ความคิดเห็นที่ 1 “มีคนบอกว่าให้เอาท่านไปไว้วัด เขาว่าทุกวันนี้ใครๆ ก็ทำอย่างนั้นกันทั้งนั้น แต่ฉันจะทำอย่างนั้นได้อย่างไรกันละ กริช” เธอหันกลับมาทางเขาราวขอเสียงสนับสนุน “จะเอาท่านไปทิ้งไว้คนเดียวได้อย่างไร อย่างน้อยตอนนี้ฉันก็ยังรู้สึกว่าท่านอยู่ที่นี่ คุณรามยังอยู่ที่นี่ใช่ไหม” เสียงพูดประโยคสุดท้ายสั่นเครือ เอ่ยถึงผู้เป็นสามีด้วยชื่อจริงของเขา...ชื่อซึ่งจำหลักแนบแน่นอยู่ในหัวใจมานานหลายปีทีเดียว ชายหนุ่มรีบสนองตอบความคิดนั้น “ขอรับ คุณท่านยังอยู่ที่นี่กับคุณหญิงขอรับ”           ยิ้มน้อยๆ ผุดขึ้นที่มุมปากอวบอิ่มอีกครั้ง ป้ายน้ำตาด้วยข้อนิ้วชี้พอเป็นพิธี คิดได้ว่าตัวเป็นเจ้าของบ้าน อย่งไรก็ไม่ควรละเลยหน้าที่นั้นเสีย แม้ในเวลาเช่นนี้ก็ตาม           “กริชเพิ่งมาถึง ไปอาบน้ำผลัดเสื้อผ้าเสียก่อนดีไหม หวังว่าคงตั้งใจจะค้างที่นี่ ใช่ไหม” ที่ได้ถามก็เพราะรู้อยู่ว่าในเวลานี้ชายหนุ่มมีที่มาดหมายอยู่อีกแห่ง           เขารีบตอบแทบไม่ทัน ทั้งเพื่อต้องการลบล้างความคิดนั้นของเธอ และเพื่อยืนยันความตั้งใจที่แท้จริงของตัวเอง     “ขอกระผมค้างที่นี่เถอะขอรับ ถ้าคุณหญิงไม่รังเกียจ กระผมตั้งใจมาช่วยงานท่านขอรับ”           ยิ้มอ่อนโยนกว้างขึ้น           “รังเกียจอะไรกันเล่า บ้านนี้ถึงอย่างไรก็ยังเป็นบ้านของกริช อย่าคิดเป็นอย่างอื่นเลยจ้ะ”           ร่างน้อยขยับจะลุก ชายหนุ่มขยับลุกตาม ไหววูบเมื่อได้ยินเสียงใสๆ ถามอีก           “กริชนอนที่เรือนหลังเล็กดีไหม จะให้นอนชั้นบนของหลังนี้ก็...”           เขาเข้าใจดี เขาเป็นผู้ชาย เธอเป็นผู้หญิง และบ้านหลังนี้ก็เคยมีเพียงสามีภรรยาผู้เป็นเจ้าของอาศัยอยู่ บ่าวไพร่และคนรับใช้อยู่เรือนอีกหลัง เมื่อเหลือแต่เธอคนเดียว เขาจะมาพักอยู่ร่วมบ้านได้อย่างไร           “ขอรับ”           ถึงรู้ว่าเข้าใจกัน หากหญิงสาวก็ยังอดอธิบายไม่ได้ กริชมิใช่เด็กในบ้านอย่างเมื่อก่อนอีกแล้ว ในเวลานี้เขามีตำแหน่งหน้าที่การงานทรงเกียรติ อายุก็ใช่น้อยแล้ว           "ฉันเองก็ลงมานอนข้างล่าง เกรงใจท่าน"           กริชจำได้ดี นานมาแล้ว เมื่อครั้งที่คุณหญิงละออ...มารดาของเจ้าคุณ เสียชีวิต คุณหญิงย้ายไปนอนที่เรือนไม้หลังเล็กริมคลองเพราะตะขิดตะขวงใจที่จะนอนอยู่ชั้นบน ในเมื่อหีบศพของมารดาสามีตั้งอยู่ชั้นล่าง           "ขอรับ"           ชายหนุ่มรับคำอีกครั้ง ขยับลุกก่อนแล้วก้าวยาวๆ กลับไปหยิบกระเป๋าเดินทางใบย่อมมาจากข้างประตู ได้ยินเสียงใสไพเราะร้องเรียกใครคนหนึ่ง           "สมบุญ...จะกลับหรือ"           หลังจากรีรออยู่ที่บันได ร่างสันทัด ค่อนไปทางผอม ก้าวเข้ามาภายใน เรือนครึ่งตึกครึ่งไม้หลังนี้สร้างขึ้นแทนตึกหลังเก่าซึ่งทุบทิ้งไปเมื่อเจ้าคุณและคุณหญิงกลับมาอยู่อาศัยอีกครั้ง แม้จะสร้างขึ้นใหม่หมด หากความเคยชินที่ตึกหลังเก่ามีทางขึ้นทั้งด้านหน้าและหลัง บ้านนี้จึงมีทางขึ้นทั้งสองด้านเช่นกัน “ขอรับคุณหญิง พรุ่งนี้กระผมกับเอิบจะมากันแต่เช้า” ‘คุณหญิง’ ยิ้มอย่างจะบอกขอบใจ “ไม่ต้องเช้ามากก็ได้จ้ะ สมบุญ เช้าๆ คงไม่มีอะไรต้องทำ คงใส่บาตรอย่างเดียว ทำกับข้าวใส่บาตร ก็ทำกันเองได้” “ขอรับ แล้วกริชจะนอนที่นี่หรือ” ประโยคหลังมองผ่านไปทางชายหนุ่มซึ่งหยุดยืนอยู่ข้างหลังหญิงสาว ออกปากชวนอย่างเต็มอกเต็มใจ “ไปนอนที่บ้านก็ได้นะ” “ไม่เป็นไรหรอกพี่บุญ คุณหญิงให้นอนที่เรือนไม้” สมบุญรับรู้ ไหว้ลาผู้เคยเป็นนายทั้งๆ ที่เธออ่อนวัยกว่า “ถ้าอย่างนั้นกระผมกับเอิบจะมากันสายหน่อยขอรับ” หญิงสาวพยักหน้ารับรู้ มองตามคนเคยเป็นบ่าวในบ้านลงบันไดกลับออกไป “กินอะไรมาหรือยังจ๊ะ กริช” หันกลับมาทางคนเพิ่งมาถึงอีกครั้ง “ป้านาบยังอยู่ในครัว จะให้แกอุ่นข้าวต้มให้” เธอหมายถึงแม่ครัวซึ่งอาศัยอยู่ที่นี่มานานหลายสิบปี “กระผมรับข้าวเย็นมาแล้วขอรับคุณหญิง” เขาจำต้องพูดปด ไม่อยากให้เธอต้องวุ่นวายไปมากกว่านี้ เธอควรพักผ่อน งานศพอย่างนี้เจ้าภาพมักเหน็ดเหนื่อยเสมอ “ถ้าอย่างนั้นก็แล้วไป แต่ถ้าหิว กริชผ่านครัวแล้วแวะบอกป้าแกนะจ๊ะ แกทำข้าวต้มเลี้ยงแขกไว้หม้อใหญ่เลยจ้ะ” ชายหนุ่มใช้ยิ้มเป็นคำตอบ เธอปล่อยให้เขาเดินไปทางด้านหลังซึ่งเป็นที่ตั้งของเรือนไม้เพียงคนเดียว กริชเคยอาศัยอยู่ที่นี่มาตั้งแต่เล็กๆ รู้จักทุกซอกทุกมุมของบ้านหลังนี้ดี จึงบอกแต่เพียงว่าให้นอนในห้องนอนห้องใหญ่เพราะมีที่นอนหมอนมุ้งจัดไว้เรียบร้อยแล้ว ทางเดินไปเรือนไม้สลัวราง มีเพียงแสงจันทร์สีเงินยวงส่องนำทาง ทางแคบๆ ลาดปูนขาวโพลนอยู่ในความมืดเมื่อเขาก้มลงดู ฝั่งขวามือเป็นเรือนครัวซึ่งสร้างขึ้นใหม่พร้อมบ้านหลังใหญ่ เรือนหลังเก่าถูกระเบิดทำลายไปตั้งแต่เมื่อครั้งสงคราม มีแสงสว่างส่องลอดออกมาจากที่นั่น กริชมองเข้าไปเห็นผู้หญิงต่างวัยสองคนกำลังทำอะไรกันให้วุ่นวาย จึงไม่คิดจะเข้าไปทักทายในฐานะคนรู้จัก นางนาบนั้นอาศัยอยู่ที่นี่มาก่อนใครๆ แหวน หลานสาววัยรุ่นของแก เขาก็เคยเห็น อย่างไรเสียพรุ่งนี้เช้าก็ยังมีโอกาสได้พูดคุยถามไถ่ทุกข์สุขกัน ชายหนุ่มอดเหลียวกลับไปข้างหลังไม่ได้ ไฟในห้องโถงซึ่งเป็นที่ตั้งหีบศพดับมืดไปแล้ว เหลือก็เพียงแสงริบหรี่ส่องลอดออกมาจากหน้าต่างห้องติดกัน ‘คุณหญิง’ คงย้ายลงมานอนที่ห้องนั้นเอง วาบหวามอยู่ในอกเมื่อใจประหวัดไปถึงเรือนร่างน้อยๆ บอบบางนั้น หวามไหวจนต้องรีบเบือนหน้าหนี รอบด้านเงียบสงบ สงัดเสียจนได้ยินเสียงหรีดหริ่งเรไรกรีดปีกจากริมคลอง เรือนไม้เห็นเป็นเงาตะคุ่มๆ อยู่ในความมืด พุ่มมะลิเรียงรายข้างทางส่งกลิ่นกรุ่นแข่งกับต้นราตรีข้างเรือนครัว ชายหนุ่มสูดลมหายใจยาว เขากลับมาบ้านอีกครั้ง บ้านซึ่งไม่เคยห่างหายไปจากตัวและหัวใจ นายอำเภอหนุ่มทรุดนั่งลงบนขั้นบันไดระเบียงเรือนไม้ วางกระเป๋าลงข้างตัว ตาจ้องแน่วนิ่งไปที่แสงเรืองรองอ่อนจาง ส่องผ่านม่านสีขาวออกมาจากห้องที่เรือนหลังใหญ่ ไม่นานเห็นเงาดำผ่านช้าๆ ไปให้เห็น เหมือนเธอกำลังเดินกลับไปกลับมาทำอะไรบางอย่าง ความรู้สึกในเวลานี้เหมือนกำลังตกอยู่ในห้วงฝัน ตระหนักเดี๋ยวนี้เองว่าตัวเองมีชีวิตอยู่ได้ด้วยความฝันนี้มาเนิ่นนานเพียงไร ‘ฝากคุณหญิงของฉันด้วยนะ กริช’ คำพูดประโยคนั้นของเจ้าคุณผู้เป็นสามีของคุณหญิงไม่เคยเลือนหายไปจากความทรงจำ ครั้งนั้นเขาไปลาท่านเพื่อเดินทางไปรับตำแหน่งงานที่หัวเมือง และท่านก็กำลังจะถูกส่งตัวไปเกาะตะรุเตาในฐานะกบฏ ท่านจะรู้ไหม ว่าตลอดชีวิตของเขาไม่เคยมีความฝันใดที่หมดจดงดงามเท่าคุณหญิงของท่าน ท่านจะว่าอะไรไหมถ้าเขาจะขอกลับมาอยู่ในฝั่งของความฝันนี้อีกครั้ง ในเวลานี้ และในขณะนี้ ชื่อของผู้หญิงอีกคนเลือนหายไปจากห้วงคำนึงจนหมดสิ้น จากคุณ : กุลธิดา (kdunagin) เขียนเมื่อ : 17 ส.ค. 54 06:15:09

ความคิดเห็นที่ 2 บทที่ 1 พุทธศักราช 2484               อำเภอชะอำแต่ก่อนเคยเป็นหมู่บ้านขึ้นกับอำเภอนายาง ตัวบ้านชะอำนั้นจริงๆ แล้วอยู่หลังสถานีรถไฟ ใกล้กับวัดเขาชะอำ มีที่ทำการอำเภอตั้งอยู่ที่นี่มาแต่แรกเพราะเป็นบริเวณที่อยู่ในเส้นทางรถไฟผ่าน           ตัวบ้านชะอำเป็นชุมชนซึ่งอยู่กันอย่างกระจัดกระจาย ฝั่งหนึ่งเป็นชายทะเล มีหมู่บ้านประมงเล็กๆ อยู่สองแห่ง สองหมู่บ้านนั้นตั้งอยู่ห่างกัน เรียกว่าบ้านปากคลองชะอำแห่งหนึ่ง และบ้านหนองแจงอีกแห่ง มีผู้คนอาศัยอยู่รวมกันทั้งหมดเพียงไม่กี่หลังคาเรือน อีกฝั่งเป็นป่าสะแก ป่าเสลาและป่าตะแบก มีต้นไผ่ขึ้นหนาแน่นรวมอยู่ด้วย ไม่เพียงเท่านั้นชะอำยังมีสัตว์ป่าชุกชุมจนเป็นที่เลื่องลือ           กริชมาเป็นธรรมการอำเภอคนแรกของที่นี่ ตำแหน่งนี้มีขึ้นเพราะสมุหเทศาภิบาลมณฑลต้องการสร้างชะอำให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวสมบูรณ์แบบอีกแห่ง เหมือนหัวหินซึ่งอยู่ห่างออกไปเพียงยี่สิบห้ากิโลเมตร พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระนราธิปประพันธ์พงษ์ทรงมาบุกเบิกบริเวณนี้ไว้ก่อนหน้า หลังจากนั้นก็มีการตัดถนนจากสถานีรถไฟมาชายทะเลและที่ทำการอำเภอ และตัดถนนเลียบชายทะเลในเวลาต่อมา ในช่วงปีหลังๆ เริ่มมีข้าราชการชั้นผู้ใหญ่มาสร้างบ้านพักร้อนกันบ้างแล้ว แต่ก็ยังไม่มากเท่าหัวหิน ชะอำจึงยังคงความสงบเงียบอยู่ได้โดยไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง           สมุหเทศาภิบาลท่านนี้เล็งเห็นว่าการสร้างความเจริญให้ชะอำนั้นต้องควบคู่ไปกับการปรับปรุงระบบการศึกษาของที่นี่ด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีฐานะเป็นอำเภอแล้วอย่างนี้ จึงเห็นความจำเป็นว่าควรมีธรรมการอำเภอเพื่อมาบริหารการศึกษา เมื่อมารับตำแหน่งนี้เป็นคนแรก กริชจึงไม่มีใครช่วยชี้นำว่าควรทำอะไรและอย่างไรในเมื่อไม่มีใครเคยทำหน้าที่นี้มาก่อนหน้า ยิ่งเมื่อเรียนมาทางด้านรัฐประศาสนศาสตร์ซึ่งไม่เกี่ยวข้องใดๆ กับเรื่องของการศึกษา ก็ยิ่งให้หนักใจเมื่อมาเห็นสภาพของโรงเรียน           โรงเรียนบ้านชะอำเป็นเรือนแถวชำรุดทรุดโทรม มีชั้นเรียนรวมกันหมดนับตั้งแต่ประถมเรื่อยไปจนถึงมัธยม มีครูเพียงสองคน คนหนึ่งสอนชั้นประถมทั้งหมด อีกคนสอนชั้นมัธยมทั้งหมด ดังนั้นสิ่งแรกที่เขาต้องทำคือเข้ามาช่วยสอนด้วยอีกคน ดีอยู่หน่อยที่นักเรียนมีไม่มาก บางชั้นมีนักเรียนเพียงสองหรือสามคน จึงเอาไปเรียนรวมกับชั้นอื่นได้           นับแต่มาถึงและเห็นสภาพของระบบการศึกษาที่นี่ งานแรกที่กริชมอบหมายให้ตัวเองคือขยายตัวอาคารเรียนออกไปอีกเพื่อเพิ่มจำนวนห้องเรียน และหาครูมาเพิ่มอีกอย่างน้อยก็สองคน           เมื่อทุกส่วนของอาคารโรงเรียนใช้เป็นห้องเรียนทั้งหมด จึงไม่มีที่ว่างเหลือให้เป็นที่ทำงานของธรรมการอำเภอ นายอำเภออรุณจึงยกห้องว่างบนที่ทำการอำเภอให้ และเมื่อเห็นว่าเขาเป็นชายโสด เดินทางมารับงานพร้อมเด็กหนุ่มซึ่งเขาแนะนำว่าเป็นน้อง จึงบอกให้เข้าอยู่อาศัยในบ้านพักข้าราชการหลังติดชายป่าซึ่งในเวลานั้นมีสรรพากรอำเภออาศัยอยู่เพียงคนเดียว สรรพากรอุดมเป็นชายโสดด้วยเช่นกัน แต่ก็กำลังจะย้ายออกไปอยู่กินกับแม่ม่ายเจ้าของร้านขายของข้างสถานีรถไฟ            ที่ทำการอำเภอซึ่งกริชยึดเป็นที่ทำงานนั้นเป็นอาคารไม้สร้างแบบบังกะโล ยกพื้นไว้สูง หลังคามุงกระเบื้อง ฝากั้นไม้กระดาน มีมุขแคบๆ มีบันไดขึ้นทางเดียวคือด้านหน้า ชั้นล่างโล่งตลอด มีเพียงห้องเล็กๆ ห้องหนึ่งซึ่งกั้นไว้เป็นที่เก็บพัสดุ           ชั้นบนนอกจากโถงตอนหน้าแล้วยังแบ่งซอยเป็นห้องทำงานเล็กๆ อีกสามห้อง ห้องใหญ่ที่สุดเป็นห้องทำงานของนายอำเภออรุณและปลัดอำเภอ ทั้งคู่แทบอยู่ไม่ติดที่ จึงมักว่างอยู่เสมอ อีกห้องเป็นของสรรพากรอำเภอ กริชจึงยึดห้องในสุดเป็นห้องทำงานของตัวเอง           ด้านหน้าของที่ทำการอำเภอมีถนนดินสายเล็กๆ ตัดผ่าน ฝั่งตรงข้าม เยื้องไปจนสุดถนนเป็นเรือนพักข้าราชการสามหลังปลูกไว้ติดกัน หลังแรกซึ่งเป็นหลังใหญ่ที่สุดเป็นบ้านพักของนายอำเภออรุณและครอบครัวซึ่งประกอบด้วยภรรยาและลูกสาวสองคน คนโตนั้นออกเรือนไปแล้ว หลังกลางทิ้งไว้ว่างๆ ไม่เคยมีใครเข้าไปอยู่อาศัยนับแต่กริชมาถึง หลังสุดท้ายเป็นที่อยู่ของกริชและสุชัย ยิ่งเมื่อสรรพากรอุดมย้ายออกไปอยู่กับภรรยา จึงเหลือกันเพียงสองคน สุดถนนอีกด้านเป็นชายหาดซึ่งแทบไม่เคยมีผู้คนให้เห็น           ปกติที่ทำการอำเภอจะเงียบเหงาในเมื่อทั้งนายอำเภอและปลัดไม่ค่อยจะอยู่เป็นที่สักเท่าไรนัก ตัวนายอำเภออรุณเองนั้นบางวันก็นั่งทำงานอยู่กับบ้าน มีอะไรที่ต้องให้เซ็นชื่อก็เอาไปให้เซ็นกันที่นั่น ในเมื่อบ้านพักก็อยู่ตรงข้ามที่ทำการอำเภอนี่เอง           หากวันนี้ต่างจากทุกวันเมื่อมีข่าวว่าผู้เคยเป็นสมุหเทศาภิบาลของมณฑลนี้จะมาเยี่ยมเยียน การเตรียมการต้อนรับจึงเป็นไปอย่างโกลาหลอลหม่าน เหตุก็เพราะนานๆ จะมีคนใหญ่คนโตระดับนั้นมาถึงที่ทำการอำเภอนี้สักครั้ง แม้รัฐบาลจะยกเลิกระบบการปกครองแบบมณฑลไปแล้ว และตำแหน่งสมุหเทศาภิบาลก็ไม่มีอีกต่อไปแล้วก็ตาม แต่ใครๆ ก็ยังถือว่าท่านมีบุญคุณกับที่นี่ล้นเหลือ จึงจัดเตรียมการต้อนรับอย่างสมเกียรติ           นายอำเภออรุณนั้นมาทำงานแต่เช้าในชุดเสื้อผ้าป่านคอตั้ง กลัดกระดุมนาก นุ่งผ้าม่วงสีน้ำเงินซึ่งอัดกลีบเสียโง้ง รองเท้าหนังสีดำขัดจนขึ้นเงา แต่ไม่ได้สวมถุงเท้า           'มันร้อน' แกบอกกริชว่าอย่างนั้น           นั่นเป็นลักษณะการแต่งตัวของนายอำเภอสูงวัยซึ่งกริชไม่ค่อยได้เห็นบ่อยนัก           ปลัดอำเภอเองก็สวมเสื้อกางเกงเครื่องแบบรีดเรียบกริบไม่ต่างกัน ส่วนกริชได้รับคำสั่งว่าควรอยู่พบสมุหเทศาด้วย ในเมื่อจะว่าไปแล้วตำแหน่งของเขามีขึ้นได้ก็เพราะท่านนั่นแหละ เขาจึงไปไหนไม่ได้โดยเฉพาะอย่างยิ่งไปช่วยสอนหนังสือที่โรงเรียนก็ไม่ได้           กริชยังไม่เคยเห็นผู้เคยเป็นสมุหเทศาภิบาลของมณฑลนี้มาก่อน แม้ทำงานที่นี่มาได้ร่วมสองปีแล้วก็ตาม ที่จริงเขาไม่เคยพบสมุหเทศาภิบาลคนไหนมาก่อนเลยสักคน เคยก็แต่พบเจ้าเมืองเมื่อครั้งไปรายงานตัวที่จังหวัดเพื่อเข้ารับตำแหน่งงาน ครั้งนั้นเป็นทางการเสียจนทำให้คิดว่าเมื่อสมุหเทศาภิบาลเป็นตำแหน่งที่ใหญ่กว่าเจ้าเมือง ในเมื่อเป็นผู้ปกครองทั้งมณฑล ทุกสิ่งทุกอย่างคงเป็นงานเป็นการเสียยิ่งกว่า           หากก็ผิดคาด พระยาพิชัยบุรีนั้นมิได้ถือยศถือศักดิ์อย่างเจ้าเมืองที่เขาแทบจะต้องคลานเข่าเข้าไปหาเมื่อวันไปรายงานตัวเลยแม้แต่น้อย ท่านเดินตึงๆ ขึ้นมาบนที่ทำการอำเภออย่างไม่มีพิธีรีตองใดๆ ทั้งสิ้น และที่สำคัญ โดยไม่รู้เนื้อรู้ตัวกันเสียอีกด้วย จึงไม่มีโอกาสได้ต้อนรับตามที่เตรียมการณ์กันไว้ก่อนหน้า เท่าที่เข้าใจกัน ท่านจะมาถึงในเวลาบ่าย นี่ยังไม่เที่ยงเลยด้วยซ้ำ ท่านก็มาถึงแล้ว           ชายสูงวัยในชุดผ้าม่วง เสื้อราชปะแตน รองเท้าหนัง ถุงเท้าขาวครบถ้วนนั้นมาถึงโดยไม่มีบริวารติดตามมาด้วยแม้แต่คนเดียว มีก็แต่ชายหนุ่มหญิงสาวคู่หนึ่งเดินตามหลังขึ้นมา ฝ่ายชายนั้นยังหนุ่มแน่น แต่งตัวเรียบร้อยค่อนไปทางหรูผิดที่ผิดทางด้วยกางเกงขายาวสีอ่อน เสื้อเชิ้ตสีขาว ผิวที่ลอดพ้นร่มผ้าออกมาขาวจัดจนออกชมพูอ่อนจาง เหมือนคนเพิ่งผ่านประเทศหนาวมาไม่นาน           ฝ่ายผู้หญิงยังอยู่ในวัยแรกรุ่น หล่อนแต่งตัวแบบสาวสมัยด้วยเสื้อปกบัวสีนวล แขนจีบพอง กระโปรงปลายบานสีใกล้เคียงกัน ผมทรงชิงเกิ้ลกระเพื่อมขึ้นลงตามจังหวะก้าวเดิน           กริชเห็นทั้งสามคนก่อนใครหมดเพราะกำลังจะลงบันไดเพื่อไปสถานีรถไฟ ที่ทำการไปรษณีย์ตั้งอยู่ในห้องทำงานนายสถานี โทรเลขและจดหมายทั้งหมดจึงถึงที่นั่นก่อน มีจดหมายสำคัญซึ่งนายธรรมการหนุ่มกำลังเฝ้ารออย่างใจจดใจจ่อ เฝ้ารอจนต้องไปดูทุกวันว่ามาถึงหรือยัง แม้แต่วันนี้ก็ตาม หลังจากที่ช่วยจัดสถานที่ต้อนรับคนใหญ่คนโตแล้วก็คิดว่าจะแวบหายไปดูจดหมายเสียก่อน ยังมีเวลาอีกมาก กว่าสมุหเทศาภิบาลจะมาถึง จากคุณ : กุลธิดา (kdunagin) เขียนเมื่อ : 17 ส.ค. 54 06:16:17

ความคิดเห็นที่ 3 แต่แล้วก็จำต้องถอยหลังกลับขึ้นข้างบนเพื่อหลีกทางให้เมื่อเห็นว่าใครกำลังขึ้นบันไดมา ร่างใหญ่อวบอ้วนนั้นแทบคับบันได พิจารณาดูทั้งรูปร่างหน้าตา การแต่งกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งความมีสง่าราศีของชายสูงวัยซึ่งเดินนำหน้าก็แน่ใจว่าต้องไม่ใช่ชาวบ้านแถวนี้อย่างแน่นอน  ทว่ายังคิดไปไม่ถึงในทันทีว่าเป็นคนสำคัญซึ่งทุกคนกำลังรอคอย ในเมื่อนายอำเภออรุณยืนยันขันแข็งว่ากว่าท่านจะมาถึงก็บ่ายไปแล้วเพราะท่านเดินทางมาจากพระนคร           "ขุนแม้นอยู่รึ" นั่นเป็นราชทินนามของนายอำเภออรุณ...ขุนแม้นรัตนบรรจง ชื่อนั้นฟังดูแปลกหูเพราะกริชไม่เคยได้ยินใครเรียกแกว่าอย่างนั้น           "อยู่ครับ เชิญท่านนั่งก่อน ผมจะไปตาม" คนอ่อนวัยกว่ายังคงสงวนท่าที ยังตัดสินใจไม่ได้ว่าควรแสดงความเคารพดีหรือไม่ หรือควรแสดงความเคารพอย่างไร ในเมื่อไม่รู้ว่าเป็นใคร เหลือบดูรถโอเปิ้ลเปิดประทุนคันหรูซึ่งมาจอดเทียบจนเกือบถึงเชิงบันไดก็แน่ใจว่าทั้งสามคนมากับรถคันนั้น           ชั้นบนของอาคารที่ทำการอำเภอนั้นปกติมีม้ายาวให้ราษฎรผู้มาติดต่องานได้นั่งอยู่เพียงตัวเดียว นายอำเภออรุณจึงไปขอยืมเก้าอี้บุนวมจากเรือนพักร้อนของขุนนางชั้นผู้ใหญ่ท่านหนึ่งมาจัดเตรียมไว้ต้อนรับ           แต่แล้วการต้อนรับก็บกพร่องจนได้เมื่อคนอื่นหลบไปรับประทานอาหารกลางวันกันที่บ้านพักหมด ไม่ว่าจะเป็นนายอำเภออรุณเอง หรือปลัดอำเภอ ส่วนสรรพากรอุดมบอกไว้ว่าจะกลับมาในเวลาบ่ายเพราะจริงๆ แล้วตัวเขาไม่มีหน้าที่ต้องคอยต้อนรับใดๆ เวลานี้ที่ทำการอำเภอจึงมีเหลืออยู่ก็แต่กริชและสุชัย           "กระผมจะไปตามขอรับ" ชายหนุ่มบอกย้ำอีกครั้ง ในเวลานี้เมื่อประมวลทั้งหมดที่เห็นก็พอจะเดาได้บ้างแล้วว่าชายวัยปลายผู้นี้คือใคร           ท่านรีบโบกมือห้าม           "ไม่ต้อง ไม่ต้อง คงไปกินข้าวกลางวันละซี ช่างเถอะ ไม่ได้มาราชการดอก มาเรื่องส่วนตัว" ประโยคหลังเป็นกันเองยิ่งนัก ลากคำสุดท้ายยาวเหยียดเป็นเชิงเน้น พร้อมกับตบไหล่ล่ำสันของคนอ่อนวัยกว่าอย่างกันเอง "ไง...โรงเรียนเป็นไงบ้าง พอไหวไหม"           ธรรมการหนุ่มงุนงงไปชั่วขณะ แต่ก็เพียงครู่เดียวเมื่อเดาได้ว่าคงบอกได้จากเครื่องแบบที่สวมอยู่นั่นเอง และตอนนี้ยิ่งแน่ใจว่าผู้ชายคนนี้เป็นคนซึ่งทุกคนกำลังรอคอย           "ไหวขอรับ"           ร่างอวบท้วมก้าวผ่านชายหนุ่มนำเข้าไปภายในแล้วหัวเราะร่วน “ขุนแม้นไปขอยืมเก้าอี้มาจากบ้านเจ้าคุณบุรีอีกแล้วรึ” กริชได้แต่อ้ำๆ อึ้งๆ ตอบ ก็จริงนั่นแหละ ชุดเก้าอี้บุนวมชุดนั้นนายอำเภออรุณขอยืมมาจากเรือนพักร้อนของพระยาบุรีจริงๆ “ขอรับ” เสียงหัวเราะยังคงอยู่ “บอกกี่หนแล้วว่าไม่ต้องต้อนรับกันให้เอิกเกริกแบบนี้” ความเป็นกันเองนั้นช่วยให้นายธรรมการหนุ่มใจชื้นขึ้นมิใช่น้อย มองตามร่างท้วมที่เดินเอาสองมือไพล่หลังดูโน่นดูนี่ จนไปหยุดยืนหน้าแผนที่ของอำเภอซึ่งติดอยู่กับฝาผนัง กริชฉวยโอกาสสบตาสุชัยซึ่งรีบลุกยืนเก้ๆ กังๆ แล้วประนมมือขึ้นไหว้อย่างนอบน้อม “แล้วนี่ใครล่ะ” อดีตผู้เป็นใหญ่ในมณฑลยกมือโบกไปมาเพื่อรับไหว้ “น้องชายของกระผมขอรับ สุชัยหูหนวก เป็นใบ้ กระผมให้มาช่วยงานที่นี่เพราะลายมือสวยขอรับ” “อย่างนั้นรึ” ชายสูงวัยมองดูเด็กหนุ่มอย่างเห็นอกเห็นใจ สุชัยเป็นฝ่ายหลบสายตา เสไปมองหญิงสาวซึ่งตามเข้ามาด้วยแทน ยิ้มอายๆ เมื่อหล่อนส่งยิ้มให้ก่อน “อยากทำราชการไหมล่ะ” กริชตอบแทนน้องชายเมื่อเห็นว่าคนถามเจาะจงถามเขา “ตอนนี้ยังไม่มีตำแหน่งเสมียนขอรับ” “อย่างนั้นรึ เออ แล้วจะดูๆ ให้” กริชแทบเข้าไปกราบท่านอีกรอบเมื่อได้ยินเช่นนั้น ทุกวันนี้ไม่มีอะไรที่เขาอยากเห็นมากไปกว่าสุชัยมีงานทำเป็นหลักเป็นฐาน พยักพเยิดไปทางประตูเพื่อเป็นสัญญาณให้ไปตามนายอำเภออรุณที่บ้าน รู้ว่าตัวเองคงเลี่ยงไปไหนไม่ได้เพราะจะไม่มีใครอยู่รับข้าราชการบำนาญสูงทั้งวัยและยศศักดิ์ผู้นี้           เมื่อคนเป็นแขกไม่ยอมนั่ง นายธรรมการหนุ่มเองก็เลยเก้กังไม่ต่างอะไรกัน ไม่แน่ใจว่าควรทำอย่างไรต่อไปดี ก็นายอำเภออรุณไม่ได้สั่งอะไรไว้เลย ปรายตาดูหญิงสาวก็เห็นว่าหล่อนกำลังมองเขาอยู่ก่อนแล้ว พอสบตากันหล่อนเป็นฝ่ายยิ้มให้ก่อน นัยน์ตากลมโตหวานเชื่อมพร่างพราวราวหยดน้ำสะท้อนกับแสงแดด มองหาผู้ชายแต่งตัวโก้คนนั้นก็เห็นยังคงยืนอยู่ที่หน้ามุข หลังพิงราวระเบียง ตามองไปทางชายทะเลซึ่งเห็นอยู่ลิบๆ           กริชยิ้มขัดเขิน ไม่แน่ใจด้วยซ้ำว่ายิ้มให้ใคร โล่งใจขึ้นนิดเมื่ออดีตสมุหเทศาภิบาลทรุดตัวลงนั่งบนเก้าอี้ตัวยาวในที่สุด ชุดโต๊ะเก้าอี้ที่ขอยืมมาดูหรูหราไม่เข้ากับสถานที่สักเท่าไรนัก หญิงสาวซึ่งตามมาด้วยนั่งลงบนเก้าอี้ตัวข้างๆ           "ชื่ออะไรล่ะหนุ่ม"           นายธรรมการหนุ่มจำต้องค้อมตัวเข้าไปดึงเอาเก้าอี้ไม้หลังโต๊ะทำงานซึ่งถูกเลื่อนไปจนชิดฝามาลงนั่ง จะให้ยืนพูดกับผู้เคยเป็นใหญ่ที่สุดในมณฑลนี้ก็กระไรอยู่ จะลงนั่งพับเพียบพูดกับท่านบนพื้นก็ไม่เหมาะอีก สมัยนี้การปกครองก็เปลี่ยนไปแล้ว รัฐพยายามชี้ให้เห็นความเสมอภาคของผู้คนอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน           "กริชขอรับ"           "กริช บ้านอยู่ไหน"           "พระนครขอรับ"           "พ่อแม่ไม่ห่วงรึ มาอยู่เสียหัวเมืองอย่างนี้" คนมาเยือนชวนคุยอย่างผู้ใหญ่ใจดีมีเมตตาต่อเด็ก ดูท่านั่งเรียบร้อย สองมือประสานกันบนตัก โน้มตัวมาข้างหน้าน้อยๆ ก็รู้ว่าชายหนุ่มกำลังประหม่าเพียงไร           "กระผมไม่มีพ่อแม่ขอรับ" กริชตอบราวเป็นเรื่องปกติธรรมดา           "อ้าว! แล้วอยู่กับใครกันล่ะ"           "เจ้าคุณพลศรีภูมิปรีชากับคุณหญิงละออเอากระผมมาเลี้ยงตั้งแต่ยังเล็กขอรับ" เขาเล่าต่ออย่างไม่รู้สึกอับอายแต่อย่างใด แก้ไขเมื่อ 17 ส.ค. 54 08:33:47 จากคุณ : กุลธิดา (kdunagin) เขียนเมื่อ : 17 ส.ค. 54 06:16:57

ความคิดเห็นที่ 4 ใบหน้าอวบอูมยิ้มกว้างขึ้น ทั้งเห็นใจ ทั้งเอ็นดู รูปร่างหน้าตาของชายหนุ่มวัยลูกหลานผู้นี้ดูดีไม่น้อย กิริยามารยาทหรือก็สุภาพเรียบร้อย เพียงดูผ่านๆ ก็มองออกว่าได้รับการอบรมสั่งสอนมาเป็นอย่างดี ไม่น่าเชื่อว่าเป็นเด็กกำพร้า           "งั้นหรอกรึ อยู่กับเจ้าคุณพลฯหรอกรึ" "ใครคะคุณพ่อ"           กริชคาดไม่ถึงเมื่อได้ยินเสียงใสๆ ตั้งคำถาม ตวัดสายตาไปทางนั้นทันควัน ก็พอดีเห็นชายหนุ่มซึ่งยืนคอยอยู่ภายนอกเข้ามาทรุดลงนั่งข้างๆ หล่อน           "เจ้าคุณทหาร...พ่อเจ้าคุณสิทธิ์อย่างไรล่ะ แม่นวล"           ถึงกระนั้นใบหน้าอ่อนเยาว์สดใสของ ‘แม่นวล’ ก็ยังไม่ส่อเค้าว่าเข้าใจแม้แต่น้อย           "เจ้าคุณสิทธิ์...คุณหญิงไอรีนอย่างไรเล่า"           ชื่อหลังที่คนสูงวัยที่สุดในที่นั้นเอ่ยถึงทำเอากริชร้อนวาบไปทั้งหน้า อบอุ่นไปถึงหัวใจ           'แม่นวล' ยิ้ม ยิ้มนั้นแจ่มกระจ่างราวจะทำให้ห้องสว่างไสวขึ้นอีก สีหน้าบ่งชัดว่าชื่นชมคนซึ่งถูกเอ่ยถึงเพียงไร           "อย่างนั้นหรือคะ"           ประโยคต่อมาท่านกลับมาทางนายธรรมการหนุ่มอีกครั้ง           "คุณหญิงของเจ้าคุณสิทธิ์ฯน่ะงามจนเลื่องลือไปถึงชายแดนโน่นเลยกระมัง ใครที่เคยเห็นก็เอาไปพูดถึงกันให้ขรม แม่นวลไปเห็นแค่ครั้งเดียวยังติดใจ แล้วนี่คุณหญิงเป็นอย่างไรบ้าง ตั้งแต่พิธีถือน้ำครั้งหลังสุด ก็ไม่ได้เห็นกันอีกเลย"           "คุณหญิงสบายดีขอรับ"           กริชจำต้องตอบไปอย่างนั้นเอง สองปีมาแล้วที่ไม่กล้ากลับไปเยี่ยมเยียน ด้วยคิดเสมอว่ายิ่งอยู่ห่างออกมาเท่าไรก็คงตัดอกตัดใจได้เร็วขึ้นเท่านั้น แต่มาบัดนี้ตระหนักแล้วว่าไม่ง่ายอย่างที่คิดเลย ยิ่งไม่ได้เห็น ใจยิ่งใฝ่ถึง           เสียงฝีเท้าหนักๆ เดินเร็วรี่ขึ้นบันได นายอำเภออรุณโผล่เข้ามาด้วยสีหน้าตื่นๆ ไหว้ผู้เคยเป็นใหญ่ซึ่งนั่งเด่นเป็นสง่าอยู่บนเก้าอี้ยาวเพียงคนเดียวอย่างนอบน้อม มีสุชัยตามหลังมาติดๆ           "ตามสบายท่านขุน" เสียงห้าวๆ ของเจ้าคุณสูงวัยนั้นเป็นกันเองราวทักทายเพื่อนสนิท เรียกนายอำเภออรุณตามบรรดาศักดิ์พระราชทาน "ไม่ได้มาราชการดอก" ประโยคหลังกลั้วหัวเราะ           เมื่อนายอำเภอผู้เรียกได้ว่าเป็นเจ้าของถิ่นมาถึงเพื่อต้อนรับผู้หลักผู้ใหญ่แทนแบบนี้ จิตใจของกริชจึงล่องลอยไปที่ห้องทำงานนายสถานีรถไฟอีกครั้ง เฝ้าคิดอยู่แต่ว่าวันนี้จะมีจดหมายมาไหม จนแทบไม่ได้ยินเสียงพูดคุยของใครต่อใครอีกแล้ว ที่พอจับความได้บ้างก็เพียงเจ้าคุณสูงวัยมาที่นี่ในวันนี้ก็เพื่อดูสถานที่สร้างเรือนพักร้อนสักหลัง รู้ว่าลูกสาวหรือหญิงสาวคนที่มาด้วยนั่นแหละชอบชะอำมากกว่าหัวหิน และรู้ว่าชื่อจริงของหล่อนคือ นวลพรรณ เป็นลูกสาวคนเล็กซึ่งเกิดจากภรรยารองของท่าน รู้ต่อไปว่าชายหนุ่มผู้นั่งเงียบมาตลอดนั้นเป็นหลานคนหนึ่งซึ่งเพิ่งกลับจากต่างประเทศ หลังจากไปเรียนเสียหลายปี           หากแต่นั่งทนอยู่ไม่นานผู้มาเยือนก็สังเกตเห็นท่าทีลุกลี้ลุกลนของเขา           “คงหิวแล้วสินะ กริช คนอื่นไปกินข้าวกันหมด ปล่อยให้สองหนุ่มเฝ้าที่ทำงาน ไปเถอะ ไม่ต้องเฝ้าแหนกันให้มากคนดอก”           กริชยอมรับว่าชอบอดีตสมุหเทศาภิบาลผู้นี้ขึ้นอีกหลายเท่า รีบบอกลาแล้วผลุนผลันลงบันไดไปสถานีรถไฟพร้อมสุชัย นายสถานีส่งกระดาษแผ่นเล็กๆ สีน้ำตาลอ่อนให้ทันทีที่เห็นธรรมการหนุ่มพิงจักรยานไว้ข้างประตูห้องทำงาน ปากก็บอก           “มาถึงแต่เช้าแล้วพ่อกริช”           กริชพลิกแผ่นกระดาษขึ้นอ่านแทบไม่ทัน ยิ้มกับข้อความที่มีเพียงสั้นๆ           จะลงไปชะอำวันที่ ๖ เดือนหน้า แล้วจะต่อไปสตูลเลยทีเดียว ช่วยมารับที่สถานีรถไฟด้วย                                                                              ไอรีน จากคุณ : กุลธิดา (kdunagin) เขียนเมื่อ : 17 ส.ค. 54 06:17:28

ความคิดเห็นที่ 5 น่าจะมาคนแรกนะครับ จากคุณ : ravio เขียนเมื่อ : 17 ส.ค. 54 07:24:31

ความคิดเห็นที่ 6 สวัสดีค่ะ วันนี้ ดิฉันมาเยี่ยมนะคะ คิดถึงเสมอเลยค่ะ จากคุณ : รัชนีกานต์ เขียนเมื่อ : 17 ส.ค. 54 08:36:37

ความคิดเห็นที่ 7 อ่านฉากเพชรบุรีสมัยก่อนแล้วแอบนึกถึงราตรีประดับดาวนิดนึงค่ะ หนูขอรอรับไอรีณด้วยคนนะคะ จากคุณ : อรุสา (npuiy) เขียนเมื่อ : 17 ส.ค. 54 09:26:27

ความคิดเห็นที่ 8 มาอ่านนะคะ เขียนได้ดีจังเลยค่ะ จากคุณ : NUAOFFYHUB เขียนเมื่อ : 17 ส.ค. 54 12:19:02

ความคิดเห็นที่ 9 แว่บมาทักทายค่า ว่าจะถามถึงอีกเรื่องอยู่พอดีค่ะ นึกว่าจบไปแล้ว (ช่วงนั้นก็ไม่ได้เล่นเน็ตนานด้วย) เป็นแบบนี้นี่เอง ^^ จากคุณ : ระรินใจ เขียนเมื่อ : 17 ส.ค. 54 19:32:36

ความคิดเห็นที่ 10 จำเรื่องได้เลาๆ พอถึงตอนที่ค้างไว้ ช่วยขึ้นบนหัวกระทู้ด้วยได้มั้ยค้า จากคุณ : scottie เขียนเมื่อ : 17 ส.ค. 54 20:21:43

ความคิดเห็นที่ 11 รอติดตามตอนต่อไปนะคะ จากคุณ : NUAOFFYHUB เขียนเมื่อ : 18 ส.ค. 54 09:54:44

ความคิดเห็นที่ 12 มาอ่านค่ะ ชอบเรื่องเล่าเค้าลางแห่งความทรงจำแบบนี้มากเลยค่ะ รอตอนต่อไปนะคะ จากคุณ : pormare เขียนเมื่อ : 18 ส.ค. 54 17:46:48

ความคิดเห็นที่ 13 เป็นแนวแปลก จากบุคลิกภาพงานเขียน คุณ กุลธิดา อ่านด้วยความแปลกใจ และชื่นชม ^__^........ จากคุณ : Psycho man เขียนเมื่อ : 18 ส.ค. 54 19:44:59

ความคิดเห็นที่ 14 ชอบอ่านแนวพีเรียดอยู่แล้วครับ คุณไก่ ยังไงติดไว้ก่อนนะครับ แล้วจะมาอ่านตอนรวมเล่มอีกที (ช่วงนี้เป็นโรคตาแห้งครับ สงสัยใช้สายตามาก แหะ แหะ) จากคุณ : สามปอยหลวง เขียนเมื่อ : 19 ส.ค. 54 12:30:23

ความคิดเห็นที่ 15 คิดถึงคนเขียนมากค่ะ พี่ไก่ พี่ไก่  พี่ไก่ แหะๆ ไม่มีอะไรค่ะอยากเรียกเฉยๆ มาอ่านก่อน แล้วค่อยตามเก็บอีกที  งานคุณภาพแนวนี้ไม่พลาดอยู่แล้ว รักพี่ไก่ อ้าว กลายเป็นกระทู้สารภาพรักไปแหล่ะ แหะๆ จากคุณ : Setakan เขียนเมื่อ : 21 ส.ค. 54 11:32:17

ความคิดเห็นที่ 16 ชอบบทบรรยายของพี่ไก่จังเลยค่ะ ตกลงว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องเดียวกับคุณหญิงไอรีน หรือว่าเป็นภาคต่อคะ ยังไงจะรอจำหลักไว้ในสายลมนะคะ จากคุณ : นุ้ย (นารีจำศีล) เขียนเมื่อ : 21 ส.ค. 54 18:07:01