ความคิดเห็นที่ 1 แต่สิ่งที่ชื่นชอบมากที่สุดและเป็นชีวิตจิตใจของกำนันวรคือ วัวชน การเลี้ยงวัวชน  เป็นวัฒนธรรมอย่างหนึ่งของคนปักษ์ใต้ ใครที่สามารถเลี้ยงวัวชน หรือมีวัวชนชั้นดีในครอบครอง ถือว่าเป็นคนมีระดับ มีศักดิ์ศรีมากในท้องถิ่นและพื้นที่ เรียกว่า เหนือกว่าระดับ เถ้าแก่ หรือนายหัว (นายหัว เจ้าของกิจการ หรือหัวหน้างาน) เพราะค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงวัวชนก็แพง กับการต้องหาหญ้าชั้นดีกับมีพื้นที่ปลูกหญ้าพันธุ์ดี ไว้สำรองให้กับวัวชนได้กิน ถ้าจำไม่ผิดรู้สึกว่าจะต้องเป็น หญ้าปล้องเขียว การจัดหาหรือคัดสายพันธ์ก็แพง การหาเด็กจูงวัวชน  ไม่ใช่ใครก็จะไปจูงได้ เป็นอาชีพของคนที่มีเกียรติยศและมีศักดิ์ศรีมาก ยิ่งเวลาวัวชนชนะชัยได้รางวัลหรือชื่อเสียงกลับมา เกียรติยศและชื่อเสียงก็จะได้กลับมาที่ เจ้าของ วัวชน กับ เด็กจูงวัวชน ไม่ต่างกับการแข่งขันกีฬาในสมัยปัจจุบัน ที่มีการแจกรางวัลให้กับบุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้องหลายคน เด็กที่จะทำหน้าที่เป็นเด็กจูงวัวชนได้นี้ ต้องมีการคัดสรรคัดเลือกกันเป็นอย่างดี ต้องมีความซื่อสัตย์อดทนและขยันขันแข็ง ต้องเป็นคนที่รู้กำลังวัว ในการเดิน การวิ่ง เพราะต้องพาวัวออกกำลังกายทุก ๆ วัน ทั้งก่อนการแข่งขันชนวัวและหลังการชนวัว จนกว่าวัวชนตัวนี้จะปลดระวาง หรือเลิกให้ชนวัวต่อไป เรียกกันว่า การเป็นเด็กจูงวัวชน ต้องดูแลเอาใจใส่วัวชนเป็นอย่างดีมาก เหมือนกับโค้ชนักกีฬาทีเดียว ต้องบีบนวดวัว เทียบวัวชน ป้อนข้าว ป้อนน้ำ ดูแลไม่ให้ยุงไม่ให้ไต่ ไรไม่ให้ตอม มากกว่าการดูแลสัตว์เลี้ยงอื่น ๆ เสียอีก พอ ๆ กับคนเลี้ยงไก่ชน (แต่งานหนักมากกว่า) ยิ่งถ้าเล่นของ หรือเครื่องรางของขลังได้ ยิ่งค่าตัวแพง มีอดีตนักการเมืองท้องถิ่นหาดใหญ่คนหนึ่ง ตำแหน่งสุดท้ายได้เป็นผู้นำระดับสูงของการเมืองท้องถิ่น เคยเป็นเด็กจูงวัวชนของกำนันวร ทวีรัตน์ มาก่อน ชื่อเสียงโด่งดังมาก  คนในหาดใหญ่จะรู้จักดี การพนันขันต่อในสมัยก่อนเดิมพันค่อนข้างสูงมากเช่นกัน สมัยก่อนเล่นกันหลักหมื่น ถ้าเทียบกับค่าเงินสมัยนี้ร่วม ๆ ล้านบาท เทียบกับดัชนีชี้วัดทองบาทละสี่ร้อยบาท ข้าวแกงจานละบาทสองบาท รถจักรยานยนต์คันละไม่เกินสี่ถึงห้าพันบาท ถ้าเป็นเดี๋ยวนี้วัวชนตัวดี ๆ เวลาเข้าแข่งขันหรือชนกันในแต่ละครั้ง ค่าติดปลายเขา ไม่ต่ำกว่าสิบล้านบาททีเดียว การเลี้ยงวัวชน ต้องมีหญ้าพันธุ์ดีในการเลี้ยงวัว ทำให้กำนันวรต้องปลูกหญ้าไว้สำหรับการนี้ แกเลยไม่ได้หวง แต่ไม่ชอบให้ใครมาตัดง่าย ๆ มีครั้งหนึ่ง  พ่อตาของคนแถวคลองหวะ นำฝูงวัวหนีน้ำท่วมมาเลี้ยงแถวป่ายางในคลองหวะ เห็นหญ้าในป่ายางพาราขึ้นงอกงามดีและสวยอวบอ้วน ก็ลงมือตัดเป็นการใหญ่ เพื่อนำไปเลี้ยงวัวของแก สักพัก กำนันวร เดินผ่านมาเห็นเลยตะโกนบอกว่า เฮ้อ ต่อโพก (พรุ่งนี้) อย่ามาตัดแล้วนะ ตัดให้พอแล้วหลบบ้าน (กลับบ้าน) เลยนะ พ่อตาของคนแถวบ้านนั้นไม่ว่าอะไรหรือตอบโต้ ตอนเย็นกลับบ้านแล้วเลยบอกลูกเขยว่า มีจีนคนมาไล่ไม่ให้ตัดหญ้าในสวนแก ลูกเขยเลยบอกว่า  นั้นแหละกำนันวร ตัวแกขาว ท้วมแข็งแรงอย่างนั้นแหละ นี่ดีที่แกไม่เอาเรื่อง  แกหวงหญ้าของแกอิตาย คำเรียกขานว่า จีนมาไล่ เป็นการให้เกียรติหรือไม่ใช่คำดูถูกทางชนชั้น เพราะถ้าเจอลูกหลานคนจีน ที่ประเภทฆ่าได้หยามไม่ได้ หรือประเภทคนเลือดร้อนถูกเรียกว่า เจ๊ก เผลอ ๆ อาจจะได้เรื่องหรือได้เลือดในบางแห่ง เนื่องจากเป็นคำเหยียดหยามหรือดูถูก ที่มีการสั่งสอนอบรมกันมาในครอบครัวชาวจีนบางกลุ่ม เพราะมี หนังสือเจ๊กแห่งบูรพา หรือ การโฆษณาชวนเชื่อสมัยหลวงวิจิตรวาทการ ที่มักจะก่นด่าคนจีนสมัยก่อนว่า เจ๊ก ภาพประกอบจาก www.krungshing.com จากคุณ : ravio เขียนเมื่อ : 18 ส.ค. 55 12:46:45

ความคิดเห็นที่ 2 ในหาดใหญ่สมัยนั้นยังมีฝูงวัวปล่อยเสรีอีกฝูง จะอยู่เดินร่อนเร่แถวตลาดสดต่อเนื่องไปจนถึง แถวสถานีโทรทัศน์กับโรงพยาบาลหาดใหญ่ สมัยนั้นยังเป็นพื้นที่รกร้างและที่ทิ้งขยะ กับเป็นเมรุแบบชาวบ้านเผาศพ/ฝังศพในสมัยก่อน (บริเวณถนนนิพัทธ์สงเคราะห์ 1 ในตอนนี้) วัวพวกนี้จะเดินไปกินเศษอาหาร เปลือกขนุน ใบตอง หญ้าต่าง ๆ  แถวนั้น ฝูงนี้ร่วม ๆ ยี่สิบกว่าตัวเป็นของแขกคนหนึ่ง ชาวบ้านมักจะเรียกว่า ฝูงวัวของเถ้าแก่แขก คำว่าเถ้าแก่ หมายถึง เจ้าของหรือคนรวย หรือคนมีลูกจ้างจะมีเพียงหนึ่งคนหรือสองคนหรือมากกว่า เช่น เถ้าแก่รถเมล์ เถ้าแก่เรือเมล์ เถ้าแก่สวนยาง เถ้าแก่เหมือง เป็นต้น ทำให้มีสวนยางบางแห่งพื้นที่สิบกว่าไร่ เจ้าของสวนยางบางรายจะไม่ยอมกรีดยางเอง แต่จะจ้างให้คนอื่นมากรีดยางพาราแทน จะได้มีชาวบ้านหรือคนเรียกขาน/ยกย่องว่าเป็น เถ้าแก่ แต่มีบางคนจะด่าว่าพวก โอ้รส หรือ โอ่รส โอ้ หมายถึง โอ้อวด หรือ บ้ายอ รส หมายถึง กลิ่น หรือ ชื่อเสียง เป็นคำด่าอีกคำของคนใต้บางถิ่น มอบให้กับคนบ้ายอ หรือชอบโอ้อวดว่า ร่ำรวยมีฐานะมากกว่าคนอื่น คล้าย ๆ กับคำด่าที่ว่า โอรส ที่แปลว่า บุตร หรือหมายถึงเด็ก ๆ เด็กเวลาทำอะไรผิดพลาดมักจะให้อภัยหรือดูน่ารัก แต่ถ้าผู้ใหญ่ทำมักจะเข้าข่ายน่าเกลียดหรือทุเรศ เหมือนกับ แว๊ป Verbe เซือ แก้  (ฝรั่งเศส  คำด่าแบบเล่น ๆ) หรือภาษาไทยวันละคำว่า ส เอือ ก  (กันถูกตัดคำ) ต่อมานายดำ(แขกเทศขี้หนู) ได้แต่งงานกับลูกสาวเถ้าแก่ฝูงวัว ด้วยการแนะนำของยายฉุก หน้าวัดโคกสมานคุณหาดใหญ่ ด้วยการยินยอมและเห็นดีเห็นงาม กับการให้ท้ายของเจ้าอาวาสวัดโคกสมานคุณ ท่านปั้น - พระครูสมานคุณารักษ์ (ปั้น อุตโร) ท่านเป็นลูกศิษย์อาจารย์ปาน เจ้าอาวาสวัดคลองหวะ วัดมหานิกายแห่งแรกของหาดใหญ่ (ส่วนวัดปลักกลิมเป็นวัดธรรมยุติกนิกายแห่งแรกของหาดใหญ่) และเป็นอาจารย์ปานเป็นเจ้าอาวาสคนแรกของวัดโคกสมานคุณ นายดำ  คนนี้เป็นแขกเทศขี้หนู คือเป็นแขกตัวดำ รูปร่างเล็ก เตี้ย  หัวหยิก ตามประวัติที่เล่า ๆ กันสืบต่อกันมาว่า ก่อนที่จะมีคนนำมาฝากฝังไว้ที่วัดโคกสมานคุณ เป็นแขกเทศขี้หนูที่มาจากอินโดนีเซีย ต้องรอยคออยู่ในทะเลนานหลายวัน กว่าน้ำทะเลจะพัดพาให้ได้ขึ้นฝั่งบนบก เพราะกระโดดหนีลงในทะเล จากการทหารญิ่ปุ่นจะจับไปเป็นเชลยศึก แล้วนำไปใช้แรงงานในการสร้างทางรถไฟสายมรณะที่กาญจนบุรี ช่วงที่นายดำได้มาอยู่กับท่านปั้น ที่วัดโคกสมานคุณ เป็นคนขยันมาก เรียกว่า เรียกใช้การใช้งานอะไร จะขยันขันแข็งทำให้หมดไม่มีเกี่ยงงอนแต่อย่างใด ในวัดจึงมักจะมีเสียงเรียกจากท่านปั้นหรือพระในวัดว่า  ดำ ดำ บางครั้งมักจะมีลูกศิษย์วัดเรียกแถมไปด้วยว่า ดำ ดำ แกจะรีบตอบเลยว่า ครับ ๆ   แล้วรีบกุลีกุจอไปรอรับคำสั่งเรื่องงานมอบหมายทันที จึงเป็นที่รักใคร่ของท่านปั้นและคนแถวนั้นมาก หลังจากนายดำได้แต่งงานแต่งการกับลูกสาวเถ้าแก่ฝูงวัวแล้ว แกก็ช่วยเมียของแกค้าขายของในตลาดสดเทศบาลหาดใหญ่ โดยเป็นอุตสาหกรรมผลิตขนาดย่อม SME ผลิตเครื่องแกงต่าง ๆ ขายในตลาดสด   ปัจจุบันลูกหลานของแกก็ยังค้าขายอยู่ในตลาดสดเหมือนเดิม ส่วนตัวแกช่วงหลังได้ข่าวว่าไปทำสวนอยู่แถวโตนงาช้าง น่าจะถึงแก่กรรมไปแล้วหรือถ้าอยู่คงอายุมากแล้วเช่นกัน การที่คนต่างชาติหรือคนต่างด้าว เข้ามาอยู่อาศัยในเมืองไทย สมัยก่อนยังไม่เข้มงวดมากนัก ใบต่างด้าวหรือใบเข้าเมืองก็ไม่ชัดเจน ยิ่งช่วงสงครามโลกยิ่งหายากไปใหญ่ เลยทำให้ลืม ๆ กันไป หรือมั่ว ๆ กันไปได้ ในหลายเรื่องหลายราว ทั้งประวัติถิ่นที่อยู่ ใบแจ้งเกิดหรือการรับรองว่าเป็นคนไทยในสมัยนั้น รวมทั้งนายดำเองก็มีเส้นด้วย หรืออยู่ในความอุปถัมภ์ของท่านปั้น ท่านปั้น เจ้าอาวาสวัดโคกสมานคุณ เป็นพระที่เรียกว่า บาปะมุติ หรือ เหนือบาปเหนือกรรมแล้ว เหมือนพ่อเฒ่าแม่แก่ (ปู่ย่าตายาย) ที่มีอายุมากแล้ว จะบ่น จะด่า หรือว่าลูกหลาน เรียกว่าไม่มีใครอยากยุ่ง หรือไปทะเลาะเบาะแว้งด้วย ยิ่งท่านเป็นพระผู้ใหญ่ของอำเภอหาดใหญ่ รวมทั้งชาวบ้านต่างนับถือมาก   ท่านจึงเป็น พระบาปะมุติ หรือ เหนือบาปเหนือกรรม หรือภาษาชาวบ้านคือ ยกให้คนหนึ่งก็แล้วกัน เวลาท่านด่าใคร ติใคร บ่นว่าใคร ชาวบ้านก็มักจะไม่โกรธท่าน แถมยังถือว่าท่านให้อวยพรก็แล้วกัน เพราะท่านปั้นได้ร่วมกันสร้างวัดโคกสมานคุณ กับท่านอาจารย์ปานในยุคแรก ๆ ที่เริ่มสร้างวัดนี้   รวมทั้งชาวบ้านได้ฝากฝังลูกหลานเป็นลูกศิษย์วัด กับท่านได้อบรมสั่งสอนลูกหลานชาวบ้าน รวมทั้งการช่วยสนับสนุนโรงเรียนให้กับเด็กนักเรียน ด้วยการตั้ง โรงเรียนวัดโคกสมานคุณ กับมอบพื้นที่วัดให้กับ โรงเรียนสมานคุณวิทยาทาน ซึ่งเป็นโรงเีรียนเอกชน ไม่ใช่โรงเรียนของวัด โรงเรียนทั้งสองแห่งนี้เป็นเรื่องแปลกอย่างหนึ่งของหาดใหญ่ ที่มีโรงเรียนของเอกชนกับโรงเรียนของวัด อยู่ภายในที่วัดโคกสมานคุณภายในบริเวณเดียวกัน ท่านปั้นมีนิสัยส่วนตัวอยู่อีกอย่างหนึ่งคือ ช่วงสี่โมงเย็นแกจะนั่งรถสามล้อรับจ้างแบบภาคใต้ ที่ถีบโดยเพื่อนสนิทของแก เข้ามาในตลาดสดหาดใหญ่ แวะนั่งคุยกับชาวบ้านหลังโน้นทีหลังนี้ที เป็นการบอกธรรมะ/สอนธรรมะแบบ Delivery หรือเข้าหาชาวบ้านสอนธรรมะทางอ้อม ชาวบ้านมักจะถวายน้ำผลไม้บ้าง แตงโมบ้าง หรือผลไม้ตามฤดูกาลต่าง ๆ   หรืออาหารแทนการไปตักบาตรตอนเช้าให้กับท่าน เพื่อให้ท่านนำกลับวัดหลังจากใกล้ค่ำแล้ว ไปแจกจ่ายพระภิกษุ สามเณร หรือลูกศิษย์วัดต่อไป เป็นกิจวัตรอย่างหนึ่งของท่านเป็นประจำทุกวันสมัยก่อน เขียนขึ้นจากความทรงจำลุงลัพย์ หนูประดิษฐ์ ก่อนที่จะเลือนหายไปเหมือนฝูงวัวเถื่อนในหาดใหญ่ แก้ไขเมื่อ 18 ส.ค. 55 17:41:36 จากคุณ : ravio เขียนเมื่อ : 18 ส.ค. 55 12:51:47

ความคิดเห็นที่ 3 ภาพประกอบจาก Internet เป็นภาพสามล้อของปักษ์ใต้ หรือเรียกว่า แบบของภาคใต้  ที่ชาวบ้านนิยมชอบนั่งกัน มีลักษณะเอาจักรยานมาเชื่อมโครงเหล็กแล้ววางที่นั่งไว้ด้านข้างคนขับ ด้านหลังจะมีตะแกรงใส่ของได้เล็กน้อย ตอนนี้ค่อนข้างพบได้น้อยมากในหาดใหญ่ แต่เห็นบางท่านบอกต้องช่วงกลางคืนจึงจะเห็นมากแถวตลาดสด จะมีการให้บริการกับพ่อค้าแม่ขายที่มาซื้อสินค้าไว้ขายตอนกลางวัน แก้ไขเมื่อ 19 ส.ค. 55 16:45:15 จากคุณ : ravio เขียนเมื่อ : 18 ส.ค. 55 17:51:15

ความคิดเห็นที่ 4 วัดสวยจัง จากคุณ : scottie เขียนเมื่อ : 19 ส.ค. 55 11:46:18

ความคิดเห็นที่ 5 เป็นภาพศาลาเอนกประสงค์ เป็นอาคารส่วนหนึ่งของวัดโคกสมานคุณ ไว้บรรจุพระพุทธรูปที่เคารพ หรือ อัญเชิญพระธาตุมาเคารพสักการะ เวลาทำพิธีเวียนเทียนมักนิยมเวียนสามรอบสถานที่แห่งนี้ ่ส่วนอุโบสถจะแยกออกต่างหากครับ จากคุณ : ravio เขียนเมื่อ : 19 ส.ค. 55 16:48:03

ความคิดเห็นที่ 6 จำได้ค่ะว่าเด็กๆ เวลานั่งรถไฟไปหาดใหญ่จะเห็นฝูงวัว แต่ก็ไม่เคยสงสัยว่าเป็นของใครเพราะตอนนั้นยังเด็กมาก ได้รู้ประวัติตอนนี้เอง สามล้อแบบนั้นก็เคยนั่งค่ะ จากคุณ : กุลธิดา (kdunagin) เขียนเมื่อ : 20 ส.ค. 55 08:01:30

ความคิดเห็นที่ 7 แถวบ้านผม มีแต่เป็ดไล่ทุ่ง ทุกวันนี้ก็ยังมีอยู่นะครับ จากคุณ : GTW เขียนเมื่อ : 20 ส.ค. 55 12:57:47

ความคิดเห็นที่ 8 เห็นสามล้อแล้วอยากนั่งขึ้นมาทันทีเลย จากคุณ : Shaolin boy เขียนเมื่อ : 20 ส.ค. 55 21:17:24

ความคิดเห็นที่ 9 ขอบคุณคุณ ravio สำหรับเรื่องและภาพเป็นความรู้และประวัติศาตร์ที่น่าสนใจมากค่ะ ลงบันทึกไว้เผยแพร่เพื่อไม่ให้เรื่องในอดีตสูญหายไป ขออนุญาตแชร์ไปที่เฟซบุคเพื่อเผยแพร่ต่อได้ไหมคะ จากคุณ : Pianista (Pianista) เขียนเมื่อ : 19 ก.ย. 55 01:13:23

ความคิดเห็นที่ 10 ได้เลยครับ ขอบคุณมากเลยครับ จากคุณ : ravio เขียนเมื่อ : 19 ก.ย. 55 07:07:04