ใบจากสื่อรัก

หยาดน้ำฝนหยดเล็ก ไหลหล่นจากแผ่นฟ้าเบื้องบนลงมากระทบสู่ผืนน้ำเบื้องล่าง เกิดเป็นวงคลื่นเล็กๆ เต็มลำคลอง กบ เขียดที่อยู่ในละแวกนั้น เริ่มออกมาส่งเสียงต้อนรับน้ำฝนกันอย่างเริงร่า นี่ย่างเข้าเดือนหก ฝนก็เลยตกพรำๆ สินะ ยายแช่มคิดพลางมองดูใบจากที่เพิ่งวิ่งไปเก็บกลับเข้ามา หากช้ากว่านี้อีกนิดความชื้นที่กำลังจะซึมเข้าไป คงทำให้มันขึ้นราใช้การไม่ได้แน่ๆ แม้การวิ่งของแกจะมีความเร็วเท่ากับการเดินของคนปกติทั่วไป แต่ก็เพียงพอแล้วที่ทำให้ใบจากกองนี้หลุดพ้นจากความเปียกปอน

เสียงสายฝนที่เริ่มเทลงมาหนักขึ้น หยดน้ำตกกระทบลงบนหลังคาสังกะสีดังเปาะแปะถี่ๆ ยายแช่มสอดสายตาหากะละมังใกล้ๆ แถวนั้น มารองลำน้ำที่ไหลลงมาจากหลังคาศาลาริมน้ำหลังนี้ น้ำในกะละมังคงได้ใช้สำหรับหุงข้าว และล้างจาน ส่วนน้ำดื่มจะมีโอ่งใบใหญ่รองรับน้ำจากหลังคาบ้านอยู่แล้ว แกเฝ้าดูระดับน้ำได้สักพัก ก่อนจะเก็บใบจากเข้ากระสอบสีขาวอย่างใจเย็น

ยายแช่มเป็นหญิงชรา จัดได้ว่าเป็นเช่นนั้นเพราะอายุอานามแกใกล้เลขแปดเข้าไปทุกทีแล้ว แกอาศัยอยู่ในบ้านสวนติดลำคลองสายนี้มาตั้งแต่เกิด ยายแช่มแต่งงานกับตาชูเมื่อห้าสิบปีที่แล้ว แต่ก็ไม่มีลูกหลานให้เชยชม สองตายายจึงอยู่ในบ้านสวนหลังนี้ด้วยกันเพียงสองคน

เสียงเปาะแปะที่อยู่บนหลังคาสังกะสีดังทิ้งช่วงห่างกัน ยายแช่มส่งสายตาค่อนข้างฝ้าฟางออกไปมองข้างนอก น้ำฝนที่เทลงมาก่อนหน้านี้ได้แห้งเหือดไปแล้ว แกจึงตัดสินใจหอบใบจากที่เก็บมา พร้อมพยุงร่างกายผอมบาง เดินหลังค่อมเข้าบ้านไปอย่างเชื่องช้า ไม่จำเป็นต้องรีบวิ่งให้เหนื่อยเหมือนก่อนหน้านี้อีกแล้ว

เมื่อสองเท้าย่างก้าวเข้าไปในบ้านได้สำเร็จ ยายแช่มเริ่มเทใบจากออกมา วางผึ่งเอาไว้เผื่อจะมีความชื้นติดอยู่ ก่อนจะลงมายังศาลาริมน้ำอีกครั้งเพื่อแบ่งน้ำจากกะละมังที่รองไว้ ใส่หม้อเล็กๆ ที่แกหอบหิ้วลงมาจากในครัว น้ำเต็มกะละมังแกคงจะยกทีเดียวไม่ไหวเป็นแน่

ความจริงแกคิดอยากตัดเสาเรือนทิ้งออกไปเสีย เผื่อขั้นบันไดจะได้มีจำนวนลดลงมาบ้าง เวลาเดินขึ้นลงจะได้สะดวกขึ้น แต่แกก็ทำได้แต่คิด เพราะไม่มีใครตัดเสาเรือนนี้ได้ แกคงต้องปีนขึ้นบันไดนี้ต่อไป

เมื่อได้น้ำมาเรียบร้อยแล้ว ยายแช่มจัดการจุดไฟในเตา เศษไม้เล็กๆ ที่แกเที่ยวเก็บไว้ยามว่างยังคงมีพอให้ใช้ไปอีกหนึ่งอาทิตย์ ระหว่างรอไฟในเตามีความร้อนพอที่จะหุงข้าวได้ มือเหี่ยวยับย่นคว้าหม้อซึ่งด้านนอกของมันมีรอยดำบ่งบอกระยะเวลาที่ใช้งานมา ก่อนกรอกข้าวสารที่อยู่ในไหใบเล็กใส่ลงไป ตามด้วยน้ำที่หอบหิ้วขึ้นมาเมื่อครู่นี้ แกเอามือคนไปมาสองสามรอบ เทน้ำออกแล้วใส่น้ำลงไปใหม่อีกครั้ง ก่อนจะตั้งขึ้นไฟ

เมื่อหุงข้าวเรียบร้อยแล้ว แกก็นำแกงที่ทำไว้เมื่อเช้ามาตั้งอุ่น นำปลาช่อนตากแห้งสองสามตัวมาปิ้งไฟ เอาเกลือใส่ในน้ำข้าวสีขาวที่เทออกมาจากหม้อข้าวก่อนมันสุกเมื่อครู่ จากนั้นจึงแบ่งทุกอย่างออกเป็นสองที่ ที่หนึ่งสำหรับของแก และอีกที่หนึ่งคงเป็นของตาชู นั่นคือการสิ้นสุดของการเตรียมอาหารมือนี้

ก่อนอาหารค่ำจะเริ่มต้นขึ้น ยายแช่มหันมาสนใจกองใบจากอีกครั้ง แกตัดยอดใบจากแหลมๆ ออกจากกอของมันเมื่ออาทิตย์ที่แล้ว หลังจากนั้นจึงเลาะแบ่งออกทีละใบ ก่อนนำไปตากแดดให้แห้ง จะได้ใบจากสีน้ำตาลอ่อนเหมือนเช่นที่วางอยู่ตรงหน้า ใบจากแต่ละใบจะถูกทำให้บางขึ้นโดยการแบ่งออกเป็นสองซีก แล้วตัดแบ่งออกเป็นส่วนๆ ยาวประมาณสิบเซนติเมตร

ใบจากเหล่านี้เป็นที่ชื่นชอบของตาชูยิ่งนัก แกจะนำยาเส้นวางบนใบจากที่เตรียมไว้  ก่อนม้วนเป็นมวนเล็กๆ จากนั้นจึงจุดไฟตรงปลายมวนแล้วสูบอย่างสบายใจ แกเผยยิ้มออกมาเมื่อยาสูบนั้นหมดมวนลง แม้รอยยิ้มนั้นจะเห็นแต่เหงือกสีน้ำตาลเทา ไม่มีสีขาวของฟันสักซี่ แต่ยายแช่มก็มีความสุขทุกครั้งที่ได้เห็น

ยายแช่มรู้ใจตาชูดี ดังนั้นไม่ว่าจะยากลำบากแค่ไหน แกก็จะไปตัดยอดใบจากแล้วเตรียมเอาไว้อย่างไม่ขาดมือทุกครั้ง

“ไม่มีใครเตรียมใบจากได้ดีเท่าแม่แก่อีกแล้ว”

คำพูดนี้ของตาชู ทำให้ยายแช่มชุ่มชื่นในหัวใจทุกครั้งที่ได้ยิน สรรพนามที่เรียกแทนยายแช่มว่า ‘แม่แก่’   เกิดขึ้นเมื่อทั้งสองเลยวัยกลางคนมาเล็กน้อย คงจะไม่แปลกเพราะยายแช่มก็เรียกตาชูว่า ‘พ่อแก่’ เช่นกัน

ยายแช่มนั่งเตรียมใบจากไปเรื่อยๆ ตะวันเริ่มคล้อยต่ำลงทุกทีแล้ว แสงของวันเริ่มหมดไป คงได้เวลาอาหารเย็นแล้ว ยายแช่มนำใบจากที่เตรียมไว้ใส่กระปุกใบเตยที่สานเอง ก่อนจะละสายตาไปจากกองใบจาก ลุกขึ้นเดินหลังค่อมเข้าไปในครัว

เสียงกุกกักในครัวดังขึ้น สักพักยายแช่มก็ออกมาพร้อมด้วยสำรับชุดหนึ่ง แกวางไว้ใกล้ๆ กับกองใบจาก ก่อนจะหายเข้าไปในครัวอีกครั้ง ไม่นานสำรับอีกชุดหนึ่งก็ถูกยกออกมา เสียงแหบเปล่งออกมาจากปากเบาๆ เพื่อเรียกอีกคนมาทานข้าวด้วยกัน

“พ่อแก่ มาได้แล้ว มากินข้าวด้วยกัน”

ไม่มีเสียงใดๆ จากอีกคน ยายแช่มไม่สนใจว่ากับข้าวอีกสำรับหนึ่งจะร่อยหรอไปหรือไม่ แกสนใจแค่สำรับของตัวเองมากกว่า มือยับย่นของยายแช่มฉีกปลาช่อนเป็นชิ้นเล็กๆ ก่อนคลุกกับข้าว แกปั้นข้าวพอคำชุบน้ำแกงเล็กน้อยก่อนนำเข้าปาก จากนั้นจึงดื่มน้ำข้าวตามไปอีกหลายอึก

“วันนี้พ่อแก่คงจะกินได้เยอะนะ มีปลาช่อนแห้งย่างไฟ กับน้ำแกงของโปรด”

ยายแช่มพูดพลางเผยยิ้มออกมา วันนี้แกก็เจริญอาหารผิดปกติเช่นกัน เพราะของโปรดของตาชู ก็เหมือนกับของโปรดของแกนั่นแหละ

กว่าจะทานข้าวเย็นเสร็จสิ้น แสงของวันก็มืดดับลงทันที ยายแช่มควานหาตะเกียงอันเก่า ก่อนจุดไฟเพื่อให้แสงสว่าง เก็บทุกอย่างเข้าไปในครัวเหมือนเช่นทุกวัน เสียงกุกกักดังขึ้นอีกครั้ง แกคงจะล้างจานสี่ห้าใบจากอาหารเย็นเมื่อครู่นี้ สักพักแกก็เดินดุ่มเข้ามายังกองใบจากกองเดิม ก่อนจะลงมือเตรียมใบจากอีกครั้ง

“พ่อแก่ วันนี้ฉันคงเตรียมใบจากได้ไม่ดีเท่าวันก่อนๆ นะ”

ยายแช่มเริ่มบทสนทนาทันทีที่นั่งลง มือทั้งสองคว้าใบจากหนึ่งใบมาแบ่งออกเป็นสองซีก

“ฉันไปตัดยอดใบจากตอนหน้าหนาว วันนั้นฉันจำได้ว่า แขนของฉันมันสั่นระริกๆ แต่ฉันก็อดทนนะ เพราะฉันรู้ไงว่าใบจากของพ่อแก่หมดแล้ว” เสียบแหบเครือยังคงเอ่ยสนทนาไปเรื่อยๆ แต่หากไม่มีการโต้ตอบจากอีกคนกลับมา

“ฉันเลาะมันเตรียมไว้ พอถึงหน้าร้อนฉันก็เอาไปตาก ฉันจำได้ว่าวันนั้น แดดร้อนผิดปกติจนฉันเกือบจะเป็นลม แต่ฉันก็ตากใบจากได้สำเร็จ” ยายแช่มยิ้มออกมาอย่างภาคภูมิใจ อะไรที่ทำให้ตาชูมีความสุขได้ แกพร้อมที่จะทำเสมอ แต่อีกครั้งที่ไม่มีเสียงใดๆ ตอบกลับมา

“แต่วันนี้สิ ฉันลืมไปว่าเดือนหกแล้ว ฝนมันตกลงมาไม่ทันตั้งตัวจริงๆ ฉันวิ่งลงไปเก็บเกือบไม่ทัน ดีนะที่มันโดนแค่นิดเดียว ไม่อย่างนั้นวันนี้พ่อแก่คงไม่ได้สูบยาแน่เชียว” คราวนี้เหมือนมีเสียงโต้ตอบกลับมาบ้าง แต่ทว่าไม่ใช่คู่ชีวิตของยายแช่มแต่อย่างใด กลับกลายเป็นเสียงฟ้าคะนองอยู่ด้านนอก ชั่วครู่เสียงหยาดน้ำฝนกระทบหลังคาก็ดังขึ้นถี่ๆ อีกครั้ง

“ช่วงนี้ใบจากเตรียมยากกว่าเดิมมาก ฉันต้องใช้เวลาเป็นปีเชียวนะ เมื่อก่อนใช้เวลาเพียงอาทิตย์เดียวเอง พรุ่งนี้ฉันคงต้องออกไปตัดยอดใบจากเตรียมไว้ตั้งแต่เนิ่นๆ พ่อแก่ไม่ต้องกังวลไปหรอก”

เสียงแหบเอ่ยแข่งกับเสียงฝนที่อยู่ด้านนอก กลางเดือนมีนาคมเช่นนี้ใครจะไปคิดว่า ฝนฟ้าจะเทกระหน่ำลงมาอย่างไม่ขาดสาย เมื่ออาทิตย์ก่อนอุณหภูมิลดต่ำลงเหลือสิบแปดองศาเซลเซียส อีกสามวันต่อมาพุ่งขึ้นไปสูงถึงสามสิบแปดองศาเซลเซียส แต่อากาศแปรปรวนเช่นนี้คงจะไม่ส่งผลอะไรกับยายแช่มมากนัก แกก็ยังคงเตรียมใบจากของแกได้เช่นเคย

“วันนี้พ่อแก่ห่มผ้าเสียนะ อากาศคงจะเย็นสบาย ปีนี้ผ่านไปเร็วจริงๆ หน้าหนาว หน้าร้อน หน้าฝน ฉันว่ามันเพิ่งจะอาทิตย์ที่ผ่านมาเอง เห็นไหมว่าอีกไม่นานเราก็จะได้อยู่ด้วยกันแล้ว”

ยายแช่มเอาผ้าขนหนูสีน้ำตาลผืนบาง คลุมห่อผ้าสีขาวไว้อย่างหลวมๆ ก่อนจะนำกระปุกใบเตยไปวางไว้ใกล้ๆ



อีกไม่นานแล้วนะ เถ้ากระดูกของฉันจะไปรวมอยู่กับพ่อแก่ด้วย

แก้ไขเมื่อ 29 เม.ย. 54 20:58:45

จากคุณ	: pormare
เขียนเมื่อ	: 29 เม.ย. 54 16:53:46