 |
ไอราพต คืออะไร?
นบัตรไทยหลาย ๆ แบบมีการนำรูปช้างสามเศียร "ไอราพต" มาพิมพ์ไว้ เช่น ธนบัตรแบบที่ ๓ และ แบบที่ ๓ รุ่น ๒ ที่พิมพ์ภาพไอราพตเป็นรูปลายน้ำในวงกลมสีขาวด้านหลังธนบัตร ด้านหน้าแบบที่ ๒ ถึงแบบที่ ๑๐ และที่ด้านหลังธนบัตรแบบ ๑๒ ราคา ๑๐ บาท เป็นต้น ล่าสุดยังได้นำมาพิมพ์ลงบนธนบัตรที่ระลึกเนื่องในการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙ ทรงมีพระชนมายุ ครบ ๘๐ พรรษา ในวันที่ ๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๐ ในทุกชนิดราคา แต่ "ไอราพต" คืออะไร ทำไมจึงไม่เขียนว่า "ไอยราพต" เพราะคำว่า "ไอยรา" ตามพจนานุกรม ฉบับเฉลิมพระเกียรติ ให้ความหมายไว้ว่า เป็นคำนาม หมายถึง ช้าง ไอราพต เป็นชื่อช้างทรงของพระอินทร์ คำว่า ไอราพต มาจากภาษาสันสกฤตว่า "ไอราวต" หรือ "ไอราวณ" เมื่อนำมาใช้เป็นภาษาไทยจึงแผลง "ว" เป็น "พ" จาก ไอราวต จึงเป็น ไอราพต และเรารู้จักกันดีในชื่อ ไอราวัณ หรือ เอราวัณ โดยมีความหมายตามพจนานุกรมว่า เป็นคำนาม หมายถึงช้างสามเศียร เป็นพาหนะของพระอินทร์ ไอราพต เป็นของวิเศษสิ่งหนึ่งในสิบสี่สิ่งที่ถือกำเนิดขึ้นจากการกวนเกษียรสมุทรของเหล่าเทวดาและยักษ์ ซึ่งต่อมาพระอินทร์ได้ใช้เป็นพาหนะ ที่จริงแล้วไอราพต หรือ ช้างเอราวัณ มีเศียร (หัว) ๓๓ เศียร แต่ละเศียรมีงาอยู่เจ็ดงา งาแต่ละงายาวสี่ล้านวา (สองกิโลเมตร) แต่ละงามีสระโบกขรณีเจ็ดสระ แต่ละสระมีกอบัวอยู่เจ็ดกอ แต่ละกอมีดอกบัวอยู่เจ็ดดอก แต่ละดอกมีกลีบอยู่เจ็ดกลีบ แต่ละกลีบมีเทพธิดาฟ้อนรำอยู่เจ็ดองค์ เทพธิดาแต่ละองค์มีบริวารอีกเจ็ดนาง สรุปได้ว่า ช้างเอราวัณมี ๓๓ หัว มีงา ๒๓๑ งา (๓๓x๗) มีสระบัว ๑,๖๑๗ สระ (๓๓x๗x๗ หรือ ๓๓x๗๒) มีกอบัว ๑๑,๓๑๙ (๓๓x๗x๗x๗ หรือ ๓๓x๗๓) มีดอกบัว ๗๙,๒๓๓ ดอก (๓๓x๗x๗x๗x๗ หรือ ๓๓x๗๔) มีกลีบบัว ๕๕๔,๖๓๑ กลีบ (๓๓x๗x๗x๗x๗x๗ หรือ ๓๓x๗๕) มีเทพธิดา ๓,๘๘๒,๔๑๗ องค์ (๓๓x๗x๗x๗x๗x๗x๗ หรือ ๓๓x๗๖) และ มีบริวารของเทพธิดาอีก ๒๗,๑๗๖,๙๑๙ นาง (๓๓x๗x๗x๗x๗x๗x๗x๗ หรือ ๓๓x๗๗) เมื่อนับรวมเฉพาะเทพธิดาและบริวารแล้ว พลเมืองบนเศียรของไอราพตมีถึงกว่า ๓๑ ล้านตน หรือประมาณครึ่งหนึ่งของประเทศไทยเราทีเดียว ช้างเอราวัณมีขนาดใหญ่เท่าใด ท่านลองคิดดู ~~~ นอกจากความหมายข้างต้นแล้ว ไอราพตยังเป็นชื่อเรียกตระกูลช้างเผือกตามตำราพระคชลักษณ์ ในตระกูลพรหมพงศ์ ตามตำรานารายณ์ประทมศิลป์ ที่กล่าวว่าช้างไอราพตนี้เป็นช้างประจำทิศหนึ่งในแปดเชือก ที่ประจำทิศทั้งแปดของเขาพระสุเมรุ โดยช้างไอราพตประจำอยู่ทางทิศบูรพา (ตะวันออก) มีสีกายดังเมฆ มีความเชื่อหนึ่งที่เชื่อว่า พระมหากษัตริย์เป็นภาคอวตารของพระอินทร์ที่อวตารมาเพื่อคอยดูแลรักษาโลกให้สงบสุข การที่พระอินทร์มีช้างไอราพตเป็นพาหนะ จึงได้นำเอารูปไอราพตมาใช้เป็นตราแผ่นดินในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว แต่ได้ย่อหรือลดจำนวนเศียรให้เหลือเพียง 3 เศียร เพื่อแทนสยามประเทศในสมัยนั้นที่มี สยามเหนือ สยามกลาง และ สยามใต้
จากคุณ |
:
Elliptic
|
เขียนเมื่อ |
:
23 พ.ย. 54 18:45:08
|
|
|
|
 |