คำถามแรกในชั่วโมงปรัชญา
ครูถามว่าปรัชญาเป็นไฉน
และดำรงคงอยู่เพื่ออะไร
หรือเพื่อใช้ตีฝีปากวาทการ
ฉันตอบได้ข้อแรก คือเครื่องมือ
ที่เมธียึดถือจึงเรียกขาน
เสาะแสวงสิ่งบางสิ่งมาช้านาน
และสิ่งนั้นขนานนามว่า ปัญญา
ครูถามอีกทำไมต้องหาสิ่งนั้น
หรือว่าว่างกันนักจึงเที่ยวหา
หรือมนุษย์อับจนน้อยด้อยปัญญา
ฉันสิ้นท่าตอบไม่ได้น่าอายจริง
ครูจึงบอก หากมิรู้ว่าใดควร
โลกคงป่วนปั่นแน่แย่ยุ่งขิง
มีปัญญาเพื่อรู้ไว้ให้ประวิง
มิทอดทิ้งคุณธรรมแลความดี
ปัญญาจึงเป็นประหนึ่งอริยะ-
ทรัพย์ประดับปวงปราชญ์รัศมี
ดังแสงส่องประภาคารกลางนที
ให้เรานี้นำเรือน้อยค่อยข้ามไป
แต่ฉันยังนั่งตรองตรึกและนึกคิด
ชั่วแลผิดจักตัดสินได้ไฉน
หนึ่งสังคมชั่วนั้นก็กลับกลาย
เป็นดีได้ในอีกที่น่าแปลกจัง
จึงกลับมาที่ความหมายของปรัชญา
เป็นเครื่องมือค้นหาสิ่งมุ่งหวัง
คือคำตอบของคำถามทรงพลัง
ซึ่งคงยังรบกวนใจเหล่ามนุษย์
พอฉันตอบครูถามกลับว่า ทำไม
มนุษย์ไซร้จึงอยากรู้ถึงที่สุด
เที่ยววิ่งแข่งกับความคิดไล่ยื้อยุด
ไม่มีหยุดคิดได้ในสักวัน
เพียงกินอิ่มนอนหลับได้น่าจะพอ
สนองต่อกามคุณวุ่นกระสัน
ทานข้าวปลาอันประณีตให้พีมัน
นอนทั้งวันมิต้องตื่นทำงานการ
ฉันเบ้หน้าแล้วบอกว่า นั่นคือสัตว์
เป็นดิรัจฉานขวางโลกน่าสงสาร
มนุษย์แท้มีสมองไว้ใช้งาน
มิใช่พาลแต่จะเสพย์อยู่ท่าเดียว
ครูย้ำคำ เหตุไฉนต้องขบคิด
ต้องลิขิตสมมุติว่านี่แดงเขียว
ต้องให้ค่ากำหนดคุณทุกอย่างเชียว
ต้องแสวงคำตอบเดียวด้วยปรัชญา
ฉันแถลง เพราะมนุษย์มีสังคม
เกาะกลุ่มกลมเป็นพรรคพวกทีเดียวหนา
จึงต้องคิดสิ่งสมมุติสร้างขึ้นมา
และให้ค่าเพื่อวางกฎกำหนดเกณฑ์
ครูถกว่า มดก็มีสังคม
เกาะกลุ่มกลมเป็นพรรคพวกเธอก็เห็น
มันก็มีวางกฎกำหนดเกณฑ์
งั้นมนุษย์ก็เป็นเช่นดั่งมด
ครูเฉลยเอ่ยท้ายใจความว่า
ปรัชญามีคุณค่าที่ปรากฏ
สร้างปัญญาประดับคนให้เลื่องยศ
ว่าเหนือมดเหนือสรรพสัตว์ในโลกา
เราอยากรู้เราเป็นใคร?มาจากไหน?
แต่มดน้อยสงสัยได้เปล่าหวา
ว่าโลกนี้มีที่ไปหรือที่มา?
สุดขอบฟ้าจักรวาลคืออะไร?
คิดอีกที ปัญญา คือคำสาป
คู่คนตราบรู้ความจนสิ้นขัย
มดไม่รู้มดอยู่ได้สบายใจ
ส่วนคนไซร้นั่งปวดหัวทุกวี่วัน
จากคุณ :
ปฤษณะ 
- [
1 ส.ค. 50 01:16:57
]
ปรัชญา - ปัญญา
