PANTIP.COM : K13004174 อยากทราบประวัติศาสตร์ไทยก่อนที่จะได้รับอิทธิพลจากศาสนาพุทธและศาสนาพราหมณ์ครับ [ประวัติศาสตร์]

ความคิดเห็นที่ 7

ผีแถนเป็นเทพเจ้าสูงสุด ในตำนานอีสานมีเรื่องพญาคางคากรบแถน จนได้ฝนตกลงมา ความเชื่อของชาวจ้วงน่าจะมีพวกกบนี่แหละที่ให้น้ำให้ท่า ส่วนเรื่องอื่น ๆ เกี่ยวกับแถน เดี๊ยนไม่ทราบเลยค่ะ คงไม่มีตำนานสร้างโลก โลกในมุมมอง คติของเราอาจไม่สลับซับซ้อนเหมือนของที่อื่น (เดี๊ยนยังไม่รู้เลยว่าก่อนที่เราจะรับคำว่า โลก ในภาษาแขกมา คำไทยแท้เรียกสิ่งที่มีลักษณะเป็น โลก ว่าอย่างไร) แต่ก็ล่ะ ถือว่าเราไม่มีนิทานแต่งใหม่เหมือนของที่อื่นไปด้วย

เคยได้ยินอาจารย์บางท่านว่าคำว่า "เทียน" หรือ ฟ้า ของจีน อาจจะเป็นอันเดียวกับ "แถน" ของบ้านเราก็ได้ จากนั้นของจีนจึงต่อเติมเสริมแต่งให้ซับซ้อนในภายหลัง

ตัวมอมที่เฝ้าวัด (อันนี้ไม่รู้ความเชื่อใหม่หรือเก่ากว่า) ที่บางวัดก็หน้าตาเหมือนตุ๊กแก ค่อย ๆ กลายมาเป็นแมวแกะสลักแล้วแห่เพื่อขอฝน แล้วทางอีสานก็กลายเป็นแมวจริง ๆ เรียกแห่นางแมว ตัวลวง (ลอง หลง เล้ง) เป็นมังกร รับมาจากจีน

ผี "นัก" หรือผีพวกเจ้าหรือคนมีความสามารถ ความเชื่อจะคล้าย ๆ เซียน ของจีน หรือ กลุ่มดาว ของกรีก คือยกย่องคนเก่ง คนดี คนพึงระลึกถึง

ผีไหเข้า อันนี้เป็นการทำนายทายทักอย่างนึง โดยการวางคานหรืออะไรสักอย่างลงบนไหข้าว แล้วแกว่งไปแกว่งมา แต่เสียดายที่เดี๊ยนไม่ทราบรายละเอียด

ชาวเขาบางเผ่าเลี้ยงผี โดยการเอาตะเกียบคีบเนื้อสัตว์หยอดช่องของบ้านให้ตกลงมาข้างนอก หรือมีกั้นเป็นช่องเป็นตู้ในบ้าน ประมาณสองช่องได้มั้ง เอาไว้บูชาผี น่าจะคล้าย ๆ เป็นห้องพระของบ้าน

มีสะตวงหรือเครื่องบัดพลี (อันนี้ทางพราหมณ์แล้วล่ะกระมัง) ทำจากกาบกล้วยเสียบด้วยไม้ไผ่เหลา ข้างในใส่พวกพืชผักผลไม้ ข้าวตอกข้าวแตน กล้วยน้ำว้าหั่นเป็นแว่น ๆ อาจมีหมากพลูบุหรี่ด้วยหรือเปล่าไม่แน่ใจ กระดาษว่าวเอามาตัดสามเหลี่ยมทำเป็นธงเล็ก ๆ ปักรอบ ๆ คล้ายที่ชาวจีนเอาปักบนหลุมศพช่วงเช็งเม้ง สะตวงใช้เพื่อสะเดาะเคราะห์ คนทำพิธีปัจจุบันเป็นหนาน (ทิด) อาจเกี่ยวกับทางพุทธกึ่งพราหมณ์

พิธีสืบชะตา เอาไม้มาค้ำเป็นซุ้มทรงพีระมิดฐานสามเหลี่ยม แต่นี่มีสายสิญจน์ด้วย อาจจะเป็นทางพราหมณ์อีกเช่นกัน (คำว่า ชะตา ก็ไม่ใช่คำไทยแท้แล้ว)

ข้าว เวลาทำตก จะโยนทิ้ง จะหยิบขึ้นมาชูเหนือศีรษะแถว ๆ หน้าผาก แล้วท่องว่า "ข้าวเป็นเจ้า ข้าวเป็นเจ้า" แล้วจึงโยนทิ้ง

ในทางพุทธ ภาคกลางเชื่อว่าฆ่าแมวเหมือนฆ่าเณร ทางเหนือว่าแมวเป็นตีนพระเจ้า นับถือแมวเหมือนอียิปต์โบราณเลย

เวลามีผีตายโหงจากอุบัติเหตุทางรถยนต์ จะมีการปักตุง (ธง) สีแดง เรียกว่า ตุงแดง ปักข้างทาง มีทรายกองเล็ก ๆ เรียงแถวแล้วปักธงกระดาษว่าวรูปสามเหลี่ยม ซึ่งจะเป็นอันรู้กัน แต่ยอดตุงเป็นความเชื่อทางพราหมณ์กระมัง นกอะไรสักอย่างที่จะพาวิญญาณคนตายขึ้นสวรรค์ ถ้าคนประสบอุบัติเหตุไม่ตาย แต่เกิดอาการช็อคหรือเอ๋อ ป้ำ ๆ เป๋อ ๆ ไป จะมีพิธีซ่อนขวัญ (ซ่อน = ช้อน) จะมีแม่หมอมาทำพิธี สมัยก่อนพิธีจะยาว สมัยปัจจุบันถ้ายังทำอยู่ มักจะกลายเป็นเวอร์ชันรวบรัดไปละ สำหรับตุงนั้นจะถือว่าเฮี้ยน จำไม่ได้ว่าคนกล้า ๆ เขาจะไปถกเอามาทำอะไร แต่ที่จำได้แม่นคือ นักมวยจะเอามาพันมือตอนจะขึ้นชก เพื่อให้ผีช่วย

ถามคนทรงเจ้าเข้าผีหรือหมอดู จะเรียกว่า ถามเมี่ยถามผี (ต่างกับ "ย่าซ่อม" อย่างไรเดี๊ยนก็ไม่ทราบนะคะ) มักจะไปถามเพื่อคุยกับคนที่ตาย ว่าอยู่สุขสบายดีไหม ต้องการสิ่งใดหรือเปล่า เด็กเกิดใหม่ก็มักจะทำนายว่าเป็นใครกลับชาติมาเกิด (ดูเป็นพุทธไปนะ) มีปานตรงไหนเป็นเครื่องหมายที่ญาติเมื่อชาติที่แล้วมาร์คไว้ด้วยถ่าน (หมิ่นหม้อด้วยรึเปล่าไม่แน่ใจ) ถามสองที่ก็ตอบไม่ตรงกันซักกะคน (พอดีหมอดูไม่รู้จัก 555)

เวลานึ่งข้าว จะไม่เอาเตี่ยวหม้อนึ่งข้ามปากไห แต่จะต้องอ้อมข้าง ๆ

เวลาไม่สบายแล้วไม่หายสักที จะเชื่อว่าผีทำ ซึ่งผีที่ทำอาจเป็นผีขอส่วนบุญ (มาเรื่องบุญเป็นพุทธอีกละ) ก็อาจจะมีการทานผี (ใช้คำว่า ตาน ไม่ใช่ภาษาไทยแน่ ๆ แต่เป็นภาษาแขก) ก็จะมีการเอาอาหารไปเลี้ยงผี โดยการวางทิ้งไว้ (จำไม่ได้ว่าเลือกตำแหน่งอย่างไร อาจเป็นตำแหน่งเดียวกับที่ถือว่าเป็นที่ทิ้งสะตวงกัน)

แต่ละเผ่าในจีนตอนใต้ ในลาว จะมีความเชื่อเรื่องที่มาของข้าวต่าง ๆ กันไป อันนี้เดี๊ยนเพิ่งผ่านตา ลองเสิร์ชดูนะคะ ตำนานพวกหมาเก้าหางขโมยข้าวจากสวรรค์มาให้มนุษย์ อะไรประมาณนี้ล่ะมั้ง ถูกธนูไล่ยิงจนเหลือหางเดียว แล้วมีเมล็ดข้าวติดหางมา บางเผ่าก็เล่าเป็นอีกเรื่องไปเลย ว่าเผ่าเขาได้ข้าวมาอย่างไร

ประเพณีการแต่งงาน การแต่งออกแต่งเข้า จะเป็นชายแต่งเข้าบ้านผู้หญิง ฟังดูคล้ายอินเดียที่หญิง(ดูเหมือนจะ)เป็นใหญ่ ตามความเชื่อแบบโบราณของหลายส่วนในโลก ก่อนที่ชายจะมาเป็นใหญ่ในภายหลัง จำไม่ได้ว่าเผ่าไหน แบบขมุรึเปล่า ที่ว่าเป็นประเพณีที่หนุ่มสาวจะต้องเหนื่อยกันมากใน 3 วัน เพราะการลองใจ อะไรประมาณนี้อะค่ะ

การสร้างโลกของไทยเราคงไม่มี ใกล้ ๆ ก็เป็นของจีน

ฟ้อนผีที่เดี๊ยนเคยเห็น มันเหมือนปาร์ตี้ของคนในหมู่บ้านเลยค่ะ ตอนเด็ก ๆ ตกใจปนฮา ที่เห็นยายของเราขึ้นไปฟ้อนพร้อมกับกระดกขวดกลมใส่เหล้า 555 แต่ก็เคยเห็นแค่ครั้งเดียวแหละ หลัง ๆ ชาวบ้านเริ่มงก ไก่เหลือ ๆ ก็แบ่งกันคนละนิดละหน่อยแทน สมัยก่อนคงจะฟุ่มเฟือยกันกว่านี้ ศาลผีจะเป็นเรือนใต้ถุนเล็ก ๆ เหมือนเวที

ประเพณีปู่จาเตียน (บูชาเทียน) อันนี้น่าจะพุทธแบบทางเหนือ คือเป็นเทียนแล้วเขียนชื่อคนในบ้านลงไป ใส่ถาดพร้อมข้าวสารหรือข้าวตอกและดอกไม้ จุดบูชาจนสุดเล่มเทียน ทำตอนยี่เป็งหรือตอนไหนก็จำไม่ได้ละค่ะ ยังทำกันอยู่จนปัจจุบัน เทียนจะฟั่นเป็นพิเศษนะคะ ไม่เหมือนพาราฟินสำเร็จรูปที่ขาย ๆ กัน

เห็นชาวเขาบางเผ่าเขาก็มีพิธีฟั่นเทียนด้วย แต่จำรายละเอียดความเชื่อไม่ได้แล้ว คือจะให้คนนึงถือไส้เทียน อีกคนก็เอาขี้ผึ้งมานวดห่อรอบ ๆ

อันนี้เคยเห็นในรายการทุ่งแสงตะวัน มีปีใหม่กินแตง ของเผ่าไหนจำชื่อไม่ได้ละค่ะ คือเป็นหน้าเก็บผลแตงพอดี เดี๋ยวนี้ก็เป็นแตงหลายชนิด ใกล้ ๆ จะแฟนซีละ

เวลากินข้าวอย่านอนกิน จะเป็นงู อันนี้ตอนเด็ก ๆ เดี๊ยนขี้เกียจนั่งกิน 555 เลยไม่รู้ว่าเป็นแค่คำขู่รึเปล่า มีแค่ในบ้านเดี๊ยนหรือมีที่อื่นด้วย สำหรับผู้หญิง ก็สอนว่า "อย่ากินข้าวคาหม้อคาไห ลูกจะคา..." คือนอกจากดูไม่งามสมเป็นกุลสตรีแล้ว ยังทำให้อาหารเป็นของเหลือเดนหรือ "ขี้ซาก" สำหรับผู้อื่น รวมทั้งเชื้อโรคจากมือจากปากจะทำให้อาหารบูดเสียเร็วขึ้น

พระภูมิเจ้าที่ อันนี้ของดั้งเดิมมีมาก่อน ต่อมารับคติพราหมณ์ จะเห็นว่าจีนก็มีเจ้าที่เหมือนกัน แต่รายละเอียดของจีนเดี๊ยนไม่ทราบนะคะ ภาษาไทยก็เรียก เจ้าที่เจ้าทาง เทียบเป็นพราหมณ์คงเป็นเทพารักษ์หรือวิญญาณที่ปกปักรักษาสิ่งของหรือสถานที่นั้น ๆ ซึ่งเชื่อกันในหลายส่วนของโลก ของจีนจะไหว้สาบูชาก่อนบูชาบรรพบุรุษ

ตาแหลว หรือ เฉลวโปร่ง ตอกไม้ไผ่สานไว้เหน็บตามฝาบ้านหรือหน้าบ้าน น่าจะคล้ายกับจีนแขวนรูปสิงห์คาบดาบ กระจกแปดทิศ อะไรทำนองนั้น สานไว้สำหรับทำพิธีบูชาก่อนทำนา รวมทั้งใช้หมายนาด้วย (อันนี้หาอ่านเองนะคะ เดี๊ยนคงจำผิด)

พิธีกรรมเกี่ยวกับช้าง เช่น ผ่าจ้าน (ตัดแม่ตัดลูกกระมัง คือจะแยกลูกช้างมาใช้งาน เห็นเขาว่าทารุณอยู่) อันนี้ไม่รู้ของพราหมณ์หรือชาวส่วยอะไรอยู่แล้วหรือเปล่า

เรียกรุ้งกินน้ำว่า ผีอี่ฮุม ห้ามชี้ ไม่งั้นนิ้วจะด้วน (ไม่โรแมนติคเลย บรรพบุรุษเรา) ถ้าเผลอชี้ให้ทำเฉไฉว่า "ชี้รูขี้ ชี้จอมปลวก ชี้รูขี้ ชี้จอมปลวก" เวลาเห็นแล้วอยากชี้จริง ๆ ให้ชี้ด้วยการทำปากยื่น ๆ ว่าอยู่นั่นแน่ะ

มียักษ์ (ยักษ์นี่พราหมณ์นี่นา แต่ญี่ปุ่นก็มียักษ์ เขาว่ายักษ์ญี่ปุ่นอาจเป็นชนเผ่าไอนุ ที่ถูกเหยียดลง เหมือนแขกดำฑราวิทกลายเป็นยักษ์ในรามเกียรติ์) ชื่อว่า ปู่ละหึ่ง มีเรื่องเล่าต่าง ๆ แต่เดี๊ยนไม่ได้รวบรวมและลืม ๆ ไปแล้ว เช่น นอนกลางวัน (คนขี้เกียจ) ระวังจะโดนปู่ละหึ่งอัดตรูด (หรือไงนี่แหละนะคะ) หรือภูเขาที่เป็นก้อน ๆ กลางทุ่ง ไม่เป็นเทือก ๆ ก็จะเล่าว่าเป็น ขี้ผาลไถปู่ละหึ่ง เหมือนจะมีเรื่องปู่ละหึ่งมีก้าวที่ยาวมากด้วย

ผีกระสือ ถ้าอยากรู้ว่าใครเป็น ให้เอาหยวกกล้วยหั่นขวาง แล้วขว้างข้ามหลังคา ฯลฯ ผีสือแบบทางเหนือ ไฟตกจากทางจมูกนะคะ แล้วก็เป็นคนเดินนี่แหละ จับคางคกรูดกินยาง ไม่ได้ถอดหัวลอย มีการไปเช็ดปากกับผ้า หรืออื่น ๆ คล้ายที่ภาคกลางเชื่อหรือเรียกกัน มีผีโพง (ผู้ชายถือดาบไล่ฟัน กินศพในป่าช้า อะไรประมาณนี้) ผีกะ (ต้องฟาดด้วยต้นข่า) อะไรอีกเพียบ

เขี้ยวเสือไฟ หมูเขี้ยวตัน เสือสมิง ฯลฯ

อย่าเล่นอุ่มลี้ (เอามืออุ่มหน้า ที่เหลือก็ลี้หนีไป) หรือซ่อนหา หรือซ่อนแอบ ตอนกลางคืน เดี๋ยวผีจะจับไปซ่อน เป็นคำเตือนเด็ก ๆ เพราะเกรงจะได้รับอันตราย อย่าตัดเล็บตอนกลางคืน อย่าผิวปากตอนกลางคืน เพราะจะโดนผีบิดปากไปไว้ท้ายทอย (ผู้ใหญ่คงรำคาญ)

ผีผะลาง ผีผางลาง หรืออะไรประมาณนี้ เป็นคำอาขยานของเด็ก "ไผนอนก๋าง ผีผางลางมาหลอก ไผนอนขอก ได้บอกเงิน บอกคำ" (ขอก แปลว่า ขอบ)

เดี๊ยนเป็นคนเหนือ ความเชื่อเลยจะเป็นเหนือ ๆ นะคะ ตอบไม่ค่อยตรงกระทู้ แต่อยากพิมพ์ไว้ค่ะ ไม่มีโอกาสได้รวบรวมและเผยแพร่ เกรงจะสูญหายไปตามกาลเวลาหรือตายไปกับเดี๊ยน
แก้ไขเมื่อ 30 พ.ย. 55 22:53:52
แก้ไขเมื่อ 30 พ.ย. 55 19:56:06
แก้ไขเมื่อ 30 พ.ย. 55 19:52:38

จากคุณ : อวัยวะชิ้นนั้น

เขียนเมื่อ : 30 พ.ย. 55 19:43:20