ความคิดเห็นที่ 1 คำถามแรกก่อนเลย "อินเวอร์เตอร์คืออะไร?" จริงๆแล้วคำว่าอินเวอร์เตอร์จะหมายถึงอุปกรณ์หรือวงจรที่ทำหน้าที่แปลงแรงดันไฟฟ้ากระแสตรงให้เป็นไฟฟ้ากระแสสลับ แต่ในชีวิตประจำวันทั่วไปหรือแม้แต่ในวงการอุตสาหกรรม คำว่าอินเวอร์เตอร์(Inverter)มักจะถูกใช้ในความหมายของอุปกรณ์ที่ทำหน้าควบคุมมอเตอร์กระแสสลับ(AC induction motor)แทนซะมากกว่า นอกจากนี้ ยังมีคำที่นิยมใช้เรียก แทนอินเวอร์เตอร์อีกหลายคำ แต่มักจะนิยมใช้เฉพาะในวงอุตสาหกรรมเท่านั้น เช่น VSD, VVVF, Frequency Converter ฯลฯ ซึ่งผมจะสาธยายให้ทราบในภายหลังนะครับ สรุป ถ้ามีคนถามว่าอินเวอร์เตอร์คืออะไร ผมขอตอบง่ายๆว่า 'อุปกรณ์ควบคุมมอเตอร์กระแสสลับ' ครับ แก้ไขเมื่อ 18 ก.พ. 55 21:03:27 จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 21:03:08

ความคิดเห็นที่ 2 อินเวอร์เตอร์มันมีความสำคัญยังไง ทำไมจขกท.ถึงต้องเอามาโม้ให้ฟังด้วย? ผมคิดว่าความสำคัญของอินเวอร์เตอร์ก็อยู่ที่คำตอบของคำถามแรกนั่นแหละ มันสำคัญเพราะมันเป็นอุปกรณ์ที่ใช้ควบคุมมอเตอร์กระแสสลับครับ กล่าวคือ ว่ากันว่าพลังงานไฟฟ้าที่ผลิตได้ทั้งหมดบนโลกใบนี้กว่า 60-70% จะถูกใช้ไปกับการหมุนมอเตอร์ และมอเตอร์ส่วนใหญ่ที่ว่านั่นก็คือมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ และเผอิญว่าเจ้าอินเวอร์เตอร์ที่ว่าเนี่ย มันช่วยให้การควบคุมมอเตอร์ทำได้ง่ายขึ้นอย่างมาก รวมทั้งมันช่วยในการประหยัดพลังงานได้อย่างดีเยี่ยมอีกด้วย เริ่มเห็นความสำคัญของมันรึยังหล่ะครับ ปล. ตัวเลข 60-70% นั่นผมก็ไม่สามารถหาหลักฐานมายืนยันได้ แต่จากประสบการณ์ทำงานในโรงงานที่ผ่านมา ผมเชื่อว่าตัวเลขดังกล่าวน่าจะเป็นไปได้ หรือเผลอๆอาจจะมากกว่านั้นด้วยซ้ำ ซึ่งเดี๋ยวผมจะอธิบายในภายหลังว่าทำไมผมจึงคิดเช่นนั้น จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 21:04:47

ความคิดเห็นที่ 3 แล้วที่ผ่านมาอินเวอร์เตอร์ไปอยู่ไหน ทำไมพึ่งจะมาได้ยินเมื่อไม่กี่ปีมานี้? สำหรับประชาชนคนธรรมดาทั่วไป ส่วนใหญ่คงจะได้ยินคำว่าอินเวอร์เตอร์เมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ แต่สำหรับคนที่ทำงานในสายงานไฟฟ้าอุตสาหกรรม น่าจะเคยได้ยินมานานกว่านั้นพอสมควรแล้ว แต่อย่างไรก็ตาม อินเวอร์เตอร์ก็จัดได้ว่าเป็นอุปกรณ์ที่ค่อนข้างทันสมัยในบรรดาอุปกรณ์ไฟฟ้ากำลังทั้งหลาย คือ พึ่งจะเกิดขึ้นบนโลกนี้ประมาณ 30-40 ปี(ตัวเลขนี้ผมจำได้ไม่แน่นอนเท่าไหร่) สามารถนำมาใช้งานจริงเมื่อ 20 กว่าปีที่ผ่านมา และมันพึ่งจะเริ่มแพร่หลายในวงการอุตสาหกรรมเมื่อ 10 กว่าปีที่ผ่านมานี่เองครับ ดังนั้นไม่ต้องแปลกใจถ้าหากว่าคุณไม่เคยรู้จักอินเวอร์เตอร์มาก่อน ในรูปแสดงให้เห็นถึงอินเวอร์เตอร์ขนาดเล็กที่ใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมนะครับ ถ้าเป็นตัวใหญ่ๆ มันจะมาเป็นตู้เลยครับ แก้ไขเมื่อ 18 ก.พ. 55 21:07:08 จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 21:06:26

ความคิดเห็นที่ 4 ในเมื่อมันมีมานานแล้ว ทำไมถึงพึ่งจะมานิยมใช้กันหล่ะ? สาเหตุหลักที่อินเวอร์เตอร์ที่เป็นนิยมในช่วงหลังคือ ต้นทุนการผลิตที่ลดลง การประยุกต์ใช้งานที่ทำได้หลากหลายมากขึ้น รวมทั้งเทรนในเรื่องการประหยัดพลังงาน ซึ่งข้อหลังสุดนี่แหละ ที่ผมคิดว่ามันทำให้จำนวนอินเวอร์เตอร์เพิ่มขึ้นอย่างมากมายในช่วงหลัง เมื่อจุดเด่นมีมากขึ้น จุดด้อยมีลดลง รวมทั้งสามารถตอบสนองความต้องการได้ดีขึ้น จึงทำให้จากเดิมอินเวอร์เตอร์ที่นิยมใช้งานกันในโรงงานอุตสาหกรรมใหญ่ๆ ก็ลามมาสู่กระบวนการผลิตเล็กๆ จนกระทั่งมาถึงภาคครัวเรือนในตอนนี้แหละครับ ถ้าเป็นเครื่องปรับอากาศตามบ้านที่โฆษณาว่ามีอินเวอร์เตอร์ คุณจะไม่เห็นตัวอินเวอร์เตอร์แยกออกมาหรอกนะครับ แต่มันจะเป็นแผงวงจรอิเล็กทรอนิกส์อยู่ข้างในตัวเครื่องปรับอากาศเลย จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 21:10:32

ความคิดเห็นที่ 5 ถ้าอินเวอร์เตอร์มันพึ่งนิยมใช้ แล้วเมื่อก่อนเราควบคุมมอเตอร์กระแสสลับกันยังไง? คำตอบของคำถามนี้ง่ายมากที่สุดเลยครับ คำตอบของมันคือ 'ไม่มี' ใช่ครับ 'ไม่มี' คุณไม่ได้ฟังผิดครับ มอเตอร์กระแสสลับเป็นอุปกรณ์เฉื่อย(passive) คือ เราจ่ายไฟให้มัน มันก็หมุนด้วยความเร็วค่าๆหนึ่งตามที่ได้ออกแบบและสร้างมา  ซึ่งไม่สามารถมาปรับภายหลังได้ โดยความเร็วของมอเตอร์จะขึ้นอยู่กับ'ความถี่'ของไฟที่จ่ายเข้าไป เช่น เมื่อเราใช้ไฟในประเทศไทย(ความถี่ 50 Hz)จ่ายให้มอเตอร์ตัวหนึ่งมันก็จะหมุนด้วยความเร็วค่าหนึ่ง แต่เมื่อเรานำมอเตอร์ตัวเดียวกันไปต่อใช้ในประเทศอเมริกาซึ่งใช้ไฟความถี่ 60 Hz มอเตอร์ก็จะหมุนด้วยความเร็วอีกค่าหนึ่ง แปลกแต่จริงครับ มอเตอร์ตัวเดียวกัน แต่ความถี่ของแหล่งจ่ายไฟไม่เท่ากัน มอเตอร์ก็จะหมุนด้วยความเร็วไม่เท่าเดิม(สำหรับคนที่เรียนไฟฟ้ามา ก็คงไม่คิดว่ามันแปลกหรอกนะครับ 55) ปล. อันที่จริงมีมอเตอร์อยู่บางประเภท ที่ถูกสั่งทำมาเพื่อให้สามารถใช้งานได้หลายความเร็ว(2-3 ความเร็ว และเป็นความเร็วที่คงที่) แต่มอเตอร์เหล่านั้นจะราคาแพงและไม่เป็นที่นิยม ดังนั้นผมจะขอไม่พูดถึงในที่นี้นะครับ โพสไปแล้วพึ่งเห็นว่ารูปมันลายพร้อยเลย T^T แก้ไขเมื่อ 18 ก.พ. 55 21:13:08 จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 21:12:16

ความคิดเห็นที่ 6 อ่าว ในเมื่อเราปรับความเร็วของมอเตอร์ไม่ได้แล้วจะทำยังไง? ก่อนอื่น ผมขออธิบายก่อนละกันว่ามอเตอร์มันถูกใช้งานยังไงบ้าง เพื่อให้มองเห็นภาพได้ง่ายขึ้นเวลานะครับ จริงๆจะว่าไปแล้วมอเตอร์ไม่ว่าจะตัวไหนๆมันก็เหมือนกันทั้งนั้น สิ่งที่แตกต่างกันคือโหลดที่มันขับอยู่ต่างหาก ตัวอย่างโหลดยอดนิยมที่ใช้มอเตอร์ขับกัน เช่น ปั๊ม, พัดลม/ใบพัด, สายพาน, คอมเพรซเซอร์, ลิฟท์/เครน, ใบมีด, เครื่องฉีด/รีดพลาสติก(extruder), ใบกวน, ถังแกว่งสาร ฯลฯ อีกเยอะแยะมากมาย ทีนี้เมื่อเราไม่สามารถปรับความเร็วของตัวมอเตอร์ได้ เราก็ต้องควบคุมที่โหลดหรือกระบวนการผลิตแทน โดยสิ่งที่นิยมมากที่สุดในการควบคุมก็คือ ชุดเกียร์ และวาล์ว ในกรณีนี้ผมจะขอยกตัวอย่างของการใช้งานปั๊มน้ำของการประปาละกันครับ เมื่อก่อนการประปาจะออกแบบโดยซอยย่อยปั๊มน้ำเป็นปั๊มเล็กหลายๆตัว เช่น ถ้าให้ความต้องการน้ำในช่วงที่มากที่สุดเป็น 10 หน่วย (เช่น ตอนหัวค่ำที่คนอยู่บ้านและมีการใช้น้ำเยอะ) แทนที่จะใช้ปั๊มใหญ่ตัวเดียวที่จ่ายน้ำได้ 10 หน่วย เค้าก็จะออกแบบให้เป็นปั๊มเล็กที่จ่ายน้ำได้ 3 หน่วย จำนวน 4 ปั๊มแทน(รวมกันได้ 12 หน่วย) กรณีที่มีความต้องการน้ำน้อยก็ใช้ปั๊มแค่ตัวเดียว ถ้าไม่พอก็ค่อยไปเดินเครื่องตัวอื่นต่อไป แต่ถึงกระนั้น ก็คงยังมีช่องว่างในกรณีที่ความต้องการน้ำก้ำๆกึ่งของปั๊มแต่ละตัว ซึ่งถ้าเกิดกรณีแบบนั้น เค้าก็จะทำการเดินปั๊มเพิ่มขึ้น และใช้วาล์วเป็นตัวช่วยในการควบคุมปริมาณ(แรงดัน)ของน้ำแทน กล่าวคือ มอเตอร์มันก็เดินสปีดเดียวนั่นแหละ แต่ถ้าอยากได้น้ำเบาก็ให้ไปหรี่วาล์วลง ซึ่งกรณีแบบนี้ก็เหมือนกับเราต้องจ่ายไฟให้มอเตอร์เท่าเดิม ทั้งๆที่เราอยากได้น้ำน้อยลงแท้ๆ ที่ผมพูดว่าอินเวอร์เตอร์มันช่วยประหยัดพลังงานก็คือส่วนนี้แหละครับ เกร็ดเล็กเกร็ดน้อยสำหรับส่วนนี้นะครับ สำหรับท่านใดที่อยู่ในเขตกรุงเทพและปริมณฑล ผมบอกได้เลยว่าทุกท่านจะได้ใช้น้ำที่ผ่านการควบคุมของอินเวอร์เตอร์ครับ ^^ ทั้งโรงผลิตน้ำสามเสน บางเขน มหาสวัสดิ์ โรงสูบน้ำลาดกระบัง บางพลี ลุมพินี ฯลฯ มอเตอร์เกือบทั้งหมดล้วนแล้วแต่ใช่อินเวอร์เตอร์ในการควบคุมทั้งสิ้นครับ จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 21:20:35

ความคิดเห็นที่ 7 แล้วถ้าใช้อินเวอร์เตอร์หล่ะ มันดีกว่ายังไง (หลังจากที่เกริ่นมานาน ก็เริ่มเข้าเรื่องกันซะทีนะครับ 555) อินเวอร์เตอร์เป็นอุปกรณ์ที่เปลี่ยนแปลงความถี่ของแรงดันด้านขาออกได้ โดยไม่สนใจความถี่ของแรงดันด้านขาเข้าครับ เช่น เราจ่ายไฟ 50 Hz ให้อินเวอร์เตอร์ อินเวอร์เตอร์สามารถที่จะจ่ายไฟขาออกตั้งแต่ความถี่ 0-100 Hz ได้เลยครับ และสามารถควบคุมหรือปรับเปลี่ยนได้ตลอดเวลา(จริงๆตรงส่วนนี้ต้องดูที่สเปกของแต่ละผู้ผลิต แต่อย่างน้อยทำได้ตั้งแต่ 0-60 Hz แน่ๆ) เมื่อรวมกับที่ผมกล่าวไว้ด้านบน ที่บอกว่ามอเตอร์กระแสสลับจะมีความเร็วเปลี่ยนแปลงไปตามความถี่ของแหล่งจ่ายไฟ ดังนั้น เมื่อเราควบคุมความถี่ของแหล่งจ่ายไฟได้โดยตรง เราก็จะสามารถควบคุมความเร็วของมอเตอร์ได้แล้วนั่นเองครับ ในรูปนี่ให้ดูรูปคลื่นแรงดันขนาดเดียวกัน แต่ความถี่เปลี่ยนไป แต่แรงดันที่ออกจากอินเวอร์เตอร์จริงๆแล้วจะไม่ได้หน้าตาเป็นแบบนี้นะครับ จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 21:24:43

ความคิดเห็นที่ 8 ที่ว่าประหยัดพลังงานก็แค่นี้เองเหรอ? การประหยัดพลังงานของมอเตอร์จะขึ้นอยู่กับลักษณะของโหลดที่มันต่ออยู่ด้วยครับว่าเป็นลักษณะใด เช่น ถ้าโหลดเป็น ปั๊มหรือพัดลม พวกนี้จะประหยัดพลังงานได้เยอะมากครับ เนื่องจากโหลดเป็นลักษณะ Square Torque พูดแบบนี้อาจจะงงนะครับ ลองดูรูปประกอบไปด้วยละกัน โหลดลักษณะนี้ความสัมพันธ์ระหว่างความเร็วกับแรงบิด(กำลัง) จะไม่เป็นเส้นตรงครับ กล่าวคือ ที่ความเร็วต่ำๆ แรงบิดหรือกำลังที่ต้องใช้จะน้อยมาก อย่างเช่นในรูปเนี่ย ที่ความเร็วรอบประมาณ 70% แรงบิดที่ใช้พึ่งจะต้องการเพียงแค่ 30% เท่านั้น ซึ่งจากการทำงานจริง ผมพบว่ามันต่างออกไปเล็กน้อย แต่ยังอยู่ในแนวโน้มลักษณะนี้ครับ ซึ่งนั้นก็หมายความว่า ถ้าหากเราเดินมอเตอร์ที่ความเร็ว 70% พลังงานที่จะประหยัดไปไม่ใช่ 100-70 = 30% นะครับ แต่พลังงานที่จะประหยัดไปคือประมาณ 100 - 30 = 70%(ของจริงอาจจะน้อยกว่านี้นิดหน่อยครับ) ขอยกตัวอย่างการประปาอีกซักครั้งนะครับ มอเตอร์การประปาที่เห็นใช้เยอะจะอยู่ที่ขนาด 1500 kW ถ้าประหยัดได้ซัก 50% ก็คือ 750 kW เดินปั๊ม 1 ตัวเป็นเวลา 1 ชม. ก็จะลดไฟฟ้าไปได้ 750 หน่วย ตีซะว่าค่าไฟหน่วยละ 5 บาท ชั่วโมงนึงก็ประหยัดไป 3,750 บาท วันนึงเดินแบบนี้ซัก 20 ชม. ปีนึงก็คิดเป็นค่าไฟที่ประหยัดได้ประมาณ 27 ล้านบาท ต่อปั๊ม 1 ตัว(ทำไมมันดูเยอะจังหว่า ผมคำนวณผิดตรงไหนช่วยแย้งด้วยนะครับ) เริ่มเห็นข้อดีของมันรึยังหล่ะครับ :) จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 21:25:23

ความคิดเห็นที่ 9 นอกจากประหยัดพลังงานแล้ว มันยังช่วยเรื่องอื่นได้อีกรึเปล่า? ประโยชน์หลักของอินเวอร์เตอร์นอกเหนือจากเรื่องประหยัดพลังงานแล้วก็คือการควบคุมนั่นเองครับ ขอยกตัวอย่างการประปาอีกเช่นเคย(ประปาโดนตลอด 55) ถ้าเป็นวิธีการโอเปอร์เรทแบบเมื่อก่อน ระดับแรงดันน้ำในท่อจะไม่นิ่งครับ คือเมื่อแรงดันตกถึงค่านึง ปั๊มตัวถัดไปจึงจะสตาร์ท พอสตาร์ทตอนแรกก็จะแรงเกินไป ทำให้แรงดันน้ำพุ่งขึ้นสูงอีกต่างหาก แต่เมื่อใช้อินเวอร์เตอร์ในการควบคุมแล้ว จะทำให้การตอบสนองต่อโหลดดียิ่งขึ้นเพราะสามารถปรับความเร็วของมอเตอร์ได้อย่างต่อเนื่องและรวดเร็วตลอดช่วงการใช้งาน หรือถ้าเป็นโหลดชนิดอื่น ที่เคยต้องเปลี่ยนเกียร์เพื่อลดหรือเพิ่มความเร็วรอบ เมื่อเปลี่ยนมาใช้อินเวอร์เตอร์ปัญหาเหล่านั้นก็จะหมดไป เพราะเราสามารถปรับความเร็วที่ตัวมอเตอร์ได้โดยตรงนั่นเอง นอกจากนี้ การใช้อินเวอร์เตอร์ยังทำให้การสตาร์ทของมอเตอร์นุ่มขึ้น ไม่เกิดการกระชาก ซึ่งส่งผลดีต่ออุปกรณ์ทางกลต่างๆ รวมทั้งอุปกรณ์ทางไฟฟ้าที่ไม่จำเป็นต้องรับกระแสสูงๆขณะที่สตาร์ทมอเตอร์ด้วยครับ โดยปกติ กระแสขณะสตาร์ทของมอเตอร์จะอยู่ที่ 5-10 เท่าของกระแสพิกัด เช่น ถ้าปกติมอเตอร์กินกระแส 10 A ขณะสตาร์ทก็จะกินกระแสประมาณ 50-60 A เป็นอย่างน้อย จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 21:28:44

ความคิดเห็นที่ 10 ที่พูดมามีแต่ข้อดีทั้งนั้นเลยนี่นา แล้วมันไม่มีข้อเสียมั่งเหรอ? แน่นอนครับ เหรียญย่อมมีสองด้านเสมอ เมื่อมีข้อดีก็ต้องมีข้อเสียด้วยเช่นเดียวกันครับ ข้อเสียอย่างแรกเลยก็คือ การใช้อินเวอร์เตอร์ทำให้ความน่าเชื่อถือ(Reliability)ของระบบลดลงไปครับ เพราะถึงแม้ว่าเจ้าอินเวอร์เตอร์นี้จะถูกจัดให้เป็นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์กำลัง(power electronics) และเมื่อขึ้นชื่อว่าอิเล็กทรอนิกส์ ก็ย่อมจะเสียง่ายกว่าอุปกรณ์ไฟฟ้ากำลังชนิดอื่นๆ ดังนั้น เค้าจึงมักทำระบบสำรองเอาไว้ กรณีที่อินเวอร์เตอร์เสียก็ยังสามารถเดินเครื่องจักรต่อไปได้ ข้อเสียอย่างต่อมาถือเป็นปัญหาที่สำคัญที่สุดอีกอย่างหนึ่งของการใช้อินเวอร์เตอร์เลยก็คือ เรื่องฮาร์โมนิกส์ที่เกิดขึ้นในระบบ ขอขยายความนิดนึงนะครับ ที่เราพูดว่าฮาร์โมนิกส์เนี่ย ก็คือความผิดเพี้ยนของรูปคลื่นทั้งแรงดันและกระแส ซึ่งอินเวอร์เตอร์เนี่ย มันมีรูปคลื่นแรงดันและกระแสทั้งขาเข้าและขาออกไม่เป็น sine wave เหมือนกับไฟบ้าน ถ้าฮาร์โมนิกส์ที่ว่ามีขนาดใหญ่ ก็จะไปรบกวนอุปกรณ์ชนิดอื่นที่ต่ออยู่บนหม้อแปลงเดียวกัน หรืออาจทำให้หม้อแปลงร้อนจัดถึงขั้นเสียหายเลยก็เป็นได้ครับ จากในรูป ไอ่แท่งสี่เหลี่ยมๆนั่นแหละครับ คือรูปแรงดันที่อินเวอร์เตอร์จากออกไป(ในกรณีที่ไม่มีวงจรกรองมาช่วย) ส่วนรูปคลื่นโค้งๆ คือรูปคลื่นปกติแบบ sine wave ครับ แก้ไขเมื่อ 18 ก.พ. 55 21:50:23 จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 21:44:51

ความคิดเห็นที่ 11 ***ข้อเสียอย่างที่สามครับ การใช้อินเวอร์เตอร์ทำให้ระยะสายของมอเตอร์นั้นถูกจำกัดให้สั้นลงครับ (ข้อเสียข้อนี้คนส่วนใหญ่มักจะเข้าใจผิดกันมากนะครับ) เนื่องมาจากเหตุผลทางเทคนิคบางประการ ถ้าหากระยะสายจากอินเวอร์เตอร์ไปยังมอเตอร์นั้นยาวเิกินไป จะทำให้แรงดันไฟฟ้าที่ขั้วมอเตอร์นั้นพุ่งสูงขึ้นมาก ซึ่งโดยปกติ แรงดันไฟที่ออกจากอินเวอร์เตอร์ก็จะสูงกว่าไฟที่มาจากระบบอยู่แล้ว และแรงดันไฟที่สูงๆเนี่ย ก็จะทำให้มอเตอร์มันพังก่อนเวลาอันควรได้ครับ ข้อเสียอย่างที่สี่ เนื่องจากอินเวอร์เตอร์จัดเป็นอุปกรณ์ความถี่สูง(โดยปกติอยู่ที่ประมาณ 0.5-10 kHz) ดังนั้น ในขณะที่ใช้งานอินเวอร์เตอร์ ก็จะมีสัญญาณรบกวนจากความถี่สูงดังกล่าวออกจากตัวอินเวอร์เตอร์ไปด้วย ซึ่งสัญญาณที่ว่าก็มีโอกาสจะไปรบกวนการทำงานของอุปกรณ์อื่นๆที่อยู่ข้างเคียงได้ครับ ฟังๆดูแล้วเหมือนข้อเสียจะเยอะนะครับ(ที่จริงแล้วก็เยอะกว่านี้อีก 555) แต่ในควา่มเป็นจริงแล้ว ข้อเสียข้อที่ 2-4 จะมีมาตรฐานที่คอยรองรับอยู่แล้วครับ ถ้าหากออกแบบตามมาตรฐาน ก็สามารถใช้งานได้อย่างปกติ แก้ไขเมื่อ 18 ก.พ. 55 21:55:47 จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 21:48:39

ความคิดเห็นที่ 12 ไอ่ที่บอกตอนต้นว่าอินเวอร์เตอร์มีชื่อเรียกอย่างอื่นอีก ตกลงมันมีอะไรอีกบ้างเนี่ย? ผมแยกให้เลยละกันนะครับ บางคนอาจจะเคยได้ยินตัวย่อมา แต่ไม่รู้ว่ามันย่อมาจากอะไรและมีความหมายว่าอย่างไร VSD - Variable Speed Drive พูดง่ายๆก็คือตัวปรับความเร็ว AC Drive - อันนี้ตรงตัวเลยครับ คืออุปกรณ์ที่ใช้ขับมอเตอร์กระแสสลับ Frequency Converter - ตัวเปลี่ยนแปลงความถี่(ห้ามตกคำว่า frequency นะครับ ถ้าเรียกว่า converter เฉยๆความหมายจะเปลี่ยนทันที) VVVF - Variable Voltage Variable Frequency คือตัวอินเวอร์เตอร์จริงๆแล้วมันจะปรับแรงดันไปพร้อมกับความถี่ครับ แต่ผมพูดข้ามเพราะคิดว่ามันลงเรื่องเทคนิีคมากไป ส่วนถ้าเป็นตัวขับมอเตอร์กระแสตรงจะมีชื่อเรียกที่นิยมอยู่ 2 ชื่อ คือ DC drive กับ DC converter กรณีที่เราพูดว่า converter เฉยๆ มันจะหมายถึง DC drive ไม่ใช่ AC drive นะครับ จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 21:57:10

ความคิดเห็นที่ 13   จากคุณ : ไฟลามทุ่ง เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 22:09:22

ความคิดเห็นที่ 14 นอกจากเอาไปควบคุมมอเตอร์แล้ว เจ้าอินเวอร์เตอร์นี่มันทำอย่างอื่นได้อีกรึเปล่า? ข้อนี้เป็นคำถามที่ผมอยากนำ้เสนอมากครับในยุคที่พลังงานทางเลือกหรือพลังงานทดแทนถูกกล่าวถึงอยู่ทั่วทุกหัวระแหง เจ้าอินเวอร์เตอร์เนี่ยมันเป็นอุปกรณ์หลักสำหรับโรงไฟฟ้าพลังงานลมและพลังงานแสงอาทิตย์(แบบโซล่าเซลล์)เลยหล่ะครับ ด้วยอุปกรณ์ที่คล้ายๆกับอินเวอร์เตอร์ที่ใช้ในการควบคุมมอเตอร์(แต่เปลี่ยนหลักการควบคุม) เราก็สามารถใช้อินเวอร์เตอร์ในการสร้างแรงดันและความถี่ เพื่อจ่ายเข้าระบบของการไฟฟ้าได้ครับ ดังนั้นเราสามารถพูดได้เลยว่า ที่ไหนมีโซล่าเซลล์ที่นั่นต้องมีอินเวอร์เตอร์ครับ นอกจากนี้ อีกหนึ่งตัวอย่างการประยุกต์ใช้งานที่สำคัญก็คือการใช้งานแบบ shore to ship ครับ เนื่องจากว่าเรือที่มีจากประเทศที่ต่างกันย่อมใช้ระบบไฟฟ้าที่มีแรงดันและความถี่ที่ไม่เท่ากัน โดยเมื่อก่อนเรือเหล่านี้จำเป็นต้องปั่นไฟอยู่ตลอดเวลาที่จอดเทียบท่า เพื่อให้ภายในเรือมีไฟฟ้าใช้ แต่เมื่อเรามีอินเวอร์เตอร์(จริงในกรณีนี้เราจะเรียกมันว่า Frequency Converter) เราก็สามารถที่จะสร้างจุดจ่ายไฟตามท่าเรือต่างๆ เพื่อทำการแปลงแรงดันและความถี่ให้ตรงกับที่เรือลำนั้นๆใช้อยู่ เกร็ดเล็กเกร็ดน้อยอีกอย่างนึงคือ อุปกรณ์ UPS ที่เราใช้กันทุกวันนี้จริงๆมันก็ใช้หลักการเดียวกันกับ frequency converter นะครับ เพียงแต่เราบังคับแรงดันและความถี่ด้านขาออกเอาไว้ก็เท่านั้น จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 22:14:03

ความคิดเห็นที่ 15 ร่ายมาซะยาวเลย ขอบคุณที่อ่านจนจบและหวังว่าจะมีประโยชน์ต่อคนอ่านกันมั่งนะครับ เอาไว้ถ้ามีคนสนใจในรายละเอียด ผมจะหาโอกาสกลับมาเขียนอีกกระทู้แยกไปเลย สำหรับเรื่องทางเทคนิคนะครับ ปล. รูปที่ลงมาหากติดยี่ห้อสินค้าใด ต้องขอบอกว่าผมไม่ได้มีส่วนได้ส่วนเสียกับแบรนด์นั้นๆนะครับ ไม่ได้มีเจตนาจะขายของแต่ประการใด 555 จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 22:17:44

ความคิดเห็นที่ 16 แล้วมันมีผลต่อเครื่องเชื่อมอย่างไดคะ สงกานะค่ะ จากคุณ : หมาหมีตัวตัน เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 22:41:08

ความคิดเห็นที่ 17 อ่านสนุกดีครับ :) จากคุณ : oppertunity เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 22:49:40

ความคิดเห็นที่ 18 ขอบคุณ จขกท ที่มีน้ำใจ สละเวลาเขียนอย่างละเอียด จากคุณ : TinyNu เขียนเมื่อ : 18 ก.พ. 55 23:05:04

ความคิดเห็นที่ 19 มันดีจริงแต่มันก็พังเร็วด้วยนะ อ่านใบรับประกันดูว่าถ้าถูกฟ้าผ่าจะซ่อมฟรีใหม เพราะไฟฟ้าบ้านเราเกิดมีไฟกระชากtransient voltageบ่อยมากๆ วงจรinverterใช้ IGBT(insulated gate bipolar transistor) พังแล้วซ่อมแพงมากๆ ซ่อมมาแล้วก็มักจะพังเหมือนเดิมอีก ทำให้ผู้ใช้ไม่ประหยัดเงินอย่างที่คิดไว้นะ ถ้าเขาออกแบบวงจรมาดีจริงๆ รับประกันซ่อมฟรีนานถึง๑๐ปี ผมถึงจะซื้อนะ จากคุณ : joe (aircraftdesigner) เขียนเมื่อ : 19 ก.พ. 55 00:12:28

ความคิดเห็นที่ 20 คห.16 หมายถึงเครื่องเชื่อมแบบอินเวอร์เตอร์รึเปล่าครับ ผมเข้าใจว่าแบบนั้นเค้าเอาไว้กำหนดกระแสขาออกนะครับ ไม่แน่ใจเหมือนกัน รอผู้รู้ท่านอื่นเข้ามาตอบอีกทีครับ คห.19 ลองยกตัวอย่างอุปกรณ์ไฟฟ้าที่รับประกันกรณีเกิดฟ้าผ่ามาให้ดูหน่อยเถิดครับ ถ้าฟ้าผ่าแล้วเกิดเซิร์จ เราก็ควรติดตั้งชุดล่อฟ้าหรือตัวป้องกันอื่นๆ เพื่อลดทอนหรือกันไม่ให้เซิร์จนั้นเข้ามาสู่ระบบครับ IGBT นั้นแพงและเปราะบางจริงครับ จริงๆมันก็เปราะบางเกือบทุกส่วน เพราะมันเป็นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ย่อมไม่ทนทานเหมือนพวกมอเตอร์ หม้อแปลง เบรกเกอร์ หรืออุปกรณ์อื่นที่มีส่วนประกอบหลักเป็นทางกลมากกว่า ถ้าหากการเราเลือกมอเตอร์เหมาะสมกับโหลด เลือก Inverter ให้ถูกกับขนาดมอเตอร์และโหลด ติดตั้งอย่างถูกต้อง บำรุงรักษาอย่างถูกต้อง อายุการใช้งานพวกนี้ส่วนใหญ่จะอยู่ที่ 10 ปีขึ้นไปครับ กรณีที่พังบ่อยมักเกิดจากการที่ผู้ใช้ไม่เข้าใจในตัวอุปกรณ์ เลือกผิดตั้งแต่แรกบ้าง ติดตั้งผิดบ้าง ใช้งานผิดบ้าง ไม่ซ่อมบำรุงบ้าง ซึ่งกรณีแบบนั้น จะพังก็ไม่ใช่เรื่องแปลกแต่ประการใดครับ เหมือนอยากได้รถขนผักแต่ดันไปซื้อเฟอรารี่แถมเอาไปวิ่งบนทางลูกรัง และไม่ซ่อมบำรุงมัน ต่อให้รถมันดีแค่ไหนมันก็ต้องพังครับ เพราะเราใช้งานมันไม่ถูก อ่อ เพิ่มให้นิดนึงครับ ที่ว่าไม่ประหยัดอย่างที่คิด ขึ้นอยู่กับว่าคุณเลือกใช้มันถูกต้องหรือไม่ เพราะโหลดบางประเภทการใช้อินเวอร์เตอร์มันก็ไม่ได้ช่วยให้ประหยัดไฟ หรือบางครั้งมอเตอร์คุณเดินเต็มสปีดอยู่แล้ว มันก็ช่วยประหยัดได้ไม่มากเช่นกัน ปล. นี่ผมพูดถึงอินเวอร์เตอร์ในทางอุตสาหกรรมนะครับ แต่ถ้าเป็นอินเวอร์เตอร์ที่ติดตามเครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้าน ผมค่อนข้างเห็นด้วยกับคุณครับ แก้ไขเมื่อ 19 ก.พ. 55 00:57:39 จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 19 ก.พ. 55 00:55:19

ความคิดเห็นที่ 21 #19 ที่พังนี่หมายถึงภาคพาวเวอร์พังรึครับ เห็นตามบ้านหม้อ เค้าเอาโมดูลพาวเว่อร์เทียบเบอร์ใส่เลย ซ่อมง่าย ไม่ถึงกับแพง จากคุณ : อิๆ เขียนเมื่อ : 19 ก.พ. 55 01:49:26 A:58.11.57.47 X: TicketID:052378

ความคิดเห็นที่ 22 จขกท ช่วยแนะนำ VSD - Variable Speed Drive  ให้หน่อยครับ ผมไปใช้งานกับระบบ Evap   ตอนนี้ที่ทำ คือ สับคัทเอ้ามอเตอร์ทำงาน แต่ผมอยาก ปรับสปีท มอเตอร์ แต่ไม่ค่อยเข้าใจเรื่องนี้ จากคุณ : joe_pim เขียนเมื่อ : 19 ก.พ. 55 07:42:47

ความคิดเห็นที่ 23 คุณ joe_pim สับเคัตเอาท์แล้วทำงานคือวงจรสตาร์ทแบบDOL(direct online)ครับ หากต้องการเปลี่ยนเป็นVSD สิ่งที่ควรพิจารณาก่อนคือ ต้องเลือกอินเวอร์เตอร์ที่มีแรงดันไฟขาเข้าขาออกให้เหมาะสมกับอุปกรณ์ที่เราใช้อยู่ รวมทั้งต้องเลือกขนาดกำลัง(W) หรือพิกัดกระแส(A) ให้เหมาะสมกับรูปแบบการใช้งานของเราด้วย เช่น ถ้าไฟที่คุณใช้เป็นระบบ 3 เฟส 380 V และมอเตอร์ที่ใช้งานมีระดับแรงดัน 380 V เราก็ต้องเลือกอินเวอร์เตอร์ให้ตรงกับย่านการใช้งานนี้ครับ ส่วนเรื่องพิกัดกระแส โดยปกติเรามักจะเลือกอินเวอร์เตอร์ให้ใหญ่กว่ามอเตอร์เล็กน้อยสำหรับโหลดทั่วไป เช่น ถ้ามอเตอร์ขนาด 18.5 kW กระแสพิกัดซัก 34 A เราก็จะเลือกอินเวอร์เตอร์ที่จ่ายกระแสได้ประมาณ 38 A แต่ถ้าโหลดของคุณเป็นโหลดหนัก ซึ่งมีการจ่ายกระแส overload อยู่บ่อยครั้ง ก็อาจจะต้องเลือกอินเวอร์เตอร์ให้ใหญ่ขึ้นอีกไซส์นึง เช่น เลือกเป็นขนาด 45 A แทน ต่อมาเราต้องมาดูว่าโหลดที่เราใช้นั้น ลักษณะการใช้งานเป็นอย่างไร มีช่วงเบรกเร็วๆหรือไม่ ถ้ามีการเบรกจะทำให้เกิดแรงดันไฟย้อนกลับเข้ายังตัวอินเวอร์เตอร์ ซึ่งถ้ามันมากเกินไปจะทำให้อินเวอร์เตอร์พัง กรณีนี้ต้องติดชุดวงจรเพิ่มเติมเพื่อลดแรงดันย้อนกลับเอาไว้ด้วย สุดท้ายคือดูพวกชุดวงจรควบคุมครับ เช่น จะ start/stop ด้วยสัญญาณอะไร ปรับความเร็วด้วยสัญญาณอะไร(digitalหรือanalogหรือสัญญาณอื่นๆ) ถ้าการควบคุมของเราไม่ซับซ้อน อินเวอร์เตอร์เกือบทุกยี่ห้อจะทำได้คล้ายๆกันหมดครับ ลองติดต่อพวก dealer ของยี่ห้อต่างๆดูเลยครับ ถ้าของญี่ปุ่นก็ Mitsu, Fuji, Yasgawa ของยุโรปก็ ABB, Siemen, Danfross, Wagon ส่วนของจีนผมไม่แนะนำครับ ที่เคยเห็นมาจะพังเร็วมาก ไม่ขอแนะนำเฉพาะเจาะจงว่ายี่ห้อไหนนะครับ เดี๋ยวจะกลายเป็นโฆษณาขายของไป จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 19 ก.พ. 55 11:40:43

ความคิดเห็นที่ 24 คือปกติ ของผม ใช้ abb อยู่ แต่ ปี นึงเสียที  กว่าจะเคม กว่าจะกลับมาใช้ เลย ต่อตรง ของผมส่วนใหญ่ใช้กำหนดความเร็วรอบพัดลม ส่วนใหญ่เป็น มอเตอร์ 1 แรง 3 เฟส  ( พัดลม 4 -5 ตัว) คือ ผมอยากได้ตัวปรับความเร็วรอบ แค่นั้น ครับ  ( ตัว abb ที่ผมใช้ มันมาอยู่ในชุด ควบคุมระบบ evap ) ถ้า ผมซื้อ อินเวอร์เตอร์  แล้วเรามาตั้งค่าให้มันกำหนดความเร็วได้เลยมั้ย   ของ abb ที่ ผมเคยวัดมันออกมาเป็น Hz  (ตัวที่ไว้ตั้งค่าที่เป็นหน้าจอ กับคู่มือ เค้าไม่ได้ให้มาด้วย) แก้ไขเมื่อ 19 ก.พ. 55 15:38:18 จากคุณ : joe_pim เขียนเมื่อ : 19 ก.พ. 55 15:34:46

ความคิดเห็นที่ 25 ตอบคห.24 นะครับ ที่คุณเห็นเป็น Hz นั้นไม่แปลกครับ โดยปกติแล้ว รูปแบบการควบคุมมอเตอร์ด้วยอินเวอร์เตอร์จะแบ่งเป็น 3 แบบ คือ scalar, vector, direct torque scalar - คือใช้หลักการของ V/f ratio แบบธรรมดา ซึ่งจะกำหนดความเร็วรอบมอเตอร์ด้วยความถี่ของแรงดันขาออกของอินเวอร์เตอร์ให้แปรผันกับแรงดัน vector - จะควบคุมผ่าน Id และ Iq โดยตอนหลังมีการพัฒนาเป็นแบบไม่ต้องใช้ sensor ป้อนกลับ(sensorless vector control) direct torque - อันนี้เป็นเทคโนโลยีที่ใหม่ที่สุดในการควบคุม โดยใช้หลักการของ switching table ซึ่งชื่อนี้ถือเป็นลิขสิทธิ์ของแบรนด์หนึ่งอยู่ ดังนั้น ถ้าซื้อจากยี่ห้ออื่น ก็อาจจะได้ยินชื่อที่ต่างออกไป แต่ใช้หลักการคล้ายๆกันนี่แหละ *เรื่องหลักการควบคุมแบบละเอียดสามารถหาอ่านได้จาก text book โหลดจากเน็ทก็มีครับ อินเวอร์เตอร์เกือบทั้งหมดในตลาด มักจะมีโหมดการควบคุมแบบ scalar ให้มาเป็นพื้นฐานอยู่แล้ว ดังนั้นการที่คุณจะเห็นว่าอินเวอร์เตอร์ถูกควบคุมตามความถี่นั้นจึงไม่ใช่เรื่องแปลกแต่ประการใด โดยคุณสามารถคำนวณความถี่กับความเร็วรอบได้ด้วยการเทียบบัญญัิตไตรยางค์ เช่น คุณป้อนข้อมูลพื้นฐา่นของมอเตอร์เอาไว้ที่ 400 V, 50 Hz, 3000 rpm ในขณะที่VSDจ่ายความถี่ที่ 25 Hz นั่นเท่ากับว่ามอเตอร์คุณจะวิ่งที่ประมาณ 1500 rpm และจะวัดแรงดันขาออกได้ประมาณ 200 V *การวัดแรงดันขาออกของอินเวอร์เตอร์ หากต้องการค่าที่ถูกต้อง คุณต้องใช้มิเตอร์ที่มีโหมดการวัดแบบ low pass filter นะครับ เนื่องจากว่าความถี่ขาออกของอินเวอร์เตอร์จริงๆแล้วมีหลักเป็น kHz ครับ ผมแนะนำให้ลองหาคู่มือการใช้จากในเน็ทดูก่อนนะครับ ยี่ห้อที่คุณว่ามา ผมเห็นมีให้โหลดเกือบทุกรุ่น ถ้าหากไม่มี โทรไปขอได้ครับ บริษัทเหล่านี้จะมีเก็บไว้เป็น soft file อยู่แล้ว ส่วนของที่เสีย ถ้ามันเสียที่ตัวเดิมซ้ำๆ ผมแนะนำให้ลองหาสาเหตุดูก่อนครับ ว่าจริงๆแล้วของมันห่วย หรือว่าเราใช้งานมันผิด ถ้าหากมันเสียเพราะเราใช้งานมันผิด แบบนั้นต่อให้เปลี่ยนยี่ห้อมันก็เสียเงินเปล่าครับ มีโอกาสเสียได้เหมือนกันครับ จากคุณ : โค้วเต๊กซิม เขียนเมื่อ : 19 ก.พ. 55 18:03:31

ความคิดเห็นที่ 26 เคยเป็นช่างซ่อม Inverter , Servo Drive และ switching  มา 4 เดือน -_-' ซ่อมยากโครต ราคาค่าซ่อมก็ทำเอาผู้จัดการรวยไปเลย แต่ซ่อมงานไม่ค่อยออกสุดท้าย ไม่ผ่านทดลองงาน  ก็เลยได้ออกไปทำงานอย่างอื่น -_- จากคุณ : ป๊อปปูล่า เขียนเมื่อ : 19 ก.พ. 55 18:45:52