PANTIP.COM : X9739554 ถ้าคุณครูสอนดีอยู่แล้ว ทำไมต้องออกมากวดวิชาอีก []

ความคิดเห็นที่ 16

ปัญหาที่เกิดมันไม่ได้มีต้นตอจากกระทรวงศึกษาอย่างเดียว
แต่มันเกิดมาจากวิถีชีวิตและสภาพสังคมด้วย

ซึ่งจากกระทู้หนึ่งในหว้ากอที่ถามว่า "ประเทศที่พัฒนาแล้วเป็นอย่างไร"
จากกระทู้นั้นพอสรุปได้ว่า "ความเป็นอยู่ที่ดีมีผลต่อความหลากหลายในการเลือกดำรงชีวิต"

ซึ่งในสังคมไทยต้องยอมรับว่าคนส่วนมากยังต้องปากกัดตีนถีบ
ผู้ปกครองส่วนใหญ่จึง มีค่านิยมที่ต้องการ หวังให้บุตรหลานหรือคนในครอบครัว มีอาชีพที่มีรายได้ดีๆ
ที่อยู่ในกระแสหลักของสังคม
หลายครั้งในสมัยก่อนจึงมักจะได้ยินคำว่า"เต้นกินรำกิน"หรือ"จบมาจะทำงานอะไร"
ซึ่งเป็นค่านิยมที่ส่งผลเสียต่อการศึกษาของไทยต่อมา

ทุกวันนี้......

ปัญหาที่เห็นๆกันอยู่และพยายามแก้ แน่นอน....มันคือ การแข่งขัน
แต่มันคือต้นตอที่แท้จริงหรือไม่?

เรามีโรงเรียนกวดวิชา ครูสอนพิเศษนอกเวลา ซึ่งเป็นฝ่ายเพิ่มความสามารถในการแข่งขัน
มี โควต้า gat,pat gpa และอะไรต่างๆ ซึ่งเป็นฝ่ายลดดีกรีในการแข่งขัน
ซึ่งจนแล้วจนรอดก็ยังคงแก้เรื่องความทั่วถึงทางการศึกษาไม่ได้ เพราะการแข่งขันมันไม่ใช่ต้นเหตุที่แท้จริง

ต้นเหตุที่แท้จริงมันคือ ค่านิยม ต่างหาก

ทุกวันนี้
นักเรียนเรียนแบบท่องจำ ครูปล่อยเกรดเพื่อเป้าหมายเพียงเพื่อที่จะสอบได้คะแนนดีๆ
เพื่อที่จะก้าวไปเป็น ผู้ที่ถูกเลือก
ไม่ได้มาเรียน มาสอนเพื่อเป้าหมายที่จะให้เป็น ให้รู้ ให้ทำได้ หรือเพิ่มประสิทธิภาพ ในสิ่งที่สนใจใคร่รู้หรือถนัด

ซึ่งเป็นผลเสียอย่างยิ่งต่อประสิทธิ์ภาพการเรียนรู้

พูดถึงวิธีแก้กันบ้าง....
เรื่องการศึกษานี้เป็นเรื่องที่มีต้นตอมาจากสภาพชีวิตและสังคม อย่างเช่นที่กล่าวไว้ตอนต้น
ฉะนั้นถ้าจะแก้คงไม่ได้ภายในเร็ววัน อาจจะซัก 10-20ปีก็เป็นได้

1.ขั้นแรกสวัสดิการและความมั่นคงพื้นฐานต้องดีก่อน
เพรามีผลต่อการเลือกวิถีในการดำรงชีวิต ซึ่งเป็นที่มาของ ค่านิยม

2ส่งเสริมอาชีพท้องถิ่นและดั้งเดิม หาตลาดให้อยู่ได้ มั่นคง
เพื่อให้เห็นเป็นรูปธรรมแห่งความสำเร็จ เพื่อเปลี่ยนค่านิยมและเป้าหมายของชีวิต
เช่น ทำงานหัถกรรม ศิลปกรรมท้องถิ่น สินค้าแฮนเมด ช่างไม้ ค้าขาย ก็มั่นคงได้(เกี่ยวเนื่องกับข้อ 1)
ไม่จำเป็นต้องเป็นข้าราชการ(สมัยก่อน)หรือดารา หมอ วิศวะ(สมัยนี้)

3.ส่งเสริมครูวิทยฐานะเชี่ยวชาญพิเศษ
เพื่อยกระดับความรู้ภูมิปัญญาชาวบ้าน และเป็นการเพิ่มทางเลือกและความหลากหลายในการศึกษาและประกอบอาชีพ
และลดค่านิยมทีทุกคนต้องมีใบเบิกทางเพื่อแสดงความสามารถของตนที่เรียกว่า ใบปริญญา

4.ปฎิรูปครูทั้งระบบ
เพิ่มเงินเดือน สอนให้ตรงสายงาน มีการประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญร่วมสาขาทุกปี รวมถึงการประเมินจากผู้เรียนด้วย
บูรณาการหลักสูตรให้เชื่อมถึงกัน ในโรงเรียนต่างทางเลือก

__________________________________________

ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้คือการกระจายความทั่วถึงและลดการแข่งขันในช่วงเลยภาคบังคับ คือ มัธยม ถึง ระดับอุดมศึกษา
ถ้าต่ำกว่ามัธยมไม่มีอะไรน่าห่วง นอกจากครูครับ

จากคุณ : น้ำนอง

เขียนเมื่อ : 28 ก.ย. 53 06:08:03

ความคิดเห็นที่ 29

ความจำเป็นของครูบางคนทำให้ต้องสอนเสริม แต่การสอนน้อยลงในเวลาเรียนภาคปกติ เป็นผลจากการที่นักการศึกษาเข้าใจการเรียนรู้ไม่ถูกต้อง ก่อเกิด "ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง" ที่ไม่พึงประสงค์ ขออนุญาตแปะบทเขียนที่เขียนไว้ไม่นานนี้ อาจจะยาวเกินไป
ขอความกรุณาอย่าโกรธกันนะว่า ถือเป็นทีแปะผลงาน มีกุศลเจตนาจริง ๆ

เด็กไทยควรเรียนรู้อย่างไร

สาระ การเรียนรู้เป็นการจำสาระอยู่กับตัว สะสมที่จำได้ตั้งแต่เกิด เมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ ก็รู้รอบ มีปัญญา นี่เป็นธรรมชาติ เป็นส่วนหนึ่งในพุทธธรรม ไทยเราเคยเรียนตามหลักพุทธ ได้คนดี มีปัญญา พอคิดใหม่ทำใหม่กัน เด็กเรียนรู้น้อยลง ได้ผลไม่ดี เราควรปรับกลับ ไปเรียนรู้ตามเดิม ตามหลักพุทธ ให้เรียนรู้จำสาระอยู่กับตัว

เราเคยเรียนกันอย่างไร
แต่ก่อนคนไทยเรียนหนังสือกันที่วัด พระสอนให้อ่านและเขียน เนื้อหามีสาระ และมีธรรม ผู้เรียนมีวินัย และมีสมาธิ ตั้งใจเรียนให้ขึ้นใจ เรียนเรื่องมีสาระ มีธรรม เมื่อตั้งใจเรียนก็รู้เรื่อง รู้แล้วก็จำไว้ ถ้าสงสัยก็ถาม เมื่อเข้าใจก็จดไว้ช่วยจำ เรียนอย่างรู้จำ หรือ“สุ จิ ปุ ลิ” คือ ฟัง-คิด-ถาม-เขียน เมื่อเข้าใจ รู้และจำได้ ก็นำที่รู้จำได้มาใช้ มาปฏิบัติ ๆ อย่างมีสาระมีคุณธรรม เป็นคนดี มีความรู้
เมื่อประชากรเพิ่ม เรียนกันมากขึ้น ก็ต้องเรียนในโรงเรียน นอกวัด ครูในโรงเรียนก็ยังสอนให้เรียนอย่างรู้จำ ซึ่งเป็นหลักพุทธ เหมือนกับที่พระสอนอยู่ในวัด

มหัศจรรย์การเรียนรู้ ฯลฯ
การเรียนรู้คือ “รู้และจำได้” คือมีความรู้อยู่กับตัว ดัง “ความรู้ดูยิ่งล้ำ สินทรัพย์ คิดค่าควรเมืองนับ ยิ่งไซร้ เพราะเหตุจักอยู่กับ กายอาตมานา โจรจักเบียนบ่ ได้ เร่งรู้เรียนเอา”

เริ่มต้นไม่มีความรู้จะเรียนรู้ได้ยาก พอมีความรู้บ้าง ก็จะเรียนรู้ได้ง่ายขึ้น เมื่อเรียนง่ายก็จะเรียนรู้ได้มากขึ้น รู้มากขึ้นจะเรียนรู้ง่ายขึ้นอีก เกิดเป็นวงจรเรียนรู้ทวีคูณที่มหัศจรรย์ เป็นส่วนหนึ่งอยู่ในพุทธธรรม เป็นธรรมชาติ ครูสอนเรื่องที่ง่ายมีรูปธรรมก่อน ช่วยให้เรียนรู้จำได้ง่าย พอมีความรู้บ้างและเรียนต่อเนื่อง ก็เข้าสู่วงจรที่มหัศจรรย์แห่งการเรียนรู้ จนรู้มาก เรียกว่ามีความรู้ (รู้รอบ) มีปัญญา
แรกเข้าเรียน เด็กยังเล็กไร้เดียงสาชอบเล่นไม่ชอบเรียน จึงต้องมีครูสอน มีครูสอนนอกจากช่วยให้เด็กเรียนรู้เข้าสู่วงจรดังกล่าวแล้ว ครูยังช่วยให้เด็กตั้งใจเรียน เท่ากับฝึกสมาธิและวินัยให้ สองสิ่งนี้ก็มีวงจรก่อเกิดที่มหัศจรรย์ เริ่มต้นมียาก พอฝึกก็จะมีง่ายขึ้น เมื่อมีก็มีได้ง่ายขึ้นอีก จนในที่สุดมีสมาธิได้ดังใจ มีวินัยปลูกฝังติดตัวไป นี่คือคุณูประการที่มีครูสอน พระและครูสอนตามหลักพุทธ

ถ้าสังเกต เราจะเห็นว่าเด็กเรียนจะมีสมาธิ มีวินัย รู้มาก เรียนถึงระดับสูงได้ ส่วนเด็กไม่เรียนไม่มีวินัยไม่มีสมาธิ และรู้น้อย แสดงว่าวงจรทั้งสามเสริมซึ่งกันและกัน ยังมี ที่เด็กจีน หรือผู้รู้ภาษาจีน (เป็นคำ ๆ จำนวนมาก ยาก ต้องจำและมีครูสอน) มักจำเก่ง มีความรู้ น่าจะมีผลมาจากวงจรเหล่านี้

บทเรียนเดิมเป็นของเราเอง
บทเรียนเดิม เป็นของเราเอง ดัง โคลงโลกนิติ (ความรู้อยู่กับตัว) หรือบทดอกสร้อย “เด็กน้อย” เด็กเอ๋ยเด็กน้อย ความรู้เรายังด้อยเร่งศึกษา เมื่อเติบใหญ่เราจะได้มีวิชา เป็นเครื่องหาเลี้ยงชีพสำหรับตน ได้ประโยชน์หลายสถานเพราะการเรียน จงพากเพียรไปเถิดจะเกิดผล ถึงลำบากตรากตรำก็จำทน เกิดเป็นคนควรหมั่นขยันเอย ให้เรียนรู้จำจนขึ้นใจ
ยังมี “ตั้งไข่ล้ม ต้มไข่กิน” ของกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ตั้งเอ๋ยตั้งไข่ จะตั้งใยไข่กลมก็ล้มสิ้น ถึงว่าไข่ล้มจะต้มกิน ไข่ตกดินเสียก็อดหมดฝีมือ ตั้งใจเรานี้จะดีกว่า อุตส่าห์อ่านเขียนเรียนหนังสือ ทั้งวิชาสารพัดเพียรหัดปรือ อย่าดึงดื้อตั้งไข่ร่ำไรเอย ล้วนส่งเสริมให้เรียนหนังสือ ฝึกปรือวิชา ให้มีความรู้

ภูมิปัญญาบรรพชนของเรา
ตามหลักพุทธที่มีบทเรียนที่สร้างสรรค์ พระ/ครูสอนด้วยเมตตาจิต ศิษย์ก็ตั้งใจเรียนตามที่สอน ให้รู้เรื่องและจำความรู้ รู้จำไว้ให้มากที่สุด ครูพูดเสมอว่า “รู้ไว้ใช่ว่า ใส่บ่าแบกหาม” ปลูกฝังให้ศิษย์ใฝ่รู้ วิชาที่จัดก็มีสาระมีคุณธรรม เช่น ศีลธรรม อ่านเอาเรื่อง เรียงความ ย่อความ เรียนให้รู้จำ/ทำได้ ยังให้เรียนประวัติศาสตร์ไทย ให้ภูมิใจความเป็นไทย/สำนึกบุญคุณบรรพชน ดังโคลงโลกนิติอีกบทหนึ่ง “คุณแม่หนาหนักเพี้ยง พสุธา คุณบิดรดุจอา กาศกว้าง คุณพี่พ่างศิขรา เมรุมาศ คุณพระอาจารย์อ้าง อาจสู้สาคร”

กระแสตะวันตก
สี่สิบปีก่อน ผู้ศึกษาจากตะวันตกกลับมามากขึ้น พากันเปลี่ยนแนวสอน ให้แจงจุดประสงค์ (objective) ของเรื่องที่เรียน เน้นกระบวนการเรียน (learning experience) และประเมิน (evaluation) ความเข้าใจ/แก้ปัญหา ไม่เน้นให้รู้มากหรือจำไว้ คำ ole เป็นหลักการเรียนใหม่ที่เราเริ่มใช้ยุค 30 ปีก่อน ต่อมาก็ให้เลิกสอนศีลธรรม ฯลฯ จัดวิชาเป็นกลุ่ม เช่น กลุ่มสร้างเสริมประสบการณ์ชีวิต
ช่วงเดียวกับที่เริ่ม ole องค์กรทางวิทยาศาสตร์เกิด และพัฒนามัธยมศึกษาตอนปลาย ให้เรียนวิทยาศาสตร์ทันยุค สังเคราะห์โปรตีน ฯลฯ ระดับนั้น ผู้เรียนไม่มีพื้นฐาน ไม่เข้าใจ “เรื่องยาก” ที่ครูสอน จึงต้องให้ไปศึกษาเอง เพิ่มเติม
หลัก ole กับเรื่องยากทำให้ผู้เรียนมุ่งเรียนเฉพาะที่คิดว่าจะใช้ นานเข้าก็เรียนไว้สอบ เรียนอย่างจำใจไม่ใฝ่รู้ ไม่เรียนเพื่อจำใส่ใจ ช่วงหลังก็จัดให้เรียนสนุก ราวกับให้เรียนกันเล่น ๆ ใช้สื่อทันสมัย ให้เข้าอินเตอร์เน็ท เชื่อว่า ‘เน็ท’ รู้มากกว่าครู ให้ครูสอนน้อยลง ให้เรียนเองมากขึ้น เป็นจุดเริ่มต้น ที่ค่อย ๆ นำมาสู่ “ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง”

เราไม่เลียนแบบที่ถูกของเขา
ฝรั่งว่า “Practice makes perfect” ตรงกับเราเรียนรู้จำอาขยาน เขามีหลักการเรียนที่ดี แต่นักการศึกษาของเราไม่นำที่ดีมาใช้ กลับวิพากการรู้จำเป็นนกแก้วนกขุนทอง ทำให้เด็กไทยปัจจุบันไม่ฝึกฝน ไม่จำความรู้ ทำลายการเรียนรู้ เด็กเรียนแล้วไม่มีความรู้ ไม่ได้รับประโยชน์จากบทเรียนทรงคุณค่าของบรรพชน นี่เป็นผลที่นักการ ฯ ทำไว้
ไม่ฝึกฝนจะไม่ได้เรียนรู้ เด็กต่างจังหวัดที่จบประถมส่วนหนึ่งมักยังรู้หนังสือไทยน้อยมาก รู้ไม่พอ ด้านภาษาต่างประเทศ ยิ่งต้องฝึกฝนมาก ปัจจุบันผู้ที่จบปริญญา ยังรู้อังกฤษน้อย ไม่รู้จักคำ sportsmanship ก็มี มีปี 2 ไม่รู้จักคำ sport เขาไม่รู้ว่า man แปลว่าคนได้ (ได้ใบ้ให้เทียบกับ cat แล้ว) เขาพูดว่า “คนคือมนุษย์” ต้องเป็น “ฮูมาน”

เด็กไทยไม่ใช่นกแก้วนกขุนทอง
เด็กท่องอาขยานต่างกับนกเลียนเสียงคนโดยสิ้นเชิง นกไม่เข้าใจเสียงที่มันเปล่ง แต่เด็กเข้าใจอาขยาน ให้อดทน ขยันเรียน ตั้งไข่เสียเวลา มีรูปธรรมเข้าใจง่าย ตั้งใจเรียนดีกว่า ยังเทียบกับปัจจุบันที่ติดเกมในเน็ทก็ได้ เทียบเรื่องตั้งไข่เหมือนเล่นเกม แทนที่จะเล่นเกม ให้หาความรู้จาก ‘เน็ท’ ก็จะเรียนรู้กว้างขวางยิ่งขึ้น ที่สำคัญคือถ้ารู้จำบทเหล่านี้ได้จะทำให้เด็กใฝ่รู้ เห็นคุณค่าของวิชาความรู้ เด็กปัจจุบันไม่เห็นคุณค่า แม้กระทั่งวิชาเอกที่ตนเลือกเรียน

แบบที่ถูกของฝรั่งกับของเดิมเราตามหลักพุทธ
ที่ฝรั่งให้ฝึกฝน กับ ที่เรารู้จำ ล้วนเป็นหลักพุทธ เรื่องธรรมชาติ (ขันธ์ 5) รูป เวทนา สัญญา สังขารและวิญญาณ รูปก่อเกิดจิตขันธ์ทั้ง 4 และจิตปรุงแต่งรูป รู้จำคือสัญญา ต้องบันทึกลงที่รูป อยู่กับรูป เป็นดังโคลงในบทนำ ยังมีองค์คุณพหูสูต ฟังมาก จำไว้ คล่องปาก ขึ้นใจและเข้าใจ จำสำคัญมาก จำแล้วทำให้เข้าใจภายหลัง man คือ ผู้ชาย คน sport กีฬา ถ้าจำได้ sportsman นักกีฬา ก็เข้าใจได้ ไม่ยาก
ขันธ์ 5 เป็นเรื่องเข้าใจไม่ยาก แต่มักมีการสร้างเรื่องให้สับสน เราเห็นสัญญา (รู้จำ) ได้จากการสังเกต เด็กเกิดใหม่มีกาย (รูป) และรู้ทุกข์ (เวทนา) เช่นหิว จะร้องไห้ ทีแรกจะร้องจนกว่าจะได้นม ต่อมาอาจรู้จักหยุดร้อง เมื่อได้ยินเสียงแม่ อีกไม่นานอาจร้องเป็นการบอกแล้วหยุดรอฟัง สังเกตได้เช่นนี้ น่าจะสื่อว่าเด็กมีสัญญาเกิดขึ้น รู้จำที่อยู่กับรูป

เราให้ผู้เรียนเป็นศูนย์กลางอย่างไร
“ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง” เน้นการให้เด็กทำการบ้านส่ง ครูเก็บผลงานสะสม สิ้นปีก็ให้เลื่อนชั้น เด็กไม่น้อย มีพ่อแม่ทำให้ลอกส่ง เช่น การบ้านประถม 2 ให้ตอบว่าสภาตำบลมีองค์ประกอบและหน้าที่อะไร หรือให้วิเคราะห์คำ มด ว่ามีพยัญชนะต้น สระ ตัวสะกด และวรรณยุกต์อะไรทั้งรูปและเสียง เป็นการบ้านที่ยาก อยู่มัธยมให้ส่งรายงาน “การกลายพันธุ์” ครูมักไม่สอน ให้เด็กค้นคว้าเอง บางคนพ่อแม่ก็ค้นให้ เด็กมักยังไม่เข้าใจ กระทั่งไม่ได้อ่านที่ส่ง
นักการเชื่อว่า การทำการบ้านส่ง ได้เรียนวิธีหาความรู้ เขาว่าความรู้มีมาก รู้ไม่หมด จึงให้เรียน “วิธีหาความรู้” ราวกับมันเป็นเป้าหมายที่เราเรียน เขาคงไม่รู้จักโคลงในบทนำ ที่พ่อแม่ทำการบ้านให้หรือที่ลอกจากแหล่ง แม้ค้นเองก็ตาม นอกจากไม่ได้เรียนรู้ ยังลอกงาน ไม่ได้ทำเอง ลอกจนชิน บางคนลอกจากเพื่อนตอนสอบ หรือพกไว้เผื่อลอก ทุจริต

มีศูนย์กลางแล้วเกิดอะไรขึ้น
เด็กที่รู้ไม่ถึงเกณฑ์ยุคเก่าจะเรียนซ้ำชั้น คิดใหม่ทำใหม่ เป็น “ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง” ไม่ต้องซ้ำ ให้ซ่อมแล้วก็เลื่อนชั้นได้ ที่จริงซ่อมยังรู้ไม่พอ เด็กเรียนสูงขึ้น ประชากรได้ชื่อว่ามีระดับการศึกษาสูง แต่ที่จริงยังไม่มีความรู้ ที่ซ่อมบ่อยมาอยู่ชั้นสูง จะเรียนแล้วรู้สึก “ยาก ไม่เข้าใจ ไม่เห็นต้องรู้มาก” นี่ก็ทำให้รู้น้อย ทุจริตในเวลาสอบ ทุจริตแล้วก็ไม่รู้สึกผิด เขาว่าคนอื่นก็ลอก ที่น่าเศร้าน่าห่วงที่สุดคือมีเด็กเก่งทุจริต เพราะเกรงว่าจะเสียเปรียบเพื่อนที่ทุจริต ที่เก่งบางคนทุจริต (มีจริง) เพื่อไม่ให้พลาดเกียรตินิยม
เรียนเองโดยไม่รู้จำตั้งแต่เล็ก โตขึ้นจะรู้น้อยลง

เมื่อเลียนแบบมาไม่ถูก ให้เรียนโดยไม่รู้จำตั้งแต่เล็ก เรียนกันสนุก โตขึ้นก็มีความรู้น้อย ไอคิวลดลงต่อเนื่อง การใช้สื่อทันสมัยมีผลไม่คุ้มค่า บางครั้งผู้เข้า ‘เน็ท’ ที่รู้ไม่เท่าทันก็ถูกหลอกให้เสียหาย เป็นผลจาก “ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง” แต่นักการกลับแซ่ซ้องว่าเด็กเก่ง “ได้เหรียญโอลิมปิกวิชาการ” มีผลจาก “ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง” และว่ายุคเก่า “ครูเป็นศูนย์กลาง” ว่าครูสอนตามอำเภอใจ บางคนถึงกับวาดภาพครูให้มีปากกว้าง (เอาแต่สอนปาว ๆ) ตาหยีและหูเล็ก (ไม่ใส่ใจลูกศิษย์)
ฝรั่งยังมีหลักคิดที่ดีอีก แต่นักการของเรามองไม่เห็นภูมิปัญญาของเขา ไม่นำมาใช้ เขาว่า “Well begun is half done” เขาคงเริ่มต้นสอนลูกหลานให้พร้อมแล้วจึงให้เป็น “child centered” แต่เราเป็น “ควายเซ็น . . ” (นร. ม. 5 คนหนึ่งพูด) เพราะเด็กเรายังไม่พร้อม ให้เรียนเอง โตขึ้นก็รู้น้อย

เรียนสนุกขาดสมาธิ ไม่มีวินัย
“ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง” ไม่ได้สื่อว่าครูสอนไม่ได้ และครูสอนก็ไม่ควรเรียก “ครูเป็นศูนย์กลาง” ยิ่งไม่ควรวาดภาพครูปากกว้าง ดังนักการบางคน ราวกับว่าไม่เคารพครู ที่ว่าปากกว้างและพูดกันต่อ ๆ คงจะพูดให้สนุก เพราะเขาว่ายุคเก่าครู “สอนน่าเบื่อ เด็กไม่อยากเรียน” คำติอีกคำหนึ่งที่เป็นนกแก้วนกขุนทองพูดตามกัน จนทำให้เด็กไม่เรียนจากครู รู้น้อย ที่เรียก “ครูเป็นศูนย์กลาง” คงล้อให้สนุกกับ “ผู้เรียนเป็น .” คิดใหม่ทำใหม่ ทำอะไรก็สนุก ขัดหลักพุทธ เรียนด้วยสมาธิ/มีวินัย (อยู่ถึงอุดม ฯ ยังคุยในขณะเรียน)
แม้แปล/อ้างอิงก็ยังทำกันสนุก ไม่ถูกต้อง
บ้างก็สนุกกับคำสอนดี ๆ แปลกันเล่น “ความรู้ท่วมหัว เอาตัวไม่รอด” ซึ่งหมายความว่าต้องมีความรู้และเป็นคนดีด้วย แปลเป็น เอาตัวรอดดีกว่ามีความรู้ บ้างก็ว่าจัดให้เรียนสนุกเป็นหลักของขงจื๊อ แต่ไม่ใช่ คำของเขามี 2 ประโยค “ผู้รู้ไม่สู้ผู้ใฝ่รู้ ผู้ใฝ่รู้ไม่สู้ผู้รู้แล้วสุข” มีความหมายเดียวกันกับหลักพุทธ “ให้เรียนให้รู้มาก ให้ใฝ่รู้ จนรู้รอบ จะเป็นสุข”
การเน้นวิธีหาความรู้ก็อ้างขงจื๊อ “สอนวิธีหาปลา อย่าให้ปลา” ให้ค้นหาจากเน็ทเป็นวิธีหาปลา แต่ที่ทำกันเป็นเพียงรู้แหล่งที่มีปลา ยังไม่ได้เรียนรู้วิธีหาปลา จนกว่าจะนำสาระความรู้มาไว้กับตัว จึงได้เรียนวิธีหาปลา นี่ก็เป็นนกแก้วตามกัน ไม่รู้ว่าที่อยู่ในเน็ทเป็น “สารสนเทศ” จน กว่ามาอยู่ในตัวเราจึงเป็นความรู้ ตาม “ภูมิปัญญาบรรพชน” (เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2505 ในหลวงของเราเสด็จ ฯ ณ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ทรงมีพระบรมราโชวาทให้เรารักษาภาษาไทยของเราไว้ให้บริสุทธิ์ มีความตอนหนึ่งว่า . . . คำในภาษาไทยร่ำรวย . . .) การเรียนรู้ต้องรู้จำ คือ “เข้าใจ” (เข้าไปอยู่ในใจในตัวเรา) เป็นคำที่สื่อได้ชัดเจน/ตรงที่สุด

เตลิดเปิดเปิงไปกับกระแสคิดใหม่ทำใหม่
ผู้นำที่คิดใหม่ทำใหม่ได้นำสังคมไทย สู่ยุคสร้างผลงาน “ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง” เบ่งบาน จนตอนนี้เป็นวัยทีน ยังมี “ครูมืออาชีพ” “เรียนอย่างศิลปะ” (CILPA construct สร้างความรู้ interact มีปฏิสัมพันธ์ learning process กระบวนการ เรียน participate มีส่วนร่วม apply ประยุกต์ใช้) ให้ผู้เรียนสร้างความรู้เอง เช่นให้เด็ก ป. 3 ป. 4 แต่งกลอนวันแม่ ซึ่งเด็กยังไม่คุ้นกับกลอน มักแต่งไม่เป็น กระแสทำใหม่ไม่ตามแบบแผนที่จะก่อเกิดวงจรมหัศจรรย์สู่ปัญญา แต่วงนักการชื่นชอบ ได้สร้างผลงาน ได้เป็นครูมืออาชีพกัน

ไม่เรียนตามแบบแผนอาจรู้วิทยาศาสตร์ไม่ถูกต้อง
เรียนสิ่งที่รู้กันแล้วก่อน เป็นหลักพุทธว่าด้วย สูตามยปัญญา แล้วอาศัยที่รู้แล้วนี้ คิดค้นคว้าต่อ ตามด้วยปฏิบัติ (จินตา และภาวนามยปัญญา) ที่ทำใหม่ ล้มล้างหลักการนี้ ไม่รู้ที่เขารู้แล้ว มาสร้างเอง อาจซ้ำซ้อน หรือผิด เมื่อผิดก็แก้ไขยาก ที่เชื่อบั้งไฟพญานาคเป็นธรรมชาติ เป็นแก๊สนั้น ชี้ว่าเรียนวิทยาศาสตร์กันแล้ว ไม่รู้คุณสมมัติของของแข็ง ของเหลวและแก๊ส ถ้ารู้จะรู้ว่าลูกไฟที่เห็นต้องเป็นของแข็งที่ชุบเชื้อเพลิง แล้วยิงขึ้นไป ไม่ใช่แก๊ส (ไม่ใช่ธรรมชาติ)

นักวิทยาศาสตร์กับสังคม
เรื่องบั้งไฟนี้ นักวิทยาศาสตร์ปล่อยให้สังคมเข้าใจผิด ไม่ใส่ใจอธิบายความจริงให้ประชาชนรู้ วงวิทยาศาสตร์ยังนิ่งเฉย ที่นักการอ้างโอลิมปิกว่าเด็กเก่งด้วยการเรียนที่มีผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง ที่จริงผู้ไปแข่งได้ผ่านครูสอน ติวเข้มตามยุคเก่าให้เรียนอย่างรู้จำ มีข้อมูลที่ไม่เปิดเผยอีก เช่น เหรียญวิชาการต่างกับกีฬา ให้เป็นกลุ่ม เหรียญทองให้กลุ่มคะแนนสูงสุดมีร้อยละ 10 ถัดมาร้อยละ 20 และ 30 ได้เงินและทองแดง ครั้งที่เราจัดแข่งเคมี มีเข้าร่วม 53 ประเทศ ๆ ละ 4 คน รวม 212 คน ตอนปิด สมเด็จ ฯ เจ้าฟ้าจุฬาภรณ ฯ ทรงมอบเหรียญทอง เงินและทองแดง ให้ 22, 43 และ 64 คน ตามลำดับ (ไทยได้ 2 เงิน และ 2 ทองแดง) ปีนี้คณิตศาสตร์ เราได้ 1 ทอง 5 เงิน ผู้ไปครั้งแรก มี 1 คน (ได้เงิน) อีก 5 คนปีที่แล้วก็ไป (จีนได้ 6 ทอง ไม่มีผู้ไปซ้ำ) เรื่องเหล่านี้ วงวิทยาศาสตร์ แยกตัวห่างออกไป เป็นอิสระ ไม่เปิดเผยหรือชี้นำเรื่องวิทยาศาสตร์ให้สังคมรู้ความจริง

ศูนย์กลางของการเรียนรู้
หลักพุทธถือว่าการเกิดเป็นคนมีบุญ ๆ ที่เรียนรู้สูงได้ มีความรู้ในตัว ฉะนั้นศูนย์กลางที่แท้จริงน่าจะเป็นความรู้ “ความรู้เป็นศูนย์กลาง” ถ้าเรียกเช่นนี้ จะไม่ทำ ให้ครูไม่สอน ครูสอนก็เพื่อให้ความรู้ ผู้เรียนเรียนเพื่อให้มีความรู้ ให้กับต้องการ ความรู้ สิ่งดียวกัน เป็นศูนย์กลางที่ร่วมกัน ถ้าเรียก “ความรู้คู่หัวใจ” จะสื่อดียิ่งขึ้น ให้เก็บความรู้อยู่คู่หัวใจ “จำใส่ใจ” หรือที่ภาษาไทยเราใช้คำว่า “เข้าใจ” รู้จำที่เป็นจิตขันธ์ต้องอยู่กับรูป เรียกเช่นนี้ชี้ว่าสารสนเทศที่อยู่นอกตัวไม่ใช่ความรู้ นักการที่นับถือพุทธคงจะเข้าใจได้
เรารู้แล้วว่าสมองทำหน้าที่เรียนรู้ มีวงจรมหัศจรรย์แห่งการเรียนรู้/สมาธิ/วินัย เก็บความรู้ได้มากก่อเกิดปัญญา นักการไม่น้อยหลงผิดว่าจำความรู้ทำให้โง่ ไม่จำความรู้ เข้าใจฝรั่งผิดว่าให้คิดและแก้ปัญหาได้โดยไม่ต้องมีความ รู้ ถ้าไม่รู้จะใช้อะไรคิดหรือแก้ปัญหา ความรู้ต้องมาก่อน

ภูมิปัญญาบรรพชนตามหลักพุทธ
การเรียนรู้เกิดในตัวผู้เรียน “รู้ไว้ใช่ว่า ใส่บ่าแบกหาม” ตาม “ภูมิปัญญาบรรพชน” ปลูกฝังให้ใฝ่รู้ได้ น่าจะนำกลับ มาสอนเด็กของเราตั้งแต่เล็ก ไม่ต้องคิดสร้างคำใหม่มาใช้
ตะวันตกก้าวหน้ามาก ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เป็นที่น่าชื่นชม เหตุที่ก้าวหน้าได้รวดเร็วเพราะคนรุ่นหลังอาศัยภูมิปัญญารุ่นก่อน เป็นฐานพัฒนา จึงมีผลงานใหม่ (ตามหลักพุทธ สูตา ฯ) ให้รู้เรื่องที่รู้แล้วก่อน เขาไม่ล้มล้างภูมิปัญญาบรรพชน อย่างที่นักการของเราทำโดยไม่รู้ตัว
ด้านการเรียน ตะวันตกก็มีดี “Practice makes perfect” เขากำลังค้นคว้าและเพิ่งมาพบหลักพุทธ สมาธิ/สติ วินัย ฯลฯ เรารู้/ใช้ก่อนหน้านี้ เรียนด้วยสมาธิ/วินัย รู้จำไว้ในตัวให้มาก จนรู้รอบ มีปัญญา หลักการที่ดี ๆ นักการของเรากลับมองไม่เห็น ยังไม่เห็นสิ่งที่ดีของเขา เลียนแบบที่ผิดของเขามา ในขณะที่ฝรั่งกำลังมาฝึกสมาธิอยู่กับเราทั้งในวัดและที่ฝึกอื่น ๆ เขาเห็นคุณค่าการเรียนรู้ตามหลักพุทธ

ความรับผิดชอบของนักการ ฯลฯ
เมื่อครูไม่สอน มอบแต่การบ้าน พ่อแม่ที่มีความรู้และเวลา ก็สอนลูกเอง และแนะลูกทำการบ้าน ลูกจะได้เรียนรู้ นักการให้บ้านมีส่วนสอนเด็ก ยังให้วัดร่วมด้วย นำมาผูกเป็นคำ “บวร” พ่อแม่ที่ไม่มีความรู้/เวลา ถ้ามีเงิน ก็ส่งลูกให้ครูที่สอนสอน เด็กจะได้เรียนรู้ เด็กเหล่านี้มีโชคดีจะได้เรียนอย่างรู้จำตามหลักพุทธ แต่ถ้าพ่อแม่ไม่มีเงิน/ความรู้ เด็กก็โชคร้าย เด็กโชคร้ายมีมาก ส่วนใหญ่อยู่ในชนบท
ที่อ้างเด็กเก่งด้วย ผู้เรียนเป็นศูนย์ ฯ ปิดเรื่องโอลิมปิก สอนเสริมอย่างไร ฯลฯ ล้วนเป็นเรื่องน่าคิด เชิงจริยธรรม ผู้เกี่ยวข้องเป็นแม่พิมพ์ของชาติ เรื่องเหล่านี้ คนทั่วไปไม่รู้ ปล่อยเด็กให้เรียนเองมานาน เรียนรู้น้อยลงมาตามลำดับ

หนึ่งในแนวทางการแก้ไขปัญหาเด็ก
ที่เด็กทะเลาะวิวาทกัน ส่วนตัวหรือระหว่างโรงเรียน หรือที่ตั้งครรภ์ในวัยเรียน มีมากขึ้นและอายุน้อยลง ยังแก้ ปัญหาไม่ได้ เหตุส่วนหนึ่งมาจากการไม่เน้นให้เรียนรู้จำสาระ ไม่ต้องรู้จำจึงไม่ต้องใช้เวลาอ่าน เด็กว่างก็เที่ยวเตร่ ทำเรื่องไม่พึงประสงค์ การส่งเสริมให้รักการอ่านอาจทำได้ไม่สำเร็จ ถ้าไม่หันกลับมาให้เรียนรู้จำสาระ ตามหลักพุทธ
กลับมาหาภูมิปัญญาบรรพชนของเรากันเถิด
เรื่องการเรียนรู้ในช่วงสี่สิบปีดังได้ประมวลมานี้ คล้ายทวนกระแส “ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง” ซึ่งเป็นที่ชื่นชอบกัน ที่เขียนนี้อาจไม่ชอบกัน แต่ต้องเขียน ๆ ชวนให้ลูกหลานของเราหันมาเรียนรู้ให้ถูกทาง รู้มากขึ้น จะได้เติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ดีมีความรู้ เป็นกำลังในการพัฒนาประเทศ เขียนชวนให้ปรับกลับไปสอนตามยุคเก่าก่อนกึ่งพุทธกาลตามหลักพุทธ

หมายเหตุ
ที่เขียนนี้ไม่มีข้อความที่แต่งเป็นเท็จ เริ่มเขียนไว้ก่อนหน้านี้นานยังไม่เสร็จ เมื่อรัฐบาลตั้งกรรมการปฏิรูปประเทศ รีบสรุปโดยตั้งใจนำเสนอ เป็นหนึ่งใน “6 วัน 63 ล้านความคิด” แต่ช่วงเวลานั้น เว็บสำนักนายกรัฐมนตรีหนาแน่น ส่งเข้าไม่ได้ ช่วงนั้นอ่านพบบทประพันธ์ “สันติไทย” ได้แต่งเสริม “จะมีสันติไทย ต้องให้ได้ประชาชน ทุกหมู่เหล่าเป็นคน ไม่เจือปนโจรเปรตปลิง คนคือไม่โลภะ ปราศโทสะที่เลวร้าย โมหะไม่กร่ำกราย ชำระกายใจบริสุทธิ์ คนเรียนรู้วิชา จึงนำพาความเป็นคน ปัญญาค่ามากล้น ล้วนฝึกฝนจึงได้มา เมื่อไทยมีปัญญา อีกธรรมาประพฤติตาม มีชีวิตดีงาม ถิ่นสยามแดนสวรรค์” ขอตั้งชื่อว่า “สรวงสยาม” น่าจะมีได้ ถ้าเราจัดการเรียนการสอนแล้วทำให้เด็กไทยเป็นคนดีมีปัญญา บ้านเราก็เป็นสวรรค์ได้

จากคุณ : swathcu@yahoo.com

เขียนเมื่อ : 28 ก.ย. 53 11:09:46 A:122.154.3.81 X: TicketID:281681