PANTIP.COM : Y12299608 บุคคลทั่ว ๆ ไป จะขาดเจตสิกไปหนึ่งดวง คือ "ปัญญาเจตสิก" ทำให้บุคคลผู้นั้น []

ความคิดเห็นที่ 4

เรื่องนี้หมายถึง ปฏิสนธิจิต และภวังคจิต ของบุคคลในสุคติภูมิเช่น มนุษย์
จะเป็นกุศลวิบากจิตประเภทใดประเภทหนึ่ง ใน มหาวิบากจิต ๘ หรือ สันตีรณกุศลวิบากจิต ๑

ผู้ที่ ปฏิสนธิด้วย สันตีรณกุศลวิบากจิต มักจะมีความพิการมาแต่กำเนิด หรือ เป็นบุคคลมีสองเพศแต่กำเนิด เป็นต้น

ส่วน ผู้ปฏิสนธิด้วย มหาวิบากจิต ๘ ก็มีสองประเภท
คือ มหาวิบากจิตที่เป็นญาณสัมปยุต ๔ (คือ ปฏิสนธิจิต และภวังคจิตของผู้นั้นประกอบด้วย ปัญญาเจตสิก)
และ มหาวิบากจิตที่เป็นญาณวิปปยุต ๔ (คือ ปฏิสนธิจิต และภวังคจิตของผู้นั้นไม่ได้ประกอบด้วย ปัญญาเจตสิก)

-----------------------------------------------------------------------------

บุคคลที่ปฏิสนธิจิต ประกอบด้วยปัญญาเจตสิก
ก็เพราะ กรรมแต่ในอดีตที่มาให้ผลนั้น เป็นกรรมที่ประกอบด้วย เหตุทั้งสาม
อันได้แก่ อโลภเหตุ อโทสเหตุ และ อโมหเหตุ(หรือปัญญาเจตสิก)

บุคคลที่ปฏิสนธิจิต ไม่ได้ประกอบด้วยปัญญาเจตสิก
ก็เพราะ กรรมแต่ในอดีตที่มาให้ผลในปฏิสนธิกาลนั้น เป็นกรรมที่ ประกอบด้วย เหตุเพียงสอง
อันได้แก่ อโลภเหตุ และอโทสเหตุ เท่านั้น
(เช่น การทำบุญที่ไม่ได้ประกอบด้วยปัญญารู้ว่า กรรม-วิบากมีจริง ไม่ได้ทำไปเพื่อการขัดเกลากิเลส
หรือทำบุญที่ประกอบด้วยความเชื่อผิดๆบางอย่าง ทำบุญขอหวย ต่างๆ เป็นต้น)

----------------------------------------------------------------

แต่ ถึงแม้ว่า บุคคลนั้น จะปฏิสนธิเกิด ด้วยวิบากจิตที่ไม่ได้มีปัญญาเจตสิกประกอบ ก็ตาม

บุคคลนั้น สามารถ สร้างบุญ ทำ ทาน ศีล ภาวนา ในชวนะจิตที่เกิดขึ้นทางวิถีจิต
ด้วยมหากุศลชวนะ ที่มีปัญญาเจตสิก ประกอบได้

นี่เป็นเรื่อง สำคัญที่ต้องทำความเข้าใจให้ถูก

ปฏิสนธิจิต (ป) ภวังคจิต (ภ ตี น ท) และ ชวนะจิต (ช) เช่นในวิถีจิต

ป ภ ภ ภ ภ ตี น ท ป วิ สัม สัน วุ ช ช ช ช ช ช ช ต ต ภ ภ ภ ภ ภ ภ
ภ ภ ภ ภ มโน ช ช ช ช ช ช ช ต ต ภ ภ ภ ภ ภ

แม้ ป และ ภ คือ ปฏิสนธิจิต และภวังคจิต จะไม่มีปัญญาเจตสิกประกอบ
แต่เมื่อมีสติเจริญ ทาน ศีล ภาวนา รู้และเข้าใจในกฏแห่งกรรม หมั่นทำความเห็นให้ตรง
ชวนะจิตของผู้นั้น ก็มีปัญญาเจตสิก เกิดขึ้นได้ (แต่ภวังคจิตอาจจะเป็นเหมือนเดิมไปตลอดภพชาติ)

เรื่องนี้เป็นเรื่อง sensitive แต่ก็เป็นความจริงอย่างหนึ่งว่า
ผู้ที่ปฏิสนธิด้วย มหาวิบากจิต ๔ ที่ไม่มีปัญญาเจตสิกประกอบนั้น ยังถือว่า
มีบารมีหรือบุญเก่ายังไม่เพียงพอแก่การบรรลุ มรรค ผล ในภพชาตินั้นได้
แต่สังสารวัฏฏนั้นยังดำเนินต่อไปเรื่อยๆ เมื่อบุคคลนั้น ไม่ย่อท้อ สร้างกุศลธรรม
อันประกอบไปด้วย เหตุ ๓ คือ อโลภเหตุ อโทสเหตุ อโมหเหตุ อยู่เนืองๆ
เมื่อเขาจุติจิตดับตายลง ก็มีโอกาสที่จะได้ปฏิสนธิเกิดใหม่ด้วย ปฏิสนธิจิตที่มีปัญญาเจตสิกประกอบ
แม้กุศลธรรมที่ได้ทำมาบ่อยๆ ก็จักเป็นอุปนิสัยติดตัวตามไปตลอดทุกภพทุกชาติ
หมั่นขัดเกลากิเลสไปเรื่อยๆ ดำเนินไปตามทางแห่ง มรรค ๘ ก็ย่อมถึงฝั่งพระนิพพานได้สักวันหนึ่ง

อันที่จริงท่านที่มีความสนใจในพุทธศาสนามีการสนทนาธรรมบ่อยๆอย่างเราๆท่านๆ
มีความเห็นตรงใน กรรม-วิบาก เข้าใจในความเป็นไปว่ามีแต่รูปนามเกิดดับสืบต่อสัมพันธ์กันอยู่
ชาติก่อนชาติหน้ามีจริง กรรมต่างๆที่ทำไว้ย่อมมีผลได้ในอนาคตกาลต่างๆกาลต่อไป
มีศรัทธาเลื่อมใสใน พระรัตนตรัย นี้โดยมากแล้ว ท่านก็น่าจะเป็น
บุคคลที่ปฏิสนธิมาด้วยปัญญาเจตสิกกัน เพราะบุคคลที่ไม่ได้ปฏิสนธิมาด้วยปัญญาเจตสิก
มักจะขาดปัญญาในทางธรรม ในเรื่องกฏแห่งกรรม ไม่เข้าใจว่า ศีล ๕ สำคัญอย่างไร
ไม่ว่าจะเป็นร ฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ ล่วงประเวณี โกหก ดื่มสุรา บุคคลเหล่านั้น
ย่อมมองไม่เห็นโทษของอกุศลกรรมเหล่านี้เลย เป็นต้น

----------------------------------------------------------

ดังนั้น เรื่องเหล่านี้ ก็รู้ไว้เป็นความรู้รอบตัวคร่าวๆ แต่อย่าไปคิดให้กังวลจนกลายเป็นนิวรณ์ธรรมไปเสีย
เมื่อรู้สิ่งเหล่านี้แล้ว สิ่งที่เราควรทำก็คือ

การหมั่นสร้าง กุศลธรรม อันประกอบด้วย เหตุ ๓ คือ อโลภะเหตุ อโทสะเหตุ และอโมหะเหตุ
แลกุศลธรรมเหล่านี้เอง จักเป็นปัจจัยชักนำค้ำชูให้เรามุ่งไปสู่ฝั่งแห่งพระนิพพานได้ในที่สุดไม่วันใดก็วันหนึ่ง
แก้ไขเมื่อ 28 มิ.ย. 55 15:04:52

จากคุณ : ชาวมหาวิหาร

เขียนเมื่อ : 28 มิ.ย. 55 15:02:48