุดในวันที่ 30 ก.ย. ห่าง 0.58 หน่วยดาราศาสตร์ (87 ล้านกม.) หางแก๊สยืดยาวอย่างรวดเร็วจนยาวถึง 40 องศา มีลักษณะเป็น 2 หาง หางหนึ่งเหยียดตรง อีกหางหนึ่งเป็นพู่โค้งสวยงาม บางคนกล่าวไว้ว่าเป็นดาวหางที่สวยที่สุดในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ในวันที่ 6 ต.ค. ส่วนหางฝุ่นก็ยาวถึง 43 องศา ในวันที่ 11 ต.ค. ครึ่งหลังของเดือน ดาวหางโดนาตีจางลงพร้อมกับเคลื่อนลงใต้ เห็นด้วยตาเปล่าครั้งสุดท้ายในเดือน พ.ย. ดาวหางโดนาตี (C/1858 L1) ค้นพบโดย โจวันนี บัตติสตา โดนาตี (Giovanni Battista Donati) นักดาราศาสตร์ชาวอิตาเลียนเมื่อวันที่ 2 ก.ค. ค.ศ. 1858 จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:57:28

ความคิดเห็นที่ 13 17 กุมภาพันธ์ 2402 จันทรุปราคาเต็มดวง โดยตอนพระจันทร์โผล่ขึ้นมาก็เต็มดวงแล้ว แถมกำลังอยู่ในช่วงเวลาขาออกด้วย จึงทำให้เห็นการเต็มดวงได้ต่อไปอีกเพียงประมาณ 3 นาทีเท่านั้น แต่เนื่องจากดวงอาทิตย์เพิ่งจะตกดิน ทำให้เห็นปรากฎการณ์ได้ไม่ค่อยชัดเจนเท่าไร วันนั้นตรงกับวันมาฆบูชา และวันนี้ได้มีบันทึกเอาไว้ ดังนี้ http://www.mcu.ac.th/site/articlecontent_desc.php?article_id=404&articlegroup_id=101 ในวันพฤหัสเดือนสามขึ้นสิบห้าค่ำ ปีมะเมียสัมฤทธิ์ศก มีบันทึกในราชกิจจานุเบกษาว่า “ในวันเกิดจันทรุปราคานั้น แต่ก่อนราษฏรบางคนที่มีปืนดาบสิลาก็ออกมายิงเล่นในเวลาที่เห็นอุปราคา ถ้าใครจะเล่นดังนั้นก็ไม่ห้ามดอก แต่ให้มาบอกนายอำเภอให้ทราบแห่งไว้ แต่อย่าไปเที่ยวยิงให้ผิดที่ผิดทางไป” จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 00:59:31

ความคิดเห็นที่ 14 13 สิงหาคม 2402 ในปีเดียวกันนั้นเอง ก็มีจันทรุปราคาเต็มดวงให้เห็นอีกครั้ง คราวนี้จุดกึ่งกลางเงาโลกแทบจะผ่านจุดกึ่งกลางดวงจันทร์เลย ดวงจันทร์จึงมืดมากๆ และทำให้เห็นเต็มดวงนานประมาณ 1 ชั่วโมง 44 นาที นับเป็นจันทรุปราคาเต็มดวงที่ยาวนานที่สุดในรัชสมัย และถ้าผมเข้าใจไม่ผิด นี่อาจเป็นจันทรุปราคาเต็มดวงที่ยาวนานที่สุดในรอบ 140 ปี โดยหลังจากนั้นเกิดเต็มดวงที่นานกว่า คือวันที่ 16 กรกฎาคม 2543 http://www.pantip.com/cafe/wahkor/article/chaiwat/cwt_bkkbz156.html ซึ่งเต็มดวงนาน 1 ชั่วโมง 47 นาที วันนั้นข่าวว่าทั่วประเทศก็พยายามเฝ้าจับตามองเหมือนกัน แต่ว่าเมฆบังหมดเลยครับ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:02:33

ความคิดเห็นที่ 15 21 มิถุนายน 2403 ดวงจันทร์บังดาวพฤหัสบดีตอนกลางวัน ขนาดปรากฎ 32 ฟิลิปดา 2 สิงหาคม 2403 จันทรุปราคาบางส่วน จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:04:32

ความคิดเห็นที่ 16 13 เมษายน 2404 พระจันทร์เข้าไปโปรดดาวลูกไก่ที่กตัญญูต่อแม่ไก่ - -! จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:05:29

ความคิดเห็นที่ 17 8 กรกฎาคม 2404 สุริยุปราคาครั้งที่ 3 เป็นสุริยุปราคาชนิดวงแหวนเช่นเดิม แต่ในกรุงเทพฯเห็นเป็นชนิดบางส่วน แต่ที่ใต้สุดแดนสยาม (N 5 องศา 36' 42.84", E 101° 8' 9.60") ชายแดนยะลา เห็นเป็นรูปวงแหวนเลยครับ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:06:58

ความคิดเห็นที่ 18 และในวันเดียวกันนั้นเอง (8 กรกฎาคม 2404) มี “ประกาศดาวหางปีระกาตรีศก” ณ วันจันทร์ เดือน 8-8 ขึ้น 1 ค่ำ ปีระกาตรีศก (พ.ศ. 2404) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงเตือนสติไม่ให้ราษฎรแตกตื่นงมงายในความเชื่อว่าดาวหางเป็นลางร้ายให้โทษ บางส่วนของประกาศฉบับนี้ “...ดาวหางไม่ได้มายุให้ใครรบกัน ถ้าราษฎรตื่นเล่าลือไปเช่นนั้น คนสิ้นคิดลางคนเป็นพาลอยากจะให้การที่ตัวประสงค์เป็นสมใจ พลอยก่อเหตุต่อไปเหมือนอย่างเมื่อครั้งปีมะเมียสัมฤทธิศก...” “...ก็ดาวหางมาบนฟ้า โกรธขึ้งหึงสาพยาบาทอาฆาตแค้นอะไรอยู่กับเจ้านาย มาแล้วจะได้มาตรงใส่เอาเจ้านายทีเดียวไม่เห็นจริงด้วย...” “...แลเมื่อปีเปลี่ยนแผ่นดินทั้งสามคราวนั้น ดาวหางก็ไม่มี ไม่เห็นว่าพระเจ้าแผ่นดินเป็นอันตรายเพราะดาวหาง...” ดาวหางที่ว่านี้คือดาวหางเทบบิตต์ (C/1861 J1) มีความสว่างมากกว่าดาวหางโดนาติเสียอีก ค้นพบโดย จอห์น เทบบิตต์ (John Tebbutt) นักดาราศาสตร์ชาวออสเตรเลียนเมื่อวันที่ 13 พ.ค. ค.ศ. 1861 ปลายเดือนดาวหางเริ่มเห็นได้ด้วยตาเปล่า วันที่ 3 มิ.ย. มันมีโชติมาตร 2-3 หางยาว 3 องศา วันที่ 20 มิ.ย. หางปรากฏเป็น 2 ส่วน หางหนึ่งยาว 40 องศา อีกหางยาว 5 องศา ดาวหางเทบบิตต์เข้าใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุดในวันที่ 12 มิ.ย. ห่าง 123 ล้านกม. และใกล้โลกที่ระยะห่างเพียง 20 ล้านกม. ในวันที่ 30 มิ.ย. นิวเคลียสสว่างสุกใสมาก สว่างกว่าดาวพฤหัสบดีแต่ไม่เท่าดาวศุกร์ หางทอดยาวผ่านโลกด้วยในช่วงนั้น และยาวมากถึง 90-120 องศา เห็นด้วยตาเปล่าถึงกลางเดือน ส.ค. พบว่ามีคาบราว 400 ปี อาจเป็นดวงเดียวกับดาวหางที่ปรากฏเมื่อค.ศ. 1500 จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:08:35

ความคิดเห็นที่ 19 21 ตุลาคม 2404 ประกาศดาวพระเคราะห์พุธเข้าในดวงพระอาทิตย์ http://thaiastro.nectec.or.th/news/2003/special/transit2003.html "มีพระบรมราชโองการให้ประกาศให้การทราบแก่ผู้จะได้อ่านประกาศนี้ทั้งปวง วันอังคาร เดือนสิบสอง ขึ้นสิบค่ำ ดาวพระเคราะห์พุธจะเข้าในดวงพระอาทิตย์ว่าตามจะเห็นที่กรุงเทพมหานคร แรกเริ่มกระทบเข้าทางทิศอีสานค่อนข้างบูรพาเห็นดำเป็นเม็ด จดขอบพระอาทิตย์แหว่งเข้าไปนิดหนึ่ง เมื่อเวลาเที่ยงแล้วกับ 14 นาที แล้วจุดดำนั้นจะเลื่อนเดินไปในดวงพระอาทิตย์โอนไปข้างทิศปัจจิมเฉียดขวางไปถึงที่ลึก เพียงเท่าส่วนที่หกของดวงพระอาทิตย์ ค่อนอยู่ข้างเหนือส่วนหนึ่งไม่ถึงกลาง ถ้าจะเป็นคราธก็ควรว่าฉฬางคคราธ เข้าไปส่วนหนึ่งหรือ 5 ส่วน จะเห็นดังนี้เมื่อเวลาบ่าย 2 โมงกับ 13 นาที แล้วจุดดำนั้นก็จะเดินไปทิศพายัพออกข้างทิศพายัพค่อนข้างทิศอุดร หลุดจากดวงพระอาทิตย์เวลาบ่าย 4 โมงกับ 20 นาที การที่เป็นดังนี้ ต่อดูด้วยกล้องส่องที่มีแว่นสีเขียวหรือน้ำเงิน หรือสีแดงสาบบังตาจึงจะเห็นได้ ด้วยดวงพระพุธเป็นจุดนั้นเล็กนัก ถ้าดูด้วยกล้องสาบด้วยกระจกสีดังนี้ คงจะเห็นได้ทุกเวลาเข้าแลถึงกลางแลออกดังทายไว้นี้แล อนึ่งเมื่อใดๆ ถ้ามีผู้ดูด้วยกล้องดังนี้ มักเห็นจุดดำแลแผลด่างในดวงพระอาทิตย์เนืองๆ เขื่องบ้างย่อมบ้าง อันนั้นมิใช่พระเคราะห์เข้าไปแต่ต่างแดนในดวงพระอาทิตย์นั้นเอง ลอยไปลอยมาหันหายไป 12 วัน 13 วันแล้วกลับมาอีก แล้วย้ายไปที่ต่างๆ จะทราบเอาแน่ไม่ได้..." ประกาศมา ณ วันจันทร์เดือนสิบเอ็ด แรมสองค่ำ ปีระกา 12 พฤศจิกายน 2404 ดาวพุธผ่านหน้าดวงอาทิตย์ตามที่พระองค์ทรงประกาศไว้ อันนี้ผมเอาภาพเฉพาะตอนเข้าดวงอาทิตย์มาให้ชมนะครับ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:11:59

ความคิดเห็นที่ 20 2 มิถุนายน 2406 จันทรุปราคาบางส่วนตอนพระจันทร์กำลังตกดิน จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:14:06

ความคิดเห็นที่ 21 6 พฤษภาคม 2407 เกิดสุริยุปราคาบางส่วนตอนพระอาทิตย์ขึ้นครับ เป็นครั้งเดียวในรัชสมัยที่สามารถเห็นได้ด้วยตาเปล่า นี่ไม่ใช่ภาพขณะกินลึกที่สุดนะครับ เพราะเวลากินลึกเป็นตอนที่พระอาทิตย์ยังไม่ขึ้น โดยกว่าพระอาทิตย์จะขึ้นคราสก็ทยอยคายออกไปบ้างแล้วครับ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:15:07

ความคิดเห็นที่ 22 24 สิงหาคม 2407 ดวงจันทร์บังดาวอังคารตอนกลางวัน ขนาดปรากฎดาวอังคาร 9.9 ฟิลิปดา 7 กันยายน 2407 ดวงจันทร์บังดาวพฤหัสบดีตอนกลางวัน ขนาดปรากฎดาว 34.7 ฟิลิปดา 19 กรกฎาคม 2408 ดวงจันทร์บังดาวศุกร์ตอนกลางวัน ขนาดปรากฎดาวศุกร์ 23.1 ฟิลิปดา (บังถี่จังเลยช่วงเนียะ แต่ไม่เห็นเลยซักครั้ง - -!) 5 ตุลาคม 2408 เกิดจันทรุปราคาบางส่วนตอนเช้ามืด จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:16:42

ความคิดเห็นที่ 23 20 กรกฎาคม 2409 ดวงจันทร์บังดาวเสาร์ แต่บังตอนกลางวันเช่นเดิม ขนาดปรากฎดาว 40.1 ฟิลิปดา นับว่าเป็นขนาดปรากฎที่ใหญ่ที่สุดในบรรดาดาวอื่นๆที่ถูกบังมา อันนี้ผมเลยเอารูปมาลงเป็นกรณีพิเศษแล้วกันนะครับ แถมดาวเสาร์ยังมีวงแหวนที่สวยงามด้วย ถ้าถูกบังจะมีสภาพเป็นอย่างไร เผื่อลุ้นว่าคนที่ทราบเรื่องในสมัยนั้นอาจจะเอากล้องส่องดูได้ครับ ^ ^ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:17:52

ความคิดเห็นที่ 24 24 กันยายน 2409 จันทรุปราคาเต็มดวง กินนานประมาณ 1 ชั่วโมง 33 นาที จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:19:17

ความคิดเห็นที่ 25 3 สิงหาคม 2410 ดวงจันทร์บังดาวอังคาร เป็นปรากฎการณ์ดวงจันทร์บังดาวเคราะห์ครั้งเดียวในรัชสมัยของพระองค์ที่มีให้เห็นตอนกลางคืนนะครับ ขนาดปรากฎดาวอังคาร 4.3 ฟิลิปดา จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:20:20

ความคิดเห็นที่ 26 14 กันยายน 2410 จันทรุปราคาบางส่วน กินขอบบนด้านขวานิดหน่อย (ยังอุตส่าห์เอามาลงอีก) และนี่เป็นจันทรุปราคาครั้งสุดท้ายในสมัยของพระองค์ครับ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:21:36

ความคิดเห็นที่ 27 6 สิงหาคม 2411 มีพระบรมราชโองการมารพระบัณฑูรสุรสิงหนาท ให้ประกาศแก่ข้าราชการผู้ใหญ่ ผู้น้อยแลพระสงฆ์สามเณร แลทวยราษฎร์ทั้งปวงในกรุงเทพฯ แลหัวเมืองทราบทั่วกันว่าสุริยุปราคาครั้งนี้จะมีในวันอังคาร เดือน ๑๐ ขึ้น ๑ ค่ำ ปีมะโรง สัมฤทธิศก จะจับในเวลาเช้า ๔ โมงเศษ ไปจนเวลาบ่ายโมงเศษ จึงจะโมกษบริสุทธิ์ ก็สุริยุปราคาครั้งนี้ในกรุงเทพฯ นี้จะไม่ได้เห็นจับหมดดวงจะเห็นดวงพระอาทิตย์อยู่น้อยข้างเหนือ แรกจะจับทิศพายัพค่อนอุดร ในเวลาเช้า ๔ โมงกับบาทหนึ่ง แล้วหันคราสไปข้างใต้จนถึงเวลา ๕ โมง ๗ บาท จะสิ้นดวงข้างทิศอาคเนย์ ครั้นเวลา ๕โมง ๘ บาทแล้ว พระอาทิตย์จะออกจากที่บังข้างทิศพายัพ ครั้นบ่ายโมงกับ ๖ บาท จะโมกษ-บริสุทธิ์หลุดข้างทิศอาคเนย์ คำทายนี้ว่าที่ตำบลหัววาน แต่ในกรุงเทพฯ นี้ จะจับเวลาเช้า ๔ โมงกับบาทหนึ่งค่อยๆ จับทิศพายัพเหมือนกัน แล้วจะหันเร่ไปข้างทิศประจิมแลหรดีแลทักษิณจะจับมากที่สุดสัก ๕ ส่วนหรือ ๖ ส่วน เหลือส่วนหนึ่งเมื่อเวลา ๕ โมง ๘ บาท จะเหลืออยู่ข้างทิศอีสานแลอุดร แล้วก็จะเร่ไปคายๆ ประกาศ ณ วันพฤหัสบดี เดือน ๙ แรม ๓ ค่ำ จุลศักราช ๑๒๓๐ ปีมะโรง สัมฤทธิศก 7 สิงหาคม 2411 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินโดยทางชลมารคพร้อมด้วยพระราชโอรสคือ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์สยามกุฎราชกุมาร (รัชกาลที่ 5) พระราชธิดาตลอดจนข้าราชบริพารและเจ้านายฝ่ายในรวมทั้งชาวต่างประเทศ เสด็จออกจากท่านิเวศน์วรดิษฐ์โดยเรือพระที่นั่งอรรคราชวรเดช และขบวนเรือไทยโดยเสด็จรวม 12 ลำ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:23:32

ความคิดเห็นที่ 28 10 สิงหาคม 2411 เสด็จขึ้นฝั่ง ทรงม้าพระที่นั่งจากอ่าวมะนาวไปถึงพลับพลาค่ายหลวง ตำบลหว้ากอ เป็นค่ายที่ทรงสั่งสร้างเอาไว้แล้ว นับเป็นที่พักอาศัยอันอุดมที่สุดในป่าแห่งประเทศสยามทีเดียว แม้น้ำแข็งซึ่งหาได้ยากในเมืองหลวง ก็มีบริบูรณ์อยู่ที่นี่ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:25:00

ความคิดเห็นที่ 29 ผมขอตามเสด็จย้ายหลักลงไปสังเกตุการณ์ที่หว้ากอ ณ ตำแหน่งพระบรมราชานุสาวรีย์ ร.4 นะครับ ตรงที่ผมปักหมุดสีส้ม (N 11 องศา 43' 4.80", E 99 องศา 45' 25.20") หลังจากที่เคยพาแว็บๆมาแล้วเมื่อ 11 ปีก่อน (18 กันยายน 2400) สังเกตุที่ตั้งของค่ายหลวงอยู่สูงกว่าจุดกึ่งกลางคลาสเล็กน้อย สงสัยพวกฝรั่งที่ตั้งกล้องลงไปทางใต้ของค่ายหลายร้อยเมตรจะอยู่กึ่งกลางมากกว่า จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:26:19

ความคิดเห็นที่ 30 18 สิงหาคม 2411 วันที่ทุกคนรอคอยก็มาถึง เหล่าข้าราชบริพารก็ยังแคลงใจว่าพระองค์ทรงคำนวณได้จริงๆหรือไม่ มิเช่นนั้นจะทำให้เสียพระเกียรติของพระองค์ได้ ภาพถ่ายยืนยันจากเทวดาชั้นสูง แสดงให้เห็นว่าพระจันทร์กำลังเสด็จมาแล้วครับ เธอกำลังมุ่งหน้าไปยังสยามประเทศ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:27:43

ความคิดเห็นที่ 31 เพลาคลาสเริ่มจับ เสด็จออกทรงกล้อง แต่ท้องฟ้าเป็นเมฆฝนคลุมไปในด้านตะวันออกไม่เห็นอะไรเลย ทรงร้อนพระทัยมาก เพราะเป็นการเสี่ยงพระเกียรติยศ ชื่อเสียงของพระองค์ต่อหน้าแขกต่างชาติเป็นอย่างยิ่ง แม้นักวิทยาศาสตร์ต่างชาติเองก็ร้อนใจไม่แพ้กัน เพราะอุตส่าห์ขนอุปกรณ์สำรวจดวงอาทิตย์ข้ามน้ำข้ามทะเลมาไกล จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:29:04

ความคิดเห็นที่ 32 เพลานี้ เทวดาชั้นล่างได้แผงฤทธิ์ ด้วยการช่วยกันขจัดปัดเป่าเมฆให้จางลงไปได้ ทำให้เห็นดวงอาทิตย์ไรๆ แลดูพอรู้ว่าจับแล้ว  เป็นภาพแรกแห่งความตื่นเต้นของทุกคน จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:30:30

ความคิดเห็นที่ 33 เพลานี้ ที่ประเทศอินเดีย เมืองคุนตูร์ http://www.space.mict.go.th/knowledge.php?id=spectroscopy เห็นเต็มดวงแล้ว เพราะเป็นทางผ่านของแนวคลาสมาก่อน ซึ่งคณะนักวิทยาศาสตร์นำโดยพันตรีเทนแนนต์ได้บันทึกภาพเอาไว้ (หากเข้าใจผิดก็ขออภัยนะครับ) และนั่นทำให้ค้นพบธาตุฮีเลียมในดวงอาทิตย์เป็นครั้งแรกด้วย โดยขณะนั้นที่หว้ากอยังเป็นแบบบางส่วนอยู่ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:31:56

ความคิดเห็นที่ 34 เพลานี้ แสงแดดอ่อนลงมา ท้องฟ้าตรงดวงอาทิตย์สว่างไม่มีเมฆเลย ที่อื่นแลเห็นดาวใหญ่ด้านตะวันตกและดาวอื่น ๆ มากหลายดวง ท้องฟ้าทั้งหมดดำคล้ำลง และวัตถุต่างๆ ซึ่งอยู่ไกลก็ปรากฏรูปมัวลง ทะเลก็เปลี่ยนจากสีเขียวเป็นสีม่วงแก่ และเรือกำปั่นซึ่งทอดอยู่ห่างจากฝั่งในระยะ ๓ ไมล์ ก็เห็นไม่ได้ชัด เครื่องวัดอากาศในบัดนี้ลดลงได้ ๖ องศาจากขนาดความหนาวร้อนของอากาศ รู้สึกอากาศเย็นอย่างประจักษ์ด้วยกันทุก ช่วงเวลาที่ระทึกใจที่สุดกำลังจะมาถึง แม้ว่าระดับการกินลึกขนาดนี้ชาวสยามหลายคนคงจะเคยเห็นมาบ้างแล้ว อย่างน้อยก็เมื่อ 11 ปีก่อน แต่จะกินจนหมดดวงดังที่ทรงทำนายเอาหรือไม่ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:33:03

ความคิดเห็นที่ 35 เพลานี้ คลาสจับไปถึงค่อนดวง มีความมืดมาจนรูปหน้าคนซึ่งอยู่ในระยะ ๒–๓ ฟิต ก็สังเกตไม่ได้ และการคาดคะเนระยะทางว่าใกล้ไกลเพียงไรก็ดูเหมือนหมดไปด้วย เครื่องวัดอากาศก็ดูไม่เห็น นอกจากมีแสงไฟส่องให้ใกล้ ท้องฟ้ามีดาวพราวเหมือนในเวลาสนธยาอย่างจัดแห่งราตรี เรือกำปั่นในทะเลก็หายไปมองไม่เห็น จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:34:13

ความคิดเห็นที่ 36 เพลาสุดท้าย พระจันทร์ก็เสด็จถึงสยามประเทศตามนัดหมายโดยสมบูรณ์ (ใครไม่เคยเห็นด้านหลังดวงจันทร์ก็ได้เห็นแล้วนะครับ) จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:35:52

ความคิดเห็นที่ 37 ทำเอาที่ประทับ และทั้งสยามประเทศมืดฟ้ามัวดินไปทั่วหัวระแหง จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:37:31

ความคิดเห็นที่ 38 คนนั่งใกล้ ๆ กันมองไม่รู้จักหน้ากัน มีแสงสว่างจัดพุ่งแปลบออกมาจากดวงอาทิตย์เหมือนแสงสว่างเรืองอย่างจัด รัศมีที่อยู่รอบดวงและรัศมีที่เป็นลำพุ่งออกมาก็อันตรธานไป ซึ่งนั่นก็คือพวยแก๊สขนาดใหญ่ที่พุ่งออกมาจากดวงอาทิตย์ ถูกขนานนามว่า The Great Horn หรือเขาสัตว์ใหญ่นั่นเอง พระองค์ทรงพอพระราชหฤทัยมาก ยังปลื้มปิติโสมมนัส แก่เหล่าข้าทูลละอองธุลีพระบาท และชาวต่างประเทศที่ได้เข้าร่วมสังเกตการณ์ในครั้งนั้นเป็นอย่างยิ่ง จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:38:44

ความคิดเห็นที่ 39 ฟรานซิส จิตร (คนไทยแต่ชื่อฝรั่ง) ช่างภาพมือทองแห่งยุครีบทำหน้าที่โดยด่วน จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:39:59

ความคิดเห็นที่ 40 ฟ้าที่มืดเหมือนกลางคืน ทำให้มองเห็นดาวหลายดวง ดาวเคราะห์ดวงสำคัญที่ปรากฎนั้นก็คือ ดาวพุธ ดาวศุกร์ และดาวอังคารครับ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:41:29

ความคิดเห็นที่ 41 โปรดให้ฉายพระรูปกับคณะแขกเมือง ณ ค่ายหลวงบ้านหว้ากอ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:43:31

ความคิดเห็นที่ 42 ขออีกรูปพระเจ้าข้า จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:44:29

ความคิดเห็นที่ 43 หลังจากเสด็จกลับถึงกรุงเทพฯ ทรงถามพระโหราธิบดีว่า สุริยุปราคาที่กรุงเทพมหานครจับกี่ส่วน ยังเหลือกี่ส่วน พระโหราธิบดีและโหร มีชื่อกราบทูลพระกรุณาไม่ถูก ทรงพระพิโรธให้ไปขัดศิลาที่วังสราญรมย์อยู่ 1 วัน แล้วให้ทำทัณฑกรรมไว้ภายใต้ห้องอาลักษณ์ ลูกประคำหอยโข่งสวมคอ กินข้าวน้ำด้วยกลากาบหมากเป็นภาชนะใส่กับข้าวอยู่ 8 วัน จึงพ้นโทษ และทรงถามท้าวสมศักดิ์ ท้าวโสภาว่าสุริยุปราคาจับเท่าใด ยังเหลือเท่าใด ท้าวสมศักด์ ท้าวโสภา และท่านเฒ่าแก่กราบทูลว่ายังเหลือประมาณนิ้วกึ่ง จึงรับสั่งว่า เขาวัดนิ้วแต่ของผู้ชายดอกกราบทูลก็ไม่ถูก เป็นท้าวนางเสียเปล่าๆ ให้เฒ่าแก่ท้าวนางไปขัดศิลาที่วังสราญรมย์อยู่ 1 วัน จึงให้พ้นโทษ แล้วกริ้วเจ้านายและขุนนางซึ่งอยู่รักษาพระนครว่าไม่บอกการสุริยุปราคาที่กรุงออกไปให้ทรงทราบ ฮึมม คนเหล่านี้เหมือนจงรักภักดีแต่ต่อหน้าเลยนะครับ แต่ไม่ปฏิบัติตามคำสั่งนัก บางทีอาจเพราะไม่เชื่อที่ทรงทำนายไว้ หรือแมวไม่อยู่หนูร่าเริง ก็เป็นได้ เอ่ๆๆ แล้วพวกเราสงสัยกันมั้ยว่า ที่กรุงเทพฯตอนคลาสกินลึกที่สุด เป็นยังไง เป็นดังนี้ครับ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:46:17

ความคิดเห็นที่ 44 ในภูมิภาคอื่นๆ เป็นดังนี้ (อย่าตกใจที่การกินแต่ละภาคมันเฉียงไปเฉียงมา เพราะถือตามมุมเงยจริง) จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:51:08

ความคิดเห็นที่ 45 นี่ถือเป็นปรากฎการณ์ทางดาราศาสตร์ครั้งสุดท้ายในรัชสมัยของพระองค์ แต่สุริยุปราคานั้น ก็เชื่อกันว่านำโชคไม่ดีหรือลางร้ายมาให้ และจะจริงหรือไม่อย่างไร เมื่อหลังจากเสด็จกลับมานั้นก็ทรงพระประชวรด้วยไข้มาเลเรีย ซึ่งได้รับเชื้อมาจากหว้ากอนั่นเอง เพราะเป็นที่ชื้นแฉะและมียุงมาก ส่วนข้าราชการบริพารและคณะชาวต่างประเทศ รวมทั้งสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ (รัชกาลที่ 5) ซึ่งตามเสด็จก็ได้รับเชื้อเช่นกัน และสุดท้าย พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก็ทรงเสด็จสวรรคตในวันที่ 1 ตุลาคม 2411 และทราบมั้ยครับว่าในอีก 7 ปีต่อมา ก็เกิดสุริยุปราคาเต็มดวงที่เห็นได้ในกรุงเทพฯ วันที่ 6 เมษายน 2418 http://thaiastro.nectec.or.th/royal/rama5.html ถ้าไม่ทรงประชวรด้วยไข้มาเลเรียเสียก่อน ผมคิดว่าอายุรัชกาลของพระองค์อยู่มาถึงวันนั้นแน่ครับ ซึ่งนั่นก็นานพอที่จะทำให้ ร.5 ขึ้นครองราชย์ต่อโดยไม่ต้องมีผู้ว่าราชการแทนก่อนครับ บางคนอาจตั้งแง่สงสัยพระองค์ในเรื่องนี้ ว่าทรงคำนวณเอง หรือนำผลการคำนวณของฝรั่งมาต่อยอดหรือไม่ แม้จะมีประกาศล่วงหน้าถึง 2 ปี โดยไม่มีหลักฐานการคำนวณจากต่างประเทศล่วงหน้าได้นานถึงขนาดนั้น แต่ผมก็ไม่สามารถหาหลักฐานวันที่ลงประกาศได้ชัดเจนเช่นกัน ทราบแต่เป็นปี 2409 หรือปีขาลเท่านั้น (หากใครทราบวันที่ลงประกาศก็ช่วยเอามาลงด้วยนะครับ) เพราะเจอประกาศล่วงหน้าอย่างเป็นทางการจริงๆก็ปาไปวันที่ 6 สิงหาคม 2411 บางทีที่ทรงประกาศล่วงหน้า 2 ปี อาจจะด้วยพระวาจา หรือทรงเกลิ่นๆไว้ว่าจะมีสุริยุปราคา แต่ยังไม่ทรงแน่พระทัยเรื่องพิกัดและเวลาที่ชัดเจนก็เป็นได้ เรื่องนี้ ได้แสดงในที่ประชุมนักวิทยาศาสตร์ของไทย ณ ท้องฟ้าจำลองกรุงเทพฯ เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม 2525 http://www.rmutphysics.com/CHARUD/oldnews/118/index118.htm ได้น่าเชื่อถือในระดับหนึ่ง กล่าวคือ ทางฝ่ายกรีนิช ไม่เปิดโอกาสให้นำเอาตัวเลขในนั้นมาทำการคำนวณเพิ่มเติมต่อ แถมยังบอกเพียงเส้นกึ่งกลางคลาสเส้นเดียวเท่านั้น แต่ผลการคำนวณของพระองค์บอกว่าแนวคลาสกว้างตั้งแต่ชุมพรขึ้นมาถึงปราณบุรี แถมปรากฎว่ายังทรงคำนวณได้แม่นยำยิ่งกว่านักดาราศาสตร์ต่างประเทศเสียด้วย แต่ผมว่างานนี้พระองค์น่าจะมีผู้ช่วยนะครับ ในที่นี้ผมหมายถึงครูผู้สอนมากกว่า (อาจเป็นคนที่พระองค์สั่งซื้อหนังสือ) เราทราบแต่เพียงว่าทรงศึกษาจากตำราดาราศาสตร์ต่างประเทศ แต่คงไม่น่าเพียงพอ เพราะนักวิทยาศาสตร์ระดับโลกก็ล้วนต้องมีครูสอนพื้นฐานกันมาก่อนทั้งนั้นครับ แก้ไขเมื่อ 18 ส.ค. 53 08:55:31 จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:54:04

ความคิดเห็นที่ 46 นี่ผมตั้งกระทู้ไหนก่อนกันเนียะ http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K9590713/K9590713.html จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 01:57:02

ความคิดเห็นที่ 47 สำหรับปรากฎการณ์ดาราศาสตร์อื่นๆที่ว่ามานั้น ยังพอจะหาหลักฐานการคำนวณจากเว็ปนี้ http://archive.lib.kmutt.ac.th/index.php?option=com_content&view=article&id=195&catid=37&Itemid=65 ได้อยู่บ้างครับ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 02:12:22

ความคิดเห็นที่ 48 ขอบคุณ จขกท เห็นว่า เป็นกระทู้ที่ดี เนื้อหา เหมาะกับ ที่มานำเสนอใน วันวิทยาศาสตร์ไทย จากคุณ : nonlocality เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 04:39:16

ความคิดเห็นที่ 49 ฝรั่งยืนแต่คนไทยหมอบกราบ ... จากคุณ : axquest เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 08:50:37

ความคิดเห็นที่ 50 ฟรานซิส จิตร (Francis Chit) หรือ นายจิตร จิตราคณี ช่างถ่ายรูปหลวง ในรัชกาลที่ ๔ ซึ่งได้รับการโปรดเกล้าฯ เป็น "ขุนสุนทรสาทิศลักษณ์" และต่อมาได้รับบรรดาศักดิ์ และเลื่อนตำแหน่งเป็น “หลวงอัคนีนฤมิตร เจ้ากรมหุงลมประทีป” หลังจากเข้ามารับใช้ในวังหลวง ก็ได้รับการโปรดเกล้าฯ ให้เป็น "ขุนสุนทรสาทิศลักษณ์" หมายถึง ช่างทำรูปภาพอย่างดี ปีพ.ศ.๒๔๐๖ ได้ตั้งห้างชักรูป หรือสตูดิโอถ่ายรูปเป็นที่แรก บนเรือนแพ หน้าวัดซานตาครู้ส ชื่อร้าน "ฟรานซิศจิตรแอนด์ซัน” ทำให้นายจิตร เป็นคนไทยคนแรก ที่ตั้งร้าน รับจ้างถ่ายรูปเป็นอาชีพ และเมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๑ ก็ได้ตามเสด็จไปยังตำบลหว้ากอ เพื่อทำการถ่ายภาพเก็บไว้ ถือเป็นทักษะการถ่ายภาพ ที่น่าทึ่งมาก จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 09:07:01

ความคิดเห็นที่ 51 ซ้ำครับ แก้ไขเมื่อ 18 ส.ค. 53 09:07:47 จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 09:07:16

ความคิดเห็นที่ 52 .. จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 09:17:06

ความคิดเห็นที่ 53 อุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์ ที่ทางฝ่ายฝรั่งเศสได้จัดเตรียมไป จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 09:21:35

ความคิดเห็นที่ 54 เครื่องวัดค่าแสง ไม่ได้จัดเตรียมให้พร้อม จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 09:26:15

ความคิดเห็นที่ 55 เออ ฝรั่งยืน คนไทยหมอบกราบ แล้วทำไมครับ มันก็เป็นวัฒนธรรมของแต่ละชาติ/สักพักก็ให้เลิก จะให้ฝรั่งหมอบกราบด้วยรึไง จากคุณ : w|N เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 09:28:25

ความคิดเห็นที่ 56 ทุกอย่างเรียบร้อยดี พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ทรงตรัสภาษาอังกฤษได้เป็นอย่างดี จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 09:29:48

ความคิดเห็นที่ 57 ประเพณีของชาวสยาม และประเพณีของยุโรป ต่างเคารพซึ่งกันและกัน ซึ่งได้อธิบายโดยฝรั่งผู้ร่วมบันทึกฉบับนี้ไว้แล้ว จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 09:33:21

ความคิดเห็นที่ 58 ไปเรียนก่อนเดี๋ยวตอนเย็น ๆ กลับมาอ่าน โหวตไว้ก็แล้วกัน จากคุณ : lizard8 เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 10:43:23

ความคิดเห็นที่ 59 ขอบคุณ จขกท. ครับกับกระทู้ ที่เป็นหว้ากอ จริงๆ แล้วก็ ขอโทษด้วยกับข้อความที่ผมจะพิมพ์ข้างล่างนี้ -------------------------------------------------------------------- คุณ axquest ไม่รักไม่ชอบ ไม่เคารพ ไม่ศรัทธา ไม่จงรักภักดี ก็ไม่จำเป็นต้องพูด แล้วก็ไม่ต้องเข้ามาในกระทู้ แบบนี้ หรอกครับ จากคุณ : สักวันฉันจะอ้วนกลม เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 11:28:43

ความคิดเห็นที่ 60 เป็นกระทู้ที่ดีครับ จากคุณ : bglite เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 11:47:45

ความคิดเห็นที่ 61 ลงชื่อไว้  ค่อยมาอ่านค่ะ จากคุณ : feul cell เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 12:07:53

ความคิดเห็นที่ 62   กระทู้หว้ากอแท้ๆ  แถมได้รู้ที่มาชื่อห้องหว้ากอด้วย จากคุณ : วัตโตะคุง (watnoi) เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 12:10:29

ความคิดเห็นที่ 63 เรียกได้ว่า ไม่มีกระทู้ไหนจะเป็นกระทู้หว้ากอจริงๆ ได้เท่ากับกระทู้ที่พูดถึงหว้ากอใช่ป่าว จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 12:21:44

ความคิดเห็นที่ 64 จาก #50 นะครับ  ใครอยากเห็นสตูดิโอถ่ายรูปบนเรือนแพ ของฟรานซิส จิตร ขอเชิญชมนะครับ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 13:07:03

ความคิดเห็นที่ 65 ^ ^ แวะเข้ามาเพิ่มให้คุณสมภพ ครับ ออกจากแพฟรานซิส จิตรแล้ว ก็จะเจอบรรยาศแบบนี้ครับ...คือ ฟรานซิส จิตร ท่านเป็นผู้ถ่ายภาพนี้ไว้ บนหน้าบ้านของท่านครับ จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 13:20:17

ความคิดเห็นที่ 66 ขอบคุณครับ จากคุณ : vn, man เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 13:28:14

ความคิดเห็นที่ 67 ขอบคุณจขกทอย่างแรง จากคุณ : Metaphysics เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 14:56:30

ความคิดเห็นที่ 68 เป็นกระทู้ที่ดีมากๆ สำหรับวันวิทยาศาสตร์ฯ วันนี้ ขอบคุณเจ้าของกระทู้ค่ะ ^^ อ่านไปขนลุกไป ท่านทรงพระปรีชาจริงๆ ประทับใจที่ทรงออกประกาศเวลามีคราส ไม่ให้ประชาชนตกใจ ไม่รู้ทำไมเราถึงประทับใจเรื่องนี้แฮะ แต่ประทับใจอ่ะ ปล แล้วทำไมสมัยนั้นเมืองไทยมีสุริยุปราคาเต็มดวงกับดาวหางบ่อยจังคะ เท่าที่นับดูจากข้างบน สุริยุปราคาเต็มดวงและวงแหวนที่มองเห็นได้ในเมืองไทย มี 3-4 ครั้ง ที่ห่างกันไม่มากเอง ดาวหางสวยๆ อีกสองดวง ทำไมสมัยเรานี่เห็นไปเมื่อปี 38 แล้วจะไม่ได้เห็นอีกตั้งเจ็ดสิบกว่าปีอ่ะ T_T ดาวหางก็ไม่เคยเห็น ตอนฮัลเลย์มาเมื่อปี 29 ก็ยังเด็กมากๆ จำไม่ได้เลย นับว่ารัชสมัยของพระองค์เป็นยุคที่เหมาะกับการสังเกตการณ์ทางดาราศาสตร์จริงๆ แก้ไขเมื่อ 18 ส.ค. 53 15:36:56 จากคุณ : โยษิตา เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 15:34:50

ความคิดเห็นที่ 69 #65 ขอบคุณครับ  นึกแล้วว่าในเมืองไม่น่าโล่งอย่างงั้น  แต่ในหนังทำโล่งไปหน่อย และขอแก้ไขข้อความในหัวข้อกระทู้นิดหน่อย เพราะปีนี้เป็นวันวิทยาศาสตร์ปีที่ 29 ครับ ลืมนับปี 2525 ด้วย - -! จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 16:31:00

ความคิดเห็นที่ 70 ยังข้องใจสุริยุปราคาวงแหวนที่ผ่านหว้ากอ 18 กันยายน 2400 อยู่  เลยไปหาแนวผ่านของคลาส http://eclipse.gsfc.nasa.gov/SEsearch/SEsearchmap.php?Ecl=18570918 สุดยอดจริงๆ  ทำไมแนวคลาสถึงได้ตั้งชันขนาดนั้น  นี่พระจันทร์โคจรในแนวเหนือ-ใต้หรือยังไงกันเนียะ  ไม่เคยเห็นอะไรอย่างงี้มาก่อน แถมจุดที่เห็นวงแหวนนานที่สุด ก็อยู่ใกล้ชายฝั่งหว้ากอมากกว่าซะด้วย แก้ไขเมื่อ 19 ส.ค. 53 15:14:40 แก้ไขเมื่อ 19 ส.ค. 53 15:14:07 จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 18:15:53

ความคิดเห็นที่ 71 #68 มีสุริยุปราคาเต็มดวงเพียงครั้งเดียวในสมัยของพระองค์ครับ  นอกนั้นเป็นแบบบางส่วนและแบบวงแหวนหมดเลยครับ จะว่าไปสมัยนี้ ในช่วงสองปีที่ผ่านมา ก็มีสุริยุปราคาบางส่วนบ่อยเหมือนกัน แบบหกเดือนมีครั้งนึงเลยอ่ะครับ  ชาวหว้ากอถ่ายรูปเอามาโพสกันสนุกมือ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 18:39:54

ความคิดเห็นที่ 72 ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับสุริยุปราคา 18 สิงหาคม 2411 คือ ดวงอาทิตย์อยู่ห่าง 151,357,184 กิโลเมตร ดวงจันทร์อยู่ห่าง 351,127 กิโลเมตร ว่าแต่สงสัยมั้ยว่า  บทความนี้ทำไมช่วงลำดับเหตุการณ์วันที่ 18 สิงหาคม 2411 ผมจึงไม่ระบุเวลาประกอบ  แต่เหตุการณ์อื่นๆมีเวลาระบุในภาพหมด เกิดเรื่องคับใจอะไรขึ้นกับสมภพ? จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ 53 19:43:09

ความคิดเห็นที่ 73 จาก#64 ทวิภพเป็นหนังที่ดีที่สุดในสายตาผมเลยนะครับ ทั้งภาพ ภาษา ดนตรีประกอบ แต่น่าเสียดายที่เข้าพร้อมโหมโรง แล้วโดนกระแสในพันทิปหอบโหมโรงกลบไป จากคุณ : CaminoReal เขียนเมื่อ : 19 ส.ค. 53 07:10:00

ความคิดเห็นที่ 74 ตอบคุณสมภพในคห.70 แนวคราสที่บริเวณใกล้จุด GE (Greatest Eclipse) จะเอียงมากเอียงน้อยอย่างที่คุณสมภพสงสัย เกิดจากช่วงวันที่ในรอบปีที่เกิดสุริยุปราคาครับ ในคห.70 สุริยคราสวงแหวนวันที่ 18 กันยายน 2400 อีกสี่ห้าวันใกล้ถึงวัน Autumnal Equinox แล้ว โลกหันหน้าหาดวงอาทิตย์แบบตะแคงหน้าสุดๆ สังเกตุจากแนวคราสหลายๆครั้งในรอบหลายๆปี หากเกิดสุริยคราสในช่วงใกล้ Vernal Equinox (21 มีนาคม) ที่ใกล้ GE จะเฉียงขึ้นมาก ใกล้ Autumnal Equinox (23 กันยายน) จะเฉียงลงมาก แถวๆ  22 มิถุนายน กับ 22 ธันวาคม แนวคราสใกล้ GE จะอยู่แนวนอน ผมขอยกตัวอย่าง แนวคราสของสุริยุปราคาหมดดวง 6 ครั้งที่เคยมี และจะมีในไทย 18 สิงหาคม 2411  เฉียงลง (GE อยู่ในอ่าวไทย) 6 เมษายน 2418    เฉียงขึ้น (GE อยู่ในมหาสมุทรอินเดีย) 9 พฤษภาคม 2472 เฉียงขึ้น (GE อยู่นอกฝั่งเกาะสุมาตรา) 20 มิถุนายน 2498  เฉียงขึ้นน้อยมาก (GE อยู่ในทะเลจีนใต้) 24 ตุลาคม 2538    เฉียงลง (GE อยู่ในทะเลจีนใต้) 11 เมษา 2613       เฉียงขึ้น (GE อยู่ในมหาสมุทรแปซิฟิคใต้ประเทศญี่ปุ่น) ในกรณีที่ วันที่ 20 มิ.ย. 2498 ที่เฉียงขึ้นน้อยมากก็ไม่ได้เป็นเกณฑ์ตายตัว แนวคราสในช่วงใกล้วัน Summer Solstice รวมทั้ง Winter Solstice (22 ธ.ค.) อาจจะโค้งหงายหรือโค้งคว่ำก็ได้ ขึ้นอยู่กับค่า Gamma ที่จะเป็น + หรือ - จุด GE อยู่ต่ำกว่าแนวศูนย์กลาง อาทิตย์-จันทร์-โลก Gamma เป็น - จุด GE อยู่สูงกว่าแนวศูนย์กลาง อาทิตย์-จันทร์-โลก Gamma เป็น + วันที่ 20 มิ.ย. 2498 ค่า Gamma = -0.1528 ครับ แนวคราสโค้งคว่ำ กทม.อยู่ในตำแหน่งก่อน GE แนวจึงเฉียงขึ้น จากคุณ : พรเลิศ เขียนเมื่อ : 19 ส.ค. 53 23:12:28

ความคิดเห็นที่ 75 ขอบคุณ คุณพรเลิศ นะครับ มานั่งคิดๆต่อยอดดู มีส่วนหรือไม่กับสุริยุปราคาประเภทวงแหวน คือเป็นวงแหวนได้เพราะดวงจันทร์อยู่ไกลจากโลก  และธรรมชาติดาวบริวารเมื่ออยู่ไกล จะมีความเร็วโคจรได้ช้าลง พระจันทร์โคจรช้าลง แต่ผิวโลกยังคงหมุนด้วยความเร็วเท่าเดิมอยู่  เงาพระจันทร์จึงผ่านผิวโลกไปช้าลง (แต่บวกลบแล้วก็ยังวิ่งจากตะวันตกไปตะวันออกอยู่) และนั่นทำให้แกน x ถูกบีบเข้ามา  แต่แกน Y (เกือบ)เท่าเดิม  ทำให้กราฟชันขึ้นได้ เลยสรุปว่าพวกวงแหวนนี่ กราฟน่าจะชันกว่าพวกเต็มดวงนะครับ? หรือถ้าคิดให้มันสุดๆจริงๆนี่  ถ้าดวงจันทร์อยู่ไกลจนความเร็วในวงโคจรเท่าความเร็วโลกหมุนรอบตัวเอง  นอกจากจะได้สุริยุปราคาวงแหวนที่ยาวนานที่สุดในประวัติศาสตร์แล้ว  แนวเคลื่อนที่ของเงาดวงจันทร์อาจจะตั้งฉากได้เลยหรือเปล่าครับเนียะ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : 19 ส.ค. 53 23:45:47

ความคิดเห็นที่ 76 ลงชื่อก่อน เดี๋ยวตามอ่าน จากคุณ : เด็กฝึกหัด เขียนเมื่อ : 20 ส.ค. 53 02:26:11

ความคิดเห็นที่ 77 มีข้อมูลมาเพิ่มนะครับ http://www.watsomanas.com/thai/history/queen.php จันทรุปราคา 1 กรกฎาคม 2395 นี้ (รูปใน #2) ยังส่งผลให้สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี (ปฐมบรมราชอัครมเหสีในล้นเกล้ารัชกาลที่ ๔) ทรงหายประชวรไปได้อีกราว 40 วัน แต่ต่อมาก็เสด็จสวรรคตในวันที่ 10 ตุลาคม 2395 ครับ  ด้วยพระชันษาเพียง 18 ปีครับ แก้ไขเมื่อ 22 ส.ค. 53 20:33:23 แก้ไขเมื่อ 21 ส.ค. 53 16:23:21 จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : 20 ส.ค. 53 22:10:42

ความคิดเห็นที่ 78 มีอีก http://www.space.mict.go.th/knowledge.php?id=kingramaiv ในปี พ.ศ. ๒๔๐๒ พระองค์เสด็จประพาสหัวเมืองนครศรีธรรมราช โดยได้เสด็จไปนมัสการพระมหาธาตุเจดีย์ ครั้นวันรุ่งขึ้นตรงกับวันที่ ๑๓ สิงหาคม ก็เกิดจันทรุปราคา  โดยพระองค์ได้ทรงทอดพระเนตร ทั้งนี้ในเอกสารพระราชกพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ฉบับหอสมุดแห่งชาติ ของเจ้าพระยาทิพากรวงศ์ จะมิได้ระบุว่าพระองค์ได้ทรงทำการคำนวณพยากรณ์การเกิดจันทรุปราคาในครั้งนั้นหรือไม่ แต่จากการที่พระองค์ท่านทรงเป็นนักดาราศาสตร์ย่อมที่จะทรงทราบล่วงหน้าว่าจะมีจันทรุปราคาเกิดขึ้น รูปอยู่ในความคิดเห็นที่ 14 ครับ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : 20 ส.ค. 53 22:29:20

ความคิดเห็นที่ 79 http://www.shinoros.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=5321171&Ntype=1 โหรประจำราชสำนักดูจะมีหน้าที่แต่เพียงถวายฤกษ์  หรือประกอบพิธีทางโหราศาสตร์ เช่นบูชาเทวดานพเคราะห์  และคอยตรวจดูจันทรุปราคาคือ  ตามพระราชประเพณีของไทยที่ประฏิบัติกันมาแต่โบราณนั้น  เมื่อเกิดจันทรุปราคา  พระเจ้าแผ่นดินจะเสด็จเข้าที่สรงเป็นประจำ และเป็นหน้าที่ของโหรที่จะต้องกราบทูลให้ทรงทราบทุกครั้ง  เคยมีเรื่องปรากฏว่าเมื่อวันที่ ๑๕ พฤศจิกายน ๒๔๓๔ ในรัชกาลที่ ๕ มีจันทรุปราคาแต่โหรไม่เชิญเสด็จ  ในจดหมายเหตุบันทึกไว้ว่า ทรงกริ้วโหรว่า  จันทรุปราคาแล้วหาเชิญเสด็จสู่ที่สรงไม่  ไม่ทรงพระราชทานรางวัล  ได้รับพระราชทานแต่เงินแจกตามเคย  ดังนี้เป็นต้น อันนี้ไม่มีภาพปรากอบนะคร้าบบบ  เพราะยังไม่ถึงสมัย จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : 20 ส.ค. 53 22:43:53

ความคิดเห็นที่ 80 ... เข้ามาดู จากคุณ : Mr. Fusion เขียนเมื่อ : 22 ส.ค. 53 12:49:24

ความคิดเห็นที่ 81 อะๆๆ เอามาลงก็ได้ครับ(แถม) จันทรุปราคา ๑๕ พฤศจิกายน ๒๔๓๔ แต่โหรไม่เชิญเสด็จเข้าที่สรงนั้น จริงๆมาเกิดเอาตอนเช้ามืดของวันที่ 16 ครับ  เป็นชนิดเต็มดวงซะด้วยนะครับ  แต่ว่าที่สยามเห็นเป็นแบบบางส่วนเท่านั้นครับ  เพราะกว่ามันจะเต็มดวงมันก็ตกดินไปแล้ว โหรอาจจะพลาดเพราะยังไม่ตื่นก็เป็นได้ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : 22 ส.ค. 53 14:02:21

ความคิดเห็นที่ 82 22 กรกฎาคม 2403 ดาวอังคารใกล้โลกที่สุดในรัชสมัย  ด้วยระยะห่าง 58,470,787 กิโลเมตร  ขนาดปรากฎ 24 ฟิลิปดา  หรือเล็กกว่าดวงจันทร์(ขณะนั้น) ประมาณ 81 เท่า แก้ไขเมื่อ 22 ส.ค. 53 19:03:52 จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : 22 ส.ค. 53 19:02:27

ความคิดเห็นที่ 83   -ขอบคุณค่ะ ได้ความรู้มาก ๆ เลย- จากคุณ : กุ๊กไก่ไม่ขันมาหาฉันจะกระต๊าก เขียนเมื่อ : 22 ส.ค. 53 20:13:37 A:180.183.50.181 X: TicketID:191399

ความคิดเห็นที่ 84 #59 ผมก็แค่ตั้งข้อสังเกต ไม่ได้เหรอครับ ? ในใจก็แค่คิดว่าวัฒนธรรมไทยแตกต่างกับฝรั่งมากนะของเราต้องหมอบกราบ ในขณะที่ฝรั่งยืนเอาหรือโค้งคำนับก็ได้ เป็นเพราะผมพูดไม่หมดใช่ไหม ผมเลยกลายเป็นแม่มด ยังไม่ได้พูดอะไรที่มัน ผิดอย่างที่คุณยัดเยียดให้ก็โดนยัดข้อหาซะแล้ว ทำกันอย่างกับล่าแม่มด นี่มัน 2010 แล้วนะคุณ อนุญาตให้ซาบซึ้ง ได้อย่างเดียวใช่ไหมห้ามถาม ห้ามสงสัย ห้ามคิด ผมยังไม่ได้ทำอะไรเลย พอๆ กับพวกเฉลิมไทย แสดงมากไปก็- ไม่ได้หาว่าประชด แสดงน้อยก็หาว่าคิดเป็นอื่น ไม่แสดงอยู่เฉยๆ ก็ยังโดน  ..นี่มันอะไรกันเนี่ย เดี๋ยวนี้ค่านิยมล่า แม่มดมันมีมาตั้งแต่เมื่อไหร่ ระแวงสงสัยกันไม่จบไม่สิ้น ทำตัวไม่ถูกแล้ว แก้ไขเมื่อ 23 ส.ค. 53 00:37:52 จากคุณ : axquest เขียนเมื่อ : 22 ส.ค. 53 23:49:57

ความคิดเห็นที่ 85 ^ ^ ^ คิดอย่างนั้นจริงหริอป่าวจ๊ะ จากคุณ : champercc36 เขียนเมื่อ : 23 ส.ค. 53 10:47:02

ความคิดเห็นที่ 86 ผ่านไป 4 วันเพิ่งมาร้อนตัว - -! เค้าคงกลัวคุณโพสรูป "เพราะที่นี่ประเทศไทย" อ่ะ จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : 24 ส.ค. 53 12:33:20

ความคิดเห็นที่ 87 เวลาเกิดสุริยุปราคาที่หว้ากอ ความจริงที่นักประวัติศาสตร์นำเสนอ แต่นักวิทยาศาสตร์ไม่สนอง จากคุณ : สมภพ เจ้าเก่า เขียนเมื่อ : 25 ส.ค. 53 19:23:59

ความคิดเห็นที่ 88 #86 เป็นเพราะเพิ่งเห็นคำตอบนั้นต่างหาก จากคุณ : axquest เขียนเมื่อ : 29 ส.ค. 53 22:50:40