 |
เรื่องการรัดเท้านี่ เคยอ่านมาแต่จำไม่ได้แล้วว่าจากที่ไหน รู้สึกเขาจะบอกว่าการรัดเท้าของสตรีจีนค้นพบหลักฐานครั้งแรกตั้งแต่ช่วงก่อนราชวงศ์ซ่งและมาแพร่หลายในช่วงราชวงศ์หมิง โดยนักประวัติศาสตร์คาดว่าส่วนหนึ่งน่าจะมาจากในช่วงก่อนหน้านั้นคือในสมัยราชวงศ์หยวนของชาวมองโกลนั้น จีนได้มีการติดต่อแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมกับชาติอื่น ๆ ในระดับที่สูงมาก ทั้งนี้เนื่องมาจากอาณาจักรมองโกลขณะนั้นมีอาณาเขตที่กว้างใหญ่มาก ประกอบกับชาวมองโกลได้มีการพัฒนาการคมนาคมสื่อสารขึ้นมาใหม่ จึงทำให้วัฒนธรรมจากที่ต่าง ๆ ไหลบ่าเข้ามายังราชวงศ์หยวนซึ่งเป็นศูนย์กลางของอาณาจักร ซึ่งในช่วงเวลาดังกล่าวนอกจากชาวจีนจะต้องเผชิญหน้ากับวัฒนธรรมต่างชาติอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้แล้ว ยังถือเป็นช่วงที่ชาวจีนที่เป็นเจ้าของแผ่นดินอยู่ในสถานะทางสังคมที่ตกต่ำอย่างมากเพราะถูกทางราชวงศ์หยวนปฏิบัติเสมือนเป็นพลเมืองชั้นล่างสุดของสังคม
ดังนั้นเมื่อราชวงศ์หมิงสามารถขับไล่มองโกลออกไปได้ สิ่งที่ตามมาคือการหวนกลับมาสู่แนวทางอนุรักษ์นิยมอย่างสุดขั้วทั้งในทางการเมืองและสังคม เพราะในช่วงที่ผ่านมาที่ชาวจีนต้องพบกับการเปลี่ยนแปลงที่หลั่งไหลเข้ามาจากภายนอกนั้นชาวจีนต้องทนอยู่ในช่วงที่ตกต่ำที่สุด จึงกลายเป็นความทรงจำที่เลวร้ายจากสิ่งภายนอกที่เข้ามา จึงเห็นว่าสิ่งที่เกิดขึ้นในช่วงราชวงศ์หมิงคือการลดระดับการติดต่อกับต่างประเทศลง การชูลัทธิขงจื้อให้เป็นความเชื่อหลักของประเทศ (ซึ่งทำให้ลัทธินิกายอื่นในช่วงนั้นถูกกวาดล้างไปด้วย) รวมถึงการกลับมาของประเพณีการรัดเท้าภายใต้บริบทที่สตรีมีสถานะเป็นเพียงผู้ตามบุรุษ (พ่อ สามี และลูกชาย) ตามแนวคิดของขงจื้อ
ส่วนการรัดเท้าในนิยายกำลังภายในนั้น ผมขออ้างอิงเฉพาะนิยายของกิมย้งก็แล้วกัน (เพราะของคนอื่นไม่ค่อยได้อ่าน) จะเห็นว่าในนิยายของกิมย้งนั้นแม้จะไม่เคยบอกกับผู้อ่านตรง ๆ ว่าจอมยุทธหญิงของตนมีการรัดเท้าหรือไม่ แต่มีอยู่หลายฉากที่กิมย้งบรรยายเสมือนว่าจอมยุทธหญิงคนนั้นมีการรัดเท้า... เช่นตอนที่เตียบ่อกี้จับเตี่ยเมี่ยงถอดรองเท้าแล้วจี้จุดให้จั๊กจี้เพื่อบังคับให้เตี่ยเมี่ยงพาออกจากค่ายกล (หรืออะไรสักอย่างเนี่ยแหล่ะ) ในฉากนี้บรรยายไว้ว่า
...เตียบ่อกี้พอได้สัมผัสกับเท้าที่เล็ก เรียบลื่น นุ่มนิ่ม ของเตี่ยเมี่ยงแล้วถึงกับจิตใจวาบหวิวเคลิบเคลิ้ม...
ซึ่งไอ้อาการโรคจิตที่เห็นเท้าผู้หญิงแล้วรู้สึกวาบหวิวนี้มันมาจากมายาคติของผู้ชายในสังคมจีนโบราณเกี่ยวกับความงามของเท้าเล็ก ๆ เท่าดอกบัวผู้หญิงที่ถูกรัดเท้านั่นเอง จึงเห็นว่าในนิยายของกิมย้งนั้นแม้จะไม่มีการพูดถึงแต่ก็จงใจทำให้ผู้อ่านคิดไปว่าจอมยุทธหญิงในนิยายมีเท้าที่เล็ก (จากการถูกรัด?) เพื่อให้ตรงตามคติความงามของหญิงจีนยุคโบราณ (ขณะที่ความเป็นจริงแล้วการรัดเท้ากับการเป็นจอมยุทธนั้นมันไปด้วยกันไม่ได้แน่นอน)
ส่วนในนิยายกำลังภายในอื่น ๆ ที่พูดถึงการรัดเท้าหรือไม่รัดเท้าของจอมยุทธหญิงนี้ เท่าที่ผมเคยอ่านก็มีเรื่องเดียวที่พูดถึงเรื่องนี้ตรง ๆ ก็คือเรื่อง ผู้กล้าอาชาเหล็ก (ภาคต่อของ Crouching Tiger, Hidden Dragon) ของหวังตู้หลู ที่บรรยายว่านางเอกในเรื่องคือซุนเซี้ยะผิง มักจะมีคนนินทานางเสมอว่า
...ในดินแดนแถบนี้ (น่าจะแถว ๆ ซินเกียน) สตรีที่มีเท้าหยาบใหญ่เพราะไม่ได้รัดเท้าจนต้องใส่รองเท้าขนาดใหญ่เช่นนี้ ก็มีเพียงซุนเซียะผิงคนเดียวเท่านั้น...
ก็คือถ้าเป็นนิยายที่ไม่เน้นความสมจริงมาก เขาก็จะปล่อยให้ผู้อ่านคิดไปเองว่าจอมยุทธหญิงมีเท้านิดเดียวเพื่อให้คงไว้ซึ่งความงามแบบหญิงจีน แต่ถ้าเป็นนิยายที่เน้นความสมจริงหน่อยก็คงจะมีบอกเรื่องนี้เอง ซึ่งเดาว่าคงไม่มีการรัดเท้าแน่ ๆ เพราะถ้ารัดเท้าจริงจอมยุทธหญิงคงไม่สามารถไปบู๊กับใครได้แน่ ๆ เพราะลำพังแค่เดินปกติก็จะเอาตัวไม่รอดแล้ว
| จากคุณ |
:
มดคันไฟไร้ระเบียบ 
|
| เขียนเมื่อ |
:
10 พ.ย. 53 15:04:28
|
|
|
|
|
สอบถามเรื่องการรัดเท้าครับ
