ความคิดเห็นที่ 1 ตอนที่ ๓ พระมหาอุปราช ( คัดแต่ตอนที่เกี่ยวเนืองพระราชประวัติ และเกร็ดโบราณคดี ) ....การเลือกพระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นบวรวิชัยชาญขึ้นเป็นพระมหาอุปราชในรัชกาลที่ ๕  เป็นข้อสำคัญในพงศาวดารหลายสถาน  เบื้องต้นแต่เป็นการผิดราชประเพณี ด้วยตำแหน่งพระมหาอุปราชเป็นรัชทายาท  พระเจ้าแผ่นดินสวรรคตเมื่อใด ถ้ามีพระมหาอุปราช  จะเป็นพระราชโอรสก็ตาม หรือพระราชอนุราชก็ตาม  พระมหาอุปราชย่อมได้รับราชสมบัติสืบสันตติวงศ์  เพราะฉะนั้นในเรื่องพระราชพงศาวดารจึงปรากฏว่า พระเจ้าแผ่นดินทรงตั้งพระราชโอรสพระองค์ใหญ่เป็นพระมหาอุปราชเป็นพื้น  ต่อไม่มีพระราชโอรสหรือมีเหตุการณ์อย่างอื่นบังคับจึงทรงตั้งพระอนุชา  หรือพระราชวงศ์ชั้นอื่นเป็นพระมหาอุปราช  ยกตัวอย่างเพียงในพระบรมราชจักรีวงศ์นี้  เมื่อรัชกาลที่ ๑ พระบาทสมเด็จฯพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทรงตั้งสมเด็จพระอนุชาธิราชเป็พระมหาอุปราช  ก็ด้วยทรงสร้างสมพระบารมีมาด้วยกัน  นับว่ามีเหตุการณ์บังคับ ครั้นสมเด็จพระอนุชาธิราชสวรรคต  ก็ทรงตั้งสมเด็จพระราชโอรสเป็นพระมหาอุปราช  ต่อมาถึงรัชกาลที่ ๒ พระบาทสมเด็จฯพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ทรงตั้งสมเด็จพระอนุชาธิราชเป็นพระมหาอุปราช  ก็เพราะได้ดำรงพระยศเป็นพระบัณฑูรน้อยมาแต่ในรัชกาลที่ ๑  ต้องทรงตั้งด้วยเหตุการณ์บังคับอีก  ครั้นถึงรัชกาลที่ ๓ พระบาทสมเด็จฯพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงได้ราชสมบัติ  ด้วยพระราชวงศ์และเสนาบดียกถวาย  จึงทรงตั้งพระเจ้าบรมวงศ์เธอ(๑) กรมหมื่นศักดิพลเสพ ซึ่งได้ทรงบัญชาการกระทรวงกลาโหมอยู่แล้ว  ให้เป็นพระมหาอุปราช  เป็นบำเหน็จที่ได้เป็นกำลังอุดหนุนให้พระบาทสมเด็จฯพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ราชสมบัติ  ถึงรัชกาลที่ ๔ ที่ทรงตั้งสมเด็จพระอนุชาเป็นพระมหาอุปราช  ก็เพราะพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเชื่อตำราพยากรณ์  ว่าพระบาทสมเด็จฯพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวจำต้องเป็นพระเจ้าแผ่นดิน(๒) ลองคิดดูว่าถ้าหากสมเด็จฯพระเจ้าอยู่หัว ๔ รัชกาลนั้น  พระองค์ใดสวรรคตก่อนพระมหาอุปราชซึ่งมิได้เป็นพระราชโอรส  การสืบสันตติวงศ์ก็จะไขว้เขว  หรือบางทีจะเกิดลำบากขึ้นในบ้านเมืองก็เป็นได้(๓)  แต่เผอิญพระมหาอุปราชซึ่งมิได้เป็นพระราชโอรส สวรรคตไปก่อนทุกรัชกาล  จึงมิใคร่มีใครคิดเห็นความเสี่ยงภัยของบ้านเมือง ในเรื่องที่ยกกรมหมื่นบวรวิชัยชาญขึ้นเป็นพระมหาอุปราช อีกประการ ๑ ประเพณีการเลือกพระมหาอุปราชนั้นตามประเพณี (เป็นเช่นกรมขุนวรจักรธรานุภาพตรัสในที่ประชุมว่า) พระเจ้าแผ่นดินต้องทรงเลือกเอง  พระราชวงศ์และเสนาบดีจะเลือกแต่พระเจ้าแผ่นดินพระองคฺเดียว  เพราะถ้าไม่มีพระเจ้าแผ่นดินบ้านเมืองจะเป็นจลาจล  แต่ส่วนพระมหาอุปราชหามีความจำเป็นเช่นนั้นไม่  โดยจะทิ้งว่างไว้ก่อนก็ได้  เยี่ยงอย่างเช่นเมื่อในรัชกาลที่ ๓ ว่างพระมหาอุปราชอยู่ตั้ง ๑๐ ปีก็เคยมี  แม้พระเจ้าแผ่นดินจะสวรรคตลงก็ประชุมปรึกษากันเลือกได้อีกเหมือนหนหลัง  และเวลานั้นก็มีเจ้าฟ้าพระราชอนุชาอยู่ถึง ๒ พระองค์  ไม่สิ้นไร้เจ้านายซึ่งจะรับรัชทายาท  ที่อ้างในคำปรึกษาว่า ถ้ากรมหมื่นบวรวิชัยชาญเป็นพระมหาอุปราช  จะได้ทรงควบคุมผู้คนของพระบาทสมเด็จฯพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว  ดูเหมือนจะชวนให้เข้าใจว่ามีคนหมู่ใหญ่อีกพวกหนึ่ง  ซึ่งเป็นคนของพระบาทสมเด็จฯพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว  ถ้าผู้อื่นไปบังคับคนพวกนั้นอาจจะกำเริบขึ้น  แต่ที่จริงมิได้เป็นเช่นนั้น  พวกข้าราชการวังหน้าก็คนร่วมสกุลกันกับข้าราชการวังหลวงนั้นเอง  เป็นแต่พระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว แบ่งพระราชทานขึ้นไปรับราชการวังหน้า  ครั้นพระบาทสมเด็จฯพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวสวรรคตก็กลับลงมาสมทบรับราชการวังหลวงโดยเรียบร้อยมาถึง ๓ ปี  จึงสิ้นรัชกาลที่ ๔  หามีความจำเป็นที่จะต้องมีผู้ควบคุมขึ้นใหม่ไม่ อนึ่งพระมหาอุปราชในรัชกาลก่อนๆมาล้วนเป็นเจ้าฟ้า สมเด็จพระอนุชาธิราช  อันร่วมพระบรมราชชนนีกับพระเจ้าแผ่นดิน แต่กรมหมื่นบวรวิชัยชาญทรงศักดิ์เพียงชั้นพระเจ้าวรวงศ์เธอ  ซึ่งยกข้ามเจ้าฟ้าและพระราชบุตรของพระเจ้าแผ่นดินขึ้นเป็นพระมหาอุปราช  เป็นการผิดราชประเพณีอีกประการ ๑   ความที่กล่าวมานี้ไม่มีความประสงค์จะติเตียนส่วนพระองค์ กรมหมื่นบวรวิชัยชาญ  ซึ่งมีหลักฐานปรากฎว่าเป็นผู้มีพระอัธยาศัยสุภาพ  และได้ทรงร่ำเรียนรอบรู้นับว่าเป็นผู้รู้อย่างดีในเจ้านายสมัยนั้น(๔)พระองค์ ๑  การที่ได้เป็นพระมหาอุปราชก็มิใช่เพราะพระองค์ทรงเอิบเอื้อมขวนขวายเอง  เป็นเพราะเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ท่านปรารถนาจะให้เป็น  และไม่มีผู้ใดนอกจากกรมขุนวรจักรธรานุภาพ ซึ่งอยู่ในที่ประชุมจะกล้าขัดขวางเท่านั้น เหตุใดเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์จึงปรารถนาจะให้กรมหมื่นบวรวิชัยชาญเป็นพระมหาอุปราชข้อนี้จะวินิจฉัยต่อไปในตอนหน้า(๕) .................................................................................................................................................... (๑) แต่ในสมัยนั้นยังใช้คำนำพระนามว่า พระเจ้าน้อยยาเธอเป็นแบบอยู่ (๒) เพราะมีพระราชดำรัสดังนั้น**   (๓) มีเรื่องเป็นอุทาหรณ์ครั้งกรุงศรีอยุธยา  ในรัชกาลพระเจ้าท้ายสระพระราชอนุชาเป็นพระมหาอุปราช  เมื่อพระเจ้าท้ายสระจะสวรรคต มอบเวนราชสมบัติแก่เจ้าฟ้าอภัยราชโอรส  พระมหาอุปราชไม่ยอม  เกิดรบกันเป็นศึกกลางเมือง  ในระหว่างพวกวังหลวงกับวังหน้า  ที่เมืองเขมรก็มีอุทาหรณ์เช่นเดียวกัน  ครั้งสมเด็จพระนโรดมเจ้ากรุงกัมพูชาสวรรคต  พระศรีสวัสดิ์ราชอนุชาซึ่งเป็นพระมหาอุปราชได้ครองราชสมบัติ  พวกลูกเธอของสมเด็จพระนโรดมพากันกระด้างกระเดื่อง  ถ้าฝรั่งเศสไม่ควบคุมอยู่ก็เห็นจะเกิดรบกันเป็นศึกกลางเมือง อาจจะเป็นเพราะข้อนี้ด้วย  สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในรัชกาลที่ ๕ จึงโปรดฯให้สถาปนาตำแหน่ง สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช* (๔) มีผู้เคยกล่าวกับกรมหมื่นสถิตธำรงสวัสดิ์  ซึ่งเป็นพระอนุชาร่วมเจ้าจอมมารดากับกรมหมื่นบวรวิชัยชาญว่า  ถ้ากรมพระราชวังฯไม่ได้รับเป็นพระมหาอุปราช  เห็นจะได้เป็นหลักในราชการบ้านเมืองพระองค์ ๑  ว่าดังนี้ดูก็ชอบกล ดูเหมือนพระองค์ใดได้เป็นตำแหน่งนี้แล้ว  พงศาวดารของพระองค์จะดูเงียบๆไป(นอกจากการพระราชสงคราม)ไม่เหมือนพระประวัติก่อนที่จะเป็นตำแหน่งนี้  จะทำดีมากเกินก็เกรงจะแข่งพระบารมีพระเจ้าแผ่นดิน  ต้องทรงระวังพระองค์อยู่เสมอ (อันนี้เป็นความคิดเห็นของผมคนเดียวนะครับ)* (๕) พิมพ์ไว้แล้วที่ ประวัติสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ ขอข้ามไปนะครับ http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/K3427235/K3427235.html เรื่องพระมหาอุปราช  รอไว้ใน "ตำนานวังหน้า" นะครับ แก้ไขเมื่อ 30 พ.ย. 48 14:11:13 แก้ไขเมื่อ 29 พ.ย. 48 15:50:53 แก้ไขเมื่อ 29 พ.ย. 48 15:45:50 จากคุณ : กัมม์ - [ 29 พ.ย. 48 15:43:32 ]

ความคิดเห็นที่ 2 สู้นะครับผม เป็นกำลังอยู่ห่าง ๆ ครับ จากคุณ : สุดขั้วโลกมหาปะลัย - [ 29 พ.ย. 48 16:34:26 A:61.90.10.171 X: ]

ความคิดเห็นที่ 3 ขอบคุณครับ สู้สุดขั้วฯเลยครับ (ถึงจะโดนเจ้าภาพโกง-หยิกเล็กๆ) แก้ไขเมื่อ 30 พ.ย. 48 11:28:55 จากคุณ : กัมม์ - [ 30 พ.ย. 48 11:23:16 ]

ความคิดเห็นที่ 4 ตอนที่ ๔ ผู้สำเร็จราชการ .....ปัญหาเรื่องรัชทายาทที่จะสืบสนองพระองค์พระบาทสมเจฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  เริ่มคิดขึ้นตั้งแต่พระบาทสมเด็จฯพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวสวรรคต เมื่อปีฉลู พ.ศ. ๒๔๐๘ (ก่อนสิ้นรัชกาลที่ ๔ สามปี)  ในเวลานั้นเจ้านายที่ฐานะอยู่ในฉายาอาจจะได้รับเลือกเป็นรัชทายาทมี ๓ พระองค์  คือ ๑. สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์  พระชันษา ๑๓ ปี   ๒. พระเจ้าลูกเธอ กรมหมื่นมเหศวรศิววิลาศ  พระชันษา ๔๓ ปี ๓. สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ามหามาลา  พระชันษา ๔๖ ปี ฐานะของเจ้านาย ๓ พระองค์นั้น  ถ้าเทียบตามตัวอย่างรัชทายาทที่เคยมีมาแต่ก่อน  สมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ เป็นเจ้าฟ้าพระราชโอรสพระองค์ใหญ่  เหมือนกับสมเด็จฯพระพุทธเลิศหล้านภาลัย   กรมหมื่นมเหศวรศิววิลาศ มิได้เป็จเจ้าฟ้าแต่เป็นพระเจ้าลูกยาเธอพระองค์ใหญ่  เหมือนกับพระบาทสมเด็จฯพระนั่งเกล้าเจ้าอย่หัว   ส่วนสมเด็จเจ้าฟ้ามหามาลา  เป็นเจ้าฟ้าพระราชอนุชา  เหมือนกับพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  แต่ว่าโดยพฤติการณ์ผิดกับตัวอย่างที่อ้างมาทั้ง ๓ พระองค์  เพราะพระบาทสมเด็จฯพระพุทธเลิศหล้านภาลัยเมื่อเสวยราชย์พระชันษาถึง ๔๒ ปี  ทั้งได้เป็นพระมหาอุปราชที่รัชทายาทอยู่แล้ว  พระบาทสมเด็จฯพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  ได้เสวยราชย์เพราะสมเด็จพระบรมชนกนาถมีพระอาการประชวร  ไม่ทรงสามารถจะตั้งรัชทายาทได้  เจ้านายกับข้าราชการจึงพร้อมใกนถวายราชสมบัติแก่พระบาทสมเด็จนพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  ด้วยทรงเห็นว่า จะทรงสามารถปกครองแผ่นดินยิ่งกว่าพระราชวงศ์พระองค์อื่น  ส่วนพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวนั้นเป็นเจ้าฟ้าราชโอรสพระองค์ใหญ่  ซึ่งโดยปกติสมควรจะเป็นรัชทายาทตั้งแต่รัชกาลที่ ๒  แต่ไม่ได้รับรัชทายาทเพราะพฤติการณ์ไม่เป็นปกติดังกล่าวมาแล้ว  การที่มาพร้อมใจกันถวายราชสมบัติรัชกาลที่ ๔  เหมือนกับถวายคืนราชสมบัติอันควรจะเป็นของพระองค์มาแต่ก่อน  ผิดกันดั่งนี้ พิเคาระห์ความตามที่กล่าวมา แสดงให้เห็นว่า กรมหมื่นมเหศวรฯก็ดี สมเด็จเจ้าฟ้ามหามาลาก็ดี  ไม่ต้องที จะได้รับราชสมบัติ   มีแต่สมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์พระองคืเดียวซึ่งสมควรจะเป็นรัชทายาท  คนทั้งหลายก็เห็นกันเช่นนั้น  แม้จนพระบาทสมเด็จฯพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว  เมื่อรู้พระองคืว่าจะไม่เสด็จอยู่ครองแผ่นดินก็ตรัสว่า "เจ้าใหญ่นี่แหละ จะเป็นที่พึ่งของญาติได้" ดังนี้  ถ้าหากในเวลานั้นสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระเจริญพระชันษาได้สัก ๒๕ หรือ ๓๐ ปี ก็คงจะได้รับอุปราชาภิเษกแต่ในรัชกาลที่ ๔  เหมือนอย่างพระบาทสมเด็จฯพระพุทธเลิศหล้านถาลัย  ไม่มีปัญหาที่ผู้อื่นจะเป็นพระมหาอุปราช มูลของความลำบากในครั้งนั้น  อยู่ที่เวลาพระบาทสมเด็จฯพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวสวรรคต  สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวยังทรงพระเยาว์มีพระชันษาได้เพียง ๑๓ ปี  และพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวก็ทรงพระชรา พระชันษาได้ถึง ๖๒ ปี  ถ้าเสด็จสวรรคตไปในเมทื่อสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวยังทรงพระเยาว์  ก็จะต้องมีผู้อื่นว่าราชการแผ่นดินแทนพระองค์ไปจนทรงสมบูรณ์พระชันษาว่าราชการบ้านเมืองได้เอง  ข้อนี้ที่เป็นเหตุให้คทั้งหลายเกิดความวิตก  เพราะในกรุงรัตนโกสินทร์ยังไม่เคยมีพระเจ้าแผ่นดินเสวยราชย์แต่ยังทรงพระเยาว์  มีตัวอย่างในกรุงศรีอยุธยา ก็เป็นอันตรายแก่พระเจ้าแผ่นดินที่ทรงพระเยาว์ทุกครั้ง   ครั้งหลังสุดเมื่อ พ.ศ. ๒๑๗๑ พระเจ้าทรงธรรมมอบเวนราชสมบัติแก่พระเชษฐาราชโอรสพระชันษา ๑๔ ปี  ให้เจ้าพระยาสุริยวงศ์ที่สมุหพระกลาโหมเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน  อยู่ได้ไม่ถึง ๒ ปี เจ้าพระยากลาโหมสุริยวงศ์เกลี้ยกล่อมเอาข้าราชการไปเป็นสมัครพรรคพวกเป็นอันมาก  สมเด็จพระเชษฐาธิราชสงสัยว่าจะคิดร้าย จะชำระ  เจ้าพระยากลาโหมก็เลยเป็นกบฏ  จับสมเด็จพระเชษฐาธิราชปลงพระชนม์ชิงเอาราชสมบัติเสีย ตัวอย่างครั้งที่กล่าวมานี้ยิ่งร้ายด้วยคล้ายกับพฤติการณ์ในเวลานั้น  ทั้งพระชันษาของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และมีตัวเจ้าพระยากลาโหมศรีสุริยวงศ์ เด่นอยู่สำหรับจะเป็นผู้ว่าราชการแผ่นดิน  ก็เกิดหวดหวั่นกันว่าถ้าพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวสวรรคตไปโดยด่วน  เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์จะชิงราชสมบัติ  ได้มีข้าราชการบางหมู่เข้าพวกสัญญากันว่าจะคอยป้องกันสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว(๑)  กิติศัพท์ความหวาดหวั่นเช่นนั้น ย่อมจะเป็นเหจุให้เกิดลำบากใจแก่เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์มิใช่น้อย  อีกประการหนึ่งว เวลานั้นพวกข้าราชการที่ชังท่านก็มีอยู่แล้ว  ถ้าเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดินคงจะมีผู้ชังมากขึ้น  ด้วยพ้นวิสัยที่จะบังคับการให้ชอบใจคนไปได้หมด  พวกที่ไม่ชอบก็จะพากันคิดร้ายด้วยประการต่างๆ เช่นทูลยุยงสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวให้เป็นอริกับตัวท่านเป็นต้น และที่สุดจะว่าราชการบ้านเมืองในสมัยนั้นก็ลำบาก  ด้วยฝรั่งเข้ามามีอำนาจกว่าแต่ก่อน ข้อความที่กล่าวมา ผู้มีสติปัญญาเช่นเจ้าพระยาศรึสุริยวงศ์ย่อมจะคิดเห็น  และคิดหาหนทางแก้ซึ่งเห็นมีแต่สองทาง  คือ ทาง ๑ หลีกตัวเสียอย่าให้ต้องเป็นผู้ว่าราชการแผ่นดิน  หรืออีกทาง ๑ ถ้าจำจะต้องเป็นผู้ว่าราชการแผ่นดินก็ให้มีอะไรเป็นเครื่องป้องกัน  อย่าให้คนทั้งหลายสงสัยว่าท่านจะชิงราชสมบัติ  อันนี้น่าจะเป็นมูลความคิดของเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ ที่ให้กรมหมื่นบวรวิชัยชาญเป็นพระมหาอุปราช  ตรงตามที่ผู้อื่นคิดเห็นกันโดยมาก  ท่านอาจจะคิดเห็นต่อไปว่าไม่มีการเสี่ยงภัยอันใดในเรื่องสืบราชสันตติวงศ์  ด้วยกรมหมื่นบวรวิชัยชาญพระชันษาแก่กว่าสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวถึง ๑๖ ปี  คงจะล่วงลับไปก่อนสิ้นรัชกาลที่ ๕ ไม่มีช่องจะได้รับรัชทายาท(๒) ฝ่ายพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก็คงปรารภถึงเรื่องรัชทายาทมาตั้งแต่พระบาทสมเด็จฯพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวสวรรคต  พิเคราะห์เค้าเงื่อนตามรายการที่ปรากฏในตอนปลายรัชกาลที่ ๔  ดูเหมือนจะได้ทรงพระราชดำริตกลงในพระราชหฤทัย  เตรียมการเป็น ๒ สถานดังกล่าวมาแล้วในตอนพระราชประวัติของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว คือ ๑. ถ้าพระองค์ดำรงพระชนม์อยู่จนปีระกา พ.ศ. ๒๔๑  พอสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระชันษาสมบูรณ์  ได้ทรงผนวชตามประเพณีแล้วก็จะมอบเวนราชสมบัติพระราชทาน  และส่วนพระองค์จะเสด็จออกเป็นพระเจ้าหลวงช่วยคุ้มครองแนะนำให้ทรงว่าราชการแผ่นดินไปจนตลอดพระชนมายุของพระองค์ ๒. ถ้าหากพระองค์จะเสด็จสวรรคตก่อนปีระกานั้นไซร้  ก็จะพระราชทานอนุญาตให้พระราชวงศ์กับข้าราชการผู้ใหญ่  ปรึกษากันถวายราชสมบัติแก่เจ้านายพระองค์หนึ่งพระองค์ใด  ด้วยมรงพระราชดำริดังกล่าวมา  ทั้งในเวลานั้น พระเจ้าอยู่หัวก็พึ่งโสกันต์  จึงยังไม่ทรงแสดงพระราชปรารภในเรื่องรัชทายาท ครั้นถึงปีเถาะ พ.ศ. ๒๔๑๐ กรมหมื่นมเหศวรฯสิ้นพระชนม์  ประจวบกับเวลาพระเจ้าอยู่หัวเจริญพระชันษาเป็นหนุ่ม  พระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงเริ่มแสดงกระแสพระราชดำริเรื่องรัชทายาทให้ปรากฏ  เช่มมีพระราชดำรัสแก่เจ้านายที่จะเลื่อนกรม ๔ พระองค์ดั่งแสดงมาแล้ว  และคงจะได้ปรึกษาหารือกับเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ด้วย  สันนิษฐานว่าในข้อที่พระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจะเสด็จออกจากราชสมบัติไปเป็นพระเจ้าหลวงนั้น  แม้เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์จะไม่เห็นชอบด้วย  ก็คงไม่กราบทูลคัดค้าน  แต่ข้อที่จะให้ตัวท่านเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดินนั้น คงกราบทูลถึงความลำบากต่างๆ ซึ่งเกรงว่าตัวท่านจะไม่สามารถสนองพระเดชพระคุณได้  ฝ่ายพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวก็คงทรงชี้แจงให้เห็นความจำเป็น ด้วยไม่มีผู้อื่นจะเป็นได้  บางทีท่านจะได้กราบทูลขอผ่อนผัดตริตรองมาจนวันเข้าเฝ้า ณ ที่รโหฐานนั้น  จึงกราบทูลความคิดว่า ถ้าจะให้ปลอดภัยในการที่มีผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน  ท่านเห็นควรให้กรมหมื่นบวรวิชัยชาญ เป็นกรมพระราชวังบวรสถานมงคล  โดยฐานเป็นพระเจ้าลูกเธอพระองค์ใหญ่ของพระบาทสมเด็จฯพระปิ่นเกลบ้าเจ้าอยู่หัว  คนทั้งหลายจะได้สิ้นสงสัยว่าท่านจะชิงราชสมบัติ .................................................................................................................................................... (๑) ข้าราชการพวกนี้จะมีกี่คนข้าพเจ้าไม่ทราบ  เมื่อพระบาทสมเด็จฯพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวตรัสเล่า ทรงระบุชื่อแต่ ๓ คนคือ  เจ้าหมื่นสรรเพ็ชรภักดี(เพ็ง ภายหลังได้เป็นเจ้าพระยามหินทรศักดิ์ธำรง)คน ๑  เจ้าหมื่อเสมอใจ(เอม ชูโต)คน ๑  พระวิสูตรโยธามาตย์(โหมด อมาตยกุล  ภายหลังได้เป็นพระยากสาปนกิจโกศล)คน ๑ (๒) มีความจริงอันประหลาดอยู่ที่  พระมหาอุปราชในกรุงรัตนโกสินทร์นี้  บรรดาที่มิได้เป็นพระราชโอรสย่อมเสด็จสวรรคตก่อนพระเจ้าแผ่นดินทุกพระองค์ จากคุณ : กัมม์ - [ 30 พ.ย. 48 14:09:00 ]

ความคิดเห็นที่ 5 พระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวไม่ทรงเห็นชอบด้วย  แต่ไม่กล้าขัดขวางเพราะทรงพระราชดำริว่า  ถ้าพระองค์สวรรคตแล้ว เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์จะทำอย่างไรก็คงทำได้  จึงพระราชทานอนุมัติด้วยพระวาจาดังเช่นพระเจ้าอยู่หัวทรงได้ยิน(๑)  แต่ถึงกระนั้นก็ทรงปฏิบัติต่อมาตามพระบรมราชานุมัติ  ข้อนี้มีปรากฏดังเช่นโปรดฯให้กรมหมื่นบวรวิชัยชาญ ลงไปเยี่ยมตอบราชทูตฝรั่งเศสด้วยกันกับพระเจ้าอยู่หัว  และเมื่อเสด็จออกรับเจ้าเมืองสิงคโปร์ที่พลับพลาตำบลหว้ากอ  ก็โปรดฯให้กรมหมื่นบวรวิชัยชาญหมอบเฝ้าอยู่ข้างหนึ่ง เป็นคู่กับพระเจ้าอยู่หัว  แต่ในมางราชการหาได้ทรงยกย่องกรมหมื่นบวรวิชัยชาญให้ผิดกับแต่ก่อนอย่างไรไม่   มาคิดดูว่าถ้าหากพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จดำรงพระชนม์อยู่จนได้ทรงมอบเวนราชสมบัติแก่พระเจ้าอยู่หัว  จะทรงตั้งกรมหมื่นบวรวิชัยชาญเป็นพระมหาอุปราชหรือไม่  ก็คงเห็นได้ว่าไม่ทรงตั้ง  เพราะพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวย่อมทรงพระราชวิจารณ์โดยรอบคอบ  ทรงเห็นเห็นการไกลกว่าเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์  แต่เผอิญพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคตไปโดยด่วน  เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์จึงให้กรมหมื่นบวรวิชัยชาญเป็นมหาอุปราชตามที่คิดไว้  เพื่อจะให้ตัวท่านว่าราชการแผ่นดินได้สะดวก .................................................................................................................................................... (๑) "ถ้าเช่นนั้น กั้นกำแพงแบ่งกันเสียที่ท้องสนามหลวงก็แล้วกัน" คลิ๊กดูรายละเอียดที่  http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/K3427235/K3427235.html แก้ไขเมื่อ 30 พ.ย. 48 14:13:26 แก้ไขเมื่อ 30 พ.ย. 48 14:11:34 จากคุณ : กัมม์ - [ 30 พ.ย. 48 14:09:25 ]

ความคิดเห็นที่ 6 พักหนึ่งวันนะครับ พรุ่งนี้มะรื่นนี้จะเอาให้จบเลย จากคุณ : กัมม์ - [ 1 ธ.ค. 48 15:37:11 ]

ความคิดเห็นที่ 7 หยุดอีกและ ใบลาไม่ผ่านนะจะบอกให้ จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 1 ธ.ค. 48 16:49:18 ]

ความคิดเห็นที่ 8 โธ่...เจ้านาย ไม่ได้หายไปเฉยๆนะครับ คุณ ป้อแป้ฯ  กรุณาแวะเข้ามาทางหลังไมค์ วานให้วิเคราะห์สังคมสมัย ร.๓ ไอ้ผมวิเคราะห์เป็นที่ไหน   เลยคัดนิราศภูเขาทองให้แทน วันนี้ว้างว่าง  จะชดเชยให้นะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 2 ธ.ค. 48 08:20:01 ]

ความคิดเห็นที่ 9 ตอนที่ ๕ บรมราชาภิเษก ....อันการที่ทำพระราชพิธีบรมราชาภิเษก  ว่าที่แท้เป็น ๒ พิธี คือ พิธีราชาภิเษก(เฉลิมพระยศ)พิธี ๑  เฉลิมพระราชมณเฑียร(เสด็จขึ้นประทับพระราชมณเฑียรสถาน)พิธี ๑   ทั้ง ๒ พิธีนี้ไม่จำต้องทำด้วยกัน  และปรากฏมาในเรื่องพงศาวดารว่าเคยทำห่างกันเป็น ๒ คราวก็มี  ดังเช่นเมื่อสมเด็จพระนเรศวรมหาราชเสด็จผ่านพิภพก็ดี  เมื่อสมเด็จพระนารายณ์มหาราชเสด็จผ่านพิภพก็ดี  หรทือเมื่อสมเด็จพระบรมโกศเสด็จผ่านพิภพก็ดี  ก็ทำแต่พิธีบรมราชาภิเษกอย่างเดียว  เพราะคงเสด็จประทับอยู่ที่วังจันทน์เกษมต่อมาอีกหลายปีทั้ง ๓ พระองค์  จนเมื่อเสด็จประทับพระราชวังหลวงจึงได้ทำพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียร  แต่พระเจ้าแผ่นดินพระองค์อื่นโดยมาก  เสด็จขึ้นประทับพระราชมณเฑียรในคราวเดียวกัน   ลักษณะการพระชพิธีบรมราชาภิเษกในกรุงรัตนโกสินทร์นี้(๑)  ตำรานี้ตั้งขึ้นในรัชกาลที่ ๑ เมื่อทำพระราชพิธีบรมราชาภิเษกครั้งที่ ๒ พร้อมกับสมโภชพระนคร ซึ่งทรงสร้างสำเร็จในปีมะเส็ง พ.ศ. ๒๓๒๘  สันนิษฐานว่าในครั้งนั้นพิธีส่วนราชาภิเษกเห็นจะทำที่พระมหาปราสาท  และทำเป็นพิธีพราหมณ์ ส่วนพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียรทำที่พระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน อันเป็นที่เสด็จประทับ  ทำเป็นพิธีสงฆ์  ครั้นถึงรัชกาลที่ ๒ พระราชพิธีบรมราชาภิเษกจะทำที่พระมหาปราสาทอย่างแต่ก่อนไม่ได้ด้วยพระบรมศพประดิษฐานอยู่ที่นั่น  จึงย้ายที่มาทำการพิธีบรมราชาภิเษก ณ พระที่นั่งไพศาลทักษิณ  แต่ส่วนพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียรคงทำในพระที่นั่งจักรพรรดิพิมานอย่างเดิม(๒)  คือมีสวดมนต์เลี้ยงพระ ๓ วัน  จัดที่สวดมนต์เป็น ๒ แห่ง  พระราชาคณะหมู่ใหญ่ มีสมเด็จพระสังฆราชเป็นประธาน  สวดมนต์ในพระที่นั่งจักรพรรดิพิมานองค์ตะวันตก  ทางองค์ตะวันออกซึ่งเป็นที่บรรทมนั้น  พระสงฆ์วัดราชสิทธิ์ ๔ รูป  สมเด็จพระวันรัตน์นั่งปรก สวดภาณวารบนพระแท่นที่บรรทม  แต่เลี้ยงพระรวมกันทางตะวันตก  สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จประทับทรงสดับสวดภาณวารที่ในมที่ทั้ง ๓ วัน  ส่วนพิธีราชาถิเษกนั้น ปลูกมณฑลพระกระยาสนานที่ชาลาหลังพระที่นั่งไพศาลทักษิณตั้งพระแท่นมณฑล  พระที่นั่งอัฐทิศพระที่นั่งภัทรบิฐ และตู้เทียนชัย  มีการพิธีแต่สมเด็จพระสังฆราชจุดเทียนชัยเมื่อวันแรก(๓)  และพราหมณ์ถวายน้ำสังข์ใบสมิทธสำหรับพระเคราะห์ในวันต่อๆมา  แล้วทำพิธีราชาภิเษกเมื่อวันที่ ๓  ส่วนพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัยนั้นไม่มีการพิธอันใด  จัดไว้เป็นแต่ที่เสด็จออกรับราชสมบัติเมื่อราชาภิเษกแล้วอย่างเดียว  ถึงรัชกาลที่ ๓ การพระราชพิธีบรมราชาภิเษกและเฉลิมพระราชมณเฑียร  ไม่ปรากฏว่ามีการแก้ไขเปลี่ยนแปลงอย่างใด(๔)  แต่มาถึงรัชกาลที่ ๔ ปรากฏว่าพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงพระราชดำริแก้ไขและตั้งแบบแผนเพิ่มเติมหลายอย่าง  ดังจะกล่าวต่อไปนี้ คือ ๑. แก้ระเบียบพระปรมาภิไธยที่จารึกพระสุพรรณบัฏ ในรัชกาลที่ ๑ รัชกาลที่ ๒ และรัชกาลที่ ๓  ใช้จารึกพระนามขึ้นต้นว่า "สมเด็จพระบรมราชาธิราชรามาธิบดี" และมีสร้อยพระนามเหมือนกันทั้ง ๓ รัชกาล  เมื่อรัชกาลที่ ๓ เกิดมีคนเรียกรัชกาลที่ ๑ ว่า "แผ่นดินต้น"  รัชกาลที่ ๒ ว่า "แผ่นดินกลาง"  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๓ ได้ทรงทราบทรงรังเกียจ  ว่าถ้าเช่นนั้นรัชกาลของพระองค์ก็จะอยู่ในฐานเป็น "แผ่นดินปลาย" หรือ "แผ่นดินสุดท้าย" อันเป็นอัปมงคล  ก็ครั้งนั้นก็ประจวบกับเวลาได้ทรงสร้างพระพุทธรูปยืนขนาดใหญ่  เป็นพระทรงเครื่องขึ้นไว้ในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ๒ พระองค?  และถวายพระนามว่า "พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก"  ทรงพระราชอุทิศถวายสมเด็จพระบรมอัยกาธิราชองค์ ๑  ถวายพระนามว่า "พระพุทธเลิศหล้านภาลัย"(๕)  ทรงอุทิศถวายสมเด็จพระบรมชนกนาถองค์ ๑  จึงโปรดฯให้ประกาศสั่งให้เรียกนามอดีตรัชกาลตามนามพระพุทธรูปซึ่งทรงพระราชอุทิศ  รัชกาลที่ ๑ ให้เรียกว่า "แผ่นดินพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก"  รัชกาลที่ ๒ ให้เรียกว่า "แผ่นดินพระพุทธเลิศหล้านภาลัย" ดังนี้(๖)  พอถึงรัชกาลที่ ๔ ก็เกิดปัญหาว่าจะเรียกนามรัชกาลที่ ๓ ว่าอย่างไร  พระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชดำริว่าควรจะมีนามแผ่นดินตั้งไว้สำหรับคนทั้งหลายเรียกกันเป็นสามัญทุกรัชกาล  จึงทรงบัญญัติอนุโลมต่อพระราชนิยมในรัชกาลที่ ๓  ให้เรียกรัชกาลสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๑ ว่า "แผ่นดินพระบาทสมเด็จฯพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก"  เรียกรัชกาลสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๒ ว่า "แผ่นดินพระบาทสมเด็จฯพระพุทธเลิศหล้านภาลัย"  ให้เรียกรัชกาลที่ ๓ ว่า "แผ่นดินพระบาทสมเด็จฯพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว"(๖)  นามแผ่นดินซึ่งทรงบัญญัติก็เลยใช้เรียกเป็นพระนามสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทั้ง ๔ พระองค์นั้นด้วย(๘)  เนื่องด้วยการที่ทรงบัญญัตินามแผ่นดินให้เป็นระเบียบดังกล่าวมา  จึงทรงแก้ไขพระปรมาภิไธยที่จารึกในพระสุพรรณบัฏให้ต่างกันทุกพระองค์  เป็นต้นว่าพระปรมาภิไธยของพระองค์เองแต่งขึ้นต้นด้วยพระนามเดิม  ว่าสมเด็จพระปรเมนทรมหามงกุฎฯ  สร้อยพระนามใช้ตามแบบโบราณ เพื่อรักษาสวัสดิมงคลไว้ย้าง  แต่งใหม่ตามสร้อยพระนามเดิมบ้าง ตามพระบารมีและคุณวิเศษในพระองค์บ้าง  ลงนามแผ่นดินไว้ข้างท้ายว่า "พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว" ดังนี้ ................................................................................................................................................... (๑) เรื่องตำราพิธีราชาภิเษกได้พรรณนาไว้โดยพิสดารอยู่ในหนังสือพระราชพงศาวดาร รัชกาลที่ ๒  ที่ข้าพเจ้าแต่ง (๒) พระบาทสมเด็จฯพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อยังเป็นกรม  ได้ทรงแต่งโคลงลิลิตพรรณนารายการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกที่ทำครั้งรัชกาลที่ ๒ ถี่ถ้วนทุกอย่าง  หนังสือพิมพ์แล้วเรียกว่า โคลงลิลิตยอพระเกียรติ (๓)ลักษณะการพิธีมีเทียนชัย เช่นพิธีตรุษเป็นต้น  ตามแบบโบราณพระเจ้าแผ่นดินทรงจุดเอง  สมเด็จพระสังฆราชเป็นแต่ผู้กำกับ(ทำนองจะมีหน้าที่บอกคาถาให้ทรงบริกรรม)  แต่ในกรุงรัตนโกสินทร์นี้ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเป็นแต่ทรงจุดเยนชวนและทรงอธิฐาน  แล้วให้สมเด็จพระสังฆราชจุดเทียนชัย จะบัญญัติแต่รัชกาลไหนหาทราบไม่ (๔) มีคำกล่าวกันมา ว่าพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวไม่ทรงพระมหามงกุฎเลยตลอดรัชกาล  แต่ในโคลงลิลิตปรากฏว่าเครื่องราชกกุธภัณฑ์และราชูประโภคซึ่งพระครูพราหมณ์ถวายนั้น  พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงรับด้วยพระหัตถ์ แต่พระมหามงกุฏ  แล้วเอาวางไว้ข้างพระองคฺ  สิ่งอื่นพระครูพราหมณ์จัดตั้งถวาย  เพราะฉะนั้น ที่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวไม่ทรงพระมหามงกุฎ เป็นแต่ตามอย่าง (๕) ในพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๔  ของ เจ้าพระยาทิพากรวงศ์  กล่าวใจความว่า เดิมทรงพระนามว่า "พระพุทธเลิศหล้าสุลาลัย"  ในรัชกาลที่ ๔ โปรดฯให้แก้พระนามเป็น "พระพุทธเลิศหล้านภาลัย"  พิจารณ์ด้วยครับ** (๖) คำที่ใช้เรียกกันว่า รัชกาล เป็นของเกิดขึ้นใหม่ตั้งแต่รัชกาลที่ ๕  แต่ก่อนนั้นเรียกว่า แผ่นดิน (๗) คำว่าพระนั่งเกล้าฯมาแต่พระนามเดิมว่า "ทับ"พระจอมเกล้าฯมาแต่พระนามเดิมว่า "มงกุฏ" คำว่า "ทับ" แปลว่าที่อยู่ เช่นทิม ทึม กระท่อม   (จำได้ลางๆว่า)ในสาส์นสมเด็จว่าที่ถูก(ตามพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย)น่าจะเป็น "ทัพ"  เพราะเมื่อเสด็จพระราชสมภพนั้น  สมเด็จพระบรมชนกนาถ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยเมื่อยังทรงกรม  ได้โดยเสด็จพระราชสงครามตีเมืองทวาย ในตำแหน่งยกกระบัตรทัพ(พระราชสมภพสอบกับพะราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๑ - เจ้าพระยาทิพากรวงศ์)  จึงทรงสันนิษฐานว่า "ทัพ" มาจากนิมิตรครั้งนั้น  โปรดพิจารณา** (๘) แต่การจะเปลี่ยนความนิยมของคนหมู่มากนั้นก็ยาก  สังเกตได้ว่าในรัชกาลที่ ๔ โปรดฯให้ประกาศห้ามเรียกนามแผ่นดินว่า "แผ่นดินต้น" "แผ่นดินกลาง" ซ้ำอีกหลายฉบับ** จากคุณ : กัมม์ - [ 2 ธ.ค. 48 13:21:21 ]

ความคิดเห็นที่ 10 ถึงรัชกาลที่ ๕ เมื่อจะมำพระราชพิธีบรมราชาภิเษก  พระบรมวงศ์และเสนาบดี(๑)ปรึกษากันคิดพระปรมาภิไธยที่จะจารึกในพระสุพรรณบัฏ  ถวายสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเลือกพระนาม  เมื่อแต่งหนังสือนี้ได้พบสมุดซึ่งเขียนขึ้น พระนามที่ ๑ สมเด็จพระปรมินทร(๒)มหาบุรุษ  สุทธสมมติเทพยพงศ์  วาศาดิศรกษัตริย์วรขัติยราชวโรดม  จาตุรัตนบรมมหาจักรพรรดิราชสังกาศ  อุภโตสุชาติสังสุทธเคราะหณี  จักรีบรมนาถ  อดิศวรราชรามวรังกูล  สุจริตมูลสุสาธิต  อรรคอุกฤษฐไพบูลย์  บุรพาดุลย์กฤดาภินิหาร  สุภาธิการรังสฤษดิ์  ธัญญลักษณวิจิตรโสภาคยสรรพางค์  มหาชโนตมางคประนตบาทบงกชยุคล  ประสิทธิสรรพศุภผลอุดม  บรมสุขุมมาลย์  มหาบุรุษยรัตน  ศึกษาพิพัฒนศิลปโกศล  สุวิสุทธวิมลศีลสมาจาร  คัมภีรญาณประภาไพโรจ   อเนกโกฏิสาธุคุณวิบูลยสันดาน  ทิพเทพาวตาร  ไพศาลเกียรติคุณอดุลยพิเศษ  สรรพเทเวศรานุรักษ  วรรุตมศักดิสมญา  พินิตประชานาถ  เปรมกระมลขัติยราชประยูร  มุลสุขมาตยาภิรมย์  ปรมกฤดาภินิหาร  บริบูรณ์คุณสารสยามาทินครวรุตเมกราชดิลก  มหาปริวารนายกอนันตมหันตวรฤทธิเดช  สรรพวิเศษสิรินทรอเนกชนนิกร  สโมสรสมมติ  ประสิทธิวรยศโรดมบรมราชสมบัติ  นพปดลเศตรฉัตราดิฉัตร  สิริรัตโนปลักษณมหาบรมราชาภิเษกาภิลิต  สรรพทศทิศวิชิตชัย  สกลมไหสวริยมหาสวามินทร์  มเหศวรมหินทรมหารามาธิราชวโรดม  บรมนาถชาติอาชาวศัย  พุทธทิไตรรัตนสรณารักษ์  อุกฤษฐศักดิอรรคนเรศราธิบดี  เมตตากรุณาสีตลหฤทัย  อโนมัยบุญยการ  สกลไพศาลมหารัษฎาธิบดินทร์  ปรมินทรธรรมิกมหาราชาธิราชบพิตรอดิศร  มหาจุฬาลงกรณ์เกศเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ(๔) พระนามที่ ๒ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลักษณ์  อลังกรณศักดิ์สุทธิ  สมมติเทพยพงศ์ ฯลฯ (เหมือนสร้อยพระนามที่ ๑) พระนามย่อที่ ๓ สมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลักษณ์   อลังกรณศักดิ์สุทธิ  สมมติเทพยพงศ์  วงศาดิศวรกระษัตริย์  วรขัติราชนิกโรดม  จาตุรัตนบรมมหาจักรพรรดิราชสังกาศ  ปรมินทรธรรมิกมหาราชาธิราชบพิตร  พระผ่านเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ พระนามที่ ๔ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์  บดินทรเทพยมหามงกุฎ  บุรุษรัตนราชรวิวง์  งวรุตมพงศบริพัตร  วรขัติยราชนิกโรดม  จาตุรัตนบรมมหาจักรพรรดิราชสังกาศ  อุภโตสุชาติสังสุทธเคราะหณี  จักรีบรมนาถ  อดิศวรราชรามวรังกูล  สุภาธิการรังสฤษดิ์  ธัญญลักษณวิจิตรโสภาคยสรรพางค์  มหาชโนตมางคประนตบาทบงกชยุคล  ประสิทธิสรรพสุภผลอุดม  บรมสุขุมมาลย์  ทิพยเทพาวตรไพศาลเกียรติคุณอดุลยวิเศษ  สรรพเทเวศรานุรักษ์  วิสิษฐศักดิสมญา  พินิตประชานาถ  เปรมกระมลขัติยราชประยูร  มูลมุขราชดิลก  มหาปรินายก  อนันตมหันตวรฤทธิเดช  สรรพวิเศษสิรินทร  อเนกชนนิกรสโมสรสมมติ  ประสิทธิวรยศมโหดมบรมราชสมบัติ  นพปดลเศวตรฉัตราดิฉัตร  สิริรัตโนปลักษณมหาบรมราชาภิเษกาภิสิต  สรรพทศทิศวิชิตชัย  สกลมไหสวริยมหาสวามินทร์  มเหศวรมหินทรมหารามาธิราชวโรดม  บรมนารถชาติอาชาวศัย  พุทธาทิไตรรัตนสรณารักษ์  อดุลยศักดิอรรคเรศราธิบดี  เมตตากรุณาศีลตหฤทัย  อโนปมัยบุญการ  สกลไพศาลมหารัษฎาธิบดินทร  ปรมินทรธรรมิกมหาราชาธิราช  บรมนาถบรพิตร  พระจุฬาลงกรณ์เกล้าเจ้าอยู่หัว พระนามที่ ๔ นี้  ในสมุดที่พบมีบานแผนกจดไว้ว่า  "ฉบับนี้ได้ถวายในพระบาทสมเด็จฯ  โปรดว่า พระราชหฤทัยของท่านรักอย่างนี้ ดีแล้ว  เพราะไม่เสียของเดิม(๔)ที่ฉบับก่อนนั้นท่านผู้หลักผู้ใหญ่จัดมา  มิรู้จะติท่านได้"  ก็เป็นอันตกลงใช้พระนามที่ ๔ ที่จารึกในพระสุพรรณบัฏ(๕) ผู้อ่นโดยสังเกตจะพึงเห็นได้ว่า  พระนามทั้ง ๔ พระนามนั้นถ้อยคำเหมือนกันโดยมากผิดกัยแต่บางแห่ง  ที่เป็นเช่นนั้น เพราะอาสร้อยพระนามในพระสุพรรณบัฏพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมาตั้งเป็นหลัก  แก้แต่เฉพาะบางแห่ง  ซึ่งมีเหตุเห็นสมควรจะต้องแก้  ที่สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวไม่โปรดพระนามที่ ๑ ที่ ๒ ปลที่ ๓ นั้น  คงเป็นด้วยแต่งพลาดไป ๒ อย่าง  คือที่ไม่ใช้พระนามเดิมขึ้นต้นว่า สมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์  เหมือนอย่างพระนามพระยาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ซึ่งใช้พระนามเดิมขึ้นต้นว่า สมเด็จพระปรเมนทรมหามงกุฎ อย่าง ๑  อีกอย่างหนึ่งนั้น สร้อยพระนามเอาพระคุณของพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ซึ่งผิดกับคุณของพระองค์มาใช้หลายแห่ง  ได้ยินมาว่าโปรดฯให้ส่งไปถวายสมเด็จพระสังฆราช(ปุสสเทว สา) วัดราชแระดิษฐ  เวลานั้นยังเป็นที่พระสาสนโสภณ ขอให้ตรวจแก้ไข  ด้วยท่านเป็นผู้รู้ภาษามคธแตกฉาน  แลเป็นศิษย์ทราบพระราชนิยมของพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมั่นคง  จึงแก้ถวายมาเป็นอย่างที่ ๔ ที่ตกลงนั้น .................................................................................................................................................... (๑) ได้ยินมาว่าในเรื่องคิดพระนามครั้งนั้น กรมหลวงวงศาธิราชสนิทเป็นหัวหน้า  นอกจากนี้จะมีใครอีกบ้างไม่ทราบแน่  ทูลเกล้าฯถวาย (๒) คำว่า "ปรมินทร์" นี้  ทราบว่าเป็นกระแสพระราชดำริในพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงไว้  ว่าควรจะใช้สลับรัชกาลกับคำ "ปรเมนทร"  จึงใช้เป็นแบบต่อมา (๓) ในสาส์นพระเจ้าแผ่นดินที่ไปมาหากันในระหว่างประเทศ  สังเกตคำแปลตอนขึ้นต้นว่าอวดอ้างอำนาจพระเกียรติคุณพระเจ้าแผ่นดินแต่ละประเทศจนรู้สึกว่าเกินเลยนั้น  แท้จริงแล้วเป็นการแปลพระนามพระเจ้าแผ่นดินออกเป็นภาษาของแต่ละชาติเท่านั้น  จึงทำให้รู้สึกว่าเหลือเกินไป เช่น จดหมายเหตุเจรจาความเมืองของพม่าในรัชกาลที่ ๑  ขึนต้นว่า มหาธรรมิกราชาบรมยพิตร  บรมราชาธิบดีมีชื่อตลธิปติยราชนาอมร  บัญรัตนมหาราชธานีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศมหาสถาน  เสวยสุขเป็นพระเจ้าช้างเผือกบุญหนักศักดิ์ใหญ่  และเจ้าบ่อเงินบ่อทองบ่อแก้ว ๗ ประการ  ทานศีลบริจาคพร้อมทั้งราชธรรม ๑๐ ประการ สัสสเมธ ปุริสสเมธ สังคหธรรม อปริหานิยธรรม ๗ ประการ  และทรงธรรมทุกประการดังอมินทราธิราช  และราชคุณธรรม ๘ ประการ  สติพล ปาหุพล อมิตพล โภคพล ปัญญาพล อันว่าเป็นกำลังทั้ง ๕ ประการ..... ผมคิดเห็นว่าเป็นแต่คำแปลพระนามเป็นพากษ์ไทยเท่านั้น  ไม่ได้หมายจะอวดอ้างอย่างใด** (๔) ของเดิมนั้นหมายความว่า  สร้อยพระนามในพระสุพรรณบัฏเดิม  ตั้งแบดินทรเพทยมหามงกุฎ บุรุษยรัตนราชรวิวงศ์  วรุตพงศบริพัตร  จามแบบพระนามพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก็เอาสร้อยพระนามเดิมมาลงเหมือนกัน (๕) ต่อมาเมื่อทำพระราชพิธีบรมราชาภิเษกครั้งปีระกา  พ.ศ. ๒๔๑๖  แก้สร้อยพระนามบางแห่ง  และลงท้ายพระนามว่า พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จากคุณ : กัมม์ - [ 2 ธ.ค. 48 13:21:37 ]

ความคิดเห็นที่ 11 (ขอคัดแต่ตอนที่มีเกร็ดที่น่าสนใจนะครับ) แก้เศวตฉัตร มีคติมาแต่โบราณว่า  พระเศวตฉัตร(๑)นั้นจะลดลงจากที่ได้ต่อเมื่อเปลี่ยนรัชกาล  โดยปกติถ้าจะซ่อมแซมเช่นเปลี่ยนผ้าหุ้มใหม่  ต้องตั้งร่างร้านขึ้นไปทำบนนั้น  ถ้าหากมีความจำเป็นต้องลด  เช่นเวลาปฏืสังขรณ์พระราชมณเฑียรเป็นต้น  เมื่อกลับยกเศวตรฉัตรขึ้นที่เดิมก็ต้องทำเป็นการพิธีมีฤกษ์และมีสมโภชน์  เพราะฉะนั้นจึงมีแต่งานพระราชพิธีบรมราชาภิเษกอย่างเดียว  ซึ่งระเบียบการพิธีมีลดพระพระเศวตฉัตรลงซ่อมแซมและเปลี่ยนผ้าหุ้มใหม่  แล้วยกกลับขึ้นตั้งที่ในวันแรกตั้งการพิธีบรมราชาภิเษก  แต่การที่ยกพระเศวตฉัตรจะทำเป็นการพิธีแทรกอีกส่วนหนึ่ง  ดังเช่นประโคมดุริยดนตรี  แลยิงปืนมหาฤกษ์มหาชัยเมื่อเวลายกมาแต่เดิม  หรือเป็นของพระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชดำริเพิ่มขึ้น  ข้อนี้ยังไม่ทราบแน่  ได้ยินมาแต่ว่า  แต่ก่อนใช้ตาดหุ้มพระเศวตรฉัตร  ถึงรัชกาลที่ ๔ พระบาทสมเด็จฯพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชดำริว่า  พระเศวตฉัตรต้องหุ้มด้วยผ้าขาวจึงจะตรงกับตำรา(๒) ที่ใช้ตาดหุ้มกลับทำให้เลวลง  โปรดฯให้กลับใช้ผ้าขาวหุ้มอย่างเดิม  สันนิษฐานว่าคงทรงพระราชดำริเมื่อทำพระราชพิธีบรมราชาภิเษกในรัชกาลที่ ๔ .................................................................................................................................................... (๑) ใน "สาส์นสมเด็จ" มีพระวินิจฉัยเป็นมติในทั้งสองสมเด็จ  ว่าเศวตฉัตรนั้นตามคติเดิม เห็นจะตั้งนอกพระที่นั่ง ด้วยรูปทรงเป็นร่มควรจะตั้งอยู่กลางแจ้ง (๒) เศวต = ขาว  ฉัตร = ร่ม จากคุณ : กัมม์ - [ 2 ธ.ค. 48 13:21:58 ]

ความคิดเห็นที่ 12 (ตอนนี้เป็นตอนสุดท้าย  เห็นว่าเคยมีกระทู้เกี่ยวกับพระแสง พระชัย ในห้องประวัติศาสตร์หลายครั้ง  เอามาลงไว้เผื่อใช้อ้างอิง) เครื่องตั้งพระแท่นมณฑล เครื่องตั้งพระแท่นมณฑลเมื่อบรมราชาภิเษกรัชกาลที่ ๒ ตั้งสิ่งใดบ้างมีปรากฏอยู่ในจดหมายเหตุ(โคลงลิลิตพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว)  และมาปรากฏว่ามีสิ่งซึ่งเพิ่มขึ้นเมื่อในรัชกาลที่ ๔ อีกมาก  บางสิ่งเพิ่มขึ้นต่อภายหลังพึ่งจะตั้งพระแท่นมณฑลพระบรมราชาภิเษกเมื่อรัชกาลที่ ๕ เป็นครั้งแรก(๑)จึงควรจะกล่าวถึงเครื่องตั้งพระแท่นมณฑลด้วย  แต่เพื่อความสะดวกแก่ผู้อ่าน จะพรรณนาเป็นหมวดๆ  และสิ่งไม่มีอธิบายบอกเป็นอย่างอื่นนั้น  เข้าใจว่าเป็นของเคยตั้งพระแท่นมณฑลมาแต่รัชกาลที่ ๑   คือ หมวดพระเจ้า ๑. พระบรมสารีริกธาตุ (เมื่อรัชกาลที่ ๒ ทำที่ตั้งรับกรัณฑ์เป็นระย้ากินนร  จึงเรียกกันว่า "พระธาตุระย้ากินนร"  เดิมตั้งที่พระสงฆ์สวดมนต์พระที่นั่งจักรพรรดิพิมานองค์ตะวันตก  มาตั้งพระแท่นมณฑลเมื่อรัชกาลที่ ๔  และต่อมาทรงสร้างพระสถูปครอบนอกอีกชั้นหนึ่ง) ๒. พระพุทธบุษยรัตนฯ (ได้มาจากเมืองจำปาศักดิ์เมื่อรัชกาลที่ ๒  แต่พึ่งตั้งพระแท่นมณฑลพิธีเมื่อรัชกาลที่ ๔) ๓. พระเรือนแก้วทอง(ในหนังสืออื่นเรียกว่าพระเรือนแก้วก็มี เป็นพระหยกได้มาเมื่อรัชกาลที่ ๓ เห็นจะตั้งพระแท่นมณฑลมาแต่ในรัชกาลนั้น) ๔. พระแก้วเชียงแสน (ได้มาเมื่อรัชกาลที่ ๔ พึ่งตั้งงานบรมราชาภิเษกครั้งรัชกาลที่ ๕ เป็นทีแรก) ๕. พระชัยประจำรัชกาลที่ ๑ ๖. พระชัยประจำรัชกาลที่ ๒ ๗. พระชัยประจำรัชกาลที่ ๓ ๘. พระชัยประจำรัชกาลที่ ๔ (เพิ่งตั้งงานบรมราชาภิเษกครั้งรัชกาลที่ ๕ เป็นทีแรก(๒)) ๙. พระพิชัยพิธี (พระทรงเครื่องยืน หล่อด้วยเงินหุ้มทองแต่ในรัชกาลที่ ๑) ๑๐. พระชัยหลังช้าง (ครั้งรัชกาลที่ ๑) ๑๑. พระนิรันตราย (ทรงสร้างสรวมพระทองคำของโบราณ เมื่อในรัชกาลที่ ๔  พึ่งตั้งงานบรมราชาภิเษกครั้งรัชกาลที่ ๕ เป็นทีแรก(๓)) ๑๒. คัมภีร์พระธรรม (คือพระไตรปิฎกย่อ สันนิษฐานว่าจะพึ่งตั้งพระแท่นมณฑลเมื่อในรัชกาลที่ ๔) หมวดพระราชสิริ ๑. พระสุพรรณบัฏ ๒. ดวงพระชันษา (จารึกพร้อมพระสุพรรณบัฏ) ๓. พระราชลัญจกร (แต่เดิมเรียกว่า "พระอุณาโลมทำแท่ง" คือทำแท่งครั่งประทับพระราชลัญจกรมหาอุณาโลม หมายความว่า พระราชโองการ  ตั้งแต่รัชกาลที่ ๔ โปรดฯให้ตั้งพระราชลัญจกร) หมวดเครื่องพระมุรธาภิเษก ๑. ครอบพระกริ่ง(บางทีจะได้เคยตั้งแต่ครั้งราชาภิเษกรัชกาลที่ ๔(๔)) ๒. พระมหาสังข์ทักษิณาวัฏ ๓. พระมหาสังข์ทอง ๔. พระมหาสังข์นาก (สร้างในรัชกาลไหนไม่แน่  แต่ปรากฏในหมายรับสั่งตลอดรัชกาลที่ ๓) ๕. พระมหาสังข์เงิน ๖. พระมหาสังข์ (รัชกาลที่ ๓) ๗. พระเต้าเบญจครรภใหญ่ ๘. พระเต้าเบญจครรภรอง (รัชกาลที่ ๔) ๙. พระเต้าเบญจครรภห้าห้อง (รัชกาลที่ ๔) ๑๐. พระเต้าประทุมนิมิตรทอง ๑๑. พระเต้าประทุมนิมิตรนาก ๑๒. พระเต้าประทุมนิมิตรเงิน ๑๓. พระเต้าประทุมนิมิตรสัมฤทธิ์ ๑๔. พระเต้าห้ากษัตริย์ (รัชกาลที่ ๔) ๑๕. พระเต้าบัวหยกเขียว (รัชกาลที่ ๔) ๑๖. พระเต้าบัวแดง (รัชกาลที่ ๔) ๑๗. พระเต้าจารึกอักษร (รัชกาลที่ ๔) ๑๘. พระเต้าศิลายอดเกี้ยว (รัชกาลที่ ๔)(๕) ๑๙. พระเต้าบังกสี ๒๐. พระเต้าเทวบิฐ (รัชกาลที่ ๔) ๒๑. พระเต้าไกรลาศ (รัชกาลที่ ๔) ๒๒. พระเต้านพเคราะห์ (รัชกาลที่ ๔) ๒๓. ครอบพระมุรธาภิเษก หมวดเครื่องต้น(๖) ๑. พระมหามงกุฎ ๒. พระแสงขรรค์ชัยศรี ๓. ธารพระกร ๔. วาลวิชนี (พัดฟักมะขาม ก็เรียก) ๕. ฉลองพระบาท ๖. พระภูษารัตกัมพล ๗. พระมหาสังวาล ๘. พระนพ ๙. พระสังวาลพราหมณ์ ๑๐. พระมาลาเพ็ชร์ (หนังสือบางฉบับเรียกว่า พระชฎาเพ็ชร์) ๑๑. พระแส้หางช้างเผือก (เห็นจะแรกตั้งในรัชกาลที่ ๔) ๑๒. พระแส้จามรี หมวดเครื่องพิชัยสงคราม ๑. หีบเครื่องพระพิชัยสงคราม ๒. หีบเครื่องพระมนต์พิเศษ ๓. พระมาลาเบี่ยง ๔. ฉลองพระองค์เกราะเหล็ก ๕. ฉลองพระองค์เกราะนวม ๖. เครื่องทรงลงยันต์ราชะ ๗ สี หมวดพระแสง(๗) ๑. พระแสงดาบเชลย ๒. พระแสงจักร ๓. พระแสงตรีศูล ๔. พระแสงธนู ๕. พระแสงดาบเขน ๖. พระแสงหอกชัย ๗. พระแสงปืนคาบชุดข้ามแม่น้ำสะโตง ๘. พระแสงของ้าวเจ้าพระยาแสนพลพ่าย ๙. พระแสงดาบคาบค่าย ๑๐. พระแสงดาบใจเพ็ชร ๑๑. พระแสงเวียต(๘) (เมื่องานบรมราชาภิเษกรัชกาลที่ ๒  ทรงในงานไม่ได้เข้าพิธี) ๑๒. พระแสงทวน ๑๓. พระแสงง้าว ๑๔. พระแสงปืนคาบศิลาเคยทรง(คือพระแสงปืนพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทรงสำหรับพระหัตถ์ในการศึกสงครามมาแต่เดิม) ๑๕. พระแสงขอตีช้างล้ม ๑๖. พระแสงขอคร่ำด้ามไม้เท้า ๑๗. พระแสงชนักต้น ๑๘. พระแสงศร ๓ ลูก (สร้างในรัชกาลที่ ๔ พึ่งตั้งงานพระราชพิธีบรมราชาภิเษกเป็นทีแรกเมื่อครั้งรัชกาลที่ ๕) หมวดเครื่องสูง ๑. พระเศวตฉัตร (คือพระเศวตฉัตรพระคชาธาร) ๒. พระเสมาธิปัตย ๓. พระฉัตรชัย ๔. พระเกาวพ่าห์(๙) ๕. ธงชัยกระบี่ธุช ๖.  ชัยครุฑพ่าห์ หมวดเครื่องราชูปโภค ๑. พานพระขันหมาก ๒. พระสุพรรณศรีบัวแฉก ๓. พระเต้าพระสุธารส ๔. พระสุพรรณราช .................................................................................................................................................... (๑) ในพระราชพงศาวดารรัชกาลที่ ๔  ซึ่งเจ้าพระยาทิพากรวงศ์แต่งตรงว่าด้วยงานพระบรมราชาภิเษก  ก็พรรณนาสิ่งซึ่งตั้งพระแท่นมณฑลไว้โดยพิสดาร  แต่สังเกตเห็นว่าสิ่งซึ่งเกิดในรัชกาลที่ ๔ ตอนหลังก็มี เช่นพระเต้าเทวบิฐเป็นต้น  จึงนึกสงสัยว่าหรือท่านจะได้หมายรับสั่งครั้งรัชกาลที่ ๕ ไปใช้เป็นหลักโดยทราบจากสมเด็จเจ้าฟ้าฯกรมพระยาบำราบปรปักษ์  ว่าทำอย่างเดียวกับครั้งรัชกาลที่ ๕ ก็มิได้สังเกตไปถึงสิ่งซึ่งเพิ่มเติมขึ้นต่อภายหลัง (๒) พระชัยประจำรัชกาลอื่นนอกจากรัชกาลที่ ๑  สร้างภายหลังงานพระราชพิธีบรมราชาภิเษก  เพราะฉะนั้นย่อมตั้งพระชัยประจำรัชกาลก่อน (๓) ในพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๔  ของเจ้าพระยาทิพากรวงศ์  บันทึกไว้ว่า "อนึ่งพระเกรียงไกรกระบวนยุทธ ปลัดเมืองฉะเชิงเทรา  ขุดได้พระพุทธรูปนั่งสมาธิที่ดงมหาโพธิองค์หนึ่ง  ทองคำหนกห้าตำลึง  พระราชทานรางวัลเป็นเงินตราสี่ชั่งชื่อว่า พระนิรันตราย  แลเปนรูปพระไสยสาตร์ รูปพระศิวลึงค์บ้าง  แล้วผลึกบ้างของคนโบราณ  ซึ่งจมอยู่ในแผ่นดินก็มีคนขุดได้" มีพระพุทธรูปอีกองค์หนึ่ง ซึ่งทรงได้มาในรัชกาลที่ ๓  ตำนานว่าเมื่อได้มาไม่นานกรมหมื่นรักษ์รณเรศ(หม่อมไกรสร)ก็ต้องพระราชอาญา พ่ายแพ้พระบารมีไป  จำไม่ได้แน่ว่า "เจ้าฟ้าพระ" โปรดฯพระราชทานนามว่า "พระนิรันตราย" หรือเปล่า** (๔) โปรดฯให้ตรึงพระกริ่งกับขันครอบ  มีอธิบายพระราชดำริในหนังสือความทรงจำ หรือที่ลิงก์นี้ http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/K3616062/K3616062.html (๕) ยอดแกะเป็นพระเกี้ยว  สันนิษฐานว่าสร้างในรัชกาลมที่ ๔ แต่เจ้าพระยาทิพากรวงศ์ท่านว่าตั้งพระแท่นมณฑลมาแล้วแต่ในรัชกาลที่ ๔  และบรรดาพระเต้ารัชกาลที่ ๔ ดูเหมือนจะใช้ในงานพระราชพิธีบรมราชาภิเษกรัชกาลที่ ๕ เป็นครั้งแรก (๖) เครื่องต้นแต่ ๑ ถึง ๕ กำหนดว่าเป็นเบญจราชกกุธภัณฑ์  แต่ในตำราราชาภิเษกไม่ตรงกันทุกตำรา  ในปทุมชาดก ที่ธารพระกรว่าผ้ารัตกัมพล  ที่วาลวิชนีว่าพระเศวตฉัตร  ในหนังสือมหาวงศ์ ที่ธารพระกรว่าเศวตฉัตร  ในหนังสืออภิธารทีบีกา  ที่วาลวิชนีว่าจามร (๗) แต่ ๑ ถึง ๘ เรียก พระแสงอัษฎาวุธ (๘) ที่เรียก พระแสงเวียต  เพราะพระเจ้าเวียตนัม(องค์เชียงสือ)ถวายในรัชกาลที่ ๑ (๙) พระเสมาธิปัตย พระฉัตรชัย พระเกาวพ่าห์  เรียกรวมกันว่า พระกรรม์ภิรมย์ เป็นฉัตรแพรขาวลงยันต์เส้นทอง  สมเด็จเจ้าฟ้าฯกรมพระนิศรานุวัดติวงศ์ทรงสันินษฐานว่า "เดิมคงเป็นเครื่องหมายแทนตัวแม่ทัพ"  คือ ทัพหน้า(วังหน้า)คัน ๑  ทัพหลวง(วังหลวง)คัน ๑  ทัพหลัง(วังหลัง)คัน ๑  ที่เอาขึ้นหลังพระคชาธาร  ก็คือฉัตรเครื่องหมายนี่เอง  ฉัตรพระคชาธารวังหน้า ๕ ชั้น  วังหลวง ๗ ชั้น  วังหลังไม่เคยเห็น อาจเป็น ๓ ชั้นก็ได้  เวลาใดเวลาหนึ่งไม่มีวังหน้าวังหลัง  จึงรวมเอาฉัตร ๓ คันมาไว้วังหลวงหมด  เลยหลงทำเป็น ๗ ชั้นเหมือนกันหมดทั้ง ๓ คัน แก้ไขเมื่อ 18 ธ.ค. 48 09:59:07 แก้ไขเมื่อ 02 ธ.ค. 48 13:30:21 แก้ไขเมื่อ 02 ธ.ค. 48 13:28:18 แก้ไขเมื่อ 02 ธ.ค. 48 13:24:18 จากคุณ : กัมม์ - [ 2 ธ.ค. 48 13:22:14 ]

ความคิดเห็นที่ 13 ตามมาอ่านอย่างเคยค่ะ ก่อนจะหนีหายไปหยุดยาวหลายวัน จากคุณ : little kitty - [ 2 ธ.ค. 48 15:46:05 ]

ความคิดเห็นที่ 14 มาตามอ่านครับ กระทู้คุณกัมม์ดีมากมาก ผมจะใช้เวลาว่างตอนกลางคืนอ่าน ขอบคุณนะครับ สำหรับความรู้ และความตั้งใจดีๆ แก้ไขเมื่อ 03 ธ.ค. 48 08:40:25 จากคุณ : เลอสิน (LehXin) - [ 2 ธ.ค. 48 16:32:20 ]

ความคิดเห็นที่ 15 สวัสดีครับ คุณ little kitty   คุณ เลอสิน -ขอให้เดินทางโดยสวัสดิภาพทั้งขาไปและขากลับนะครับ  little kitty -เป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ได้ต้อนรับครับ  คุณ เลอสิน ตอนนี้ คุณ zez@  ได้กรุณานำพระราชประวัติที่ได้คัดมาแล้ว  มารวบรวมไว้ที่ Blog นี้ http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=zezakung&group=2 ยินดีมากที่ คุณ zez@  มาช่วยกันเผยแพร่ความรู้ทางโบราณคดีและประวัติศาสตร์ครับ หากพลาดตอนไหนไป  แวะเข้าไปเยี่ยมกันได้นะครับ แก้ไขเมื่อ 04 ธ.ค. 48 09:59:08 จากคุณ : กัมม์ - [ 4 ธ.ค. 48 09:56:31 ]

ความคิดเห็นที่ 16 พระราชโอรสพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูตินอกพระมหาเศวตฉัตร ๑. พระองค์เจ้าหญิงผ่อง ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือนอ้าย แรม ๘ ค่ำ ปีเถาะนพศก จ.ศ. ๑๒๒๙ เจ้าจอมมารดา หม่อมราชวงศ์แข(ธิดาหม่อมนก พึ่งบุญ ในหม่อมไกรสร) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๘ เมื่อวันพุธ เดือน ๔ แรม ๑๐ ค่ำ ปีมะเมียจัตวาศก จ.ศ. ๑๓๑๔  พระชันษา ๗๕ ปี ๒. พระองค์เจ้าหญิงศรีวิลัยลักษณ์ สุนทรศักดิกัลยาวดี ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือน๙ ขึ้น ๕ ค่ำ ปีมะโรงสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๓๐ ในเจ้าคุณจอมมารดาแพ(ธิดาเจ้าพระยาสุรวงศ์ไวยวัฒน์(วร บุนนาค)  ในรัชกาลที่ ๖ ทรงสถาปนาขึ้นเป็นเจ้าคุณพระประยูรวงศ์) ในรัชกาลที่ ๕  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น กรมขุนสุพรรณภาควดี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันที่ ๒๖ ตุลาคม ปีมะโรงฉศก จ.ศ. ๑๒๖๖   พระชันษา ๓๗ ปี ประสูติในพระมหาเศวตฉัตร ๓. พระองค์เจ้าชายอิศรวงศ์วรราชกุมาร ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๑๐ ขึ้น ๑๐ ค่ำ ปีมะเมียโทศก จ.ศ. ๑๒๓๒ เจ้าจอมมารดาแสง(ธิดาพระยาไชยวิชิต(ช่วง  กัลยาณมิตร)) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันพุธ เดือน ๗ แรม ๑๔  ค่ำ ปีวอกจัตวาศก จ.ศ.๑๒๓๔  พระชันษา ๓ ปี ๔. พระองค์เจ้าหญิงวรลักษณาวดี ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน ๘ ปฐมาสาฒ ขึ้น ๗ ค่ำ ปีวอกจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๓๔ เจ้าจอมมารดาสุด(ธิดาพระยาสุรินทรราชเสนี(จัน กุสุมลจันทร์)) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๗ เมื่อวันพุธ เดือน ๙ ขึ้น ๑๐ ค่ำ ปีขาลอัฐศก จ.ศ. ๑๒๘๘   พระชันษา ๕๕ ปี ๕. สมเด็จเจ้าฟ้าชาย ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๘ ปฐมาสาฒ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีวอกจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๓๔ พระเจ้าบรมวงศ์เธอชั้น ๔ พระองค์เจ้าทักษิณชาเป็นพระมารดา(พระราชธิดาในรัชกาลที่ ๔ และเจ้าจอมมารดาจันทร์) สิ้นพระชนม์ในวันประสูติ ๖. พระองค์เจ้าอัจฉรพรรณีรัชกัญญา ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๘ อุตราสาฒ ขึ้น ๒ ค่ำ ปีวอกจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๓๔ เจ้าจอมมารดาตลับ(ธิดาพระยาเวียงในนฤบาล(หรั่ง เกตุทัต)) สิ้นพระชนม์ในรัชกาล ๖ เมื่อวันอังคาร เดือน ๑๒ ขึ้น ๑๔ ค่ำ ปีจอโทศก จ.ศ. ๑๒๗๒  พระชันษา ๓๙ ปี ๗.พระองค์เจ้าหญิงจุฑารัตนราชกุมารี ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือนอ้าย แรม ๒ ค่ำ ปีวอกจัตวาศก จุลศักราช ๑๒๓๔ เจ้าจอมมารดามรกฎ(ธิดาเจ้าพระยามหินทรศักดิ์ธำรง(เพ็ง เพ็ญกุล)) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๗ เมื่อวันเสาร์ เดือน ๗ ขึ้น ๔ ค่ำ ปีมะเมียโทศก  พระชันษา ๕๘ ปี ๘. พระองค์เจ้าหญิงจันทราสรัทวาร ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๕ แรม ๓ ค่ำ ปีระกาเบญจศก จ.ศ. ๑๒๓๕ พระมารดาคือหม่อมเจ้าเสาวภาคนารีรัตน์(ในรัชกาลที่ ๕โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็นพระอัครชายาเธอ พระองค์เจ้าเสาวภาคนารีรัตน (ทรงเป็นพระธิดาในพระเจ้าบรม กรมหมื่นภูมินทร์ภักดี  และจอมมารดาจีน) ในรัชกาลที่ ๕ ปีชวด พ.ศ.๒๔๓๑  โปรดฯให้เฉลิมพระยศเป็น สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจันทราสรัทวาร วโรฬารลักษณสมบัติรัตนกุมารี ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๗  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น   สมเด็จเจ้าฯ กรมขุนพิจิตรเจษฎ์จันทร์  (เมื่อสิ้นพระชนม์แล้ว) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันที่ ๒๑ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๔๗  พระชันษา ๓๓ ปี ๙. พระองค์เจ้าหญิงอรพินทุ์เพ็ญภาค ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๖ ขึ้น ๑ ค่ำ ปีระกาเบญจศก จ.ศ. ๑๒๓๕ เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์ย้อย(ธิดาหม่อมเจ้าโสภณ อิศรางกูร) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๘ เมื่อวันศุกร์ เดือน ๕ แรม ๘ ค่ำ ปีกุนสัปตศก จ.ศ. ๑๒๙๗  พระชันษา ๖๓ ปี ๑๐. พระองค์เจ้าหญิงสุวพักตร์วิไลยพรรณ ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือน ๖ ขึ้น ๖ ค่ำ ปีระกาเบญจศก จ.ศ. ๑๒๓๕ เจ้าคุณพระประยูรวงศ์ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๗ เมื่อวันพุธ เดือน ๙ ขึ้น ๕ ค่ำ ปีมะเมียโทศก จ.ศ. ๑๒๙๒  พระชันษา ๕๗ ปี ๑๑. พระองค์เจ้าหญิงเยาวมาลย์นฤมล ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน ๗ ขึ้น ๙ ค่ำ ปีระกาเบญจสก จ.ศ. ๑๒๓๕ พระมารดาคือหม่อมเจ้าอุบลรัตนนารีนาค(ใรชกาลที่๕ สถาปนาขึ้นเป็นพระอัครชายาเธอ พระองค์เจ้าอุบลรัคนนารีนาค กรมขุนอัครวรราชกัลยา  ทรงเป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นภูมินทรภักดี จอมมารดาจีน) ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๓๑  โปรดฯให้เฉลิมพระยศเป็น  สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าเยาวมาลย์นฤมล สรรพสกนธ์กัลยาณี ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๘  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมขุนสวรรคโลกลักษณาวดี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันที่ ๓ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๕๒ พระชันษา ๓๗ ปี ๑๒. พระองค์เจ้าชายกิติยากรวรลักษณ์ ประสูติเมื่อวันจันทร์ เดือน ๗ แรม ๙ ค่ำ ปีจอฉศก จ.ศ. ๑๒๓๖ เจ้าจอมมารดาอ่วม(ธิดาพระยาพิสณฑ์สมบัติบริบูรณ์(ยิ้ม พิศลยบุตร)) ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๕  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  กรมหมื่นจันทบุรีนฤนาถ   ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๕  ได้ทรงเป็นเสนาบดีกระทรวงพระคลังฯ ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๔  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  พระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงจันทบุรีนฤนาถ  ที่สมุหมนตรี ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๙  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  กรมพระจันทบุรีนฤนาถ ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๖๓   ทรงเป็นเสนาบดีกระทรวงพระคลัง  และเป็นนายกสภาเผยแผ่พาณิชย์ ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๖๕   ทรงเป็นเสนาบดีกระทรวงพาณิชย์  และเป็นกรรมการสภาการคลัง ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๖๕  ทรงเป็นสภานายกแห่งสภาการคลัง ในรัชกาลที่ ๗ พ.ศ. ๒๔๖๘  ทรงเป็นอภิรัฐมรตรี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๗ ที่นครปารีส  เมื่อวันพุธ เดือน ๗ ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีมะเเมตรีศก จ.ศ. ๑๒๙๓  พระชันษา ๕๗ ปี   ทรงเป็นต้นราชสกุล  กิติยากร ๑๓. พระองค์เจ้าชายนภางค์นิพัทธพงศ์ ประสูติเมื่อวันเสาร์ เดือน ๘ อุตราสาฒ แรม ๑๑ ค่ำ ปีจอฉศก จ.ศ. ๑๒๓๖ เจ้าจอมมารดาแสง สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๑๐ แรม ๑๔ ค่ำ ปีชวดอัฐศก จ.ศ. ๑๒๓๘  พระชันษา ๓ ปี ๑๔. พระองค์เจ้าชายรพีพัฒนศักดิ์ ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน ๑๑ ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีจอฉศก จ.ศ. ๑๒๓๖   เจ้าจอมมารดาตลับ ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๒  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  กรมหมื่นราชบุรีดิเรกฤทธิ์  เสนาบดีกระทรวงยุติธรรม ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๕  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  พระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์  ที่เสนาบดีกระทรวงเกษตราธิการ สิ้นพระชนน์ในรัชกาลที่ ๖ ที่นครปารีส  เมื่อวันที่ ๗ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๖๓  พระชันษา ๔๗ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล  รพีพัฒน ๑๕. พระองค์เจ้าชายประวิตรวัฒโนดม ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๖ แรม ๘ ค่ำ ปีกุนสัปตศก จ.ศ. ๑๒๓๗ เจ้าจอมมารดาแช่ม(ธิดาพระยามหาอำมาตย์(ชื่น กัลยาณมิตร) ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๕  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  กรมหมื่นปราจิณกิติบดี   ทรงรั้งตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงวัง  เป็นทรงรับราชกาชในกรมราชเลขานุการ ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๔  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  พระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงปราจิณกิติบดี ทรงเป็นเวสนาบดีตำแหน่งราชเลขานุการฝ่ายต่างประเทศ  เป็นสมุหมนตรี วสิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๖ เมื่อวันอังคาร เดือนอ้าย แรม ๒ ค่ำ ปีมะเเมเอกศก จ.ศ. ๑๒๘๑  พระชันษา ๔๕ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล  ประวิตร ๑๖. พระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเมื่อปีกุน จ.ศ. ๑๒๓๗ เจ้าจอมมารดาเจิม ๑๗. พระองค์เจ้าหญิงบัณฑวรรณวโรภาส ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๒ แรม ๑๓ ค่ำ ปีกุนสัปตศก จ.ศ. ๑๒๓๗ เจ้าคุณพระประยูรวงศ์ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันศุกร์ เดือน ๖ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีเถาะตรีศก จ.ศ. ๑๒๕๓  พระชันษา ๑๗ ปี ๑๘. พระองค์เจ้าชายจิรประวัติวรเดช ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๑๒ แรม ๖ ค่ำ ปีชวดอัฐศก จ.ศ. ๑๒๓๘ เจ้าจอมมารดาทับทิม (ธิดาพระยาอัพภันตริกามาตย์) ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๓  ดปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  กรมหมื่นนครไชยศรีสุรเดช ทรงเป็นนายพลเอก ราชองครักษ์  ผู้บัญชาการกรมยุทธนาธิการ ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๓  โปรดฯให้เป็นเสนาบดีกระทรวงกลาโหม ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๔  โปรดฯให้เลื่อยขึ้นเป็น  พระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช ได้เลื่อนขึ้นเป็น จอมพลทหารบก  และดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงกลาโหม สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๖ เมื่อวันพุธ เดือน ๓ ขึ้น ๑๐ ค่ำ ปีฉลูเบญจศก จ.ศ. ๑๒๗๕  พระชันษา ๓๘ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล  จิรประวัติ ๑๙. พระองค์เจ้าหญิงบีเอตริศภัทรายุวดี ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือนอ้าย แรม ๔ ค่ำ ปีชวดอัฐศก จ.ศ. ๑๒๓๘ เจ้าจอมมารดาแสง สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๖ เมื่อวันอังคาร เดือน ๑๑ ขึ้น ๑ ค่ำ ปีฉลูเบญจศก จ.ศ. ๑๒๗๕  พระชันษา ๓๘ ปี ***ในเลาะวังของจุลลดา ภักดีภูมินทร์  กล่าวว่า  พระนามของท่านเป็นภาษาฝรั่ง  เลียนมาจากพระนามเจ้าหญิง พระชายาของเจ้าชายพระองค์หนึ่งมี่เสด็จเข้ามาเป็นพระราชอาคันตุกะในเวลานั้น*** ๒๐. สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงสุทธาทิพยรัตน์ สุขุมขัตติยกัลยาวดี ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือน ๑๐ ขึ้น ๗ ค่ำ ปีฉลูนพศก จ.ศ. ๑๒๓๙ ในสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๖  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงรัตนโกสินทร สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๖ เมื่อวันอังคาร เดือนยี่ แรม ๑ ค่ำ ปีจอจัตวาศก จ.ศ.๑๒๘๔  พระชันษา ๔๖ ปี ๒๑. สมเด็จเจ้าฟ้าชายมหาวชิรุณหิส อดิศรมหาจุฬาลงกรณ์ บดินทรสมมติเทพยวรางกูร บรมมกุฎนเรนทรสูริย์ขัตติยสันตติวงศ์ อุกฤษฐพงศ์วโรภโตสุชาต ธัญญลักษณวิลาสวิบุลยสวัสดิ์ สิริวัฒนราชกุมาร ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๗แรม ๑๒ ค่ำ ปีขาล สัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๔๐ ในสมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๒๙  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร   มีพระนามตามจารึกสุพรรณบัฏว่า "สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิส อดิศวรมหาจุฬาลงกรณ์ บดินทรสมมติเทพยวรางกูร บรมมกุฎนเรนทรสูริย์ขัตติยสันตติวงศ์ อุกฤษฐพงศ์วโรภโตสุชาต ธัญญลักษณวิลาสวิบุลยสวัสดิ์สิริวัฒนราชกุมาร มุสิกนาม"  ตามตำแหน่งยศสมเด็จพระหน่อพุทธเจ้า สวรรคตในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันศุกร์ เดือน ๒ ขึ้น ๙ ค่ำ ปีมะเมียฉศก จ.ศ. ๑๒๕๖  พระชันษา ๑๗ ปี แก้ไขเมื่อ 05 ธ.ค. 48 12:34:58 แก้ไขเมื่อ 04 ธ.ค. 48 12:23:35 จากคุณ : กัมม์ - [ 4 ธ.ค. 48 12:21:13 ]

ความคิดเห็นที่ 17 พิมพ์พลั้งไปตรงที่ใด  กรุณาทักท้วงด้วยนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 4 ธ.ค. 48 12:24:18 ]

ความคิดเห็นที่ 18 ๒๒. สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงกรรณาภรณ์เพ็ชรรัตน์ โสภางคทัศนิยลักษณ์ อรรควรราชกุมารี ประสูติเมื่อวันจันทร์ เดือน ๘ ขึ้น ๑๔ ค่ำ ปีขาลสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๔๐ ในสมเด็จพระนางเจ้าสุนันมากุมารีรัตน์ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันจันทร์ เดือน ๗ แรม ๘ ค่ำ ปีมะโรงโทศก จ.ศ. ๑๒๔๒  พระชันษา ๓ ปี ๒๓. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเมื่อวันจันทร์ เดือน ๑๑ ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีขาลสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๔๐ ในพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี ๒๔. สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงพาหุรัดมณีมัย ประไพพรรณวิจิตร นริศรราชกุมารี ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือนอ้าย แรม ๑๐ ค่ำ ปีขาลสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๔๐ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๘  โปรดฯให้สถาปนาพระอัฐิเป็น  สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระเทพนารีรัตน์ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันเสาร์เดือน ๑๐ ขึ้น๙ ค่ำ ปีกุนนพศก จ.ศ. ๑๒๔๙  พระชันษา ๑๐ ปี ๒๕. พระองค์เจ้าหญิงเจริญศรีชนมายุ ประสูติเมื่อวันจันทร์ เดือน ๕ ขึ้น ๙ ค่ำ ปีเถาะเอกศก จ.ศ. ๑๒๔๑ เจ้าจอมมารดาแสง สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๖ เมื่อวันอาทิตย์ เดือนยี่ ขึ้น ๑ ค่ำ ปีมะโรงอัฐศก จ.ศ. ๑๒๗๘  พระชันษา ๓๘ ปี ๒๖. พระองค์เจ้าหญิง ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือน ๗ แรม ๙ ค่ำ ปีเถาะเอกศก จ.ศ. ๑๒๔๑ เจ้าจอมมารดาบัว(เป็นชาวบ้านบางเขน  ไม่ปรากฏบรรพบุรุษ) ๒๗. สมเด็จเจ้าฟ้าชายอิศริยาลงกรณ์ บรมนริศรสมมติเทวราช จุฬาลงกรณ์นาถปรมางกูร สมบูรณ์อุกฤษฐศักดิ์ อุภโตปักษ์วิสุทธิพงศ์ มหามกุฎราชรวิวงศ์ ลักษณสมบัติขัตติยราชกุมาร ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๐ แรม ๔ ค่ำ ปีเถาะเอกศก จ.ศ. ๑๒๔๑ ในสมเด็จพระศรีสวรินทรา บรมราชเทวี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๑ ขึ้น ๑๐ ค่ำ ปีเถาะเอกศก จ.ศ. ๑๒๔๑  พระชันษา ๒๑ วัน ๒๘. พระองค์เจ้าหญิงประเวศวรสมัย ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน อ้าย แรม ๔ ค่ำ ปีเถาะเอกศก จ.ศ. ๑๒๔๑ เจ้าจอมมารดาทับทิม สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๘ เมื่อวันพุธ เดือน ๗ ขึ้น ๑๐ ค่ำ ปีวอกฉศก จ.ศ. ๑๓๐๖  พระชันษา ๖๕ ปี ๒๙. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเมื่อวันอังคาร เดือน ๓ ขึ้น ๒ ค่ำ ปีเถาะเอกศก จ.ศ. ๑๒๔๑ ในสมเด็จพระนางเจ้า พระบรมราชินี ๓๐. สมเด็จเจ้าฟ้า สิ้นพระชนม์ในพระครรภ์ เมื่อวันจันทร์ เดือน ๗ แรม ๘ ค่ำ ปีมะโรงโทศก จ.ศ. ๑๒๔๒ ในสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ ๓๑. พระองค์เจ้าชายอาภากรเกียรติวงศ์ ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือนอ้าย แรม ๓ ค่ำ ปีมะโรงโทศก จ.ศ. ๑๒๔๒ เจ้าจอมมารดาโหมด(ธิดาเจ้าพระยาสุรวงศ์ไวยวัฒน์(วร บุนนาค)) ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๗  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  กรมหมื่นชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ ได้เป็นนายพลตรี ราชองครักษ์  ตำแหน่งรองผู้บัญชาการกรมทหารเรือ ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๖๓  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  พระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ เป็นนายพลโท  แล้วเลื่อนขึ้นเป็นนายพลเอก ราชองครักษ์  ตำแหน่งเสนาธิการทหารเรือ เมื่อวันที่ ๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๖๖  โปรดฯให้เป็นเสนาบดีกระทรวงทหารเรือ สิ้พระชนม์ในรัชกาลที่ ๖เมื่อวันเสาร์ เดือน ๗ ขึ้น ๕ ค่ำปีกุนเบญจศก จ.ศ. ๑๒๘๕  พระชันษา ๔๔ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล  อาภากร ๓๒. สมเด็จเจ้าฟ้าชายมหาวชิราวุธ เอกอรรคมหาบรมนราธิราช จฬาลงกรณนาถราชวโรรส มหาสมมติขัตติยพิสุทธิ์ บรมมกุฎสุริยสันติวงศ์ อดิศัยพงศ์วโรภโตสุชาต คุณสังกาศวิมลรัตน์ ทฤฆชนม์สวัสดิขัตติยราชกุมาร พระราชสมภพเมื่อวันเสาร์ เดือนยี่ ขึ้น ๒ ค่ำ ปีมะโรงโทศก จ.ศ. ๑๒๔๒ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๓๑  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมขุนเทพทวาราวดี ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๓๗  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร  ตามตำแหน่งสมเด็จหน่อพุทธเจ้า ในวันที่ ๒๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๕๓  พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต  ทรงได้รับราชสมบัติสนองพระบรมชนกนาถ  เป็นกษัตริย์ลำดับที่ ๖ แห่งจักรีบรมวงศ์ เสด็จสวรรคตเมื่อวันพฤหัสบดี เดือนอ้าย ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีฉลูสัปตศก จ.ศ. ๑๒๘๗  พระชนมพรรษา ๔๖ พรรษา  เสด็จดำรงสิริราชสมบัติ ๑๖ พรรษา ๓๓. สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงวิจิตรจิรประภา อดุลยาดิเรกรัตน์ ขัติยราชกุมารี ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๕ แรม ๘ ค่ำ ปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๒๔๓ ในสมเด็จพระศรีสวรินทรา บรมราชเทวี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันจันทร์ เดือน ๙ แรม ๕ ค่ำ ปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๒๔๓  พระชันษา ๔ เดือน ๓๔. พระองค์เจ้าหญิงศศิพงประไพ ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๕ แรม ๑๓ ค่ำ ปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๒๔๓ เจ้าจอมมารดาจันทร์(ธิดาพระยาราชสัมภารากร(เทศ)) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๗ เมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๗ แรม ๓ ค่ำ ปีจอฉศก  พระชันษา ๕๓ ปี ๓๕. พระองค์เจ้าหญิง ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือน ๗ ขึ้น ๑๔ ค่ำ ปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๒๔๓ เจ้าจอมมารดาสาย(ธิดาพระวิสูตรโกษา(นุ่ม)) อยู่ได้หนึ่งวันสิ้นพระชนม์ ๓๖. สมเด็จเจ้าฟ้าชายบริพัตรสุขุมพันธ์ ดิลกจันทรนิภาพงศ์ มหามกุวงศ์นราธิราช จุฬาลงกรณนาถราชวโรรส อดุลยยศอุภโตพงศ์พิสุทะ นรุตมรัตนขัตติยราชกุมาร ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน ๘ ขึ้น ๓ ค่ำ ปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๒๔๓ ในสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้า สุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๓๔  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมขุนมไหสูริยสงขลา ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๔  เมื่อเสด็จกลับจากศึกษาต่างประเทศและได้เฝ้าสมเด็จพระบรมชนกนาถที่เมืองนครสวรรค์  โปรดฯให้เปลี่ยนนามกรมเป็น  สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมขุนนครสวรรค์วรพินิต ทรงเป็นนายพลตรี ราชองครักษ์  ตำแหน่งเสนาธิการทหารบก  แล้วเลื่อขึ้นเป็นนายพลเรือโท ราชองค์รักษ์  ผู้บัญชาการกรมทหารเรือ ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๔  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าฯกรมหลวงนครสวรรค์วรพินิต ทรงเป็นนายพลเรือเอก  แล้วเป็นจอมพลเรือ ราชองครักษ์  เป็นจอมพลตำแหน่งเสนาธิการทหารบก  เป็นอุปนายกแห่งสภากาชาดสยาม   ในรัชกาลที่ ๗ เมื่อพ.ศ. ๒๔๖๘  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  สมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้าฯกรมพระนครสวรรค์วรพินิต โปรดเกล้าฯให้เป็นอภิรัฐมนตรี  ทรงเป็นเสนาบดีกระทรวงกลาโหม  ทรงย้ายมาเป็นเสนาบดีกระทรงมหาดไทยเมื่อพ.ศ. ๒๔๗๕ เสด็จแปรนิวาสสถานไปประทับที่ชวา  เมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ในพ.ศ. ๒๔๗๕ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๘ เมื่อวันที่ ๑๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๘๗ พระชันษา ๖๓ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล  บริพัตร ๓๗. พระองค์เจ้าพิสมัยพิมลสัตย์ ประสูตอเมื่อวันอังคาร เดือนอ้าย แรม ๑๔ ค่ำ ปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๒๔๓ เจ้าจอมมารดาเรือน(ธิดาพระยาสุนทรบุรี(สว่าง สุนทรศาลทูล)) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๘ เมื่อวันศุกร์ เดือน ๔ แรม ๑ ค่ำ ปีชวดอัฐศก จ.ศ. ๑๒๙๘  พระชันษา ๕๕ ปี แก้ไขเมื่อ 05 ธ.ค. 48 12:36:35 จากคุณ : กัมม์ - [ 4 ธ.ค. 48 17:59:09 ]

ความคิดเห็นที่ 19 มาขอบพระคุณล่วงหน้าครับ จากคุณ : TimeSquare : ) - [ 4 ธ.ค. 48 19:16:03 ]

ความคิดเห็นที่ 20 นึกว่าหยุดไปเที่ยวซะแล้ว จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 4 ธ.ค. 48 19:44:26 ]

ความคิดเห็นที่ 21 อ๋อ รู้แล้วแหละว่าทำไม นับจำนวนไม่ตรงกับคุณกัมม์ เพราะผมจะนับเฉพาะที่เป็นพระองค์เท่านั้น จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 4 ธ.ค. 48 22:42:22 ]

ความคิดเห็นที่ 22 สวัสดีครับ TimeSquare  คุณจำปูน ตอนแรกว่าจะใช้หนังสือ "เลาะวัง" ของ จุลลดา พอเปิด "ราชสกุลฯ" แล้วละเอียดกว่าเยอะ เจ้าจอมบางท่าน เกือบจะได้เป็น เจ้าจอมมารดา อยู่แล้ว ในหนังสือยังใช้ว่า "เจ้าจอมมารดา" เลยครับ ขออนุญาตพิมพ์ตามต้นฉบับนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ วันพ่อแห่งชาติ 09:00:37 ]

ความคิดเห็นที่ 23 ๑๔. พระองค์เจ้าชายรพีพัฒนศักดิ์      นครปารีส มิใช่ ปารัส ๑๕. พระองค์เจ้าชายประวิตรวัฒโนดม ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๖ แรม ๘ ค่ำ ปีกุนสัปตศก จ.ศ. ๑๒๓๗ ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๕ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  กรมหมื่นปราจิณกิติบดี   ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๑๒๗๓ โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  พระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงปราจิณกิติบดี เดี๋ยว พ.ศ. เดี๋ยว จ.ศ ตัวเลขเลยไม่ตรง ๑๙. พระองค์เจ้าหญิงบีเอตริศภัทรายุวดี น่าจะมาจาก Princess Beatrice พระราชธิดาองค์สุดท้ายของ ควีน วิคตอเรีย ได้เป็นพระชายาเจ้าชายอิตาลี ๓๗. พระองค์เจ้าพิสมัยพิมลสัตย์ ควรจะเป็น เจ้าจอมมารดาเรือน   นำเสนอม่ายค่อยเป็น  เป็นแต่คอยจับผิดนะเรา ถึงผิดตกยกให้อภัยกัน เห็นท่านหมั่นเสนอเราสนอง แค่เพียงช่วยอ่านไปใจประคอง อย่าล้มกองหยุดพักซักทีเอย แก้ไขเมื่อ 05 ธ.ค. 48 11:25:10 จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ วันพ่อแห่งชาติ 11:19:21 ]

ความคิดเห็นที่ 24 ๓๘. พระองค์เจ้าชายบุรฉัตรไชยากร ประสูติเมื่อวันจันทร์ เดือน ๓ ขึ้น ๔ ค่ำ ปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๒๔๓ เจ้าจอมมารดาวาด(ธิดานายเสถียรรักษา(เที่ยง  กัลยาณมิตร) ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๙  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  กรมหมื่นกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน ได้ทรงงานด้านการทหารจนเลื่อนขึ้นเป็น นายพลตรี ราชองครักษ์ ตำแหน่งผู้บัญชาการกองพลและเป็นจเรการช่างทหารบก ในรัชกาลที่ ๖ ได้เป็นนายพลโท ราชองครักษ์  ตำแหน่งแม่ทัพน้อย ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๙  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  พระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๖๕  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น กรมหลวงกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน ใน พ.ศ. ๒๔๗๕  ทรงกำกับารก่อสร้างสะพานพระพุทธยอดฟ้าฯ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๘ เมื่อวันจันทร์ เดือน ๑๐ แรม ๑๓ ค่ำ ปีชวดอัฐศก จ.ศ. ๑๒๙๘  พระชันษา ๕๕ ปี ทรงเป็นต้นราชกุล  ฉัตรชัย ๓๙. สมเด็จเจ้าฟ้าเพ็ชรุตม์ธำรง นริศวงศ์เทวราช วโรภโตชาตพิสุทธิ์ รัตนบุรุษจุฬาลงกรณ์ บดินทรเทพยวโรรส อดุลยยศวิสุทธิกษัตริย์ ขัตติยราชกุมาร ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน ๓ แรม ๕ ค่ำ ปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๒๔๓ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันอังคาร เดือนอ้าย ขึ้น ๗ ค่ำ ปีกุนนพศก จ.ศ. ๑๒๔๙ พระชันษา ๗ ปี ๔๐. สมเด็จเจ้าฟ้าชายสมมติวงศ์วโรทัย ศตสมัยมงคลเขตร บรมนฤเบศร์จักรีวงศ์ จุฬาลงกรณนาถนรินทร์ สยามินทรราชวโรรส อุกฤษฐวรยศอุภัยปักษ์ วิสุทธิศักดิ์อรรควิมลรัตน์ ขัตติยราชกุมาร ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือน ๗ แรม ๘ ค่ำ ปีมะเมียจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๔๔ ในสมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๓๔  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมขุนศรีธรรมาราชธำรงค์ฤทธิ์ โปรดเกล้าฯให้ทรงกำกับกรมมหาดเล็ก สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันเสาร์ เดือน ๘ ขึ้น ๑๐ ค่ำ ปีนเอกศก จ.ศ. ๑๒๖๑  พระชันษา ๑๘ ปี ๔๑. พระองค์เจ้าชายเพ็ญพัฒนพงศ์ ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน ๑๐ ขึ้น ๑ ค่ำ ปีมะเมียจัตวาศก เจ้าจอมมารดามรกฎ ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๕๑  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  กรมหมื่นพิไชยมหินทโรดม สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๑ แรม ๑๓ ค่ำ ปีระกาเอกศก  พระชันษา ๒๘ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล  เพ็ญพัฒน ๔๒. พระองค์เจ้าหญิงอรองค์อรรคยุพา ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือน ๑๑ ขึ้น ๑๕ ค่ำ ปีมะเมียจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๔๔ เจ้าจอมมารดาโหมด สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันอังคาร เดือน ๓ ขึ้น ๑๓ ค่ำ ปีมะเมียจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๔๔  พระชันษา ๕ เดือน ๔๓. สมเด็จเจ้าฟ้าชายจักรพงศภูวนาถ นริศรราชมหามกุฎวงศ์ จุฬาลงกรณนรินทร์ สยามพิชิตินทรวรางกูร สมบูรณพิสุทธิชาติ วิมโลภาสอุภัยปักษ์ อรรควรรัตย์ ขัตติยราชกุมาร ประสูติเมื่อวันเสาร์ เดือน ๓ แรม ๙ ค่ำ ปีมะเมียจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๔๔ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๓๔  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  สมเด็จเจ้าฟ้าฯกรมขุนพิษณุโลกประชานาถ ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๔  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ ทรงเป็นจอมพลทหารบก เสนาธิการทหารบก ราชองครักษ์ ในรัชกาลที่ ๖ โปรดฯให้สถาปนาพระเกียรติยศเป็น  สมเด็จพระอนุชาธิราช  พระราชทานเศวตฉัตร ๕ ชั้น เสด็จทิวงคตที่เมืองสิงคโปร เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๗ แรม ๑๒ ค่ำ ปีวอกโทศก จ.ศ. ๑๒๘๒  พระชนมายุ ๓๘ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล  จักรพงศ์ ๔๔. พระองค์เจ้าชายยุคลทิฆัมพร บดินทรเทพยนิพัทธ์ ขัตติยราชกุมาร ประสูติเมื่อวันเสาร์ เดือน๔ ขึ้น ๙ ค่ำ ปีมะเมียจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๔๔ ในหม่อมเจ้าสาย(ซึ่งโปรดฯสถาปนาขึ้นเป็น พระอัครชายาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมขุนสุทธาสินีนาฏ  ในรัชกาลที่ ๗ โปรดฯสถาปนาขึ้นเป็น  พระวิมาดาเธอ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา(ทรงเป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอชั้น ๓  กรมหมื่นภูมินทรภักดี)) ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๓๔  โปรดฯให้เฉลิมพระยศเป็น  สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ายุคลทิฆัมพร จุฬาลงกรณ์ราชรวิวงศ์ อุภัยพงศพิสุทธิ์ วรุตโมภโสชาต บรมนฤนาถราชกุมาร กรมขุนลพบุราดิศร ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๙  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมขุนลพบุรีราเมศวร์ ทรงเป็นขเหลวงเทศาภิบาลมณฑลนครศรีธรรมราช ในรัชกาลที่ ๖   โปรดฯให้เป็นนายพลโทราชองครักษ์  สมุหมนตรี  ตำแหน่งอุปราชมณฑลปักษ์ใต้ ในรัชกาลที่ ๗ พ.ศ. ๒๔๖๘  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  สมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์ ในรัชกาลที่ ๗ พ.ศ. ๒๔๖๘  โปรดฯให้ทรงเป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย ในรัชกาลที่ ๗ พ.ศ. ๒๔๗๓  โปรดฯให้เป็นอภิรัฐมนตรี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๗ เมื่อวันอังคาร เดือน ๕ ขึ้น ๓ ค่ำ ปีวอกจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๔  พระชัษา ๕๐ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล  ยุคล ๔๕. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเมื่อปีมะเมียจัตวาศก จ.ศ. ๑๑๔๔ ใสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ๔๖. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเมื่อปีมะแมเบญจศก จ.ศ.๑๑๔๕ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ๔๗. พระองค์เจ้าชายวุฒิไชยเฉลิมลาภ ปีสูติเมื่อวันพุธ เดือนอ้าย ขึ้น ๖ ค่ำ ปีมะแมเบญจศก จ.ศ. ๑๑๔๕ เจ้าจอมมารดาทับทิม พ.ศ. ๒๔๔๐  เสด็จไปทรงศึกษาวิชาการทหารเรือที่อังกฤษ  ต่อมาดำรงพระยศเป็นนายพลเรือ ตำแหน่งผู้บัญชาการทหารเรือชายทะเล ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๕  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นสิงหวิกรมเกรียงไกร ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๖๓  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  กรมขุนสิงหวิกรมเกรียงไกร ในรัชกาลที่ ๗ พ.ศ. ๒๔๖๗  โปรดฯให้เลื่อนเป็นนายพลเรือเอก  ตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงทหารเรือ  และเป็นเสนาบดีกระทรวงกลาโหม ในรัชกาลที่ ๗ พ.ศ. ๒๔๗๔  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร สิ้นพระชนม์ในรัชกาลปัจจุบัน  เมื่อวันเสาร์ เดือน ๑๑ ขึ้น ๕ ค่ำปีกุนนพศก จ.ศ. ๑๓๐๙  พระชันษา ๖๔ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล  วุฒิชัย ๔๘. สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงวไลยอลงกรณ์ นรินทรเทพยกุมารี ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน ๕ แรม ๖ ค่ำ ปีวอกฉศก จ.ศ. ๑๒๔๖ ในสมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๔  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร ในรัชกาลที่ ๘ พ.ศ. ๒๔๗๔  โปรดฯให้เฉลิมพระยศขึ้นเป็น  สมเด็จพระปิตุจฉา เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๘ เมื่อวันอาทิตย์ เดือนยี่ แรม ๑๐ ค่ำปีขาลสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๓๐๐  พระชันษา ๕๔ ปี ๔๙. พระองค์เจ้าชายดิลกนพรัฐ ประสูติเมื่อวันเสาร์ เดือน ๖ ขึ้น ๙ ค่ำ ปีวอกฉศก จ.ศ. ๑๒๔๖ เจ้าจอมมารดาเจ้าทิพเกสร(ธิดาเจ้าน้อยมหาพรหมและเจ้าอุบลวรรณนา) ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อทรงศึกษาจบดอกเตอร์วิทสตาตส์ วิสเซนชัฟท์  จากเยอรมันแล้ว  โปรดฯให้รับราชการเป็นอำมาตย์เอก เจ้ากรมพลัมภัง กระทรวงมหาดไทย ในนรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๕  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นสรรควิสัยนรบดี ต่อมาทรงเลื่อนขึ้นเป็นมหาอำมาตย์ตรี   สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๖ เมื่อวันอาทิตย์ เดือนยี่ ขึ้น ๖ ค่ำ ปีชวดจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๗๔  พระชันษา ๒๙ ปี ๕๐. พระองค์เจ้าหญิงนภาจรจำรัสศรี ประสูติเมื่อวันจันทร์ เดือน ๖ ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีวอกฉสก จ.ศ. ๑๒๔๖ ในพระวิมาดาเธอ ฯ กรมพระสุทธาสินีนาฎ ปิยมหาราชปดิวรัดา ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๓๑  โปรดฯให้เฉลิมพระยศขึ้นเป็น  พระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้า สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่๕ เมื่อวันเสาร์ เดือน ๑๐ ขึ้น ๖ ค่ำ ปีฉลูเอกศก จ.ศ. ๑๒๕๑  พระชันษา ๖ ปี จากคุณ : กัมม์ - [ วันพ่อแห่งชาติ 12:21:38 ]

ความคิดเห็นที่ 25 ๕๑. พระองค์เจ้าชายสุริยงประยุรพันธุ์ ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๙ ขึ้น ๗คำ ปีวอกฉศก จ.ศ. ๑๒๔๖ เจ้าจอมมารดาโหมด เมื่อทรงสำเร็จการศึกษาจากอักฤษแล้ว  โปรดฯให้รับราชการจนได้เป็นมหาอำมาตย์ตรี  ตำแหน่งอธิบดีโรงกษาปณ์ ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๗  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส ในรัชกาลที่ ๖ ได้เลื่อตำแหน่งขึ้นเป็นผู้ตรวจการกรมศิลปกร สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๖ เมื่อวันศุกร์ เดือน ๕ ขึ้น ๓ ค่ำ ปีมะแมเอกศก จ.ศ. ๑๒๘๑ ทรงเป็นต้นราชสกุล  สุริยง ๕๒. พระองค์เจ้าหญิงเยาวภาพงศ์สนิท ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๐ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีวอกฉศก จ.ศ. ๑๒๔๖ เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์เนื่อง สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๗ เมื่อวันพุธ เดือน ๘ ขึ้น ๒ ค่ำ ปีจอฉศก จ.ศ. ๑๒๙๖  พระชันษา ๕๐ ปี ๕๓. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเมื่อปีวอกฉศก จ.ศ. ๑๒๔๖ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ๕๔. พระองค์เจ้าหญิงอรประพันธ์รำไพ ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๘ ปรฐมาสาฒ แรม ๑๑ ค่ำ ปีระกาสัปตศก จ.ศ. ๑๒๔๗ เจ้าจอมมารดาอ่อน(ธิดาพระยาสุรพันธุ์พิสุทธ(เทศ บุนนาค)และท่านผู้หญิงอู่) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๗ เมื่อวันศุกร์ เดือน ๗ ขึ้น ๓ ค่ำ ปีระกาเบญศก จ.ศ. ๑๒๙๕ พระชันษา ๔๘ ปี ๕๕. พระองค์เจ้าหญิงมาลินีนพดารา ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือน ๘ ปฐมาสาฒ แรม ๕ ค่ำ ปีระกาสัปตศก จ.ศ. ๑๒๔๗ ในพระอัครชายาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมขุนสุทธาสินีนาฏ ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๓๑  โปรดฯให้เฉลิมพระยศเป็น  พระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้า ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๖๗  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนศรีสัชนาลัยสุรกัญญา สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๖ เมื่อวันศุกร์ เดือนยี่ ขึ้น ๒ ค่ำ ปีชวดฉศก จ.ศ. ๑๒๘๖  พระชันษา ๓๙ ปี ๕๖. พระองค์เจ้าหญิง(แฝด)ประภาพรรณพิไลย ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๙ ขึ้น ๓ ค่ำ ปีระกาสัปตศก จ.ศ. ๑๒๔๗ เจ้าจอมมารดาพร้อม(ธิดาพระยาพิษณุโลกาธิบดี(บัว)) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลปัจจุบัน เมื่อวันพุธ เดือน ๑๐ ขึ้น ๖ ค่ำ ปีชวดสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๓๑๐  พระชันษา ๖๓ ปี ๕๗. พระองค์เจ้าหญิง(แฝด)ประไพพรรณพิลาส ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๙ ขึ้น ๓ ค่ำ ปีระกาสัปตศก จ.ศ. ๑๒๔๗ เจ้าจอมมารดาพร้อม สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันพุธ เดือน ๑๒ แรม ๗ ค่ำ ปีจออัฐศก จ.ศ. ๑๒๔๘  พระชันษา ๑ ปี ๓ เดือน ๕๘. พระองค์เจ้าชายรังสิตประยูรศักดิ์ ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๒ ขึ้น ๖ ค่ำ ปีระกาสัปตศก จ.ศ. ๑๒๔๗ เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์เนื่อง ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๗  โปรดฯให้สถาปนาเป็น  พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นชัยนาทนเรนทร ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๖๕  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  กรมขุนชัยนาทนเรนทร ในรัชกาลปัจจุบัน พ.ศ. ๒๔๙๓  โปรดฯให้เฉลิมพระยศขึ้นเป็น  พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระชัยนาทนเรนทร ฯ ในรัชกาลปัจจุบัน พ.ศ. ๒๔๙๕  โปรดฯให้เฉลิมพระยศขึ้นเป็น  สมเด็จฯ กรมพระยาชัยนาทนเรนทร ฯ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลปัจจุบัน เมื่อวันพุธ เดือน ๓ แรม ๑๔ ค่ำ ปีขาลโทศก จ.ศ. ๑๓๑๒  พระชนมายุได้  ๖๗ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล  รังสิต ๕๙. สมเด็จเจ้าฟ้าชายสิริราชกกุธภัณฑ์ สรรพวิสุทธิ์มหุดิมงคล อเนกนภดลดารารัตน์ สมันตบริพัตรวโรกาส อดิศรราชจุฬาลงกรณ์ บดินทรเทพยวโรรส วิสุทธิสมมตวโรภโตปักษ์ อุกฤษฐศักดิ์ อัครวรราชกุมาร ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือน ๑๒ แรม ๖ ค่ำ ปีระกาสัปตศก จ.ศ. ๑๒๔๗ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันอังคาร เดือน ๗ ขึ้น ๑๐ ค่ำ ปีกุนนพศก จ.ศ. ๑๒๔๙  พระชันษา ๒ ปี ๖ เดือน ๖๐. พระองค์เจ้าหญิงนิภานภดล ประสูติเมื่อวันเสาร์ เดือนอ้าย ขึ้น ๙ ค่ำ ปีจออัฐศก จ.ศ. ๑๒๔๘ ในพระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๓๑  โปรดฯให้เฉลิมพระยศเป็น  เจ้าฟ้า ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๑  โปรดฯให้เฉลิมพระยศเพิ่มขึ้นเป็น  สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้านิภานภดล วิมลประภาวดี ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๖๘  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนอู่ทองเขตขัตติยราชนารี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๘ ที่ชวา เมื่อวันพุธ เดือน ๓ ขึ้น ๖ ค่ำ ปีกุนสัปตศก จ.ศ. ๑๒๙๓  พระชันษา ๔๙ ปี ๖๑. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเสียเมื่อปีจออัฐศก จ.ศ. ๑๒๔๘ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ๖๒. พระองค์เจ้าหญิงโกมลเสาวมาล ประสูติเมื่อวันจันทร์ เดือน ๑๑ ขึ้น ๒ค่ำ ปีกุนนพศก จ.ศ. ๑๒๔๙ เจ้าจอมมารดาวง(ธิดาพระยาอัครราชนาถภักดี(เนตร)) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันเสาร์ เดือน ๖ ขึ้น ๑ ค่ำ ปีขาลโทศก จ.ศ. ๑๒๕๒  พระชันษา ๓ ปี ๖๓. พระองค์เจ้าชาย ไม่เป็นพระองค์  ตกเมื่อปีกุนนพศก จ.ศ. ๑๒๔๙ เจ้าจอมมารดาอ่อน ๖๔. สมเด็จเจ้าฟ้าหญิง ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือนอ้าย แรม ๑๓ ค่ำ ปีกุนนพศก จ.ศ. ๑๒๔๙ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ สิ้นพระชนม์ในวันประสูติ ๖๕. สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงศิราภรณ์โสภณ พิมลรัตนวดี ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๘ อุตราสาฒ ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีชวดสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๕๐ ในสมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันพุธ เดือน ๖ แรม ๑๔ ค่ำปีจอสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๖๐  พระชันษา ๑๑ ปี ๖๖. พระองค์เจ้าเขจรจิรประดิษฐ ประสูติเมื่อวันจันทร์ เดือน ๘ อุตราสาฒ ขึ้น ๑๕ ค่ำ ปีชวดสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๕๐ เจ้าจอมมารดาแส(ธิดาพระยาอัพภันตริกามาตย์(ดิศ โรจนดิศ)) สิ้นพระชนม์ใรชกาลที่ ๕ เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๑๑ ขึ้น ๒ ค่ำ ปีชวดสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๕๐  พระชันษา ๓ เดือน ๖๗. พระองค์เจ้าชายสมัยวุฒิวโรดม ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๐ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีชวดสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๕๐ เจ้าจอมมารดาพร้อม สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันพฤหัสบดี เดือนอ้าย ขึ้น ๑๓ ค่ำ ปีฉลูเอกศก จ.ศ. ๑๒๕๑  พระชันษา ๑ ปี ๓ เดือน ๖๘. พระองค์เจ้าชายอิศริยาภรณ์ ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๑๑ แรม ๑ ค่ำ ปีชวดสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๕๐ เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์เกสร(ธิดาหม่อมเจ้าสวาดิ สนิทวงศ์  โอรสในกรมหลวงวงศาธิราชสนิท) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันพฤหัสบดี เดือ ๑๑ ขึ้น ๑ ค่ำ ปีมะโรงจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๕๔  พระชันษา ๕ ปี ๖๙. สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเมื่อวันเสาร์ เดือน ๔ แรม ๑๔ ค่ำ ปีชวดสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๕๐ ในสมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี ๗๐. พระองค์เจ้าหญิงอาทรทิพยนิภา ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๕ แรม ๖ ค่ำ ปีฉลูเอกศก จ.ศ. ๑๒๕๑ เจ้าจอมมารดาชุ่ม(ธิดาพระมงคลรัตน์(ช่วง ไกรฤกษ์)) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลปัจจุบัน เมื่อวันจันทร์ เดือน ๔ ขึ้น ๑๔ ค่ำ ปีจอสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๓๒๐  พระชันษา ๖๙ ปี ๗๑. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์ ตกเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๕ แรม ๖ ค่ำ ปีฉลูเอกศก จ.ศ. ๑๒๕๑ ในพระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา แก้ไขเมื่อ 05 ธ.ค. 48 12:40:00 แก้ไขเมื่อ 05 ธ.ค. 48 12:39:16 จากคุณ : กัมม์ - [ วันพ่อแห่งชาติ 12:21:52 ]

ความคิดเห็นที่ 26 ขอบพระคุณครับ ท่านจำปูน ตาคู่เดียว มองให้ถี่ หามิได้ ขอขอบใจ ช่วยสอบทาน ให้ถูกต้อง มีหลายตา มาช่วย กันไตร่ตรอง ช่วยกันมอง ช่วยกันแก้ นั่นแลดี ขออนุญาตแก้ไขนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ วันพ่อแห่งชาติ 12:30:32 ]

ความคิดเห็นที่ 27 ๗๒. สมเด็จเจ้าฟ้าชายอัษฎางค์เดชาวุธ วิสิฏฐวิสุทธิลักษณโสภณ อุบัติดลกาลนิยม ปฐมปริวัตรรัตนโกสินทรศก ศตสาธกอัษโฎดดร สถาพรมงคลสมัย นราธิปไตยบรมนาถ จุฬาลงกรณ์ราชวโรรส อดุลยยศอุกฤษฐศักดิ์ อุภโตปักษ์วิสุทธิกษัตริย์ ขัตติยราชกุมาร ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๖ ขึ้น ๑๓ ค่ำ ปีฉลูเอกศก จ.ศ. ๑๒๕๑ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๑  โปรดฯให้สถาปนาเป็น  สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนนครราชสีมา ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๙  โปรดฯให้ลื่อนขึ้นเป็น  สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงนครราชสีมา ต่อมาได้เป็นนายพลตรี ราชองครักษ์  ตำแหน่งผู้บัญชาการกองพล ได้เลื่อนขึ้นเป็นนายพลเรือเอก  ผู้สำเร็จราชการกระทรวงทหารเรือ เสด็จทิวงคตในรัชกาลที่ ๖ เมื่อวันจันทร์เดือน ๓ แรม ๒ ค่ำปีชวดฉศก จ.ศ. ๑๒๘๖ โปรดฯให้สถาปนาพระอิสริยยศเมื่อทิวงคตแล้ว  ขึ้นเป็นสมเด็จพระอนุชาธิราช ๗๓. พระองค์เจ้าหญิงวิมลนาคนพีสี ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน ๑๑ ขึ้น ๘ค่ำ ปีฉลูเอกศก จ.ศ. ๑๒๕๑ พระราชชายา เจ้าดารารัศมี(ธิดาพระเจ้านครเชียงใหม่ เจ้าอินทรวิยานนท์ และเจ้าทิพเกสร  ณ เชียงใหม่) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันอังคาร เดือน ๔ ขึ้น ๖ ค่ำ ปีมะโรงจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๕๔  พระชันษา ๔ ปี "ฉันผิดไปแล้ว  ลูกเขาควรจะเป็นเจ้าฟ้า" ๗๔. พระองค์เจ้าหญิงอัพภันตรีปชา ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๒ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีฉลูเอกศก จ.ศ. ๑๒๕๑ เจ้าจอมมารดาแส สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๗ เมื่อวันจันทร์ เดือน ๓ ขึ้น ๑๕ ค่ำ ปีจอฉศก จ.ศ. ๑๒๙๖  พระชันษา ๔๕ ปี ๗๕. พระองค์เจ้าหญิงอดิสัยสุริยาภา ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือน ๓ แรม ๑๐ ค่ำ ปีฉลูเอกศก จ.ศ. ๑๒๕๑ เจ้าจอมมารดาอ่อน สิ้นพระชนม์ในรัชกาลปัจจุบัน  เมื่อวันที่ ๒๗ มกราคม พ.ศ. ๒๕๐๖ ๗๖. พระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเสียเมื่อปีฉลูเอกศก จ.ศ. ๑๒๕๑ เจ้าจอมมารดาพร้อม ๗๗. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเสียเมื่อปีฉลู จ.ศ. ๑๒๕๑ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ๗๘. พระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเสียเมื่อปีขาลโทศก จ.ศ. ๑๒๕๒ เจ้าจอมมารดาพร้อม ๗๙. พระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเสียเมื่อปีขาลโทศก จ.ศ. ๑๒๕๒ เจ้าจอมมารดาเกษร ๘๐. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเสียเมื่อปีขาลโทศก จ.ศ. ๑๒๕๒ ในสมเด็จพระสรีสวรินทิรา บรมราชเทวี ๘๑. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเสียเมื่อปีขาลโทศก จ.ศ. ๑๒๕๒ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ๘๒. พระองค์เจ้าหญิงทิพยาลังการ ประสูติเมื่อวันเสาร์ เดือนยี่ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีขาลโทศก จ.ศ. ๑๒๕๒ เจ้าจอมมารดาแส สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๗ เมื่อวันที่ ๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕  พระชันษา ๔๒ ปี ๘๓. พระองค์เจ้าหญิงสุจิตราภรณี ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือนยี่ แรม ๑๓ ค่ำ ปีขาลโทศก จ.ศ. ๑๒๕๒ เจ้าจอมมารดาชุ่ม   สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๖ เมื่อวันเสาร์ เดือน ๑๑ แรม ๖ ค่ำ ปีมะเมียสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๘๐  พระชันษา ๒๙ ปี ๘๔. พระองค์เจ้าหญิงวาปีบุษบากร ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๗ แรม ๔ ค่ำ ปีเถาะตรีศก จ.ศ. ๑๒๕๓ เจ้าจอมมารดาพร้อม สิ้นพระชนม์ในรัชกาลปัจจุบัน เมื่อวันพุธ เดือนยี่ขึ้น ๑ ค่ำ ปีจอจัตวาศก  พระชันษา ๙๑ ปี ๘๕. พระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเสียเมื่อปีเถาะตรีศก จ.ศ. ๑๒๕๓ เจ้าจอมมารดาเอี่ยม ๘๖. สมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช นเรศวรมหาราชาธิบดินทร์ จุฬาลงกรณ์นรินทรวรางกูร สมบูรณ์เบญจพรสิริสวัสดิ์ ขัตติยวโรภโตสุชาต คุณสังกาศเกียรติประกฤษฐ ลักษณวิจิตรพิสิษฐบุรุษ ชนุตมรัตนพัฒนศักดิ์ อัครวรราชกุมาร ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือนยี่ ขึ้น ๓ ค่ำ ปีเถาะตรีศก จ.ศ. ๑๒๕๓ ในสมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๖  โปรดฯให้สถาปนาเป็น  สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมขุนสงขลานครินทร์ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๗ เมื่อวันอังคาร เดือน ๑๐ แรม ๖ ค่ำ ปีมะเส็งเอกศก จ.ศ. ๑๒๙๑  พระชนมายุ ๔๓ พรรษา ในรัชกาลที่ ๗ พ.ศ. ๒๔๗๒  โปรดฯให้เฉลิมพระเกียรติยศพระศพขึ้นเป็น  สมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงสงขลานครินทร์ ในรัชกาลที่ ๘ พ.ศ. ๒๔๗๗  โปรดฯให้เฉลิมพระเกียรติยศขึ้นเป็น  สมเด็จพระราชบิดา เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงสงขลานครินทร์ ในรัชกาลที่ ๙ พงศ. ๒๕๑๔  โปรดฯให้เฉลิมพระนามาภิไธยขึ้นเป็น  สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ทรงเป็นต้นราชสกุล  มหิดล ๘๗. พระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเสียเมื่อปีเถาะตรีศก จ.ศ. ๑๒๕๓ เจ้าจอมมารดาเหม(ธิดาพระยาธรรมสารนิติ(พลับ อมาตยกุล)) ๘๘. พระองเจ้าชายอนุสรสิริประสาธน์ ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๓ แรม ๙ ค่ำ ปีเถาะตรีศก จ.ศ. ๑๒๕๓ เจ้าจอมมารดามหม่อมราชวงศ์เกสร สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๖ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีชวดโทศก จ.ศ. ๑๒๖๒  พระชันษา ๑๐ ปี ๘๙. พระองค์เจ้าหญิงลวาดวรองค์ ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน ๕ ขึ้น ๓ ค่ำปีมะโรงยังเป็นจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๕๓ เจ้าจอมมารดาเลื่อน(ธิดาพระนรินทราภรณ์(ลอย  นิยะวานนท์)) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันอังคาร เดือน ๑๒ แรม ๑๒ ค่ำ ปีมะเส็งเบญจศก จ.ศ. ๑๒๕๕  พระชันษา ๑ ปี ๖ เดือน ๙๐. สมเด็จเจ้าฟ้าชายจุฑาธุชธราดิลก สยามาธิปกปรมินทรจุฬาลงกรณราชวโรรส อดิศัยยศอุภัยชาติพิสุทธิ์ ไทวปายนุตมศักดิ์ อดุลยลักษณวิลาส มหามกุฎราชพงศานุพัทธ วิวัฒนผลพรพิสิษฐ มหิศรราชกุมาร ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๘ ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีมะโรงจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๕๔ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ในชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๗  โปรดฯให้ตั้งพระราชพิธีโสกันต์  แลโปรดฯให้สถาปนาเป็น  สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราชัย สิ้นพระชนม์เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๘ แรม ๑๑ ค่ำ ปีกุนเบญจศก จ.ศ. ๑๒๘๕ พระชันษา ๓๒ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล  จุฑาธุช ๙๑. พระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเสียเมื่อปีมะโรงจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๕๔ เจ้าจอมมารดาเอี่ยม ๙๒. พระเจ้าลูกเธอ ไม่เป็นพระองค์  ตกเสียเมื่อปีมะโรงจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๕๔ เจ้าจอมมารดาอ่อน ๙๓. พระองค์เจ้าหญิง ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือนอ้าย แรม ๙ ค่ำ ปีมะโรงจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๕๔ เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์จิ๋ว(ธิดาหม่อมเจ้าวัฒนา กปิตถา ในกรมหมื่นภูบานบริรักษ์) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันพุธ เดือน ๓ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีมะโรงจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๕๔  พระชันษาเดือนเศษ ๙๔. พระองค์เจ้าหญิงมัณฑณาภาวดี ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือนยี่ แรม ๑๐ ค่ำ ปีมะโรงจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๕๔ เจ้าจอมมารดาเหม(ธิดาพระยาธรรมสารนิติ(พลับ  อมาตยกุล)) ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๔๔  โปรดฯให้เปลี่ยนพระนามเป็น  เหมวดี  ตามนามเจ้าจอมมารดา สิ้นพระชนม์ในรัชกาลปัจจุบัน  เมื่อวันอังคาร เดือน ๑๑ ขึ้น ๑๐ ค่ำ ปีชวดจัตวาศก จ.ศ. ๑๓๓๔  พระชันษา ๗๙ ปี ๙๕. พระองค์เจ้าชายอุรุพงศ์รัชสมโภช ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๑๑ ขึ้น ๔ ค่ำ ปีมะเส็งเบญจศก จ.ศ. ๑๒๕๕ เจ้าจอมมารดเลื่อน สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันจันทร์ เดือน ๑๐ ขึ้น ๖ ค่ำ ปีระกาเอกศก จ.ศ. ๑๒๗๑  พระชันษา ๑๗ ปี ๙๖. สมเด็จเจ้าฟ้าชายประชาธิปกศักดิเดชน์ ชเนศรมหาราชาธิราชจุฬาลงกรณนาถวโรรส อุดมยศอุกฤษฐศักดิ์ อุภัยปักษนาวิล อสัมภินชาติพิสุทธิ์ มหามกุฎราชพงศบริพัตร บรมขัตติยมหารัชฎาภิษิญจพรรโษทัย มงคลสมัยสมากร สถาวรวรัจฉริยคุณ อดุลยราชกุมาร พระราชสมภพเมื่อวันพุธ เดือน ๑๑ แรม ๑๔ ค่ำ ปีมะเส็งเบญจศก จ.ศ. ๑๒๕๕ ในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ.๒๔๔๘  โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น  สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมขุนสุโขทัยธรรมราชา ในรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๖๘  โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น  สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงสุโขทัยธรรมราชา เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติสนองสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราช  เมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน ปีฉลูสัปศก จ.ศ. ๑๒๘๗  พ.ศ. ๒๔๖๘   วันที่ ๒๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕  คณะราษฎร์ก่อการเปลี่ยนแปลงการปกครอง วันที่ ๒๗ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕  พระราชทานรัฐธรรมนูญ ใน พ.ศ. ๒๔๗๖  เสด็จประเทศอังกฤษ วันที่ ๒ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๗  ทรงสละราชสมบัติ เสด็จสวรรคตเมื่อวันศุกร์ เดือน ๗ ขึ้น ๕ ค่ำ ปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๓๐๓  ตรงกับวันที่ ๓๐ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๘๔  พระชนมพรรษา ๔๘ พรรษา ๙๗. สมเด็จเจ้าฟ้าหญิง ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๒ ขึ้น ๑ ค่ำ ปีมะเส็งเบญจศก จ.ศ. ๑๒๕๕ ในสมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี สิ้นพระชนม์เมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๒ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีมะเส็งเบญจศก จ.ศ. ๑๒๕๕  พระชันษา ๘ วัน ประสูติก่อนบรมราชาภิเษก ๒ พระองค์ ประสูติเมื่อบรมราชาภิเษกแล้ว  ๙๕ พระองค์ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ และพระเจ้าลูกเธอ ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทั้งสิ้น ๙๗ พรองค์ แก้ไขเมื่อ 06 ธ.ค. 48 13:02:30 แก้ไขเมื่อ 05 ธ.ค. 48 19:22:09 แก้ไขเมื่อ 05 ธ.ค. 48 19:21:23 จากคุณ : กัมม์ - [ วันพ่อแห่งชาติ 19:20:22 ]

ความคิดเห็นที่ 28 ๘๓. พระองค์เจ้าหญิงสุจิตราภณ์--->สุจิตราภรณี จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ วันพ่อแห่งชาติ 21:09:04 ]

ความคิดเห็นที่ 29 มาติดตามความเคลื่อนไหวครับ ที่แท้คุณกัมม์ก็นับรวมที่ไม่เป็นพระองค์ด้วยนี่เองครับ จากคุณ : รอยใบลาน - [ 6 ธ.ค. 48 07:46:38 ]

ความคิดเห็นที่ 30 กลับมาแล้วค่ะ คุณกัมม์ ไม่ได้ไปไหนไกลหรอก เข้ามาแล้วตามอ่านเป็นกระทู้แรกเลย ขอบคุณนะคะที่ช่วยเรียบเรียงให้อ่าน ลำพังแค่เราอ่านไม่ได้พิมพ์ยังมึนเลย จากคุณ : little kitty - [ 6 ธ.ค. 48 11:10:20 ]

ความคิดเห็นที่ 31 ขอบคุณทุกๆท่านครับ ขอแก้ไขที่พลาดตามที่ท่านจำปูนท้วงนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 6 ธ.ค. 48 13:02:43 ]

ความคิดเห็นที่ 32 ติดตาม "ตำนานวังหน้า" ที่ลิงก์นี้ครับ http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K3936626/K3936626.html จากคุณ : กัมม์ - [ 8 ธ.ค. 48 11:12:03 ]

ความคิดเห็นที่ 33 มาอ่านน่ะคับ คุณกัมม์ เจ้าพนักงานหอพระสมุด อิอิ จากคุณ : natthaset - [ วันรัฐธรรมนูญ 15:40:56 ]