นะโมตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พร้อมด้วยพระสัทธรรมและหมู่พระอริยสงฆเจ้า
======================================================
สวัสดีครับ ในตอนที่ ๖ และ ๗ ได้อธิบายถึง สิ่ง ๓ คู่ ที่ทำให้โลภมูลจิตแตกต่างกันถึง ๘ ประเภท
วันนี้จะได้ยกคำอธิบายจากคู่มือ อภิธัมมัตถสังคหะ ปริเฉทที่ ๑ มาแสดงไว้ให้เห็นถึง "เหตุ" ที่ทำให้สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นนะครับ
------------------------------------------------------------
เหตุให้เกิดโสมนัสในโลภมูลจิต
๑. โสมนัสฺสปฏิสนฺธิกตา - มีปฏิสนธิจิตเป็นโสมนัส
๒. อคฺมภีรปกติตา - ไม่มีความสุขุมคัมภีรภาพ มีความคิดตื้นเป็นปกติ คือ ไม่มีความคิดนึกลึกซึ้ง
๓. อิฏฺฐารมฺมณสมาโยโค - ได้ประสบกับอารมณ์ที่ดี
๔. พฺยสนมุตฺติ - พ้นจากความพินาศ ๕ ประการ
ความพินาศ ๕ ประการ คือ
ญาติพฺยสน - ความพินาศแห่งญาติ, โภคพฺยสน - ความพินาศแห่งทร้พย์สมบัติ, โรคพฺยสน - ความพินาศเพราะโรคภัยเบียดเบียน,
ทิฏฺฐิพฺยสน - ความพินาศด้วยเห็นผิดจากทำนองคลองธรรม และ สีลพฺยสน - ความพินาศด้วยประพฤติผิดศีลธรรม
------------------------------------------------------------
เหตุให้เกิดอุเบกขาในโลภมูลจิต
๑. อุเปกฺขาปฏิสนฺธิกตา - มีปฏิสนธิจิตเป็นอุเบกขา
๒. คมฺภีรปกติตา - มีความสุขุมคัมภีรภาพ มีความลึกซึ้งเป็นปกติ
๓. มชฺฌตฺตารมฺมณสมโยโค - ได้ประสบกับอารมณ์ที่ปานกลาง
๔. พฺยสนมุตฺติ - พ้นจากความพินาศ ๕ ประการ
๕. มูคธาตุกตา - มีสันดานเป็นคนใบ้
------------------------------------------------------------
เหตุให้เกิดทิฏฐิคตสัมปยุตต
๑. ทิฏฐิชฺฌาสยตา - มีมิจฉาทิฏฐิเป็นจริตอัธยาศัย
๒. ทิฏฺฐิวิปปนฺนปุคฺคลเสวนตา - ชอบคบหากับผู้ที่เป็นมิจฉาทิฏฐิ
๓. สทฺธมฺมวิมุขตา - ไม่ได้ศึกษาพระสัทธรรม
๔. มิจฺฉาวิตกฺกพหุลตา - ชอบนึกคิดแต่เรื่องที่ผิดๆ
๕. อโยนิโส อุมฺมุชฺชนํ - จมอยู่ในความพิจารณาที่ไม่แยบคาย
------------------------------------------------------------
เหตุให้เกิดทิฏฐิคตวิปปยุตต
๑. สสฺสตอุจเฉททิฏฺฐิอนชฺฌาสยตา - ไม่มีสัสสตทิฏฐิและอุจเฉททิฏฐิเป็นจริตอัธยาศัย คือ ไม่เป็นคนทิฏฐิจริต
(สัสสตทิฏฐิ=เห็นว่าเที่ยง, อุจเฉททิฏฐิ=เห็นว่าขาดสูญ)
๒. ทิฏฺฐิวิปฺปนฺนปุคฺคลอเสวน - ไม่คบหาสมาคมกับคนมิจฉาทิฏฐิ
๓. สทฺธมฺมสมฺมุขตา - มุ่งหน้าเข้าหาพระสัทธรรม
๔. สมฺมาวิตกฺกพหุลตา - มากไปด้วยความคิดถูกคิดชอบ
๕. อโยนิโส น อุมฺมุชฺชนํ - ไม่จมอยู่ในความพิจารณาที่ไม่แยบคาย
------------------------------------------------------------
วันนี้ก็จะอธิบายไว้เพียงเท่านี้ก่อนนะครับ แล้ววันพรุ่งนี้ตอนที่ ๙ จะมาแสดงทบทวนการเกิดขึ้นของ โลภมูลจิต ๘ เป็นตอนสุดท้าย
ส่วนตอนที่ ๑๐ ในวันถัดไปก็จะได้ขึ้นในเรื่อง โทสมูลจิต ๒ อีกทีหนึ่งครับ
แก้ไขเมื่อ 28 ก.พ. 55 19:01:51
แก้ไขเมื่อ 28 ก.พ. 55 18:56:45
อภิธรรม(วันละ3นาที)ที่พันทิพ - ตอนที่ 8 - เหตุที่ทำให้เกิด โสมนัส และ ทิฏฐิคตสัมปยุต ในโลภมูลจิต
