อิลราช คำฉันท์ ตอนจบ.......................พระยาศรีสุนทรโวหาร(ผัน สาลักษณ)

    อินทรวิเชียรฉันท์ ๑๑

    ๐ องค์อิลราชา ....................ทศนาดุรงค์เรือง
    คร่าวในหทัยเคือง .............มนครุ่นและขุ่นตรอม
    ๐ แท้ธรรมดาขัต- ................ติยรัฐดิลกจอม
    อาณาถนอมออม ..............วรอาสน์ฉกาจรณ
    ๐ เกรียงไกรกเรนทร์รัตน์....... วรอัศวมงคล
    โยธินทรพฤนท์พล............. พรสัตย์กระพัดใจ
    ๐ ท้าวแลดุรงค์ราช ...............วรอาสน์ก็อาลัย
    คราวกรรมจะทำไฉน........... สละเพื่อพิธีพลี
    ๐ ปางดลวิถีงาม ...................ศุภยามอุดมดี
    ปล่อยราชพาชี ..................อุปการพลีกรรม
    ๐ กองทัพกำกับยาตร............. ปรราชบเกรงยำ
    ถับถิ่นประเทศทำ ...............บมิรู้ก็จู่ตี
    ๐ แตกพ่ายกระจายยับ........... พลทัพ ธ ย่ำยี
    ด้าวใดผิไมตรี ...................ธุระต้อนก็ผ่อนผัน
    ๐ รับทัพและรับอัศว์ ..............ปฏิบัติบำรุงครัน
    แต่งทัพ ธ ส่งสัญ- ..............จรสุดสิมาเมือง
    ๐ ดลแดนสะดวกสม ..............อนุกรมนครเนือง
    ทุกด้าวบเปล่าเปลือง........... ประดิพันธไมตรี
    ๐ แดนใดบไกลเกิน ...............ก็เผชิญขบวนกรี-
    ธาทัพธิราชมี .....................มนช่วยอำนวยการ
    ๐ ใดราชผิยาตรยาก.............. จะลำบากเพราะกันดาร
    ไป่จำประจากสถาน............. ธ ก็รับดุรงค์พล
    ๐ บรรดาพระราชา .................จรมา ณ มณฑล
    เทียบทัพก็สับสน................ จตุรงคเสนา
    ๐ พร้อมสรรพพยู่ห์ยาตร.......... พลยุทธโยธา
    เมือมุ่ง ณ เสมา ..................พลหินทธานี ฯ

    ฉบัง ๑๖

    ๐ เดินทัพสะเทือนท้องธรณี ..............ทุ่มฆ้องกลองตี
    ก็เซ็งก็แ๋ซ่แตรสังข์
    ๐ เพียงผลาญแผ่นพื้นภพพัง .............นฤโฆษอันดัง
    ในแดนในด้าวดงดอน
    ๐ คล่ำคล่ำพลคชางางอน.................. เหมหัสดาภรณ์
    ก็แพรวก็พรายข่ายกรอง
    ๐ สองหูพู่ขาวดาวทอง .....................รัตคนคาดซอง
    หางสมสองพลุกสุกพรรณ
    ๐ ขุนคชคุมคอขี่กัณฐ์....................... ควาญท้ายนายอัน
    ประจำ ณ บาทยาตรา
    ๐ พลพร้อมล้อมเชิงคชา ....................พิศดูตรูตา
    อันตกอันแต่งตัวดี
    ๐ กำแหงแห่งหัตถ์ครวี .......................อาวุธอันมี
    มหิทธิเดชเวทขลัง
    ๐ คล่ำคล่ำส่ำแสะกำลัง .....................เหยาะยาตรผาดผัง
    ลำพองสง่าร่ารณ
    ๐ เหลืองแดงหมอกขำดำปน ................ลางกระเลียวขน
    ทั้งผ่านและขาวพราวพราย
    ๐ พิศตาบทาบหน้าพรรณราย.............. สายง่องถ่องสาย
    อันถืออันถ่วงหน้าหลัง
    ๐ อานทองกล่องโกลนเนื่องพนัง ..........พู่ขาวดาวฝัง
    แฝงขลุมประเจิดจินดา
    ๐ สารถีขี่ขับอาชา .............................อาตม์โอ่โสภา
    พันลึกสลอนฟ้อนทวน
    ๐ ทายธนูหอกง้าวงามขบวน................. พาชีเชิงชวน
    ก็เชี่ยวในเชิงอาชา
    ๐ คล่ำคล่ำส่ำบทพลา .........................กำยำกำยา
    บย่อประยุทธ์อยู่คง
    ๐ อะเคื้อเสื้อผ้าอ่าทรง........................ อาวุธธำรง
    ทำลายริปูปลดเปลือง
    ๐ หลายเหล่าเข้ากันบรรเทือง................ ทิวแถวแนวเนือง
    นิกรอันแกล้วกลางณรงค์
    ๐ คล่ำคล่ำส่ำรถอลง-.......................... กตแก้วกำกง
    ประกอบกนกแนมงอน
    ๐ ริ้วริ้วทิวธงสลอน.............................. ลิ่วลิ่วเล็งงอน
    ก็เงื้องสง่าโง้งงาม
    ๐ ครึกครื้นตื่นไพรไต่ตาม...................... พ้นพนาราม
    บรรลุ ณ แฟล่งพลหินท์
    ๐ ทวยเท้าเฝ้าบาทธิบดิน- ......................ทรเอกองค์อิล
    อำรุงพิธีพลีกรรม์ ฯ

    สุรางคนางค์ ๒๘

    ๐ ณ คราวประกอบ .............พิธีก็ชอบ
    มโนอนันต์...................... นิกรนรา
    ทิชาจรัล .........................ณ ฐานอัน
    กระทำพิธี
    ๐ ก็สับก็สน....................... ปะป่วนปะปน
    สถลวิถี.......................... นำหลานและบุตร
    บุรุษสตรี ........................กะจอกกะจี
    สนั่นสำเนียง
    ๐ สนุกสนาน...................... พินิจสะคราญ
    ระบำจำเรียง ....................สนิทสำนาน
    ผสานสำเนียง ..................ก็พริ้งเพราะเพรียง
    จะเผลอจะเพลิน
    ๐ ละผู้ละคน .......................ประไพพิมล
    คละคล่ำดำเนิน................. ก็แซงก็แทรก
    ผิแขกเผชิญ ....................มิก้ำมิเกิน
    มิก่อมิกวน
    ๐ ธชีทิชา ......................ลุทักษิณา
    อเนกคำนวณ ...............และอิ่มและหนำ
    พระทำก็ควร ................ประมาณประมวล
    ก็มากอนันต์

    ฉบัง ๑๖

    ๐ ปางถ้วนปฏิทินถึงวัน .............บรรจวบขวบขัน
    อีศวพ่าห์มาเมือง
    ๐ คืนสู่มาฬกมลังเมลือง ...........นักสิทธ์วิทย์เรือง
    ก็รับก็รองปรองใจ
    ๐ จำเริญวรเวทตรัสไตร............. ตรีวารล่วงไป
    ก็ปลงชีวาพาชี
    ๐ แล่เนื้อนำเครื่องในพลี ............ยางเหนืออัคนี
    สังเวยศิวาสาทร
    ๐ โหมเพลิงเริงโรจน์อัมพร............ พากกลิ่นกำจร
    จรูงสวรรค์กรรหาย
    ๐ ฉิวฉิวชื่นหวนอวลอาย................ รสกล้ากำจาย
    ก็เจื่อนกระเจิงจักรพาล
    ๐ ท้าวทรงมูรธาภิเษกสนาน ...........พราหมณ์พฤฒาจารย์
    ก็เจิมด้วยจุรณจวงจันทร์
    ๐ ถวายโสมทรงเสพเสริมขวัญ........ มิ่งมงคลอัน
    พิพัฒน์พิพิธสิทธิชัย

    มาณวกฉันท์

    ๐ ปางศิวเจ้า ............เนา ณ พิมาน
    บรรพตศานต์ ........โสภณไกร
    ๐ ลาสรโห ...............โอ่หฤทัย
    ทราบมนใน............ กิจพิธี
    ๐ ทวย ธ กระทำ .........กรรมพิเศษ
    อัศวเมธ................. ปูชยพลี
    ๐ เคลื่อนวรองค์........... ลงปฐพี
    สู่พระพิธี ................สาทรกรรม
    ๐ พอพระหทัย ............ในวรกิจ
    อามิสคิด .................อัน ธ กระทำ
    ๐ ท้าว ธ ประนอม .........ออมกุธอำ
    นวพรคำ ..................ควรจะประสงค์
    ๐ เอออิลราช ...............ปราศทุรการณ์
    เราก็ประทาน ............โทษกะองค์
    ๐ แต่ขณะนี้.................. มีสิริทรง
    รูปและคง ..................เดิมบมิกลาย
    ๐ กล่าวพรสิทธิ์.............. อิศวรางค์
    เหิน ณ นภางค์ ............โฉมพระก็หาย
    ๐ เหิมหฤหรรษ์............... พลันมึนิผาย
    องค์อิลวาย................. ทุกขระทม
    ๐ ลาพุธเข้า.................... เนาพระนคร
    คืนดุจก่อน ..................กาลนิยม
    ๐ ราษำร์ก็เกษม ..............เปรมสุขรมย์
    เริงมนชม.................... โพธิสุภาร
    ๐ ท้าว ธ รำพึง................. ถึงวรองค์
    โอสรทรง...................... นามขนาน
    ๐ คือสสพินทุ์................... ปิ่นพระกุมาร
    ควรจะประทาน.............. รัฐธำรง
    ๐ รังอภิเษก .....................เอกปิยบุตร
    พงศพิสุทธิ์ ....................สืบสุรวงศ์
    ๐ รัชถวัลย์ .......................ทันพระประสงค์
    มอบ ธ ธำรง ..................รั้งพลหินท์ ฯ

    สัททุลวิกกีฬิตฉันท์ ๑๙

    ๐ ครั้นเสร็จการอภิเษกองคสสพินทุ์
    จอมราชบิดาจิน- .......................ตนา
    ๐ ถึงหน่อพุธปุรุพรพิพิฒน์ชนมนา
    ควรแก่พระราชา........................ ภิเษก
    ๐ จึ่งรังสฤษฏ์ปฏิฐานนครรุจิเรข
    อวยแก่พระองค์เอก.................... อุรส
    ๐ สองราชสองพระนครขจรพระกิติยศ
    เดชาก็ปรากฏ ............................กระจาย
    ๐ ร่มรัฐราษฏร์อภิรมย์อุดมสุขสบาย
    ผองภัยมิใกล้กราย....................... ประชา ฯ

    ฉบัง ๑๖

    ๐ ประพันธ์ฉันทพากย์พรรณนา ...................อิลราชอิลา
    ก็ลุดังจิตจงเพียร
    ๐ โดยฉบับบ่อเกิดรามเกียรติ์ ......................พระราชนิพนธ์เธียร
    ธิราช ธ เริ่มรังสรรค์
    ๐ หลวงสารประเสริฐ(ผัน............................ สาลักษณ)ทรงธรรม์
    ประสาทสกุลบิดร
    ๐ ข้าบาทบพิตรมหิศร .................................สัตยาสาทร
    ภักดีต่อใต้บทมาลย์
    ๐ ใช่ปราชญ์อาจปรุงปรับสาร........................ เฉลิมเกียรติ์ภูบาล
    ธิเบศวร์กษัตริย์ฉัตรชัย
    ๐ พระมงกุฏเกล้าเกศไทย ............................ที่หกรัชสมัย
    มหิทธิเดโชผล
    ๐ พระคุณพระคือสายชล............................... ชื่นแช่มชมผล
    พระชุบพระย้อมย่อมเย็น
    ๐ พระการุณภาพบำเพ็ญ................................ แผ่หล้าเล็งเห็น
    ประจักษ์แก่จิตนิจกาล
    ๐ เดชะสุจริตไตรทวาร ..................................จุ่งพลันบันดาล
    ได้เสพแต่สรรพ์สวัสดี ฯ

    -----------------------จบบริบูรณ์ ฯ------------------------

    รบกวนคุณ song982 ช่วยแปลศัพท์ให้อีกสักครั้งนะครับ

    จากคุณ : ช่วยคุณ song982 พิมพ์ครับ - [ 17 เม.ย. 46 16:38:52 A:203.150.11.11 X:203.113.76.71 ]