อำนาจวรรณกรรม คือหัวข้อโก้หรูศักดิ์สิทธิ์ที่ถูกหยิบยกมาถกเถียงตั้งแต่ยุคดึกดำบรรพ์ถึงยุคปัจจุบันกาลของแวดวงวรรณกรรม มันคือคำถามตลอดกาลที่จำเป็นต้องถามและจำเป็นต้องตอบเพื่อตรวจสอบสมรรถภาพวรรณกรรมภายในสังคมว่ายังสั่นคลอนสังคมไหม ยังมีอิทธิพลต่อความนึกคิดของผู้เสพอยู่ไหม นอกจากนี้หัวข้อดังกล่าวยังเป็นภาพสะท้อนสถานภาพสถาณการณ์ทางสังคมของวงวรรณกรรมอีกด้วย ซึ่งภาพที่เห็นในระยะหลังมานี้คือ โรคเปลี้ย กำลังคุกคามวงวรรณกรรมและบรรยากาศของความเป็นวรรณกรรมให้เบาบาง อ่อนกำลังลงไปเรื่อยเรื่อย และกำลังจะกลายเป็น ไอ้เปลี้ย ในสักวันหนึ่งที่ไม่ไกลจากวันนี้
บรรยากาศอันเบาบาง(เปลี้ย)ที่ว่า มีให้เห็นตามร้านหนังสือชั้นนำทั่วไป พื้นที่ ในสมัยนี้มันมีค่าราคาแพงและไม่อาจจะกรุณาเกื้อกูลพื้นที่ให้กับหนังสือวรรณกรรมที่ทั้งขายยากและอาจนำพาสภาพคล่องของร้านให้เดินเข้าสู่สภาวะยาจกอันเป็นสภาวะที่ผู้ประกอบการไม่อยากเจอในช่วงสภาพเศรษฐกิจที่มีจีดีพีติดลบอย่างนี้ นั่นหมายความว่า สถานที่สามัญ อันเป็นที่รู้จักของบรรดานักอ่านทุกชนชั้น ไม่อาจจะเสาะหาหนังสือวรรณกรรมได้อีกต่อไปแม้จะอยู่ในโซนซอกหลืบของร้านก็ตาม ซึ่งนักอ่านรุ่นใหม่ส่วนใหญ่เป็นพวกที่ ใหม่ เกินกว่าจะรู้แหล่งทางเลือกที่ไม่สามัญอย่างร้านหนังสือมือสองหรือแผงหนังสือบนอินเทอร์เน็ตที่มีหนังสือประเภทวรรณกรรมสถิตอยู่ มันเลยเกิดปรากฏการณ์ที่ผู้อ่านเสพเฉพาะงานกระแสหลักบนแท่นหนังสือขายดีเท่านั้น ทำให้กลุ่มคนที่เสพวรรณกรรมมีเพียงกลุ่มคนเก่าก่อน
คลื่นลูกหนึ่งที่สามารถนำวรรณกรรมซัดเข้ามาแทรกอยู่ในปรากฏการณ์กระแสหลักในช่วงสั้นๆ อย่างงานสัปดาห์หนังสือซึ่งถูกจัดปีละสองหน คือแรงกระตุ้นหนึ่งที่ทรงพลังอย่างแรงกล้าพอจะสั่นสะเทือนให้ พลังหนุ่มสาวตื่นและหันมามองหนังสือวรรณกรรมบ้าง มันช่างเป็นภาพที่วิจิตร งดงามเหลือเกินในยามที่หนุ่มสาวเหล่านั้นหยิบจับหนังสือวรรณกรรม มันทำให้ยังพอเห็นแสงแห่งความหวังในความหมองหม่น แต่..เอ่อ..นั่นเฉพาะคนในงานหรอก! ที่ได้สัมผัสกับอำนาจความรู้สึกของวรรณกรรม คนที่ไม่ได้ไปร่วมงานยังคงมีวัฒนธรรมในการเสพเหมือนเก่าก่อนไม่ผิดเพี้ยน งานสัปดาห์หนังสือยังไม่อาจแผ่พลังมาถึงคนนอกจุดศูนย์เกิดพลังทางวรรณกรรม ไม่ช้านานหลังงานสัปดาห์หนังสือเสร็จสิ้นลง บรรยากาศการอ่านที่เคยเกิดเริ่มจางหายอีกครั้ง และเราไม่อาจคาดเดาได้เลยว่าเวลาของวรรณกรรมที่จะได้สถิตอยู่ในพื้นที่สามัญขนาดใหญ่แห่งนี้เหลืออีกนานเท่าใด หรือคลื่นลูกยักษ์อย่างหนังสือที่เน้นการตลาดจะโถมใส่พื้นที่ของวรรณกรรมให้เลือนหายไปเมื่อไหร่
ซึ่งหากเวลานั้นเป็นเวลาเดียวกับที่คนเก่าในแวดวงวรรณกรรมผลัดใบร่วงหล่นและคนหนุ่มสาวผลิใบใหม่ที่ขาดแรงศรัทธาในอำนาจของวรรณกรรมมาทดแทน วงการวรรณกรรมคงจะอึมครึมอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน...
แต่ว่านั่นอาจเป็นเพียงความคิดซีกเดียวของเราเพียงลำพัง
ถ้าคุณกำลังจินตนาการเอาเองถึงสภาพอึมครึมอย่างร้ายกาจของวงวรรณกรรมในมือของหนุ่มสาวยุคโมเดิร์น
คำถามที่ผมจำเป็นต้องถามคุณคือ คุณประเมินศักยภาพของพลังหนุ่มสาวรุ่นใหม่ต่ำเกินไปหรือไม่?
พลังหนุ่มสาวยุคโมเดิร์นที่เติบโตมาพร้อมกับชั้นหนังสือขายดีและนิยายตาหวานถูกมองผ่านบางทัศนคติว่าเป็นปัญหาที่สั่นคลอนความมั่นคงของ อำนาจวรรณกรรม เพราะหนังสือเหล่านั้นเป็นหนังสือที่ขาดแคลนสาระ เป็นกับดักจับเงินชั้นดีจากกระเป๋าของหนุ่มสาวสมัยใหม่ และยังส่งผลต่อคุณภาพของนักอ่านรุ่นใหม่ด้วย ทว่า แม้มันจะเป็นหนังสือที่ขาดแคลนซึ่งสาระจริง เป็นกับดักจับเงินชั้นดีจริงและส่งผลต่อคุณภาพของนักอ่านจริง แต่เราควรอนุโลมรสนิยมตามช่วงอายุของเขาบ้างมิใช่หรือ อย่างน้อยพลังหนุ่มสาวเหล่านั้นยังคงเชื่อมต่ออยู่กับโลกหนังสือ ปีกอิสระแห่งการเสพกำลังพาพวกเขาโบยบินไปค้นหาสิ่งที่ใช่สำหรับตัวเขา เราอาจต้องให้เวลากับพวกเขาสักระยะหนึ่งมากกว่าที่จะไปริบรอนและตัดปีกอิสระแห่งการเสพนั้นด้วยการกล่าวหาอย่างรุนแรงว่าพวกเขาเป็นนักอ่านที่ไม่ได้เรื่อง
อำนาจของวรรณกรรมไม่อาจเกิดเลยหากงานยังไม่ถูกเสพ
การที่พวกเขาไม่เข้าไปเสพงานวรรณกรรมที่ถูกยกขึ้นสูงเสียจนศักดิ์สิทธิ์อาจเพราะคุณไปตีตราต่อว่างานที่ล้ำค่าสำหรับเขาในเวลานั้นเสียก่อนว่ามันอับเฉาปัญญาและพวกเขาประชดกลับด้วยการไม่เสพงานวรรณกรรม บางครั้งปัญหาในการเสพงานวรรณกรรมไม่ใช่อยู่เฉพาะเรื่อง พื้นที่ แต่ยังเป็นเรื่องของ มุมมอง มาประสมประสานด้วย
สักวันหนึ่งพื้นทีของวรรณกรรมอาจถูกไล่ต้อนให้ไปอยู่ในมุมอับและในมุมอับนั้นมีพลังแห่งศรัทธาเสมอ ศรัทธาจากมุมอับที่ขาดทางถอยอันผสมผสานระหว่างกลุ่มเก่าก่อนและกลุ่มพลังรุ่นใหม่มักนำมาสู่การลุกฮือเพื่อวรรณกรรมอันเข้มข้นจริงจัง ในวันนั้นวรรณกรรมอาจมีจุดยืนอันมั่นคงและบ้านอันอบอุ่นที่จะคงอยู่อย่างถาวร
ถ้าหากมันมีสักวันหนึ่งอย่างที่ผมเอ่ยถึงจริง..นั่นล่ะ อำนาจวรรณกรรม
ผู้เขียนบทความ : เลิศสุนทร
ปอลอหนึ่ง. ผมเชื่อในอำนาจวรรณกรรมครับ
ปอลอสอง. พี่น้องท่านใดมีความเห็นอย่างไรก็มาร่วมแสดงแลกเปลี่ยนทัศนมุมมองกันนะครับ ^^
จากคุณ :
เลิศสุนทร
- [
11 มี.ค. 52 13:24:15
]