ก๋วยเตี๋ยวลูกชิ้นเนื้อวัวริมน้ำกวง
พ.ไทยยืนวงษ์

ชีวิตของผมเดินทางบ่อย จะด้วยเป็นกิจธุระก็หาได้ไม่หากแต่เป็นเพียงความสำราญอย่างหนึ่งในชีวิตที่สามารถพึงกระทำได้โดยลำพัง กระเป๋าหนึ่งใบ สมุดและดินสออย่างละอันก็ไปไหนต่อไหนได้โดยสะดวกสบาย หลายคนพกบัตรเครดิตด้วยเป็นเครื่องอำนวยความสะดวกทำให้ไม่ต้องกังวลกับการนำเงินไปทีละมากๆ แต่ผมคล่องตัวกว่าเพราะค่าใช้จ่ายน้อย กินง่ายอยู่ง่ายประหยัดเงิน เมื่อกระเป๋าว่างโหวงคราใดก็เดินถือบัตรเงินด่วนเอทีเอ็มไปกดที่ตู้ไหนๆก็ได้มีเกลื่อนกราดอยู่ทุกหัวระแหงเมืองไทย

ผมส่งเรื่องราวต่างๆให้ทางสำนักพิมพ์ทางแฟกซ์และเขาจะโอนเงินเข้าบัญชี แม้ไม่มากมายแต่ผมก็รู้สึกดีที่มีเงินใช้ต่อเนื่อง ทำให้ผมมีอิสระที่จะเดินทางไปไหนต่อไหนได้ตามอำเภอใจ

บทความเรื่องก่อนผมเขียนที่บ้าน นั่งดูนกดูต้นไม้จากหน้าต่างหน้าโต๊ะทำงาน ดอกปีบส่งกลิ่นหอมกำจาย แม้อ่อนจางแต่ก็ยวนยีให้เกิดกำหนัดในการเข้าหาธรรมชาติอีกครั้ง

ผมเดินทางขึ้นเหนือด้วยรถไฟชนิดเก่าคร่ำ มีข่าวว่าการรถไฟจะเริ่มปรับปรุงให้มีความทันสมัย ไม่ว่าจะเป็นตัวรถหรือแม้กระทั่งรางและไม้หมอน ผมดีใจที่ได้ยินอย่างนั้นแต่ลึกๆก็รู้สึกใจหายวาบกับสัญญาณของการลาจาก รถไฟที่พาเราเดินทางไปทั่วแผ่นดินไทย แม้ช้าแต่ถึงแน่นอนและปลอดภัย(พอสมควร) บัดนี้เพื่อนเก่าของเราได้ถึงวาระโบกมือแล้วหรือ

เมื่อยี่สิบปีก่อน...

เสียงกึงกังๆของล้อเหล็กสลับกับหวูดแหลมกรีดร้อง รถไฟเที่ยวกลางคืนวิ่งฝ่าสีดำแห่งอนธกาลมานานหลายชั่วโมง ผมมองฝ่าม่านราตรีเห็นเพียงความมืดที่ลึกลับ นานๆครั้งจะเห็นแสงวับแวมจากตะเกียงของชาวบ้านที่อยู่ห่างออกไปไกลลิบ ในห้องโดยสารแม้มีเสียงครางลั่นของเครื่องจักรแต่ก็สามารถสัมผัสได้ถึงความสงัดภายนอก

บนรถไฟ ผมนอนไม่หลับเพราะใจไม่อยากพลาดที่จะได้เห็นการเปลี่ยนแปลงอย่างค่อยเป็นค่อยไป

ข้าวเหนียวเนื้อทอด เสบียงที่ซื้อเตรียมมาจากหัวลำโพงห่อสุดท้าย ผมค่อยๆละเลียดอย่างช้าๆ เปรมสุข ปล่อยความรู้สึกล่องลอยไปตามสายหมอกที่เริ่มปรากฏเมื่อขึ้นที่สูง

ลำน้ำกวงสีขุ่น ไหลเอื่อยๆส่งประกายสีรุ้งเมื่อกระทบกับแสงอาทิตย์ ริมฝั่งมีป่าไผ่และไม้ยืนต้นรกครึ้ม อากาศเย็น เสียงจักจั่นเรไรกรีดปีกดังระงมสลับกับเสียงน้ำดังจ๋อมแจ๋มที่เกิดจากปลาฮุบ ชาวบ้านสองสามคนเดินหิ้วปลาตัวโตมาจากทางต้นน้ำ ผมทักทายด้วยไมตรีและเขาให้ปลาแก่ผมหนึ่งตัว ผมกล่าวขอบคุณเบาๆ เรานั่งคุยกันถึงสายน้ำ ธรรมชาติ ป่าเขา ลำธาร

เดี๋ยวนี้ไปยืนดูน้ำกวงกำลังตาย ผมเห็นพลิ้วน้ำเป็นระลอกเอื่อยๆหนืดเหนียวคล้ายหัวใจที่อ่อนล้าและเป็นพิษ ขยะลอยเกลื่อนมีสีสันฉูดฉาด มอเตอร์ไซค์ของผู้คนขับผ่านวันหนึ่งนับพันคันส่งมลพิษลงสายน้ำบริสุทธิ์นอกเหนือไปจากควันและน้ำเน่าเสียจากโรงงานที่ตั้งอยู่เรียงราย

เมื่อรถไฟวิ่งผ่านพ้นวัฒนธรรมภาคกลาง เราจะเริ่มเห็นบ้านเรือนที่แปลกตาออกไป อากาศที่หนาวเย็นกว่าทำให้บ้านมีหน้าต่างเล็กและแคบ ตัวบ้านบานออกเมื่อมองจากฐาน หลังคามุงด้วยใบไม้ดูอบอุ่นละมุนละไม แสงเงินแสงทองเริ่มจับขอบฟ้า มวลหมอกที่ครอบงำบรรยากาศเหือดหายไปหมดสิ้น ท้องฟ้าสีเทาเริ่มมีนกเล็กๆบิน

ผมจำร้านก๋วยเตี๋ยวลูกชิ้นเนื้อวัวเจ้าอร่อยได้ร้านหนึ่ง จะต้องเดินเลียบลำน้ำกวงไปสักประมาณยี่สิบนาทีหรือครึ่งชั่วโมง ร้านเป็นเพิงง่ายๆ ตั้งเสาขึ้นไม่กี่ต้น มุงหลังคาด้วยใบตองตึง ทั้งร้านมีเพียงสองโต๊ะ เก้าอี้ทำด้วยไม้โย้เย้ คนขายชื่อลุงมูน เป็นกระเทย เวลาขายก๋วยเตี๋ยวจะแต่งหน้าทาปากเสียสวย  ลูกค้ามีเข้ามาเรื่อยๆ ไม่แน่นแต่ทำให้ลุงมูนไม่อยู่ว่างและก๋วยเตี๋ยวจะหมดทุกวัน ใครๆก็ว่าก๋วยเตี๋ยวลุงมูนอร่อย เส้นเหนียวลูกชิ้นนุ่มไม่มีกลิ่นสาบเนื้อวัว น้ำซุปกลมกล่อมซดได้เป็นชามๆไม่มีเบื่อ ใช้ผักกะหล่ำปลีซอยเป็นเส้นแทนถั่วงอกทำให้รสซุปหวาน ผมชอบไปนั่งที่ร้านแก สั่งก๋วยเตี๋ยวเส้นใหญ่น้ำลูกชิ้นเนื้อสด มีทริกอยู่ว่าถ้าเรียกลุงมูนว่าแม่ค้าก็จะได้รับลูกชิ้นเพิ่มพิเศษอีกสองลูกทุกครั้งไป

ก๋วยเตี๋ยวชามหนึ่ง ห้าบาท พิเศษเจ็ดบาท เด็กมากิน สามบาท แม่มาซื้อให้ลูก ถุงละสองบาทเพราะไม่ใส่ผัก น้ำเปล่าฟรีเชิญตักตามสบาย คิดเสียว่าถ้าอับจนเรามาอยู่เสียแถวนี้ก็คงดี วันหนึ่งๆกินที่ร้านลุงมูนสามมื้อก็จะสิบห้าบาทเท่านั้น

ถึงลำปางบ้านเมืองเริ่มหนาตา สดสวยด้วยสีเสื้อผ้ายามแม่บ้านปั่นจักรยานไปกาดซื้อหากับข้าวมาทำที่บ้าน กาดหรือตลาดเป็นเพียงลานดินไม่กว้างมากมาย ปลูกเพิงขึ้นมา ใครจะขายอะไรก็เข้าไปขายในนั้น ทุกร้านวางสินค้ากับพื้นดินมีเสื่อปูรองพอกันเปื้อน สินค้าถูกเหลือเชื่อ วันไหนซื้อกับข้าวเกินห้าสิบบาทแสดงว่าบ้านนั้นจะจัดงานเลี้ยง

จุดหมายปลายทางอยู่ที่จังหวัดลำพูน ลงจากสถานีรถไฟสะพายกระเป๋าใบเก่าเดินไปตามทางเกวียนคือถนนดินสีน้ำตาล สองข้างทางมีวัชพืชรกและแนวตรงกลางถนนมีหญ้าขึ้นเขียว ขี้วัวมีให้เห็นตลอดทาง กลิ่นของมันแฝงอายแห่งวิถีชีวิต เสียงคนถีบจักรยานดังแกรกๆมาจากข้างหลังร้องเรียกผมก่อนหยุดลงข้างๆ ผมบอกเขาว่ามาหาเพื่อนที่อยู่หมู่บ้านข้างหน้า ชายใจดีจึงให้ผมซ้อนท้ายอาสาจะพาไปส่งให้ถึง

เมื่อไปครั้งล่าสุด ทางเกวียนนั้นกลายเป็นถนนลาดยางสีเทากว้างขวาง รถวิ่งเข้าออกตลอดเวลาและหนาแน่น มอเตอร์ไซค์มาทีเป็นกลุ่มนับสิบคันต่างเร่งรีบไปให้ทันเวลาโรงงานเปิด กาดเล็กๆข้างทางไม่มีให้เห็น เหลือบไปทางไหนก็มีแต่หอพักให้เช่ากับร้านสะดวกซื้อผุดขึ้นมากมาย

ผมหยุดหน้าสถานีรถไฟ มองซ้ายขวาอยู่นานก่อนเรียกมอเตอร์ไซค์รับจ้างให้ไปส่ง