กลิ่นดินที่ชื้นฝนกับฝูงปลาหน้าวัด
พ.ไทยยืนวงษ์

ผมยังคงอยู่แถวริมน้ำกวง การเดินทางด้วยรถไฟสร้างความเพลิดเพลินกับผมได้ทั้งคืน ความสนุกอยู่ที่บรรยากาศบนรถ บรรยากาศระหว่างรถไฟกับสิ่งแวดล้อมสองข้างทาง บรรยากาศของผู้โดยสารในลีลาหลากอารมณ์ ทุกสิ่งรวมกันเป็นบริบทเดียวกันในชื่อ การเดินทาง

ลำพูนวันนี้ไม่สวยเหมือนก่อน ด้วยเพราะการก่อตั้งนิคมอุตสาหกรรม เมื่อมีงานคนก็มา คนนับหมื่นจากทั่วทุกสารทิศมุ่งมาทำงานในนิคม ชุมชนเล็กๆที่แสนสงบจึงเปลี่ยนสภาพไปตลอดกาล ถนนเล็กๆสีแดงมีหญ้าขึ้นเป็นแนวตรงกลาง กลายเป็นถนนลาดยางมะตอย บ้านที่มีกลิ่นอายอารยะธรรมภาคเหนือ กลายเป็นหอพักสร้างแบบง่ายๆต้นทุนต่ำ เกวียนและจักรยานคือพาหนะที่อำนวยความสะดวกเมื่อก่อน บัดนี้เปลี่ยนเป็นฝูงมอเตอร์ไซค์ขับผ่านสวนทางไปมาตลอดเวลานับพันๆคัน

ถึงจะเปลี่ยนไปขนาดนั้น แต่ลำพูนก็ยังเป็นจังหวัดที่สุขสงบของผมมาโดยตลอด

ริมน้ำกวงมีเพิงขายอาหารหลายร้าน ส่วนใหญ่ราคาถูก ก๋วยเตี๋ยวชามละสิบบาท อาหารตามสั่งสิบห้าบาทเป็นอย่างแพง ลูกค้าคือคนที่ทำงานในนิคม อุดหนุนแน่นในช่วงเช้าและเย็น

ความสงบเย็นในวัดศรีบุญยืนทำให้ผมนั่งนิ่งอยู่เป็นเวลานาน ต้นโพธิ์อายุนับร้อยปีหลายต้นเรียงรายหน้าวัด แผ่กิ่งก้านขยายคุ้มพื้นดินให้เกิดร่มเงาเป็นบริเวณกว้าง พระรูปหนึ่งเดินมาบอกให้ไปทำทานให้อาหารปลาริมน้ำกวง

เขตอภัยทาน สร้างเป็นแพขนาดใหญ่หน้าวัดนั่นเอง บริจาคเงินเพียงห้าบาทจะได้รับอาหารปลาห่อเล็กๆหนึ่งห่อเพื่อนำไปโปรยให้ปลา มีชาวบ้านอย่างน้อยห้าหกคนนั่งเล่นดูปลาอยู่ก่อนแล้ว เมื่อปลาแรดตัวโตราวสองฟุตโผล่ขึ้นมาฮุบอากาศครั้งไรก็สร้างเสียงฮือฮาได้ทุกคราว ฝูงปลาสวายจอมตะกละตะกรามกินอาหารได้อย่างไม่รู้อิ่ม หัวของมันเป็นสีดำสนิทเมื่อโผล่พ้นน้ำจึงเห็นได้อย่างชัดเจน ปลาซิวอ้าวก็เป็นปลาอีกชนิดหนึ่งที่มีมากเหลือเกิน พวกมันหากินกันเป็นฝูง ผมคะเนได้ราวห้าหกฝูง อาหารที่โปรยลงไปมีขนาดใหญ่กว่าปากมันค่อนข้างมาก แต่ละตัวพยายามจะแย่งอาหารโดยการงับแล้วว่ายหนี ตัวที่ไม่ทันก็ว่ายไล่ตามไม่ลดละดูวุ่นวายน่าขัน

ผมมั่นใจว่าได้เห็นเงาของปลาช่อนตัวโต หางของมันโบกส่ายช้าๆขณะที่ลำตัวตรงแน่นิ่งไม่ไหวติง เมื่อรู้สึกได้ว่ามีสิ่งเคลื่อนไหวบนแพมากเกินไปมันจึงค่อยๆดิ่งจมเลือนหายไปจากสายตา

สองชั่วโมงที่นั่งอยู่บนแพ ผมรู้สึกอิ่มใจ อากาศเริ่มครึ้มฝนเมื่อผมลุกจากท่าน้ำสะพายย่ามตั้งใจว่าจะไปเยี่ยมคนรู้จักที่อยู่ไม่ไกลจากนี้


พ้นเขตอภัยทานไปเพียงสิบเมตร ชาวบ้านไม่น้อยกว่าสิบคนนั่งกระจัดกระจายเฝ้าเบ็ดฝรั่งกันอย่างใจจดใจจ่อ ในกระชังของบางคนมีปลาอยู่เกือบครึ่ง เมื่อสายเอ็นสีใสถูกดึงโดยปลาเคราะห์ร้าย เจ้าของเบ็ดก็จะตาลุกวาว ทะลึ่งพรวดคว้าคันเตรียมตวัดเป็นที่อิจฉาของเพื่อนในกลุ่มเดียวกัน

ผมคิดในใจว่า เจ้าปลาเอ๋ย เพียงเจ้าว่ายต่อไปอีกเพียงไม่กี่สิบเมตร เจ้าคงไม่ต้องมาทุกข์ทรมานเยี่ยงนี้หรอก

ข้ามสะพานไปอีกนิด มีถนนดินสีแดงสายเล็กแยกออกจากถนนใหญ่สีเทา ผมเลี้ยวเข้าไปตามทาง สูดหายใจเอากลิ่นดินที่เริ่มชื้นฝน ใบหญ้ามีหยดน้ำพราวและท้องฟ้าที่ชุ่มฉ่ำคล้ายฟองน้ำที่อุ้มน้ำไว้เต็ม

ผมล้วงหยิบเสื้อกันฝนสีเขียวขี้ม้าแบบทหารเก่าคร่ำออกมาสวม เหลือบดูกระท่อมที่อยู่ห่างไปทางคุ้งน้ำเป็นภาพพร่าเลือน เสียงมอเตอร์ไซค์บนถนนกลายเป็นเพียงเสียงแว่วและเสียงที่ดังแทนคือเสียงกบและอึ่งอ่างร้องรับน้ำฟ้า หากแต่เราจะไม่เห็นตัวของมันเลย