 |
คำถามนี้ตอนแรกก็คิดว่าไม่น่าจะมีความรู้จริงจังมาตอบครับ ลองหาเล่นๆดูดันมีซะอย่างนั้น
จาก "Mucolytics, Expectorants and Mucokinetic Medications" Respiratory Care Journal 2007;52(7):859 - 865
เอาแบบย่อนะครับ 7 หน้าเอาเต็มนี่เกินไปหน่อย
การกำจัดเสมหะ โดยปกติทางเดินหายใจมีการสร้างมูกตลอดเวลาอยู่แล้วเพื่อให้ความชุ่มชื้นและป้องกันกำจัดเชื้อโรค มูกที่ขับออกมาทางปากเรียกว่า เสมหะ นั่นเอง (ปกติเรากลืนลงท้อง) เมื่อมีการอักเสบหรือติดเชื้อจะมีการหลั่งสารต่างๆออกมามากขึ้นโดยเฉพาะในกลุ่มโปรตีนทำให้เหนียวข้นมากขึ้น การขับออกจึงยากขึ้น
ยาขับเสมหะ Expectorants คือยาที่ออกฤทธิ์เพิ่มความชุ่มชื้นให้มูกทำให้เสมหะมีความเหนียวข้นน้อยลง ไอหรือขับออกมาได้ง่ายขึ้น เนื่องจากในคนที่ป่วยทางเดินหายใจมักจะมีการหายใจที่เร็วขึ้นทำให้เยื่อบุและมูกแห้งลง
ยาในกลุ่มนี้จะมีความสำคัญในคนไข้ Cystic Fibrosis ที่พบน้อยมากในไทยเพราะคนไข้กลุ่มนี้มีปัญหาในการทำให้เสมหะชุ่มชื้น
ยาที่ได้ผลเช่น การพ่นน้ำเกลือเข้มข้น (แบบที่ใชพ่นเพื่อให้เก็บเสมหะได้ง่ายขึ้น)
ยาที่ขายในท้องตลาด แต่ดูเหมือนจะไม่ค่อยได้ผลในการศึกษาแบบสุ่มคือ Guaifenesins (Glycerol guaicolate) ซึ่งเป็นส่วนผสมโดยทั่วไปของยาบรรเทาอาการหวัดในท้องตลาด
การรักษาด้วยการกินน้ำให้พอก็อาจจะช่วยได้ครับ
ยาละลายเสมหะ Mucolytics คือยาที่ออกฤทธิ์ในการทำลายการเกาะกันของโปรตีนในมูกทำให้มีความเหนียวข้นลดลง โดยอาจจะย่อยโปรตีน หรือ แค่ทำลายพันธะทางเคมีก็ได้ ทำให้ขับเสมหะออกมาง่ายขึ้น
ยาในกลุ่มนี้ที่มีขายในท้องตลาดบ้านเราคือ NAC (N-acetyl cysteine) ซึ่งพบว่ามีประโยชน์ในคนไข้ COPD ทำให้การทำงานของปอดดูเหมือนจะดีขึ้นแต่เชื่อว่าเป็นเพราะฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ (เป็นสารตั้งต้นของ กลูต้าไธออน)
ยาในกลุ่มเดียวกันแต่ไม่ได้พูดถึงในบทความนี้ก็คือ Carbocysteine ออกฤทธิ์เหมือนกัน
และยา Bromhexine ซึ่งพบการใช้โดยทั่วไปนั้นไม่ได้กล่าวไว้ในบทความแต่ผมเชื่อว่าเป็นยาในกลุ่มแรก(ขับเสมหะ)ครับ
โดยรวมๆยาทุกตัวไม่ได้มีประสิทธิภาพมากนัก ส่วนมากแทบจะไม่ได้ดีไปกว่าการกินน้ำกับยาหลอกดังนั้นไม่รู้เหมือนกันว่าเป็นผลของน้ำที่กินพร้อมยาหรือเปล่า :)
โดยสรุปยาทั้งสองกลุ่มไม่ได้แตกต่างกันในการรรักษาการติดเชื้อทั่วไปๆครับ ชอบอันไหนใช้อันนั้น (ปกติในเด็กจะเป็นยาผสมกับ Guaifenesins เป็นหลัก) เฉพาะคนไข้ Cystic Fibrosis ซึ่งกล่าวแล้วว่าแทบจะไม่พบในไทยนั้นที่ควรเลี่ยงยากลุ่มละลายเสมหะครับ
ปล.แต่จากประสบการณ์คนไข้ชอบ ยาละลายเสมหะนะ (NAC) แต่ส่วนตัวไม่ต่างกันหลังจากรู้ว่ามันไม่ค่อยได้เรื่องเดี๋ยวนี้ไม่เคยกินยาขับหรือละลายเสมหะเลยครับ
จากคุณ |
:
oncodog
|
เขียนเมื่อ |
:
5 เม.ย. 55 10:45:49
|
|
|
|
 |