ขุนช้างขุนแผนฉบับนิทานข้างกองฟาง
จำใจย้ายสำนัก
ครั้นสิ้นแสง สุริยงอัศดงคต
เลี้ยวลดลับเหลี่ยมขุนไศล
พระจันทร์เรืองอิทธิ์ฤทธิไกร
สถิตในทิพรถอันรูจี
ประดับด้วยแสนสุรางค์นางสวรรค์
ชักรถผยองผันเร็วรี่
ผลาหกผกเผ่นด้วยฤทธี
เลี้ยวเหลี่ยมคีรียุคันธร
เปล่งแสงสว่างหล้าธาตรี
ดิเรกดาราศรีสลับสลอน
บันดาลวงทรงกลดขจายขจร
งามบวรแสงจันทร์พรรณราย
พิมน้อยแสนละห้อยถึงพลายแก้ว
ล่วงหลายวันแล้วไม่เห็นหาย
ครวญเคร่าเช้าค่ำไม่กล้ำกราย
ปรึกษาสายทองพี่ผู้ปรีชา
เจ้าพลายแก้วไปแล้วหามาไม่
หลายวันหายไปไม่เห็นหน้า
น้องเสียใจครันที่สัญญา
ความเดิมที่ว่าเห็นกลับกลาย
จะโทษแต่พี่ก็มิได้
โทษใจของน้องนี้มักง่าย
ไปเชื่อคำที่เพราะเราะราย
ซ้ำหลงรูปเจ้าพลายจึงเสียรัก
ไม่รู้ที่จะทำอย่างไรได้
เจ็บใจวิตกเพียงอกหัก
แม้นซื่อตรงคงเรื่องไม่เยื้องยัก
คงเวียนมาให้ประจักษ์แก่น้ำใจ
ร้อนเย็นจะได้เป็นที่ปรึกษา
เมื่อไม่มานี่ จะ ทำไฉนได้
จะรู้ที่ผินหน้าไปหาใคร
พี่เห็นหรือไม่พี่สายทอง ฯ
พ่อแม่พี่น้องที่รัก ความน้อยใจของแม่พิมพิลาไล ดังที่กระผมได้ขยับกรับ เอื้อนเสภาจากฉบับหลวงให้ท่านฟังนี้แล จึงเป็นชนวนให้จำต้องเกิดการย้ายสำนักของ พระสุรินทรฦาไชยฯ หรือพลายแก้วในขณะนั้น
เรื่องมันมีอยู่ว่า นายขุนช้างเพื่อนเก่าของพลายแก้วและแม่พิม ซึ่งเป็นเพื่อนนับเนื่องกันมาแต่ชั้นพ่อแม่นั้น เกิดหลงใหลคลั่งไคล้แม่พิมขึ้นมา จนห้ามใจตัวเองไม่อยู่ ตะแกก็เลยยุ่มย่ามเข้าไปขอแม่พิมกับแม่ศรีประจันด้วยตนเอง โดยไม่มีเถ้าแก่มาทาบทามเสียก่อนเลย
แต่โชคร้ายผิดจังหวะไปหน่อย แม่พิมเธออยู่ในห้องติด ๆ กันกับห้องรับรองที่ขุนช้างกำลังนั่งเจรจาอยู่ กับแม่ศรี ประจันนั้น และได้ยินความเข้าพอดี เธอก็เลยโกรธเป็นฟืนเป็นไฟ โดยเฉพาะอย่างยิ่งแม่พิมพิลาไล นี้ ก็ไม่ได้ถูกอัธยาศรัยกับนายขุนช้างอยู่แล้ว จึงใช้วิธีระบายความโกรธด้วยการด่ากราด ในทำนองของการตีวัวกระทบคราดกับทาสผู้ชาย ผู้มีศีรษะคล้ายกับขุนช้างออกไปแรง ๆ อยู่หลายคำ
นายขุนช้างก็ได้แต่อ้อมแอ้มลาแม่ศรีประจันกลับบ้านไปด้วยความชอกช้ำอย่างยิ่ง พอขุนช้างกลับไปแล้ว แม่พิมก็หายโกรธ แต่กลับมานั่งร้องไห้กับแม่สายทอง ดังที่กระผมได้ยกมาขับเสภาเมื่อต้นบทนี้แหละ
แม่สายทองก็พลอยร้อนใจไปด้วย แล้วก็เลยอาสาจะไปเจรจากับเณรแก้วให้ แต่ด้วยความห่วงน้องจนกระทั่งลืมตัว แม่สายทองจึงเพิ่งจะรู้ว่าคิดผิดไปเสียแล้ว ก็เมื่อตอนที่เข้าไปหาเจ้าเณรนั่นแหละ คิดผิดอย่างไรกระผมจะเล่าให้ฟังขอรับ
พอตอนเช้าวันรุ่งขึ้น แม่สายทองก็รีบไปนั่งพับเพียบเจรจากับแม่ศรีประจันว่า เมื่อคืนนี้แม่พิมฝันร้าย ต้องให้ตัวเองนั้นนำอาหารไปถวายพระเพื่อเสดาะเคราะห์
แม่ศรีประจันก็ตกอกตกใจใหญ่ รีบทำกับข้าวอย่างดี แล้วมอบให้แม่สายทอง นำไปถวายพระเสียโดยเร็ว เผื่อเคราะห์หามยามร้ายของลูกสาวจะได้บรรเทาเบาบางลงไปบ้าง
แม่สายทองก็รีบขมีขมันนำจังหันไปถวายเณรแก้ว ที่วัดป่าเลไลยในทันที พอเณรแก้วฉันเสร็จ แม่สายทองก็ถือโอกาสเข้าไปนั่งคุยกับเณรในกุฏิ ระบายความทุกข์ อัดอั้นตันใจของแม่พิมให้เณรฟัง พ่อเณรก็นิ่งฟังอยู่เป็นการดี
แต่หลังจากนั้น ความร้อนที่กระผมเคยเล่าให้พ่อแม่พี่น้องฟังมาแล้ว ก็ทำให้พ่อเณรเกิดอยากจะลองวิชาดังฉบับหลวง ที่ท่านว่าไว้ ดังนี้
แต่พอว่างห่างตาท่านเจ้าคุณ
ลงวันใดก็จะผลุนไปจนได้
ความสัตย์สาระพัดมาแต่ไร
อย่าได้แคลงคดจงจดจำ
ว่าพลางทางเป่าลมละลวย
พี่สายทองจงช่วยอุปถัมภ์
เปรี้ยวปากฤากินหมากเสียสักคำ
เสกซ้ำส่งไปให้ทันที
สายทองรับหมากใส่ปากเคี้ยว
กระสันเสียวสยองพองเกศี
ความรักเร็วแล่นแสนทวี
เมื่อกระนี้แล้วมาตกแก่สายทอง
อีคนจนสำหรับทนแต่ฝ่ายทุกข์
คราวสนุกแล้วก็เงียบอยู่ในห้อง
ตัวข้าอุปมาเหมือนใบตอง
ประคองห่อหุ้มขนมไว้
แก้สาดเสียสิ้นกินแต่ของ
อันใบตองหาทะยาทะแยไม่
เป็นคนจนก็ต้องทนระกำไป
มิให้รู้สิ้นทั้งสองรา ฯ
เณรแก้วเห็นได้ทีดังนั้นจึงว่า
ทำคุณไว้เถิดสีกาพี่
ชั่วดีคงจะเห็นไปภายหน้า
มิทีหนึ่งก็ทีหนึ่งนะสีกา
จะออกปากชมว่าเจ้าเณรดี
ซึ่งข้อว่าคำก่อนจงผ่อนโกรธ
ขอโทษเสียทีเถิดสีกาพี่
เวทนาสีกาทุกราตรี
ไหนต้องตีขอเปิดผ้าห่มดู
สายทองอึดอัดทำขัดใจ
นี่อะไรเจ้าเณรเถนตู้
มาฉกชักผ้าห่มชมชู
นมจู้เจ้าเณรนี้ราคี ฯ
(ยังมีต่อ)
จากคุณ :
พจนารถ
- [
4 พ.ค. 48 18:43:32
A:61.90.14.27 X:
]
จำใจย้ายสำนัก (ขุนช้างขุนแผน)
