PANTIP.COM : J3507638 มาทำความรู้จักกับ ส่วนต่างๆ ของรองเท้านารีกันครับ (ชื่อเรียกส่วนต่างๆ ในคำภาษาอังกฤษ) [เรือนกล้วยไม้]

ความคิดเห็นที่ 56

เนื่องจากกระท็นี่น่าจะเก็บอยู่ในคลังกระทู้เก่านะครับ คงมีน้องๆหลายคนครับ เพราะกระทู้นี่ต้องการให้ใช้คำศัพท์ที่ถูกต้องตามหลักพฤกษศาสตร์ ทั้งนี้รวมถึง Plant taxonomy ด้วย โดยยึดตามศัพท์บัญญัติตามราชบัณฑิตยสถาน โดยไม่รวมถึงการเรียกโดยทั่วไปที่จะถูกกำหนดโดยสังคมภาษานั้นๆ แต่ถ้าตามวิชาการแล้วจำต้องยึดหลักไปในแนวทางเดียวกันไม่ซ้ำซ้อนโดยมี สามคำที่อาจจะดูขัดตา ขัดความหมายสำหรับกล้วยไม้คือ
1. Petal = กลีบดอก
2. Sepal = กลีบเลี้ยง
3. Dorsal = ด้านหลัง
นักเล่นกล้วยไม้ อาจจะขัดหูคำว่าใบเลี้ยง เพราะว่ามันมีสีสันสวยสดใส จึงควรจะรวมเรียกเป็นส่วนหนึ่งของดอก ไม่ใช่ใบเลี้ยง จนทำให้มีการเรียกว่า กลีบนอก กลีบใน ซึ่งไม่ได้ผิดนะครับมันสื่อความหมายได้ แต่หากยึดตามหลักวิทยาศาสตร์แล้ว ต้องใช้คำเหล่านี้ได้กับพืชทุกชนิด โดยเปรียบเทียบการพัฒนาการ และหน้าที่
โดยหากเปรียบเทียบ ดอกกล้วยไม้กับ ดอกกุหลาบสีแดงแล้วละก็ ตัว Petals และ Lip คือ ส่วนกลีบดอกแดงของกุหลาบ เรียกว่า Petals = กลีบดอก
ส่วน Sepals ทั้งสามอัน หรือ Dorsal sepal และ Synsepal ในรองเท้านารีนั้น เทียบเท่ากับ กลีบเลี้ยงสีเขียวๆ ของดอกกุหลาบ ซึ่งหน้าที่ของมันคือห่อหุ้มกลีบดอกด้านในระหว่างการพัฒนาดอก แต่หากจะถามว่าทำไมในกล้วยไมมันจึงมีสีสวย เพราะกล้วยไม้เป็นพืชในที่ที่มีแหล่งอาหารน้อย มันต้องประหยัดพลังงานในการสืบพันธุ์เมื่อสร้างดอกแล้ว กลีบเลี้ยงเพื่อประโยชน์สูงสุดก็ใช้เป็นเครื่องล่อแมลง หรือ Pollinators อื่นๆด้วย เรียกว่ากล้วยไม้มันฉลากจริงๆไม่สิ้นเปลือง

ส่วนคำว่า Dorsal นั้นเป็นลักษณะที่พบน้อยในพืชแต่เป็นลักษณะจำเพาะของกล้วยไม้เลย ทำให้พวกเราหลงใหลมัน เพราะมันมีสมมาตรด้านข้าง (Bilateral symmetry) แต่หากอย่างดอกกุหลาบนี่จะมีสมมาตรโดนรอบคือแบ่งครึ่งผ่านจุดศูนย์กลางตรงไหนก็จะได้สองข้างเท่ากัน แต่กล้วยไม้ต้องผ่าแนวตั้งเท่านั้นซึ่งเป็นลักษณะที่พบมากในคน และสัตว์ การเรียกอวัยวะนั้นเราไม่ใช้คำว่าบน ล่างเพราะว่า ถึงแม้ว่าดอกกล้วยไม้กลีบเลี้ยงจะอยู่ ด้านบน แต่ว่าถ้า ดอกมันกลับหัวหละอย่างในพวกไม้ช่อที่แน่นหงายบ้างคว่ำบ้าง เราจะบอกว่าตกลงอันไหนบนหรือล่างหละ จึงต้องมีคำเรียกว่า Dorsal (ด้านหลัง) และ Ventral (ด้านท้อง) ซึ่งจริงๆแล้วใช้ในคนและสัตว์มากกว่า อย่างแผ่นหลังคนกะแผ่นหลังวัวก็อยู่คนละทางกัน คนอยู่หลัง วัวอยู่บน แต่นักวิทยาศาสตร์ใช้คำเรียกเดียวกันคือ Dorsal หรือ พวกดอกช้างน้าวที่มันหลายๆดอก อาจจะมีดอกคว่ำบ้าง Dorsal sepals อยู่ บนบ้าง ล่างบ้าง ข้างบ้าง แต่ ทุกกลีบนั้นยังคงเรียกว่า อยู่ด้าน Dorsal ไม่ใช่ด้านบน (Superior)

จึงอยากเรียนมาให้ทราบว่า ท่านราชบัณฑิตย์ทั้งหลายนั้นท่านได้บัญญัติชื่อที่ใช้ในหลักอนุกรมวิธานได้ถูกต้องแล้ว และสามารถนำไปอ้างอิงได้ ส่วนภาษาตลาดทั่วไปนั้นกำกวมเหมือนกัน ไม่มีคำนิยามที่แน่นอน รอวันผันแปลความหมาย หรือเกิดศัพท์ใหม่ๆต่อไป จึงแนะนำให้ใช้ศัพท์บัญญัติในการสื่อสาร โดยเฉพาะข้อเขียนจะเป็นพระคุณต่อความรู้วิชาการมากครับ ส่วนการใช้คำภาษาทั่วไปก็เข้าใจกันในกลุ่ม ในช่วงเวลาหนึ่งย่อมทำได้ แต่มันรอการเปลี่ยนแปลงอยู่เท่านั้นเองครับ ฮิๆๆ ปวดหัวไปม้ายครับ แต่เพราะสงสารอาจารย์ราชบัณฑิตย์ที่อุตส่าห์สละเวลามาหาศัพท์บัญญัติภาษาไทยให้ แต่เหตุใดเล่าจึงไม่มีใครใคร่ใช้ครับ เพราะไม่งั้นก็คงต้องใช้ศัพท์ภาษาอังกฤษตลอด หรือใช้ศัทพ์ภาษาไทมย ที่หลายท่าน หลายคำ ไม่ซ้ำกันไม่รู้จบ จนไม่รู้ว่าตกลงจะเรียกอะไรดี ฝากให้ใช้กันด้วยนะครับ
แก้ไขเมื่อ 05 มิ.ย. 48 01:16:17

จากคุณ : Paphmania - [ 5 มิ.ย. 48 01:15:46 ]