ความคิดเห็นที่ 1 ร่างสูงผงะถอยหลังไปก้าวหนึ่งเมื่อหญิงสาวยกมือไหว้อย่างนอบน้อม ตกใจด้วยคาดไม่ถึงที่ลูกสาวข้าราชการชั้นผู้ใหญ่จะแสดงความเคารพก่อนเช่นนี้ พอตั้งสติได้ก็รับไหว้แทบไม่ทัน หันมองไปทางผู้หญิงกลางคนซึ่งพอเดาได้ว่าเป็นมารดาของหล่อน เห็นว่ากำลังส่งห่อของให้ผู้หญิงสูงวัยนุ่งโจงกระเบน สวมเสื้อคอกลมแขนกระบอก ท่าทางเหมือนบ่าว แล้วกลับลงนั่งยองๆ เลือกพุทราจากแม่ค้าคนเดิม "แม่ให้มาชวนคุณธรรมการกับ..." นวลพรรณมองเลยมาทางสุชัยซึ่งยืนหน้าตาตื่นอยู่ข้างหลัง เพียงแค่นั้นกริชก็เข้าใจ "...คืนนี้เราจะเผาข้าวหลามกันที่ชายหาดหลังบ้านค่ะ" หล่อนมองเลยไปทางอำไพ ไม่แน่ใจว่าควรนับญาติอย่างไรดีเมื่อกะประมาณอายุดูก็รู้ว่าอยู่ในวัยเดียวกัน เดาไม่ออกว่าใครแก่กว่ากันแน่ แต่ก็เอ่ยปากชวนอย่างอ่อนน้อมถ่อมตน "พี่ด้วยนะคะ" กริชกลืนน้ำลายอย่างลำบากยากเย็น จำไม่ได้ว่าตกปากรับคำหรือไม่ก่อนที่หล่อนจะยิ้มอ่อนหวานให้อีกครั้งแล้วผละกลับไปหามารดา พอหันมาทางอำไพ ก็เห็นยืนอ้าปากค้าง นัยน์ตาหลังแว่นสายตาหนาเตอะซึ่งปกติก็โตอยู่แล้ว คราวนี้ยิ่งเบิ่งกว้างขึ้นอีกสองเท่า ส่วนสุชัยนั้นไม่รู้เรื่องรู้ราวอะไรทั้งสิ้นเพราะไม่ได้ยินที่หญิงสาวพูดเมื่อครู่ จึงได้แต่มองหน้าคนโน้นทีคนนี้ที การเผาข้าวหลามนั้นเป็นกิจกรรมยอดนิยมซึ่งชาวกรุงนำมาเผยแพร่ที่เมืองชายทะเลอย่างชะอำ บางบ้านถ้ามีแขกมาร่วมหลายคนก็ไม่เพียงแต่เผาข้าวหลามอย่างเดียว ยังมีการหันหมูหรือเผากุ้งปูปลาร่วมด้วย กริชไม่เคยสนใจจะไปงานริมหาดลักษณะนั้นมาก่อน ไม่เพียงไม่สนใจ ยังไม่เคยคิดอยากไปร่วมด้วยสักครั้ง กิจกรรมที่เคยทำร่วมกับชาวบ้านอย่างมากที่สุดก็คือเอาอาหารซึ่งคุณนุ่ม...แม่ของอำไพเป็นคนทำให้ ไปร่วมงานทำบุญบ้านโน้นบ้านนี้เท่านั้นเอง และที่ผ่านมาก็เป็นแบบรู้ๆ กันว่าวันไหนบ้านใครจะทำบุญ อยากไปร่วมด้วยก็ไปกันเอง ไม่ต้องคอยให้มีใครเชิญ เมื่อครั้งที่มารับงานที่นี่ใหม่ๆ นายอำเภออรุณคะยั้นคะยอให้ไปร่วมงานกับชาวบ้านบ่อยๆ เพื่อทำความรู้จักคุ้นเคยกับผู้คนในท้องที่ หากพอปีแรกผ่านไปก็ค่อยๆ ซาลงเรื่อยๆ จนในที่สุดก็ไม่ได้ไปงานบ้านใครอีกเลย เย็นลงพอเลิกงานก็กลับบ้านพักอ่านหนังสือจนมืดจนค่ำ รวมทั้งใช้เวลาอยู่ตามลำพังเพื่อฝันถึงใครคนหนึ่งซึ่งอยู่ไกลห่าง ด้วยเหตุนั้นเมื่อถูกเชิญอย่างซึ่งๆ หน้าจึงตัดสินใจไม่ได้ว่าควรทำอย่างไรดี จนต้องมาปรึกษานายอำเภอผู้ซึ่งเขาเอาเป็นคนชี้นำการใช้ชีวิตที่นี่ในทุกด้านมาแต่ต้น "ไปเถอะพ่อกริช ท่านสมุฯจะได้หางานให้สุชัยอย่างไรเล่า ถึงท่านจะเกษียณไปแล้ว แต่ท่านยังมีอิทธิพลอยู่มากนา ก็ดูเอาเถอะแม้แต่เจ้าคุณสุรพันธ์ฯท่านยังเกรงใจ" แกหมายถึงเจ้าของบ้านซึ่งครอบครัวนั้นมาใช้เป็นที่พักชั่วคราว ประโยคที่สองเพียงประโยคเดียวเท่านั้นแหละที่ทำให้กริชตัดสินใจได้ จากคุณ : กุลธิดา (kdunagin) เขียนเมื่อ : 24 ก.ย. 52 22:41:58

ความคิดเห็นที่ 2 บ้านชายทะเลของเจ้าพระยาสุรพันธวงศ์ซึ่งอดีตสมุหเทศาภิบาลฆณฑลและครอบครัวมาพักอยู่นั้นมีชื่อว่า ‘มณฑาธิป’ อยู่ติดชายหาดฝั่งตะวันตกของชะอำ มีถนนดินบดอัดแน่นผ่านทางด้านหน้า ด้านหลังทอดยาวไปถึงหาดทราย บริเวณบ้านกว้างขวาง มีรั้วไม้ระแนงเตี้ยๆ ทาสีขาวล้อมรอบพอเป็นพิธี มียี่โถและต้นรักปลูกไว้โดยรอบ ประตูรั้วด้านที่หันออกทะเลเปิดกว้างเมื่อกริช สุชัยและอำไพมาถึง ทั้งสามคนมาถึงเอาเมื่อโพล้เพล้ ใกล้มืดเต็มที มองจากระยะไกลเห็นกองไฟส่งสีแดงสีส้มวับๆ แวมๆ อยู่ที่ริมหาด ยิ่งใกล้เข้าไปก็ยิ่งเห็นประกายไฟปะทุเป็นระยะ กลิ่นไม้ไผ่ไหม้ลอยมาตามลม รอบกองไฟมีผู้คนนั่งๆ ยืนๆ กันอยู่ไม่มากคนนัก พอเห็นบางคนเงยหน้าจากแถวข้าวหลามกลางกองไฟขึ้นมอง อำไพก็ชักลังเล ก้าวยาวๆขึ้นมาเดินเคียงคนสูงวัยที่สุดแล้วกระซิบกระซาบราวกลัวว่าใครจะแอบได้ยิน "จะดีหรือพี่กริช เราไม่รู้จักใครเลยนะ" "เอาเถอะ อำไพ เราอยู่กันครู่เดียวก็กลับ ” กริชเองก็ชักไม่แน่ใจเหมือนกัน ใจประหวัดไปถึงหน้าใสๆ ของคนชวน จะว่ายังเด็กอยู่ก็ไม่ใช่ จะว่าเป็นผู้ใหญ่เต็มตัวแล้วก็ไม่เชิง “ เขาอุตส่าห์ชวน" ประโยคนั้นเบาหวิว แต่เมื่อมาถึงบริเวณกองไฟกลับไม่เห็นแม้แต่เงาของ ‘เขา’ คนที่ ‘อุตส่าห์ชวน’ หญิงชายที่นั่งๆ ยืนๆ กันอยู่รอบกองไฟก็เป็นคนแปลกหน้าทั้งหมด ที่น่าแปลกใจสำหรับเขาคือส่วนใหญ่เป็นคนสูงอายุ มีคนหนุ่มคนสาวก็เพียงคนสองคน หนึ่งในจำนวนนั้นเป็นคนซึ่งเขาเคยเห็นมาแล้วครั้งหนึ่งที่ที่ทำการอำเภอ หลานชายของอดีตสมุหเทศาผู้ชื่อบุรีนั้นเพิ่งกลับจากยุโรป เท่านั้นเองที่กริชรู้ เขากำลังใช้ไม้เขี่ยกองไฟเพื่อให้ติดได้ที่ กองไฟนั้นล้อมรอบกระบอกไม้ไผ่หลายกระบอกซึ่งปักอยู่บนทราย กริชยิ้มตอบเมื่อฝ่ายนั้นส่งยิ้มมาให้ก่อนเป็นเชิงทักทาย พยักพเยิดกับสุชัยว่าควรเข้าไปช่วย ดีกว่ายืนเก้อกันอยู่อย่างนี้ ยิ่งคนแก่ๆ บางคนหันมามองอย่างสงสัย ก็ยิ่งเก้อ อย่างน้อยก็เจอคนซึ่งพอจะรู้จักบ้างแล้วคนหนึ่ง หากแต่เสียงใสยั้งไว้เสียก่อน เมื่อหันไปมองก็เห็นร่างโปร่งในเครื่องแต่งกายซึ่งทำเอาเขาต้องตกตะลึงอีกครั้งด้วยไม่เชื่อสายตาตัวเอง สาวน้อยสวมกางเกงขาสั้น กางเกงขาสั้นจริงๆ กางเกงตัวนั้นตัดด้วยผ้าเนื้อหนาสีน้ำตาลเข้ม ตัวกางเกงยาวลงมาถึงเข่า กริชไม่เคยเห็นผู้หญิงที่ไหนสวมใส่กางเกงขาสั้นมาก่อนเลย ที่เคยเห็นก็มีแต่เด็กชายและผู้ชายหนุ่มๆ เท่านั้น ในมือหล่อนมีถาดใบใหญ่ใส่อะไรบางอย่างมาจนเต็มเพียบ ดูท่าทางจะหนักเสียด้วยเพราะร่างบางนั้นคอนถาดจนแอ่นทีเดียว จึงตรงรี่เข้าไปรับมาถือไว้แทน เห็นว่ามีทั้งจานแบนๆซ้อนกันหลายใบ และมีไม้ไผ่หลายกระบอกกรอกข้าวเหนียวเรียบร้อย มีกากมะพร้าวห่อด้วยใบตองเป็นจุกอุดไว้ทุกกระบอก “คุณธรรมการ มาถึงนานแล้วหรือคะ” นวลพรรณถามพลางสะบัดแขนไปมา ถาดที่แบกมาจากครัวหลังบ้านหนักทีเดียว หนักจนล้าไปทั้งสองแขน “เพิ่งมาถึงครับคุณนวล มีอะไรจะให้ช่วยอีกไหมครับ” “ไม่มีอะไรแล้วค่ะ มีแต่ยกน้ำออกมาเท่านั้นเอง ฝากคุณธรรมการเอาข้าวเหนียวนี่ไปให้พี่บุรีทีนะคะ” ชายหนุ่มรับคำ แล้วเสนอขึ้น “ให้อำไพช่วยไหมครับ” นวลพรรณมองผ่านเขามาทางหญิงสาววัยใกล้เคียงกันซึ่งยืนกระมิดกระเมี้ยนอยู่ข้างหลัง ดูก็รู้ว่ากำลังประหม่าเต็มที่ “เอาสิคะ” หล่อนก้าวยาวๆ ผ่านเขามาคว้าข้อมือคนแก่วัยกว่าเพียงไม่กี่ปีอย่างสนิทสนม “ไปค่ะพี่ ไปในครัวกันดีกว่า ตรงนี้มีแต่ผู้ชาย” อำไพสบตากริชอย่างจะขอความช่วยเหลือ ก่อนยอมตามคนจูงมือไปแต่โดยดี สีหน้าท่าทางเหมือนไม่ค่อยแน่ใจสักเท่าไรนัก หากเพียงไม่นานก็กลับออกมาอีกครั้งด้วยใบหน้ายิ้มแย้มแจ่มใส ในมือมีถาดใบไม่ใหญ่นัก มีแก้วน้ำและขวดน้ำมะเน็ดมาด้วย หล่อนเดินคุยมากับสาวน้อยคนที่ชวนเข้าครัวเมื่อครู่อย่างสนิทสนม ท่าทางเหมือนเพื่อนรักซึ่งรู้จักและสนิทสนมกันมานาน กริชเองเห็นแล้วก็ให้งุนงงว่าเป็นไปได้อย่างไรกัน อำไพนั้นสนิทกับใครยากมากทีเดียว นายธรรมการหนุ่มช่วยหลานเจ้าคุณผู้เคยเป็นใหญ่ในมณฑลขุดหลุมทรายเป็นรางยาวเพื่อปักกระบอกข้าวหลามที่เพิ่งได้มาใหม่ สุชัยนั้นถูกมอบหมายหน้าที่ให้เฝ้ากระบอกข้าวหลามชุดแรกที่เริ่มสุกบ้างแล้ว ข้าวหลามซึ่งกำลังเผานั้นต้องมีคนคอยหมุนเพื่อให้ร้อนทั่วถึงกันทุกด้าน “อ้าว! พ่อกริช” เสียงห้าวๆ ตะโกนทักทายมาแต่ไกล พร้อมกับร่างอวบท้วมเดินอุ้ยอ้ายมาหยุดยืนอยู่ที่เก้าอี้ผ้าใบซึ่งวางแอบอยู่ริมรั้วไม้ กริชวางมือจากงานที่กำลังทำ แล้วเดินเร็วรี่เข้าไปหา “เห็นแม่หนูนี่เข้าไปในครัว ถึงได้รู้ว่ามากันแล้ว แม่นวลคงเป็นคนชวนสินะ คงกลัวว่าจะไม่มีหนุ่มๆ สาวๆ เลย มีแต่คนแก่” ท่านเอ่ยทักอย่างคนอารมณ์ดีอยู่เป็นนิตย์ ตบไหล่ชายหนุ่มอย่างสนิทสนมทั้งๆ ที่เพิ่งเจอกันเพียงครั้งเดียว กริชชายตาดูคนซึ่งถูกพูดถึง เห็นกำลังแจกน้ำคนโน้นคนนี้ มีอำไพตามติดไม่ยอมห่าง ตอนนี้ดูเหมือนลูกสาวคนเล็กของนายอำเภออรุณจะได้เพื่อนใหม่อีกคน เป็นเพื่อนใหม่ซึ่งร่าเริงสดใส และที่สำคัญ ไม่ถือตัวเลยแม้แต่น้อยนิดทั้งที่เป็นลูกสาวขุนนางชั้นผู้ใหญ่ อดไม่ได้ที่จะยิ้มอยู่ในหน้าเมื่อเห็นอย่างนั้น "แม่นวลบ่นอยากคุยกับพ่อกริชมาสองวันแล้ว เมื่อเช้าตื่นเต้นเสียยกใหญ่พอได้เจอพ่อกริชที่ตลาด แม่นวลเขาเพิ่งจบแปด กำลังจะไปสอบเข้าอักษรศาสตร์ ที่จุฬาลงกรณ์ พอรู้ว่าพ่อกริชเรียนจบจากที่นั่นก็ตื่นเต้นเสียใหญ่โต" ชายหนุ่มปรายตาไปทางนั้นอีกแวบ ก็พอดีเห็นหล่อนกำลังเดินมาทางนี้ ในถาดมีน้ำมะเน็ดเหลืออยู่เพียงขวดเดียว ส่วนอำไพนั้นหายไปเสียแล้ว ละสายตากลับมาทางพ่อของหญิงสาวทันทีที่ได้ยินคำพูดต่อมาของท่าน ด้วยคิดไม่ถึงว่าจะใช้คำแทนตัวเขาลักษณะนั้น แก้ไขเมื่อ 24 ก.ย. 52 23:32:44 จากคุณ : กุลธิดา (kdunagin) เขียนเมื่อ : 24 ก.ย. 52 22:43:50

ความคิดเห็นที่ 3 "มานี่แน่ะแม่นวล พ่อบอกพี่เขาแล้ว มีอะไรอยากถามก็มาถามเอาเอง" คราวนี้ 'แม่นวล' เป็นฝ่ายยิ้มขัดเขิน เสียงตอบฟังดูไม่หนักแน่นเหมือนเคย "ค่ะ คุณพ่อ" คนเป็นพ่อยังไม่สังเกตเห็นอาการพิพักพิพ่วนของลูกสาวคนเล็ก ยังอุตส่าห์ตอกย้ำต่อไปอีก "แม่นวลถามถึงพ่อกริชไม่ยอมหยุดปาก พอขุนพร้อมบอกว่าพ่อกริชเรียนจบจากจุฬาลงกรณ์" พอหล่อนเข้ามาใกล้จนเห็นยิ้มเจื่อนๆ นั้นชัดเจน กริชก็อดเอ็นดูเสียมิได้ สาวน้อยคนนี้แม้จะดูภายนอกว่าทั้งเชื่อมั่นในตัวเอง ทั้งล้ำหน้ากล้าเกินผู้หญิงวัยเดียวกันเพียงไร หากแต่อีกด้านที่เขากำลังเห็น หล่อนก็ยังคงเป็นสาวน้อยที่รู้จักเอียงอายอยู่ดี ดูเอาเถอะ แม้รอบตัวจะมืดสลัวลงมากแล้ว หากก็ยังไม่วายเห็นแก้มบางใสนั้นซับสีเลือดขึ้นวูบหนึ่ง นัยน์ตากลมโตหลบสายตาเขาเมื่อยื่นขวดน้ำมะนาวมาให้ "น้ำแดงหมดแล้วค่ะ คุณธรรมการ เหลือแต่น้ำมะเน็ด" เสียงพูดคราวนี้ไม่มั่นคงเหมือนเมื่อเช้าที่เจอกันที่ตลาด กริชรับขวดทรงสูง เปิดจุกเรียบร้อยแล้วมาถือไว้แล้วหมุนไปมา "หรือคุณธรรมการอยากรับน้ำแดงคะ ดิฉันจะกลับไปเอาให้จากในครัว" คราวนี้ชายหนุ่มยิ้มอย่างจริงใจ ชื่นชมเจ้าคุณและภรรยารองของท่านอยู่ในใจที่ให้ลูกสาวดูแลยกน้ำท่าให้แขกโดยไม่ต้องอาศัยบ่าวไพร่ทำให้ มีลูกสาวพระยาสักกี่คนทำได้อย่างนี้ "ไม่เป็นไรครับคุณนวล ผมรับน้ำมะเน็ดได้" ไม่ได้สังเกตเลยว่าฝ่ายคนเป็นพ่อของสาวน้อยเงียบไปแล้ว พอกลับไปดูก็เห็นกำลังชะเง้อชะแง้มองหาใครบางคน “มีอะไรก็ถามพี่เขาเสียนะ ถามให้หมด พ่อไปคุยกับจ่าเพิ่มเขาหน่อย” ว่าแล้วก็ผละจากไปเสียเฉยๆ อย่างนั้นเอง ปล่อยให้ชายหนุ่มหญิงสาวเก้อเขินไปแทบจะพร้อมกัน "คุณท่านบอกผมว่าคุณนวลกำลังจะสอบเข้าจุฬาลงกรณ์หรือครับ" เมื่ออีกฝ่ายเอาแต่ยืนบิดไปบิดมา มือซึ่งถือถาดไพล่อยู่ข้างหลัง กริชจึงต้องเป็นฝ่ายเกริ่นนำ "ค่ะ เดือนหน้าก็จะสอบแล้ว คุณธรรมการคิดว่า..." ‘ธรรมการ’ หนุ่มค้านขึ้นทันควัน "เรียกผมว่ากริชเถอะครับคุณนวล" ยิ้มสดใสกลับมาอีกครั้ง ใบหน้านวลผ่องเป็นยองใยอยู่ในความสลัวแจ่มกระจ่าง วูบหนึ่งของห้วงความคิด หัวใจของกริชโลดแล่นไปหาผู้หญิงอีกคน ครั้งแรกที่เขาเห็นเธอ เธอคงอายุเท่าๆ นี้ เพิ่งเรียนจบชั้นมัธยมแปดเหมือนกัน เธอเคยบอกว่าอยากเรียนต่อในคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัยเช่นกัน แต่ 'คุณราม' ขอเธอแต่งงานเสียก่อน เธอจึงพลาดโอกาสนั้น และไม่มีโอกาสได้เป็นครูสอนเด็กๆ อย่างที่ฝันว่าจะเป็นมาตั้งแต่เล็กๆ "คุณนวลอยากเรียนจบออกมาเป็นครูหรือครับ" นายธรรมการหนุ่มไม่รู้เลยว่าพลั้งคำถามนั้นออกมาได้อย่างไร รู้ตัวก็เมื่อใบหน้าอ่อนใสสะท้อนความกังขาให้เห็น "เรียนอักษรศาสตร์จบแล้ว ต้องเป็นครูหรือคะ" กริชแก้ตัวพัลวัน ก็ดูเอาเถอะ ยืนคุยกับผู้หญิงคนหนึ่ง ใจกลับไพล่ไปหาผู้หญิงอีกคน "เอ่อ...ปละ...เปล่าครับ จบอักษรศาสตร์แล้วเป็นอะไรก็ได้ตั้งหลายอย่าง ตอนที่เรียนอยู่ที่นั่น ผมเพียงแต่เห็นคนที่เรียนอักษรศาสตร์บอกว่าเรียนจบแล้วจะไปเป็นครูกันเท่านั้นเอง" แอบถอนใจอย่างโล่งอกเมื่อคิ้วเรียวที่เริ่มขมวดมุ่นนั้นคลายลง "เป็นครูก็ดีเหมือนกันค่ะ มีใครที่เคยเรียนกับพี่กริชแล้วจบออกมาเป็นครูบ้างไหมคะ" คำขึ้นต้นชื่อเขาเปลี่ยนไปแล้ว หล่อนเปลี่ยนได้อย่างแนบเนียนโดยที่เจ้าของชื่อเองก็แทบไม่รู้สึก "มีครับ แต่ไม่ได้เจอกันนานแล้ว พอเรียนจบ ต่างคนต่างก็ไปทำงานกันคนละจังหวัด" "ผู้หญิงหรือคะ" คำถามนั้นตามมาเกือบจะทันทีทันควัน กริชตอบได้ทันทีเช่นกัน "ผู้ชายครับคุณนวล" เขาเคยมีเพื่อนผู้หญิงที่ไหนกันในเมื่อสายตามีไว้ให้ผู้หญิงเพียงคนเดียว ไม่เคยเห็นใครอื่นเลย แม้แต่เวลานี้ก็ยังไม่เห็น ในเวลานี้ใจจดใจจ่ออยู่กับอีกไม่กี่วันซึ่ง ‘เธอ’ จะมาถึง (จบบทค่ะ) จากคุณ : กุลธิดา (kdunagin) เขียนเมื่อ : 24 ก.ย. 52 22:46:29

ความคิดเห็นที่ 4 : คุณแม่มดราตรี  ขอบคุณค่ะที่มาอ่าน : คุณหริชา  เขียนเรื่องนี้ท้าทายที่สุดเลยค่ะ ท้าทายในหลายๆ อย่าง แต่ยังไงก็จะให้จบแหละค่ะ :คุณรอยยิ้ม ณ ริมเล  ขอบคุณค่ะที่มาอ่าน ยังไงก็จะให้จบภายในเดือนพฤศจิกาหรืออย่างช้าก็กลางธันวาแหละค่ะ เอ้อระเหยกับเรื่องนี้มานานแล้วค่ะ :น้องแพรว  ต้องขออภัยสุดขีดเลยค่ะ  เรื่องก่อนพยายามสะท้อนปัญหาสถานภาพผู้หญิงไทยในสังคมไทยสมัยก่อนนะคะ เรื่องนี้ก็ตั้งใจไว้อย่างเดียวกันค่ะ คือเป็นผู้หญิงที่สามีตาย เรื่องรักระหว่างวัยซึ่งสังคมสมัยนั้นบอกว่าเป็นไปไม่ได้ ยิ่งเรื่องของสถานภาพในสังคมที่ต่างกันลิบลับ คนๆ หนึ่งโตมาในสภาพอย่างไร พอมาเจอสังคมเก่า ก็ต้องเป็นอย่างนั้นตลอดไป แม้ว่าตัวเองจะขยับเลื่อนสถานะในหน้าที่การงานขึ้นมาสูงแล้ว แต่พอ 2 สังคมมาเจอกันแล้วคน 2 คนพยายามประสาน ก็เกิดเป็นปัญหาที่ใหญ่ยิ่งกว่ารามแก่กว่าไอรีน 17 ปีและเป็นถึงคุณพระในขณะที่ไอรีนเป็นเด็กเพิ่งเข้าวัยสาวยังเรียนหนังสือไม่จบเสียอีกค่ะ เขียนเรื่องนี้ไปก็กลัวถูกดักตีหัวไปค่ะ ยากที่สุดที่เคยเขียนมาเลยค่ะ :คุณวรรณภาศิริ  แหะๆ ใครๆ ก็ว่าไม่สมควรให้ไอรีนเป็นนางเอกเรื่องนี้ค่ะ ขอโอกาสให้กริชพิสูจน์ตัวเองนิ๊ดนึงนะคะ เฝ้ามองเครื่องบินมาตั้งแต่อายุ 12 ขวบแล้วอะค่ะ :คุณTyra  ไม่ต้องอ่านเรื่องก่อนเรื่องนี้ก็รู้เรื่องค่ะ ตอนไหนที่ย้อนไปถึงเรื่องนั้นก็จะมีอธิบายไว้ด้วยค่ะ ขอบคุณที่มาอ่านนะคะ :คุณscottie  ขอบคุณที่มาอ่านใหม่ค่ะ :คุณแอนนี่  เรื่องนี้ไม่เศร้าค่ะ อาจกดดันนิดหน่อยกับสภาพหญิงม่ายในสังคมสมัยนั้นนะคะ แต่ก็ไม่เศร้า ไม่รันทดค่ะ :น้องมิ้ว  ขอบคุณที่ติดตามชีวิตของไอรีนต่อค่ะ :คุณP.  ขอบคุณสำหรับกำลังใจและช่วยลุ้นค่ะ จะเขียนให้จบเสียทีค่ะ ผัดมานานแล้ว จากคุณ : กุลธิดา (kdunagin) เขียนเมื่อ : 24 ก.ย. 52 23:01:52

ความคิดเห็นที่ 5   แหม พูดซะเห็นภาพชัดเชียว หมามองเครื่องบินมาตั้งแต่อายุสิบสองปี ให้โอกาสกริชค่ะ =) ประทับใจบทส่งท้ายภาคที่แล้วมาก ที่จบประมาณว่าถึงกริชจะไม่ได้ครอบครองตัวไอรีณ แต่การได้เป็นคนเดียวที่มีโอกาสร่วมรับรู้ความฝันของหล่อนก็สุขใจมากพอแล้ว... เป็นความรู้สึกที่บริสุทธิ์มากเลยค่ะ จากคุณ : P. เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 00:41:24 A:58.9.110.119 X:

ความคิดเห็นที่ 6 มาอ่านอีกทีค่า :) จากคุณ : scottie เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 01:07:15

ความคิดเห็นที่ 7 ไม่ได้เห็นไอรีนกับกริชมานาน คิดถึงจัง แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 52 10:09:16 จากคุณ : Mneme (Mnemosyne) เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 02:39:53

ความคิดเห็นที่ 8 มาตามให้กำลังใจกริชค่อ คนเขียนด้วยเพราะเรื่องนี้คงบีบสุดๆ แหะ แหะ คนอ่านคงจะสงสารทั้งกริชทั้งไอรีนแน่ มีน้ำตาตกอีกแน่เรา จากคุณ : หริชา (หริชา) เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 11:31:31

ความคิดเห็นที่ 9 สวัสดีคะ....ว้าว..อ่านควบ 2 เรื่อง ขอบคุณมากนะค่ะ จากคุณ : Hermosa เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 15:50:55

ความคิดเห็นที่ 10 แพรวเคยหมั่นไส้...ไม่อยากให้กริชสมหวังเพราะสงสารคุณพระ แต่ตอนนี้เปลี่ยนใจให้กริชคู่กับคุณหญิงก็ได้ค่ะ แล้วเดี๋ยวหนูจะรักคุณพระสุดๆเอง แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 52 16:28:53 จากคุณ : thezircon (thezircon) เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 16:27:56

ความคิดเห็นที่ 11   ถ้าไม่เศร้าก็จะตามมาอ่านค่ะ หัวใจบอบบางง่ะ รับเรื่องเศร้าไม่ค่อยได้ อ่านด้วยความทึ่ง คุณกุลธิดาเขียนเรื่องพีเรียดของไทยได้ด้วย เก่งจังเลยค่ะ ทั้งทึ่งทั้งอาย ทำได้ยังไงเนี่ย จากคุณ : annie <harmonica> เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 23:26:05

ความคิดเห็นที่ 12 เห็นด้วยกะคุณ P ที่ประทับใจบทส่งท้ายภาคที่แล้วมาก ชอบมากเหมือนกันค่ะ พออ่านบทนำเรื่องเศร้าทันตา จะให้ไอรีนอยู่คนเดียวมั่นคงก็ชื่นชมอยู่นะคะ ในความเป็นจริงคงจะน่าสงสารที่จะอยู่คนเีดียวค่ะ ถ้ามีคนที่มาดูแลก็จะเป็นเรื่องดีมาก ในเมื่อกริชก็เฝ้ามีใจมาตั้งแต่ยังเด็กแล้ว ก็มาลุ้นกริชให้ฝ่าฟันอุปสรรคต่างๆไป มารอดูว่าคุณหญิงจะใจอ่อนหรือไม่? เมื่อกี้เศร้าๆ บทนำที่เสียคุณรามไป มาเทใจลุ้นกริชแทน 555+ จากคุณ : อนุมานน้อย เขียนเมื่อ : 26 ก.ย. 52 06:40:11

ความคิดเห็นที่ 13 สงสารไอรีนเหมือนกันถ้าต้องอยู่คนเดียวถ้ามีลูกอยู่เป็นเพื่อนก็คงดีแต่ในเมื่อไม่มีถ้าจะเขียนให้ไอรีนมีคู่ก็ขอให้เป็นคนอื่นที่ไม่ใช่กริชได้เปล่าคะ รู้สึกตะขิดตะขวงใจนิดหน่อยถ้าจะให้กริชคู่กับไอรีนเพราะเคยดูแลเป็นผู้ปกครองกันมาตั้งแต่กริชยังเรียนหนังสือตอนเด็กๆ ให้กริชคู่กับนวลพรรณดีกว่าค่ะพี่ไก่ แก้ไขเมื่อ 27 ก.ย. 52 11:36:03 จากคุณ : mimny เขียนเมื่อ : 27 ก.ย. 52 11:35:30

ความคิดเห็นที่ 14 คุณกุลธิดายืนยันว่าไม่เศร้าก็อุ่นใจค่ะ ...(เพราะเปิดเรื่องมาบทนำก็เศร้าไปเสียแล้วค่ะ) ให้กำลังใจกริชแล้วกันค่ะ ไม่รู้ว่าจะสมหวังหรือเปล่าหนอ.. จากคุณ : พิชช์ (pichayaratana) เขียนเมื่อ : 27 ก.ย. 52 17:45:26

ความคิดเห็นที่ 15 กริชจะมาช่วยดูแลคุณหญิงเหรอคะ แปลกๆ อยู่เนาะ เพราะเหมือนเป็นเด็กในบ้านที่เกื้อกูลกันมา จากคุณ : nasa nasa เขียนเมื่อ : 27 ก.ย. 52 22:20:37